DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Van hetSpaansche front geen nieuws.
No. 233
Zaterdag 3 October 1936
138e Jaargang
De Spaansche revolutie
Franco over zijn regeeringsprogram.
Franco voor de radio.
Tsjecho Slowakije
devalueert ook
Oostenrijk brengt geen wijziging
in haar politiek.
Het conflict in de
Oostenrijksche Heimwehr.
De Zomertijd ten einde.
DE KLOKKEN ÉÉN UUR
LATEN STILSTAAN.
Wij herinneren er aan, dat
in den nacht van Zaterdag op
Zondag de Zomertijd eindigt.
Men vergete dus hedenavond
niet, vóór het naar bed gaan,
de klokken één uur te laten
stilstaan en de horloges één
uur terug te draaien, dus van
12 op 11, 11 op 10 uur, enz.
Geen uitbreiding
Landbouwcrisisdiensten.
ALKMAARSCH
COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE AD VERTE NTIEN:
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk-
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
Dit nummer bestaat uit vier bladen. Directeur: C. KRAK.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
„Van het gevechtsfront geen nieuws".
Een bekend zinnetje, dat aan den
wereldoorlog doet denken. Want toen
begonnen de dagelij ksche telegrammen
wel heel vaak met de stereotype uit
drukking: „van het gevechtsfront geen
nieuws".
Thans zijn we ruim 20 jaar verder en
weer moeten we melden: van het ge
vechtsfront geen nieuws! en dan bedoe
len wij daarmee de gevechten in Spanje.
Op het strijdtooneel in Spanje is de ont
wikkeling ook in de laatste 24 uur niet
grooter geweest dan de laatste dagen. Gister
morgen hebben drie vliegtuigen der recht-
schen een groot aantal bommen op Eibar ge
worpen waar regeeringstroepen geconcen
treerd zijn. Het Volkshuis en een schooi
werden verwoest en men vermoedt, dat er
ook eenige slachtoffers te betreuren zijn.
Anderzijds moeten de regeeringstroepen
eenige aanvallen van hun tegenstanders aan
dit front afgeslagen en hun posities in de
buurt van Eibar versterkt hebben. Ook de
regeeringsluchtmacht is begonnen verschil
lende stellingen der opstandelingen te bom
bardeeren.
In de Sierre Gredos ten Westen van Ma
drid hebben de strijdkrachten van generaal
Mola het fort Luza en Casa Vieja bezet en
daarbij verliezen toegebracht aan de regee
ringstroepen. In Andalusië zou Olivera be
zet zijn door twee afdeelingen komende uit
Cordoba en Granada. Ook hier moeten de
regeeringstroepen verliezen geleden hebben.
In Estramadura hebben de rechtschen Gua-
rena bezet.
Franco over het regeeringsprogramma.
De speciale correspondent van Havas
meldt, dat in den afgeloopen nacht generaal
Franco voor den Castilliaanschen zender te
Burgos in groote trekken het propgramma
der nieuwe Spaansche regeering heeft uit
eengezet Dit programma is een mengeling
van de Carlistische en de zuiver fascistische
leer der leden van de Spaansche Phalanx.
Franco wees er op, dat de nieuwe regee
ring, wier leidende posten door militairen
bezet zijn, een totalitair karakter zal dragen.
De provinciale tradities zullen worden ge
ëerbiedigd, doch deze vrijheden mogen in
geen geval de nationale eenheid verzwak
ken. Franco duidde vervolgens, evenwel
zonder het woord te gebruiken, op de mo
gelijkheid van herstel der monarchie. Wan
neer wij het oogenblik daartoe gekomen
zullen achten, aldus Franco, zal de nationale
wil zich kunnen uiten, doch dat slechts
door middel der technische en corporatieve
organen, die werkelijk de verlangens van
het volk zullen kunnen vertolken en die de
nationale behoeften kunnen begrijpen.
Vervolgens verklaarde Franco, dat de ar
beid beschermd en verzekerd zal worden te
gen misbruik van de zijde van het kapitalis
me. Hij zou een rechtvaardige belooning
van den arbeid opleggen en voorzag ook de
mogelijkheid voor de arbeiders van deelen
in de winsten. Van de arbeiders zou hij
echter eischen, dat zij voortbrachten, wat
redelijkerwijze van hen verwacht kon wor
den en dat zij op loyale wijze met de „ele
menten van den nationalen rijkdom" zouden
samenwerken.
In zijn uiteenzetting van het program der
nieuwe regeering verklaarde Franco verder,
dat de staat met den katholieken godsdienst
tot overeenstemming zou komen, teneinde
te beantwoorden aan de godsdienstige ge
voelens van de groote meerderheid van het
Spaansche volk.
Tenslotte verklaarde Franco: Spanje
Wenscht in harmonie met alle volken te le
ven, doch het weigert elk contact met alle
landen met een communistisch regiem. Bo
vendien zal het trachten de geestelijke en
»>aterieele betrekkingen met de volken van
hetzelfde ras en van verwante taal nauwer
aan te halen.
Na de belegering van het Alcazar.
A. Ch» Morice, van het Journal, vertelt,
dat het leven in het geteisterde Toledo al
7 rechten herneemt. Kinderen spelen op
straat en krijgen de waarschuwing mee: op-
«Past waar je loopt, er liggen overal gra-
naten. De journalist moest door een venster
de tweede verdieping het Alcazar bin-
nen kruipen, zoo hoog had zich de wrakhoop
opgestapeld. Hij was erbij toen een roover-
moordenaar op heeterdaad betrapt werd:
gezegd, weg te loopen en toen
werd hij van achteren neergeschoten. Hu
oeeft ook een van de twee zuigelingen ge
en, die in die hel geboren zijn. Leden van
cUlwLting verhaalden, dat ze ™hJefe:
vS,7d hadden. Er was een afdeding
5L- vermetele zetten en een andere
tm£7le' S'mplon geheeten, moest de con
^nen laten springen En de dokter
heeft elke epidemie in deze omstandigheden
weten te verhinderen: drie oude vrouwen
stierven een natuurlijken dood.
André Salmon, van de Petit Parisien, die
ook met generaal Franco er binnengekomen
is, meldt, dat er 11.500 projectielen, waarbij
3000 van 155 m.m., op gevallen zijn.
De correspondent van de Matin bevestigt,
dat de lijken van de officieren in de gesple
ten muren geborgen werden, die vervolgens
werden dichtgepleisterd, en die der solda
ten onder zerken. Er bleven nog één paard
en vijf muildieren: met 200 gram vleesch
per dag voor ieder had de bezetting bere
kend het nog zes dagen kunnen uithouden.
Daar de chloroform op was konden de am
putaties alleen door het gebed verzacht
worden. Kolonel Moscardo vertelde hem,
vlak voor het beleg door het departement
van oorlog te Madrid opgebeld te zijn, dat,
onkundig van den omvang, dien de rebellie
genomen had, den chef van de krijgsschool
gelastte terstond het millioen patronen naar
Madrid te zenden, dat in de wapenfabriek
opgeslagen was. De kolonel heeft daar ten
bate van het garnizoen gebruik van ge
maakt; die schuilplaats was hem onbekend.
En deze correspondent bevestigt, dat Mos
cardo is opgebeld door zijn zoon van 18 jaar,
die op last van de tegenpartij zijn vader
moest vragen zich over te geven, maar die
dit weigerde gelijk de vader niet verkoos
den tegenstand te bekorten.
De gisteren gehouden zitting der
Cortes.
Het officieele persagentschap Fabra
meldt, dat de geheele regeeringspers haar
aandacht heeft gewijd aan de gisteren ge
houden zitting van de Cortes. Uit de com
mentaren blijkt aldus Fabra, dat ter ver
gadering eens te meer is onderstreept, dat
de Spaansche regeering zonder eenigen
twijfel legaal is en den wil der bevolking tot
uitdrukking brengt Deze regeering is tot
stand gekomen volgens het parlementaire
systeem en vertegenwoordigt dein ook de
geheele anti-fascistische Spaansche bevol
king, welke vastberaden strijdt om 't Spaan
sche fascismedat door het internationale
fascisme gesteund wordt, en zijn laatste po
gingen doet om zijn .misdadige poging tot
een goed einde te brengen, te verpletteren.
Zooals de leider, der regeering verklaarde,
aldus Fabra, strijdt Spanje niet alleen voor
zijn eigen, vrijheid, doch voor de vrijheid
van geheel Europa. Ter vergadering is ook
duidelijk tot uitdrukking gekomen, aldus
besluit de mededeeling, dat alle secties van
het Spaansche vaderland, de Basken, de Ca
talanen enz. evenals alle republikeinsche en
arbeiderspartijen vereenigd zijn door den
zelfden vastberaden wil tot de beslissende
overwinning te strijden tegen den gemeen-
schappelijken vijand en dat alles binnen de
grenzen van een innigen eerbied voor de
grondwet voor de verwezenlijking waarvan
het staatshoofd op de bres staat.
Nieuwe aanvallen bij Siguenza
afgeslagen.
De opstandelingen hebben, naar van de
zijde der regeering wordt medegedeeld,
nieuwe aanvallen gedaan bij Siguenza en
Navalperal. In beide sectoren waren de ge
vechten verbitterd en moorddadig. De op
standelingen zouden opnieuw zijn afgesla
gen en zware verliezen hebben geleden.
Franco stelt een technische Junta in.
Franco heeft een wetsontwerp geteekend,
waarbij een technische Junta wordt inge
steld, die bestaat uit de volgende secties:
financiën, justitie, industrie en handel, voed
selvoorziening, arbeid, onderwijs, openbare
werken en verkeer. Een secretariaat van
buitenlandsche zaken zal worden gescha
pen, dat zich met de diplomatieke betrek
kingen zal bezig houden. Ook een bureau
van pers en propaganda zal worden inge
richt.
De strijd om Madrid.
Het hoofdkwartier der regeeringstroepen
is thans gevestigd te Olias, op ongeveer 14
kilometer van Toledo. Hieruit zou blijken,
dat de opstandelingen Illescas, gelegen hal
verwege tusschen Madrid en Toledo, niet
bezet hebben.
De regeeringstroepen bereiden inderhaast
een aanval voor op het dorp Bargas, door
de opstandelingen bezet na den val van
Toledo.
Bilbao weer gebombardeerd.
De rechtschen deelen mede, dat drie vlieg
tuigen van de luchtmacht van Franco Bilbao
hebben gebombardeerd. Zij lieten een twin
tigtal bommen vallen, die aanzienlijke scha
de zouden hebben veroorzaakt.
Benoemingen bij de opstandelingen.
Generaal Mola is benoemd tot comman
dant van de troepen aan het noordelijke
front, Queibo de Ilano tot commandant der
troepen in het zuiden. Generaal Cabnnel-
is inspecteur-generaal van het leger gewor
den.
De monetaire situatie,
De ministerraad heeft geen beslis
sing genomen in haar bijeenkomst
van gisteravond.
In een communiqué wordt medege
deeld, dat een ministerieele commis
sie is benoemd tot bestudeering van
toestand.
Volgens welingelichte kringen be
reidt men een devaluatie voor, welke
in geen geval grooter zal zijn dan
16 pet.
Deze maatregel zou een aanvulling
zijn van de devaluatie van 10 Febr.
1934, toen de Tsjechische kroon met
16.70 pet. werd gedevalueerd.
Agrariërs en socialisten eischen
aanpassing van de Tsjechische
valuta.
De beide grootste Tsjecho-Slowaaksche
partijen, de agrariërs en de sociaal-demo
craten hebben besloten van de regeerin
gen te verlangen, dat de Tsjechische
kroon wordt aangepast aan de interna
tionale valuta-basis, welke door de de
valuatie in enkele landen is ontstaan.
Staatspresident Benesj heeft hierop met
den minister van financiën en den gou
verneur van de Tsjechische bank den
toestand besproken. Ten aanzien hiervaD
schrijft de officieuze „Prager Presse" dat
vermoedelijk nog in den loop van den
nacht een verklaring zal worden gepubli
ceerd waarin de beslissingen van den mi
nisterraad, welke in den avond van 2 Oc
tober bijeen is gekomen, zullen worden
bekend gemaakt
Hongarije voldaan over haar
muntpolitiek.
De ministerraad heeft gisteren eenige
aangelegenheden behandeld welke betrek
king hebben op door het buitenland geno
men monetaire maatregelen.
De ministerraad constateerde, dat „dank
zij de vroeger door de regeering genomen
maatregelen thans geen nieuwe monetaire
maatregel noodig is".
De ministerraad heeft president Goem-
boes telegrafisch gelukgewenscht met den
vierden verjaardag van deze regeering.
Oostenrijksch ministerraad acht
devaluatie ongewenscht.
De gisteren bijeengekomen minister
raad heeft, naar officieel wordt medege
deeld, als zijn meening te kennen gege
ven, dat een devaluatie van den schilling
niet in aanmerking komt.
Maatregelen der Roemeensche
houtexporteurs.
De Roemeensche houtexporteurs hebben
besloten de loopende contracten met die
landen welke de valuta hebben gedeva
lueerd „niet uit te voeren".
Majoor Fey uit de Heimatschutz
gezet.
In de gisteren gehouden bijeen
komst van Heimwehrleiders is over
eenkomstig de gisteren gehouden
stemming besloten tot royeering van
den vroegeren vice-kanselier, majoor
Fey, den burgemeester van Weenen,
Lahr, en alle andere leden, die hun
stem hebben verleend aan het door de
beide eerstgenoemden genomen initi
atief, ten doel hebbende de opperste
leiding der beweging aan prins
Starhemberg te ontnemen.
Deze maatregel, die een zuiver in
tern karakter draagt, is van geen
politiek belang.
Elk contact met Fey verboden.
Op straffe van royement is aan alle
leden van den Heimatschutz te Weenen
elk contact met majoor Fey verboden.
Men meent dat Fey de bevoegdheid van
Starhemberg om hem uit de Weensche
Heimatschutz te royeeren zal betwisten.
Fey zou verder vanavond getracht hebben
een onderhoud met Schussnigg te krijgen
om diens bescherming in te i'oepen. Dit
schijnt niet zonder succes te zijn gebleven,
daar de politie te elfder ure de Weensche
pers verbood een uitvoerig commniqué
over het royement van Fey te publiceeren.
DE STRIJD IN PALESTINA.
Twee generaals in een hinderlaag.
Generaal-majoor Howard, die het bevel
voert over de vijfde divisie en generaal
Beauman, die het bevel voert over de vijf
tiende infanterie-brigade, zijn Donderdag
avond op den weg van Acre naar Safad in
een hinderlaag gevallen en onder vuur ge
nomen. Twee afdeelingen mariniers waren
met pantserauto's en een stuk geschut des
morgens vroeg uit Acre vertrokken voor
een verkenning van den weg. De beide ge
neraals begeleidden de colonne. Plotseling
werd van twee zijden van den weg het
vuur geopend, hetgeen zich een eindweegs
verdei' herhaalde. In beide gevallen werd
de hulp van luchtstrijdkrachten ingeroe
pen, maar tengevolge van het dichte ge
bladerte der langs den weg staande hoo
rnen was het niet mogelijk de rebellen op
het spoor te komen.
De marine-geschutseenheden, die be
kend staan onder den naam Pip, Squeak
en Wilfred worden steeds meer gebruikt
in samenwerking met het leger tegen de
opstandelingen. De Pip is een tweeponder,
de Squeak een drieponder, terwijl de Wil
fred een zoeklicht is. De drie eenheden
zijn op open vrachtwagens gemonteerd.
HET MIJNONGELUK TE LA BOUVERIE.
Hoop op redding van de slacht
offers opgegeven.
Het aantal dooden ten gevolge van de
mijnontploffing te La Bouverie bedraagt
thans vijf. Er zijn 35 gewonden. Twaalf
mijnwerkers zijn nog niet bevrijd, men
vreest hen niet meer in leven te zullen
treffen.
Gistermiddag werd een nieuwe, doch ver-
geefsche poging gedaan de in de mijn La
Bouverie bedolven mijnwerkers te bereiken.
Men vreest meer en meer, dat de bedolven
arbeiders thans bezweken zijn.
De koning is gistermiddag in gezelschap
van den minister van arbeid op de plaats
van de ramp aangekomen, waar hij zich
heeft onderhouden met de ingenieurs en de
manschappen van de reddingscolonne.
Gisteren zijn twee mijnwerkers gestorven,
waardoor het aantal slachtoffers thans tot
zeven is gestegen. Er bevinden zich nog 11
mijnwerkers in de schacht. Teneinde het
vuur te blusschen werden alle ingangen
dichtgemetseld.
DE TOESTAND IN HET VERRE OOSTEN.
Twee Chineezen ter dood veroor
deeld.
Twee Cantoneezen, Yang Wen Tao en
Yeh Hai Sjeng, zijn ter door veroordeeld
wegens moord op den Japanschen verbin-
dings-officier Nakayama op 9 November
van het vorig jaar. Dit vonnis werd ge
veld door de bijzondere Chineesche dis-
tricts-rechtbank te Sjanghai.
Shigemitsu op reis door Mand-
sjoekwo.
De nieuwe Japansche ambassadeur te
Moskou, Mamoru Shigemitsu, is te Hsin-
king aangekomen op zijn inspectiereis door
Mandsjoekwo. De regeering van Mands-
joekwo ten aanzien van de afbakening van
bruik om hem de bedoeling van Mands
joekwo ten aanzien van de afbakenig van
de grens tusschen Mandsjoekwo en de Sov
jet-Unie en Mandsjoekwo en buiten-Mon-
golie uiteen te zetten.
BRAND IN ROEMEENSCH DORP.
Honderden gezinnen dakloos.
In het plaatsje Radautzi in Roemenië
heeft een geweldige brand 22 huizen be
nevens het postkantoor in de asch gelegd.
Honderden gezinnen zijn dientengevolge
dakloos.
DE BEWAPENINGSWEDLOOP.
De „Argus" wordt weer in dienst
gesteld.
De Britsche admiraliteit heeft gelast het
vliegtuigmoederschip „Argus" dat in 1930
buiten dienst werd gesteld, opnieuw te wape
nen. Het schip zal worden uitgerust met 20
vliegtuigen, welke draadloos kunnen wor
den bestuurd, voor het gebruik van schiet
oefeningen, welke in November a.s. in de
Schotsche wateren zullen worden gehou
den. Nadere bijzonderheden omtrent deze
oefeningen worden streng geheim gehou
den.
Eilanden van de Phoenixgroep in
bezit genomen.
Naar thans wordt bevestigd, hebben eenl
ge tijd geleden twee oorlogsbodems van de
vloot van Nieuw Zeeland opdracht ont
vangen een bezoek te brengen aan bepaald*
eilanden van de Phoenixgroep in den Stil
len Oceaan om de Britsche aanspraken op
deze eilanden opnieuw te bevestigen.
De commandeerende officier van een de
zer schepen heeft aan de plannen van deze
eilanden schilden aanbrengen met het op
schrift: „Deze eilanden zijn eigendom van
Koning Edward 8".
Hier is slechts sprake van een herhaling
van de Britsche aanspraken.
Aangezien de eilanden aan een belang
rijke route in den Stillen Oceaan liggen,
hecht men te Londen hieraan strategische
waarde.
Turksche bewapeningsopdrachten
aan Engeland?
De „Daily Express" meldt uit Genève,
dat daar een overeenkomst is gesloten
tusschen Engeland en Turkije, waarbij de
Turken zich bereid verklaard zouden heb
ben, bewapeningsorders in Engeland te
plaatsen. Een delegatie van Britsche finan
ciers en industrieelen zou zich reeds in
Turkije bevinden.
Van bevoegde zijde vernemen wij, dat
op grond van de gewijzigde omstandig
heden op monetair gebied zeker geen
uitbreiding aan de landbouwcrisisdien
sten zal worden gegeven.
Mitsdien is het nutteloos, te sollici-
teeren naar betrekkingen bü deze
diensten, tenzij in geval van oproeping.
ZIJN BELANGRIJKE
BESTUURSVERANDERINGEN IN ITALIË
AANSTAANDE?
Geruchten, volgens welke Italië
een keizerrijk zou worden.
Het verluidt, dat de Italiaansche ambas
sadeur te Londen, Grandi, zou worden ver
vangen door den ambassadeur te Buenos
Aires. Een bevestiging is echter niet ver
kregen. Het gerucht gaat, dat Grandi te
Rome een belangrijke functie zou gaan be-
kleeden. Deze verandering zou vóór den
28sten October plaats hebben.
Er zou ook sprake zijn van een bestuurs-
reorganisatie, waarbij een samensmelting
tusschen de oude provinciale bestuurs-
instanties en de instanties der fascistische
partij tot stand zou komen. De secretaris der
partij zou minister van binnenlandsche za
ken worden. Het zou zelfs mogelijk zijn, dat
het koninkrijk zou worden veranderd in een
keizerrijk, waarbij ook de functie van
grootkanselier geschapen zou worden.
Op 28 October zou te Rome een grootsch
defile plaats hebben van troepen, die in
Afrika gestreden hebben.
JODEN PROTESTEEREN TEGEN
FASCISTENBETOOGING.
Een deputatie van joden heeft gister
ochtend op het ministerie van binnenland
sche zaken een door 100.000 personen on-
derteekende petitie overhandigd, waarin
dezen, bewoners van het Londensche East-
End, protesteeren tegen de tegen a.s. Zondag
door de Britsche fascistische Unie belgde
betooging.
De gemeentelijke autoriteiten East End
vreezen ernstige incidenten bij het voorbij-
treken der betoogers.
Anti-fascistische betooging der
I. L. P.
De onafhankelijke arbeiders partij heeft
onder de arbeiders van East-End duizenden
pamfletten verspreid, waarin zij worden
uitgenoodigd deel te nemen aan den Zon
dag te Aldgate te houden monster-betooging
om tep rotesteeren tegen het fascisme.
DE WOLF VAN HET KAPITOOL NAAR
ADDIS ABEBA.
Bezoeken van den onderkoning.
Een bronzen copie van den wolf van het
kapitool zal over twee maanden te Addis
Abeba het verguld-bronzen standbeeld van
den leeuw van Juda vervangen, dat bij het
station van Addis Abeba staat. Dit stand
beeld zal worden overgebracht naar Rome,
waar het op den Via Triomfale zal worden
geplaatst.
De wolf weegt 7 centenaar en is 2 1/2
maal zoo groot als het origineel uit de 5de
eeuw voor Christus.
De Italaansche onderkoning heeft 'n be
zoek gebracht aan den Duitschen diploma-
tieken vertegenwoordiger. Dit was het eer
ste bezoek van dien aard. Er wordt in dit
verband van Italiaansche zijde op gewezen,
dat de Duitsche vertegenwoordiger als eer
ste de werkelijke verhoudingen in Abessi-
nië heeft erkend.
Later heeft de onderkoning ook een be
zoek gebrcaht aan den Franschen vertegen
woordiger, Bodard. Hij overhandigde den
heer en mevrouw Bodard het Italiaansche
oorlogskruis uit erkentelijkheid voor het
moedige gedrag van het echtpaar gedurende
de onlusten te Addis Abeba.