DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Ho. 1t7
Maandag 18 Mei 1936
138e Jaargang
Nasleep Oost-Afrikaansch
conflict.
Nieuwe onlusten in Palestina.
Revolutie in Bolivia.
Onze ambulance-leden
terug.
Allen in de beste conditie.
Een onderhoud met eenige doctoren.
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden btf vooruitbetaling voor Alkmaar f 2.
franco door het geheele Ryk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN
Van 15 regels 1.25, elke regel meer f 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij T/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
Dit nummer bestaat uit drie bladen.
Directeur: C. KRAK.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
Starhemberg by Mussolini.
Mussolini heft een lang en hartelijk on
derhoud met Starhemberg gehad.
Starhemberg
Mussolini beantwoordt telegram
van Schuschnigg.
Mussolini heft bondskanselier Schusch
nigg, op diens telegram als volgt geant
woord: „wederkeerig bied ik u de verzeke
ring aan van mijn gevoelens van oprechte
vriendschap en mijn oprechte wenschen
voor het welslagen van uw werk. De
trouw, die gij hebt betuigd aan den geest
van het pact van Rome is een der hoek-
steenen van de politiek der fascistische
regeering."
Het van den Hongaarschen minister
president Goemboes ontvangen antwoord
is eveneens uiterst hartelijk.
De Senaat bijeen.
De Italiaansche senaat heeft Zaterdag
in een buitengewone zitting de wetsdecre-
ten goedgekeurd betreffende de souverei-
niteit van Italië over Abessinië, de in
stelling van het keizerrijk en de benoe-
noeming van Badoglio tot onderkoning.
De zitting werd o.a. bijgewoond door de
prinsen van Piemont, Turijn en Genua.
Even voor den aanvang der zitting om 4
uur kwam de duce binnen, luide toege
juicht door alle aanwezigen. Nadat de
wetsvoorstellen door den voorzitter van
den senaat waren ingediend, werd de zit
ting geschorst, voor de bestudeering der
voorstellen door een daartoe gevormde
commissie.
Italië trekt beschuldiging inzake
levering van dum-dumkogels van
Britsch fabrikant in.
Het document, waarin de Italiaansche
regeering beweert, dat in Abessinië dum-
dum kogels zijn gebruikt van Britsch
maaksel, dat aan den Volkenbond zou
worden voorgelegd, is ingetrokken.
De Britsche regeering zal dus niet den
Volkenbond behoeven te antwoorden.
Amerika en de bezetting van
Abessinië.
Zoodra de toestand te Addis Abeba
minder duister zal zijn geworden, zal de
gezant der Vereenigde Staten, van Engert,
met vacantie gaan, en op deze wijze zal het
ministerie van buitenlandsche zaken een
oplossing hebben gevonden voor het
vraagstuk van de erkenning der Italiaan
sche overwinning in Abessinië. De gezant
kan zijn standpunt niet verlaten zonder
een beleefdheidsbezoek aan den Italiaan
sche gouverneur te brengen, en dit zou
vrijwel gelijk staan met erkenning van
het nieuwe regime.
Journalisten uitgewezen.
De Italiaansche autoriteiten hebben vier
journalisten uitgewezen, onder het motief
dat zij zich aan anti-Italiaansche propa
ganda en spionnage schuldig zouden heb
ben gemaakt. Het zijn George Steer, de
correspondent van de „Times", Neben-
zahl, de correspondent van Havas, Ange-
lopoelos, de Grieksche correspondent van
de Amerikaansche bladen der Hearst-pers,
en de obillard, de Fransche directeur van
de „Courrier d'Ethiopie". Voorts zijn nog
drie andere Europeanen uitgewezen. Allen
zijn Zondagmorgen per trein vertrokken.
Zoons van Mussolini in Italië terug.
Graaf Ciano, de schoonzoon van Mus
solini, alsmede diens beide zoons, zijn Zon
dagmiddag uit Abessinië op het vliegveld
Littoria aangekomen. Zij werden bij hun
aankomst door een talrijk publiek toege
juicht. Ook de duce en mevrouw Musso-
loni bevonden zich onder de aanwezigen.
Geheime Abcssinische regeering
voltooid.
In een telefoongesprek heeft de Negus
aan den Abessinischen gezant te Londen
medegedeeld, dat de geheime regeering in
Abessinië thans voltallig is.
Dooden en gewonden.
In den nacht van Zaterdag op Zondag
duurden de onlusten in Palestina voort.
Vooral in Tel Aviv en te Jaffa is de toe
stand gespannen. In de laatste stad zijn bij
botsingen drie Joden gedood en twee ge
wond. Te Haifa hebben de brandstichters
hun luguber bedrijf hervat; in de havenwijk
is aanzienlijke schade aangericht.
Gespannen toestand te Jeruzalem.
De Joodsche bevolking van Jeruzalem ver
keert tengevolge van de jongste aanslagen
in een paniekstemming. De Joodsche zaken
zijn in verscheidene gemengde wijken geslo
ten. De Palestijnsche regeering heeft spe
ciale maatregelen genomen tot handhaving
van de orde. Politie en soldaten bewaken de
wegen en fouilleeren de voorbijgangers.
Bezorgdheid onder de Joden.
Sedert den vuuroverval in de Joodsche
bioscoop heerscht groote spanning in geheel
Jeruzalem. Door de straten bewegen zich
opgewonden menschenmenigten. In de Jood
sche bladen wordt met bezorgdheid gewe
zen op de algemeene onveiligheid, welke
niet alleen geldt voor de Joodsche bevol
king, maar ook voor de Europeanen, met in
begrip van de Engelschen. De bladen ver
klaren, dat het vertrouwen der Joden in de
mandaatsregeering zwaar geschokt is, aan
gezien zij haar toezegging van bescherming
van leven en eigendom niet heeft nageko
men.
Zaterdag is een bespreking gehouden tus-
schen leidende Arabische persoonlijkheden
over het resultaat waarvan echter niets be
kend is geworden. Van toonaangevende
Arabische zijde is alleen aan de pers een
verklaring verstrekt, waarin gezegd wordt,
dat men zonder voorafgaande stopzetting
der Joodsche emigratie geen voorstellen
der Engelsche mandaatsregeering zal aanne
men.
Toestand nog steeds gespannen.
Daar de toestand in Palestina nog steeds
gespannen is, hebben de Cameron hooglan
ders bevel gekregen door de straten van de
stad te marcheeren. Naar het Joodsche tele-
graaf-agentschap meldt, heeft de Arabische
opperste raad besloten de staking in het ge
heele land voort te zetten. De regeering
heeft buitengewone maatregelen getroffen
tot handhaving van de orde. Tusschen acht
uur des avonds en zes uur des morgens moe
ten de lichten gedoofd worden. De hooge
commissaris heeft de hooge regeeringsauto-
riteiten voor een dringende vergadering bij
eengeroepen. Het uitvoerend Joodsch agent
schap heeft den geheelen nacht vergaderd.
Brandstichters hebben ernstige schade aan
gebracht in de haven van Haifa. Naar het
Joodsch telegraaf-agentschap meldt, heeft
een bomaanslag plaats gehad op de gevan
genis van Jaffa, waarbij deuren en ven
sters vernield werden door de ontploffing.
De leider der Arabieren, Hassan Sidky
Dajani, heeft tegenover buitenlandsche jour
nalisten een verklaring afgelegd, waarin hij
ten stelligste ontkende, dat de Arabische be
weging door nationaal-socialisten of Italia
nen wordt gefinancierd.
Naar hij verder verklaarde was het een
plaatselijke strijd tegen de politiek der
mandaatregeering. Hij voegde er aan toe,
dat de Arabieren, indien zij even sterk wa
ren geweest als Japan, Italië of Duitschland,
zelf hun rechten van den Volkenbond zou
den hebben genomen, thans was het hun
echter een troost, dat de Volkenbond op het
oogenblik bezig was ineen te storten. Dajani
sloeg verder voor dat Groot-Britannië een
verdrag met de Arabieren zou sluiten op
grond van wederzijdsche gelijkheid. De Ara
bieren zullen hun staking voortzetten, totdat
hun eischen volledig zijn ingewilligd. Niets
zal hen daarvan afbrengen.
TSALDARIS PLOTSELING OVERLEDEN.
De vroegere minister-president van
Griekenland, Tsaldaris, is gisternacht
aan een congestie overleden.
Des avonds had Tsaldaris nog een bij
eenkomst van de parlementaire com
missie bijgewoond. Omstreeks midder
nacht had hij zich in goede gezondheid
te bed begeven, doch tegen 1 uur kreeg
hij een hevige hoestbui en klaagde hij
over benauwdheid. Een half uur later
verloor hij het bewustzijn. De in allerijl
ontboden geneesheeren konden nog
slechts den dood constateeren.
Begrafenis op staatskosten.
Zoodra het bericht van het overlijden van
Tsaldaris bekend geworden was, begaven
talrijke afgevaardigden zich naar het sterf
huis. Ook de koning heeft de familie van
den overledene zijn deelneming betuigd.
De begrafenis zal Dinsdag a.s. op staats
kosten geschieden.
Levensloop van den overledene.
Tsaldaris, de Grieksche staatsman, die
gisternacht is overleden, is in 1868 te Ka-
marios bij Corinthe geboren. Na een Griek
sche, Duitsche en Fransche universiteiten in
de rechten te hebben gestudeerd, begon hy
Tsjaldaris t
in 1910 zijn politieke loopbaan als afgevaar
digde van Corinthe. In 1915 werd hij mi
nister-president. Toen Venizelos in 1917 aan
het bewind kwam, werd Tsaldaris verban
nen, doch in 1920 speelde hij weer een rol
in het politieke leven. Verschillende malen
was hij minister. In 1932 vormde hij met
Kondylis en Metaxas 'n regeering, die door
Venizelos ten val werd gebracht. In Maart
1933 kwam hij opnieuw met Kondylis aan
het hoofd der regeering in October van het
vorige jaar trad hij af.
WEER EEN GRENSINCIDENT IN
CHINA.
De Russische bladen melden uit Chaba-
rovsk, dat aan de grens opnieuw een vuur
gevecht heeft plaatsgevonden van Japan
ners en Mandsjoeks tegen Sovjet-Russische
grenswachten.
Op 13 Mei heeft een Russische grenspa-
trouille, welke uit 5 man bestond, drie groe
pen gewapende Japanners waargenomen,
in het geheel 125 man sterk, die de grens
naderden van een op Russisch gebied gele
gen hoogte.
Toen zij de Sovjet-Russische grenswach
ten opmerkten openden de Japanners het
vuur van een afstand van 2 K.M. Zij nader
den tot 500 M., waarbij zij onophoudelijk
vuurden.
De Russische grenswachten hebben het
vuur niet beantwoord om het incident geen
ernstiger aanzien te geven.
De „Prawda" over den toestand In
Noord-China.
Over de gebeurtenissen in Noord-China
schrijft de „Prawda" uit Moskou: De sterke
Japansche detachementen, die in Noord-
China zijn aangekomen, bezetten thans ge
leidelijk de belangrijkste strategische pun
ten in de provincies Hopei en Tsjahar. Fei
telijk is hiermede de reeds lang voorbereide
bezetting van Noord-China en Binnen-Mon-
golie door Japansche troepen begonnen. Na
dat het terrein in Noord-China, door ge
bruik te maken van den internationalen toe
stand, in het bijzonder als gevolg van de
annexatie van Abessinië door Italië, was ge-
effend, gaat het Japansche commando voort
op den weg naar bezetting van Noord-Chi
na. Het Japansche commando maakt de
noordelijke Chineesche provincies tot de
groote basis voor verdere annexaties, niet
slechts in China, doch ook in andere deelen
van het Aziatische vasteland.
Militaire dictatuur ingesteld.
In Bolivia heeft een onbloedige
staatsgreep plaats gehad en is een
militaire dictatuur ingesteld, nadat de
president, Jose Luis Tejada Sorzana,
onverwacht was gedwongen het be
wind neer te leggen.
Direct nadat de militairen het bewind
hadden overgenomen, hebben zij tot de
bevolking een manifest gericht, waarin zij
zeggen, dat er geen geweld zal worden
gebruikt, de oppositie niet zal worden on
derdrukt en haar leiders niet gevangen
genomen. Het is de grootste wensch der
regeering, gezonder toestanden te schep
pen en de sociale toestanden te verbeteren.
De afgetreden president heeft een ver
klaring gepubliceerd, waarin hij zegt, dat
hy het bewind aan de militairen heeft
overgedragen en dat zijn bewegingsvrij
heid niet is belemmerd. De nieuwe regee
ring zal de door Bolivia gesloten interna
tionale overeenkomsten eerbiedigen. In
het geheele land heerscht rust.
Sorzana, die tot de liberale party be
hoorde, heeft op 28 November 1934 presi
dent Salamanca opgevolgd.
DRIE MENSCHEN VERBRAND.
Bij auto-ongeluk in Amerika.
Een met whiskey geladen vrachtauto is
te Philadelphia Zondag tegen een telegraaf
paal gereden en in brand gevlogen.
Drie menschen zyn in de vlammen om
gekomen.
BRAND TE PORTSMOUTH.
Zaterdagnacht is te Portsmouth (Eng.)
brand uitgebroken. Zes winkels zijn een
prooi der vlammen geworden. De brand is
uitgebroken in een zaak van behangselpa
pier. De patiënten in het nabijgelegen zie
kenhuis zijn zeer bevreesd.
De draden van de electrische tram in de
straat smolten door de groote hitte. Een cy-
linder met 160 gallon terpentijn en vaten
met andere brandbare vloeistoffen ontplof
ten.
De brandweerlieden zyn uitgerust met
gasmaskers, verscheidenen liepen kwetsuren
op; een werd ernstig gewond.
SPIONNAGE - AFFAIRE IN JAPAN.
De „Dzjidzji-sjimpo" te Tokio meldt, dat
het onderzoek der politie in de spionnage-
affaire, waarbij employe's van een buiten
landsche ambassade betrokken zijn, geleid
heeft tot de arrestatie van 31 Japanners, die
als communisten beschouwd worden. Tien
hunner worden ervan beschuldigd de wet
tot bescherming van militaire geheimen te
hebben overtreden. Uit het onderzoek is
gebleken, dat zij, onder leiding van Mitsoeri
zich hebben meester gemaakt van geheime
documenten over de nationale defensie en
over de gebeurtenissen op den 26sten Fe
bruari.
NEGERPAAR BELEGERD.
Uit Gordonsville (Virginia) bericht
men: Na een sheriff die hem wilde arres
teeren, te hebben gedood, zochten een
neger en zijn zuster een toevlucht in een
hut, waar zij zich gedurende zes uur ver
dedigden tegen de politie, gewapend met
mitrailleurs en verscheidene honderden
gewapende burgers. Tenslotte slaagde een
politieman er in plat op zijn buik gedekt
door het vuur van de belegeraars naar de
hut te kruipen en deze in brand te steken.
De negerin liet zich het eerst zien en
werd door een schot gedood, even later
volgde haar broer. Beide lijken werden
door de vlammen verteerd voor de oogen
van de belegeraars.
De speciale verslaggever van het
A. N. P. te Londen telefoneerde heden
middag:
Hedenmorgen vroeg is het stoomschip
„Palembang" van den Rotterdamschen
Lloyd te Londen aangekomen met aan
boord de zes leden van de Nederland-
sche roode kruis ambulance naar
Abessinië, die tot nu toe niet in ons
land waren teruggekeerd.
Het stoomschip, dat reeds gister
avond tegen middernacht verwacht
was, doch eerst in den ochtend arri
veerde, nam ligplaats in de Tilbury
docks.
Daar hebben wij de aangekomen le
den der ambulance, de doctoren Winc-
kel, Hagenstein, Lampe en Veenen-
klaas, ir. de Vries en den verpleger van
den Honing, opgezocht. Wij vonden
onze landgenooten aan de ontbijttafel.
„Wij hebben een prachtige reis gehad",
verklaarde de heer Winckel, nadat wij hem
hadden begroet en de leider der Neder-
landsche ambulance ons aan de overige le
den der expeditie had voorgesteld. De zee
was over het algemeen rustig en de ne
gentien dagen, welke wij aan boord hebben
doorgebracht, zijn vlug omgegaan, vlugger
dan wij verwacht hadden.
Den 24en April zijn wij uit Addis Abeba
vertrokken en in Djibouti hebben wij toen
op een boot gewacht, een lot, dat wij met
tal van vreemdelingen deelden, die over
haast uit Abessinië moesten vertrekken.
Dit had nu eenmaal niet een gunstigen in
vloed op de toestanden in de hotels
„Ja, wij zijn allen in de beste conditie",
vervolgde de heer Winckel glimlachend,
terwijl wij langs de opgewekte, door de
zon gebruinde gezichten langs de tafel ke
ken.
„De ouderen onder ons zyn eenige pon
den afgevallen, maar de jongeren zijn even
zooveel ponden aangekomen, wat een goed
teeken is. De stemming is voortdurend uit
muntend geweest en wij hadden dan ook
niet te klagen.
Wij werkten onder gunstiger omstandig
heden dan elke andere ambulance. Het ge
bouw, dat Fransche paters te Dessie te on
zer beschikking hadden gesteld, lag op een
hooge van bijna drieduizend meter. Het
klimaat was er heel goed, 's avonds zelfs
koel met af en toe verfrisschende regens.
Deze regens waren zelfs zoo, dat de kok
eens op een middag in wanhoop binnen
kwam loopen met de mededeeling, dat de
vuren waren uitgeregend. Dat wy een per
manent gebouw te onzer beschikking had
den, was een groot voordeel, daar wij hier
door in staat waren, dank zy onze prachtige
uitrusting, een soort ziekenhuis in te rich
ten en dagelijks honderden patiënten te
helpen.
Met gevallen van gasvergiftiging hebben
wij daar uit den aard der zaak minder te
doen gehad dan een aantal onzer onder wie
de heeren van Schelven en Veenenklaas,
die dichter bij het front in Kworam werkten.
Van onze prachtige uitrusting is inmid
dels weinig overgebleven. Wij vertrokken
met zevenhonderd kisten en by stukjes en
beetjes hebben wij alles moeten achterlaten
om het veege lijf te redden. Het aantal
stuks van onze bagage, dat wij terugbren
gen, kan op het oogenblik gemakkelijk geteld
worden. Hiervan weet onze heer Veenen
klaas mee te praten, die thans in het uni
form van een Abessinischen officier aan
boord rondwandelt.
Abessinische roovers hebben hem in
Kworam van alles beroofd.
Ook hij ziet echter, evenals alle andere
leden van de Nederlandsche Roode Kruis-
ambulance, met tevredenheid op de Abessi
nische expeditie terug. Het spijt hem slechts,
dat het werk zoo overhaast moest worden
afgebroken. Hij had er opgerekend tot on
geveer Juli in Abessinië te blijven.
De houding der bevolking tegenover de
Nederlandsche ambulance was over het al
gemeen uitstekend en zij verleende over het
algemeen medewerking... totdat plotse
ling de stemming omsloeg tengevolge van
den wanhoop, die zich van haar meester
maakte.
Juist op tijd vertrokken!
„Wy zijn juist op tyd vertrokken", ver
volgde de heer Winckel. „Wij hadden er
een voorgevoel van. Van de zijde van de
Abessinische legerleiding kregen wy geen
waarschuwing.
Het was over het algemeen een fout, dat
men daar de noodzaak van voortdurende
communiqué's niet inzag. Dat schiep een toe
stand van volkomen onzekerheid.
Wy hebben trouwens in alle opzichten
geluk gehad. Want als wij niet ineens be
sloten hadden om te vertrekken, dan zou
den wij thans nog in het Fransche gezant
schap te Addis Abeba zitten. En wat het
lot is geworden van de Zweedsche, de Fin-
sche en de Noorsche ambulance, die alle aan
het zuidelijk front werkten?", vraagt de heer
Winckel met bezorgd gezicht.
Ook het bericht van het overlijden van
dr. Melley, lid der Engelsche ambulance,
heeft ons allen zeer getroffen. De Neder
landsche ambulance heeft voortdurend
nauw samengewerkt samengewerkt met de
Engelsche en allen hadden dr. Melley bui
tengewoon leeren waardeeren".
Vandaag Londen bezocht.
De leden van de Nederlandsche ambulance
blijven heden in Londen en o.a. staat een be
zoek aan het Engelsche Roode Kruis te Lon
den voor hedenmiddag op het programma,
een haastig bezoek, want vanmiddag te vijf
uur zal het s.s. „Palembang" haar reis voort
zetten om morgenochtend te 10 uur te Rot
terdam aan te komen.
Bovendien wilde de heer Veeneklaas he
denmiddag in Londen nog tijd vinden om
verschillende inkoopen te doen, want hij
voelde er weinig voor om in het uniform van
een Abessinisch officier in het vaderland
voet aan wal te zetten.
„Wij zyn blij weer in Nederland terug te
komen", verklaarden allen volmondig. „Wij
hebben echter prettige herinneringen meege
bracht en ons spoedwerk van hulpverlee
ning verricht in nooit falende samenwer
king en in uitmuntende geest.
„Dat het werk van de Nederlandsche am
bulance buitengewoon geapprecieerd werd
is voortdurend gebleken", aldus dr. Winckel'
„Ook de keizerlijke familie in Abessinië
heeft haar waardeering betuigd en als een
aardigheid vertelde de leider van de expedi
tie, dat hij ook het muildier van den kroon
prins en het lievelingshondje van den Kei
zer, dat hem ook op de reis naar Palestina
heeft vergezeld, onder zyn patiënten heeft
gehad.
Ook uit Nederland hebben wij duizenden
brieven ontvangen, die van medeleven met
de Nederlandsche «xpeditie getuigden en
wij hebben meer dan drieduizend kaarten
met handteekeningen verzonden in antwoord
aan diegenen, die gevolg hebben gegeven
aan den oproep van het Nederlandsche
Roode Kruis om een gulden daarvoor te
storten".
„Morgen zyn wij weer in Nederland. Wat
wij dan gaan doen? Ieder van ons gaat terug
naar het werk, dat hij sedert December heeft
achtergelaten. Wij raken weer verspreid
over het geheele land, doch wij blijven ge
reed om, wanneer en waar ook, de hulp van
het Nederlandsche Roode Kruis wordt ver-
aischt, deze hulp te yerleenen".