DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
De strijd om Irun duurt voort.
No. 204
De Spaansche revolutie
Na drie dagen strijd nog weinig
vorderingen der aanvallers.
Veel deserteurs aan de zijde der
opstandelingen.
De niet-inmenging.
Bezoek
van Mussolini
Hitier?
aan
Fraude bij de Spoorwegen
te Vlissingen.
ALKMAARSCHE COURANT
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIENi
Van 1—5 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK. Zaterdag 29 Augustus 1936
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. 138e Jaargang
De strijd in het noorden.
De strijd aan het Irun-front gaat
voort. De artillerie van beide partijen
neemt actief deel en het bombardement
van weerszijden is ononderbroken. De
kanonnen der regeeringstroepen hou
den de opstandelingenlinies constant
onder vuur, terwijl de opstandelingen
voortdurend Irun en de regeeringtroe-
pen bestoken.
De opstandelingen rukken niet meer
op. Het schynt, meer en meer, dat de
opstandelingen een tactiek voeren, be
staande in het bombardeeren der regee-
ringsstellingen op de toppen. Nog laat
in den avona weerklonk levendig ge
weervuur achter fort Martial, dat echter
slechts k.rt duurde.
Gisteravond om tien minuten voor half
acht kwam een door de opstandelingen af
gevuurde granaat in Hendaye Fransche
stad in den tuin van een villa, waar hij
gelukkig niet ontplofte. Desondanks heeft
dit incident een levendige opwinding onder
de bevolking veroorzaakt. Een kapitein der
gendarmes heeft zorg gedragen voor de
verwijdering van de helsche machine.
Om half negen werd Irun nog steeds on
der hevig granaatvuur gehouden. Drie tot
vier granaten kwamen tegelijkertijd neer.
De slag bij Iran blijft in zijn verloop on
verklaarbaar. De opstandelingen trachten
niet op te rakken en de regeeringstroepen
stellen geen pogingen in het werk, hen
terug te dringen. Het geweer- en mitrail-
leurvuur is gister slechts even gestaakt voor
den middagmaaltijd, maar men zoekt tever
geefs het doel van dit schieten. Het lijkt er
werkelijk op, dat van weerszijden gescho
ten wordt om stemming te maken. Geen
van beide partijen toonen initiatief.
Zeer strenge orders zijn gegeven dat nie
mand de Spaansche grens mag overschrij
den, desondanks is een der speciale corres
pondenten van Havas er in geslaagd, het
raadhuis van Irun te bereiken en vandaar
naar het* commissariaat van oorlog te trek
ken. Vliegtuigen der opstandelingen vliegen
voortdurend boven de stad. Sirenes en kerk
klokken alarmeeren de bevolking. Verno
men wordt, dat de regeeringstroepen Oyar-
zun hevig hebben gebombardeerd. De ïn-
surgenten zouder de stad voor een deel
verlaten hebben en zich thans in de omge
ving samentrekken.
Andoain zou bezet zijn door de volks
frontmilitie. Dat alles echter is nog niet be-
bestigd.
De correspondent merkte in een zaal van
het raadhuis een militiesoldaat op, niet jong
meer met zeer langen baard en vermoeid
uiterlijk, wiens oogen koortsachtig schitter
den. Donderdag nog streed de man m de
rijen der Tercio. Na acht jaar in de woestijn
te hebben geleefd in de Spaansche zone van
Marokko, was hij opgeklommen tot ser
geant mitrail'ist. Hij diende onder de beve
len van commandant Luis Carbonell. Hij
verklaarde:
„Gedwongen door de officieren heb
ik de republiek bestreden, maar Don
derdag kreeg ik de kans en ben naar
den anderen kant overgeloopen. Veel
van mijn kameraden zijn net als ik en
deelen niet het ideaal van de carlisten
en fascisten. Zij hebben veel sympathie
voor het volksfront. Nu ben Ik veran
derd in een militiesoldaat. Laat men
mij een geweer geven, dat ik tegen de
rebellen kan gaan vechten
Op het oogenblik waarop de speciaie cor
respondent zich weer naar Fransch geb
begaf ontplofte op 15 meter afstand een
bom op een huis, dat op het oogen
hospitaal is ingericht. Er vielen geen slacht
offers. Het opstandelingenvliegtuig, dat de
bom uitgeworpen had, verdween oogen j
helijk weer.
De verdedigingsstelling van de r g
Angstroepen rond Iran zijn uitmuntend in
gericht. Het voorterrein is voorzien van
nen met electrische ontsteking en in
8een verrassingen geschieden, zullen
heden de nationalisten slechts enkele
derden meters oprukken.
De waterleiding van Irun is ongeveer
K-M. voor de stad door een granaat gei
fen. Vanuit Hendaye kan men duidelijk het
Water zien, dat hoog de lucht inspuit.
Ontevredenheid onder volksfront
militie.
Naar te La Corana medegedeeld wordt, heb
ben zich ongeregeldh. voorgedaan te Ma
drid waar leden van de volksfrontmilitie
geweigerd hebben, naar het front te ver
trekken. In den loop van den nacht zijn de
militaire bases rond de hoofdstad gebom
bardeerd. Majoor Bayo heeft aan Companys
medegedeeld, dat hij een groot aantal mili
ciens had moeten laten fusilleeren, aange
zien zij hardnekkig hadden geweigerd den
stryd voort te zetten.
Oropesa door opstandelingen bezet
Het hoofdkwartier der nationalisten te
Valladolid deelt mede, dat troepen van het
vreemdelingenlegioen Oropesa een belang
rijk strategisch punt in de provincie Toledo,
hebben ingenomen. Daarbij namen zij een
geheel regiment van het volksfront met al
le officieren gevangen, en maakten voorts
kanonnen, munitie en transportmateriaal
buit.
Regeeringsvliegtuig boven San
Sebastian.
Gistermiddag wekte een gevechtsvlieg
tuig van de Spaansche regeeringstroepen,
dat boven Hendaye verscheen, veel opzien.
Het toestel kwam uit de richting van San
Sebastian en vloog langs de Fransche kust
tot Saint Gean de Luz. Hier keerde het
vliegtuig en daalde boven Hendaye tot op
100 meter, waarna het weer in de richting
van San Sebastian verdween. De bevolking
vraagt zich af, waarom de Fransche lucht
politie niet optreedt tegen de herhaalde
overschrijdingen van de grens door Spaan
sche regeeringsvliegtuigen.
Nachtelijke strijd nabij de Bidassoa.
Een correspondent schrijft:
Gisteravond elf uur weerklonk ge
weervuur in de duisternis. Langs de Bi
dassoa hebben, voor de eerste maal in
dat deel van het front, de opstandelin
gen, een nachtelijken aanval gedaan.
De regeeringstroepen zijn waakzaam en
het geknetter der mitrailleurs weer
klinkt enkele oogenblikken nadat de
artillerie in actie is gekomen. Men kan
niets zien en weet niet of de opstande
lingen oprukken. De weg naar Biriatou
is onhoudbaar.
De kogels fluiten aan alle kanten. Als wij
te Behobie aankomen ketsen de kogels
tegen de muren der huizen. Wy treffen hier
enkele legionnairs aan die er in geslaagd
zijn te deserteeren alvorens de aanval be
gon. Zij verklaren, dat hun kameraden er
genoeg van hebben en dat zij door hun lei
ders bedrogen zijn er dat zij niet tegen het
volksfront wenschen te tsrijden. Zij vertel
len verder, dat van ie 135 soldaten hunner
compagnie, die gisteren naar de voorste
linie oprukten er slechts 28 zijn teruggeko
men. De anderen werden gedood of ge
wond. Sedert twee dagen, zoo verklaren zij
verder, zijn de verliezen der opstandelingen
in dezen sector zeer aanzienlijk. Zoo juist is
het geweervuur wat minder geworden, doch
het kanon dondert nog steeds. Misschien
zijn de regeeringstroepen er nog eens in ge
slaagd de opstandelingen in bedwang te
houden.
Mededeelingen van Radio-Sevilla.
In de uitzending van 8.30 uur van gisteren
deelde Radio-Sevilla mede, dat de toestand
te Madrid werkelijk hopeloos wordt. De
„marxistische" arbeiders werken alleen wan
neer zij hier lust in hebben niettegenstaande
de bevelen.
De Katalaansche „marxistische" kolonnes
worden slecht geravitailleerd. Toen zij in
de vuurlinie vleesch konden bemachtigen,
werd dit met vreugde begroet.
Na de bezetting van Badajoz zijn in dit
gebied 100.000 geweren, welke de marxisten
onder de bevolking hadden verdeeld, in be
slag genomen.
Een kleine afdeeling nationalisten heeft
een aanval op Cuen Caminera afgeslagen.
Ook de aanvallen op Oviedo worden nog
steeds afgeslagen. Nabij Saragossa heeft de
luchtmacht van de nationalisten benden
volksfronters uiteengejaagd. Te Huelva is
de bevolking verheugd over het innemen
van Rio Tinto.
Te Salamanca en Valladolid is een groote
revue van de nationale luchtmacht ge
houden.
De toestand in San Sebastian
De radiozender van San Sebastian maakt
in een oproep aan de bevolking bekend, dat
het electriciteitsverbraik beperkt moet
worden, aangezien de centrale niet voldoen
de stroom kan verwekken.
Er zal zeer spaarzaam met den stroom
moeten worden omgegaan. Hieruit zou kun
nen worden geconcludeerd, dat tengevolge
van den strijd de centrale niet meer de vol
ledige beschikking heeft over de wateren,
die den stroom moeten opwekken.
Terechtstellingen in Madrid.
I Volgens reizigers uit Madrid zijn de vol
gende personen te Madrid gefusilleerd in
verband met het begin van brand, dat ont
dekt werd in de in de modelgevangenis op
24 Augustus j.L generaal Capaz, die onder
de regeering Lerroux Ifni bedwong, oud
minister Melquia de Salvares, Martinez
Velazco, die het Fransch-Spaansche handels
verdrag onderteekende, admiraal Salas, oud
minister van marine, Rico Avello, voormalig
hooge commissaris van Marokko, dr. Albi-
nana, leider van de nationaal traditionalis
ten, markies de Urquyo, Fernando Primo
de Rivera, een neef van den fascistenleider
en nog een honderdtal anderen.
Opstand der Tercio's tegen de
opstandelingen. Een bewering van
Madrid.
De regeering heeft per radio het volgen
de communiqué verspreid:
„Volgens inlichtingen uit absoluut be
trouwbare bron heeft het hoofdkwartier
vernomen, dat het legioen Tercio in op
stand is gekomen en dat de legionnarissen
na eenige officieren te hebben gefussilleerd
de ontbinding van dit legioen hebben gede
creteerd".
In zijn commentaar op dit bericht ver
klaart het dagblad Politica dat hier waar
schijnlijk sprake is van de Tercios die in
Marokko in garnizoen zijn, van welke
troepen het hoofdkwartier te Ceuta geves
tigd is.
Bisschop van Barbastro vermoord?
De „Osservatore Romano" publiceert op
de voorpagina het yerhaal van een Argen-
tijnsch geestelijk* bver den moord op den
bisschop van Barbastro in Spanje door de
communisten, tezamen met 40 religieuzen
van de congregatie „zonen van het onbe
vlekt hart van Maria".
Waarvan het moederhuis zich te Rome
bevindt
De Argentijn kon ontsnappen, dank zij
zijn nationaliteit
Hij voegde hieraan toe, dat deze congre
gatie in geheel Spanje 70 dooden telt
Bekend Zwitsersch schilder aan
opstandelingenzijde gevallen.
De uit Bazel afkomstige schilder Fischer,
die in artistieke kringen bekend is en lan
gen tijd in Andaluzië was gevestigd, is ge
vallen tijdens een gevecht tusschen opstan
delingen en een afdeeling van de volks
front-militie.
Fischer streed aan de zijde der opstande
lingen.
De verbinding met Oviedo ver
broken. Ook het radiostation
vernield.
Het dagblad ABC verzekert, dat ten
gevolge van het bombardement van
Oviedo door de artillerie der mijnwer
kers de verbinding met de stad is ver
broken en dat het radiostation geheel
vernield is.
De strijd bij Huesca.
Een der speciale correspondenten van
Havas meldt: In den sector Huesca gaan de
regeeringstroepen voort met het versterken
van de door hen nieuw bezette stellingen.
Ofschoon de beide fronten zeer dicht bij
een liggen, blijft het kalm. Wel hebben
enkele kleine schermutselingen plaats,
onder andere nabij de dorpen Tardienta en
Almudevar.
Speciale kustbewaking bij San
tander ingesteld.
Uit Santander wordt vernomen, dat de
regeeringstroepen een speciale kustbewaking
hebben ingesteld, daar zij vreezen dat de
opstandelingen strijdkrachten zullen debar-
keeren. Verscheiden fabrieken te Santander
zouden hebben moeten sluiten bij gebrek
aan grondstoffen. De gevangenissen in de
stad zijn zoo vol dat 250 gevangenen zijn
overgebracht naar het stoomschip Perez, dat
ter reede van Santander voor anker ligt.
Labour en trade Unions en de
niet-inmenging.
Na de zitting van een conferentie der
Parlementaire Labourpartij en het bestuur
der Trade Unions tezamen met het bestuur
van de Nationale Arbeiderspartij is de pers
een communiqué verstrekt, waarin de na
druk wordt gelegd op de ernstige gevaren,
die voortspruiten uit het toenemende fas
cisme, welke een voorbeeld vinden in den
militairen opstand in Spanje.
Voorts wordt gewezen op den steun, die
Italië, Duitschland en Portugal aan de op
standelingen hebben bewezen en wordt be
treurd, dat men het noodig heeft gevonden
de wettige regeering van Spanje voor een
embargo op wapenen en munitie- te plaat
sen.
Wanneer het niet-inmengingsaccoord on
middellijk en loyaal wordt toegepast door
alle partijen en de uitvoering doelmatig ge
coördineerd wordt en onder contröle ge
steld, zal toch nog de grootste waakzaam
heid geboden zijn om te beletten, dat de
overeenstemming benut wordt ten nadeele
van de Spaansche regeering.
De Nationale Arbeidsraad heeft de aan
beveling gekregen, van nabij de gebeurte
nissen te volgen in overleg met de inter
nationale vakvereenigingsbond en vertegen
woordigers der Spaansche arbeiders.
Een tegenbezoek.
In zekere politieke Duitsche en
buitenlandsche kringen doet het ge
rucht de ronde, dat wij onder voorbe
houd vermelden, dat Mussolini in de
tweede helft van September een be
zoek zou kunnen brengen aan Hitier.
Men verzekert, dat dit bezoek onder
werp van de besprekingen tusschen
Horthy en Hitier zou hebben uitge
maakt. Mussolini zou per vliegtuig
komen en landen op het vliegveld,
dat men te Berchtesgaden bezig is
aan te leggen voor Hitier.
In dezelfde kringen hecht men aan dit
eventueele bezoek van Mussolini groot
politiek belang. Mussolini zou dit bezoek
als tegenbezoek brengen voor dat wat
Hitier in Venetië hem gebracht heeft, in
den zomer van 1935. De duce zou van de
gelegenheid gebruik maken persoonlijk
zjjn dankbaarheid te uiten voor de hou
ding, die Duitschland tijdens de sancties
heeft aangenomen.
De Duitsch-Oostenryksche verzoening
van 11 Juli heeft het bewijs geleverd, dat
de Duitsche en Italiaansche politiek op
het oogenblik niet meer met elkaar in
botsing komen ten aanzien van de
Oostenrijksche- en midden-Europeesche
kwestie. Bovendien gelooven sommige
waarnemers dat Duitschland en Italië in
het centrum van Europa een anti-bolsje
wistische statengroep pogen te vormen.
De gebeurtenissen in Spanje, zoo zeggen
zij, zouden deze evolutie hebben versneld.
Een accoord zou onder oogen worden ge
zien, dat behalve Italië en Duitschland de
volgende landen zou omvatten: Polen,
Oostenrijk, Hongarije en misschien Bul
garije.
DE RUSSISCHE PERS OVER DE
DUITSCHE „LEUGENCAMPAGNE".
De „Prawda" en de „Iswestia" wijden
hoofdartikelen aan de anti-Sovjet leugen
campagne van de Duitsche fascistische
pers. „Prawda" is van oordeel, dat deze
campagne een internationale beteekenis
heeft en is verbaasd over de taaiheid hier
van. Sprekend over de oorzaken van deze
campagne wijst het blad op de steun van
de Duitsche regeering aan de Spaansche
opstandelingen tot versterking van de
strategische posities in de Middellandsche
zee.
De koortsachtige oorlogsvoorbereiding
van Duitschland eischt veel van de arme
bevolking, welke bijna geen vleesch, vet
en brood meer heeft. Te Barcelona bleek
duidelijk de misdadige terroristische spi
onnagearbeid van de Gestapo. Ook in het
proces te Msokou tegen de Trotzki-Zinof-
jef-bende is deze duidelijk naar voren ge
komen. Ook in andere landen is deze po
litie opgetreden en de Duitsche pers heeft
dus voldoende reden door veel lawaai de
opmerkzaamheid af te leiden van deze
misdadigheid en de inwendige moeilijk
heden. Het Duitsche fascisme is tot de
tanden gewapend en bereidt een nieuwen
strijd in Europa voor. De provocatie-cam
pagne, welke de fascistische pers op bevel
van hoogerhand voert, is de „ideologi
sche" voorbereiding tot een nieuw bui
tenlandsch avontuur.
Het blad besluit met de woorden: „de
oorlogs-provocateurs moeten weten, dat
zij zich den nek zullen breken".
NIEUWE ARRESTATIES IN RUSLAND.
Naar aanleiding van onthullingen tij
dens het proces ZinogjefKamenef gaat
men nog steeds voort met het verrichten
van arrestaties in alle kringen, onder an
dere ook in het leger en in kringen der
partij. Volgens oncontroleerbare berich
ten uit goede bron zouden de commissaris
voor posterijen Rijkof, de hoofdredacteur
van de „Izvestia" Bouharine en Radek het
huis niet mogen verlaten en onder bewa
king staan. Verder zou naar men zegt ge
neraal Chapolnikof, de vroegere directeur
van de hoogere krijgsschool eveneens zijn
gearresteerd. De eerste en tweede vrouw
van Sokolnikof en de echtgenoote van Se
rebriakof zouden zich eveneens in de ge
vangenis bevinden. Naar het schijnt
heerscht naar aanleiding van deze ar
restaties een zekere verwarring in de ge
lederen der partij.
Bureau-ambtenaar uit zijn func
tie geschorst; de justitie vervolgt
den verdachte ambtshalve.
Op het bureau van het station Vlis
singen der Nederlandsche Spoorwe
gen is een kastekort ontdekt, in ver
band waarmede de heer van H.,
werkzaam op dit bureau, sedert eeni
ge dagen in zijn functie is geschorst.
Het zou gaan om een bedrag van
circa drie duizend gulden.
De afdeeling „comptabiliteit" van
de Nederlandsche Spoorwegen te
Breda stelt naar de zaak een onder
zoek in.
Daar door relaties van den be
trokkene pogingen in het werk wer
den gesteld om het tekort aan te zui
veren, is door de Nederlandsche
Spoorwegen geen aanklacht inge
diend.
De officier van Justitie te Middel
burg, heeft mede in verband met het
feit, dat den laatsten tijd verscheide
ne gevallen van fraude door ambte
naren zijn geconstateerd, echter op
dracht gegeven, den heer van H.
ambtshalve te vervolgen.
De verdachte is daarop, na verhoor
door den commissaris van politie,
heden gearresteerd en ingesloten en
zal heden voor den officier van
Justitie te Middelburg worden ge
leid.
De heer van H. Is lid van den ge
meenteraad en voorzitter van een
der grootste raadsfracties, zoodat het
geval te Vlissingen sterk de aajidacht
heeft getrokken.
De heer van H. zou zich de gelden
hebben toegeëigend om een familie
lid, dat in financiëelen nood ver
keerde, te helpen.
DE SNELLE QUEEN MARY.
De Cunard White Star Line deelt offi
cieel mede, dat de Queen Mary van Don
derdagmiddag 12 uur tot Vrijdagmiddag
12 uur 703 mijlen heeft afgelegd, d. i. een
gemiddelde uursnelheid van 30,57 knoo-
pen.
In totaal waren toen afgelegd 1283 mijl,
d. w. z. dat de Queen Mary tot dan toe
gemiddeld 30,37 mijl per uur heeft ge-
loopen.
KATHOLIEKE BISSCHOPPEN VRAGEN
VREDE AAN HITLER.
Zondag a.s. zal in alle katholieke ker
ken van Duitschland een herderlijk
schrijven van de Duitsche bisschoppen
worden voorgelezen, welke is opgesteld in
de onlangs gehouden conferentie te Fulda.
Hierin wordt aan den fuehrer gevraagd
vrede te sluiten met de katholieke kerk,
geschillen van het verleden te vergeten
en de kerk toe te staan met de regeer in g
samen te werken in den strijd tegen het
steeds toenemend gevaar, dat de wereld
bedreigt, het bolsjewisme, dat zijn sinis
ter optreden toont in Spanje, Rusland en
Mexico.
De bisschoppen hebben een copy van
nen alleen niet voldoende zijn om het
bolsjewistisch gevaar te keeren, een ge
zonde leiding is noodig om de overwin
ning te verzekeren.
De bisschoppen hebbe neen copy van
dit herderlijk schrijven aan Hitier ge
zonden.
JAPANSCHE VISSCHERSSCHEPEN
AANGEHOUDEN.
Uit Wladiwostock wordt gemeld, dat op
25 en 26 Augustus in de Russische wate
ren een Japansche en een Koreaansche
visschersboot zijn aangehouden.
Op een dezer schepen werd een versch
gevangen lading visch gevonden. De
grensautoriteiten gaan over tot een on
derzoek naar illegaal doordringen door
Japansche schepen in Russische wateren.
CONFLICT TUSSCHEN STALIN EN DE
WEDUWE VAN LEN1N?
Te Moskou doen geruchten de ronde,
volgens welke tusschen Stalin en de we
duwe van Lenin, Kroepskaja, een ernstig
conflict is uitgebroken. Kroepskaja zou
ernstige kritiek geleverd hebben op de
terechtstelling van Zinovjef en Kamenef.
Haar zou thans arrestatie en verbanning
I uit Moskou dreigen.
