DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN
Rust en kalmte over de monetaire politiek
van onze regeering.
"SSS 3» bS
De prijzen van de belangrijke eerste-
levensmiddelen vastgesteld.
DANK VAN H.M. DE KONINGIN.
No. 231 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK. Woensdag 30 September 1936
138e Jaargang
Allerwege instemming met de besluiten.
Politioneel ingrijpen tegen
prijsopdrijving.
winterprijzen brandstoffen.
oprichting mij. voor
industrie-financiering.
nederlandsche vereeniging van
huisvrouwen.
Aan hamsteraars wordt
niet geleverd.
Affiche van de drie Midden
standsorganisaties.
Monetaire toestand in het
buitenland.
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
fit
PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIENs
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
Gelijk reeds werd medegedeeld, is het
de bedoeling der regeering zoodanige
maatregelen te nemen, dat zekerheid
bestaat, dat de prijzen van brood, aard
appelen, boter, melk, consumptie-zet-
meelen en suiker zich niet zullen wij
zigen als gevolg van de nieuwe mone
taire situatie.
De heffing op boter is daarom met
terugwerkende kracht van Maandag 28
September af verlaagd van 0.85 op
0.75, terwijl met ingang van dien da
tum de restitutie bij export van boter
0.75 zal bedragen. De steun uit het
landbouw-crisisfonds op zuivel zal, in
verband met cle stijging van de zuivel-
waarde, met ingang van 5 October a.s.
worden verlaagd.
De prijs van consumptiemelk
ondergaat geen verhooging.
De restitutie bij export van kaas
wordt verlaagd voor volvet en 40+ tot
1 cent en voor 30-f- en 20-)- tot cent
per K.G.
Ten aanzien van tarwe zijn zooda
nige maatregelen getroffen, dat zeker
heid bestaat, dat de bloemprijs en dus
de prijs van brood niet beïnvloed
wordt door de monetaire maatregelen.
Ten einde een ontwrichting van de
markt van consumptie-aardap
pelen te voorkomen, is de denatura-
tietoeslag op dezelfde hoogte gehand
haafd, de toeslag bij export is echter
vervallen, zoodat de aardappelprijs on
geveer in evenwicht is op hetzelfde peil
als in de vorige week.
Voor zoover de suiker betreft zal
de crisisheffing op suiker evenveel wor
den verlaagd, als de stijging van de we
reldmarktprijs bedraagt.
De heffing op de voornaamste zet-
me el en zal met ingang van 30 Sept.
a.s. evenveel worden verlaagd als de
wereldmarktprijs gestegen is.
In verband met de stijging van de we
reldmarktprijs van rogge en gerst
is met ingang van 28 September j.1. de
denaturatietoeslag op rogge verlaagd
van 3 op 2 en de dorschtoeslag op
gerst verlaagd van 2.25 tot 0.75.
In verband met een en ander worden
de monopoliewinsten bij invoer en de
restitutie daarvan bij uitvoer, gehand
haafd op hetzelfde peil als de vorige
week, zulks met uitzondering van eeni
ge technische wijzigingen als gevolg van
bovengenoemde maatregelen, zoodat de
monopoliewinst van rogge vastgestel
wordt op 4 2 monopoliewinst op ge
denatureerde rogge plus 2 denatura
tietoeslag.)
hl verband met bet feit, dat °P ^°n<^e^
dag 1 October in de meeste P^a'se"
ons land de winterprijzen van b^^toffen
van kracht worden, wordt medegedeeld da
deze prüsverhooging niets te maken heeft
»et den huidigen toestand.
Men zal zich herinneren, dat elk j P
1 October de winterprijzen ingaan en lJ3b
daarop goen uitzondering.
Ten overstaan van notaris D. rlnian
te 's-Gravenhage is heden acte van op
«chting verleden van de N-V. Maatschap
PÜ voor industrie-financiering.
Uit de statuten der vennootschap blykL
dat zich o.m. ten doel stelt het verstrekken
van credieten op langen termijn aan het
deelnemen in het kapitaal van en het ver-
leenen van bemiddeling voor het ver
strekken van financieelen steun aan be
staande of nieuw op te richten industneele
ondernemingen, voor zoover werkverrui
ming en behoud van werkgelegenheid in
de Nederlandsche industrie daardoor kan
worden bevorderd.
Het bureau der vennootschap is geves
tigd te s'-Gravenhage, Bezuidenhout 107.
HET UNILEVER-CONCERN
VERSCHAFT WERK AAN ONZE
TEXTIEL-INDUSTRIE.
Het blijkt ons, dat eenige textielfabrie
ken hier te lande, zoowel weverijen als
drukkerijen, ten zeerste gebaat zijn met
belangrijke orders, welke afkomstig zijn
van een van de belangrijkste dochtermaat
schappijen der Unilever, de United Africa
Het afzetgebied van deze Unilever-
dochtermaatschappij is enorm en speciaal
ook aan katoentjes neemt de olievruchten-
leverende bevolking groote hoeveelheden
PDit komt dan weer aan onze industrie
ten goede en vermeerdert de werkgelegen
heid hier te lande.
Verzoeken aan het departement.
De minister-president ontvangt vele
brieven, verband houdende met hier
en daar locaal optredende prijsverhoo-
gingen.
Aangezien deze brieven ter behan
deling moeten worden door gegeven,
hetzij aan het departement van han
del, nijverheid en scheepvaart, hetzij
aan dat van landbouw en visscherij of
van sociale zaken, verzoekt de minis
ter-president klachten van dezen aard
voortaan, voor zooveel zulks na de
totstandkoming van de wet tegen
prijsopdrijving nog noodig is niet
meer aan hem te doen toekomen, doch
deze aanhangig te maken hetzij bij
den burgemeester der betreffende ge
meente hetzij bij de kamers van
koophandel, hetzij bij de 3 genoemde
departementen rechtstreeks.
Door den raad van ministers is, onder
leiding van den minister-president, inge
steld een ministerieele commissie, waar
van ook de ministers van financien, van
sociale zaken, van landbouw en visscherij
en van handel, nijverheid en scheepvaart
deeluitmaken. Deze commissie heeft tot
taak na te gaan voor welke goederen, m
verband met de gewijzigde valutaverhou
dingen, een redelijke prijsverhooging on
vermijdelijk moet worden geacht. Zij ver
gadert eiken werkdag aan het departement
van koloniën. Verzoeken van fabrikanten
of andere belanghebbenden moeten in-
tusschen aanhangig worden gemaakt by
een der departementen, welke in de com
missie vertegenwoordigd zijn.
Aansporing tot kalmte.
WÜ ontvingen het volgende schrijven, on
derteekend door mevrouw C. Eerdmans-de
Holl presidente en mevrouw D. Oppenhei-
"er-Belmfante, secretaresse van de Neder-
s u„ vprpenieing voor Huisvrouwen:
3 Het hoofdbestuur der Nederlandsche Ver
eeniging van Huisvrouwen meent goed te
doen zich langs dezen weg tot de Neder
landsche huisvrouwen in het algemeen en
dc loden dor -
JSsomsindUteden lol hot dolrooht» van
jat het van groot belang is, ue s
gezegd, dat het van k nderen, geen
wone levenswyze niet te_veranate
OVerpiotseelSgeToote vermeerdering van
vraag lokt prijsopdrijving uitj"1 st^dB
door de levenskosten stijgen. Dit m
iïïïï. in hot butondor worden vennedPj.
Geeft daarom gehoor aan de raaoge
van den voorzitter van den ministerraad en
De drie Middenstandsorganisaties
hebben ter beschikking van hun
leden-winkeliers een affiche ge
steld, waarop met kapitale letters
het koopend publiek wordt aange
raden in verband met de mone
taire maatregelen zich niet
noodeloos ongerust te maken over
prijsstijging. „Koopt", wordt ver
der aangeraden, „in normale hoe
veelheden en op het gebruikelijke
tijdstip, hetgeen u noodig heeft;
aan hamsteraars wordt niet ge
leverd."
voorziet in de behoeften van uw huishouden
op de wijze, die gij gewoon zijt geweest te
volgen. Gü helpt daardoor maatschappelijke
ontwrichting te voorkomen en maakt het
mogelijk, dat het economisch leven zich
verder zonder hinderlijke schokken ontwik
kelen kan.
Het hoofdbestuur vertrouwt, dat elke
huisvrouw zich van haar plicht bewust zal
zijn.
RADIOREDE.
Morgenavond radio-rede over de
monetaire maatregelen der re
geering.
Donderdagavond van 7.408.00 uur zal
prof. mr. dr. P. Lieftinck een rede voor de
avro-microfoon houden over „de beteekenis
van de jongste regeeringsmaatregelen ten
opzichte van den gulden."
VERGADERING VAN DE TEXTIEL
INDUSTRIE.
Gistermiddag heeft te Arnhem een groo
te vergadering plaats gehad van vertegen
woordigers van de geheele textielindustrie
onder auspiciën van de Ned. Textielconven-
tie, de wollen stoffen-conventie, de garen
centrale, de vereeniging van tricotage-fabri
kanten, de centrale van bandfabrikanten en
de katoen-commissie ter bespreking van den
voor de textielindustrie ontstane toestand
door de recente monetaire maatregelen.
In deze vergadering, welke op verzoek van
de andere respectieve voorzitters werd ge
presideerd door den heer H. P. Gelderman
C.M.zn., is een referaat gehouden door prof
Wisselink, waarbij deze de getroffen maat
regelen besprak, en op verzoek van het de
partement van handel en nijverheid het
standpunt der regeering uiteenzette en de
hiermede verband houdende wenschen en
aanwijzingen van het departement.
De vergadering keurde de reeds Zondag
middag door de Nederlandsche textiel-con-
ventie, de wollen-stoffen-conventie en de
Garencentrale genomen maatregelen goed
en zij sloot zich algemeen aan bij den
wensch der regeering om onredelijke prijs
opdrijving tegen te gaan en vaardigde een
commissie af, welke vandaag andermaal
overleg zal plegen met het departement van
handel en nijverheid.
VERGADERING VAN EIER-
EXPORTEURS EN HANDEL AREI
Gistermiddag heeft te Arnhem een ver
gadering plaats gehad van de landelijke
vereeniging van eier-exporteurs en hande
laren, ter bespreking van den door de wij
zigingen in de monetaire omstandigheden
ontstanen toestand en de gevolgen daarvan
voor den eier-export.
Na een uiteenzetting van dr. D. M. Dijt
te Haarlem, besloot de vergadering een te
legram te doen toekomen aan den minister
president, waarin de hoop wordt uitgespro
ken, dat een zoodanige aanpassing van de
munt zal worden doorgevoerd, dat de land-
bouw-crisismaatregelen zullen kunnen wor
den opgeheven.
MAATREGELEN TEGEN PRIJS
OPDRIJVING.
Officieel wordt meegedeeld, dat de
Zwitsersche franc is aangepast aan de
groote wereld-valuta's.
De wettelijke gouddekking blijft 40
pCt., de limieten van de devaluatie zijn
34.5 pCt. en 25.94 pCt. In feite is het
voorloopig niveau 30 pCt, beneden de
vorige pariteit.
Dit moet een voldoende aanpassing
van de productieprijs in Zwitserland
toestaan en een hernieuwde vlucht van
de Zwitsersche export mogelijk maken.
De bankactiviteit en de handel in goud en
deviezen is op geen enkele wijze beperkt
door den monetairen toestand welke zeer
solide is gebleven, de góuddekking blijft
hoog, de financieele politiek blijft voorzich
tig en de toestand van de begrooting blijft
gezond. Tenslotte zijn alle maatregelen ge
nomen om een verhooging van den levens
standaard te voorkomen.
In verband met de reactie van het parle
ment op de devaluatie van de Zwitsersche
franc waarschuwde de bondsraad, dat hij
zou aftreden indien hij niet het vertrouwen
van het parlement zal krijgen. Dit heeft in
het land diepen indruk gemaakt. Vermoe
delijk zal de stemming vannacht of morgen
ochtend plaats hebben.
Nationale raad geeft den bondsraad
volmachten.
De nationale raad heeft in de slotstem-
ming met 80 tegen 39 stemmen het besluit
goedgekeurd den bondsraad volmachten te
verleenen voor het nemen van dringende
economische noodmaatregelen.
ARBEIDERS, WERKLOOZEN EN
DE MONETAIRE POLITIEK.
Het r. k. Werkliedenverbond richt
zich tot den raad van ministers.
Het bestuur van het r.-k. Werklieden
verbond heeft zich naar aanleiding van de
monetaire politiek van de regeering met
een adres tot den raad van ministers ge
wend.
Hierin wordt gezegd, dat in het verleden
de politiek van de regeering er op gericht
is geweest de aanpassing van ons land
aan de gewijzigde economische verhoudin
gen te bevorderen door het verlagen van
loonen en prijzery voor zoover de regeering
daartoe bij machte was, rechtstreeks, voor
het overige niet rechtstreeks. Het gevolg
daarvan is geweest, dat vele loonen zeer
aanzienlijk zijn verlaagd. Hetzelfde proces
heeft zich voorgedaan met betrekking tot
de hulp, die gegeven wordt aan de werk
loozen. Naar aanleiding hiervan zijn dan
ook nog kort geleden door den minister
van sociale zaken maatregelen genomen,
of zouden deze nog genomen worden om
de financieele gevolgen te compenseeren.
In verband met de verandering in de
monetaire politiek der regeering zal vrij
wel zeker een stijging der prijzen op aller
lei gebied plaats vinden en adressant
vertrouwt er dan ook op, dat de regeering
de zoo sterk ingekrompen bestaansmoge
lijkheid van die arbeiders, welke vooral de
tot dusver gevolgde aanpassingsmethode
hebben ondergaan, aan de thans met groo
te waarschijnlijkheid intredende nieuwe
situatie opnieuw zal aanpassen, resp. de
aanpassing daarvan zal bevorderen.
Met name is bij het verbond de vraag
gerezen, of een der jongste wijzigingen in
de steunregeling, de maatregel tot liqui
datie van den huurtoeslag, niet ten spoe
digste ongedaan moet worden gemaakt.
Deze maatregel werd genomen om daling
van de huren te bevorderen, terwijl dit in
den nu geschapen toestand zeker over het
algemeen niet meer mogelijk zal zijn. Van
dezen maatregel worden derhalve nu zeker
de betroken werkloozen geheel de dupe.
Adressant beveelt het bovenstaande in
de welwillende aandacht van de ministers
aan.
Stappen van den Ned. R.K. Midden
standsbond.
In aansluiting op voorgaande berichten
omtrent maatregelen tot het voorkomen
van ongemotiveerde prijsstijgingen, getrof
fen door diverse instanties in den detail
handel, vernemen wij nader, dat ook de
Ned. r.k. middenstandsbond zich onmiddel
lijk tot zijn leden heeft gewend.
Naast de mededeelingen in de pers deed
het bestuur aan al zijn diocesane bonden,
vakbonden en plaatselijke middenstands-
vereenigingen een schrijven toekomen,
waarin onder aanhaling van den brief van
den minister van handel, nijverheid en
scheepvaart uitdrukkelijk wordt verzocht,
dat men zich onthoude van eiken vorm van
prijsopdrijving en in het bijzonder van elke
medewerking aan het z.g. hamsteren. De
meest effectieve bestrijding van overmatige
inkoopen door hamsteraars zou aldus
het bestuur zijn: de eenvoudige weige
ring om aan dergelijke personen te leveren.
DE GRAANHANDELAREN EN DE
MONETAIRE MAATREGELEN.
Het comité van graanhandelaren heeft
het volgende telegram gezonden aan den
minister-president dr. H. Colijn:
Het bestuur van het comité van graan
handelaren te Rotterdam veroorlooft zich
uwe excellentie te wijzen op de sterke ver
hooging van de graanprijzen tengevolge
van de blijkbaar lagere waardeering van
's-GRAVENHAGE, 30 Sept. 1936.
Hare Majesteit de Koningin, zeer
getroffen door de buitengewoon
groote belangstelling en het mede
leven ter gelegenheid van de ver
loving van H. K. H. Prinses Juliana
der Nederlanden met Prins Bern-
hard van Lippe-Biesterfeld, wenscht
langs dezen weg aan alle colleges,
corporaties, instellingen, vereenigin-
gen en particuliere personen,
hoogstderzelver oprechten dank te
betuigen, aangezien het onnoemelijk
groote aantal gelukwenschen het
Hare Majesteit niet mogelijk maakt
om een ieder afzonderlijk te bedan
ken.
De particulier-secretaris van H. M.
VAN HEEMSTRA.
den gulden op de Londensche en New
Yorksche wisselmarkt.
Daardoor zijn de prijzen voor tarwe met
ongeveer 1.25, rogge met 1.20, gerst en
maïs met 1.per 100 K.G. gestegen, ter
wijl deze prijzen tengevolge van andere
oorzaken reeds aanmerkelijke verhoogin
gen ondergingen.
Wij meenen u in het algemeen landsbe
lang met nadruk te mogen verzoeken de
monopolieheffingafi op broodtarwe, voer-
granen en andere artikelen, overeenkom
stig de plaats gevonden prijsverhooging te
verlagen.
HAAGSCHE POLITIE TREEDT OP
TEGEN PRIJSOPDRIJVING.
De Haagsche politie heeft, naar aanleiding
van ingekomen klachten van het publiek in
zake de prijsopdrijving, eenige winkeliers
gewaarschuwd.
Wordt aan deze waarschuwing niet onmid
dellijk gevolg gegeven, dan zal, in afwach
ting van de verdere maatregelen, voor den
betrokken winkel een politiepost worden ge
plaatst om het publiek te waarschuwen.
De positie der Oostenrijksche
schelling.
Gisterochtend is de koers der Fransche en
Zwitsersche waarden gestegen, waarbij het
devaluatie-peil werd overschreden.
In beurskringen verklaarde men, dat on
derhandelingen waren aangevangen met de
landen van centraal Europa ter bestudee
ring van den nieuwen toestand.
De Tsjechoslowaaksche delegatie is Maan
dag te Weenen aangekomen, teneinde be
sprekingen te voeren met bevoegde Oosten
rijksche kringen om terugslag van de deva
luatie van valuta tot het vroegere goudblok
behoorende landen op te vangen.
De devaluatie van de Franc
Vergadering van de senatoriale com
missie voor financiën.
.11 de senatoriale commissie voor finan
ciën zette de Fransche minister van finan
ciën het nationaal en internationaal belang
van de „alignement" van de valuta uiteen.
Hij verdedigde verder den tekst, welke in de
Kamer was goedgekeurd en zeide, dat de de
valuatie geen verhooging van belang in den
levensstandaard zal brengen. Na het ver
trek van Auriol constateerde de commissié,
dat de devaluatie reeds een feit is geworden
en dat men alleen kon spreken over de
technische maatregelen van de wet, waarop
enkele amendementen werden voorgesteld.
De rapporteur van de commissie, Abel
Gardey, kreeg evenwel opdracht erop te
wijzen met de meeste kracht, dat succes van
de operatie afhangt van den terugkeer tot de
grondbeginselen van financieel evenwicht en
volledig herstel van de sociale orde.
Vervolgens besprak de commissie de arti
kelen afzonderlijk.
Op verzoek van de commissie, stelde de
voorzitter Caillaux, de volgende formule op
om de regeering te wapenen tegen onge
rechtvaardigde prijsverhooging: „de wets
bepalingen van 20 Augustus 1936 welke tot
doel hebben ongerechtvaardigde prijsver
hooging te belemmeren, zullen van toepas
sing zijn op alle verhooging van prijs, on
der voorwendsel van de devaluatie. Deze
zullen worden teruggebracht op de gewone
prijs. Tenzij bewezen kan worden, dat deze
prijsverhooging het gevolg is van een ver
meerdering van waarde van ingevoerde goe
deren.
Benzineprijs in Frankrijk gestegen.
De benzineprijs is van 198 francs gestegen
tot 210 francs per hectoliter. Men vraagt
zich af of dit het eerste gevolg is van de
devaluatie.