Voor 100 jaar.
PROFESSOR SLIM EN ZOON
De nieuwe grondwet in de Sovjet-Unie.
uiL
ÜP
Éy
11
p-f
16
m
nn
S
i
w
j§§
ÉS
IJ
mp
n
4
Zonder verspilling.
£uchttuwct
Een geheimzinnige vlucht
naar Abessinië.
r
Jieck ÓL Schcol
Damcukiek
^fchaakeuAciek
Hebben we hier te maken met een scherts
vertoning of met een totale omwenteling?
1
ders: onderwijzers, geestelijken en midden
soort ambtenaren.
Vandaar dat men op de congressen ook
alle rangen en standen der maatschappij
broederlijk bijeen vindt, allen zijn één dooi'
hun belangstelling voor het pluimvee en de
konijnen.
Aan het congres wordt tevens een wereld
tentoonstelling verbonden, waar zeker
10.000 der mooiste dieren uit verscheiden
landen zullen komen. Daarover een vol
genden keer meer. Ik maak mijn lezers er nu
al vast attent op, dat de Kon. Ver. Avicul-
tura in den Haag weer, evenals zij dit voor
de congressen en tentoonstellingen in 1930
in Londen en 1933 in Rome deed, een gezel-
schapsreis organiseert, waarbij men dus
voor weinig geld gelegenheid krijgt het
mooiste wat er op pluimveegebied bestaat,
te zien en bovendien veel nuttige kennis
tijdens een mooie reis op te doen.
Dr. B. J. C. TE HENNEPE.
Nadruk verboden.
(Nadruk verboden).
Verleden jaar beleefde Rusland een
geweldige sensatie: Stalin had plotse
ling een ingrijpende hervorming van
het in de Sovjet-Unie geldende
regime aangekondigd, die haar uiting
zou vinden in de invoering van alge
meen, gelijk en geheim kiesrecht, naar
westersch model. Er werd een com
missie ingesteld, die de nieuwe wet
moest uitwerken. Stalin werd per
soonlijk lid van die commissie, het
geen haar werk aanzienlijk verge
makkelijkt heeft en haar voor aan
vallen van den kant van communis
tische fantasie heeft gevrijwaard.
Daarna heeft men zelden iets over den
arbeid van die commissie gehoord. Som
migen beweerden daarom, dat het geheele
plan opgegeven was, doch voor iederen
kenner van de Russische toestanden was
het duidelijk, dat dit een verkeerde op
vatting was: den laatsten tijd vinden in
Rusland ingrijpende veranderingen plaats,
waarvan de draagwijdte en historische be-
teekenis moeilijk overschat kunnen wor
den. Wij zullen dit verschijnsel bij een
andere gelegenheid behandelen, omdat
de zaak van te groot belang is om ze in
het voorbijgaan te bespreken. In elk geval
stond het voor ons vast, dat onder derge
lijke omstandigheden en gezien de inter
nationale situatie op de volkomen gewij
zigde positie van de Sovjet-Unie een „stille
begrafenis" (zooals de Russische term luidt)
van het plan buitengesloten was. Welke
vormen zou het ontwerp echter krijgen?
Deze vraag is nu beantwoord. De com
missie heeft haar werk voltooid, bet door
haar uitgewerkte ontwerp is door het Cen
traal Uitvoerend Comité van de Unie goed
gekeurd en zal in November van dit jaar
door het Congres der Sovjets goedgekeurd
worden (het pikante van het geval is, dat
de nieuwe wetten door deze twee instel
lingen moeten goedgekeurd worden, die
door die wetten afgeschaft worden: zooals
in Sovjet-Rusland gewoonte is, geschiedt
dit goedkeuren zonder eenig verzet, met
algemeene stemmen). Het ontwerp is ge
publiceerd. De westerlingen hebben het in
excerpten kunnen lezen, de lezers van de
officieele sovjet-publicaties kunnen het
ontwerp in extenso lezen. Het ontwerp ligt
nu voor ons, wij kunnen het dus in zijn ge
heel beoordeelen.
De eerste indruk van het lezen van den
tekst is zeer sterk. Een Nederlander moet
tot de conclusie komen, dat er in Rusland
een der belangrijkste omwentelingen plaats
heeft gevonden, die de Russische geschie
denis ooit gekend heeft. De machthebbers
voeren vrijwillig hervormingen in, die in
grijpende veranderingen in het geheele re
gime brengen, dat regime zelfs geheel schij
nen af te schaffen. De staatsburgers van de
Sovjet-Unie krijgen algemeen, gelijk, di
rect en geheim kiesrecht (vroeger ver
klaarden de bolsjewiki, dat dit alles en
vooral het geheime kiesrecht een kapi
talistische instelling was, welke eiken
rechtgeaarden bolsjewiek moest doen gru
wen), vrijheid van het woord (weer iets,
dat nog kort geleden als een kapitalistische
instelling gold), vrijheid van vergadering,
van pers enz. Kortom, alle denkbare vijan
den, uit de meest democratische grondwet
ten van het kapitalistische westen afge
schreven.
Zulke hervormingen komen gewoonlijk
alleen na een geweldigen strijd, na een re
volutie, wanneer de regeering zich ge
dwongen ziet vergaande concessies aan het
volk te doen om het allerergste te voorko
men. Daar de sovjetpers en de buitenland-
sche correspondenten te Moskou, mitsga
ders de „goed ingelichte" reizigers, die in
een paar weken „grondige studie" van Rus
land maken, met nadruk verklaarden, dat
in Rusland volkomen rust heerscht, zoo
steeg de verbazing ten top.
In de tot nu toe gepubliceerde mee
ningen der westerlingen (wij bedoelen
daarmede de echte kenners van de
Russische toestand, die hun kennis te
danken hebben aan een verblijf van
vele jaren in Rusland, die de taal in
derdaad kennen, die een werkelijke stu
die van de Russische problemen heb
ben gemaakt) komen twee standpunten
tot uiting: een gedeelte hunner ver
klaart, dat die nieuwe grondwet
slechts humbug is, een soort boerenbe
drog; een andere groep ziet in de nieu
we grondwet een geweldige omwente
ling, waarvan de gevolgen niet te
i overzien zijn. Volgens onze meening
„De Courant stelt ons in staat de
afzetgebiedep uit te zoeken die wij
het liefst wenschen, n.1. die het beste
onze producten afnemen. Daarbij
zonder verspilling. Couranten ver
schaffen ons bovendien de gelegen
heid voor nauwere en meer directe
samenwerking op advertentiegebied
met onze wederverkoopers."
(Th. J. Carroll, president Gorton-1'ew
Fisheries Cy.)
ligt de waarheid, zooals steeds, tusschen
die twee uitersten in.
Spanning in Rusland.
Vóór alles zij vermeld, dat de bewering
van al die „deskundigen" als zou er in hel
land „peis" heerschen, bezijden de waar
heid is. Wy willen geenszins beweren, dat
die „deskundigen" bewust en opzettelijk
liegen; de ^aak is veel eenvoudiger: er zijn
dingen, die een vreemdeling, een toerist,
niet bemerkt, niet bemerken kan, omdat z'j
diep onder het min of meer kalm schij
nend oppervlak plaats vinden. De laatste
paar jaar heerscht in Rusland een span
ning, die op den duur tot een uitbarsting
zou moeten leiden, indien de overheid niet
bijtijds ingreep en een veiligheidsklep open
deed. Dat is een der oorzaken, waarom de
regeering tot dergelijke ingrijpende hervor
mingen overgaat.
Verder moeten wij den lezer er op wijzen,
dat die vrijheden, die op den Westerling
zulk een sterken indruk maken, ook in de
vorige grondwetten voorkwamen, zij het in
andere, minder duidelijke woorden uitge
drukt. Wat wij nu vóór ons zien liggen is
n.1. niet de éérste grondwet, zooals, te oor-
deelen naar de artikelen in de groote bui-
tenlandsche pers, velen in het westen
schijnen te denken. De eerste sovjet-grond
wet (die van R.S.F.S.R.) dateert uit 1918
(zy is in 1925 herzien); in 1923 verscheen
de eerste grondwet van de Sovjet-Unie.
Beide grondwetten, als ook de grondwetten
der kleinere bondsstaten, zijn nog steeds
van kracht. Aangezien voor wijzigingen in
de grondwet geen speciale procedure voor
geschreven is, vonden herhaaldelijk wijzi
gingen plaats. De grondwet van 1923 heeft
natuurlijk haar gebreken, maar die heeft
elke grondwet, zelfs de beste. De sovjet
grondwet had echter één gebrek, dat in 't
zonnige westen, althans in de beschaafde
wereld, zelden voorkomt; die grondwet
werd niet toegepast! Een van de belang
rijkste eischen van de oppositie in Rusland
was steeds: de grondwet van 1923 moet in
de practijk toegepast worden! Dit niet toe
passen van door de bolsjewistische macht
hebbers zelf uitgevaardigde grondwet is o.a.
een der belangrijkste verwijten, die de
schrijver van dit stuk aan het tegenwoordi
ge bewind maakt. Indien de sovjet-regee
ring bereid ware geweest haar eigen wet
ten en vooral haar eigen grondwet naar
letter en geest toe te passen, dan zou de
overweldigende meerderheid der Russische
émigré's bereid zijn geweest het sovjet-re
gime te erkennen. De nieuwe grondwet be
vat geen enkele garantie, dat zy beter na
geleefd zou worden dan al haar voorgang
sters. In zooverre hebben de deskundigen,
die beweren, dat alles bij het oude zou
blijven, dat die heele nieuwe grondwet
verdacht veel overeenkomst met een was
sen neus heeft, een zeer sterk argument.
Nieuwe perspectieven.
En toch vergissen zij zich. En de bewe
ring van sommigen, als zou het geheel
„boerenbedrog" zijn, is zeker al te opper
vlakkig. Ondanks haar gebreken, opent de
nieuwe grondwet zekere perspectieven. Die
perspectieven zijn niet zóó wijd, als de fa
natieke bewonderaars van de bolsjewiki be
weren, die elke buiteling van de heeren te
Moskou met een bewonderenswaardige zelf
opoffering meemaken, maar de Russische
bevolking stelt veel geringere eischen, het
geen wij in een vorig artikel hebben uiteen
gezet.
De nieuwe staatsorganisatie, die de grond
wet invoert algemeen kiesrecht, afschaf
fing van de sovjets, die reeds lang morsdood
zijn, invoering van een parlement, bestaan
de uit twee kamers enz. zal de jeugd,
wier eischen met den dag dringender wor
den, in de gelegenheid stellen haar krach
ten toe te passen. Voor een groot gedeelte
streeft de hervorming dat doel na: een vei
ligheidsklep voor de energie der jeugd te
scheppen.
Iedereen in Rusland begrijpt, dat de er
kenning van het recht om oppositie te vor
men, slechts een schoon klinkende phrase is.
Een oppositie als in het buitenland, is in
Rusland evenals in eiken dictatoriaal be
stuurden staat onmogelijk. Maar de
nieuwe grondwet opent de mogelijkheid
voor een betrekkelijke oppositie. De grond
wet erkent slechts een partij, n.1. de com
munistische. Alle overige partijen blijven
verboden. De candidatenlysten zullen dus
alleen door de communistische partij opge
steld worden d.w.z. dat de reeds nu be
staande toestand gehandhaafd blijft. Daar
naast zullen echter groepjes, die op den
bodem van het bestaande regime staan (en
dat doen vrijwel allen in Rusland; wat de
menschen willen is geen omwenteling, maar
een toepassing van de bestaande wetten en
een van binnen uit gaande verbetering van
het regime), hoofdzakelijk jongelui, in staat
zijn candidaten aan te wijzen, die voor be
paalde dingen zullen hebben te ijveren. Op
deze wijze zal nuttig werk verricht kunnen
worden. De oppositie zal dus geen geheel
vormen, zij zal uit afzonderlijke vertegen
woordigers van gewestelijke of plaatselijke
belangen bestaan, doch in de practijk zul
len die opposanten zich nu en dan kunnen
vereenigen en de regeering dwingen, be
paalde maatregelen van praotische beteeke-
nis te treffen. De Russische intellectueelen
hebben steeds belang gesteld in algemeene
formules e.d., het volk hecht echter veel
meer waarde aan de details van het prac-
tische leven. De nieuwe volksvertegenwoor
diging zal naar alle waarschijnlijkheid ta
melijk kleurloos zijn, maar de kans, dat zij
veel nuttigen arbeid zal verrichten, is veel
grooter dan al te ijverige critici denken.
De vrijheid van pers zal natuurlijk slechts
een phrase blijven. Er zal in geheel Rus
land geen enkele dwaas te vinden zijn, die
deze „vrijheid" op de westersche wijze op
vat en een eigen krant gaat uitgeven. Zoo
een dwaas zou trouwens onmiddellijk door
de G. P. Oe., die in de grondwet van R.S.
F.S.R. (de grootste republiek, het Pruisen
van de Sovjet-Unie) nog steeds „prijkt",
bij de lurven gepakt worden en naar een
concentratiekamp gezonden. Dit beteekent
echter geenszins, dat in de pers alles bij het
oude zal blijven. De beloofde vrijheid zal
haar uiting vinden in een zekere wijziging
van de bestaande bladen. De critiek zal
alweer niet op algemeenheden gericht zyn,
maar op afzonderlijke, practische onderwer
pen, en daardoor zal zij wellicht veel meer
nut brengen dan door ellenlange artikelen
van abstract karakter te bereiken is.
Kort samengevat, kan de beteekenis van
de hervorming als Volgt geformuleerd wor
den: al te grootsche verwachtingen zijn on
gegrond, maar ook het ten top gevoerde
pessimisme is volkomen ongegrond; de be
schuldiging van macchiavellisme en van al
lerlei gecompliceerde boosaardige plannen
komt ons wat gezocht voor. Alles zal er van
af hangen, wat de jeugd, die nu een nieuwe
taak krijgt, van de geboden gelegenheid zal
maken. En aangezien de Russische jeugd ge
toond heeft zeer goede eigenschappen te
bezitten, zoo kan de toekomst met vertrou
wen tegemoet gezien worden, zy het ook
zonder al te hoog gespannen verwachtingen.
Von Rosen en Brophil gaan
Europeanen zoeken.
Dezer dagen zijn, volgens de Tel., van
Schiphol vertrokken de Zweedsche ba
ron von Rosen en de Engelsche kapitein
Marius Brophil in een Fokker 7 A, een
één-motorig toestel, dat indertijd aan
gekocht is door de Engelsche League of
Nations Union.
De bestemming van deze heeren is Abes
sinië, waar deze twee luchtreizigers ten be
hoeve van het Roode Kruis zullen zien in
hoeverre men daar nog goed werk zal kun
nen verrichten. O.a. zal men probeeren de
leden van de Zweedsche en Noorsche am
bulances op te sporen en, indien mogelijk,
verder nog te doen wat te doen valt op het
gebied van Roode Kruiswerk in Abessinië.
Deze geheimzinnige vlucht van de heereri
von Rosen en Brophil is tot in de puntjes
voorbereid en met de meest mogelijke ge
heimhouding voor de buitenwereld behan
deld.
Eigenlijk heeft de Engelsche League of
Nations Union twee van deze Fokker F. 7 A-
vliegtuigen van de K.L.M. gekocht, en wel
toen de oorlog in Abessinië nog volop aan
den gang was. Men werd daartoe in staat
gesteld door een gift van de Engelsche Lady
Gladstone. De F. 7 A's werden op Schiphol
geheel nagezien. De raampjes in de cabine
werden eenigszins gewijzigd en voorts wer
den de beide toestellen geheel wit geschil
derd. Zij waren vooral bestemd voor het
vervoer van verplegend personeel en van
geneesmiddelen, maar de oorlog was uit
voor men van de machines gebruik had
kunnen maken. De beide heeren, die thans
van Schiphol via Engeland naar de grens
van Ethiopië zyn gevlogen, zullen boven
dien nog zoeken naar Engelsche en Ameri-
kaansche zendelingen, die zich nog in de
binnenlanden van Abessinië moeten ophou
den. Om begrijpelijke redenen wenschte
men zoowel de voorbereiding als de vlucht
en ook het doel geheim te houden. Kapitein
Brophil was tijdens den oorlog in Abessinië
het hoofd van de transportleiding van de
Ethiopische ambulance. De jonge baron von
Rosen is dezelfde, die verleden week m de
„Lappland" de noodlanding te Malmö mee
maakte. Hij heeft in Abessinië veel gevlo
gen met het toestel van het Zweedsche Roo
de Kruis. Als merkwaardigheid kan nog
worden vermeld, dat von Rosen een neef is
van den Duitschen minister, generaal Goe-
ring, wiens overleden eerste vrouw een
nicht was van baron von Rosen.
Tweede toestel staat te wachten.
Intusschen staat het tweede F. A.-toe-
stel nog op Schiphol. Wat er mee ge
beuren zal is nog niet bekend, want het
is natuurlijk thans het eigendom van
de Engelsche League of Nations Union.
Het eenige wat men zeggen kan is, dat
de witte kleur deze Fokkers buitengewoon
flatteert. Ook is het wel eens interessant te
melden, dat de K.L.M. thans reeds in den
loop van den tyd 31 Fokkers verkocht heeft
van de 72, die men in totaal van de Fokker
fabrieken betrokken heeft.
Een van de merkwaardigste verkoopen is
misschien wel geweest die van een Fokker
F. 3, waarbij men een telegrafische op
dracht kreeg het toestel per eerstvolgende
scheepsgelegenheid te versturen naar een
telegram-adres in Salamoa, de haven var.
Australisch Nieuw-Guinea. De K.L.M. sein
de terug dat, zoodra het geld ontvangen
was, men de machine zou afsturen en inder
daad, daar verscheen de chèque. En na het
incasseeren werd de F. 3 verscheept. Het
bleek, dat deze machine bestemd was voor
een Engelsche goudmijn op Nieuw-Guinea
en wel om het als transportvliegtuig te ge
bruiken van en naar de goudvelden. De di
rectie van deze goudmijn had een adverten
tie gelezen, waarin de Fokker te koop gebo
den werd. Eenigen tijd later kreeg de K.L.
M. een telegram, dat de Fokker in buiten-
gewon goede conditie was gearriveerd en
dat. men tevreden was over de machine bleek
wel, doordat men later er nog een tweede
bij bestelde, n.1. een F. 7, een machine van
hetzelfde type als waarmee de eerste Indië-
vlucht werd gemaakt.
Een en ander is natuurlijk wel een com
pliment aan het adres van den technischen
dienst van de K.L.M. Men heeft oude machi
nes verkocht naar Duitschland, Zwitserland,
Engeland, Amerika, Zweden, Frankrijk, N.-
Guinea, Tsjechoslowakije en nu deze laatste
twee aan de League of Nations Union. De
oudste machines, die men verkocht, waren
vier van het F. 12-type, dateerende van 1931
en waarmee gemiddeld per jaar 1000 uur
per machine gevlogen was. Verder werden
verkocht acht machines van het type F. 7 A,
vijf van het type F. 7 B, enz. enz.
Uit de Atkmaai sche Courant
van 20 Juny 1836.
Ten gevolge van een besluit des
konings van den Ssten dezer en van
de daaruit voortgevloeide aanschrij
vingen van den minister van Staat,
belast met de generale directie voor
de zaken der Hervormde kerk, enz.,
alsmede van den directeur-generaal
voor de Roomsch katholieke eere-
dienst, is gister in de kerken des
verschillende godsdienstige gezind
heden in de residentie, aan de ge
meente kennis gegeven, dat Zijner
Majesteits teeder beminde schoon
dochter, H. K. H. Prinses Frederik
der Nederlanden, zich in eenen ge-
zegenden toestand bevindt, en zijn
tevens aldaar, in overeenkomst met
de daaromtrent gedane uitnoodi-
ging, gebeden aan den Almagtige
opgezonden voor den voortduren-
den welstand en de voorspoedige
bevalling dier Vorstin.
V.J
Leger des Heils, (stichter Willtam Booth),
Limmerhoek 40; hedenavond 8 uur open
lucht-samenkomst op de Steenenbrug.
Zondagmorgen 7.30 uur bidstond, 10 uur
heiligingsdienst, 3.30 uur openluchtdienst
bij den Kattenberg, 's avonds 8 uur over
winningsavond; Donderdagavond 8 uur
heiligingsdienst.
Aan de Dammers!
In onze vorige rubiek gaven wij ter op
lossing probleem 1441.
Stand.
Zw. 13 sch. op: 3, 6, 7, 9, 10, 13, 14, 17, 18,
22, 23, 28, 29.
W. 13 sch. op: 25, 27, 30, 31, 32, 35, 37, 40, 42,
43, 44, 45, 48.
Oplossing.
1.
31—26
1.
2231
2.
42—38
2.
31 33
3.
43—39
3.
28:37
4.
39: 8
4.
3 12
5.
30—24
5.
29:20
6.
48—42
6.
37:48
7.
40—34
7.
48:30
8.
35: 2
Uit de partij.
Van den heer Huizer uit den Haag ont
vingen wij weder eenige interessante par
tijstukjes. Eén volgt er hier.
Zw. 4 sch. op: 14, 25, 26, 44.
Wit 4 sch. op: 33, 37, 38, 47 en dam op 2.
Het bijzondere ls hier wel, dat wit plotse
ling wint door den zet 225!!
Op 44—50 of 44—49 volgt 35—19 (zw.
50 of 49 46, wit 19 5R
Op 2631 volgt 35 49 (zw. 3142) wit
33—29 en 49—40.
De volgende stand is wel merkwaardig
door de schijnbaar zoo eenvoudige winst,
die echter door menigéén zou worden over
zien.
Zw. 3 sch. op: 14, 15, 42.
Wit 2 sch. op: 24, 25 en dam op 39.
Wit speelt 39—48 (zw. 42—47) wit 48—37
(zw. 47:20). Wit 37:10 (zw. 15:4), wit
25:14!
Ter oplossing voor deze week:
Probleem 1442 van H. de Jongh, Parys.
Zw. 7 sch. op: 8, 11, 18, 23, 24, 25, 29.
Wit 7 sch. op: 21, 32, 33, 38, 39, 44, 45.
Vraag: Waarom mag zwart hier niet
1116 spelen? Tracht dit van diagram op
te lossen.
In onze volgende rubriek geven wij de
oplossing.
Correspondentie. C. Th. H. d. H. Wij heb
ben reeds een viertal stukjes van den heer
B. geplaatst en meenden, dat u hem die wel
even in de rubriek zou laten zien. Inmid
dels hartelijk dank.
8
7
6
5
4
2
1
a bcdelgh
Uit Portius' Katechismus der Schack-
spielkunst 1854. 1. Lfl
33. Zijn vader was erg boos, daar Pietje zoo onge
hoorzaam was geweest. „Ga gauw met me mee, je moet
naar school", zei hij tegen Pietje, die tot dat oogenblik
nog nooit op school was geweest, daar zijn vader knap
genoeg was om hem alles te leeren,
34. Toen professor Slim met zijn zoontje de straat op
gingen, bleven er veel menschen staan. Het was juist
den tijd dat de scholen aangingen en er waren dus veel
kinderen, die lachend bleven staan kijken.
(Van onzen Russischen correspondent).
PROBLEEM 600.
77///%//
4m