DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. BERLIJN, DE CONGRESSTAD. No. 119 Groote belangstelling voor internationale Congressen. WAT IS RECHT? Woensdag 20 Mei 1936 De strijd in Palestina. 138e Jaargang Redevoering van Goebbels. De toestand in Abessinië ALKMAARSCHE COURANT. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden by vooruitbetaling voor Alkmaar 2.— franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK. PRIJS PER GEWONE ADVERTENT1EN Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordans C 9, postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330. Berlijn is altijd een congresstad bij uit nemendheid geweest, en in het algemeen is men steeds gaarne naar Duitschland ge komen voor het houden van groote interna tionale congressen. Duitschland ligt cen traal, en de Duitschers zijn schitterende or ganisators. Men weet bij voorbaat, dat alles hier van een leien dakje zal gaan en dat men niet minder hartelijk welkom zal zijn dan in vele andere beschaafde landen. Toen Duitschland in 1933 „eenheidsstaat" werd en een internationale golf van anti pathie minder het Duitsche volk dan wel zijn nieuwe régime tegensloeg, vreesde men in Duitschland terecht al dacht men er natuurlijk niet aan dat openlijk toe te geven dat de boycotneigingen ten opzichte van het Derde Kijk zich ook over de groote in ternationale congressen zouden gaan uit strekken. Maar intusschen is gebleken, dat deze vrees voorbarig was. De laatste twee jaren zyn weer tal van congressen van in ternationaal karakter binnen de Duitsche grenzen gehouden, en ze zijn alle prachtig geslaagd. Het schijnt wel, alsof de omstan digheid, dat men naar Duitschland trok, in plaats van afschrikkend eerder prikkelend gewerkt heeft. Duitschland staat nu een maal, sinds Hitier en het nat.-socialisme er regeeren, in het middelpunt van de wereld belangstelling. Men leest honderdmaal meer over dit land dan vroeger, veel critiek en weinig lof, maar toch altijd iets dat om de een of andere reden interessant is. Daarbij komen de evenwijdig gerichte, hier meer daar minder invloedrijke bewegingen in andere landen, die zich tot op zekere hoogte aan Duitschland spiegelen, en die men niet beter bestrijden kan dan door voortdurend op de hoogte te blijven van wat in Duitsch land geschiedt. Men weet, dat vele groote bladen in het buitenland over Duitschland sinds drie jaren zeer eenzijdig voorlichten, hetzij omdat daar bijzondere invloeden werkzaam zijn dan wel omdat men de kort zichtige opvatting huldigt, dat positief materiaal over het Derde Rijk tot nadeel van het fascisme bestrijdende richtingen in eigen land zou kunnen strekken. En daarom is uit den aard der zaak in vele intellec- tueele lezerskringen buiten Duitschland de wensch naar voren gekomen, zelf het Derde Rijk te gaan bezoeken en eigen indrukken te toetsen aan dat wat de vaderlandsche pers pleegt voor te zetten. Waarbij men natuur lijk weet, dat een nationalistisch bewind als het tegenwoordige in Duitschland bewust zoowel als onbewust neiging heeft, den vreemden bezoeker het beste te toonen en te vertellen, en de échecs te verzwijgen (die intusschen in de buitenlandsche pers zoo uitvoerig aangedikt worden dat in zulk geval over materiaad van twee zijden waar lijk niet te klagen is!). Aan een en ander is zeker voor een goed deel de groote belangstelling voor inter nationale congressen in Duitschland te dan ken. We zien die belangstelling in deze dagen weer aan het sterke vreemde bezoek, waarin zich de juristenweek in Leipzig ver heugen mag. Wij willen hier op dit in hoofd zaak technisch-juristisch congres, waarbij ook Nederland vertegenwoordigd is, niet verder ingaan. Voor de mannen van het vak zal het zeker in hooge mate belang wekkend zyn, weer eens van naby kennis te nemen van de waarlijk revolutionnaire denkbeelden der juridische reformisten van de Hitler-beweging. Wij buitenlandsche journalisten in Berlijn hadden eenige dagen geleden een vriendschappelijke bijeenkomst met den leider der Duitsche juristen, den rÜksminister Frank, die ons in kleinen kring bij een gemoedelijk biertje hij was gast van onze Vereeniging der Buitenlandsche Pers het een en ander over nieuwe Duit sche rechtsopvattingen verteld heeft. Veel van wat wij bij die gelegenheid hoorden.^ vinden we, uitvoeriger natuurlijk, terug in de verslagen over de zittingen in Leipzig. Maar heel erg duidelijk is ons een en ander stellig nog niet geworden. Wij weten intus schen, dat het „Duitsche Recht" hier te lande in de plaats gekomen is van het inter nationaal geldige „Romeinsche Recht", en dat een der merkwaardigste gevolgen daar van is, dat de Duitsche rechter steeds meer zal hebben rekening te houden met een rechtspraak, die „wortelt in het gezonde oordeel des volks", wat men populair het beste omschrijft door te constateeren: „een vonnis is juist als de man-op-straat er van zegt: die heeft lekker zijn verdiende loon!" Dat is, wat men hier tegenwoordig in de rechtspraak „das gesunde Volksempfinden noemt. En het is van overgroote beteekenis, omdat een omvangrijk deel van de nieuwe Duitsche rechtspraak om dit „Volksempfin den" draait. Het is dan ook geen wonder, dat op dezen bieravond met minister Frank, waarbij gelegenheid gegeven werd vragen te stellen, een der aanwezige journalisten hierover wat meer wilde weten. En of schoon deze avonden in intiemen kring niet het karakter van zoogenaamde interviews mogen dragen en het vooral niet in de be doeling ligt, bij zulke gelegenheden gedane uitingen aanwezigen ministers in den mond te leggen, gelooven we toch geen inbreuk op deze goede gewoonte maken als we even iets vertellen van de officieele Duitsche opvat ting van het begrip „Gesundes Volksemp- finden" in de nieuwe Duitsche rechtspraak. Rechtspraak. Het is ons namelijk in de practijk tij dens het bijwonen van eenige rechtszit tingen in Berlijn reeds gebleken, dat de rechters, de ambtenaren van het O. M. en de verdedigers zelf niet goed weten, wat dit nieuwe begrip nu eigenlijk is en hoe ze het moeten toepassen. Om u het geval nog wat duidelijker te maken, wil ik trachten, den meest populairen vorm te vinden. Ne men we aan, dat een man zijn vrouw en zyn kinderen vermoord heeft, in koelen bloede en met voorbedachten rade, met het doel, daaruit winst te behalen of bijv. een „nieuw leven te beginnen". De man-op- straat (om nog eens deze Engelsche karak teriseering te gebruiken) zal nu van mee ning zijn, dat deze misdadiger al naar de gebruiken van zijn land opgehangen, ont hoofd of tenminste tot levenslange tucht huis- of gevangenisstraf veroordeeld moet worden. De „Romeinsche" rechter of amb tenaar O. M. zal dat in zijn hart ook wel wenschen. Maar het geldende recht dwingt hem tot onderzoek, en de verdediger zet hem alle artikeltjes voor, die ten gunste van den moordenaar zouden kunnen gel den. Het geval is denkbaar, dat de man om een of andere onduidelijkheid, wegens „ge brek aan bewijs", door een handig bereikt alibi enz vrijgesproken wordt, ofschoon alle instanties van zijn volledige schuld overtuigd waren. In zulk een geval nu wil de nieuwe Duitsche wetgeving den rechter de bevoegdheid geven te vonnissen „in overeenstemming met het gezonde oordeel des volks". In dit en in tal van andere ge vallen, wel te verstaan. Met andere woor den: de geest van de wet is van meer be lang dan de letter. Nu kan men het in het hierboven getee- kende geval er in overgroote meerderheid over eens zijn, dat het rechtsgevoel van een volk beleedigd wordt door een vrijspraak, die zienderoogen een gemeenen misdadiger laat loopen op grond van juridische piet luttigheden. Maar men kan zich ook naar verkiezing tallooze andere gevallen denken. Ik wil er hier een uit de practijk noemen, met opzet een, dat ik in deze kolommen eenige maanden geleden toevallig reeds beschreven heb. Het ging om het al of niet veroordeelen van een handelaar in antieke schilderijen (hij werd overigens vrijgespro ken), die getracht had een schilderstuk van waarde, dat hij voor een nieuw ontdekten. Rembrandt hield voor een bedrag te ver- koopen, dat het tien- en meervoudige zou zijn geweest van dat, hetwelk hij zelf er voor betaald had. We willen hier niet na der op bedragen ingaan. Belangrijk was slechts, dat hier al dadelijk het gevaarlijke element van het „Volksempfinden" in het debat kwam. Want de aanklager ging van het standpunt uit, dat hij een zware ge vangenisstraf moet eischen, omdat het „ge zonde oordeel des volks" het verkoopen van een voorwerp, dat bijv. voor duizend mark gekocht was, voor vyftig of honderddui zend markals bedrog en oplichting, als woeker en de hemel weet wat nog meer moet kenschetsen. De verdediger daarentegen was van mee ning dat men zich in elk bijzonder geval moet afvragen, welke usance's in het geval in quaestie heerschen. En het is nu een maal in den kunsthandel algemeen gebrui kelijk zulke enorme verschillen tusschen inkoop- en verkoosprijs als volkomen ge oorloofd te beschouwen o.a. omdat het ri sico van den handelaar vaak bijznder groot is en dus ook zyn verliezen alle normale grenzen overschrijden kunnen. Ten over vloede kwam het historische feit ter tafel dat niemand minder dan Geheimrat Bode, wijlen de geniale kenner van oude schilde ryen, voor een der onder zijn beheer staan de Berlynsche musea een schilderij van zeer hooge waarde voor een appel en een ei gekocht had, terwijl hij wist, dat het hon derduizenden waard was. En dat hy voor dezen aankoop nog een bijzondere hulde van zijn regeering in ontvangst had moe ten nemen! Dit geval kwam op den bieravond ter sprake, althans er werd op gezinspeeld. En het was een sprekend voorbeeld. Want dui delijk bleek hieruit, hoe gevaarlijk de nieuwe Duitsche rechtsopvatting is, die er toe voert, dat elke rechter of ambtenaar O.'M. of verdediger, of beklaagde., zijn eigen opvatting van „Volksempfinden' heeft, zoodra zulk een volksoordeel niet meer voor de hand ligt. Het ligt voor de hand, dat den minister uit het midden der buitenlandsche journa listen de vraag voorgelegd werd: „Is dit nieuwe Duitsche Recht in zulke gevallen niet nog gevaarlijker dan een vroeger recht, dat weliswaar vrijsprak ook tegen 't. „Volksempfinden" in, maar dan tenminste consequent en op grond van geschreven recht, terwijl het Duitsche Recht vaak zal gebaseerd zijn op wat niet geschreven, maar door den rechter als in overeenstem ming met het „volksoordeel" gevoeld wordt? En waar zal in gevallen van twijfel de rechter het gezonde volksoordeel van daan moeten halen?" Even interessant als de vraag was het antwoord: „Uit het programma van de Na tionaal Socialistische Duitsche Arbeiders partij". Nog steeds demonstraties. Te Gaza en te Nazareth hebben demon straties plaats gehad die echter rustig uit een konden worden gedreven. Sedert de onlusten op 19 April aanvingen zijn 814 Arabieren en 53 joden gearresteerd. Maan dagavond werd de bevolking via de radio gewaarschuwd, dat de Britsche troepen de spoorlijnen bewaken en dat ieder die daar op doordringt, dit op eigen risico doet. De Arabieren willen verder staken. De Arabische leiders hebben gister be raadslaagd over de bepaling van een stand punt der Arabieren tegenover de als een Engelsche afwijzing hunner eischen opge vatte verleende vergunning tot immigra tie van een betrekkelijk" groot contingent joden en ten opzichte van het besluit, van de Engelsche regeering, een commissie van onderzoek naar Palestina te zenden. In een oproep wordt bij de Arabieren aangedrongen op voortzetting van de staking. In dezen oproep wordt o.m. ge zegd dat de Arabieren weliswaar niet sterk genoeg zijn om Engeland met geweld te dwingen tot eerbiediging van de Arabische rechten in Palestina, maar door voortzet ting der vreedzame staking hopen de Arabieren toch hun doel te bereiken. De door deze staking gevallen slachtoffers en het leed der Arabische bevolking moeten betreurd worden, maar daarvoor is alleen de mandaatsregeering verantwoordelijk. De toestand blijft gespannen. De toestand lijft gespannen, het leger be waakt de spoorlijnen en wegen. Sedert het begin van de onlusten zijn 814 Arabieren en 53 Joden gearresteerd. Gisteren hadden opnieuw demonstraties plaats te Gaza en Nazareth, doch de politie wist de orde te herstellen zonder inciden ten. Volgens het Joodsch telegraaf-agentschap patrouilleeren gemotoriseerde eenheden van het leger vooral in het noorden en zuiden van het land. Gisteravond werden in de straten van Jaffa verscheidene bommen ge worpen. Ook bij Mikeh Israël werd een bom geworpen, terwijl te Hedera en Bethalpha schoten werden gewisseld tusschen de po litie en Arabieren. Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. In de plechtige slotvergadering van den Duitschen juristendag heeft rijksminister Goebbels een redevoering uitgesproken, waarin hij onder meer wees op het begin sel, dat de wetten het leven niet den weg moeten voorschrijven, maar zich omgekeerd naar het eeuwige leven moeten richten. Eerst komt de daad der revolutie. Daarna pas zullen de wetten worden geschreven op de basis van de gesteldheid van het volk. Uitvoerig besprak Goebbels verder het pro bleem der individueele vrijheid, waarbij hij met nadruk de stelling verwierp, dat er in Duitschland geen persvrijheid meer zou be staan, De individueele rechten en vrijheden zijn slechts daar ingeperkt, waar zij in strijd waren met de levensnoodzakelijkheden van het volk. Zoo staat het ook met de rechtsbeginse len tusschen de volkeren. Geen staat heeft het recht zich op te werpen als rechter over de binnenlandsche aangelegenheden van een anderen staat. De wetten volgens welke een volk zijn bestaan in het binnenland or ganiseert, zijn slechts aan zyn eigen oor deel onderworpen. Derhalve kan op het na- tionaal-socialisme niet den minsten indruk gemaakt worden, wanneer zekere anti-Duit- sche, meest Joodsche juristen, op grond van paragrafen de wetteloosheid der nationaal- socialistische revolutie meenen te kunnen aantoonen. Dit is ook de basis van de Duit sche critiek op het verdrag van Versailles, dat niet berust op een Duitsche ondertee- kening, maar op een bedreiging met geweld. Vandaar ook, dat Hitier deze ondragelijke paragrafen vervangen heeft door nieuwe feiten. Het kan niet de beteekenis der paragrafen zijn, de ontwikkelingsmogelijkheden van het leven der volken af te snijden. Met het op' stellen van een nieuwe, hechte rechtsbasis gelooft Duitschland een waardevolle bij dra ge te hebben geleverd tot de consolidatie van Europa. Wij nationaal-socialisten al dus Goebbels willen niet alleen ons eigen land opbouwen, wij willen het gekwelde Europa nieuw leven geven. Het kan alleen gezond worden door de gezondheid van al zijn leden. Wij hopen, dat de wereld toch nog tot een waren vrede zal komen. Daarom willen wij Europa mede helpen te komen op een betere rechtsbasis. Alleen zoo kun nen de overblijfselen van den oorlog over wonnen worden. De volkeren hebben een recht tot leven. De staatslieden moeten aan dit recht gehoorzamen. Vrede en welvaart berusten op rechtvaardigheid. Deze recht vaardigheid willen wij tot overwinning brengen. Verscheidene terechtstellingen te Addis Abeba. In officieele kringen te Rome wordt er kend, dat verscheidene Abessiniërs te Addis Abeba, die op heeterdaad van plundering werden getrapt, zijn terechtgesteld, doch dit aantal is niet zoo groot als men in het buitenland wel beweert. Het is niet waar, dat men te Addis Abeba vreest voor een epidemie ten gevolge van het onvoldoende begraven van de lijken der tereehtgestel den. Ten aanzien van de vorming van AbeS' sinische benden, welke eenzame Italiaan- sche posten aanvallen, wordt verklaard, dat de binnendringende Italiaansche autocoJon nes nergens op georganiseer den tegenstand is gestooten. Het gerucht, dat de Britsch-Indische lega tie wacht van de Britsche legatie van de Italiaansche autoriteiten opdracht zou heb' ben ontvangen den fascistengroet te bren gen, wordt belachelijk genoemd. Badoglio keert nog niet terug. Er zijn nog geen voorbereidingen ge troffen voor den terugkeer van maarschalk Badoglio en zijn mannen naar Italië, doch wel kan men er zeker van zijn, dat hij met minstens evenveel eer zal worden ontvan gen als Balbo na zijn tocht over de Oceaan met het escader vliegtuigen in Augustus 1933. Aangezien het werk van Badoglio in Abessinië nog lang niet voltooid is, gelooft men niet, dat zijn terugkeer binnenkort valt te verwachten. De Duce ontwerpt een wegenpian voor Abessinië. De Duce heeft in zijn hoedanigheid van minister van koloniën een wegenplan voor Abessinië ontworpen en bevel gegeven, dat onverwijld moet worden overgegaan tot den aanleg van de volgende wegen: Omager GondarDebra TaborDessie, een af' sand van 650 kilometer: Debra Tabor— Debra MarkosAddis Abeba, een afstand van 500 kilometer, AdrigatDessieAddis Abeba, een afstand van 850 kilometer, As- sabDessie, een afstand van 500 kilometer, en Addis AbebaDjimma, een afstand van 300 kilometer. Daarna zal een aanvang wor den gemaakt met den aanleg van een weg Addis Abeba—AllataNegelliDolo, over 1110 kilometer. Tegelijkertijd zal een net van secundaire wegen worden aangelegd. De wegen het zullen Bitumenwegen zijn zullen in ieder seizoen bruikbaar zijn. Te Addis Abeba zal, speciaal met het oog op den wegenbouw, een technisch bureau worden ingericht. DE NIEUWE SPAANSCHE REGEERING. Regeeringsverklaring van Quiroga. De Spaansche minister-president Casa- res Quiroga heeft gister zijn kabinet aan de kamer voorgesteld. Hij legde namens de regeering een verklaring af, waarin hij er den nadruk op legde, dat het kabinet de opvolger van zijn voorganger is. En het zelfde programma heeft. De regeering rekent op het volksfront en steunt op de massa. Zij zal den Staat met alle kracht verdedigen tegen de vij anden der republiek en daartoe de wetten afkondigen, die noodzakelijk zijn. Ten opzichte van het fascisme is de regeering belligerent. Op het gebied van de buitenlandsche politiek zullen de richt lijnen van het vorige kabinet gevolgd wor den. De regeering zal niet wijken voor geweld en zich door niemand laten inti- mideeren. Zij duldt daarom ook geen stakingen of onlusten, maar verwacht, dat alle kringen der linksche coalitie hun medewerking zullen verleenen. Na de rede van Quiroga verklaarde de leider de Accion Poular, Gil Robles, dat de houding van zyn party tegenovei dit kabinet dezelfde zal zijn als tijdens de jaren 1931 tot 1933 onder de eerste regee ring van Azana. HEMELVAARTSDAG. DE ALKMAARSCHE COURANT ZAL MORGEN (DONDERDAG 21 MEI) NIET VERSCHIJNEN. NOODWEER IN SPANJE. Het noodweer, dat in verschillende Spaansche provinciën heeft gewoed, heeft groote schade aangericht. Uitgestrekte ge bieden staan onder water. Te Gredos hebben ongewoon hevige sneeuwstormen gewoed. In de provincie Saragossa zyn verschei dene rivieren buiten haar oevers getreden, waardoor het district Calatayud geheel blank staat. Bij het reddingswerk werden zestien personen gewond. Zij moesten in een ziekenhuis worden opgenomen. Het treinverkeer tusschen Barcelona en Madrid ondervondt urenlange vertraging. Ook Espila staat onder water. Sterke afdeelingen politie snellen den geisoleerden bewoners te hulp. Te Plasen- cia staan 90 huizen onder water, tien daarvan zijn reeds ingestort. Bij Borj is de spoordyk vernield. Jn vele districten is de oogst volkomen ver woest. Verscheidene fabrieken hebben het weck moeten doen staken. Te Torrya en Tanoda is de machinerie der electrische centrale onbruikbaar geworden, waardoor 18 dor pen zonder licht zijn. RUMOER IN COLLEGE. De negentienjarige eerste-jaarsstudent van Old William college, Lewis Summers, heeft te Williamstown op de slaapzaal Dinsdag avond een medestudent doodgeschoten en een anderen student verwondingen toege bracht, waarna hy zich een kogel door het hoofd joeg. DE GEVAREN DER ZEILSPORT. William B. Leeds is de rijke zoon van den nog veel ryker Leeds Sr., een blikmagnaat. Hij was getrouwd met de Russische prinses Xenia, welk huwelijk echter door echtschei ding ontbonden was. De jonge Leeds zochtf vergetelheid aan boord van zijn luxe zeil jacht en kwam daarmee ook in Atlantic Ci ty aan de kust van New-Jersey. Terwijl hij zich aan boord bevond en het naar omstan digheden redelijk behagelijk had, naderde een roeibootje het jacht en het meisje, dat erin zat, viel overboord. Leeds was sportman genoeg om te begrijpen, wat er in de gege ven omstandigheden van hem vereischt werd. Gekleed sprong hy te water en hij redde de drenkelinge, die jong en bekoor lijk bleek en in haar vrijen ty'd bureeliste was in een hotel te Atlantic City. Ja, en nu is hij met haar getrouwd. ONLUSTEN TE NEW YORK. Bij een demonstratie tegen de bezetting van Abessinië in Harlem, den New York- schen negerwijk, werden drie politieman nen gewond en een neger gedood. Ver scheidene personen werden gearresteerd. De politie werd met steenen geworpen. SNEEUWSTORMEN IN DE OEKRAÏNE. Hevige sneeuwstormen woeden in ge heel Oekraine en maken vele slachtoffers. De materieele schade is groot. Verbin dingsmiddelen zijn verbroken, verschillen de huizen zijn door de sneeuwvracht inge stort. IS MAC DONALD VOORNEMENS AF TE TREDEN? Oud-premier Mac Donald heeft tijdens een rede te Teddington verklaart, dat hij wellicht binnenkort zal terug keeren tot zijn eerste liefde, de wetenschap. Deze uiting heeft eenig opzien gebaard, daar merï haar in politieke kringen heeft gein- terpreteerd als een aankondiging van het aftreden van Mac Donald. TSALDARIS TER AARDE BESTELD. Gisteren is het stoffelijk overschot van Tsaldaris ter aarde besteld. Van alle huizen langs den weg van de stoet waren omfloerste vanen uitgestoken. De koning woonde zichtbaar aangedaan den rouw dienst in de kathedraal bij. De primaat van Griekenland, mr. Chrysostomos, verrichtte de absoute. HERRIOT KAMER-VOORZITTER? Naar de Fransche pers bericht zou Herriot portefeuille voor buitenlandsche zaken hebben geweigerd, doch zich wel candidaat hebben gesteld voor het presidium van de Kamer. Petit Journal deelt mede, dat ook Bouisson zich candidaat heeft gesteld voor de functie van voorzitter van de Kamer, zoodat dit een interessante strijd kan wor den, de

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1936 | | pagina 1