DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
KONING EDWARD IS JARIG.
MET ABESSINISChE CONFLICT.
No. 146
Dinsdag 23 Juni 1936
138e Jaargang
Parade van de gardetroepen in groot tenue.
Hoe een democratisch vorst leeft en werkt.
De stakingen in België.
Engeland erkent de annexatie van
Abessinië niet.
Eden in het Lagerhuis.
De kwestie van leeningen
aan Italië.
Het Abessinische verzet.
Zij, die zich met 1 Juli a.s. voor
minstens 3 maanden op dit
blad abonneeren, ontvangen de
tot dien datum verschijnende
nummers franco en gratis»
België en de sancties.
De onlusten in Palestina.
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden by vooruitbetaling voor Alkmaar f 2.—
franco door het geheele Ryk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN t
Van 15 regels 1.25, elke regel meer f 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk-
kery v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordans C f,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
(Van onzen correspondent.)
Londen, 23 Juni.
Het valt te begrijpen, dat men in Neder
land, na alle overstelpende gebeurtenissen
in de buitenlandsche politiek die de
wereld de laatste maanden geschokt heb
ben, een figuur uit het oog heeft verloren,
die in Februari nog in het centrum der
aandacht stond: Edward de Achtste, ko
ning van het Britsche Rijk en keizer van
Indië. Men deed dit ten onrechte, want
koning Erward is veel meer dan zijn
vader een factor in de ontwikkeling der
internationale toestanden; veel meer zelfs
dan wylen koning George toen deze nog
niet, door ziekte ondermijnd, de regee-
ringszaken aan zijn vertrouwde ministers
en raadslieden moest overlatena.
Er zit een man op den troon in Brit-
tannië, die, dank zij de voortreffelijke
democratische opvoeding van het
Engelsche volk en gesteund door een
parlement in den waren zin, werkt
aan zijn ideeën, die een merkwaardige
mengeling van Britsch conservatisme
en zakelijk modernisme bezitten.
En dezer dagen doet zich de gele
genheid voor om nog eens dezen vorst
ook buiten zijn rijk weer onder de
aandacht te brengen, want vandaag is
de koning jarig.
Edward VIII is jarig.
Men heeft, ook in Londen, de laatste
maanden niet veel van den koning be
merkt. Stil en teruggetroken naar zijn
aard leeft hij in St. James Palace, het
middeleeuwsche kasteeltje, zoolang zijn
moeder Queen Mary, haar appartementen
in Buckinghampalace nog betrekt. Boven
dien belet de hofrouw hem veel in het
publiek te verschijnen. Vele gebeurtenis
sen in dit „season", anders door de aan
wezigheid des koning opgeluisterd, hebben
hem gemist, 's Morgens ziet een kleine
groep belangstellenden hem van St. James
naar Buckingham-palace gaan. Twee of
drie maal misschien heeft koning Edward
ter gelegenheid van een levee ten hove
dien weg in volle statie afgelegd. En ook
het bezoek dat hij aan zijn verschillende
bezittingen bracht, eer paar weken terug,
verliep incognito en zonder officieel ver
toon.
Maar vandaag, op zijn verjaardag, ver
laat de koning zijn isolement, voor het
bekende „Trooping the Colour", wanneer
de gardetroepen op de open ruimte tus-
schen Whitehall en St. James Park voor
hem defileeren. Er zijn reeds tribunes op
gericht .vanwaar Queen Mary, de ko
ningin-moeder, en de leden van hofhou
ding, regeering en corps diplomatique het
schouwspel zullen gadeslaan.
De koningin-moeder ziet haar zoon daar
echter niet voor het eerst aan het hoofd
der parade: eenige jaren terug heeft de
koning deze plechtigheid waargenomen
voor zijn vader, koning George, die toen
ernstig ziek was, de ziekte waarvan hij
nooit geheel hersteld is.
Wij hebben de generale repetitie van
„Trooping the Colour" gezien, j.1. Vrijdag.
Het is een imposant schouwspel; de bont
gekleede gardesoldaten in breed front te
zien marcheeren tusschen het groene park
en de witte kazerne. Maar een completen
indruk kon het natuurlijk door het gebrek
aan sfeer, niet geven.
Hoe de koning leeft.
De koning heeft zich een geheel andere
levenswijze aangemeten dan zijn vader.
Een deel van de lastige hoftraditie is direct
door hem overboord gegooid; en zijn dag-
indeeling benadert die van den zakenman.
lederen dag staat hij om half acht op,
tiaar ons verteld werd. Hij drinkt thee en
kijkt de kranten door voor actueel Britsch
nieuws. „Buitenland" neemt hij pas later
onderhanden wie beter dan hij zou
■weten wat er op dit gebied gebeurten
gebeuren zal! Zijn secretarissen hebben in
de dagbladen aangestreept wat men weet
dat zijn belangstelling zal trekken.
Op „ingezonden stukken" vooral poli"
tiek, studeert hij minuten lang. Het is één
van zijn manieren om de publieke opinie
Ie bestudeeren.
Na het ontbijt houdt koning Edward zich
eenige uren met particuliere zaken bezig,
hij behartigt de belangen van zijn familie,
landerijen en andere bezittingen. Hij is dan
»private gentleman", tot half elf ongeveer,
wanneer hij zich naar Buckingham Palace
begeeft.
Staatszaken.
Hier, omringd door zijn secretarissen,
komen het meest de moderne opvattingen
van den monarch tot hun recht.
Koning Edward
Stapels staatsstukken wachten op de
koninklijke handteekening. Alle stukken
ziet hij snel maar accuraat door, met blauw
potlood nu en dan iets aanvullend. Con
stant wordt daarbij door hem de telefoon
gebruikt; als Z.M. nadere bijzonderheden
van hoofden van departementen of advi
seurs wil weten, geschiedt dat heel een
voudig: per telefoon en menig minister
heeft op zijn departement al eens de be
kende stem onverwacht aan het toestel ge
had. In het blad van het koninklijk schrijf
bureau, is een schakelbord ingebouwd,
drie telefoontoestellen staan er naast, een
voor algemeen gebruik, en lijnen naar St.
James Palace en „Fort Belvedere", het
weekend huis van den koning.
Een ander nieuwtje, door den koning
ingevoerd, is het gebruik van schrijfma
chines voor eigen gebruik hij bezit er
twee, beiden portables, die gemakkelijk
in de auto zijn mee te nemen. Koninklijke
redevoeringen en de particuliere brieven
(de pi ivé-correspcndentie wordt zooveel
mogelijk beknopt gevoerd, maar is nog uit
gebreid genoeg!) tikt Edward VIII eigen
handig, waarbij Z.M. meerdere doorslagen
maakt.
Na een lichte lunch om een uur bezoekt
Z.M. zijn moeder Queen Mary, in haar
particuliere vertrekken.
De namiddag, vanaf twee uur, is gewijd
aan meer persoonlijk contact, de koning
houdt dan „Privy Councils" en staat in
den regel heel wat personen te woord.
Tusschen zes en zeven gaat koning Edward
naar zijn particuliere vertrekken in St.
James palace terug, om zich na het diner
voor enkele uren met persoonlijke liefheb
berijen bezig te houden; literatuur en radio
hebben zijn belangstelling, terwijl in een
der zalen een geluidsfilminstallatie, is
aangebracht, waarmee met tusschenpoozen
een der laatste films wordt vertoond.
Door deze vermoeiende dagtaak is Z.M.
gedwongen geregeld en vrij vroeg naar bed
te gaan ;zoodat hem slechts enkele uren
bljjven voor het burgerleven. Het koning
schap is niet zoo mooi als het er van buiten
uitziet!
De Engelschman is er trotsch op, dat
zijn koning een practisch en hard werken
de persoonlijkheid is, in dit opzicht geeft
de koning een voorbeeld. Zijn populariteit
is er indien dit mogelijk zou zijn nog
grooter op geworden.
Onderscheidingen by 's konings
verjaardag.
Ter gelegenheid van den verjaardag van
koning Edward zijn vele ondersheidingen
uitgereikt.
De koningin-moeder is „dame van het
grootkruis der Royal Victorian order" ge
worden. De drie broers van den koning,
zijn oom graaf Athlone, zijn neef prins
Arthur van Connaught en zijn zwager
graaf Harewood, zijn tot Aides de Camp
van den koning benoemd. Jean Batten is
„commander" van het Empire geworden,
terwijl verder vele onderscheidingen zijn
toegekend aan officieren en onder-officie
ren, die dienst doen bij het leger in Pa
lestina.
De algemeene toestand; het werk
op vele plaatsen hervat.
De werkhervatting in de haven van
Antwerpen is algemeen, en zij ging
zonder incidenten gepaard.
Een 30-tal schepen werd in lossing
genomen. De diamantbewerkers zijn
allen weer aan het werk. Gezien de al
gemeene werkhervatting te Antwerpen
is de beschermingsdienst van de gen
darmerie stopgezet. Te Hoboken en te
Duffel zijn nieuwe stakingen losgebro
ken.
Wat het gebied van Brussel met de voor
steden betreft, er is een nieuwe staking
uitgebroken te Haeren, terwijl zich een inci
dent heeft vooorgedaan te Anderlecht. De
gendarmerie heeft daar een samenscholing
van 1200 personen uiteengedreven. Dit ge
beurde voor het Volkshuis. Met glazen en
stoelen werd vanuit de ramen van het
Volkshuis naar de gendarmerie geworpen.
Dit incident was het gevolg van een mis
verstand, dat later opgehelderd is. Te Ander
lecht, evenals in andere gemeenten, zijn
belangrijke vergaderingen van stakers be
legd, met het oog op de beslissing inzake
hervatting van het werk. Voorts zijn gis
teren verschillende vergaderingen gehou
den door bankbedienden en bedienden van
verzekeringsmaatschappijen. Men verwacht
te Brussel, dat in sommige industrieën het
werk spoedig zal worden hervat. Te Luik
bestaat de neiging tot hervatting van het
werk in de metaalindustrie. In Brabant
werd het werk stilgelegd in een zijde-
fabriek te Tubize. Te Clabecq zullen de
smederijen het werk hervatten.
In de provincie Henegouwen is de toe
stand over het algemeen onveranderd. In
drie plaatsen is het werk hervat. Ook in
verschillende fabrieken in het centrum is
het werk hervat. Te Bergen is de arbeid in
de brouwerijen stilgelegd.
In de Borinage trachten de gendarmen
het verkeer langs de wegen op gang te
houden en samenscholingen te verhinderen.
Het leger heeft tot taak gekregen, de opge
broken straten te herstellen.
Naar gemeld wordt, bestaat op het oogen-
blik verschil van meening tusschen de so
cialisten en communisten eenerzijds, die op
handhaving der kalmte aandringen, en de
daugisten (opstand predikende socialisten)
anderzijds, die tot opstand aansporen.
In de provincie Oost-Vlaanderen werd
een communistenleider aangehouden, daar
hij een commandant der gendarmerie in het
gezicht had geslagen. Het werk werd her
vat te Geraerdsbergen. Daarentegen werd
het werk stilgelegd te Hamme en te Ninove.
In de provincie Namen tenslotte is het
werk in een fabriek van chemicaliën stilge
legd.
Heden staking van trampersoneel
te Brussel.
Het personeel der Brusselsche tramweg
maatschappij en van den autobusdienst
heeft besloten, morgenochtend in staking te
gaan, aangezien het geen voldoening heeft
gekregen in de kwestie der vacantie met
behoud van loon.
DUITSCHLAND'S FINANCIEN.
Persconferentie over de nieuwe
leening.
In een persconferentie sprak dr. Schacht
de president van de rijksbank over de
noodzakelijkheid van de voortdurende con
solidatie van de schuldenlast op korten
termy'n uit de maatregelen tot werkver
schaffing. Bijna ieder heeft voordeel ge
trokken uit de maatregelen van de regee
ring en het is derhalve billijk dat het rijk
van tijd tot tijd met een leening komt om
zich middelen te verschaffen de maatrege
len verder voort te zetten.
FRANSCHE ONDERDANEN UIT POLEN
UITGEWEZEN.
Ongewenschte vreemdelingen.
De Poolsche autoriteiten hebben een
aantal Fransche leden van de „Liga voor
rechten van den mensch", die dezer dagen
een rondreis door Oost Galicie hebben ge
maakt, en daarbij ook aan betoogingen der
Poolsche communisten hebben deelgeno
men, uitgewezen. Bij hun aankomst te
Krakau heeft de politie hen gearresteerd
en onverwijld over de grens gezet.
In antwoord op eenige vragen in het La
gerhuis heeft minister Eden gisteren de
volgende verklaring afgelegd:
De Engelsche regeering is niet voorne
mens om te Genève verder te gaan, dan de
opheffing van de sancties, door ook de an
nexatie van Abessinië te erkennen. Hier
door zou in de eerste plaats de plechtige
aanwijzing van Italië als aanvaller te niet
worden gedaan, maar ook omdat, volgens
inlichtingen die spreker had ontvangen,
Abessinië niet feitelijk veroverd is. Eden
had geen gegevens nopens de militaire actie
van de laatste weken, maar volgens ruwe
schattingen is nauwelijks de helft van het
land in Italiaansche handen, al behooren tot
die helft de voornaamste steden Addis Abe
ba en Harrar, en de voornaamste verbin
dingswegen met de buitenwereld.
De toestand in het Westen
In het Westen is echter nog een verbin
dingsweg met den Egyptischen Soedan
opengebleven en in dat Westelijk deel zou
den de Galla-stammen zich verzetten tegen
de Italiaansche occupatie. Spreker moest
echter opmerken, dat deze zelfde stammen
ook het gezag van keizer Haile Selassie en
het overwicht der Amharen evenmin
wenschen te erkennen. Er is echter geen
erkende autoriteit bij deze stammen, of
schoon zij, naar verluidt, een 30.000 man
onder de wapenen zouden hebben gebracht,
zoodat de Engelsche regeering er evenmin
toe zal besluiten om deze stammen als de
tijdelijk-wettige regeering van Abessinië
te erkennen. Aan dr. Martin, den gezant
van Abessinië te Londen, is dit standpunt
der regeering kenbaar gemaakt.
Geen Britsche wapens.
Hier vroeg de oppositie-liberaal Mander,
of de regeering dan tenminste voor de be
wapening van deze stammen den weg uit
den Egyptischen Soedan zou vrijlaten,
waarop Eden antwoordde: Ook dat is niet
mogelijk. De regeering zal geen partij trek
ken tegen deze stammen die hun grondge
bied verdedigen, maar de levering van wa
penen zou slechts kunnen leiden tot burger
oorlog, en er is geen enkele autoriteit over
aan wiens naam wapenen of munitie ge
leverd zouden kunnen worden. De zaak van
den negus en zijn van staatsrechtelijk oog
punt wettige regeering, zou door zulke leve
ranties niet verder komen, want de Galla's
hebben te Gore, hun hoofdplaats, verklaard,
dat zij de Amharische heerschappij even
eens kwijt willen geraken.
Ten slotte zeide Eden nog, dat de regee
ring over het besluit tot opheffing van de
sanctiemaatregelen geen enkele rugge
spraak met de Italiaansche regeering had
gehouden en haar ook niet van te voren
over dit besluit had ingelicht,
De financieele secretaris van de schatkist,
Morrison, beatwoordde de volgende vragen,
of de regeering er voor zou waken geen
leening of credieten aan Italië te verstrek
ken.
Morrison zeide, dat deze zaak heel een
voudig was. De Engelsche regeering op zich
zelf had geen macht om credieten of leenin
gen aan een anderen staat te verschaffen en
zij wenschte die macht ook niet te erlangen.
Iets anders was, dat een regeering, welke
dan ook, verlof kan vragen, en verkrijgen
om op de open geldmarkt te Londen haar
leeningen ter inschrijving aan te bieden,
maar dat was een zaak waarmee niet de
regeering doch het kerkbestuur te maken
had.
De negus te Genève tijdens de
V olksbondsvergadering.
Men bevestigt te Londen, dat de negus
zich te Genève zal bevinden, wanneer al
daar de Volkenbondsvergadering bijeen
komt. Aanvankelijk verluidde, dat de negus
niet naar Genève zou gaan. In deze plannen
is dus een wijziging gekomen.
Eden bij den negus.
De negus wordt vandaag uit Schotland in
Londen terug verwacht. Haile Selassie zal
in den loop van den dag den minister van
buitenlandsche zaken, Eden, in de Abessini-
sche legatie ontvangen.
De correspondent van de Daily Telegraph
meldt uit Dzjiboeti, dat nog vele stamhoof
den de guerilla voortzetten. Er bestaat ech
ter geen centrale Abessinische regeering en
ieder hoofd vecht zijn eigen strijd. De ge
wapende benden van ras Syoem strijden
nog in het Noorden, generaal Waud Wassen,
de zoon van ras Kassa en zijn twee broers,
de generaal Aberra en Salala-district. Een
ander stamhoofd werft recruten in de
Moegar-vallei.
In het Westen beschikt ras Immeroe nog
over georganiseerde troepen, generaal
Baltsja brengt troepen bijeen in de Goerage-
streek, hij bezit 200 machinegeweren Gou
verneur-generaal Hapte Mariam heeft de
orde in zijn provincie gehandhaafd. Hij heeft
zichzelf tot hoofd van alle Galla-stammen
uitgeroepen, en een afgezant over de grens
gezonden om te trachten wapenen en muni
tie te krijgen. Uit het district Ankor komen
berichten over gevechten.
Generaal Makonnon naar Abessinië.
Generaal Makonnen is gistermiddag uit
Londen te Kaïro aangekomen. Mogelijk
gaat hij in Abessinië den toestand bestudee
ren, in het bijzonder in de provincie Gore.
Makonnen, die aan het zuidelijke front
onder ras Nassiboe heeft gevochten, is door
den negus naar Abessinië gezonden. Hy zal
daar de leiding van de zaken op zich nemer,
en den negus inlichingen verstrekken over
de sterkte van het leger en over de namen
van de leden van de regeering.
De beide Maltezer? vrijgelaten.
Eden heeft in het Lagerhuis meegedeeld,
dat door bemiddeling van sir. Eric Drum
mond, den Engelschen gezant te Rome, de
beide Maltezers Britsche onderdanen
die te Tripolis minachtend over het Italiaan
sche leger hadden gesproken en deswegen
tot 4 jaar gevangenisstraf waren veroor
deeld, de vorige week waren vrijgelaten. De
regeering had den gezant opgedragen de
Italiaansche regeering te danken voor haar
bereidwillige medewerking in deze zaak.
De Madariaga voorziter van de
Assemblée?
Reuter meent te weten, dat de Madariaga.
die Zondag de lunch gebruikt heeft 6jj
Eden, met steun van Frankrijk en Engeland
tot voorzitter van de Volkenbondsvergade
ring gekozen zal worden, die aan het einde
van deze maand te Genève byeen zal ko
men. Eden heeft Zondag ook nog een onder
houd gehad met den Frapschen gezant te
Londen, Corbin. Tevens had hy een bespre
king met den Poolschen gezant, die Zondiag
naar Warschau is vertrokken.
Men gelooft niet, dat er de volgende
week met betrekking tot een wijziging van
het Covenant belangrijke dingen zullen ge
beuren te Genève. Het Britsche kabinet
heeft te dezen aanzien nog geen enkele be
slissing genomen en men wü in ieder geval
eerst de Dominions raadplegen. In politieke
kringen te Londen spreekt men zich uit vogr
een wijziging van de artikelen 11 en M,
tevens wil men de resoluties van 1921 amen-
deeren of uitbreiden, gelijk men nog eenige
andere specifieke veranderingen in andere
artikelen van het Covenant tot stand zou
willen brengen.
De ophefifng der sancties door de
regeering aanvaard.
Met betrekking tot de opheffing der sanc
ties, welke officieel door de Belgische regee
ring werd aanvaard, kan nog gemeld wor
den, dat minister Spaak, de minister voor
buitenlandsche zaken, tijdens den minister
raad een uiteenzetting gaf van de omstan
digheden, waaronder de aanstaande verga
dering van den volkenbond zal worden ge
houden. Hij verklaarde daarbij, dat geheel
volgens de gedragslijn, die de regeering
steeds volgde, zij zich bij elk collectief be
sluit van den Volkenbond zou neerleggen.
Rekening houdend met den toestand, zooals
die zich op het oogenblik voordoet, heeft de
regeering besloten, dat er reden is de op
heffing der sancties te aanvaarden.
Nog weinig verbetering in den
toestand. Militaire patrouille
overvallen.
Een militaire patrouille, die op het
spoortraject tusschen Jeruzalem en Lydda
reed, werd nabij het door Malha beschoten,
waarna zy het vuur beantwoordde. Hierbij
werd een der aanvallers gedood.
Dezelfde militaire patrouille werd kort
daarop nogmaals overvallen. Bij het vuur
gevecht, dat ontstond, werden twee Brit
sche soldaten licht gewond en zes Arabie
ren gedood.
Nabij Gaza is een trein met soldaten ont
spoord als gevolg van een aanslag met een
ouden granaat. Tengevolge hiervan werd
de spoordijk licht beschadigd.
Vuurgevechten tusschen Britsche
troepen met Arabieren.
Gisteren hebben de Britsche troepen we
derom lichte verliezen geleden by scher
mutselingen met Arabieren.
Een officier werd licht gewond tengevol
ge van het uit de rails loopen van een lor-
riee waarop een spoorwegpatrouille werd
vervoerd.
Een onder-officier en een soldaat werden
licht gewond bij het afslaan van een aan
val op den trein uit Jeruzalem. Zes Arabi
sche aanvallers werden gedood en verschei
den andere met machinegeweervuur ver
dreven.
Het hooge Arabische comité van Palesti
na heeft een nieuwe verklaring gepubli
ceerd, waarin er bij de Arabische bevolking
op wordt aangedrongen de staking voort
te zetten.
De politie heeft twee Arabieren gearres
teerd, die ervan worden verdacht gisteren
bij Toelkarem een Schotschen onder-offi
cier te hebben gedood.
Het standpunt van de Mohammedanen.
Aan den toestand in Palestina wordt in
de Indische pers steeds meer aandacht ge-