DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Uit den Alkmaarschen Raad. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—, franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIES Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330. Ne. 169 138e Jaargang Op De van de den dag, dat alle gemeentelijke spaarpotjes leeg bleken, werd de naam Potter als straatnaam minder toepasselijk geoordeeld. beer Hoytink heeft geconstateerd, dat het parade-paardje P' een stokpaardje van den heer Van de Vall is geworden. Catastrofale prijsdaling der tuinbouwproducten. Een beschuldiging aan het adres der regeering. ALKMAARSCHE COURANT. n.t nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK. Maandag 20 Juli 1936 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. Het politieke weerbericht spreekt van bokkesprongen van onze uitge molken bedrijfs-koetjes, van een nog voortdurende depressie op het gebied der werkloosheid en van opklaring van het begrootingssaldo. Het Stadhuis zit vol gemoedelijke men- schen en als men er tot dusver de een of andere informatie vroeg, was iedere ambte naar dadelijk bereid zijn registers te raad plegen. Eigenlijk kost elk advies een kwartje, maar er waren zooveel vereenigingen en organiaaties welke van betaling waren vrij gesteld, dat door het geven van informaties weinig tot een beteren toestand van onze berooide schatkist is bijgedragen. Voortaan zal elke inlichting een stui ver kosten en vrijwel iedereen moeten be talen. De gemeente kent de macht van het kleine en zou dit natuurlijk ook zonder de een of andere wenk uit Den Haag wel heb ben begrepen. Honderd informaties is al weer twee rijksdaalders voor den wethou der van financiën, maar men kan zich abon- neeren en wie b.v. 10.000 inlichingen wenscht, betaalt slechts een goede honderd gulden, een reusachtig koopje als men be denkt, dat men een dure gemeente-ambte naar dus voor iets meer dan 1 cent per keer aan de telefoon kan laten komen. Het is in- tusschen te hopen, dat er niet te veel van die klanten komen, want de kosten van meerdere ambtenaren zal de gemeente door de verhooging van het tarief waarschijnlijk niet kunnen dekken. Er werd nog over gediscussieerd of men jaarabonnementen zou geven dan wel altijd doorloopende abonnementen b.v. zooals de heer Sietsma voorstelde in den vorm van bonboekjes, zoodat de ambtenaar na Iedere informatie een bonnetje zou kunnen uitscheuren. Men voelde meer voor de jaar abonnementen en het gevaar van de bon boekjes zit dan natuurlijk hierin, dat men in December nog zooveel bonnetjes produc tief gaat maken, dat er geen ambtenaren genoeg zijn om de vragen te beantwoorden. Voortaan zal men op kostelooze trouw dagen voor de luttele som van 10 in den echt vereenigd kunnen worden, wanneer men niet heelemaal gratis, maar in de derde klasse gaat trouwen. Het bedrag is tot de helft terug gebracht niet zoozeer om het trouwen aan te moedi gen en onze gemeente daardoor wat vlugger naar de 40.000 inwoners te sturen, maar om dat er tegenwoordig te velen zijn, die pro Deo in het huwelijksbootje willen stappen. De Raad heeft vastgesteld, dat, wanneer men voor 10 aan een vrouw geholpen wordt, niemand zich later zal kunnen be klagen, dat hij bekocht is geworden al thans niet wat het financieele gedeelte be treft. Het politiepersoneel blijft nog altijd tus- schen hoop en vrees zweven, alhoewel het steeds dichter in de buurt van de vrees komt, omdat wel duidelijk blijkt, dat men ni Den Haag, ondanks alle gemeentelijke pro testen, de salarisverlaging tot den laatsten penning zal blijven opeischen. De tijd van de hooge borsten, die men zou opzetten om in Den Haag zijn onafhanke lijkheid te demonstreeren begint dan ook te verloopen. Werd deze salarisverlaging eerst met groote meerderheid verworpen, in de vorige raadszitting was de stemming al 9 tegen 9. Het was te verwachten, dat in deze raadszitting nog meerdere borsten tot nor male proporties ineengekrompen zouden zijn en dat het inmiddels verschenen Ko ninklijk Besluit door de meerderheid aan vaard zou zijn geworden. De heer Venneker wijzigde evenwel het oorspronkelijke voor stel, waarbij de verlaging op 1 Juli ingaat in een ander, waarbij de vermindering eers op 1 September in werking zou treden. Wethouder van Slingerland zocht tever geefs al zijn zakken na om de 180 te vin den, waarmee de gemeente dit douceurtje zou moeten dekken en vroeg ze daarna aan den heer Venneker, die ze toevallig ook niet bii zich bleek te hebben. De heer van Drunen zou alles maar weer van den uiterst rekbaren post „Onvoorzien willen halen, een financieele manupi-at^ waarvoor de heer Vogelaar, als expert op dit gebied, ernstig waarschuwde. Ten slotte kreeg het voorstel Venneker weer 9 voor- en 9 tegenstemmers, zoodat het vraagstuk in de eerstvolgende raadsver gadering ten derde male aan de orde komen. Alkmaar wordt In tal van brochures als een pittoreske plaats beschreven en om dat cachet nog te versterken, hebben B. en w. besloten de nieuwe woonwijk ten z.uiae van den Bergerweg geheel in het teeken van het palet en de schilderskwast te zetten Bergen heeft destijds het voorbeeld ge geven en de namen van vele moderne schil ders op straatbordjes vereeuwigd. In Alk maar voelt men meer voor de schilders uit onze roemruchtige jaren en de Alkmaarsche postbode zal voortaan zijn brieven ook in de Rembrandtstraat, de Frans Halsstraat, de Gerard Doustraat, de Ferdinand Bolstraat en op de Ruysdaelkade bezorgen. Het is te hopen, dat de bewoners zullen begrijpen aan hun straatnamen verplicht te zijn de buurt ook een schilderachtig aan zien te geven. Er was een adres ingekomen om ook eeijs aan den schilder Pieter Plas te denken, een naam, die beter in een waterrijke buurt tot zijn recht komt en de heer De Groot men vergeet in den Raad aan zijn Groot-heid nog wel eens het praedicaat „de" toe te voe gen gevoelde nog wel iets voor een Pau- lus Potter-straat, wat de buurt inderdaad markant zou kunnen maken, als men op een naastgelegen weilandje een soortgenoot van den beroemden stier kon laten grazen. De Raad gevoelde evenwel niets voor Plas en Potter, waarvan de eerste blijkbaar niet beroemd genoeg was om in één adem met kunstenaars als Rembrandt en Frans Hals genoeitid te worden. De Nicolaas Beetskade doet in deze buurt wel een beetje vreemd aan, maar die was er nu eenmaal en zal er daarom maar moeten blijven. Dominé Beets schijnt een verdraagzaam man te zijn geweest en hij zal zich in het gezelschap van al deze ridders van het pen seel wel op zijn plaats blijven gevoelen. t Ten slotte blijft er nog een dwarsstraat aan den Frieschen weg te zijn gekomen, waar maar één huis staat, welks bewoner evenwel prijs op een straatnaam bleek te stellen. Men had hier een mooie gelegen heid om Pieter Plas of Paulus Potter nog een kansje te geven, maar B. en W. stelden zeer prozaïsch voor de straat maar Zaag molenstraat te noemen, wat er uitziet als een uitvinding van den wethouder van Pu blieke Werken. Er is, voor zoover wij weten, geen zaagmolen in de buurt, maar omdat er maar één huis staat en er dus geen kans is, dat er een sterke oppositie van de zijde der bewoners zal komen, heeft de Raad in het voorstel berust. De voorgestelde nieuwe schoolgeldrege ling vond weinig bewonderaars. De slechtst gesitueerden zullen meer en de meest kapi taalkrachtigen minder moeten betalen, al mag men niet over het hoofd zien, dat van niemand verlangd mag worden, dat hij meer betaalt dan zijn kinderen werkelijk aan de gemeente kosten. Het werd een verkapte degressieve belas ting genoemd, wat natuurlijk niet juist is, omdat er tot het maximum bedrag een voortdurende progressie is. De gemeente is nu eenmaal niet vrij, er moet meer geld in het laadje komen en de heer Venneker, die van gezinnen met 3000 kinderen sprak, maarb lijkbaar met 3000 inkomen bedoelde, heeft den goeden raad gegeven een volgend jaar de zaak nog eens opnieuw te bekijken, waarna gebleken on billijkheden zooveel mogelijk kunnen wor den weggenomen. De hoofdschotel van het gemeentelijk menu was natuurlijk de nieuwe behande ling van de gemeentebegrooting voor dit jaar, dat inmiddels al voor meer dan de helft is verstreken. Men weet, hoe er eerst een tekort van 360.000 was, dat terug gebracht kon wor den tot 290.000, die B. en W. onmogelijk konden bezuinigen, waarom men op de illustre gedachte kwam alle moeilijkheden verder uit te schakelen door dat bedrag als extra subsidie aan het Rijk aan te vragen. Jammer genoeg heeft het Rijk tegenwoor dig meer van die klanten en omdat men ook in Den Haag niet meer in het geld zwemt, is er een Departementale commissie, die elke begrooting onderzoekt en nagaat of er nu heusch niets meer bezuinigd zal kunnen worden. Hoe verder men van Alkmaar verwijderd is, des te minder komt men tot de conclusie, dat verschillende uitgaven volstrekt niet verminderd kunnen worden en zoo hebben B. en W. ten slotte van Ged. Staten een handleiding thuis gekregen met behulp waarvan zij omdat zij maar f 95.000 extra subsidie zouden krijgen ruim twee ton zouden kunnen bezuinigen. Dat zag er alles nog heel anders uit dan het beruchte lijstje, dat de heeren Hoijtink en Vogelaar zoo nu en dan ter tafel ge bracht hebben. Er werd onbarmhartig be snoeid op tal van subsidies en op allerlei posten, waarvan men tot dusver gemeend had, dat er geen cent meer van geschrapt zou mogen worden. Er kwamen nog enkele tegenvallertjes op zetten als de strop van het Victoriebad, de distributie van goedkoope groenten enz. en B. en W. stonden voor de noodzakelijkheid niet minder dan 218.000 te moeten bezui nigen. Het nadeelig saldo van den dienst 1934 mocht tot een bedrag van ruim f 73.000 van den kapitaaldienst worden genomen, er is salaris- en pensioenverlaging gekomen, de melkkoetjes van de bedrijven zijn nog eens extra uitgemolken, wat 51.000 opgebracht heeft en er is bovendien voor bijna 28.000 op de uitgaven voor de bedrijven bezuinigd. Het Ziekenhuis krijgt 9000 minder, het Weeshuis f 500, tal van subsidiën en contri- butiën zijn gekort en zoo hadden B. en W. langzamerhand de eindjes van de begroo ting by elkaar zien komen. Wij kunnen begrijpen, dat zij een zucht van verlichting hebben geslaakt, toen het daar eindelijk aan twee kanten van de be grooting precies klopte en er voor meer dan twee ton bezuinigd was, maar B. en W. zijn ten slotte maar dienaren van den al- machtigen Raad en de commissie voor de financiën had het college al laten weten, dat het niet zonder deugdelijke informaties met diverse voorgenomen bezuinigingen accoord zou kunnen gaan. Het was te begrijpen, dat ook de Raad zelf niet direct op allee maar ja en amen ge zegd heeft. Waarvoor dient de Raad als hij de door B. en W. voorgestelde bezuinigin gen niet aan alle kanten bekeken en becri- tiseerd had, als het beleid van het college nog niet eens ter sprake was gekomen en Burgemeester en Wethouders, die dat alles toch al niet voor hun plezier gedaan hebben, nog eens op de politieke pijnbank waren gelegd om te hooren verkondigen, dat er in den Raad zelf nog mannen zijn, die dat alles heel wat verstandiger en heel wat beter zouden gedaan hebben. Er waren vele raadsleden, die de overboe king naar den kapitaaldienst eenvoudig funest en beneden de grondregels van elke gezonde financieel politiek noemden, maar de wind werd hun direct uit de zeilen ge nomen, doordat bleek, dat de betrokken wethouder er precies eender over dacht en alleen maar op last van hoogerhand had ge handeld. Men vroeg of de plantsoenen er niet erbarmelijk zouden uitzien, als er nog eens f 4000 op bezuinigd zou moeten wor den en de daarbij betrokken wethouder bleek het ook daarmee in alle opzichten eens te zijn. Het was allemaal van hooger hand al zoo'n beetje aangewezen en bij voorbaat goedgekeurd en daarom was er eigenlijk heelemaal geen aardigheid aan, de wethouders nog eens in een hoekje te druk ken. Natuurlijk trad de heer Hoijtink weer als de man naar voren, die de financiën van Alkmaar gered zou hebben, als men maar tijdig n,aar zijn voorstellen had geluisterd Hij zette politieke mijlpaaltjes uit en ver deelde het gemeentelijk regeeringsbeleid in verschillende perioden, waarin min of meer verantwoordelijk of onverantwoordelijk ge regeerd was en ging op het laatste mijl paaltje zitten om zuchtend en weeklagend achteruit te kijken. De heer Vogelaar draaide hem een hal ven slag om en wees op de toekomst, die veel belangrijker was, maar de heer Hoij tink is redacteur van een politiek orgaan en kan zijn scheepje, dat den naam van onzen minister-president draagt, nu eenmaal niet vooruit krijgen als er zoo nu en dan niet eens wat critische wind in de zeilen wordt geblazen. Trouwens, er zijn in onzen Raad meerde ren, die zoo nu en dan de veiligheidsklep eens open moeten zetten om wat politieken stoom uit te laten. Ook de heer Van de Vall keek niet alleen naar de beste wijze waarop wij thans twee ton van onze begrooting zouden kunnen schrappen, maar hield een daverende speech over de ellende van den tegenwoordigen toestand, over de werkloozen, voor wie de regeering stempelen voordeeliger dan wer ken oordeelt en haalde ten slotte het parade paardje van de S.D.A.Phet Plan van den Arbeidvan stal en liet het voor de oogen van de verbaasde raadsleden nog een beetje op en neer draven. De heer Hoijtink heeft dat paardje eens in den bek gekeken en geconstateerd, dat het veel minder gezond is dan het er uitziet. Het is er, volgens dezen afgevaardigde, eigen lijk heelemaal niet, wat het is niets anders dan schijn. Het is geen paard, maar een leuze en dan nog wel een leuze, die telkens onwaarschijnlijker wordt. Eerst was het een plan voor 200.000 man en later al voor 400.000, zoodat het nog al rekbaar schijnt te zijn. De heer Appel volgde het slechte voor beeld. Hij sprak over een rondzwevend zwaard van Damocles, over Karl Marx en over Lening zonder dat duidelijk het ver band tusschen deze wereld-figuren en het tekort op onze gemeentebegrooting is ge bleken. Mr. de Groot die den heer Van de Vall zelfs verweet, dat hij precies dezelf de woorden als bij de vorige begrootingsbe- handeling gebruikt had en dus eigenlijk weer een politieke reclameplaat had laten afdraaien vroeg zich bezorgd af of de Raad nu heusch zijn tijd niet beter kon ge bruiken. De heer Vogelaar, die constateerde, dat men precies tusschen twee begrootingen in zit, vond den tijd evenmin rijp voor kie zerspropaganda en ontdekte met den heer Appel, dat de misère van onze financiën niet aan B. en W., maar uitsluitend aan de tijds omstandigheden is te wijten. Er waren nog heel wat andere sprekers, die meer oog voor de werkelijkheid hadden. Er werd vrijwel algemeen op concentratie van de bedrijven aangedrongen ofschoon wethouder Klaver daarin geen financieel voordeel ziet er verdwenen vrijwel onop gemerkte eenige katholieke moties uit de periode der eerste begrootingsbehandeling, welke het Ziekenhuis, de Handelsschool en het Weeshuis betroffen. Er werd een aanval gedaan op de Com missie van Toezicht op het L.O., die Mr. de Groot als raadsman en verdediger had ge kozen en de Commissies van bijstand hieven het gewone klaagliedje aan, dat zij door den wethouder-dictator van de bedrijven niet of onvoldoende geraadpleegd zijn ge worden. Er werd van de zijde van B. en W. nog eens medegedeeld, dat de ministers van Onderwijs en van Sociale zaken het nog altijd niet eens zijn over de restauratie van onze Groote Kerk en elkaar natuurlijk de schuld zullen geven als de kerk zelf intus- schen hief en daar zal bezwijken. Het Sport park werd beklaagd, omdat het op een veel te groot bedrag aan vaste lasten zit en den heer Van de Vall werd meegedeeld, dat, als hij een boschplan wenscht, hij niet B. en W„ maar de vaste commissie voor de uitbrei dingsplannen tot meerdere activiteit zal moeten aansporen. Den burgemeester werd gevraagd, waar nu de 5 salarisvermindering voor hem zelf, den secretaris en den ontvanger ble ven en, hoewel hij zich eerst niet kon her inneren, dat daar sprake van was geweest, heeft hij zij het met weinig enthousiasme moeten beloven, dat hij er bij Ged. Sta ten nog eens naar zou informeeren. Er zal trouwens wel geen enkele ambtenaar te vinden zijn, die het een prettige opdracht vindt om er zoo nu en dan eens aan te her inneren, dat hij nog altijd geen loonsver laging heeft gekregen. De heer Venneker trachtte de korting voor het Lyceum en voor het Wit Gele Kruis te redden, waarin hij slechts gedeeltelijk slaagde, hoewel wethouder van Slingerland ook nu nog niet weet waar hij de 300 van het Kruis nu weer te voorschijn zal moeten halen. De heer de Groot deed een aanval op de schoonheidscommissie en de heer Bakker op de schrapping van de subsidie voor de jeugdherbergen en beide politieke voorman nen zagen den strijd met 9 tegen 9 onbeslist eindigen, hoewel er, voornamelijk bij den strijd om de schoonheidscommissie, ge klaagd werd, dat de burgemeester als scheidsrechter niet heelemaal onpartijdig geweest was. Ten slotte hebben verscheidene raads leden betoogd, dat het Sportpark er alleen maar nadeel van kan hebben als men des Zondagsmorgens bij jeugdwedstrijden geen belangstellende vaders en moeders kan toe laten, aangezien er voor dergelijke wedstrij den dan een andere gemeente zal uit gekozen worden. De heer Hoijtink hield zich met beide handen krampachtig aan de Zondagswet vast, maar die we bedoelen natuurlijk de wet en niet den heer Hoijtink schijnt langzamerhand door den tand des tijds hier en daar wel een beetje vermolmd te zijn, zoodat zij niet voldoende weerstand kon bieden. Links tegen rechts werd dan ook ten gunste van het Sportpark besloten, dat zijn inkomen trouwens voor 99 van den Zondag moet hebben. Zelfs de katholieke raadsleden lieten de Zondagswet in den steek, toen de heer Hoij tink voorstelde de kermis op Zondag voortaan niet eerder dan om acht uur 's avonds open te stellen. Hij beriep zich daarbij op dezelfde maatregelen in Hoorn en Wormerveer en op den minister, die in middels evenwel bepaald heeft, dat er dit jaar in Wormerveer niets veranderd zal worden. De burgemeester zou een algemee- nen maatregel willen afwachten. Men had algemeen de gedachte, dat de minister door zijn politieke geestverwanten wel een beetje te veel voor het karretje van deze verouder de wet werd gespannen en de motie-Hoij- tink werd niet eens voldoende ondersteund om in stemming gebracht te kunnen wor den. Het is te verwachten, dat de heer Hoijtink in het door hem geredigeerde blaadje thans wel een vierde mijlpaal zal neerpoten als droevig einde van het tijdperk, waarop men in Alkmaar nog eerbied voor den zevenden dag der week getoond heeft. Ons rest nog te vermelden wat natuur lijk te voorzien was dat de gewijzigde begrooting noodgedwongen vrijwel geheel is goedgekeurd, zooals B. en W. die hadden voorgesteld. Wethouder Van Slingerland deed de ver blijdende mededeeling, dat de begrooting voor 1935 waarschijnlijk geen nadeelig saldo zal hebben en ieder leeft nu weer in de helaas al zoo vaak ij del gebleken hoop, dat we het diepste dal van de crisis zijn doorge trokken en dat het morgenrood van een beteren tijd steeds duidelijker den interna tionalen hemel begint te kleuren. Naar aanleiding van de belangrijke prijsdaling, welke deze week voor de tuin bouwproducten is ingetreden, heeft een redacteur van het Algemeen Nederlandsch Persbureau zich om inlichtingen gewend tot mr. L. Niemöller, den secretaris van het Centraal Bureau voor de tuinbouw veilingen .Hij verklaarde, dat inderdaad in de afgeloopen week de prijzen in den tuinbouw over de geheele lijn zijn ineen gestort. Enorme hoeveelheden op de vei lingen zijn onverkocht gebleven. In den aanvang der week bleven 250.000 stuks komkommers van goede kwaliteit per dag op de veilingen zonder kooper en Vrijdag bleven zelfs 500.000 stuks onverkocht. De prijs der tomaten daalde van tien cents tot vier cents per kilogram. Zulk een catastrofe, aldus mr. Niemöl ler, was te verwachten, gezien de vol komen onvoldoende betalingscontingenten voor onze groenten naar Duitschland. Deze contingenten, over het tweede en derde kwartaal te zamen, zijn wederom belang rijk lager dan verleden jaar, toen zij toch slechts de helft bedroegen van de normale uitvoerwaarde. Tot dusver had de afzet van onze groen ten een iets beter verloop gehad dan ver leden jaar, als gevolg van de groote vraag uit Engeland en ook door een betere ver deeling der beschikbare contingenten over de onderscheidene maanden, waardoor dit jaar iln het tweede kwartaal voor export naar Duitschland meer beschikbaar was dan verleden jaar. Is de oorzaak van de onverkoopbaarheid der producten dan niet, dat er in het twee de kwartaal te veel betalingscontingenten zijn verbruikt in verhouding tot het derde kwartaal? vroeg de redacteur. Mr. Niemöller antwoordde ontkennend, opmerkende, dat de betalingscontingenten over de drie maanden van elk kwartaal afzonderlijk verdeeld zijn en dat het cen trale bureau reeds begin Juli bij de Duit- sche regeering heeft doen aandringen op beschikbaarstelling van het Augustuscon- tingent in Juli. Zij heeft tot dusver aan dezen aandrang echter geen gevolg ge geven. Nu Engeland weer zelf voldoende heeft en vooral nu, wegens gebrek aan Geneh- migungen door Duitschland niet kan wor den gekocht, is het geheele prijspeil plot seling totaal ineengezakt. Voor de kwee kers is dit een ramp, welke volgens mr. Niemöller des te meer te betreuren is, om dat zij gedeeltelijk, althans in dezen om vang, had kunnen worden voorkomen. Duitschland heeft namelijk aan onze producten grootelijks behoefte. Terwijl hier de producten bijna waardeloos zijn en de kweekers slechts de door de regeering ge stelde zeer lage minimumprijzen ontvan gen, worden in Duitschland de tuinbouw producten met goud betaald. De tomaten deden thans op de veiling te Venlo, vier cents per kilogram en een half uur verder, in het Duitsche Straelen, dertig cents per kilogram. Boonen en andere producten too- nen eveneens enorme prijsverschillen. De hooge prijzen, in Duitschland gemaakt, scheppen voor ons het gevaar, dat de cul tuur in Duitschland zich voortdurend uit breidt en de drang naar protectie ginds steeds sterker zal worden. Mr. Niemöller merkte op, dat de re geering den tuinbouw wel twaalf mil- lioen gulden steun verleent, maar de oorzaak van de noodzakelijkheid dezer steunverleening niet wegneemt. Im mers, vervolgde hij, er is de laatste jaren totaal niets bereikt ter verrui ming van het afzetgebied van onze groenten. Integendeel ,onze export wordt nog voortdurend opnieuw door de maatregelen van het buitenland aangetast. Nog deze

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1936 | | pagina 1