De stakingsbeweging in België. DU1TSCHLAND EN DE SPORT. ALKMAARSCHE COURANT vin WOENSDAG 24 JUNI 1836 De vahvereenigingen besluiten de staking te doen eindigen Een manifest aan de arbeiders. De ontwikkeling van de stakingsbeweging in België. De staking in Frankrijk. EEN VLUGGE EN VOORDELIGE WASDAGI SPORT Na de overwinning van Max Schmeling. DE NADERENDE SPELEN. - Het socialistische verbond van Vak vereenigingen en het algemeen Chris telyk Werkliedenverbond, de beide groote centrale organisaties van de Belgische vakbeweging, hebben beslo ten de stakingsbeweging te doen eindigen. In het manifest aan de arbeidersklasse wordt er op gewezen dat de met kalmte, beslistheid en discipline gevoerde strijd voor lotsverbetering met een schitterende overwinning is bekroond. De loonen wor den verhoogd. Het minimumloon is vast gesteld op fr. 22, de arbeiders krijgen 6 dagen betaald verlof, de vryheid van or ganisatie is verzekerd, de 40-urige werk week zal in verschillende industrieën on verwijld en in andere takken van nijver heid al naar gelang van het voortschrij dend economisch herstel, ingevoerd wor den. De kindertoeslagen worden belangrijk verhoogd en de regeering zal nog heden verschillende wetsontwerpen indienen, welke de toepassing van de door de pari taire commissie genomen besluiten, zullen waarborgen. Gezien deze overwinning over de gehee- le linie, hebben de socialistische- en de christelijke vakbonden besloten, dat het werk in alle bedrijven waerin de arbeiders volledige voldoening hebben verkregen, hedenmorgen moet worden hervat. Alleen in die takken van nijverheid, waarin de patroons weigeren de eischen der arbei ders in te willigen, zal de strijd worden voortgezet. Daarmede heeft de stakingsbeweging in België haar einde bereikt, want het lijkt niet waarschijnlijk dat de communisten, behoudens wellicht in de Borinage, vol doende vat op de arbeiders hebben om een werkhervatting op groote schaal te ver hinderen. Natuurlijk zullen er hier en daar wel groepen arbeiders wellicht zelfs vrij belangrijke groepen weigeren het pa rool der vakorganisaties te volgen, maar de groote massa zal zonder twijfel vanoch tend weer aan den slag gaan. Ook de Brusselsche tramstaking heeft een spoedig einde gevonden. Gistermorgen hadden de vertegenwoordigers van het personeel een onderhoud met den minister van Verkeerswezen op wiens voorstel de vakvereeniging besloten heeft het sta kingsparool in te trekken. Daar de staking bij een groot gedeelte van het personeel heel weinig populair schijnt te zijn mag men aannemen, dat dit besluit van de vakvereeniging met vreugde zal worden begroet en dat heden alle trams en auto bussen te Brussel weer normaal zullen rijden. Nog eenige incidenten. Gistermorgen hebben zich nieuwe inci denten voorgedaan voor het volkshuis te Anderlecht. Hierbij werden twee agenten mishandeld en gewond. Gisteravond was een algemeene vermin dering van de stakingsbeweging te consta- teeren, vooral in de constructiewerkplaat sen. Toch hadden nog enkele ongeregeld heden plaats, o.a. te Waesmunster, waar politie een groep van 2500 stakers uiteen moest drijven. Een staker werd hierbij ge wond. Het verbod van het verkeer per fiets in de provincie Limburg is opgeheven en men verwacht ,dat dit in de andere pro vincies eveneens zal geschieden. Te Gentbrugge is het werk in een groo te fabriek hervat. Ook in de scheepvaart is een afnemen van de staking te constatee- ren. Een poging tot brandsichtting. Te Waereghem heeft een ernstig inci dent plaats gehad. Na een vergadering in het Volkshuis trokken 800 a 900 stakers naar een groote houtzagerij, waar de werklieden weigerden te staken. De sta kers poogden de fabriek in brand te ste ken, doch de politie greep tijdig in. Twee stakers werden gearresteerd. In Charleroi en omgeving besloten de werklieden in de metaalindustrie heden morgen het werk te hervatten, terwijl heden de mijnwerkers te Brussel een con gres hebben belegd, om een besluit te nemen over het hervatten van het werk. De werkhervatting in de haven van Gent blijft voortduren. Het werk wordt echter niet zoo vlug hernomen als wel ge hoopt werd. Te Temsche brak staking uit op een scheepstimmerwerf, waar circa 500 ar beiders werkzaam zijn. Te Gembloers is het werk hervat. In Henegouwen gaat de werkhervatting voort in de glasblazerijen. In Henegouwen, Namen en Luik is men over het algemeen vrij optimistich wat de werkhervatting betreft. Men verwacht, dat in de metaal nijverheid en in de mijnen in het Luiksche het werk hedenochtend weer normaal zijn gang zal gaan, zulks ingevolge de be slissing der paritaire commissie. In het Kortrijksche zijn 50 kleine bedrij ven in staking gegaan, met tezamen 000 arbeiders. Te Thourout heeft de staking zich uitgebreid tot 3 textielfabrieken, met tezamen 300 arbeiders. De provinciale gouverneurs en arron dissementscommissarissen trachten zooveel mogelijk de bijeenkomsten van de ver tegenwoordigers der werkgevers en van de vakvereenigingen te bevorderen, op grond van de overeenkomsten bereikt in de paritaire commissie. Voornamelijk in Oost-Vlaanderen blijkt men goede resul taten te boeken. Hedenmorgen hebben zich nieuwe inci denten voorgedaan voor het Volkshuis te Anderlecht. Hierbij werden twee agenten mishandeld en gewond. Staking by bankinstellingen. Na interventie van den minister van ver keerswezen werd de staking in het tram bedrijf te Brussel opgeheven. Te Brussel heeft de staking zich gister uitgebreid tot de bankinstellingen. Het personeel van verschillende banken heeft het werk neer gelegd o.a. dat van het filiaal der Banque de Bruxelles te Antwerpen, dat in ver standhouding met het personeel van het hoofdkantoor te Brussel eveneens gister middag in staking is gegaan. Men vreest, dat de staking zich te Antwerpen tot nog meer Banken zal uitbreiden. Door de bemiddeling van de regee ring worden in alle bedrijven toegevingen gedaan. De kwestie van 40-urenweek de grootste moeilijkheid. (Van onzen correspondent.) Brussel, 22 Juni 1936. Maandagavond was de algemeene toe stand, die sedert enkele dagen geleidelijk verbeterde, van dien aard, in verband met de stakingsbewegingen dat de gevolgen van een ware revolutionnaire beweging, zoo als deze zich einde vorige week afteeken- de, niet meer zijn te vreezen. Eenerzijds heeft de regeering de radicale maatrege len genomen, die een paar dagen vroeger hadden moeten voorgeschreven worden, en die de actie van de ongure elementen op de arbeidersbevolking moet verhinderen. De troepen zijn ter hulp geroepen. De Bo rinage is als door een troepencordon om ringd, waardoor de verplaatsing van groe pen stakingspropagandisten onmogelijk wordt. De wegen naar de hoofdstad zijn bewaakt en op sommige plaatsen bezet Strategische plaatsen en verkeerspunten zijn militair bezet. Dit heeft een gevoel van veiligheid doen ontstaan en het was wel hoog tijd. Anderzijds heeft de regeering, en de premier vooral, zich ingespannen, om overeenkomsten tot stand te doen brengen tusschen de ver schillende partijen en de paritaire commissies. Zooals de berichten u meldden is de staking te Antwerpen geëindigd, daar de patroons en nadien ook de werklieden het voorstel Van Zeeland hebben aanvaard om 12 frank, dat is 60 cent per dag verhpoging toe te staan. Te Gent is anderzijds staking uitgebroken bij de tramwegen. Vanavond vreesde men tegen Dinsdag eveneens bij de Brusselsche tramwe gen een staking, doch dit is kunnen bijgelegd worden. Vrijdag zal nog een vergadering wor den gehouden, met het personeel. De schippers dreigen nu ook met een staking. Anderzijds hebben de christelijke mijnwerkers te kennen gegeven dat zij bereid zijn opnieuw aan het werk te gaan. In elk bedrijf hebben de paritaire commis sies zonder onderbreking gewerkt en zijn veelal overeenkomsten tot stand gekomen op grond van toegevingen aan de arbeiders- eischen. De regeering heeft veel invloed ge bruikt in deze richting, omdat zij overigens wel beseft dat sedert de valuatie de toestand van de loontrekkenden niet schitterend is ge worden. Overigens is er bij de patroons ook goede wil geweest. Men moet dergelijke bewe ging ook niet vreezen, voor zoover de regee ring in krachtige handen is, en zij besloten is de orde en het gezag te eerbiedigen. In vrijwel alle accoorden is het minimumloon van 32 fr. per dag aanvaard. De quaestie is of zulks voor volwaardige arbeidskrachten zal gelden. De betaalde verlofdagen, wij schreven het reeds, worden door de meerderheid van industrieelen niet als een onmogelijkheid be schouwd. Men rekent op een basis van zes dagen per jaar. Dit zijn dus zeer belangrijke punten, waarbij nog komt dat naar gelang de bedrijven ook loonsverhoogingen worden voor zien. Doch daarnaast is er de quaestie van de 40-urige arbeidsweek, met behoud van het loon van 48 uren. In alle paritaire commissies wordt hiertegen ingegaan, door de werkgevers, als zijnde onmogelijk. Zij komt neer, naar het heet, op een verhooging van de productie kosten, met 20 Op dit gebied zal het ten slotte tot een com promis moeten komen. De regeering zal blijk baar een wetsontwerp indienen, om het begin sel van de 40-urenweek in te voeren, maar waarvan de toepassing voor elke industrie afzonderlijk bij koninklijk besluit zal moeten worden geregeld. Men zal wel een begin moe ten maken met enkele industrieën, namelijk gevaarlijke en ongezonde. In de meeste bedrijven wordt nog gestaakt, doch men hoopt algemeen dat het bijleggen van het geschil te Antwerpen een stimuleeren- den invloed zal hebben op den toestand in het algemeen. Ook de vergadering van het parle ment zal aanleiding tot nuttige verklaringen geven. Opnieuw botsingen bij het St. Lazares-station. By het St. Lazare-station hebben zich op nieuw ongeregeldheden voorgedaan. Eeni ge betoogers vluchtten koffiehuizen binnen, waaruit zy door de politie werden ver dreven. Tien personen zijn gearresteerd. De staking in de scheepvaart. In de verschillende havens rond Marseille i3 de staking voor alle Fransche schepen volkomen. Aangezien de bemanningen van de sleepbooten aan de stakingsbeweging deelnemen, zyn de schepen, die gistermor gen aangekomen zyn, op eigen kracht naar hun ligplaatsen gevaren. Na lossing van de aan bederf onderhevige goederen, hebben de bemanningen de schepen bezet en de officieren aan land laten gaan. De bespre kingen tusschen de reeders en de zeelieden hebben geen wijziging in den toestand ge tracht. De staking te Marseille. De staking in de haven van Marseille zal, naar de „Echo de Paris" vreest, waarschijn lijk een netelige situatie scheppen en wel licht tot diplomatieke stappen leiden, daar de in de haven voor anker liggende schepen wegens het ontbreken van sleepbooten niet kunnen vertrekken. Alle buitenlandsche schepen met bestem ming Marseille hebben, naar het blad meldt, opdracht gekregen, de reisroute te wijzigen. Huisvrouwen tegen de staking. Te Brest staken de arbeiders in de gas- fabiek en aangezien dit buitengewoon lastig is voor de bevolking, heeft de burgemeester den onder-prefect verzocht de stakers uit de fabriek te doen verwy deren en het werk te laten verrichten door de marine. Inmiddels hebben de huisvrouwen van Brest voor de fabriek gedemonstreerd, waarbij zij zich tegen de stakers keerden. In geheel Frankrijk bedroeg Dinsdag avond het aantal stakers nog 139.000 waar van 18.000 in Parijs en omgeving en 36.000 in het departement Du Nord. De staking in Marseille breidt zich uit. Omtrent de uitbreiding der stakingsbewe ging in Marseille meldt de „Matin" o.a., dat van 68 schepen de roode vlag wappert. Rond 4000 stakers houden de schepen, die door de gezagvoerders en officieren zyn verlaten, bezet. Het havenverkeer ligt volkomen stil. Slechts één schip, het brandweerschip „Aler te" voert geen roode vlag. Een paar schepen, die nog in den loop van gisteren zonder sleepershulp de haven waren binnengeloopen, hebben hun lading post, aan bederf onderhevige levensmidde len en passagiers nog aan land kunnen zet ten, doch onmiddellijk daarna volgde onder de bemanning de staking en bezetting der schepen. Welke hulsvrouw kent Rinso niet? Alle Rinso verbruiksters weten het: Rinso is een kwa liteitszeeppoeder, even voor treffelijk voor het vatenwassen als voor het wasgoed en het geheim van zijn kracht is het bij zonder hoog velgehalte. Maar van 20 Juni tot en met 4 Juli krijgt U bij Uw winkelier bij elke 2 pakken Rinso nog een bus Vim cadeau, die overal in huis onschatbare diensten zal bewijzen. Zorg dus,datUvan ditzeld- zame voordeel profiteert. RSA.S9-0252*. De voorziening der stakers van het noodi- ge geschiedt, voor zoover mogelijk, uit de scheepsvoorraden. In enkele gevallen moes ten daartoe deuren worden opengebroken. By de beweging hebben zich niet alleen de matrozen van de haven-rondvaartsche- pen, de sleepers en ook de kleinste booten aangesloten, maar zelfs de scheepsherstel- lers, de schilders en de dokwerkers. De „Ami du peuple" meldt, dat de staking thans ook is overgeslagen naar de haven Port Vendres, waar eveneens de roode vlag van de schepen waait. (Van onzen correspondent). De Duitsche kranten stonden dezer dagen vol over één enkelen man: den bokser Max Schmeling. Deze biceps- geweldige heeft, tegen alle verwach ting in, den neger Joe Louis „groggy" en „k. o." geslagen en komt nu bin nenkort voor de tweede maal in aan merking wereldkampioen te worden. Het Nieuwe Duitschland voelt gewel dig veel voor zulke sportieve successen en dit jaar, zoo kort voor de Berlyn- sche Olympiade, wel zeer bijzonder. Ik schreef u al eens eerder, welke enor me waarde door het Derde Rijk aan deze Spelen gehecht wordt, in de eerste plaats om de groote propagandistische uitwer king, die men er van verwacht. En nu is het een niet te loochenen feit, dat in vele staten politieke tegenstanders van fascis me en nationaal-socialisme er honderd duizenden en zelfs millioenen voor over gehad hebben om door te zetten, dat na tionale ploegen niet naar Berlijn zouden komen en credieten voor deze delegaties niet zouden worden bewilligd. Het is alge meen bekend, hoe heftig deze anti-Berlijn- actie vooral in de Vereenigde Staten ge weest is. Maar ook in Frankrijk, en in andere landen, Nederland niet uitgezon derd, heeft men gepoogd, de uitzending van ploegen om politieke redenen te ver hinderen. Op sommige detailgebieden ook niet zonder succes. Natuurlijk heeft men in Berlijn zulke pogingen met aandacht gevolgd, en gezien de groote gevoeligheid van het tegenwoordig régime in Duitsch land is wel aan te nemen, dat een zekere ontstemming tegen landen, die zulk een anti-propaganda toegelaten of zelfs on dersteund hebben, nog lang na de Spelen bemerkbaar zal bly'ven. En nu willen wij volstrekt niet ontkennen, dat de Duitsche rassenpolitiek een onaangenaam bijsmaak je bij deze gelegenheid heeft. Het is wel juist, dat men Joodsche actieve deelnemers en supporters met dezelfde uiterlijke gast vrijheid zal ontvangen als de niet-Jood- sche. En het is evenzeer juist, dat men de half-Joodsche beroemde Duitsche scherm- ster Herlene Mayer om slechts dit enkele voorbeeld aan te halen voor Duitschland zal laten uitkomen. En het valt evenmin te loochenen, dat men in al lerhoogste uitvoerende lichamen der Duit sche Olympische Comit's persoonlijkheden laat meewerken, die in 1933 nog heftig aangevallen zijn om hun „niet-arische" bloedmengselen. Maar het spreekt vanze1!, dat zich de Berlijnsche gastheeren tot hun Joodsche gasten uit het buitenland per- soonlijk-menschelijk minder aangetrokken zullen voelen dan tot de waarschijnlijk overgroote meerderheid der niet-Joden. En wy kunnen ons levendig voorstellen, I dat in diepsten kern daarin iets van ont stemmend karakter blijven zal, hoe over tuigd we overigens zijn van het schitte rend verloop van deze Berlijnsche Olym piade van Augustus a.s. Het was natuurlijk van eminent belang voor Duitschland, in de aan deze „zijn Olympiade" voorafgaande maanden in centra van politieke sabotage nog snel en voortreffelijk-sportieven indruk te maken. Van het allerhoogste belang was dat voor al in Frankrijk en in de Vereenigde Staten. Dat beide staten nu besloten hebben, groote delegatie's naar Berlijn te zenden,' beteekent voor het Derde Rijk natuurlijk een groote voldoening. Bijzonder pikant is Schmeling daarbij, dat Frankrijk zijn regeeringssub- sidie goedgekeurd heeft onder een joodsch- socialistisch en dus anti-nationaal-socia- listisch minister-president. Maar men be- grjjpt in Berlijn volkomen, dat dit besluit vooral toe te schrijven is aan Frankrijk's wensch, in elk geval bij een zoo enorm internationaal sportfeest als een Olympiade nu eenmaal is een zoo gunstig mogelijken indruk te maken en zooveel mogelijk gou den, zilveren en bronzen medailles in de wacht te sleepen, vooral ook, om niet op andere staten den indruk te maken dat men minder sportief is en sport om poli tieke redenen op den achtergrond stelt. Ten slotte is de grondidee eener Olympia de immers ook nog mr dan sport: de apothese van internationale verbroedering en vredesgezindheid. Waarbij Frankrijk zeker niet wil achterblijven! Sportprestaties van de Duitschers. En nu heeft Duitschland herhaaldelijk bewezen, op sportgebied internationaal on der een gelukkig gesternte te staan, zoodra dit politiek van beteekenis werd. Ook nu weer. Immers, in de voor het vreemdelin- genbezoek in Juli en Augustus voor het Derde Rijk zoo hoogst belangrijke Ver eenigde Staten zijn twee geweldige sportie ve gebeurtenissen onder Duitsche vlag in deze maanden voorloopig onvergetelijk geworden: de prachtige vluchten van het nieuwe luchtschip „Hindenburg" naar New York, en de sensationeele overwin ning van den bokser Schmeling over den neger Louis. Diegenen onder mijn lezers, die de mentaliteit der Yankees kennen en weten, hoe het verschijnen van een Euro- peesch luchtschip en de spanning vóór en gedurende een grooten bokswedstrijd in Noord-Amerika even alle andere gebeur tenissen in de wereld op den achtergrond pleegt te dringen, kunnen het beste be- oordeelen, welk een onafzienbare nationale propaganda Duitschland met deze beide prestaties gemaakt heeft! Ten slotte heeft het nog een derde over winning op sportgebied te boeken, en wel een, die eveneens, vooral ook ten opzichte van de stemming in Frankrijk, internatio naal gezien van de allergrootste beteeke nis is: het schitterende spel van de Duit sche tennisspelers, in de eerste plaats van baron Von Cramm, in de seriewedstrijden voor den Davis-Cup, Gottfried von Cramm is op het oogenblik een der drie sterkste spelers ter wereld en zal misschien bin nenkort de allersterkste zijn. Deze jonge speler is slank en knap, bescheiden en van uiterst, innemende manieren, en wie hem in Frankrijk heeft zien spelen, heeft zien spelen, heeft de interessante ontdek king gedaan, dat hij daar uiterst populair is. Zulke persoonlijkheden zyn tegen woordig voor een staat als Duitschland, dat om naar alle zijden zichtbare redenen tegen muren van buitenlandsche antipa thie te klimmen heeft, eenvoudig onbe taalbaar en meer waard dan millioenen, die aan vaak uiterst onhandige „propa ganda" worden weggesmeten. Von Cramm, Schmeling, Eckener dat zijn op het oogenblik actiefposten op de rekening der buitenlandsche politiek van het Derde Ry'k. Geen wonder dan ook, dat ze, hetzij persoonlijk (als by beide eerstgenoemden het geval is), hetzij door hun prestaties (wat in het bijzonder den politiek in Ber lijn niet hoog aangeschreven en als mensch tamelijk onhandelbaren Eckener aangaat) met alle middelen der rykspropaganda in het zonnetje gezet worden. Schmeling, de bokser. Von Cramm staat nog midden in den strijd en is nog niet zoover, dat hy als internationaal overwinnaar gehuldigd kan worden. Maar Schmeling, indertijd op voor hem weinig aanlokkelijke wijze wereld kampioen geworden (door diskwalificatie van zijn tegenstander) en daarna langen tijd op den achtergrond gebleven, keert deze week per luchtschip „Hindenburg" als triumphator naar zyn vaderland terug en er is met groote stelligheid mee te re kenen, dat het Derde Rijk hem op zeer bij zondere en luidruchtige wijze huldigen zal. Onmiddellijk na zijn overwinning zond Hitier hem een telegram en bloemen aan zijn vrouw, die in Berlijn woont en als Anny Ondra een internationaal-bekende filmactrice van vriendelijk maar niet im poneerend talent is. Er zijn natuurlijk ook hier in Duitschland kringen, die deze overschatting van de beteekenis van een boksoverwinning met een verachtelijk glimlachje quitteeren en er vooral boos over zijn, dat een man, die een- of twee maal per jaar in een boksring staat en klappen uitdeelt, verder eigenlijk niets doet dan „rentenieren" en wat trainen, en intusscnen „op z'n sokken" millionair wordt en tot volksher os opgroeit. Maar zij kunnen er nu eenmaal niets aan verande ren, dat zekere beroepen (ook de film* carrière behoort daar toe) het geluk heb ben, massale belangstelling te wekken, enorme ontvangsten uit te lokken en even geweldige inkomsten met zich te brengen. Een zekere troost is, dat zulk snel verdiend geld even snel pleegt te rolleix en dat de ervaring geleerd heeft, dat hifo bezitters, die op verdienen in enkele jeugdjaren aan gewezen zijn, in de allermeeste gevallen arm als Job hun latere jaren plegen te slijten. Schmeling intusschen is altijd een han dig en zuinig zakenman geweest. Ik heb toevallig goed kunnen observeeren, omdat ik eenige jaren tegenover hem gewoond heb in de tijden, toen hij nog met zijn moeder samenwoonde en in onze gemeen schappelijke garage zijn jonge echtgenoo- te, de zeer bekoorlijke Any Ondra leerdfe kennen. En ik meen te mogen constatee- ren, dat iets van Schmeling's roem daarom op mij, armen pennelikker, afstraalt, omv dat we zoo vaak naast elkaar in denzelfden barbierswinkel ingezeept zyn en dan ge zellige buurpraatjes konden beginnen. „Maxe" om in Berlyns volksdialect te blijven is altijd een „good boy" en een „jolly good fellow' 'geweest. Niet boven matig intelligent, maar van een prettige openhartigheid „a good sport" in het leven en in den ring. Dat ik zijn spo-t niet bij zonder aantrekkelijk vind, is hoogstens een gebrek in mijn opvoeding. Hij is jong, gezond, sterk en ry'k; een hartelijk zoon van zyn moeder, en een ge lukkig echtgenoot van een vroolyk en knap vrouwtje, dat op 't filmscherm zeker millioenen menschen vroolijke oogenblik- ken bezorgd heeft. Als jeugdig millionnair woont Schmeling ten Zuiden van Berlijn in Saarow op zijn heerlijk landgoed aan een der onvolprezen meeren. Jagen is zyn grootste passie, en daarnaast het schieten op kunstmatige duiven. Een poseur is hfl niet. Men pleegt hem niet te vinden bij al die tallooze gelegenheden, waarbij zich beroemdheden laten bewonderen en auto grammen uitdeelen. Daarom zij hem de na tionale hulde, die hem straks te wachten staat, niet misgund! Weest voorzichtig met vuur In bosch en heide. r

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1936 | | pagina 5