DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. KONING EDWARD IS JARIG. MET ABESSINISChE CONFLICT. No. 146 Dinsdag 23 Juni 1936 138e Jaargang Parade van de gardetroepen in groot tenue. Hoe een democratisch vorst leeft en werkt. De stakingen in België. Engeland erkent de annexatie van Abessinië niet. Eden in het Lagerhuis. De kwestie van leeningen aan Italië. Het Abessinische verzet. Zij, die zich met 1 Juli a.s. voor minstens 3 maanden op dit blad abonneeren, ontvangen de tot dien datum verschijnende nummers franco en gratis» België en de sancties. De onlusten in Palestina. ALKMAARSCHE COURANT. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden by vooruitbetaling voor Alkmaar f 2.— franco door het geheele Ryk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN t Van 15 regels 1.25, elke regel meer f 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk- kery v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordans C f, postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330. Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK. Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. (Van onzen correspondent.) Londen, 23 Juni. Het valt te begrijpen, dat men in Neder land, na alle overstelpende gebeurtenissen in de buitenlandsche politiek die de wereld de laatste maanden geschokt heb ben, een figuur uit het oog heeft verloren, die in Februari nog in het centrum der aandacht stond: Edward de Achtste, ko ning van het Britsche Rijk en keizer van Indië. Men deed dit ten onrechte, want koning Erward is veel meer dan zijn vader een factor in de ontwikkeling der internationale toestanden; veel meer zelfs dan wylen koning George toen deze nog niet, door ziekte ondermijnd, de regee- ringszaken aan zijn vertrouwde ministers en raadslieden moest overlatena. Er zit een man op den troon in Brit- tannië, die, dank zij de voortreffelijke democratische opvoeding van het Engelsche volk en gesteund door een parlement in den waren zin, werkt aan zijn ideeën, die een merkwaardige mengeling van Britsch conservatisme en zakelijk modernisme bezitten. En dezer dagen doet zich de gele genheid voor om nog eens dezen vorst ook buiten zijn rijk weer onder de aandacht te brengen, want vandaag is de koning jarig. Edward VIII is jarig. Men heeft, ook in Londen, de laatste maanden niet veel van den koning be merkt. Stil en teruggetroken naar zijn aard leeft hij in St. James Palace, het middeleeuwsche kasteeltje, zoolang zijn moeder Queen Mary, haar appartementen in Buckinghampalace nog betrekt. Boven dien belet de hofrouw hem veel in het publiek te verschijnen. Vele gebeurtenis sen in dit „season", anders door de aan wezigheid des koning opgeluisterd, hebben hem gemist, 's Morgens ziet een kleine groep belangstellenden hem van St. James naar Buckingham-palace gaan. Twee of drie maal misschien heeft koning Edward ter gelegenheid van een levee ten hove dien weg in volle statie afgelegd. En ook het bezoek dat hij aan zijn verschillende bezittingen bracht, eer paar weken terug, verliep incognito en zonder officieel ver toon. Maar vandaag, op zijn verjaardag, ver laat de koning zijn isolement, voor het bekende „Trooping the Colour", wanneer de gardetroepen op de open ruimte tus- schen Whitehall en St. James Park voor hem defileeren. Er zijn reeds tribunes op gericht .vanwaar Queen Mary, de ko ningin-moeder, en de leden van hofhou ding, regeering en corps diplomatique het schouwspel zullen gadeslaan. De koningin-moeder ziet haar zoon daar echter niet voor het eerst aan het hoofd der parade: eenige jaren terug heeft de koning deze plechtigheid waargenomen voor zijn vader, koning George, die toen ernstig ziek was, de ziekte waarvan hij nooit geheel hersteld is. Wij hebben de generale repetitie van „Trooping the Colour" gezien, j.1. Vrijdag. Het is een imposant schouwspel; de bont gekleede gardesoldaten in breed front te zien marcheeren tusschen het groene park en de witte kazerne. Maar een completen indruk kon het natuurlijk door het gebrek aan sfeer, niet geven. Hoe de koning leeft. De koning heeft zich een geheel andere levenswijze aangemeten dan zijn vader. Een deel van de lastige hoftraditie is direct door hem overboord gegooid; en zijn dag- indeeling benadert die van den zakenman. lederen dag staat hij om half acht op, tiaar ons verteld werd. Hij drinkt thee en kijkt de kranten door voor actueel Britsch nieuws. „Buitenland" neemt hij pas later onderhanden wie beter dan hij zou ■weten wat er op dit gebied gebeurten gebeuren zal! Zijn secretarissen hebben in de dagbladen aangestreept wat men weet dat zijn belangstelling zal trekken. Op „ingezonden stukken" vooral poli" tiek, studeert hij minuten lang. Het is één van zijn manieren om de publieke opinie Ie bestudeeren. Na het ontbijt houdt koning Edward zich eenige uren met particuliere zaken bezig, hij behartigt de belangen van zijn familie, landerijen en andere bezittingen. Hij is dan »private gentleman", tot half elf ongeveer, wanneer hij zich naar Buckingham Palace begeeft. Staatszaken. Hier, omringd door zijn secretarissen, komen het meest de moderne opvattingen van den monarch tot hun recht. Koning Edward Stapels staatsstukken wachten op de koninklijke handteekening. Alle stukken ziet hij snel maar accuraat door, met blauw potlood nu en dan iets aanvullend. Con stant wordt daarbij door hem de telefoon gebruikt; als Z.M. nadere bijzonderheden van hoofden van departementen of advi seurs wil weten, geschiedt dat heel een voudig: per telefoon en menig minister heeft op zijn departement al eens de be kende stem onverwacht aan het toestel ge had. In het blad van het koninklijk schrijf bureau, is een schakelbord ingebouwd, drie telefoontoestellen staan er naast, een voor algemeen gebruik, en lijnen naar St. James Palace en „Fort Belvedere", het weekend huis van den koning. Een ander nieuwtje, door den koning ingevoerd, is het gebruik van schrijfma chines voor eigen gebruik hij bezit er twee, beiden portables, die gemakkelijk in de auto zijn mee te nemen. Koninklijke redevoeringen en de particuliere brieven (de pi ivé-correspcndentie wordt zooveel mogelijk beknopt gevoerd, maar is nog uit gebreid genoeg!) tikt Edward VIII eigen handig, waarbij Z.M. meerdere doorslagen maakt. Na een lichte lunch om een uur bezoekt Z.M. zijn moeder Queen Mary, in haar particuliere vertrekken. De namiddag, vanaf twee uur, is gewijd aan meer persoonlijk contact, de koning houdt dan „Privy Councils" en staat in den regel heel wat personen te woord. Tusschen zes en zeven gaat koning Edward naar zijn particuliere vertrekken in St. James palace terug, om zich na het diner voor enkele uren met persoonlijke liefheb berijen bezig te houden; literatuur en radio hebben zijn belangstelling, terwijl in een der zalen een geluidsfilminstallatie, is aangebracht, waarmee met tusschenpoozen een der laatste films wordt vertoond. Door deze vermoeiende dagtaak is Z.M. gedwongen geregeld en vrij vroeg naar bed te gaan ;zoodat hem slechts enkele uren bljjven voor het burgerleven. Het koning schap is niet zoo mooi als het er van buiten uitziet! De Engelschman is er trotsch op, dat zijn koning een practisch en hard werken de persoonlijkheid is, in dit opzicht geeft de koning een voorbeeld. Zijn populariteit is er indien dit mogelijk zou zijn nog grooter op geworden. Onderscheidingen by 's konings verjaardag. Ter gelegenheid van den verjaardag van koning Edward zijn vele ondersheidingen uitgereikt. De koningin-moeder is „dame van het grootkruis der Royal Victorian order" ge worden. De drie broers van den koning, zijn oom graaf Athlone, zijn neef prins Arthur van Connaught en zijn zwager graaf Harewood, zijn tot Aides de Camp van den koning benoemd. Jean Batten is „commander" van het Empire geworden, terwijl verder vele onderscheidingen zijn toegekend aan officieren en onder-officie ren, die dienst doen bij het leger in Pa lestina. De algemeene toestand; het werk op vele plaatsen hervat. De werkhervatting in de haven van Antwerpen is algemeen, en zij ging zonder incidenten gepaard. Een 30-tal schepen werd in lossing genomen. De diamantbewerkers zijn allen weer aan het werk. Gezien de al gemeene werkhervatting te Antwerpen is de beschermingsdienst van de gen darmerie stopgezet. Te Hoboken en te Duffel zijn nieuwe stakingen losgebro ken. Wat het gebied van Brussel met de voor steden betreft, er is een nieuwe staking uitgebroken te Haeren, terwijl zich een inci dent heeft vooorgedaan te Anderlecht. De gendarmerie heeft daar een samenscholing van 1200 personen uiteengedreven. Dit ge beurde voor het Volkshuis. Met glazen en stoelen werd vanuit de ramen van het Volkshuis naar de gendarmerie geworpen. Dit incident was het gevolg van een mis verstand, dat later opgehelderd is. Te Ander lecht, evenals in andere gemeenten, zijn belangrijke vergaderingen van stakers be legd, met het oog op de beslissing inzake hervatting van het werk. Voorts zijn gis teren verschillende vergaderingen gehou den door bankbedienden en bedienden van verzekeringsmaatschappijen. Men verwacht te Brussel, dat in sommige industrieën het werk spoedig zal worden hervat. Te Luik bestaat de neiging tot hervatting van het werk in de metaalindustrie. In Brabant werd het werk stilgelegd in een zijde- fabriek te Tubize. Te Clabecq zullen de smederijen het werk hervatten. In de provincie Henegouwen is de toe stand over het algemeen onveranderd. In drie plaatsen is het werk hervat. Ook in verschillende fabrieken in het centrum is het werk hervat. Te Bergen is de arbeid in de brouwerijen stilgelegd. In de Borinage trachten de gendarmen het verkeer langs de wegen op gang te houden en samenscholingen te verhinderen. Het leger heeft tot taak gekregen, de opge broken straten te herstellen. Naar gemeld wordt, bestaat op het oogen- blik verschil van meening tusschen de so cialisten en communisten eenerzijds, die op handhaving der kalmte aandringen, en de daugisten (opstand predikende socialisten) anderzijds, die tot opstand aansporen. In de provincie Oost-Vlaanderen werd een communistenleider aangehouden, daar hij een commandant der gendarmerie in het gezicht had geslagen. Het werk werd her vat te Geraerdsbergen. Daarentegen werd het werk stilgelegd te Hamme en te Ninove. In de provincie Namen tenslotte is het werk in een fabriek van chemicaliën stilge legd. Heden staking van trampersoneel te Brussel. Het personeel der Brusselsche tramweg maatschappij en van den autobusdienst heeft besloten, morgenochtend in staking te gaan, aangezien het geen voldoening heeft gekregen in de kwestie der vacantie met behoud van loon. DUITSCHLAND'S FINANCIEN. Persconferentie over de nieuwe leening. In een persconferentie sprak dr. Schacht de president van de rijksbank over de noodzakelijkheid van de voortdurende con solidatie van de schuldenlast op korten termy'n uit de maatregelen tot werkver schaffing. Bijna ieder heeft voordeel ge trokken uit de maatregelen van de regee ring en het is derhalve billijk dat het rijk van tijd tot tijd met een leening komt om zich middelen te verschaffen de maatrege len verder voort te zetten. FRANSCHE ONDERDANEN UIT POLEN UITGEWEZEN. Ongewenschte vreemdelingen. De Poolsche autoriteiten hebben een aantal Fransche leden van de „Liga voor rechten van den mensch", die dezer dagen een rondreis door Oost Galicie hebben ge maakt, en daarbij ook aan betoogingen der Poolsche communisten hebben deelgeno men, uitgewezen. Bij hun aankomst te Krakau heeft de politie hen gearresteerd en onverwijld over de grens gezet. In antwoord op eenige vragen in het La gerhuis heeft minister Eden gisteren de volgende verklaring afgelegd: De Engelsche regeering is niet voorne mens om te Genève verder te gaan, dan de opheffing van de sancties, door ook de an nexatie van Abessinië te erkennen. Hier door zou in de eerste plaats de plechtige aanwijzing van Italië als aanvaller te niet worden gedaan, maar ook omdat, volgens inlichtingen die spreker had ontvangen, Abessinië niet feitelijk veroverd is. Eden had geen gegevens nopens de militaire actie van de laatste weken, maar volgens ruwe schattingen is nauwelijks de helft van het land in Italiaansche handen, al behooren tot die helft de voornaamste steden Addis Abe ba en Harrar, en de voornaamste verbin dingswegen met de buitenwereld. De toestand in het Westen In het Westen is echter nog een verbin dingsweg met den Egyptischen Soedan opengebleven en in dat Westelijk deel zou den de Galla-stammen zich verzetten tegen de Italiaansche occupatie. Spreker moest echter opmerken, dat deze zelfde stammen ook het gezag van keizer Haile Selassie en het overwicht der Amharen evenmin wenschen te erkennen. Er is echter geen erkende autoriteit bij deze stammen, of schoon zij, naar verluidt, een 30.000 man onder de wapenen zouden hebben gebracht, zoodat de Engelsche regeering er evenmin toe zal besluiten om deze stammen als de tijdelijk-wettige regeering van Abessinië te erkennen. Aan dr. Martin, den gezant van Abessinië te Londen, is dit standpunt der regeering kenbaar gemaakt. Geen Britsche wapens. Hier vroeg de oppositie-liberaal Mander, of de regeering dan tenminste voor de be wapening van deze stammen den weg uit den Egyptischen Soedan zou vrijlaten, waarop Eden antwoordde: Ook dat is niet mogelijk. De regeering zal geen partij trek ken tegen deze stammen die hun grondge bied verdedigen, maar de levering van wa penen zou slechts kunnen leiden tot burger oorlog, en er is geen enkele autoriteit over aan wiens naam wapenen of munitie ge leverd zouden kunnen worden. De zaak van den negus en zijn van staatsrechtelijk oog punt wettige regeering, zou door zulke leve ranties niet verder komen, want de Galla's hebben te Gore, hun hoofdplaats, verklaard, dat zij de Amharische heerschappij even eens kwijt willen geraken. Ten slotte zeide Eden nog, dat de regee ring over het besluit tot opheffing van de sanctiemaatregelen geen enkele rugge spraak met de Italiaansche regeering had gehouden en haar ook niet van te voren over dit besluit had ingelicht, De financieele secretaris van de schatkist, Morrison, beatwoordde de volgende vragen, of de regeering er voor zou waken geen leening of credieten aan Italië te verstrek ken. Morrison zeide, dat deze zaak heel een voudig was. De Engelsche regeering op zich zelf had geen macht om credieten of leenin gen aan een anderen staat te verschaffen en zij wenschte die macht ook niet te erlangen. Iets anders was, dat een regeering, welke dan ook, verlof kan vragen, en verkrijgen om op de open geldmarkt te Londen haar leeningen ter inschrijving aan te bieden, maar dat was een zaak waarmee niet de regeering doch het kerkbestuur te maken had. De negus te Genève tijdens de V olksbondsvergadering. Men bevestigt te Londen, dat de negus zich te Genève zal bevinden, wanneer al daar de Volkenbondsvergadering bijeen komt. Aanvankelijk verluidde, dat de negus niet naar Genève zou gaan. In deze plannen is dus een wijziging gekomen. Eden bij den negus. De negus wordt vandaag uit Schotland in Londen terug verwacht. Haile Selassie zal in den loop van den dag den minister van buitenlandsche zaken, Eden, in de Abessini- sche legatie ontvangen. De correspondent van de Daily Telegraph meldt uit Dzjiboeti, dat nog vele stamhoof den de guerilla voortzetten. Er bestaat ech ter geen centrale Abessinische regeering en ieder hoofd vecht zijn eigen strijd. De ge wapende benden van ras Syoem strijden nog in het Noorden, generaal Waud Wassen, de zoon van ras Kassa en zijn twee broers, de generaal Aberra en Salala-district. Een ander stamhoofd werft recruten in de Moegar-vallei. In het Westen beschikt ras Immeroe nog over georganiseerde troepen, generaal Baltsja brengt troepen bijeen in de Goerage- streek, hij bezit 200 machinegeweren Gou verneur-generaal Hapte Mariam heeft de orde in zijn provincie gehandhaafd. Hij heeft zichzelf tot hoofd van alle Galla-stammen uitgeroepen, en een afgezant over de grens gezonden om te trachten wapenen en muni tie te krijgen. Uit het district Ankor komen berichten over gevechten. Generaal Makonnon naar Abessinië. Generaal Makonnen is gistermiddag uit Londen te Kaïro aangekomen. Mogelijk gaat hij in Abessinië den toestand bestudee ren, in het bijzonder in de provincie Gore. Makonnen, die aan het zuidelijke front onder ras Nassiboe heeft gevochten, is door den negus naar Abessinië gezonden. Hy zal daar de leiding van de zaken op zich nemer, en den negus inlichingen verstrekken over de sterkte van het leger en over de namen van de leden van de regeering. De beide Maltezer? vrijgelaten. Eden heeft in het Lagerhuis meegedeeld, dat door bemiddeling van sir. Eric Drum mond, den Engelschen gezant te Rome, de beide Maltezers Britsche onderdanen die te Tripolis minachtend over het Italiaan sche leger hadden gesproken en deswegen tot 4 jaar gevangenisstraf waren veroor deeld, de vorige week waren vrijgelaten. De regeering had den gezant opgedragen de Italiaansche regeering te danken voor haar bereidwillige medewerking in deze zaak. De Madariaga voorziter van de Assemblée? Reuter meent te weten, dat de Madariaga. die Zondag de lunch gebruikt heeft 6jj Eden, met steun van Frankrijk en Engeland tot voorzitter van de Volkenbondsvergade ring gekozen zal worden, die aan het einde van deze maand te Genève byeen zal ko men. Eden heeft Zondag ook nog een onder houd gehad met den Frapschen gezant te Londen, Corbin. Tevens had hy een bespre king met den Poolschen gezant, die Zondiag naar Warschau is vertrokken. Men gelooft niet, dat er de volgende week met betrekking tot een wijziging van het Covenant belangrijke dingen zullen ge beuren te Genève. Het Britsche kabinet heeft te dezen aanzien nog geen enkele be slissing genomen en men wü in ieder geval eerst de Dominions raadplegen. In politieke kringen te Londen spreekt men zich uit vogr een wijziging van de artikelen 11 en M, tevens wil men de resoluties van 1921 amen- deeren of uitbreiden, gelijk men nog eenige andere specifieke veranderingen in andere artikelen van het Covenant tot stand zou willen brengen. De ophefifng der sancties door de regeering aanvaard. Met betrekking tot de opheffing der sanc ties, welke officieel door de Belgische regee ring werd aanvaard, kan nog gemeld wor den, dat minister Spaak, de minister voor buitenlandsche zaken, tijdens den minister raad een uiteenzetting gaf van de omstan digheden, waaronder de aanstaande verga dering van den volkenbond zal worden ge houden. Hij verklaarde daarbij, dat geheel volgens de gedragslijn, die de regeering steeds volgde, zij zich bij elk collectief be sluit van den Volkenbond zou neerleggen. Rekening houdend met den toestand, zooals die zich op het oogenblik voordoet, heeft de regeering besloten, dat er reden is de op heffing der sancties te aanvaarden. Nog weinig verbetering in den toestand. Militaire patrouille overvallen. Een militaire patrouille, die op het spoortraject tusschen Jeruzalem en Lydda reed, werd nabij het door Malha beschoten, waarna zy het vuur beantwoordde. Hierbij werd een der aanvallers gedood. Dezelfde militaire patrouille werd kort daarop nogmaals overvallen. Bij het vuur gevecht, dat ontstond, werden twee Brit sche soldaten licht gewond en zes Arabie ren gedood. Nabij Gaza is een trein met soldaten ont spoord als gevolg van een aanslag met een ouden granaat. Tengevolge hiervan werd de spoordijk licht beschadigd. Vuurgevechten tusschen Britsche troepen met Arabieren. Gisteren hebben de Britsche troepen we derom lichte verliezen geleden by scher mutselingen met Arabieren. Een officier werd licht gewond tengevol ge van het uit de rails loopen van een lor- riee waarop een spoorwegpatrouille werd vervoerd. Een onder-officier en een soldaat werden licht gewond bij het afslaan van een aan val op den trein uit Jeruzalem. Zes Arabi sche aanvallers werden gedood en verschei den andere met machinegeweervuur ver dreven. Het hooge Arabische comité van Palesti na heeft een nieuwe verklaring gepubli ceerd, waarin er bij de Arabische bevolking op wordt aangedrongen de staking voort te zetten. De politie heeft twee Arabieren gearres teerd, die ervan worden verdacht gisteren bij Toelkarem een Schotschen onder-offi cier te hebben gedood. Het standpunt van de Mohammedanen. Aan den toestand in Palestina wordt in de Indische pers steeds meer aandacht ge-

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1936 | | pagina 1