DAGBLAD VOOR ALKMAAR
EN OMSTREKEN.
DUITSCME BURGTEN GEBOUWD.
No. 100
Dinsdag 28 April 1936
Voor de Duitsche jeugd ter
bestudeering der folklore.
De oorlog in Oost-Afrika.
Volgens berichten uit Addis
Abeba is de Italiaansche op-
marsch gestuit.
Goering's macht.
138e Jaargang
De Nederlandsche
Ambulance in Abessinië.
De moord te Leiden.
Koning Foead overleden.
De laatste uren van den vorst.
ALKMAARSCHE
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden btf vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN
Van 15 regels 1.25, elke regel meer f 0.25, groote
contracten rabat Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
(Van onzen Berljjnschen correspondent.)
COURANT.
Berlijn, 27 April.
Het is in hooge mate belangwekkend,
de ontwikkeling der dingen in Duitsch-
land te volgen. Zoo nu weer de plech
tige inwijding van drie complexen in
drie verschillende Duitsche landen: de
zoogenaamde „Ordensburgen". Eén in
Pommeren (Crössinsee), één in de All-
gau (Sonthofen) en één in den Eifel
(Vogelsang). De plechtige opening heeft
de vorige week plaats gehad. In Crös
sinsee was Adolf Hitier zelf van de
party. De twee andere „burgten" wa
ren, als tegenwoordig gebruikelijk, met
de plaats, waar de „Führer" zelf op
trad verbonden. Op hetzelfde oogenblik,
waarop in Crössinsee het plechtige
woord gesproken werd, gingen in All-
gau en in het Rijnland de vlaggen om
hoog. De bevolking uit de omstreken
heeft een deel van die feestelijkheid
van nabij of meer uit de verte bijge
woond. Het Duitsche volk als geheel
heeft er over in de kranten gelezen. Of
de beteekenis van een en ander tot al
len doorgedrongen is?
De Duitsche nationaal-socialisten gaan
uit van de grondidee, dat het Duitsche volk
in zijn aanleg romantisch-sentimenteel is,
en daarom, wil men iets met dit volk be
reiken', van die zijde moet worden aange
pakt. Wij Nederlanders, die in het alge
meen noch romantisch, noch sentimenteel
zijn, zien daaruit al dadelijk, dat het Duit
sche nationaal-socialisme, zooals onder Hit-
Iers' leiding thans tot ontwikkeling komt, 'n
typisch-Duitsche plant is, die op Neder
landsche bodem geen wortel kan schieten.
Maar die daarom toch, als verrassende ve
getatie bjj een zoo naburig volk, onze volle
aandacht en niet een veeal nog bij ons in
de mode zijnde negatie verdient, een nega
tie, die zoo heelemaal niet strookt met onze
vroeger met zooveel succes doorgevoerde
methode, van alles, wat anderen doen ken
nis te nemen en er het beste voor ons zelf
uit te zoeken.
In de politiek beslist niet de theoretische
leer, maar het succes in de practijk. Ziet
men van alle politieke bijkomstigheden af,
die binnen de Duitsche grenzen van 1918
een rol meegespeeld hebben, en welker be
teekenis voor de snelle ontwikkeling der
dingen in dit land we waarlijk niet onder
schatten, dan blijft toch het nuchtere feit
over, dat een andere groote leer, die men
„marxisme" pleegt te noemen, bij verschil
lende groote volken die er bijna een halve
eeuw lang van zeer nabij mee kennis ge
maakt hebben, zoo falikant schipbreuk ge
leden heeft, dat men gedwongen is, zich
van de redenen waarom steeds weer reken
schap te geven.
Voor Duitschland behoeft men naar re
denen niet lang te zoeken. Wij hebben op
deze plaats reeds negen en tien jaren gele
den, toen de marxistische aanvoerders nog
alle kansen hadden, hun machtspositie door
wat meer kijk op de typisch-Duitsche men
taliteit te consolideeren, er herhaaldelijk en
met nadruk op gewezen, dat de sociale de
mocratie er nimmer in slagen zou, dit volk
te winnen, zoolang het afkeerig bleef van
elk romantisch uiterlijk vertoon, zoolang t
op zoo akelig-nuchtere wijze het klassen-
egoisme, den strijd om wat meer inkomen
en met de lineaal afgepaste werktijden op
den voorgrond bleef plaatsen en met onbe
grijpelijk vertrouwen in internationale af
spraken de onvermijdelijke teleurstellingen
riskeerde, die telkens weer het vertrouwen
der massa's in de zoogenaamde internatio
nale solidariteit schokken moesten toe
brengen, totdat in die massa's een toene
mend verlangen naar een andere levensbe
schouwing slechts wachtte op hen, die den
weg naar het hart in plaats van naar het
verstand-alleen wisten te zoeken, en te vin
den.
Het Duitsche volk is romantisch-senti
menteel van aanleg.
Daarom heeft het Duitsche nationaalsocia-
lisme van den beginne af zijn strydpro-
gramma aan die grondneiging aangepast.
We leeren er weer eens uit, dat het succes
van elke politieke beweging te vinden is
in de omstandigheid, dat zij op het juiste
oogenblik komt, en dat verkondigt, wat in
de massa's sluimert, en beantwoordt aan de
volksmentaliteit.
Het dwepen met de uniform.
De gemiddelde Duitscher dweept met de
uniform, met het gesloten verband, met
de traditie, met het heldhaftige, ook daa>
waar het voor ons gevoel allang pose ge
worden is, met alles wat ridderlijk is (het
ridderlijke minder als innerlijk beleven dan
als uiterlijk-theatraal gezien). Een Neder
lander zal het Slot Loevestein voorbijva
ren en zeggen: „heel romantisch, maar wat
voor nut heeft zoo'n oude kast tegenwoor
dig nog?" Een Duitscher zal naar binnen
gaan, gewapend met beschrijvingen en .op
lichtingen, er alles van willen weten, en er
veel geld voor over hebben, om zoo'n stuk
verleden te restaureeren en er een Jeugd
herberg in te vestigen, opdat het ionge ge
slacht moge opgroeien in den geest van dia
oude ridders met hun ruwe zeden, hun
slappe lippen en hun scherp zwaard.
Het nationaal-socialisme heeft al die nei
gingen begrepen. Tot op zekere hoogte be
greep indertijd ook Keizer Wilhelm II ze
wel. Maar zooveel kijk op het eigen volk
als Hitier en zijn mannen had de Keizer
toch niet. En hij had ook niet de absolute
macht om alle plannen door te voeren. De
Hitlerbeweging heeft aangeknoopt aan al
die neigingen, die in de periode, die men 't
Tweede Rijk noemt, succes gehad hebben,
en verder gaande, ook aan die welke men
slechts uit de geschiedenisboeken kent
maar van welke men weet, dat ze eveneens
een weerspiegeling waren, van wat nog he
den in de Duitsche massa's sluimert en met
opvallend weinig moeite gewekt kan wor
den.
Het Duitsche nationale-socialisme voelt
zich als de voorloopster Van een nieuw
„heroisch' tijdperk voor het eigen volk (en
hoopt op een soortgelijke ontwikkeling bij
andere volken, die voor dergelijke neigin
gen vatbaar zijn). Bij ons zal men aan de
mogelijkheid van een „heldentijdperk" in
dezen tijd van nuchtere techniek niet willen
gelooven. Des te interessanter zal het voor
ons zijn om te volgen, in hoeverre de buur
man slaagt. Want we zullen toch niet zoo
dom zijn te ontkennen, dat in de restauratie
van een wat minder egoïstische en nuch
tere mentaliteit een volkskracht kan schui
len, die niet aan bepaalde landelijke gren
zen gebonden is?
De drie burgten.
Deze inleiding leek mij noodig om iets
begrijpelijks te vertellen van de Burgten,
die Duitschland in deze drie jaren gebouwd
en nu ingewijd heeft. Want deze drie ge
bouwencomplexen zijn zeer bewust steenen
traits d'union met de romantiek der Mid
deleeuwen. Ze zijn moderne burgten, maar
in de architectuur geen kinderlijke naboot
singen van den riddertijd, maar ook geen
voortzetting van wat de bouwkunst de
laatste 25 jaren als modern, als „zakelijk",
als „nieuwe lijn" aan den man gebracht
heeft. Ze hebben eigen stijlen, zijn aan de
landschappen aangepast, bezitten hun wal
len en uitkijktorens, en zijn tusschendingen
tusschen oude burgten en moderne neder
zettingen.
Met de jaren zullen andere volgen. Nu
zijn het er voorloopig drie. Een in Silezië,
een in Beieren, een in het Rijnland. Ze zijn
te beschouwen als eerste burgten van een
Orde, gelijk zich Hitier en Rosenburg die
gedacht hebben. Deze Orde is de kern van
den Staat. De creme van de partij, die zel
ve weer de garde van het volk is. Men
moet de drie burgten zien als Hoogere
Krijgsschool van het partijleger. Voorloo
pig zullen in elk der drie eenige honderden
leerlingen worden opgenomen. Ze zullen
in elke burgt één jaar blijven en dan naar
de andere verhuizen, om dus in drie onaf
gebroken jaren drie belangrijke centra van
het volksleven van de folklore meegemaakt
te hebben. In deze drie jaren zullen ze
worden geschoold tot wat het nationaal-
socialisme als werkelijke volksleiders be
schouwt. (Zoo heeft ook het Bolsjewisme
zijn scholen voor de hoogere communisti
sche leiding en de propaganda voor de we
reldrevolutie).
Slechts wie door deze burgten gegaan is
en zijn drie jaren er met succes op heeft
zitten, komt in de toekomst in Duitschland
in aanmerking voor hoogere ambelijke po
sities. Uit wat van het leerprogramma be
kend geworden is, kan men wel ongeveer
opmaken, in welke richting de dingen daar
ontwikkeld worden. Een scheutje Sparta
en een sausje Middeleeuwen. En dan na
tuurlijk als hoofdschotel de moderne na-
tionaal-socialistische idealen. Daar is veel
moois in, en ook weer veel, wat ons Neder
landers vreemd aandoet. Het is, als alles,
wat zich tegenwoordig in Duitschland af
speelt, van uiterste, en daardoor vaak bij
na komische, consequentie.
Men zoekt voor de hoogescholen der volks
leiding jonge mannen uit in hoofdzaak tus
schen de 25 en 30 jaar. De bedoeling is, ze
in drie jaar tyd tot een soort „Uebermen-
schen" en halve of heele helden te maken.
Dat zal natuurlijk officieel niet worden toe
gegeven, maar het komt er *och ten slotte
op neer. Een enkel staaltje: om te bewijzen,
dat men moedig is, zal men minstens een
maal onder een parachute uit een vliegtuig
of ballon moeten vallen. Het schermen,
waarschijnlijk volgens oude studenten
methode, zal hier worden beoefend. Perio
de's, waarin bijv. het rooken verboden is,
zullen de rijksstudenten moeten doormaken
om het bewijs te leveren, dat ze zichzelf in
bedwang hebben. Ze zullen, ook als ze niet
kunnen zwemmen, van een plank op tien
meter hoogte in het water moeten springen.
Ze zullen paard leeren rijden om te kunnen
bewijzen, „dat ze een levend wezen volko
men beheerschen kunnen". Deze voorbeel
den mogen voldoende zijn. En natuurlijk
zullen de leerlingen dezer academie worden
volgepropt met de geheele Hitlerideologie,
met „Mein Kampf" te beginnen via de boe
ken van Rosenberg tot in de uiterste hoeken
van de partijliteratuur. Na drie jaren wil
men deze honderden en straks duizenden
scholieren dan loslaten op het Derde Rijk. Ze
zullen de gouwleiders, de gouverneurs de
ministers en partijleiders, de chefs en onder
aanvoerders van S.S., S.A., Hitlerjeugd, Ar
beidsdienstmannen en vrouwen der toekomst
zijn. Slechts zij. Gelijk in de meeste legers
slechts de gelukkigen, die een hoogere
krijgsschool achter zich hebben, kolonels,
generaals en admiraals worden met uitzon
dering van die solitairs die zich zonder bij
zonder onderwijs omhooggewerkt hebben en
daarom de slechtsten niet plegen te zijn.
De deelname aan dezen cursus van drie
jaren is kosteloos. Zoo ook de voeding en de
kleeding. Dat is grondbeginsel bij het natio
naal-socialisme, dat van klassentegenstellin
gen niet weten wil, maar ook niet van klas-
senbevoordeeling. In de drie romantisch-
nuchtere Spartaansche-Middeleeuwsche
Burgten zullen dus jonge mannen wonen, die
prinsen en graven, arbeiders en visschers,
zonen van bankiers en van metselaars zijn.
Als ze maar hersens en een gezond corpus
hebben, en als ze maar van de onontbeer
lijkheid van het nationaal-socialisme voor de
Duitsche volksgemeenschap overtuigd zijn.
De eerste honderden scholieren zijn met
het werkprogramma der drie jaren begon
nen. Wellicht krijgen we nog wel eens ge
legenheid te vertellen, hoe het hun daar be
valt. Maar één ding weten tve heden al: dat
de Hitlerbeweging weer eens met scherpen
blik den Duitscher bij zijn „ponteneur" ge
pakt heeft.
In Abessinische kringen geeft men de
volgende voorstelling van de ontwikkeling
aan het zuidelijk front:
Nadat de eerste Italiaansche offensieven
van 14 tot 17 April waren afgeslagen met
groote verliezen voor de aanvallers, hebben
de Italianen op 24 April een nieuw offen
sief in de richting van Sasabaneh ingezet.
De aanval werd uitgevoerd door alle be
schikbare troepen. Desniettegenstaande is
het den vijand gedurende den slag, die
thans drie dagen duurt, nog niet gelukt, Sa
sabaneh en de stellingen ten zuiden van die
stad te bereiken. Op den 26sten hebben de
Italiaansche vliegtuigen talrijke brand- en
andere bommen op de stad Goba laten val
len.
De sultan van Aoessa in zijn gebied
teruggekeerd.
Mohamed Yahio, de sultan van Aoessa, is
in zijn gebied teruggekeerd en heeft den
Italiaanschen militairen autoriteiten zijn on
derwerping aangeboden.
Het gevecht ten zuiden van Dessie.
Van Italiaansche zijde wordt gemeld, dat
bij het gevecht dat ten zuiden van Dessie
heeft plaats gevonden tusschen de Erytree-
sche voorhoede en een groep Abessinische
soldaten, drie Askari's zijn gedood en tien
gewond.
Brief van de dochter van den negus
aan Herriot.
Herriot heeft van prinses Tshai, de doch
ter van den negus een brief ontvangen,
waarin zij zich namens de Abessinische vrou
wen tot hem wendt, als vertegenwoordiger
van het symbool der betere menschheid, om
zijn autoriteit aan te wenden tot het beëin
digen van het gebruik van strijdgas. Het
mecanisme van Geneve werkt langzaam en
de oorlog duurt reeds lang.
Twee Italiaansche vliegtuigen strij
ken neer op het Tanameer.
Gisteren zijn twee Italiaansche water
vliegtuigen van de marinebasis in Massaoea
bij het aanbreken van den dag opgestegen.
Na een vlucht van 540 K.M. waarby zy ber
gen, die tot 4500 M. hoog waren, moesten
passeeren, zyn zy vlot op het Tanameer
neergestreken. In den loop van den middag
zijn de toestellen weer naar Massaoea terug
gekeerd.
I97e legerbericht.
Maarschalk Badoglio seint het volgende
197ste legerbericht:
Onze gemotoriseerde colonnes, die uit
Dessie waren vertrokken, zyn 140 K.M. op
gerukt in de richting van Addis Abeba,
zonder tegenstand te ontmoeten.
Een andere colonne, welke uit Worra Iloe
was vertrokken, is 50 K.M. opgerukt en
heeft de rivier wakkit bereikt.
De sultan van Aoessa, Mohammed Jahio,
heeft zich bij onze stellingen aangemeld.
Hij heeft zijn onderwerping aangeboden
aan onze militaire autoriteiten.
Aan het, front in Somaliland zetten wij
ons offensief zegevierend voort. Op den lin
kervleugel van ons front hebben Libysche
afdeelingen, die uit Dagamedo waren ver
trokken in het dal van de Faf belangrijke
vijandelijke groepen verslagen en verspreid.
De colonne Frusci heeft de zuiveringsactie
voortgezet in de buurt van Hamanlei. Drie
tanks, welke op 11 November tijdens een
verkenningstocht van de colonne Maletti in
het dal van de Faf waren achtergelaten,
zijn weer in ons bezit. Eveneens een mi
trailleur van een vliegtuig en een gouden
medaille van luitenant Minniti.
Op den rechtervleugel versterkt de colon
ne Agostini haar stellingen bij Goenagado.
De luchtmacht heeft met zeer groote doel
treffendheid over het geheele front bij de
acties medewerking verleend.
Goering economisch dictator van
Duitschland.
Betreffende de nieuwe functies van
Goering kan opgemerkt worden, dat
deze hem in zekeren zin tot economisch
dictator van Duitschland maken. De
benoeming van Goering beperkt de
bevoegdheden van dr. Schacht, boven
wien een controleerend, coördoneerend
en beslissend orgaan geplaatst wordt.
Goering zal nu na den raad te hebben in
gewonnen der betrokken diensten in laatste
instantie beslissingen kunnen nemen be
treffende het economische leven van
Duitschland. Zelfs zal Goering controle
kunnen uitoefenen op den minister van
oorlog, maarschalk von Blomberg. De laat
ste weken is het probleem van economie en
oorlog benevens van de economische mobi
lisatie verscheidene malen op den voor
grond der besprekingen getreden. De be
noeming van Goering vormt zeker een prin-
cipieele maatregel. In verband hiermede
zal voortaan Goering uiteindelijk beslissen
over de industrieele tailleering en de organi
satie der Duitsche productie, waarnaast
Schacht niet meer dan een technisch raads
man en uitvoerder zal zijn. De nieuwe eco
nomische dictator zal de coördinatie moeten
regelen van de werkzaamheid der verschil
lende ministeries en zal dus verantwoorde
lijk zijn voor de voorziening van Duitsch
land en voedingsmiddelen, hetgeen temeer
van belang is, daar den laatsten tijd ern
stige verschillen van meening bestonden op
dit gebied tusschen Schacht en Darre.
Voorts zal Goering nu uit hoofde van zijn
nieuwe functie een directen invloed uit
oefenen op de begrootingsuitgaven, waar
over hij in zekeren zin controleur zal zijn.
Zijn persoonlijk gezag, het vertrouwen van
Hitier en het prestige waarover hij in de
nationaal-socialistische partij beschikt, zul
len Goering in staat stellen de pijnlijke
maatregelen op te leggen, waarop het
recente artikel in de „Deutsche Volkswirt"
geïnspireerd door Schacht, duidelijke toe
spelingen maakte. Het is wellicht in dit
opzicht, dat de benoeming geschied is in
volledige overeenstemming met de ver
langens van dr. Schacht, die op deze wyze
door Goering gedekt zou worden by de
uitvoering van een strenge deflatie-politiek,
welke zware offers voor het derde rijk met
zich mee zou brengen, die Schacht niet met
voldoende gezag zelf zou kunnen opleggen.
Het hoofdbestuur van het Nederland
sche Roode Kruis heeft bericht ontvan
gen, dat de 6 leden der Nederlandsche
ambulance Vrijdag j.L uit Addis Abeba
zyn vertrokken en gisteren in Djibouti
zyn aangekomen. Zij willen zich 1 Mei
aan boord begeven van het s.s. Palem-
bang van de Rotterdamsche Lloyd.
Voorts heeft jhr. dr. van der Does
medegedeeld, dat hij met de Johan van
Oldenbarnevelt van Port Said naar
Genua is vertrokken en vandaar per
boottrein zal doorreizen. Hij zal 6 Mei
in Arnhem aankomen.
Gevangenhouding van den moorde
naar bevolen.
De Haagsche rechtbank heeft heden
de gevangenhouding bevolen van den
meesterknecht M. C. B., te Leiden, die
in den avond van 14 April j.L zijn
meisje in de hal van het bioscoopthea
ter „Luxor" aldaar met een broodmes
heeft gedood.
Toen koning Foead zich ervan bewust
werd dat zijn einde naderde, ontbood hij
zijn kinderen bij zich en nam hartelijk af
scheid van hen. Vervolgens omhelsde hij
de koningin.
Ofschoon men te Caïro den geheelen dag
het einde van den koning verwachtte,
■«varen des avonds de krachten des konings
nog niet uitgeput. Personen die in nauw
contact staan met paleiskringen verklaren,
dat de weerstand dien de koning aan de
ernstige ziekte biedt, bijna bovenmensche-
lijk is te noemen.
Verwikkelingen voorzien na
's konings dood.
De constitutioneeie toestand des lands bij
een eventueelen dood des konings is zeer
verward. Volgens de grondwet van 1923 zal
het parlement binnen tien dagen na den
dood des konings bijeenkomen. Zoo het huis
van afgevaardigden ontbonden is, zal de
oude kamer opnieuw bijeenkomen, totdat de
nieuwe kamer zal zijn verkozen. De kamer
verkiezingen zullen den 2en Mei plaats
vinden en het is bijna onmogelijk dat de
nieuw-gekozen kamer voor den 25en Mei
bijeen zal kunnen komen.
Naar men meent heeft koning Foead in
1922 drie regenten benoemd, wier namen
geheim worden gehouden en in een ver
zegelde enveloppe worden bewaard. Deze
drie namen zouden zijn: Fakry pasja, thans
gezant te Parijs, Nessim Pasja, oud-minister-
president en Mohamed Taher Pasja.
Het einde van koning Foead nabij.
Het overlijden van koning Foead kan
van oogenblik tot oogenblik verwacht
worden. De koning heeft het bewustzijn
reeds verloren.
Weer een kleine opleving.
Nadat de kritieke eerste uren van den
morgen vrij goed waren doorstaan, zijn de
krachten van den koning plotseling weder
toegenomen. Hy heeft een aantal autoritei
ten ten paleize ontvangen, waaronder ook
minister-president Ali Maher Pasja. De ko
ning stelde er prijs op instructies te geven
voor de beantwoording van de talrijke tele
grafische sympathiebetuigingen, die uit alle
deelen der wereld zijn binnengekomen.
Het merkwaardige weerstandsvermogen
van den koning, wiens einde toch zeer naby
is geweest, heeft bij de geneesheeren groo
te bewondering gewekt.
Naar uit Londen wordt gemeld, heeft de
Egyptische legatie aldaar medegedeeld, dat
dat prins Faroek morgen naar Egypte zal
vertrekken.
Hij zal per spoor tot Venetië reizen, en
zich daar naar Port Said inschepen.
Koning Foead overleden.
Koning Foead is overleden.
KARDINAAL LEPICIER ERNSTIG
ONGESTELD.
Kardinaal Lepacier is sedert eenige dagen
ongesteld. Zijn gezondheidstoestand is ach
teruitgaande en geeft aanleiding tot onge
rustheid.
Kardinaal Alessio Enrico Lepicier werd
op 28 Februari 1863 te Voucouleurs bij
Verdun (Frankrijk) geboren en is dus 73
jaar oud. Hij is prefect van de Heilige con
gregatie der religieusen en behoort tot
Orde der dienaren van Maria.
I
