DAGBLAD VOOB ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Abessinië's beroep op Haagsche hof.
No 224 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK. Dinsdag 22 September 1936
138e Jaargang
Buitenland
Kans op Italië's wegblijven.
Bijzonderheden inzake het
voorstel-Mr. Limburg.
De burgeroorlog in Spanje.
Haarlems burgemeester
veroordeeld.
COURANT
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIENj
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groots
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telei. 3320, redactie 3330.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
In de commissie voor de geloofsbrieven
der Abessinische delegatie ter Volken
bondsvergadering, heeft onze Neder-
landsche gedelegeerde, mr. Limburg, het
denkbeeld geopperd, dat de Assemblée
het advies van het internationale ge
rechtshof te Den Haag zal inwinnen
over twee prealabele rechtskwesties in
zake Abessinië (zooals wij gisteren reeds
onder „Laatste Berichten" meldden).
De kans zou groot zijn, dat de ge
noemde commissie aan de voltallige
vergadering zal voorstellen, het advies
van het Haagsche Hof over de twee door
mr. Limburg gestelde vragen in te roe
pen.
Het is waarschijnlijk, dat alleen reeds
het enkele besluit om een beroep te
doen op het Hof, Mussolini voldoende
zal zijn, uit Genève weg te blijven.
De zeventiende volkenbondsvergadering
heeft dan gistermiddag bij geheime stem
ming de commissie voor het onderzoek der
geloofsbrieven moeten kiezen.
De voorzitter van den volkenbondsraad,
tijdelijk ook met het voorzitterschap van de
volkenbondsvergadering bekleed, Rivas Vi-
cuna, stelde voor, de commissie uit de vol
gende negen leden te doen bestaan: Tudela
(Peru), die voor het voorzitterschap in aan
merking komt, Eden, Delbos, Litwinoff, mr.
J.Limburg, Osuski (Tsjecho-Slowakije), Po-
litis, Jordan (Nieuw Zeeland) en Roesjdi
Aras (Turkije).
De gedelegeerde van Abessinië verzocht,
dat onmiddellijk een geheime stemming
over deze voordracht zou plaats vinden en
de voorzitter gaf terstond aan dit verzoek
van de Abessinische delegatie gehoor. De
stemming had tot uitslag, dat alle negen
door den voorzitter voorgestelde candidaten
werden gekozen met de volgende stemmen-
cijfers. Eden 47 van de 51, Litwinoff 47,
Delbos 46, Osuski en Politis beide 43,
Roesjdi Aras en Tudela beiden 41, Jordan
40 en mr. Limburg 39.
Zooals men ziet, is mr. Limburg dus ook
tot lid van de commissie der geloofsbrieven
gekozen. Dit is een gevolg van de Zondag
avond gehouden besprekingen tusschen de
groep delegaties van de vier Noordelijke
staten Denemarken. Finland, Noorwegen en
Zweden en de delegatie van Nederland,
waarbij werd overeengekomen, dat de groep
geen plaats in de commissie der geloofsbrie
ven voor zich zou verlangen en dat een Ne
derlander voor dit ambt zou worden aange
wezen.
De vertegenwoordiger der kleine staten in
de commissie zou vooral tot taak hebben, er
voor te zorgen, dat de kwestie van de al of
niet goedkeuring der geloofsbrieven van de
Abessinische delegatie principieel en zonder
overijling zou worden bestudeerd. Het denk
beeld werd daarbij geopperd, dat het advies
van het Haagsche internationale gerechtshof
zal worden ingewonnen over de al of niet
geldigheid van de Abessinische geloofsbrie
ven.
In afwachting van het advies van het
Haagsche hof, zou de volkenbondsvergade
ring dan dimaal slechts een zeer voorloopige
beslissing nemen. De delegaties der vijf
kleine staten spraken verder als haar mee-
Aing uit, dat een behoorlijke tijd zal moeten
verloopen tusschen het openbaar maken van
de beslissing der commissie voor de geloofs
brieven, die eventueel een rapport van een
meerderheid en van een minderheid zal moe-
uitbrengen, en de eindbeslissing daar
omtrent door de voltallige vergadering.
Op voorstel van de commissie voor de ge-
loofsbrieven, die Tudela (Peru) tot voorzit
ter en Politis (Griekenland) tot rapporteur
h<*ft gekozen, werd de beslissing over de
Abessinische geloofsbrieven aangehouden
*°t een volgende vergadering, waarin de
c°mmissie een tweede rapport zal ui tb ren-
8*n, dat speciaal op de geloofsbrieven van
Abessinische delegatie betrekking zal
nebben.
.totusschen heeft de volkenbondsvergade-
rmg gistermiddag de geloofsbrieven van de
en vijftig andere delegaties alle «oedge-
k^rd. Van de acht en vijftig volkenbond-
8 ®ten hadden twee en vijftig delega ies e
oemd. Alleen Italië en Salvador hebben dit
£°S niet gedaan, evenmin als de vier rru ri
kaansche volkenbondsstaten, die reeds het
p maatschap hebben opgezegd, na™elyk
Guatemala, Honduras, Nicaragua en Para
guay.
betrekking tot de geloofsbrieven van
sl Abessinische delegatie wordt in vele krin
ihkwte Genève thans ernstig met/e Tfr
•ykheidrekening gehouden, dat de volken-
bondsvergadering onder den aandrang van
de kleinere staten een beslissing zal nemen,
die de medewerking van Italië aan het vol-
kenbondswerk weder voor langen tijd zal
doen uitstellen en belemmeren.
Mr. Limburg, de Nederlandsche gedele
geerde, schijnt in de commissie voor de ge
loofsbrieven een onverwacht gunstige ont
vangst te hebben ondervonden voor zijn
denkbeeld, dat de volkenbondsvergadering
het advies van het Haagsche Internationale
Gerechtshof over deze kwestie zou moeten
inwinnen.
Mr. Limburg betoogde, dat de commissie
voor de geloofsbrieven geen oordeel kon
uitspreken over twee prealabele rechts
kwesties, namelijk:
1. Bestaat er nog een onafhankelijke
staat Abessinië?
2. Zoo ja, zijn de hier aanwezige gedele
geerden de rechmatige vertegenwoordigers
van dien onafhankelijken staat?
Mr. Limburg stelde voor, hierover het ad
vies van het Haagsche Hof in te roepen. On
ze landgenoot schijnt met dit rechtspleidooi
zelfs Eden, die totdusverre evenals Delbos
een beslissing wenschte, die den onmidde-
lijken terugkeer van Italië naar Genève ten
gevolge zou hebben, aan het wankelen te
hebben gebracht.
Verschillende personen, die bij de bespre
kingen in de commissie voor de geloofsbrie
ven tegenwoordig waren, hadden althans
den indruk gekregen, dat de kans groot is,
dat de commissie voor de geloofsbrieven
inderdaad aan de voltallige vergadering zal
voorstellen, het advies van het Haagsche
Hof over de twee door mr. Limburg gestelde
vragen in te winnen.
Of de volkenbondsvergadering hiertoe bij
gewone meerderheid van stemmen zou kun
nen besluiten, dan wel eenstemmigheid ver-
eischt zal zijn, is weder een open vraag.
Ook meenen de meesten nog geen ant
woord te kunnen geven op de vraag, of men
terwille van Italië wellicht de Abessynische
delegatie van deze volkenbondsvergadering
zou kunnen uitsluiten, in afwachting van de
beslissing van het Haagsche Hof. Het is ech
ter waarschijnlijk, dat reeds het enkele be
sluit, om het advies van het Haagsche Hof
in te roepen, voor Mussolini voldoende zal
zijn, om uit Genève weg te blijven, zelfs al
zouden de Abessyniers hangende de Haag
sche beslissing niet tot de volkenbondsver
gadering worden toegelaten.
De volkenbondsvergadering heeft voor
het overige gistermiddag alleen haar voorzit
ter gekozen. Dit werd met 44 van de 45
stemmen de miniser van buitenlandsche za
ken van Argentinië, Saavedra Lamas, die in
de redevoering, waarmede hij het voorzit
terschap aanvaardde, erop wees, zooals ook
Rivas Vicuna gisterochtend reeds had gedaan,
dat bij de hervorming van den volkenbond
vooral zal moeten gedacht worden aan de
noodzakelijkheid van de universaliteit van
den volkenbond.
Mocht deze universaliteit nog niet terstond
te bereiken zijn, dan zou in ieder geval er
naar moeten gestreefd worden, om zich op
een vooraf geregelde wijze de medewerking
te verzekeren van alle niet-volkenbonds-
staten bij de verzoeningspogingen van den
bond.
Saavedra Lamas eindigde met de verkla
ring, dat geen teksten van verdragen vol
doende zullen zijn, indien niet bij de regee
ringen de vaste wil aanwezig zal zijn, om in
den geest van goede trouw en solidariteit
alle krachten voor den vrede en het recht
in te spannen, ook al zullen zij daarvoor
zelfs offers moeten brengen.
De volkenbopdsvergadering werd hierna
tot heden verdaagd.
Weinig nieuws.
De troepen van generaal Mola, die deze
week Bilbao hopen in te nemen, hebben
zich thans meester gemaakt van het dal
van de Orio. Een afdeeling moet zich be
vinden in het kustplaatsje Zumaya en een
andere heeft een overwinning behaald op
de regeeringstroepen te Azpeitia, Zuidelij
ker gelegen.
Zijn deze berichten juist, dan hebben ge
neraal Mola's treepen nog niet de helft van
den afstand tusschen San Sebastian en hun
eerstvolgend doel Bilbao afgelegd. Vluchte
lingen uit deze streek vertellen, dat de re
geeringstroepen zich voornamelijk wagens
gebrek aan munitie moeten terugtrekken.
Een correspondent van Reuter, die zich
bij de rechtsche troepen bevindt aan het
belangrijke front ten Zuid-westen van
Madrid, bericht, dat het dezen troepen ge
lukt is de guerilla-aanval, die de volks-
frontmiltie bij Arenas de San Pedro op den
weg van Talavera naar Avila de verbin
ding tusschen het Zuidelijk leger en dat
van Burgos af te slaan.
Een afdeeling regeeringstroepen wilde op-
marcheeren naar Avila doch op 25 kilome
ter van deze stad werden zij tot staan ge
bracht door de vijandelijke artillerie, die
den pas over de Pico 1500 meter boven
Arenas San Pedro hadden bezet.
Uit de streek van Huesca komen weder
om berichten omtrent gevechten; in den
strijd om het bezit van het Alcazar is geen
verandering gekomen.
De coördinatie-commissie opnieuw
bijeen.
De coordinatie-commissie voor de niet-
inmenging heeft gisteren op het departe
ment van buitenlandsche zaken te Londen
voor de derde maal een vergadering gehou
den, over het verloop waarvan het volgen
de officieele bericht verspreid is: In den
loop van de besprekingen inzake den invoer
van gasmaskers naar Spanje bleek uit alle
tot nog toe ontvangen antwoorden, dat de
betrokken regeeringen een zoodanigen uit
voer niet als verboden beschouwen. Wat be
treft de gedragslijn, te volgen in geval van
schending der overeenkomst van niet-in-
menging werd de commissie het erover
eens, dat een klacht over zulk een schen
ding door de commissie slechts kon worden
onderzocht, indien zij was ingediend door
een regeering, die zelf deelnam aan de
overeenkomst en door deze regeering van
dien aard geacht Werd, dat zij mocht ver
onderstellen, dat na onderzoek de schen
ding inderdaad zou blijken te hebben plaats
gehad. De commistfe vernam voorts met
voldoening, dat af«hriften van de maatre
gelen door de verschillende regeeringen ter
uitvoering van het accoord genomen bij het
secretariaat waren ingekomen.
Mededeeling van kolonel Sandino.
Kolonel Sandino heeft medegedeeld, dat
zijn troepen in dan middensector van het
front in Aragon een krachtigen aanval heb
ben afgeslagen.
In den Noordelijken sector heeft het gar
nizoen van Huesca een wanhopige uitval-
poging ondernomen, welke werd verijdeld.
Bij Huesca hebben de regeeringstroepen
voordeeliger stellingen betrokken, waar
voor zij zich eenige meters hebben moeten
terugtrekken.
De vliegtuigen der regeering hebben de
opstandelingen op verscheiden plaatsen ge
bombardeerd.
Vliegtuigen werpen proclamaties
uiL
De radioclub van Teneriffe heeft medege
deeld, dat 25 vliegtuigen boven Madrid
hebben gevlogen en proclamaties hebben
uitgeworpen, waarin de bevolking wordt
uitgenoodigd zich over te geven en waarin
wordt aangekondigd, dat binnenkort tot
den aanval zal worden overgegaan.
De radioclub deelde nader mede, dat de
rechtsche troepen na de bezetting van Mar-
sueda binnen enkele dagen de voorsteden
van Madrid zullen hebben bereikt.
Het bestuur der Spaansche anarchisten-
organisatie zou Largo Caballero hebben
verzocht af te treden en een commissie
hebben willen samenstellen tot nationali
satie van alle industrie. Alle mannen van
17 tot 45 jaar zouden moeten worden ge
mobiliseerd.
DE TOESTAND IN PALESTINA.
In afwachting der troepenversterkingen.
In Palestina zijn thans alle voorbereidin
gen getroffen voor de detacheering der
nieuwe troepenversterkingen, welke uit
Engeland worden verwacht. De eerste sup
pletietroepen worden vandaag te Haifa ver
wacht. Deze stad ziet er thans uit als een
legerkamp in oorlogstijd.
De opperbevelhebber der troepen in Pa
lestina, luitenant-generaal Dill, zal uit Jeru-
salem overkomen om de troepen toe te
spreken.
De spoorwegen in Palestina staan onder
controle der militaire autoriteiten. Zij zul
len de volgende dagen voor een belangrijk
deel voor troepentransporten worden gebe
zigd. Overal zijn militaire maatregelen ge
nomen om treinaanslagen van Arabieren te
verhinderen.
In de buurt van Jerusalem zullen twee
infanteriebrigades worden gestationneerd
Vier andere brigades zullen onderscheiden
lijk te Jaffa, Nazareth, Haifa en Nabloes
worden gelegerd. Twee bataljons infanterie
zullen de controle op de spoorwegen op zich
nemen. Het Britsche hoofdkwartier zal
voorloopig te Jerusalem blijven.
CAMPAGNE IN DE V. S. TEGEN HET
COMMUNISME.
Door den bisschop van Wayne
aangekondigd.
De bisschop van Wayne (Indiana) Z. H.
Exc. mgr. John Francis Noll, die tevens
voorzitter is van de katholieke leeken-orga
nisaties in de Vereenigde Staten, heeft een
anti-communistische campagne aangekon
digd, welke over het geheele land zal wor
den gevoerd.
De campagne zal 25 October haar hoogte
punt bereiken.
Op dien dag zullen namelijk van alle
kansels onderrichtingen worden gegeven,
om de geloovigen te wijzen op het groote
gevaar van het bolsjewisme.
POLITIEKE VECHTPARTIJ TE
ROUBAIX.
Vier leden van cfè Fransche sociale partij
welke wordt geleid door kolonel de La
Roque zijn overvallen door een 15-tal te
genstanders. Twee van de aangevallenen
moesten met zware kwetsuren in het zie
kenhuis worden opgenomen.
DRIE WERKLIEDEN GESTIKT.
Bij het inzuren van haksel te Breslau zijn
een arbeidster en twee arbeiders in een silo
voor veevoer gevallen. De drie ongelukki-
gen zijn door de dampen, welke hierin wa
ren, gestikt.
BINNENLANDSCHE MOEILIJKHEDEN
IN FRANKRIJK.
Het werk te Rijssel hervat.
Na tien dagen gestaakt te hebben, hebben
30.000 textielarbeiders te Rijssel en omge
ving gisteren den arbeid in alle fabrieken
hervat. Er heeft zich geen enkel incident
voorgedaan. De machines, die door de sta
kers waren onderhouden, functionneerden
onmiddellijk.
Een nieuwe textielstaking in het
Noorden?
Het departement van het Noorden schijnt
door een nieuwe staking te worden be
dreigd. De machinisten en stokers van het
textielgebied van Roubaix-Tourcoing eischen
een loonsverhooging en dreigen 23 dezer in
staking te gaan, als geen gevolg wordt ge
geven aan hun eischen. Hierdoor zullen dan
60.000 textielarbeiders tot werkloosheid wor
den gedwongen.
Naar nader uit Parijs gemeld wordt, is de
staking in buurt van Roubaix reeds begon
nen. Zij beperkte zich gisteren echter nog
tot een fabriek. Het betrof hier, naar de ar
beiders mededeelden een proteststaking te
gen het ontslag van een van hun vertrou
wenslieden.
MUNCHEN DOOR HAGEL GETROFFEN.
Gisteravond omstreeks 6 uur brak boven
München een zwaar onweer los. Groote ha-
gelsteenen kletterden omlaag en binnen vier
minuten waren de straten met een dikke
laag hagelsteenen bedekt. Vervolgens ging
de hagel over in een slagregen.
Ook de deelnemers aan het Octoberfeest
op de Theresienwiese werden getroffen. In
een oogenblik waren de straten van de ten-
ten- en kramenstad verlaten en hadden allen
een toevlucht gezocht in de tenten. De
electrische verlichting van de tentenstad
werd beschadigd.
ZWEEDSCHE REGEERING TREEDT AF.
Sociaal-democratisch kabinet ver
wacht.
De Zweedsche minister-president Pehrs-
son verklaarde, dat hij Woensdag bij den
koning het ontslag van de boerenregeering
zal indienen.
Ofschoon waarschijnlijk een sociaal-demo
cratisch ministerie de aftredende boeren
regeering zal vervangen, zoo meldt Reuter,
is de toestand nog niet geheel opgehelderd.
De premier heeft er in een onderhoud op
gewezen, dat de Agrariërs hun aantal zetels
behouden en dat zelfs het aantal behaalde
stemmen is toegenomen. Anderzijds, voegde
hij er by, is het duidelijk, dat de sociaal
democraten hun doel hebben bereikt en dat
de kabinetskwestie is gesteld.
DE NEGUS TE GENEVE AANGEKOMEN.
Een Abessinisch communiqué.
De negus is gisteren te 17.35 met zijn ge
volg op het vliegveld Cointrin bij Genève
aangekomen. Er was een uitgebreide orde
dienst georganiseerd. De negus werd verwel
komd door dr. Martin, den leider de Abes
sinische delegatie.
De Abessinische legatie te Londen heeft
een communiqué gepubliceerd, waarin ver
zekerd wordt, dat 2/3 van het Abessinische
gebied nog niet door de Italianen bezet is.
Het meerendeel der 36 provinciën, die dus
nog onafhankelijk zijn, hebben aldus het
communiqué vertegenwoordiger naar de
regeering te Gore gezonden en hun trouw
aan den keizer betuigd. De legatie blijft be
richten ontvangen van het leger van ras
Desta in Sidamo, van dat van Bajiron Fe-
kribellasto in Aroessi, van dat van Bayen
Madrid in Bali en van het leger van Aserra
Kassa in Sallali. Al deze legers staan onder
het opperbevel van ras Immeroe, die te Gore
verblyf houdt.
2500 boete wegens veroorzaken
van dood door schuld.
Het gerechtshof te Amsterdam wees
heden arrest in de strafzaak tegen den
burgemeester van Haarlem, den heer
C. Maarschalk, die wegens veroorzaken
van dood door schuld door de rechtbank
te Haarlem was veroordeeld tot 2500
boete, subs. 50 dagen hechtenis en bo
vendien had de rechtbank de intrekking
van het rijbewijs voor den tijd van een
jaar gelast De procureur-generaal had
bevestiging van het vonnis gerequireerd.
Verdachte was op den Haarlemmerweg
in botsing gekomen met een motorrijder,
doordat hij met zijn auto aan de linkerzijde
van den weg had gereden. De motorrijder
was bij dit ongeluk op slag gedood. De bur
gemeester voerde aan, dat hij rechts had
gereden, doch dat de motorrijder bij het uit
wijken voor een andere apto een zwaai naar
links had gemaakt.
Het gerechtshof bevestigde het vonnis der
rechtbank en veroordeelde verdachte tot
2500 boete, subs. 50 dagen hechtenis. Het
hof gelastte echter niet de intrekking van het
rijbewijs, zoodat deze bijkomstige straf
vervalt
DE POLITIEK VAN ZEELAND.
Een nieuw Belgisch-Fransche
courant?
Naar de N.R.C.-correspondent te Brussel
verneemt, zal, zeer waarschijnlijk, binnen
kort, in de Belgische hoofdstad, een nieuwe,
in de Fransche taal geredigeerde courant
het licht zien, welke de denkwijze en op
vattingen van minister-president Van Zee
land en diens vrienden zal verdedigen. De
leiding zou worden toevertrouwd aan den
heer R. Hislaire, die zoo juist bij den „pre
mier" om ontslag uit zijn functie van direc
teur van den documentatie- en persdienst
van het kabinet van den eerste-minister heeft
verzocht.
DE UITVINDER VAN MECANO
OVERLEDEN.
Op 73-jarigen leeftijd is gisteren te Liver-
pool de heer F. Hombey overleden, die de
uitvinder is geweest van het bekende jon
gensspeelgoed en van de in Engeland zeer
bekende mechanische treinen. Hornbey be
gon in 1900 met één assistent zijn eerste
mecano-doos in te richten. Op het oogenblik
arbeiden in de fabriek bij Liverpool 1500
man en in het Fransche filiaal bij Parijs 450.
De overledene, die in 20 jaar een groot for
tuin vergaard had, is van 1931 tot vorig
jaar conservatief lid van het Lagerhuis ge
weest voor het district Everton te Liverpool,
maar hij bedankte by de jongste verkiezin
gen voor hernieuwing der candidatuur met
het oog op zijn leeftijd.
DE VERLOVING VAN DE PRINSES.
Hoe de kinderziel reageerde.
In de derde klasse van een der openbare
lagere scholen te Doetinchem heeft men een
proef genomen hoe de kinderziel reageert
op de verloving van prinses Juliana. De eene
helft der klas kreeg tot taak een felicitatie
brief tot de prinses te richten; de andere
helft om de gebeurtenis door een teekening
in beeld te brengen.
Een der teekeningen stelde een hond voor
met een grooten oranjestrik, met als onder
schrift: „Alles draagt Oranje".
Bij de briefjes waren twee zeer gevoelige,
waarin prinses en prins werden bedankt
voor den „rijksdaalder, dien ze ons hebben
gegeven".
Briefjes en teekeningen zullen worden in
gebonden en het prinselijk paar worden aan
geboden. (N.R.Crt.)
TWEE DAGEN BURGEMEESTER.
Pas geïnstalleerde 28-jarige burge
meester van Gulpen overleden.
Op 28-jarigen leeftijd is te Valken
burg gisteravond plotseling overleden
de heer mr. A. J. C. Mares.
De heer Mares was eerst Zaterdag j.1.
geïnstalleerd als burgemeester van Gul
pen. Daarvoor was hij werkzaam aan
de provinciale griffie te Maastricht.
SIGARENFABRIEK AFGEBRAND.
Te Culemborg.
Gisteravond om negen uur is brand uit
gebroken in de sigarenfabriek „De Bataaf"
in het Koestraatje te Culemborg. Met brand-
blusch-apparaten trachtte men aanvanke
lijk het vuur te blusschen, hetgeen niet
mocht gelukken. De vrijwillige brandweer
kwam spoedig ter plaatse en tastte het vuur
met drie stralen op de waterleiding aan. Dit
kon echter niet verhoeden, dat het geheele
perceel uitbrandde. Veel sigaren gingen in
de vlammen verloren. De oorzaak van den
brand is nog onbekend.
Verzekering dekt de schade.
