DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
DE STAKING IN FRANKRIJK.
m
No. 134
Dinsdag 9 Juni 1936
138e Jaargang
Besprekingen tusschen regeering,
werkgevers en arbeiders.
Nog steeds geen oplossing.
De
internationale politiek.
Overleg met Engeland.
De situatie in het Verre
Oosten.
De Lappland verongelukt.
Eén doode, 12 gewonden.
Op weg naar Schiphol.
ALKMAARSCHE COURANT,
f
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar f 2.—
franco door het geheele Rjjk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN
Van 15 regels 1.25, elke regel meer f 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
De ontspanning in het conflict mani
festeerde zich gistermiddag hierin, dat
in tal van bedrijven het werk hervat
is, terwyl elders besprekingen geopend
zijn, die naar men verwacht spoedig
tot een resultaat zullen leiden.
Gisteren in den voormiddag werd in
de onmiddellijke nabijheid van Parijs
in dertig fabrieken, die bij de staking
betrokken waren het werk weer opge
nomen. Onder deze dertig fabrieken
waren vijftien metaalfabrieken. Ook
in de bandenfabriek van Hutchinson
werd het werk hervat.
De toestand in het Noorden.
De algemeene mijnwerkersstaking is in
alle mijnen van het arrondissement Door-
nick een feit geworden. Gistermorgen heeft
de stakingsbeweging zich aldaar nog uitge
breid tot de bierbrouwerij, de confectiein-
dustrie, de electrische centrale, de metaal
nijverheid en de eenheidsprijzenwinkels. In
het arrondissement staken ongeveer 30 tot
35.000 personen. Ook in St. Quentin is de
stakingsbeweging uitgebreid, in Rijssel is
de staking onder de bouwvakarbeiders al
gemeen. De toestand is nog steeds rustig.
Uitbreiding in de provincie.
In de provincie constateert men nog hier
en daar een uitbreiding van de stakingsbe
weging. In het district Havre is de staking
met 2000 man uitgebreid, terwijl er in de
districten Nevers en Hazebroek 100 stakers
bij zijn gekomen.
Tusschen de vertegenwoordigers van par
tijen in het bouwbedrijf is in principe over
eenstemming bereikt aangaande de bestu
deering van regionale overeenkomsten.
Hedenmorgen kabinetsraad.
De ministers en onderstaatssecretarissen
zouden hedenmorgen om half elf in kabi
netsraad bijeenkomen.
De bespreking zou gewijd zijn aan de
voltooiing der wetsontwerpen, welke in den
middag bij het bureau van de Kamer zul
len worden ingediend en die betrekking
hebben op de organisatie van den arbeid
en een aantal sociale hervormingen.
De regeering is van plan de Kamer Don
derdag of Vrijdag de goedkeuring te vra
gen voor de wetsontwerpen die de instel
ling van collectieve arbeidscontracten, 40-
urige werkweek en betaalde vacanties voor
de arbeiders beoogen. Het is waarschijnlijk,
dat de Senaat zich nog voor het einde van
de week over deze wetsontwerpen zal uit
spreken.
Drie verklaringen.
De Intransigeant publiceert drie verkla
ringen, die het blad bereikten over het tot
standgekomen accoord tusschen werkgevers
en arbeiders. De eerste verklaring is van
een bestuurslid van den bond van Fransche
producenten Duchemin, die verklaart, dat
de overeenkomst tot stand is gekomen^ door
tusschenkomst van den minister-president.
De bond van Fransche producenten heeft
niet nagelaten Blum er op attent te maken,
dat de overeenkomst zware lasten legde op
de Fransche industrie. Hij eindigde met op
te merken, dat de Fransche producenten
gereed zijn om zich zeer nauwkeurig aan
het accoord te houden
De minister van binnenlandsche zaken,
Salengro, verklaart: Sedert de besprekingen
over de algemeene overeenkomst zijn er
nieuwe besprekingen gevolgd tusschen de
directies en de arbeiders en het is zeker,
dat morgen of althans binnen eemge dagen
het werk hervat zal worden.
Jouhaux, de secretaris van het algemeen
verbond van den arbeid zegt, dat de over
eenkomst meer dan een succes is. Het is
'n overwinning voor de georganiseerde ar
beiders grooter dan zij er ooit een behaald
hebben. De nieuwe overeenkomst is de
basis van een reorganisatie van de nationa
le economie. Er is een nieuw tijdperk aan
gebroken voor alle maatschappelijke ca e
gorien van het land.
Een communiqué van de werkgevers.
De „Algemeene Bond van de Fransche
productie" heeft een communiqué uitgege
ven, waarin o.m. wordt medegedeeld, da
tijdens de onderhandelingen met de af6®"
vaardigden van de arbeiders gemakkelijk
overeenstemming kon worden bereikt, over
de vrijheid van vereeniging en de aJv,aal""
digingen. Wat de loonsverhooging betret
kon niet onmiddellijk overeenstemming be
reikt worden, hetgeen nog moeilijker wer
door de eischen betreffende de 40-urige
week en uitbetaling van loon tijdens va
canties. De kwestie is derhalve ter scheids
rechterlijke uitspraak voorgelegd aan den
eersten minister die het aanpassingscijfer
voor de loonen heeft vastgesteld.
Een radio-rede van Jouhaux.
Jouhaux, algemeen secretaris van het
Algemeen verbond van den arbeid heeft
gisteravond een korte toespraak voor de
radio gehouden.
Na een uiteenzetting te hebben gegeven
van de punten, zooals deze in de overeen
komst gisteravond tusschen werkgevers en
werknemers vermeld zijn, zeide Jouhaux,
dat deze formule noch Hitleriaansch, noch
Mussoliaansch was, doch van specifiek
Franschen aard.
„Het is de eerste keer", aldus Jouhaux,
„dat een geheele klasse van arbeiders ge
lijktijdig een verbetering van haar levens
voorwaarden heeft verworven. Nooit is de
solidariteit der arbeiders op overtuigender
wijze gebleken, dan bij deze gelegenheid.
Dit accoord vertegenwoordigt een hooge
moreele waarde, maar daarom moeten de
arbeiders nu ook hun plicht vervullen en
hun handteekening gestand doen. Zij heb
ben immers de 40-urige werkweek ver
kregen en een loonsverhooging die globaal
met de 40-urige werkweek op 35 pet
neerkomt. Wij moeten morgen het werk
hervatten en een bewijs leveren dat de
samenwerking tusschen het Algemeen ver
bond van den arbeid en den bond van werk
nemers tot een doeltreffend collectief con
tract heeft geleid.
Een communiqué aan de arbeiders.
In hun gemeenschappelijk commu
niqué aan de arbeiders zeggen Het Al
gemeen verbond van den arbeid en de
Unie van vakvereenigingen, dat de ar
beiders onmiddellijk het werk moeten
hervatten, overal waar de directies er
in toestemmen een overeenkomst te
teekenen met het personeel van hun
bedrijf, gebaseerd op de algemeene
overeenkomst van 7 Juni, tusschen het
Algemeen verbond van den arbeid en
het Verbond van de Fransche productie
en tevens er in toestemmen onmiddel
lijk te onderhandelen met de vakver
eenigingen om te komen tot een collec
tief contract.
Het communiqué onderstreept ver
volgens het belang van de getroffen
overeenkomst en gaat dan verder: De
arbeiders zullen zeer binnenkort, naast
de aanneming van de 40-urige werk
week behaalde vacanties en een loons
verhooging van 35 pet. krijgen.
Staking bij twee belangrijke ver
zekeringsmaatschappijen.
De stakingsbeweging heeft zich gister
middag uitgebreid tot twee belangrijke ver
zekeringsmaatschappijen, waar het perso
neel de reeds door de arbeiders gebezigde
tactiek volgden: die van de symbolische
bezetting.
Thans zeven gebouwen van ver
zekeringsmaatschappijen bezet.
De gebouwen van zeven verzekerings
maatschappijen worden thans door het per
soneel bezet gehouden.
Er is een overeenkomst tot stand gekomen
in de corporatie voor openbare en particu
liere werken in de omgeving van Parijs.
Besloten werd morgen het werk op de
werven weder te hervatten.
Eenige fabrieken draaien weer.
De metaalbewerkingsgroep uit het Parij-
sche district deelt mede, dat gisteren het
personeel van eenige fabrieken de gebouwen
heeft ontruimd of het werk hervat heeft. De
kleermaker(sters) hebben echter besloten
de staking algemeen te maken. Naar men
verwacht zal het personeel der Wagons Lits
besluiten het werk Woensdag te hervatten.
In de provincie heeft de stakingsbeweging
zich in de streek van Rouaan uitgebreid,
vooral in de textielindustrie.
Gisteravond staakten meer dan 35000 per
sonen in het departement Beneden-Seine,
waarvan 27000 in de omgeving van Elbeuf.
In de streek van Vierzon is er overeen
stemming bereikt in 10 porceleinfabrieken
en werd het werk hervat.
Te Parijs ontspanning.
Uiteraard staat in de ochtendbladen de
ontwikeling van de stakingsbeweging in
het middelpunt van de belangstelling. On
danks de principieele overeenstemming,
die tot stand is gebracht, is toch het afne
men van de stakingsbeweging niet overal
even geleidelijk ingetreden. Weliswaar is
vooral te Parijs een ontspanning ontstaan,
maar de werknemers keeren toch nog
slechts langzaam naar hun werk terug.
Men heeft dan ook den indruk, dat het
nog wel tot het einde van deze week zal
duren, alvorens de beweging geheel ten
einde zal zijn.
Het totaal aantal stakende mijnwerkers
in Noord-Frankrijk wordt geraamd op
400.00. In Belforts is bijna volledig over
eenstemming bereikt tusschen werkgevers
en werknemers, in andere provinciesteden
breken echter steeds weer nieuwe sta
kingen uit. In Parijs is vooral in talrijke
kleinere bedrijven spoedig overeenstem
ming tot stand gebracht, zoodat het werk
hervat kon werden. Terwijl moeilijkheden
in de financieele wereld vermeden zijn,
doordat de bankbedienden aan het werk
zijn gebleven, zijn gisteren wel 10.000 em
ployés van verzekeringsmaatschappijen in
staking gegaan .Zij hebben de bureaux
der firma's bezet .Ook de Parijsche kleer
makers zijn van plan vandaag in staking
te gaan. Bij de Messageries Hachette is nog
geen overeenstemming bereikt, zoodat nog
geen kranten naar de provincie konden
worden verzonden.
Ofschoon de levensmiddelenvoorziening
van Parijs geen oogenblik ernstig gevaar
geloopen heeft, zijn toch de prijzen hier en
daar sterk gestegen, zoo zelfs, dat de poli
tie in 200 gevallen heeft moeten ingrijpen.
Staking bij „Hachette" opgeheven.
De dagbladen waren gistermorgen op
de gewone wijze verkrijgbaar in de kios
ken en elders. Ook de mecaniciens bij de
ondernemingen, die voor rekening van de
Messageries Hachette werken, hebben vol
doening gekregen.
Het geheele personeel van Hachette
heeft het werk hervat.
De Fransche minister van buitenland-
sche zaken, Delbos, is voornemens alle
diplomatieke vertegenwoordigers van
Frankrijk in Europa in de eerstvolgende
dagen na elkaar naar Parijs te ontbie
den, teneinde zich door hen op de
hoogte te laten brengen van den huidi-
gen politieken toestand in Europa.
Op 26 Juni zal Delbos zich, waarschijnlijk
begeleid door den eersten minister, Leon
Blum, naar Geneve begeven, voor de raads
zitting. Tevoren echter, zoo melden de bla
den, zal de minister in persoonlijk contact
treden met den Britschen minister van bui-
tenlandsche zaken, Eden, waaraan te meer
belang wordt gehecht, daar in het ministe
rie van buitenlandsche zaken, in overeen
stemming met Leon Blum, het voornemen
schijnt te bestaan in de kwestie van het
Abessinische geschil in nauwe overeenstem
ming met Engeland op treden.
De „Oeuvre" is van meening, dat de ont
moeting tusschen de beide ministers in Fol-
kestone of Boulogne zal kunnen plaats heb
ben, terwijl andere bladen Parijs noemen
als plaats voor de besprekingen, aangezien
ook Leon Blum met Eden zou willen spre
ken, doch in verband met de parlementaire
en regeeringswerkzaamheden voorloopig de
hoofdstad niet zal kunnen verlaten.
De „Petit Parisien" gelooft, dat de bijeen
komst nog voor 20 Juni te Parijs is vastge
steld.
Naar de Dardanellenconferentie in Mon-
treux op 22 Juni zal niet de minister van
buitenlandsche zaken, maar een hoogge
plaatst ambtenaar van den Quay d' Orsay
vertrekken.
Madame Tabouis schrijft in de „Oeuvre"
ten aanzien van de door de nieuwe Fran
sche regeering te volgen buitenlandsche
politiek, dat in ieder geval in Frankrijk
zoowel als in Engeland uitgesloten geacht
moet worden, dat een besluit zou kunnen
worden genomen ten gunste van een zui
ver en eenvoudig opheffen der sancties.
Slechts een tusschenoplossing, bijv. hand
having der financieele sancties tegen Italië
en toepassing van een algemeen besluit
van de Assemblee betreffende niet-erken-
ning van het voldongen feit, zou in aan
merking kunnen komen. Aan den anderen
kant heeft men den indruk binnenkort de
eerste phase te zullen meemaken van een
ontwikkeling in midden-Europa, door
Rome en Berlijn gericht tegen de kleine
entente, die zich krachtig zal verzetten
tegen een restauratie der Habsburgers.
Wat de verhouding tusschen Rome en
Berlijn betreft, schrijft mevr. Tabouis, dat
de groote kanselarijen een snelle evolutie
van Italië in de richting van Duitschland
hebben kunnen waarnemen. Nog in de
laatste dagen maakten de telegrammen uit
Rome melding van den wil van den duce
het Strasafront te herstellen, wanneer de
groote mogendheden de sancties ophieven
en het voldongen feit erkenden. Thans
echter verklaart Italië de opheffing der
sancties te eischen en tegelijkertijd nooit
zich tegenover Duitschland te willen
plaatsen.
De Lappland F 22, het viermotorige Fokker-toestel der Zweedsche luchtvaartmaat
schappij A. B. A., dat hedenmorgen verongelukt is.
Tijdens het onderhoud tusschen Musso-
lini en Schuschnigg, aldus voegt mevr.
Tabouis hieraan toe, zou practisch beslo
ten zijn tot de restauratie der Habsbur
gers, die zou moeten plaats hebben op 26
Juni of 30 Juni, wanneer de Volkenbonds
raad of -vergadering besluiten mocht ne
men, die Italië zouden mishagen. Italië zou
zich dan uit den Volkenbond terug trekken
en daarbij minstens Hongarije met zich
meesleepen, welk land dan zou verklaren,
dat het verdrag van Trianon voor Honga
rije niet meer bestaat. De groote kanse
larijen zijn van meening, dat de Italiaan-
sche beslissingen thans genomen worden,
onafhankelijk van de besluiten die Parijs
en Londen zouden kunnen nemen.
Pertinax schrijft in de Echo de Paris,
dat de nieuwe Fransche minister van bui
tenlandsche zaken een zoo nauw mogelijke
overeenstemming met Engeland zal zoe
ken. De regeering te Londen volgt echter
geen erg duidelijke lijn, zoodat het van
belang is zich tot haar te wenden met vol
komen uitgewerkte plannen. Op het
oogenblik gaat het er tusschen Londen en
Parijs om wie het initiatief niet zal nemen.
Wat moet zoo vraagt Pertinax de
Volkenbondsvergadering, gespeend van
iedere Fransch-Engelsche leiding doen ten
opzichte van het Abessinische probleem?
Een soort natuurlijke helling zal haar er
toe brengen zich vast te leggen op een
niet-rekening van door geweld gescha
pen toestanden. Geheel Europa gevoelt op
het oogenblik den weerslag van de twee
groote gebeurtenissen van de laatste 6
maanden: het door Engeland geleden echec
in het Oosten van de Middellandsche Zee
en de tegenslag van Frankrijk aan den
Rijn .„Wij zijn nog niet aan het einde van
de gevolgen daarvan, vooral niet in mid
den-Europa. Aan den anderen kant van
den Rijn wordt reeds rekening gehouden
met de Fransche verlamming.
Het Duitsche antwoord op de vragenlijst
van Londen wordt dan ook onbepaald uit
gesteld".
Engelsche en Amerikaansche voor
zorgsmaatregelen.
Naar uit Hongkong gemeld wordt, zijn in
verband met den bekenden toestand in
Zuid-China voor de bemanningen der in de
Zuid-Chineesche wateren liggende Britsche
en Amerikaansche oorlogsschepen de verlo
ven voor het zich aan land begeven inge
trokken. Naar verluidt zouden de troepen
van het garnizoen Hongkong gereed staan
voor alarm en onmiddellijk naar Shanghai
kunnen vertrekken, ingeval de toestand al
daar zich nog mocht toespitsen.
Bij Malmoe (Zweden) is een lijn toe
stel dat naar het vasteland was ver
trokken, verongelukt.
Een Amerikaansch passagier werd
gedood, twaalf inzittenden, allen Scan-
dinaviërs, werden gewond.
Een Fokker F 22.
Nader vernemen wij:
Naar laat in den morgen op Schiphol
bekend werd, i® het bij Malmoe ver
ongelukte vliegtuig de „Lappland" van
de Zweedsche Luchtvaartmaatschappij
A. B. A.
De „Lappland" is een vier-motorige
F 22, welke den dienst onderhoudt tus
schen Nederland en Scandinavië. Deze
lijn wordt om de maand door de A. B.
A. en door de K. L. M. gevlogen. Gis
termiddag was de Lappland van Schip
hol vertrokken, om vandaag van Mal
moe via Kopenhagen naar Amsterdam
terug te vliegen. Het ongeluk moet ge
schied zijn kort na het vertrek van
Malmoe. Bijzonderheden over het on
geluk en over den aard der verwondin
gen van de passagiers waren in de
morgenuren nog niet bekend.
Wjj vernemen voorts dat hedenmid
dag, de dienst naar Scandinavië zal
worden waargenomen door de K.L.M.
Te 5 uur vertrekt de „Papegaai",
eveneens een F 22.
Nadere bijzonderheden.
De eerste berichten omtrent het ernstige
ongeluk met de F. 22 „Lappland" van de
Zweedsche Luchtvaart Maatschappij A. B.
A. brachten hedenmorgen uiteraard in de
hoofdstedelijke luchthaven schrik en ont
steltenis teweeg. De machine toch is op
Schiphol een goede bekende en Zaterdag
nog trok zij de belangstelling van de vele
honderden genoodigden van het Fokker-
feest, toen zij groot en indrukwekkend
op het platform voor het nieuwe restaurant
stond en in den namiddag, met machtig
geronk van haar mtoren en voor het eerst
met de vlag der Zweedsche maatschappij
op de romp, de vlucht naar Malmö aan
vaardde.
Naar nader bekend is geworden, is
het ongeluk vermoedelijk te wijten aan
motorstoring, ten gevolge waarvan de
piloot, onmiddelijk na den start op het
