DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
CALVO SOTELLO VERMOORD
Groote Opruiming
bij H. BULTHUIS.
Vrijdag 17 Juli
Deze Courant word» ELKEN AVOND, behalve Zon-
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—,
franco door het geheele Rijk 2.50.
ft
PRIJS PER GEWONE AD VERTE NTTENj
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
Ho. 164
nummer bestaat uit drie bladen. Directeurs C. KRAK. Dinsdag 14 Juli 1936
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
Een belangrijk Spaansch monarchisten-leider.
Groote opwinding te Madrid.
138e Jaargang
De hittegolf in Nd.-Amerka.
De viering van den 14en Juli.
87, uur begint de
ER IS VOOR U OOK WAT BIJ.
Ongeregeldheden
te Vlissingen.
Groot tekort aan visch.
Schipbrug te Zutphen ontzet.
alkmaarsche courant.
Losse nummers 5 cents.
Op het kerkhof van Madrid heeft
men gisteren het lijk gevonden van
den monarchistenleider Calvo Sotello.
In verband hiermee zyn twee agenten
en een chauffeur, die den monarchis
tenleider van huis had gehaald, gear
resteerd.
Gold het een wraakneming?
De moord op den monarchistenleider,
Calvo Sotello heeft te Madrid ontzaggelijke
opwinding veroorzaakt. Wat den moord
zelve betreft, de meest verspreide lezing
van het gebeurde, die onder alle mogelijke
reserves moet worden opgevat, is op het
oogenblik de volgende:
Toen bij de algemeene veiligheidsdirectie
het bericht bekend werd van den moord op
den luitenant der Guardia de Asalto, Castil-
lo, die in den nacht van 12 op 13 Juli met
revolverschoten om het leven werd ge
bracht, moet een vriend van den vermoor
de, eveneens een communist, het besluit
genomen hebben wraak te nemen. Met een
aantal gelijkgezinden kwam hij overeen
Calvo Sotello te vermoorden.
Twintig personen nu schijnen aan de
uitvoering van dit wraakplan te hebben
deelgenomen. Zij maakten zich meester van
den aanvalswagen 17 en begaven zich naar
da woning van Sotello, dien zij dwongen met
hen mee te gaan. In den aanvalswagen
hebben zij den monarchistenleider toen op
beestachtige wijze afgemaakt. Niet alleen
hebben zij hem met een revolverschot in
een zijner oogen gedood, het lijk werd bo
vendien, naar later bleek, nog door een
tachtigtal bajonetsteken doorboord Om
vier tiur in den nacht leverden de moorde
naars het lijk af aan het kerkhof, waar zij
den daar aanwezigen geestelijke zeiden,
het lijk gevonden te hebben. De geestelijke
waarschuwde de autoriteiten, die inmiddels
reeds door de vrouw van Calvo Sotello wa
ren opgebeld.
De chauffeur van aanvalswagen 17, die
onmiddellijk in arrest gesteld werd, heeft
aan zijn superieuren verklaard, dat hij Za
terdagavond om 10 u. uit dienst gekomen is
en gistermorgen, toen hij zich weer aan
meldde, geconstateerd heeft, dat de aan
valswagen niet op zijn gewone plaats
stond.
De president van de Cortes, Martinez
Barrios, die onmiddellijk van het gebeurde
op de hoogte werd gesteld, toonde een le
vendige ontroering en begaf zich terstond
naar de woning van den minister-president
Eerst toen daar de ministers bijeengekomen
waren, vernamen zij, dat het lijk van So-
telo gevonden was.
Barrios verklaarde: De toestand is van
een zoodanigen ernst, dat het onmogelijk u
te voorzien, wat zal gebeuren.
Deze moard bewijst, dat zekere staatsin
stellingen niet funstionneeren, zooals het
zou behooren. Wanneer officieele organis
men aldus handelen, zal het moeilijk zijn te
voorkomen, dat particulieren zich op straat
schuldig maken aan uitspattingen.
Er is een strenge censuur ingesteld op de
publicatie van berichten omtrent den
moord. Alleen de officieele lezing mag
weergegeven worden.
Het kabinet heeft een zitting gehouden,
uitsluitend gewijd aan den moord. De
magistraat van het hooggerechtshof is aan
gewezen tot het voeren van de instructie
in deze aangelegenheid, in samenwerking
met den procureur-generaal der republiek.
De regeering is van meening, dat de poli
tieke aanslagen der laatste dagen het ge
volg zijn van een demagogische campagne,
die door de extreme politieke richtingen in
Spanje gevoerd wordt.
Officieele bevestiging.
De Spaansche regeering heeft den moord
op den monarchistischen afgevaardigde en
leider der Spaansche nationale beweging,
Calvo Sotello, bevestigd en verklaard, dat
zij maatregelen heeft genomen, om de ver
schrikkelijke daad te straffen en de daders
op te sporen. De moord is met een dolk ge
pleegd. Waarschijnlijk is hier sprake van
een wraakneming naar aanleiding van e
feit, dat Zaterdagavond te Madrid een
politie-officier is vermoord.
Het lijk is door de marxistische politie
beambten, die Calvo Sotello hadden gear
resteerd, zelf in een politieauto naar het
kerkhof gebracht. De moordenaars ver
klaarden tegenover den beambte van e
kerkhof, dat het lijk dat van een nachtwaker
was die dood op straat was gevonden.
Een vreeselijke strijd.
Dokter Albinana, de leider der natio
nalistische partij, één der weinige per
sonen, aan wie vergund werd het lijk
van Calvo Sotello te zien, heeft aan een
vertegenwoordiger van Havas verklaard,
dat in tegenstelling met de algemeen
verbreide lezing het lijk geen enkel
spoor van een blank wapen vertoonde.
Wel waren de talrijke kneuzingen het
bewijs voor een verschrikkelijken strijd,
dien de verslagene met zijn aanvaller
heeft gevoerd. Een kogel was in den
nek binnengedrongen en had, na de her
senen te zijn gepasseerd, het hoofd door
het linkeroog weer verlaten.
Perscensuur ingesteld,
Ieder commentaar op de moord op Calvo
Sotello is verboden. De kranten werden
voor het verschijnen gecensureerd en in de
rechtsche bladen, die zich klaarblijkelijk
met den moord bezig hielden, zijn de hoofd
artikelen geschrapt. Alleen een portret van
het slachtoffer en een korte levensbeschrij
ving is toegestaan.
Na de zitting van den ministerraad, heeft
de minister van financiën een nota aan de
pers overhandigd, waarin wordt meege
deeld, dat de regeering de politieke geweld
daden verfoeit en energieke maatregelen
zal nemen om de burgers te beschermen.
De regeering zal alles doen om de mis
dadigers, van welke politieke richting
deze ook zijn, te straffen en twee speciale
rechters zijn belast met het onderzoek naar
de moorden op Sotello en den luitenant van
de Guardia de Asalto. Reeds zijn te Madrid
en elders vele arrestaties verricht en zijn
vele partijgebouwen gesloten.
De regeering verklaart verder, dat zij een
proclamatie zal uitvaardigen, waarin van de
bevolking wordt geëischt het vredeswerk
van de regeering te steunen in deze moei
lijke uren, opdat geen revolutionnaire ele
menten de overhand krijgen.
Des middags werd in de wandelgangen
vai. de Cortes verzekerd, dat de politie
beambten, die Sotello doodden, alvorens zich
naar diens woning te begeven, zich eerst
aan de woningen van Gil Robles, den leider
der volks-actie, en van Gaicoecha, den vroe-
geren monarchistischen afgevaardigde, had
den vervoegd. Geen van beiden was echter
in Madrid aanwezig.
Het lijk gezien.
Het roomsch-katholieke blad „Ya" heeft
een speciale editie uitgegeven in verband
met den moord op den afgevaardigde Sotel
lo. Het deelt daarin mede, dat een zijner
redacteuren het lijk van Sotello heeft ge
zien. Het hoofd vertoonde twee kogelwon-
den, ook in de hartstreek was een wonde
zichtbaar. Gil Robles keerde des avonds
naar Madrid terug en heeft in een telefoon
gesprek met Barrio onmiddellijk krachtig
tegen den moord geprotesteerd. Barrio
wenschte toen, dat de Cortes voor een week
zouden worden gesloten om de gemoederen
tot rust te laten komen. Robles verzette zich
hiertegen.
De „Ya" verboden.
Het blad „Ya" is, wegens het uitgeven
van een speciaal nummer in verband met
den moord op Sotello, door den minister van
binnenlandsche zaken tot nader order ver
boden.
V oorzorgsmaat regelen.
Zoowel in Madrid als in de provincie zijn
buitengewoon strenge politiemaatregelen
getroffen, daar men ernstige ongeregeldhe
den vreest in verband met den moord op
den monarchistischen leider Calvo Sotello.
Alleen te Madrid zijn reeds 175 rechtschen
gearresteerd. De departementen staan on
der zeer scherpe bewaking. De regeering
heeft besloten, het gebouw der anarcho-
syndicalistische partij en alle lokalen der
monarchisten te doen sluiten.
Maandag 1590 dooden.
Maandag zijn in de staten van het
midden-westen nieuwe warmterecords
geconstateerd. Het kwik bereikte een
hoogte van 39 tot 44 graden Celsius en
in Henderson in Kentucky (Am.) zelfs 45
graden. Het aantal dooden is gestegen
tot 1590.
Groote schade aan oogst.
Het aantal dooden, dat de hittegolf in de
Ver. Staten, welke elf dagen duurde, heeft
geëischt, bedroeg Zondag 1431.
De schade, welke aan den oogst en boer
derijen is aangericht, bedraagt meer dan 300
millioen dollar. Te Detroit en Michigan zijn
de lijkenhuizen overvuld met slachtoffers
van de hitte.
Dr. Ryan, de eerste geneesheer van het
gerechtshof, verklaarde in 16 jaar niet zulk
een sterftecijfer te hebben gezien. In drie
dagen hebben hij en zijn helpers 150 lijk
schouwingen verricht. In het krankzinni
gengesticht zijn 63 verpleegden overleden,
32 tengevolge van de hitte en 31 doordat
hun ziekte door de warmte verergerde.
Het is nog niet zeker, dat de regen, wel
ke in het middenwesten is gevallen, een
duurzame verlaging van temperatuur
brengt.
De hitte in de provincie Ontario.
450 dooden.
De hittegolf in de provincie Ontario heeft
450 dooden geëischt Te Toronto was het
aantal dooden zoo groot, dat uit de plaatsen
in de omgeving lijkkoetsen moesten worden
geleend.
Men verwacht, dat heden de temperatuur
lager zal zijn.
1780 dooden.
De hoop, dat de regenval der- laatste
dagen een periode van afkoeling zou inlei
den, is niet in vervulling gegaan. Veeleer
wordt de hitte voortdurend ondragelijker.
Het aantal slachtoffers bedraagt reeds
1780 en stijgt gemidde]^ met 50 per uur.
Te Detroit bezweek Maandag elke tien
minuten iemand aan de hitte.
12 staten hebben zeer te lijden van de
groote droogte. Het Schijnt, dat de regen
val der laatste dagen te laat is gekomen.
In Noord- en Zuid-Dakota althans schie
ten na den regen nog slechts cacteeën uit
den grond op, de eenige planten die de
droogte hebben doorstaan. Eenige hoog
geplaatste ambtenaren zullen zich naar
de droge gebieden begeven ter voorberei
ding van het overbrengen van een deel
der bevolking naar andere streken. Naar
verluid te heeft Roosevelt het voornemen,
het congres zoo spoedig mogelijk een
grootscheepsch plan voor het weer bruik
baar maken van onvruchtbaar geworden
gebieden voor te leggen.
Blum onder de aanwezigen.
Reeds in de morgenuren begaven zich
velen naar de Chemps Elysees te Parijs
om de parade ter gelegenheid van den
14den Juli bij te wonen. Leden van de
garde, te voet en te paard, handhaven
de orde. Alle openbare gebouwen vlag
gen, terwijl ook van zeer vele particu
liere huizen de vlaggen wapperen. Mi
nister-president Blum verscheen ook
weldra op het feestterrein, terwijl het
corps diplomatique tegenwoordig was.
De parade werd ingeleid met een „leve
Frankrijk". President Lebrun heeft de
coraties overhandigd.
ONTPLOFFING IN EEN MIJN E1SCHT
TWEE DOODEN.
Een ontploffing, waarvan de oorzaak tot
dusver nog niet kon worden vastgesteld,
heeft zich gisteren voorgedaan in een steen
kolenmijn te Seraing (België). Een arbei
der werd op slag gedood. Een andere arbei
der, die zwaar gewond werd, overleed toen
men hem naar het ziekenhuis vervoerde.
Een derde mijnwerker, die minder ernstig
gekwetst werd, moest ter verpleging in het
ziekenhuis blijven.
SPOORWEGVERBINDING DJIBOETI—
ADDIS ABEBA NOG VERBROKEN.
Uit Addis-Abeba wordt gemeld, dat de
troepen van generaal Geloso, gouverneur
van Gallas en Sidamos, gistermorgen Ja-
vello op den weg tusschen Mega en Irgalos
hebben bezet.
Het spoorwegverkeer tusschen Djiboeti en
Addis Abeba is nog steeds niet hervat sedert
den recenten aanval. Men is op het oogen
blik bezig met hel. herstellen an de brug,
die de Abessinische benden in de lucht heb
ben doen vliegen. Erythreesche troepen,
onder bevel van generaal Gallina, zijn over
gegaan tot een krachtige politie-actie.
NOG EEN OVEREENKOMST TUSSCHEN
OOSTENRIJK EN DUITSCHLAND?
De „Daily Telegraph" bericht uit Weenen.
dat tusschen Oostenrijk en Duitschland
twee overeenkomsten tot stand zijn geko
men, waarvan er slechts een openbaar werd
gemaakt. Het tweede is een „gentleman's
agreement" ten deele betrekking hebbend
op militaire zaken, dat echter waarschijnlijk
nooit zal worden gepubliceerd.
DE PLECHTIGHEID BIJ VERDUN.
Duitsche oudstrijders vertrekken
weer.
Nadat de Duitsche oudstrijders hun krans
hadden neergelegd bij het monument voor
de gevallenen te Verdun, kwamen de lei
ders van de verschillende delegaties bijeen.
De burgemeester van Verdun heette hen
welkom, waarna verscheidene anderen het
woord voerden. Vervolgens werd aan de lei
ders van de delegaties een zilveren Verdun-
plaquette overhandigd. Hierna had een ge
meenschappelijke maaltijd plaats.
In den namiddag keerden de Duitsche
oudstrijders weer naar hun land terug. Zij
werden hartelijk iitgeleide gedaan door de
Fransche en Italiaansche oudstrijders.
GROOTE BRAND IN HOUTZAGERIJ.
400 werkloozen in Oslo.
In een groote houtzagerij in Oslo is een
felle brand uitgebroken, die in een uur voor
een half millioen kronen schade heeft aan
gericht. Vierhonderd arbeiders staan dien
tengevolge op straat.
ENGELSCHE TE BERLIJN
GEARRESTEERD.
Wegens het schrijven van een
artikel.
Een Engelsche, mejuffrouw Elizabeth Wis-
kemann, verbonden aan de universiteit van
Cambridge, die schrijfster is over interna
tionale in het bijzonder Midden-Euro-
peesche zaken, is Zaterdag, naar de
„Times" meldt, op de doorreis door Berlijn
door de geheime politie gearresteerd en naar
het hoofdbureau overgebracht. De Britsche
autoriteiten stelden zich dadelijk op de
hoogte van de zaak en na ongeveer een uur
ondervraagd te zijn werd zij vrijgelaten.
De reden die voor de aanhouding werd
opgegeven was een artikel, juist een jaar
geleden in Engeland gepubliceerd. Mejuf
frouw Wiskemann werd vrijgelaten nadat zy
een verklaring geteekend had, dat zij wel
de schrijfster kon zijn van het artikel,
waarvan de oorsprong niet definitief kon
worden uitgemaakt op grond ven de op
zichzelf staande uittreksels uit een Duit
sche vertaling, die haar werden voorge
legd. Haar spoedig verlaten van Duitsch ge
bied werd door de geheime politie aanbe
volen.
Er werd te verstaan gegeven dat de auto
riteiten zich alleen onthielden van krach
tiger maatregelen wegens het belang thans
van goede betrekkingen tusschen Duitsch
land en Engeland.
Daar de betrokkene (aldus teekent de
correspondent van de „Times" te Berlijn
hierbij aan) sedert verleden jaar zomer her
haaldelijk ongehinderd in Duitschland had
vertoefd, valt moeilijk te begrijpen waarom
de Olympische geest wel in het geheel ge
stoord behoefde te worden door haar ar
restatie thans, nu zy alleen maar op de door
reis was.
EEN RAFAEL ONTDEKT?
In de verzameling van dr. Bonelli heeft
men te Rome een schilderij gevonden, voor
stellende de H. Maagd met het kind en den
H. Johannis. Deskundigen vermoeden, dat
het een origineel werk is van Rafael, ge
maakt tusschen 1505 en 1508, aangezien de
techniek groote overeenkomst vertoont met
die van „kroning der maagd" uit de Pinaco
theek in het Vaticaan.
RADIO-ACTIEVE BRONNEN TE
MERANO.
Het is van ouds bekend, dat de badplaau»
Merano in Italië een bijzonder geneeskrach
tig klimaat heeft. Men heeft nu ontdekt, dat
dit zyn ontstaan te danken heeft aan de
radio-activiteit van den bodem. Onderzoe
kingen hebben namelyk aangetoond, dat er
aldaar radio-actieve bronnen bestaan, wel
ker sterkte zelfs die van bad Gastein over
treffen. Men is reeds bezig met het bouwen
van nieuwe badhuizen en koestert groote
verwachtingen voor de toekomst van deze
badplaats.
AUTOBUS RIJDT IN VOLLE VAART
BERGHELLING AF.
Talrijke personen ernstig gewond.
In de Bergamesher Alpen in Italië heeft
Zondag een ernstig auto-ongeluk plaats
gehad. Een groote touringcar met ongeveer
40 passagiers reed den steilen weg naar den
Presolana-pas op. Even voor de laatste bocht
brak een differentiaal, zoodat de wagen
niet meer kon doorrijden. De chauffeur
keerde en wilde naar de dichtstbijzijnde her
stelplaats terugrijden.
Op een steil deel van den weg verloor de
chauffeur evenwe1 de macht over het stuur
en de autobus ging steeds harder rijden.
Eenige passagiers trachten zich te redden
door uit den wagen te springen, maar wer
den daarby zwaar gewond. By de eerst
volgende bocht reed de wagen tegen de bal-
lustrade van den straatweg, werd vernield
en reed nog ongeveer 100 M. over een hel
lenden berm. Tenslotte reed hij tegen een
hut, waarbij alle inzittenden werden ge
wond. Veertien van hen zijn in het zieken
huis opgenomen.
HELGOLAND WORDT VERSTERKT.
Geen toestemming der Britsche
regeering.
In het Engelsche Lagerhuis deelde Lord
Cranborne voor den minister van Buiten-
landsche Zaken mede, dat in antwoord op
een vraag van commandeur Oliver Locker-
Lampson, na ingewonnen inlichtingen, was
gebleken dat Helgoland, dat bij het verdrag
van Versailles permanent gedemilitariseerd
was, weder wordt versterkt.
Locker-Lampson: „Wordt dit met goed
vinden van de Britsche regeering gedaan?"
Cranborne: „Neen, het wordt niet ver
sterkt met goedvinden of verlof van
iemand".
Collectanten plaatselijk crisis-comité
aangehouden.
Naar wij vernemen zijn op last van
den commissaris van politie vier vaste
collectanten van het plaatselyk crisis-
comité te Vlissingen in arrest gesteld,
die zich aan diefstal van goederen en
geld ten nadeele van dit comité zou
den hebben schuldig gemaakt.
Zijn wij wel ingelicht, dan waren
aan het plaatselyk crisiscomité slechts
vier vaste collectanten verbonden, wel
ke dus allen zijn aangehouden.
Nasleep IJmuider staking.
De nasleep van de IJmuidensche vis-
schersstaking doet zich op het oogenblik te
Scheveningen wel heel sterk gevoelen. Het
kwantum visch, dat momenteel wordt aan
gevoerd, is niet toereikend voor de vele
honderden vischhandelaren en venters, die
dagelijks koopen. Vele neringdoenden zyn
op het oogenblik zonder handel.
De vischhandelaarsvereeniging „vrede"
heeft inmiddels stappen gedaan en b(j de
regeering er cp aangedrongen, meer buiten-
landsche visch op de Scheveningsche markt
te krijgen. Het eenige schip, een Schokker,
dat te Scheveningen Maandagochtend j.1.
markte, besomde slechts f 8. Dit was de ge
heele aanvoer uit zee. Hedenochtend was er
geheel geen aanvoer uit zee. Binnenkort
is, vanzelfsprekend, door het eindigen der
staking te IJmuióen, een groctere aanvoer
te verwachten, doch deze geheele week zal
het tekort zich nog doen gevoelen.
Aanvaring met Duitsche motorboot.
Hedenmorgen om kwart over acht wilde
de Duitsche motorboot „Thueringen" uit
Hamburg te Zutphen de schipbrug passee-
ren.
Het schip maakte daarby een zwenking
om, als voorgeschreven, achterwaarts door
de brug te gaan.
Hierby kwam de boot in aanvaring met
een van de pontons. De brug raakte daar
door ontzet met het gevolg, dat zij voor
alle rij- en scheepvaartverkeer was afge
sloten
De brug zelf liep weinig schade op, even
min als de aanvarende boot.
Na anderhalf uur was de brug zoover her
steld, dat het ry verkeer weer normaal door
gang kon vinden.
Een half uur later was ook het scheep
vaartverkeer weer normaal.
KRIJGT OOSTENRIJK EEN NIEUWEN
BONDSKANSELIER.
Naar de „Daily Herald" uit Londen
meldt, wordt in Oostenrijk verwacht,
dat bondskanselier dr. Schuschnigg, nu
de overeenkomst met Duitschland is ge
sloten, spoedig zal aftreden. Als zijn
waarschijnlijk opvolger wordt genoemd
de kolonel Adam, thans minister van
propaganda.
MEER DUITSCHE TROEPEN
HET RIJNLAND?
IN
De diplomatieke correspondent van de
„Daily Herald" zegt vernomen te hebben,
dat Hitier besloten heeft de „symbolische"
bezetting van het Rijnland in een werkelijke
om te zetten. In gewoonlijk welingelichte
kringen wordt gezegd, dat de garnizoenen
versterkt zullen worden tot gelijke kracht
als de garnizoenen aan de Fransche zijde van
de grens.
In Saarbruecken b.v., waar sinds de be
zetting slechts 800 man waren, zal een troe
penmacht van 15.000 man komen. Tevens
zou, volgens inlichtingen uit betrouwbaren
bron, de versterking van het Rijnland in
snel tempo worden uitgevoerd.