^Buitenland
De stakingen in België.
Do algemeene toestand ongewijzigd.
De stakingen in Frankrijk.
Nieuwe stakingen, maar
ook werkhervatting.
De ongeregeldheden in
Spanje.
De spanning in Palestina.
ALKMAARSCHE COURANT van DONDERDAG 11 JUNI 1936
De situatie in China.
Noorsch stoomschip
vergaan.
Zes leden der bemanning vonden
den dood in de golven.
Er heeft zich nog geen wyziging in den
algemeenen toestand in Antwerpen voorge
daan. Op bevel van burgemeester Huysmans
zjjn alle samenscholingen van meer dan 5
personen verboden.
Een met graan geladen schip werd gelost
onder bescherming van gendarmerie en po
litie. Het graan werd dadelijk naar de
maalderijen vervoerd op vrachtwagens, wel
ke onder politiegeleide stonden. De stakers
die herhaaldelijk gepoogd hebben het werk
te doen onderbreken, werden hierin door
de politie tegengegaan.
Tijdens een vergadering van de werkge
vers werd besloten, dat men het eenmaal
ingenomen standpunt op geen enkele wij
ziging zou wijzigen.
Internationale transport-arbeiders
bond belooft steun aan de stakende
havenarbeiders.
Ede Fimmen, de secretaris van den inter
nationalen transportarbeiders bond, die op
een bijeenkomst van stakende havenarbei
ders het woord voerde, deelde mede, dat de
I. T. B. die in 1928 5 millioen ter beschik
king stelde van de stakers, ook dit keer het
noodige zal doen tot steun van de stakende
Antwerpsche havenarbeiders, totdat de
overwinning zal zijn behaald.
De staking in de provincie Luik.
Dinsdag hadden de mljnwekers, die in
saking waren in de mijn „Batterie" bij Luix
deze mijn bezet. Zij werden door de gen
darmerie verdreven. Hoewel men tot de re
geling van het conflict meende te zijn ge
komen, werd het werk Woensdag niet her
vat.
Verder wordt gemeld, dat staking is uit
gebroken in de drie kolenmijnen: Bellevue,
Petite, Bachure en Bonne-Foy-Harang.
Het geldt hier een loonkwestie.
De staking in de diamantindustrie.
De staking in de diamantindustrie te
Antwerpen blijft voortduren. Wel zijn
Woensdag eenige stakers weer aan het went
gegaan, doch daar staat tegenover dat an
deren zich bij de staking hebben aangeslo
ten.
Men schat het aantal stakende diamant
bewerkers op 1000.
De diamantslijperijen werden door politie
en gendarmerie bewaakt.
Stakers, die samengeschoold waren voor
het gebouw van het sydicaat van diamant
handelaren, werden door de politie ver
spreid. Verdere incidenten hebben zich niet
voorgedaan.
Het standpunt van den Nederl.
Centralen Transportarbeidersbond.
Gisteravond vergaderde te Terneuzen de
centrale bond van transportarbeiders, ter
bespreking van de houding, aan te nemen
tegenover het verwerken van goederen uit
de van Antwerpen komende schepen.
Namens het hoofdbestuur heeft de heer
R. Laan met klem geadviseerd te weigeren,
elke lading te lossen van schepen, welke
door den Belgischen transporarbeidersbond
worden opgegeven, als afkomstig van Ant
werpen.
De heer Laan deelde daarop mede, dat
de stakende leden een reglementaire uit-
keering zullen ontvangen.
In de vergadering werd ook nog het
woord gevoerd door den heer Ph. de Witte,
secretaris van den Belgischen transportar
beiders bond, alsmede door den heer Chal-
met, socialistisch burgemeester van Selzaete
(België).
Besloten werd tot de leden een manifest
te richten waarin het standpunt van het
hoofdbestuur wordt uieengezet.
Van de 300 leden van den bond woonden
slechts 36 de vergadering bij.
Naar een einde der staking
Hoewel de talrijke berichten over de
stakingen in Frankrijk nog verre van
gunstig luiden, mag toch niet ontkend
worden, dat er over het algemeen
eenige ontspanning merkbaar is. Bij
voorbeeld is dit het geval in het gehee-
le Noorden van het land, in het gebied
rondom Rijssel, waar een in de wolin
dustrie tot stand gekomen regeling tot
gevolg heeft geboden dat 15.000 ar
beiders het werk zullen hervatten.
Ook te Valencia hebben een 5000 man
den arbeid weer hervat, terwijl de si
tuatie in Havre over het algemeen ook
iets gunstiger beoordeeld wordt.
Daarentegen wordt ook gemeld, dat o.a.
het technisch-personeel van de Compagnie
Générale Transatlantiqué te Havre gister
middag in staking is gegaan, en dat 1100 ar
beiders daar de werkplaatsen bezet hebben,
terwijl deze staking zou zijn overgeslagen
op de parfumfabrieken en eenige kleinere
metaalf abrieken.
De minister van binnenlandsche zaken,
Salengro, heeft een circulaire gestuurd aan
de prefecten, waarin hij hen verzoekt ter
stond maatregelen te treffen tegen onbi
lijke prijsstijgingen voor levensmiddelen en
andere artikelen voor dagelijksch gebruik.
Zulke prijsstijgingen, aldus de circulane
van den minister, zouden slechts de onrust
bij de bevolking verhoogen, hetgeen zou
leiden tot een grootere verstoring van ae
openbare orde. Elke ongerechtvaardigde
prijsstijging met gerechtelijk vervolgd wor
den.
270.P00 man hervatten het werk.
Het aantal stakingen neemt af naarmate
tusschen de werkgevers en werknemers
overeenkomsten tot stand komen.
Zoo hebben in het noorden 270.000 arb>el"
ders het werk hervat. Ook in het cafe- en
hotelbedrijf te Rijssel is de staking afge-
loopen. Het mijnconflict in het departement
Loire is opgelost.
Niettemin zijn toch ook weer nieuwe sta
kingen uitgebroken in een zeker aantal be
drijven, die niet onder de regeling van 7
Juni vallen.
Conflicten zijn ontstaan in de auto-indus
trie te Lyon, in de streek Boulogne Sur
Mer, te Toulouse, te Nantes.
Te Parijs is staking uitgebroken bij twee
groote apotheken, die door het personeel
bezet zijn, zoomede 't personeel van begra
fenisondernemingen, terwijl ook het perso
neel van flimkantoren in staking is gegaan.
De parlementscommissie voor de voorbe
reiding der debatten over de sociaal-écono
mische wetsontwerpen heeft de beraadsla
gingen tot vandaag geschorst om Blum te
hooren over de kwestie der collectieve con
tracten.
Nog meer overeenstemmingen.
Volgens een communiqué van het mini
sterie van arbeid is overeenstemming be
reikt tusschen de directies en het personeel
der verzekeringsmaatschappijen.
Deze overeenstemming behelst o.m. de
erkenning van het recht van vakvereeni-
ging en de instelling van een collectieve
arbeidsovereenkomst en een verhooging der
salarissen.
Te Bordeaux is overeenstemming bereikt
tusschen de werkgevers en werknemers in
de kleedingindustrie.
Radiorede van minister Salengro.
Minister Salengro heeft in het gebouw
der noordelijke prefectuur een rede gehou
den, die per radio werd uitgezonden, en die
in het bijzonder gericht was tot de arbei
dersbevolking der noord. Fransche depar
tementen. Na een opsomming der bepa
lingen van de tot stand gekomen overeen
komsten en wetten, die de regeering zeer
binnenkort zal indienen aangaande collec
tieve contracten en betaalde vacanties,
wendde hij zich vervolgens zoowel tot pa
troons als arbeiders en drong er bij hen op
aan, de besprekingen zoo veel mogelijk te
bespoedigen en waar overeenkomsten tot
stand kwamen, geen vertraging in de ten-
uitverlegging daarvan te doen optreden.
Verder waarschuwde de minister tegen
buiten de vakbeweging staande elementen
en tegen allen, zoowel van rechts als van
links, die trachten de tegenwoordige moei
lijkheden te verscherpen of te verlengen.
De minister deelde mede, dat reeds 115
instructies waren geopend te Parijs tegen
personen die een prijstijging trachtten te
bewerken, die door niets gerechtvaardigd
wordt en sloot met een beroep op allen om
kalm te blijven.
Overal o»Jerhandelingen.
Verwacht wordt, dat vai.i.aag een merk
bare ontspanning zal intreden in den sta
kingstoestand, vooral in noord-Frankrijk,
waar 270.000 arbeiders der mijnen en me
taalbedrijven het werk zullen hervatten.
In Parijs en de rest van het land vorderen
ae onderhandelingen tusschen werkgevers
en werknemers langzaam. Vooral ten aan
zien van de regeling der loonen doen zich
moeilijkheden voor. de 200.000 bouwvakar
beiders te Parijs zullen ook vandaag nog
in staking blijven. In het bankbedrijf en in
de gas- en electricteitsfabrieken van Pa
rijs is taking vermeden. Daarentegen zul
len morgen de slagersgezellen en de em
ployés der café's en restaurants in staking
gaan, gelijk in den afgeloopen nacht werd
vastgesteld. De staking in de café's en re
staurants zal voor het geheele departement
van de Seine worden afgekondigd.
De slagersgezellen zullen in de zaken
met meer dan 5 knechts de winkels bezet
ten en in de kleine bedrijven de werkplaat
sen verlaten. Ook de vleesch-stands in de
centrale markthallen zullen bij de staking
worden betrokken. In de Parijsche choco
lade-industrie heeft men een overeenstem
ming tot stand kunnen brengen zoodat de
20.000 arbeiders van deze branche vandaae
het werk zullen hervatten.
Uit de provincie komen nog steeds be
richten binnen over opnieuw uitbreken van
stakingen. Zoo zijn in Muehlhausen in den
Elzas 3.000 metaalarbeiders en wevers in
staking gegaan.
Socialistisch leider neergeschoten.
Antonio Ramiro Perez, de leider van de
socialistische groep van Aznalcasar; is door
verscheidene revolverschoten gedood op
het oogenblik, dat hij zijn huis wilde bin
nengaan.
Francisco Alonso, een partijgenoot van
Perez, die in zijn gezelschap verkeerde,
werd ernstig gewond.
Communistische afgevaardigde gedood.
Te Malaga is gistermorgen de communis
tische afgevaardigde Rodriguesz, lid van
den gemeenteraad, op straat overvallen en
neergeschoten. Kort daarop is een aanslag
op den leider der anarcho-syndicalisten ge
pleegd. Deze werd door zes kogels getroffen
en levensgevaarlijk gewond. Men vermoedt,
dat het hier een wraakneming der commu
nisten betreft in verband met den overval
op Rodriguez. De vakvereenigingen hebben
naar aanleiding van de bloedige incidenten
opnieuw de algemeene staking te Malaga
afgekondigd.
Te Ronda heeft de tot het volksfront be-
hoorende burgemeester bepaald, dat bin
nen 24 uur alle heiligenbeelden van de hui
zen moeten worden verwijderd. Te Malaga is
een textielfabriek wegens sociale moeilijk
heden stilgelegd. De autoriteiten hebben
bepaald, dat nog 13 weken lang aan het
1400 man sterke personeel de volle loonen
moesten worden uitbetaald.
De botsingen te Malaga.
Te Malaga, waar, zooals reeds gemeld,
bloedige incidenten zijn voorgevallen tus
schen anarchistische syndicalisten en socia
listen, is in den loop van den dag de tegen
stelling tusschen beide bewegingen nog ver
der toegespitst, Anarchisten trachtten een
overval te plegen op het gebouw van den
Socialistischen Arbeidersbond U.G.T., waar
op 60 schoten werden gelost. De socialisten
beantwoordden dezen overval met een be
storming van het gebouw der syndicalisten,
dat zy in brand staken. De brandweer werd
in het werk gehinderd. Verder overvielen
de socialisten een vergaderlokaal der anar
chisten en vernielden de inrichting.
Het verkeer in de stad ligt stil. De trei
nen konden den geheelen dag de stations
niet binnenloopen. De passagiers van de
buiten Malaga gebleven treinen zijn met
uitrukauto's van de politie naar de stad
vervoerd.
Nog steeds nieuwe botsingen.
De toestand blijft nog steeds zeer ge
spannen en evenals voorafgaande nachten,
was ook de afgeloopen nacht er een van
terreur, waarin een groot aantal aanslagen
werden gepleegd. De Britsche troepen wer
den gister met een bataljon versterkt, het
achtste. Het standbeeld van maarschalk
Allenby, te Beer-Sheba werd door een bom
lichtelijk beschadigd. Te Jaffa werd een
Britsch politie-agent door een messteek
gewond. Twaalf politie-agenten, van wie
elf Britten, worden in het ziekenhuis ver
pleegd, wegens verwondingen, die zij door
steenworpen Dinsdag by de onlusten te
Hebron hebben opgeloopen. De gemeente
werklieden van Nazareth staken. Te Jeru
zalem werden biljetten aangeplakt, waarin
de Britsche soldaten worden uitgenoodigd
niet tegen de Arabieren te strijden om de
joden te beschermen.
Aanval op joodsche plantage.
Gisteravond laat werd voor den eersten
keer een aanval gedaan op de joodsche
nederzetting in de vlakte van Esdraelon.
Er ontstond een vuurgevecht, dat bijna
twee uur duurde, dit was tot de aankomst
van Britsche versterkingen.
De Arabische leiding gereorganiseerd.
De Arabieren houden zich bezig met de
reorganisatie van de leiding hunner be
weging als gevolg van het uitwijken van
verscheiden leiders.
Jamal Hoossein, leider der politieke par
ty en lid van de hooge Arabische commis
sie, zal in gezelschap van eenige vooraan
staande Arabieren naar Londen gaan.
Bijna alle Arabische bladen zijn verbo
den. Het verkeer per spoor en op den weg
wordt scherp gecontroleerd. De Arabische
staking duurt reeds 50 dagen. De joden
werken. Te Jeruzalem is het kalm.
De balans der arrestaties.
Volgens een gisteravond te Jeruzalem uit
gegeven communiqué zyn sedert 19 April
j.1. 1313 Arabieren gearersteerd. 754 werden
schuldig bevonden, 226 vrijgesproken, 333
moeten nog voor den rechter verschijnen.
182 joden werden gearresteerd, van wie 104
schuldig zijn bevonden, 17 vrijgesproken,
terwijl 61 nog voor den rechter moeten
verschijnen.
Crisis-publicatie
van de centrale-regeering tot gevolg zul
len hebben.
Generaal Kita, de Japansche militaire
attaché, heeft tegenover central News toe
gegeven, dat de Japanners wapens aan het
Kwangsileger hebben verkocht. Hij zeide
echter niet te weten, of dit op crediet ge
schied was.
Britsche en Amerikaansche maat
regelen.
De toestand in het zuiden van China is
nog volkomen onopgehelderd, en het ziet er
naar uit, dat onder de leiders der beweging
in het zuidwesten zelf geen eenstemmigheid
heerscht. De troepen uit Kwantoeng en
Kwangsi hebben hun opmarsch naar de
provincie Hoenan voortgezet. Hun gemeen
schappelijk doel is Hoeng-tsjau en de hoofd
stad der provincie, Tsjang-tsja.
De uit Zuid-Hoenan teruggetrokken re-
geeringstroepen bezetten thans een stelling
ten noorden van Tsjang-tsja, waarheen ook
versterkingen uit Nanking gedirigeerd wor
den. Volgens Derichten uit Tsjang-tsja ver
richten vliegtuigen van de Nanking-regee-
ring aldaar verkenningsvluchten. De Engel-
sche consul te Tsjang-tsja heeft de in Zuid-
Hoenan wonende Engelschen reeds aange
raden, zich voor het vertrek gereed te
houden. Een Engelsche kanonneerboot is
naar Tsjang-tsja onderweg. Ook de Ameri
kaansche consul zou de aldaar wonende
Amerikaansche burgers denzelfden raad
hebben gegeven.
Maarschalk Tsjang Kai Tsjek heeft op
nieuw een telegram gezonden aan den leider
in het Zuidwesten, Tsjeng Tsji Tang en van
hem de onmiddellijke terugtrekking ge-
eischt van de Z.W. troepen uit Hoenan naar
hun oude garnizoenen, alsmede de staking
van elke agressieve handeling. Verder deelt
hij mede, dat hy aan de in Hoenan staande
regeeringstroepen bevel heeft gegeven naar
het Noorden terug te trekken om botsingen
te voorkomen. Deze maatregele dient echter
vergezeld te gaan van onderhandelingen
over een concrete formule tot oplossing van
den moeilijken toestand. Indien zijn eischen
niet worden nagekomen, neemt Tsjang Kai
Tsjek aan, dat de actie der leiders uit het
Zuidwesten geen anti-Japansch karakter
dragen, maar een dood van ongehoorzaam
heid beteekenen van de locale troepen tegen
de centrale regeering.
Vervolgens herinnert Tsjang Kai Tsjek
den Zuidelijken leider aan de moeilijke ge
beurtenissen, die zij tesamen hebben be
leefd en vermaant hem dan af te zien van
alle maatregelen, die de binnenlandsche
crisis zouden kunnen doen verscherpen.
Namens de Kwo Min Tang en de burgerij
van Sjanghai zijn eveneens telegrammen
verzonden aan Tsjen Tsji Tang met het
verzoek zich te scharen onder de nationale
eenheid. Het bestuur der Kwo Min Tang
heeft heden de plenaire zitting van het uit
voerend comité op 10 Juli vastgesteld.
De dreigende burgeroorlog.
De kans op het uitbreken van een bur
geroorlog in China wordt steeds grooter. De
voorhoede der zuidelijke troepen rukt naar
het noorden op, de Nanking-regeering heeft
inderhaast troepen en vliegtuigen naar
Sjanghai gezonden.
In officieele kringen wordt ontkend, dat
Hengstjau door de zuidelijken zou zijn ge
nomen, zooals door de Japanners wordt be
weerd.
In welingelichte buitenlandsche kringen
is men van meening, dat Nanking tenslotte
den vrede zal koopen door financieele en
politieke concessies, die een verzwakking
REDEVOERING VAN HOARE.
De Volkenbond kan zich spiegelen
aan het Britsche gemeenebest.
Sir Lord der Admiraliteit heeft gister
avond voor de Cambridge Union een rede
voering uitgesproken, waarin hij o.m. zeide,
dat de Volkenbond en de wereld nog veel
konden leeren van de traditie, ervaring en
geest van het Britsche gemeenebest van vol
keren. Het succes van dat gemeenbest is te
danken geweest aan het feit, dat ieder lid
een tweevoudigen trouw in acht nam, nl.
jegens zijn eigen dominion en jegens het
Rijk als geheel. De zwakheid van Genève
is de afwezigheid van dezen tweeden vorm
van trouw geweest. Het wereldgevoel is nog
niet voldoende ontwikkeld. De regeeringen
waren derhalve naar Genève gegaan zonder
eensgezinde beginselen en gemeenschappe
lijke gevoelens van trouw, zooals die de
Vereenigde Dominions en Engeland ver
binden. Misschien zou de tweede vorm van
trouw jegens de wereld te zijner tijd nog
komen. Ten aanzien van het probleem der
collectieve veiligheid zeide Hoare: „wij
moeten in de wereld door de phrases heen
zien en het feit, dat in het laatste half jaar
naar voren is gekomen is, dat niet alle
leden van den Volkenbond bereid zijn ge
weest hun rol te spelen en vooral niet hun
rol op tijd te spelen. Ik hoop, dat een der
resultaten, die uit de moeilijkheden en te
leurstellingen, die wij hebben ondervonden,
zal voortvloeien, zal zijn, dat wij onzen
aandacht zullen schenken aan de zwakhe
den, die de Volkenbond heeft getoond te
bezitten, en dat wy ons best zullen doen
om voor de toekomst een geneesmiddel
daartegen te vinde.i
Samuel Hoare
voor mij zou siechts mijn meening
omtrent aan te brengen veranderingen wil
len uitspreken nadat ik een zoo volledig
mogelijk onderzoek naar het verleden zou
hebben ingesteld en de gelegenheid zou
hebben gehad de toekomst met de verte
genwoordigers der dominions te bespreken.
Ik geloof voor mijzelf, dat. het Britsche Rijk
een gemeenschappelijke politiek ten aan
zien van den Volkenbond moet volgen en
dat wij geen wijzigingsvoorstellen moeten
doen, voordat het zeker is, dat wij in het
Rijk zelf tot een zoo volledig mogelijke
overeenstemming zyn gekomen. Daarom
zou ik dit waarschuwend woord tot U wil
len richten:
„Laat ons voorzichtig te werk gaan en
laat de voorstellen, die wij te Genève zullen
doen, gesteund worden door een imperiale
politiek.
DE REPUBLIKEINEN IN AMERIKA.
Scherpe aanvallen op president
Roosevelt.
in de gister gehouden zitting van den
(Amerikaanschen) Republikeinschen par
tijdag, welke nog geen twee uur duurde,
heeft de tot permanent voorzitter gekozen
afgevaardigde van het Representanten
huis, Snell, zijn inaugureele rede gehou
den, waarin hij terstond een scherpen
aanval deed op de politiek van Roosevelt.
De republikeinsche partij, zoo verklaarde
hij, strijdt niet tegen de democratische
partij als zoodanig, maar zij biedt zich
slechts aan, om in Amerika's strijd tegen
een „anti-grondwettelijke dictatuur" en
tegen het „arrogante individualisme" van
Roosevelt, de leiding te nemen. De „New
Deal" noemde Snell een „groteske misluk
king". De vroegere president Hoover is
gistermiddag in Cleveland aangekomen.
Hij werd op het station door duizenden
geestdriftig begroet. Hij zal spreken in de
avondzitting van den partijdag. Inmiddels
werkt een subcommissie onder leiding der
aanhangers van Landon aan de opstelling
van het partijprogram. Het valt echter te
betwijfelen of het ontwerp nog gisteravond
an de vergadering kon worden voorgelegd.
De kansen, dat Landon reeds bij de vol
gende stemming genoeg stemmen voor de
ndidattiur van het presidentschap zal
behalen, zijn weer gestegen.
Roosevelt's antwoord op de repu
blikeinsche aanvallen.
President Roosevelt heeft de hem door de
republikeinen tijdens hun partijdag zoo
luidruchtig toegeworpen handschoen opge
nomen in een redevoering in Little Rock in
het ter gelegenheid van de herdenking van
het honderdjarig bestaan van den staat Ar-
kansas gebouwde stadion een redevoering
uitgesproken, ter beantwoording van hun
aanvallen. Roosevelt gaf een overzicht over
de geschiedenis van de Unie, waarna hij een
vergelijking maakte met de problemen van
den tegenwoordigen tijd, waaruit hij de ge-
volktrekking trok, dat de federale regee
ring grootere volmachten moest hebben.
Roosevelt zeide te gelooven, aan de rechten
der staten en aan het recht van het volk op
STEUN ZOETWATERVISSCHERIJ.
De Nederlandsche Visschery centrale
brengt ter kennis van belanghebbenden, dat
de formulieren ter bekoming van steun, aan
de zoetwatervisschers, die een verzoek heb
ben ingediend, als georganiseerde te worden
ingeschreven, zullen worden toegezonden.
De steunbedragen zullen niet in geld aan
de visschers worden uitbetaald, doch nadat
de aanschaffing en/of het herstel van de
visschery benoodigdheden door de Centrale
zal zijn goedgekeurd, zullen de leveranciers
de facturen daarvoor ter verrekening bij de
Centrale kunnen indienen.
's-Gravenhage. 10 Juni 1936.
zelfregeering, maar toch zijn er op het
oogenblik sociale en economische proble
men, die door de afzonderlijke staten niet
meer kunnen worden opgelost.
De president noemde zich zelf de bescher
mer van de rechten van den gewonen man
tegenover de controle van enkele bevoor
rechten en gaf de algemeene richtlijnen aan
van zijn eigen campagne voor het president
schap, n.1. een liberale uitlegging van de
grondwet-centraliseering van de staatsmacht
en voortzetting van de New-Deal-politiek.
Gisteren is in de Rotterdamsche haven
binnengeloopen het s.s. „Westplein" van
de N.V. Scheepvaart Maatschappij „Mil-
lingen" komende met erts geladen van
Narvik. Den 26sten Mei was men van hier
vertrokken, naar Narvik en ter hoogte van
Utsira, aan de Noorsche kust, in de buurt
van Kopervik, ontdekte men in volle zee
een man in een half stuk geslagen sloep,
welke man later bleek te zijn de kapitein
van het Noorsche stoomschip „Hogstad",
welke boot was vergaan in zwaren storm.
Het Duitsche s.s. „Helene" heeft later
nog een reddingboot opgepikt, waarin zich
bevonden zes leden van de Noorsche be
manning, van wie één inmiddels van ont
bering was gestorven.
De overige zes leden van de bemanning
hadden den dood in de golven gevonden.
Voor de zooveelste maal heeft de zee, op-
gebeukt door een zwaren storm, menschen-
levens opgeëischt. De kapitein van het s.s.
„Westplein", gezagvoerder N. Ree, heeft aan
de Msb. het navolgende verteld van zijn
droevige ervaring, die hij op zijn reis van
Rotterdam naar Narvik heeft opgedaan.
We waren, zoo zeide de kapitein, den 26sten
Mei in ballast van Rotterdam vertrokken met
bestemming Narvik. We stonden op het dek,
toen we ter hoogte van Utsira in de buurt van
Kopervik aan de Noorsche kust, een voorwerp
op het water zagen drijven. Aanvankelijk
meenden we, dat het een vat was of een stuk
wrakhout, doch toen wij op de brug kwamen
en onze kijkers gebruikten, bemerkten we al
heel spoedig, dat het een reddingsboot was,
waarin een man was gezeten.
Onmiddellijk gaf ik order koers te zetten
naar deze boot. En na een minuut of tien
stoomen hadden wij de reddingboot in onze
onmiddellijke nabijheid. De boot stond vol
water, daar de achtersteven geheel was stuk
geslagen en in de boot zat een man, die meer
dood dan levend scheen. Zoodra de reddings
boot langs zij lag, zijn twee matrozen langs de
stormladder afgedaald. Een lijn werd uitge
worpen en deze werd aan den man bevestigd,
om hem zoodoende gemakkelijker aan boord
te kunnen brengen.
De man was geheel verstijfd en kon van
vermoeienis en ontbering geen woord uitbren
gen. Terstond werd hij nadat men hem met
doeken had warm gewreven, van droge klee-
ren voorzien en onder de wol gelegd. Des
avonds nog, toen de drenkeling een weinig
was bekomen, vertelde hij kapitein te zijn ge
weest op het 1000 ton metende Noorsche
stoomschip „Hogstad", eigenaar Paul Jebson te
Bergen. De boot was met kolen geladen. Men
was in zwaar weer gekomen. En toen er geen
redden meer aan was, is de uit twaalf koppen
bestaande bemanning in een sloep gegaan om
zich het veege lijf te redden. Alleen de kapi-
etin was achter gebleven. Op hetzelfde mo
ment, dat de kapitein de reddingboot met de
twaalf mannen in een woeste golf zag omslaan,
kapseisde plotseling ook het s.s. „Hogstad" en
kapitein en boot werden naar de diepte ge
zogen.
De kapitein, die zich echter van een zwem
vest had voorzien en die tevens goed zwem
men kon, had de tegenwoordigheid van geest
zich naar boven te werken en hieraan heeft
hij dan ook ongetwijfeld zijn behoud te danken.
Toen hij weer boven kwam kon hij zich vast
klampen aan een omgeslagen reddingsboot. Dit
was echter niet de sloep, waarin de overige
leden van de bemanning hadden gezeten.
Zes uren lang heeft de kapitein, zich alsmaar
vasthoudend aan deze omgeslagen reddings
boot, getracht zich het leven te redden, terwijl
de wind nog steeds de golven hoog opzwiepte.
Dan kwam het reddende oogenblik. Als door
een wonder sloeg de reddingsboot, opgetild
door een hooge golf, weer rechtstandig op het
water en met de weinige krachten, die den
kapitein nog restten, klom hij in de boot,
welke echter vol water liep, daar de achter-
steven inmiddels was stukgeslagen. In deze
positie heeft de kapitein nog goed tien uren
rondgezworven, alvorens hij werd opgepikt
door het stoomschip „Westplein".
Toen de kapitein van het s.s. „Westplein"
het een en ander van de ramp had vernomen,
heeft hij onmiddellijk per radio de schepen in
de buurt gewaarschuwd om uit te zien of de
andere reddingsboot misschien nog op zee
dobberde.
En zoo waar gelukte het aan het Duftsche
stoomschip „Helene" de reddingsboot te vin
den, waarin zich nog bevonden zes leden van
de Noorsche bemanning, van wie één inmid
dels van uitputting was gestorven.
De overige zes leden hadden den dood in de
golven gevonden.
