DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
r
Het Alcazar houdt nog stand.
STbSTSS
Ho. 223
138e Jaargang
Thans Bilbao en Santander het doel der
rechtschen.
Italiaansche troepen op
Majorca?
Nederlands zaakgelastigde te
Madrid uit Spanje vertrokken.
Op last van de regeering.
De toestand in het verre
Oosten.
Een conflict in de
Oostenrijksche Heimwehr.
Nieuwe spoorbrug over de
Maas.
Stalin ernstig ziek.
Titulescu ernstig ziek.
ALKMAARSC
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIENs
Van 1—5 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK. Maandag 21 September 1936
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
De strijd in Spanje
Men is thans gekomen aan de laatste
voorbereidingen voor den aanval op
Madrid en elk oogenblik kan het beslis
sende moment worden verwacht. Zater
dag namen de opstandelingen Navafria
in na een hevig gevecht, tijdens hetwelk
zij de vallei van Lozoya binnendrongen.
Hier maakten zij zich meester van het
voornaamste waterreservoir van Madrid.
De regeeringstroepen verloren in den
strijd 200 man en vier kanonnen. De op
standelingen rukken thans langs twee
wegen op. Een deel rukt op langs den
grooten weg TalaveraToledo en een
ander deel langs een weg, 30 K.M. ten
Noorden hiervan, welke langs Arenas,
San Pedro, en San Martin loopt. Van
welingelichte zijde wordt vernomen,
dat te Madrid geregeld versterkingen
uit Barcelona en Valencia aankomen.
Het grootste deel hiervan wordt naar het
Toledofront gezonden. Op de overige
fronten is de toestand vrijwel zonder
verandering.
Aan het Guipuzcoafront rukt een colonne
op in de richting van Bilbao langs de Orio.
De dorpen Omaiztegui en Gaviria zijn be
zet. Ten Zuiden van Santander hebben de
opstandelingen een achttal dorpen bezet en
zijn Zij de Ebro overgetrokken. Uit Palma
wordt vernomen, dat de opstandelingen op
nieuw het eiland Ibiza hebben bezet.
De Catalanen hebben zich teruggetrokken
na een vergeefsche poging op Palma te
landen.
Ondanks de vrijwel totale vernieti
ging van het Alcazar blijkt, dat een
groep opstandelingen nog steeds in den
resteerenden toren van het Alcazar
stand houdt.
Te Madrid wordt weinig omtrent
Toledo gepubliceerd. Alleen wordt ge
sproken over een belangrijke gebeurte
nis aan een van de fronten bij Madrid.
De regeeringstroepen zijn het Alcazar
binnengedrongen en er weer uitgeko
men. Zeker is, dat het nog niet in han
den van de regeeringstroepen is. Verder
is een nieuw bataillon gevormd, be
staande uit skiloopers en bergtroepen.
Oviedo en Teruel bieden nog steeds weer
stand aan de regeeringstroepen, niettegen
staande het voortdurend bombardement.
Het lijk van den hertog van Veragua, een
directe afstammeling van Columbus, :s op
den openbaren weg nabij Madrid gevonden.
De bijzonder correspondent van de „Paris
Soir" deelt mede, dat Vrijdag bij het op
blazen van het Alcazar de verdedigers
slechts geringe verliezen hebben geleden.
Sedert Zaterdagochtend wordt het Alcazar
voortdurend beschoten door de artillerie van
de regeering en werpen regeeringsvliegtui-
gen bommen.
Generaal Mola waarschuwt de
bevolking van Bilbao en San
tander.
Generaal Mola heeft door vliegtuigen
boven Bilbao en Santander een proclamatie
doen uitwerpen, waarin hij de bevolking
dezer steden waarschuwt.
Om bloedvergieten te voorkomen, wil hij
tijd geven, opdat vrouwen en kinderen in
■veiligheid kunnen worden gebracht. Van 25
September zouden de troepen overgaan tot
een militaire actie.
Radio Sevilla deelde gistermiddag o.a.
mede, dat te San Sebastian het normale
leven weer terugkeert.
Mola is begonnen met het beleg van
Rilbao, waar de toestand zeer verward is.
Evenals te Santander, dat geen verbinding
meer heeft met Madrid.
verdedigers van Oviedo hebben een
a<mtal uitvallen gedaan. De kolonne Yague
°rRaniseert de stellingen bij Toledo, welke
tot
toe zijn bezet.
Radio-Jerez meldt," dat lichte schepen der
fogeering de kust bij La Coruna hebben ge-
tmmbardeerd.
Te Lissabon wordt beweerd, dat in Madrid
^)f Portugeezen zijn gefusilleerd. De be
manning van de Jaime Primero en vier an-
0_re oorlogsschepen der regeering, pe naal
aa"vangen.
ecWUnksche troepen hebben bij Trubia een
Chec geleden. De luchtmacht van Franco
heeft Zaterdag de openbare gebouwen en de
kazernes te Bilbao gebombardeerd.
Ook Villalba in Galicië is gebombardeerd,
terwijl de rechtschen Villaluena del Rosario
bezet zouden hebben. De Duitsche regeering
zou den zaakgelastigde te Madrid hebben
uitgenoodigd, de hoofdstad te verlaten.
Naar verluidt, heeft het Consulaire
Corps te Oviedo getracht van kolonel Aranda
de evacuatie der burgerbevolking te ver
krijgen. Aranda zou geweigerd hebben.
Te Carthagena heeft het volksgerecht 11
artillerie-officieren ter dood veroordeeld
wegens deelneming aan de militaire be
weging.
In de hoofdstad is de vroegere hertog van
Hornachuelos, die bij de Camp van Primo
de Riviera is geweest, gearresteerd.
De strijd in Aragon.
De militaire radiopost deelde gisteren
mede, dat de opstandelingen aan het fror.t
in Aragon een belangrijke overwinning heb
ben behaald. Zij hebben na een stormaan
val het tehuis voor zwakzinnigen te Tiers
bezet en zij bereiden zich thans voor op den
aanval op Quinto. De regeeringstroepen zou
den 200 dooden hebben achtergelaten. Hun
totale verliezen zouden meer dan 500 man
bedragen.
Santander onafhankelijke republiek.
Generaal de Llano heeft Zaterdagavond
via radio Sevilla medegedeeld, dat in San
tander de onafhankelijke republiek is uitge
roepen.
Te Alicante hebben hevige straatgevech
ten tusschen de verschillende linksche groe
pen plaats gevonden.
Te Malaga hebben de matrozen geweigerd
aan boord der oorlogsschepen terug te kee-
ren. Tezamen met 500 ontevreden militie-
soldaten hebben zij een aanval op de ka
zerne gedaan, doch hun poging, het gebouw
te bezetten, is mislukt
De regeermgsaanhangers zouden daarop
direct 200 gevangenen doodgeschoten heb
ben. Op order van de regeering te Madrid
zijn wederom 10.000 man regeeringstroepen
naar het Guadarramafront gezonden. Een
deel der officieren en manschappen heeft
geweigerd, het marschbevel op te volgen.
Te Valencia is een vrachtschip met 37
vliegtuigen van Sovjet-Russische afkomst
aangekomen. Ook te Barcelona zijn vlieg
tuigen voor de volksfronttroepen gelost. Te
Alicante is voorts een transport Belgisch
oorlogsmateriaal aangekomen, dat eigenlijk
voor Abessinië bestemd geweest zou zijn.
Tenslotte heeft generaal de Llano medege
deeld, dat een torpedojager der rechtsche
troepen een duikboot der regeering tot zin
ken gebracht heeft.
De Solidaridad Obrera publiceert een
bericht, waarin verzekerd wordt, dat de
Italianen troepen hebben ontscheept op
Majorca en meester zijn van het eiland,
waar op tal van plaatsen de Italiaan
sche vlag naast de Spaansche wappert.
De Italiaansche luitenant Rossi zou de
feitelijke dictator op het eiland zijn.
Na het bombardement door regee-
ringsvliegtuigen zouden, volgen de Soli
daridad Obrera, Ialiaansche vliegtuigen
een bezoek aan het eiland hebben ge
bracht.
(Den inhoud van dit bericht laten wij
geheel voor de verantwoordelijkheid
van de Solidaridad Obrera.)
Spaansche communisten te Tallinn.
De bekende Spaansche communistenleider
Codovilla is met een ander Spaansch com
munist op weg naar Moskou met 'n speciale
zending, op het vliegveld van Tallinn aan
gekomen.
Zij reizen op diplomatieke paspoorten van
de Spaansche regeering. Tegelijkertijd arri
veerden op het vliegveld enkele Russische
communisten en de Estlandsche communist
Cra Oras, die in de Sovjet-Unie woont, op
het vliegveld.
8000 gewonden in de ziekenhuizen
van Madrid.
Een uit Spanje uitgeweken arts heeft Za
terdag verklaard, dat in de ziekenhuizen van
Madrid 8000 gewonden zijn opgenomen. De
ziekenhuizen zijn overvol, zoodat de vol
gende transporten in particuliere huizen zul
len moeten worden ondergebracht.
Van bevoegde zijde wordt medege
deeld, dat dr. R. Flaes, tijdelijk zaak
gelastigde te Madrid, in opdracht van
de Nederlandsche regeering Donder
dagavond de Spaansche hoofdstad heeft
verlaten. Dr. Flaes is te Valencia aan
■boord gegaan, met bestemming naar
Marseille.
De oorzaak van het vertrek van dr. Flaes
is de volgende.
In een door de Nederlandsche legatie te
Madrid gehuurd appartement voor welk
appartement uitdrukkelijk immuniteit was
verkregen bevinden zich sedert 11 Sep
tember, tegen den zin van de legatie en on
danks herhaalde protesten, ambtenaren
van de sureté. Deze hebben Zondag j.1.
meubelen en andere goederen tot den inboe
del van het gehuurde appartement behoo-
rend, geconfiskeerd en weggesleept.
Door bemiddeling van het Spaansche mi
nisterie van buiteniandsche zaken heeft de
zaakgelastigde Maandagavond een onder
houd gehad met den minister van binnen-
landsche zaken om een formule te vinden,
die binnen de grenzen van het mogelijke
den aanslag op de immuniteit ftu kunnen
herstellen.
De minister van binnenlandsche zaken
bood dr. Flaes een oplossing aan, welke de
laatstgenoemde aanvaardde en welke op 't
volgende neerkwam:
De sleutels van het appartement zouden
aan de legatie worden afgegeven op Dins
dagmorgen, waarna restitutie der geconfis-
keerde en meegenomen goederen in ieder
geval vóór Dinsdagavond, zou volgen. Aan
deze oplossing is echter geen uitvoering ge
geven: de sleutel werd niet afgegeven noch
de weggehaalde ^gsederen teruggebracht.
Integendeel, de politieautoriteiten zijn door
gegaan met 't weghalen van goederen, van
welk feit dr. Flaes schriftelijk mededeeling
heeft gedaan aan den minister van binnen
landsche zaken, waarop niet werd gerea
geerd.
Dinsdagavond heeft dr. Flaes den minis
ter van buiteniandsche zaken verzocht hem
te mogen bezoeken, deze minister bleek niet
aanwezig te zijn. De onderstaatssecretaris
liet hem wachten, waarop dr. Flaes een
brief heeft afgegeven met de mededeeling
dat hij, overeenkomstig de hem verstrekte
instructies, zou vertrekken.
In de gegeven omstandigheden was een
langer verblijf van den tijdelijken zaakge
lastigde te Madrid uitgesloten, al is er geen
sprake van een verbreking van de diploma
tieke betrekkingen met Spanje. Dr. Flaes is
daarop Donderdagavond vertrokken.
De vice-consul Schlosser is belast met de
behandeling der zaken van het gezantschap.
Japan verontwaardigd over de
moord op consulaire ambtenaar.
Diplomatieke waarnemers verklaren,
dat men in officieele kringen zijn diepe
verontwaardiging heeft uitgesproken
over den moord op den beambte der
Japansche consulaire politie door een
onbekend gebleven Chinees, welke
moord direct was voorafgegaan door
de incidenten te Tsjengtoe en Pak Hoi.
Er wordt opgemerkt, dat officieele
kringen een krachtige houding aanne
men en een scherpe afkeuring willen
doen hoqren bij de regeering van Nan
king. Men verklaart, dat de Japansche
regeering niet het stilzwijgen mag be
waren over de incidenten op 19 Septem
ber en de beleedigingen, waaraan de
Japansche onderdanen in China bloot
staan, zulks met het oog op de Japansch-
Chineesche betrekkingen.
Het verluidt, dat deze kringen onlangs de
regeering van Nanking hebben gevraagd
drastische maatregelen te willen nemen ter
onderdrukking van de anti-Japansche agi
tatie in China.
Men wijst er op, dat indien uitbarstingen
van dezen aard mochten blijven voorkomen,
de Japansche onderdanen en de Japansche
belangen in China bedreigd worden.
Indien de regeering van Nanking er in
mocht te kort schieten de noodige bescher
ming te verleenen aan de Japansche onder
danen in China, zou Japan gedwongen zijn
zelfstandig maatregelen te nemen. De ver
antwoordelijkheid voor deze maatregelen
zou niettemin uitsluitend berusten bij de
regeering van Nanking.
Diplomatieke waarnemers verzekeren, dat
deze incidenten zijn voorgekomen door een
gemis aan ernst door de regeering van Nan
king betracht bij het onderdrukken der anti-
Japansche agitatie. Japan zal de bijlegging
van het incident van Hankau eischen te
zamen met de regeling der incidenten van
Tsjengtoe en Pak Hoi.
De Japansche ambassade in China heeft in
een verklaring medegedeeld, dat de Chinee-
sche autoriteiten niet voldoende ernst be
trachten bij het controleeren van de nati-
Japansche agitatie.
Er wordt op gewezen, dat de regeering
van Nanking er bij de Chineesche bevolking
op heeft aangedrongen de betrekkingen met
de buurstaten te bevorderen.
In tusschen zijn de Japansche vlootautori-
teiten vastbesloten het leven en de eigen
dommen van Japanners in de verschillende
deelen van China, om Sjanghai en Tsjingtau
te beschermen, tenzij de Chineesche autori
teiten op zoo krachtig mogelijke wijze de
nati-Japansche agitatie onderdrukken.
Uit Hankau wordt gemeld, dat Schout bij
nacht Masaharoe Hibino, de bevelhebber
van de elfde gevechtseenheid van het derde
Japansche smaldeel den mariniers heeft be
volen aan land te gaan en een scherpe af
zetting te vormen op de plaats waar de
moord heeft plaats gehad.
Een Chinees zou als verdacht van den
moord gearresteerd zijn.
Drie Kantoneesche divisies naar
Pakhoi.
Maarschalk Tsjang Kai Sjek heeft drie
divisies van het Kantonleger naar Pakhoi
gezonden om het 19e leger te dwingen de
plaats te verlaten. Zooals men weet wordt
het 19e leger verantwoordelijk gesteld voor
den moord op den Japanner Nakano op 3
September. Tot nu toe hebben slechts enkele
onderdeelen van het 19e leger gevolg ge
geven aaq het bevel de plaats te verlaten,
zoodat de Japansche enquêtecommissie de
kanonneerboot „Sapa" van de Japansche
marine nog niet kon verlaten om het ge-
wenschte onderzoek in te stellen.
Wel is een Chineesche commissie van on
derzoek aangekomen en deze heeft «en be
zoek gebracht aan de Japanners op de
„Saga".
Japansche troepen naar Hankau.
Een contingent Japansche mariniers,
waarvan de sterkte niet bekend gemaakt is,
is aan boord van twee torpedojagers op weg
van Sjanghai naar Hankau.
De Japansche autoriteiten hebben beslo
ten in de Japansche concessie te Hankau
blijvend een landingsdivisie te handhaven.
De verhouding JapanChina.
De Japansche ministers van buiteniand
sche zaken, oorlog en marine zullen vandaag
hun houding vaststellen nopens China met
het oog op de incidenten, welke zich heb
ben voorgedaan te Tsjengtoe, Pak Hoi en
Hankau.
De woordvoerder van het ministerie van
buiteniandsche zaken herhaalde, dat Japan
de onderhandelingen met de regeering van
Nanking wil voortzetten om tot een alge-
meene regeling der Chineesch-Japansche
betrekkingen te komen.
Hjj ontkende de berichten in de bladen,
waarin beweerd werd, dat Japan China een
Ultimatum zou stellen.
Tiroolsche Heimatschutz wil zich
afscheiden.
Uit Innsbrück wordt gemeld, dat
Vrijdagavond een bijeenkomst heeft
plaats gehad van de plaatselijke leiders
van den Tiroolschen Heimatschutz,
waarop gebleken is, dat men zich ge
heel van de centrale organisatie van
den Heimatschutz wil afscheiden, d.w.z.
de banden met Starhemberg en Fey wil
verbreken. Een schrijven is verzonden
aan den vroegeren chef van de Tirool
sche organisatie, dr. Steidie, die thans
Naar wij uit goede bron vernemen
wordt door de directie der Nederland
sche spoorwegen ernstig overwogen
om de bestaande spoorbrug over de
rivier de Maas te Ravenstein, welke
blijkens onderzoek niet meer bestand
is tegen het snelle en zware treinver
keer, te vervangen dOor een nieuwe
brug. Deze zal worden gebouwd op
dezelfde pijlers als waarop de oude
brug rust. Om het spoorwegverkeer
niet te stagneeren blijft de oude brug
liggen tot dat de nieuwe brug voor den
treinenloop zal zijn opengesteld. Ver
der wordt de bestaande spoordam ten
noorden en ten zuiden van de brug
tijdelijk verbreed en verlegd.
consul-generaal te Triest is. Hem werd
in dat schrijven verzocht de leiding
weer op zich te willen nemen.
Steidie zou zijn beslissing afhankelijk
hebben gemaakt van eenige voorwaarden
van politieke orde.
De crisis in den Heimatschutz neemt da
gelijks toe en in politieke kringen ver
wacht men een ontknooping, die groote ge
volgen voor Starhemberg zou kunnen heb
ben.
Nog geen oplossing in het Heira-
wehr-conflict.
De onderhandelingen omtrent een reor
ganisatie van den Heimatschutz hebben
nog niet geleid tot een overeenkomst.
Oorspronkelijk nam men aan, dat Star-
hembérg de besprekingen zelf zou leiden
doch hij heeft dit overgelaten aan zijn
plaatsvervanger Wenniger en is zelf Vrijdag
naar het slot van de graven Esterhazy in
Hongarije vertrokken.
Het „Berliner
Starhcmberg
Tageblatt" deelt
mede, dat het van
betrouwbare zijde
vernomen heeft,
dat Stalin lijdt
aan een vernau
wing van den
hartslagader. In
het Kremlin zou
reeds over de op
volging gestreden
worden. In 't bij
zonder is hierbij
sprake van den
minister van oorlog, Worosjilof.
Stalin
De verbetering in den gezondheids
toestand van Titulescu heeft niet aan
gehouden. Zaterdagmiddag hebben de
geneesheeren een derde bloedtransfu
sie toegepast en in de omgeving van
den zieke is men zeer bezorgd.
Titulescu
Nader wordt gemeld, dat Titulescu
geen bloedtransfusie is toegepast doch
dat hem een injectie met een serum is
gegeven. Op het laatste oogenblik be
sloten de geneesheeren, dat geen
bloedtransfusie noodzakelijk was.
Titulescu slachtoffer van poging
tot vergiftiging?
Het Zwitsersche telegraafagentschap
meldt, dat de geneesheeren een diepgaand
onderzoek hebben ingesteld naar de oor
zaak van de ziekte van Titulescu en dat
naar het schijnt, eenigen hunner geneigd
zyn te concludeeren, dat de Roemeensche
staatsman het slachtoffer is geworden van
een poging tot vergiftiging. Deze poging
zou moeten hebben plaats gehad voor het
tijdstip, waarop Titulescu van zijn functie
werd ontheven.