DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Addis Abeba gisteravond bezet. Mussolini spreekt tot de massa. „DE OORLOG IS VOORBIJ." No. 107 Woensdag 6 Mei 1936 138e Jaargang Groote geestdrift in Italië. Italië is verzadigd. „De oorlog is geëindigd". „Abessinië is Italiaansch". Mussolini geïnterviewd. Dr. Melly overleden. Dr. van der Does in ons land Begroeting op het station te Arnhem. De plannen van den Negus. ALKMAARSCHE COURANT. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden by vooruitbetaling voor Alkmaar f 2. franco door het geheele Rijk f 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN Van 15 regels 1.25, elke regel meer f 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef- 3320, redactie 3330. Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK. Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. Gistermiddag om vier uur Abessini- schen tijd zijn de eerste Italiaansche troepen, bestaande uit de voorhoede van de vrachtauto-colonne en inland- sche soldaten, Addis Abeba binnenge rukt. Het laatste gedeelte van den opmarsch werd nog bemoeilijkt door den regen, doch de Italianen wisten de moeilijk heden te overwinnen en in snel tempo werd de opmarsch naar Addis Abeba voltooid. Onmiddellijk nam maarschalk Ba- doglio de noodige maatregelen, om de orde en rust in de Abessinische hoofd stad te herstellen. De inbezitneming van Addis Abeba is precies zoo gegaan, als de vorige week was aangekondigd. Bottai, de gouverneur van Rome, die als vrijwilliger naar Abessinië was gegaan, trok als eerste aan het hoofd van dé divisie Sabauda de stad binnen, na «en opmarsch van Dessié zonder tegen stand. Ter herinnering: twee colonnes, waarvan er een gemotoriseerd was, verlieten op 20 April Dessië. Op denzelfden dag werd het hoofdkwartier van Badoglio naar Dessié overgeplaatst. De voornaamste moeilijk heden, die de Italianen op weg naar Addis Abeba ondervonden werden veroorzaakt door het slechte weer, dat de wegen onbe gaanbaar had gemaakt en de Italianen noodzaakte overal eerst den weg in orde te maken, voordat de troepen verder konden rukken. Daarbij kwam nog, dat men aan vankelijk in onzekerheid verkeerde over de bewegingen van de Abessiniërs, die ech ter na eenige zwakke pogingen om tegen stand te bieden de bevelen van hun leiders onuitgevoerd lieten en de Italianen zelfs hielpen bij het herstellingswerk aan de Wegen. Badoglio verlegde zijn hoofdkwartier meer naar het Zuiden en toen de gemotori seerde colonne bij den Termaberpas gron dig vast zat, nam hij zelf de leiding op zich van de werkzaamheden om deze colonne te verlossen. In een snel tempo slaagde men er in den weg vrij te maken. Er hadden aardverschuivingen plaats gehad en boven dien hadden de Abessiniërs bij dezen pas hindernissen aangebracht, door den weg op eenige punten op te blazen. De andere co lonne voornamelijk bestaande uit Erythree- sche afdeelingen heeft vlak voor Addis Abe ba de gemotoriseerde colonne afgewacht. De ravitailleering van de troepen geschied de door bombardementsvliegtuigen, die de voedingsmiddelen en materialen asm para chutes omlaag wierpen. Groote geestdrift in Italië. Het bericht van de bezetting van Addis Abeba door de Italiaansche troepen werd Sisteravond om half zes te Rome bekend. Een kwartier later werd het signaal tot het algemeen appèl gegeven. Alle sirenes be gonnen te loeien en de kerkklokken werden geluid, zoodat er in minder dan geen tijd °ver het geheele land de grootst mogelijke opwinding heerschte. Te Rome veranderde het stadsbeeld in een oogwenk. Een opgewonden menigte bewoog zich langs de straten; uit alle huizen werd de vlag uitgestokken. De mannen verlieten hun werk om zich naar huis te spoeden om daar het uniform van de fascistische groe pen, waartoe zij behoorden, aan te trekken. Langzamerhand begon er teekening in den menschenstroom te komen. Er waren acht pleinen aangegeven in Rome, waar de verschillende fascistische formaties zich zouden concentreeren. Van elk dezer pleinen zouden dan lange stoeten naar het Piazza Venezia trekken, waar Mussolini van het balcon van het paleis af, de overwinning van de Italiaansche troepen zou verkondigen. Te Rome was het straatlawaai verdwenen in de steeds opnieuw opklinkende vader- landsche liederen, boven welk geluid de zware klokken van het Kapitool nog weer klonken. Ook op het platteland verlieten alle men- schen hun werk om zich naar de dorpen te begeven om daar de rede van Mussolini, die door de radio werd uitgezonden te hooren. Nog voor zeven uur was er op het Piazza Venezia een enorme menigte verzameld, wier geestdrift niet te blusschen was. Toen Mussolini op het balcon van het Palazzo Venezia verscheen, laaiden de toejuichingen met zulk een hevigheid op, als het plein, dat toch reeds vele manifestaties van een dergelijk karakter gekend heeft, niet eerder had beleefd. Mussolini spreekt tot het volk van Italië. Van het balcon van het Palazzo Venezia heeft Mussolini een rede ge houden, waarin hij verklaarde: „Ik maak aan het Italiaansche volk en aan de geheele wereld bekend, dat de oorlog is geëindigd. Ik maak bekend, dat de vrede is hersteld. Het is niet zonder ontroering en trots, dat ik na zeven maanden van vijandelijkheden dit groote woord uit spreek, doch 't is beslist noodzakelijk, dat ik daaraan toevoeg, dat het hier gaat om „onzen vrede", om de „Pax Romana", die haar uiting vindt in dit onherroepelijke definitieve woord: „Abessinië is Italiaansch". In zijn toespraak tot het verzamelde volk zeide Mussolini nog: „Abessinië is Ita liaansch de facto, omdat het door onze zegevierende legers bezet is, Italiaansch de jure, omdat met den Romeinschen Adelaar de cul tuur triumpheert over de bar- baarschheid, de gerechtigheid over de wreede wille keur, de verlos sing over de dui- Mussolini zendjarige slaver nij. Met de bezetting van Addis Abeba is de vrede reeds een voldongen feit. De veelsoortige stammen in Abessinië hebben duidelijk blijk gegeven, dat zij rus tig in den schaduw van de Italiaansche driekleur willen leven en arbeiden. De stamhoofden en rassen, die verslagen en gevlucht zijn, tellen niet meer en geen macht ter wereld zal ooit ze weer tot gel ding kunnen brengen. By het generale appèl van 2 October heb ik plechtig be loofd, dat ik al het mogelijke zou doen om te verhinderen, dat het Afrikaansche con flict zou uitgroeien tot een Europeeschen oorlog. Ik heb die belofte gehouden. Meer dan ooit ben ik van meening, dat het ver storen van den Europeeschen vrede den ondergang van Europa beteekent. Ik moet daaraan dadelijk toevoegen, dat wy be reid zijn, onze schitterende overwinning met dezelfde vastberadenheid te verdedi gen als waarmede wy haar bevochten hebben. Wy voelen, dat wij zoo den wil der strij ders in Afrika vertolken, den wil van hen, die gestorven of zegevierend gevallen zijn en wier nagedachtenis van geslacht tot ge slacht bij alle Italianen bewaard zal blij ven, en den wil van de honderdduizenden soldaten, die in een veldtocht van zeven maanden prestaties hebben volbracht, welke de bewondering der wereld afdwin gen. Zij en de honderdduizend arbeiders, die in een bovenmenschelijk rhythme ge werkt hebben, verdienen den dank van het vaderland. Mannen en vrouwen van geheel Italië aldus besloot Mussolini een étappe op onzen weg is afgelegd. In vrede zetten wij den opmarsch en den arbeid vo&rt tot ver vulling van de taken, die wij met onzen moed, ons geloof en onzen wil op ons zul len nemen. Leve Italië". Ovaties voor het Koninklijk Huis. Na de toespraak van Mussolini stroomde de menigte naar de Pazza Quirinale, waar het koninklijk paleis staat. De koning ver scheen met de koningin en prinses Maria op het balkon, terwijl het volk de vorstelijke personen luide toejuichte, «r+sr*A Italië vlagt drie dagen, De duce heeft bevel gegeven, dat de vlag gen in geheel het land drie dagen geheschen blijven ter viering van de overwinning in Oost-Afrika. Gelukwensch van den koning aan Badoglio. De koning van Italië heeft een tele gram aan markschalk Badoglio doen toekomen, waarin hij uiting geeft aan zy'n erkentelijkheid voor en zijn tevre denheid over de overwinnig, die de Ita liaansche troepen en de inheemsche afdeelingen hebben behaald onder bevel van Badoglio. Politiek bezit van Abessinië geëischt. De Giornale d'Italia over den toestand. De „Giornale d'Italië" geeft een duide lijke uiteenzetting van de rechten, welke Italië wil afleiden uit de militaire bezetting van Abessinië. De overwinning, aldus het blad, is uitsluitend het resultaat van de na tionale en oorlogsdeugden van het Italiaan sche volk en zal daarom met alle kracht in haar geheel verdedigd worden. Slechts nieuwe politieke uitdenksels zou den nog onnoodige punten van behandeling kunnen scheppen. Aan Italiaansche zyde heeft men steeds op het standpunt gestaan, dat de volkenbond zich voor het Oost-Afri- kaansche conflict niet kon en mocht interes seeren. De vlucht van den negus en zijn generaals, de vrijwillige onderwerping der Abessinische stammen dragen automatisch de politieke bevoegdheden der wankele en nooit erkende autoriteit van de regeering van Addis Abeba over aan de sterke, be schermende autoriteit van Italië Automatisch is daarmee ook iedere wet telijke grond voor een volkensbondsbelang uitgeschakeld. Evenmin kan thans nog sprake zijn van de directe onderhandelin gen, door Italië zoo grootmoedig voor het begin der laatste zitting van den volken bondsraad aangeboden, daar deze twee par tyen onderstellen, waarvan één niet meer bestaat. De militaire bezetting van het Abessinische gebied wordt zoo langs na tuurlijken weg tot een politiek bezit, waar bij de rechtmatige belangen der aangren zende staten, zooal die in de verdragen vastgelegd zijn, erkend worden. Italië heelt thans geen verdere koloniale ambities meer. Reorganisatie van den Volkenbond? De „Daily Mail" publiceert een interview van zijn specialen correspondent Ward Price met Mussolini, die daarbij eenige opmerkelijke uitlatingen deed ten opzichte van de politiek van Italië na het einde van den Abessinischen veldtocht. Mussolini verklaarde o.a.: Bij mijn poli tiek heb ik nooit voornemens gehad tot eenigerlei benadeeling van de belangen van het Britsche wereldrijk. Ook thans ligt een dergelijke benadeeling niet in mijn voornemens. Italië heeft geen enkel begee- ren ten opzichte van Egypte. Italië be schouwt Egypte als een onafhankelijk land, dat niet tot Afrika, maar tot de Middel- landsche zee behoort en waarmede Italië steeds de beste betrekkingen heeft onder houden en zal onderhouden. Italië heeft geen enkel politiek belang in den Soedan of in Palestina. Het is der halve volkomen onjuist den Italianen eenigerlei verantwoordeuijkheid toe te schrijven voor de botsingen tusschen de Arabieren en joden. Mussolini voegde hieraan toe, dat hij bereid was deze verklaring in iede- ren gewenschten vorm te bekrachti gen,. Het is niet juist, dat Italië nog verdere koloniale ambities, welke deze ook mogen zy'n, heeft. Deze overwin ning in Oost-Afrika plaatst Italië in den groep der verzadigde mogendhe den. Engeland en Frankrijk moeten zich bewust zijn van de beteekenis van deze omstandigheid. Op de vraag van Ward Price, hoe Mus solini zich de vredesregeling in Abessinië voorstelde, antwoordde de Duce, dat hy daarop nog geen bepaald antwoord kon geven. Vervolgens verklaarde hy: „De vredes voorwaarden moeten doordrongen zyn van den Romeinschen geest. Het mag geen manke vrede worden, want wij willen een regeling van dit Abessinische probleem voor alle tyden." Ward Price vroeg vervolgens of het an dere landen mogelijk zou zijn deel te ne men aan de economische ontwikkeling van Abessinië onder Italiaansche heerschappij. Mussolini antwoordde: „Wij zullen de deur niet sluiten voor economische onderneming van vriend schappelijk gezinde staten, want het is ons doel het welzijn van de Abessinische bevolking en het welzijn der wereld te doen stijgen." Hieraan voegde hij nog toe, dat hy En geland en Frankrijk rekende onder de vriendschappelijk gezinde staten, die deel zouden kunnen nemen aan de toekomstige economische ontwikkeling van Abessinië. In het verdere verloop van het interview verklaarde Mussolini nog, dat waarschijn lijk nog eenige kleinere operaties in Oga- den noodzakelijk zouden zijn. Hij keert thans echter zijn aandacht naar den toe stand in Europa. Algemeen is men het er over eens, zoo zeide hij in verband, dat een reor< ganisatie van den Volkenbond nood zakelijk is. Door de gebeurtenissen wordt de hervorming nog urgenter gemaakt. Italië is bereid daaraan deel te nemen. Het is de overtuiging van den duce, dat de Volkenbond moet en kan voortbestaan, maar zijn taak moet hernieuwd worden en in overeen- eenstemming worden gebracht met zijn macht. Ward Price wees er vervolgens op, dat Italië zich tot dusverre niet had gehouden aan de besprekingen, die moesten leiden tot 'n overeenstemming tusschen Duitschland en de beide andere West-Europeesche mo gendheden. Mussolini verklaarde in dit opzicht, dat dit door de sancties was ge komen, die de Italiaansche regeering na de bezetting van het Rijnland een stand punt van de grootste reserve hadden op gedrongen. Maar Italië is nog altijd bereid hulp te verleenen bij het tot stand bren gen van een openhartige en duidelijke overeenstemming tusschen de groote West- Europeesche mogendheden en een accoord moet tenslotte tot stand komen. Wanneer deze mogendheden elkander den oorlog aardoen, zal dat de ineenstor ting beteekenen van de beschaving in ge heel Europa. Italië wil den vrede en zijn buitenland- sche politiek zal vreedzame doeleinden blij ven nastreven De bescherming der vreemdelingen, Het ministerie van buitenlandsche zaken te Washington heeft van de Italiaansche regeering de verzekering gekregen, dat het leven en de bezittingen van de vreem delingen, volgens de regelen van den oor log beschermd zullen worden, na de be zetting van Addis Abeba door de Italianen. Deze verzekering werd den Amerikaan schen gezant te Rome gegeven, toen deze in opdracht van den Amerikaanschen on derstaatssecretaris van buitenlandsche zaken op het Italiaansche departement van buitenlandsche zaken hiernaar informeer de. Aan de verzekering werd toegevoegd, dat de Italianen, zoodra zy de stad waren binnengetrokken, zich het lot van de vreemdelingen zouden aantrekken en alle maatregelen zouden nemen om hun leven •te beschermen. Reeds waren er Italiaansche vliegtuigen over de stad gevlogen teneinde de roovers- benden te verspreiden. Bescherming by de regeering van den Soedan. De correspondent van het A. N. P. te Khartoem seint, dat ongerustheid over leven en eigendommen van buitenlanders in het westen van Abessinië geleid heeft tot het indienen van een petitie met ver' zoek om bescherming bij de regeering van den Soedan. Onder de maatregelen die de betrokkenen van de autoriteiten vragen, trekt vooral de aandacht het verzoek een stoomschip te zenden naar de Gambela Enclave, stroomopwaarts van den Witten Nyl. De regeering overweegt thans wat haar ten deze te doen staat. De bovengenoemde petitie is tot de autoriteiten gericht door Britsche, Griek- sche, Syrische en Armeensche firma's en particulieren, die belangen hebben in een aantal steden in het westelijk deel van Abessinië, onder andere Saio, Gore, en Gambela. en raamt de waarde van de eigendommen, goederen en gebouwen, die zich daar bevinden, op 300.000 pond ster ling, terwijl zich ook nog een aantal em- ployé's, groot 150, voor het meerendeel Grieken, in die plaatsen bevinden. De Er^lave van Gambela is in 1902 door Abessinië aan den Soedan verleend ten behoeve van handelsdoeleinden. Er be vindt zich een Soedaneesche ambtenaar. De nederzetting ligt aan de Baio-rivier, een zystroom van den Sobat, die op 526 myl van Khartoem in den Witten Nijl uit mondt. De Sobat is slechts gedurende enkele tyden van het jaar bevaarbaar. Ge woonlijk gaat drie maal 's jaars, in Mei, Juni en September een stoomboot der waarts. De leider van het Britsche Roode Kruis in Abessinië, dr. Melly, die bij de onlusten gisteren werd gewond, is gisteravond op de Britsche legatie over leden. Dr. Melly was 37 jaar oud. Hedenmorgen is jhr. dr. J. N. van der Does, een der doktoren van de Ne- derlandsche Roode Kruis-ambulance uit Abessinië in Arnhem teruggekeerd. Op en naby het Arnhemsche station was veel belangstelling. Dr. van der Does werd op het perron verwelkomd door de transportcolonne van de afdee- ling Arnhem en omstreken van het Ne- derlandsche Roode Kruis, waarvan hy de leider is, het bestuur der afdeeling, bestuur en leden van de Arnhemsche reddingsbrigade, bestuur en leden van den geneeskundigen kring en een groot aantal vrienden en belangstellenden. Hem werden eenige bloemstukken aan geboden. Een van de eersten, die dr. van der Does begroette, was dr. A. van Schel ven, die reeds eerder uit Abessinië te rugkeerde. Na de ontvangst op het station begaf dr. van der Does zich naar zyn woning te Arnhem, waar vele bloemstukken als welkomstgroet stonden opgesteld. De Amerikaansche legatie te Addis Abeba opnieuw beschoten. De vice-consul van de Vereenigde Sta ten, die de legatie te Addis Abeba weer heeft betrokken, deelde draadloos mede, dat tegen den avond gisteren opnieuw een fusillade op het gebouw werd geopend, van achter een barricade vandaan. Het personeel van de legatie beantwoordde dit vuur. De Itliaansche troepen hadden deze wyk nog niet bezet, zij bevonden zich nog op ongeveer 6 K.M. afstand. De vicec-onsul besloot voor den nacht hulp der Italianen te vragen en het Italiaansche hoofdkwar tier zond twee officieren. Dr. Martin, de Abessinische gezant te Londen, heeft in een interview medege deeld, dat Hailé Selassié met zyn familie en verder gezelschap vermoedelijk in een van de vele kloosters in de nabijheid van Jeruzalem zijn intrek zal nemen. Deze kloosters stammen nog uit den Romein schen tijd en werden gebouwd op de lan derijen, die men aan de Abessiniërs, die een pelgrimstocht gemaakt hadden naar de heilige stad, geschonken had. De negus zal, hetzij zijn dagen in vrede en eenzaam heid in een dier oude Abessinische kloos ters slijten, of hij zal en dit is waar schijnlijker zijn familie een verblijf te Palestina verschaffen en zelf naar Londen komen. Dr. Martin meende te kunnen zeg gen, dat de negus de hoop nog niet opge geven had en dat hij van van plan Engeland een dringend persoonlijk beroep te doen op de gevoelens voor gerechtig heid. De keizerin daarentegen zal waar schijnlijk nooit meer in het openbaar ver schijnen. Haar gezondheid is door de ge beurtenissen van de laatste dagen te gron de gericht. De reactie in Engeland. In het Lagerhuis heeft Baldwin op een vraag verklaard, dat de toekomstige poli tiek met betrekking tot het Italiaansch- Abessinische conflict een zaak is, die ge zamenlijk door de betrokken mogendheden moet worden bestudeerd. Ik kan, zeide hij, geen andere verklaringen afleggen. De nationale raad van de Engelsche ar beiderspartij heeft gisteren te Londen een bijeenkomst gehouden en daar een resolu tie aangenomen waarin gezegd wordt, dat de inval in Abessinië door het fascistische Italië een bedreiging blijft voor den Vol kenbond en de toekomstige beschaving. Het geschil tusschen Italië en den Vol kenbond is niet bijgelegd door den mili tairen toestand in Abessinië van dit oogen- blik. Italië moet niet worden toegestaan de vruchten te plukken van zyn onwetti- gen en bruten aanval. Het bestuur van de party doet een beroep op de regcering, zich er op te bezinnen voor het te laat is, wat de verschrikkelijke gevolgen zijn, die nog steeds kunnen voortkomen uit een politiek van vreesachtige werkeloosheid. Japansche persstemmen. Het optreden van Italië om te komen tot een herverdeeling van de koloniën, is, aldus de Asahi te Tokio, verantwoordelijk

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1936 | | pagina 1