DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Algemeen offensief rondom Madrid.
STiJSdSJTi'rkleurcn dcn
No 249
Donderdag 22 Ocftober 1936
138e Jaargang
De Spaansche revolutie
President Azana houdt te Barcelona zitting.
Moeilijkheden in Madrid.
g«nstand".
Het Duitsche antwoord op de
Sovjet-beschuldigingen.
Russische beschuldigingen beslist
gedementeerd.
Boom uit park Windsor door
onbekenden geveld.
Delbos spreekt voor de
Fransche Kamercommissie.
De propagandatocht der
Rexisten.
De situatie van Dantzig
Nationaal geschenk
voor Prinses Juliana.
H.K.H. zal gaarne een
jacht aanvaarden.
Naamsverandering van
„De Zeven Provinciën".
Onze Berlijnsche gezant
gaat heen.
Regeeringsverklaring van den
Hongaarschen Min.-president.
rv
ALKMAARSC
Deze Coarant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
Iranco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIENi
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
Gistermorgen is het bevel gegeven
voor een algemeen offensief der recht-
sche troepen aan alle fronten om Madrid.
Te 13 uur rukten infanterie en caval-
lerie van het Zuiden, het Zuid-Westen,
het Westen en het Noord-Westen op, na
dat de stellingen der regeer in gstroepen
hevig gebombardeerd waren. Een groot
aantal vliegtuigen bestookte de link-
sche troepen en maakte iedere actie van
de luchtmacht der regeering onmogelijk.
De aanval is in hoofdzaak geconcen
treerd op Naval-Camero.
Intusschen wordt van het front in Aragon
gemeld, dat daar gistermiddag belangrijke
operaties begonnen zijn tegen Huesca, het
welk de militie uit Barcelona nu reeds
toolang aan den vijand tracht te ontrukken
Den geheelen dag hield de artillerie niet op
de stad te beschieten en, naar het van de
zijde der aanvallers heet, met succes. De be
langrijkste strategische positie der rechtsche
troepen zouden daarvan te lijden hebben
gthad, met name de nieuwe kazerne, met
bet kruitmagazijn. Dit laatste vloog tenge-
rolge van het bombardement in de lucht.
Terzelfder tijd maakten de regeeringstroe-
pen groote vorderingen in de richting van
de stad. Tot aan het vallen van den avond
werden de gevechten voortgezet.
Azana naar Barcelona.
Uit Barcelona wordt nog. gemeld, dat
president Azana zich gistermorgen naar het
parlementsgebouw heeft begeven, waar hij
zich in zijn bureau geïnstalleerd heeft.
In de naburige vertrekken werd zijn mili
tair kabinet gevestigd en het kabinet van
den secretaris van den president. Een wacht
van de republikeinsche garde heeft even
eens onderdak in het parlementsgebouw ge
vonden.
Krijgsberichten der opstandelingen.
Radio-Jerez heeft medegedeeld, dat de
verovering van het eiland Fernando Poo
bevestigd wordt. Bij Malaga hebben de
rechtschen Estepona aan den weg tusschen
Jerez en Malaga genomen. Bij Huesca blij
ven zij voorwaarts dringen. De verbindin
gen tusschen Madrid en Alicante zijn ver
broken.
Radio-Sevilla meldt, dat Fernando de
Bourbon, Hertog van Sevilla in die stad is
aangekomen en zijn diensten aan de recht
sche beweging heeft aangeboden.
Regeeringstroepen die een tegenaanval op
Illescas deden, zijn met zware verliezen af
geslagen. Bij Oviedo zetten de rechtsere
troepen hun zuiveringsactie voort. Het is de
bedoeling, dat daarna in geheel Asturie de
orde en rust hersteld worden.
Hertog van Sevilla meldt zich bij
de opstandelingen.
Radio-Sevilla deelt mede, dat Don Fer
nando van Bourbon, Hertog van Sevilla, In
de stad is aangekomen om zich ter beschik
king van de opstandelingen te stellen.
Caballero uitgefloten?
Azana
De echtgenoote van president Azana ha
rerzijds is per vliegtuig uit Alicante te Tou-
louse aangekomen en weldra vandaar naar
darijs doorgereisd.
Een aantal slachtoffers schijnt gemaakt te
*ijn bij een bombardement van Las Arenas
dicht bij Bilbao door rechtsche vliegtuigen.
Een der bommen kwam neer bij een Engel
sen torpedobootjager, die voor de kust
voor anker lag Vertrouwensmannen van
«eneraal Franco hebben met vertegenwoor
digers van het Baskische gemeentebestuur
van Bilbao onderhandelingen gevoerd over
de overgave van de stad Deze zyn echter
°P niets uitgeloopen, daar de Basken ston
den op een volledige amnestie alsmede P
erkenning van de onlangs door de^Madn
ieensche regeering autonomie van
ftffitnlto heeft een
Wp 113 vluchteden M zj)
•«.»h i„ deee beide
Later op den avond werd s Navalcarne-
m'°il8tandelmgen g8H1at de troepen ook be-
0 reeds bezet was en dat „emaakt in
la»grijke vorderingen hebben^ daaf de
J1 Noord-Oosten. Slgü, rechlsche troepen
^tste bezette stad en de rec^scn*nd y
lÜn thans vandaar over groeten afpand
«ferukt in de richting van 1 d zeide
Ook de radio-zender van Maar
gwteravond, dat thans het zuidelijk
"k was aangebroken. ..UP ffensief be-
°nt ls de vijand een g1"00' druk uit
£nnen en oefent hij een enorm^
^«r onze troepen bieden verwoea
Largo Caballero
Radio-Sevilla bericht verder, dat volgens
de mededeeling van vluchtelingen uit Ma
drid in de hoofdstad groote verwarring
heerscht. Vrouwen en kinderen trekken
door de straten en roepen: „Wij willen geen
bloedvergieten meer. Wij eischen dat de
stad wordt overgegeven".
Minister-president Largo Caballero zou
vanaf het balkon van het regeeringspaleis
een verklaring hebben willen afleggen, doen
de menigte op straat zou hem hebben uitge
floten.
Minister-president bezoekt het front.
Minister-president Largo Caballero heeft
een bezoek gebracht aan de verdedigings
werken aan het front voor Madrid. Aan
deze werken wordt gearbeid door duizen
den arbeiders, in hoofdzaak jongelieden, die
nog niet den leeftijd bereikt hebben om wa
pens te dragen. De meeste hunner zijn vrij
willigers.
Offensief der regeeringstroepen.
Uit van het front in Aragon ontvangen be
richten blijkt, dat de regeeringstroepen
gisteren een hevig offensief hebben ontke
tend in de buurt van Heusca, dat geslaagd
is.
Ten Noorden van Huesca zijn de regee
ringstroepen opgerukt in de richting van
Chimilla. Zü hebben Alerre bezet.
In den sector van Tardiente hebben de op
standelingen geprobeerd een aanval te on
dernemen, welke werd afgeslagen. De op
standelingen hebben zich tot 12 K.M. ten
Noorden van Saragossa moeten terugtrek
ken.
De opstandelingen op 25 K.M. van
Madrid.
Gistermiddag om vier uur zijn voorposten
der opstandelingen Naval Carnero binnen
getrokken. De rechtsche troepen zijn giste
ren in dit gebied in het geheel 12 K.M. op
gerukt. Zij bevinden zich thans op 25 K.M.
van de poorten van Madrid.
De bezetting van Naval Carnero en Illes
cas is van groot belang met het oog op de
voorbereiding van den aanval op Madrid.
De non-interventie kwestie.
De Duitsche regeering heeft gisteren
door middel van haar zaakgelastigde te
Londen den voorzitter van de niet-
inmengings-commissie, lord Plymouth,
een nota doen 'toekomen, waarin zij
antwoordt op de beschuldigingen van
de regeering te Madrid en van de Sov
jet-regeering, dat Duitschland het
wapen-embargo zou hebben overtreden.
In de Duitsche nota worden'deze beschul
digingen onhoudbaar genoemd en met be
slistheid verworpen.
Terzelfder tijd deelt de Duitsche regee
ring, aan de hand van het omvangrijke
materiaal, dat haar ten dienste staat, aan de
commissie een groot aantal gevallen mede,
waarin het wapen-embargo van Sovjet-
Russische zijde op flagrante wijze is ge
schonden.
Tsjecho-Slowakije leverde geen
wagens tijdens den burgeroorlog.
Ten aanzien van de verklaring van den
verdediger van Oviedo, generaal Aranda, dat
de regeeringstroepen Tsjecho-Slowaaksche
wapenen gebruikten, deelt het Tsjecho-
Slowaaksch persbureau mede, dat gedurende
den burgeroorlog in Spanje de regeering te
Madrid geen wapens in Tsjecho-Slowakije
heeft besteld.
Ook zijn haar geen wapens of uitrustings
stukken door Tsjecho-Slowakije verkocht
De regeering van Tsjecho-Slowakije houdt
zich nauwkeurig aan de bepalingen van de
niet-inmenging in Spanje.
De toestand in Palestina
Herinnering aan regeeringsjubileum van
wijlen Koning George V.
De verleden jaar door wijlen Koning
George 5 van Engeland uit het park van het
kasteel van Windsor voor Palestina ge
schonken en in tegenwoordigheid van den
Britschen hooge commissaris door de ver
tegenwoordigers der Joodsche organisaties
op plechtige wijze geplante „Konings-jubi-
leum-boom" werd Dinsdag door onbekend
gebleven daders geveld.
De boom, welke in het z.g. Jubileum-bosch
bij Jeruzalem stond, was tijdens de onlusten
in Palestina bijzonder scherp bewaakt.
De minister van buitenlandsche zaken
Delbos, heeft voor de Kamercommissie
van buitenlandsche zaken een uiteen
zetting gegeven van de werkzaamheden
van de commissie van non-interventie
in Spanje. De minister verklaarde, dat
de te Londen zetelende commissie ge
vaarlijke complicaties heeft voorkomen
door een waren inmengings-wedloop te
verhinderen.
De eerstvolgende zittingen moeten
het mogelijk maken een accoord tot
Yvon Delbos
stand te brengen, waarbij de niet-
inmenging practisch verzekerd wordt.
Voorts zeide Delbos, dat de regeering
geenszins voornemens was het stand
punt dat zij ten aanzien van de gebeur
tenissen in Spanje heeft ingenomen, te
wijzigen.
Op een vraag van een der commissieleden,
of het Fransch—Russische pact in werking
zou moeten treden indien Rusland zijn neu
trale houding mocht laten varen en open
lijk ten gunste der regeering te Madrid of
Barcelona zou intervenieeren, en hieruit
dan een conflict zou voortvloeien tusschen
Rusland en een continentale mogendheid,
antwoordde Delbos, dat het pact uitdrukke
lijk bepaalt, dat het slechts in werking zal
treden indien zich op het eigen grondgebied
van een der beide partijen een geval van
agressie zou voordoen, een mogelijkheid,
die, naar het den minister scheen, niet
onder oogen behoefde te worden gezien.
Met betrekking tot de Belgische kwestie
stelde Delbos vast, dat in de verbintenissen
van België op het oogenblik niets gewij
zigd is, dat dit land trouw blijft aan den
Volkenbond en zich nog steeds gebonden
acht door het Verdrag van Locarno en de
onlangs te Londen gesloten accoorden, tot
dat een nieuw Locarno-pact tof stand zal
zijn gekomen.
Tijdens de zitting gaven verscheidene
aanwezigen uiting aan de vrees omtrent het
geen zou kunnen gebeuren ingeval hetzij
van een succes, hetzij van een nederlaag
der regeering te Madrid. Zij hielden o.a.
rekening met de mogelijkheid van een ver
zoek om hulp, dat Catalonië wel eens tot de
Fransche regeering zou kunnen richten.
Hierop verklaarde Delbos, dat hij niets zal
doen zonder zich te beraden met Engeland
er. de mogendheden, die zitting hebben ge
nomen in de non-interventiecommissie.
In het gedeelte van zijn uiteenzetting, dat
betrekking had op de verklaring van koning
Leopold wees Delbos vooral op de handha
ving van alle verplichtingen, die België op
zich genomen heeft.
Op dit punt was hij nog denzelfden dag,
waarop de besluiten van den Belgischen
ministerraad bekend werden gemaakt, door
minister-president van Zeeland telefonisch
volkomen gerustgesteld.
Niet alleen dat het woord „neutraliteit"
niet is genoemd, doch de Belgische regee
ring heeft er prijs op gesteld te doen weten,
dat zij trouw blijft aan het Locarno-pact,
aan den Volkenbnod en aan het accoord van
Londen. In de afspraken tusschen de gene
rale staven is geen enkele wijziging geko
men.
Van Zeeland spreekt hedenavond
voor de radio.
De Brusselsche Federatie van Socialis
tische Vakvereenigingen heeft besloten,
zich te verzetten tegen den opmarsch
naar Brussel, die de rexisten voor Zon
dag a.s. hebben georganiseerd.
Minister-president van Zeeland zal
hedenavond voor de radio spreken.
Betooging der rexisten verboden.
De regeering heeft besloten, de bijeen
komst van rexisten, die vct>r Zondag was ge
organiseerd, te verbieden.
De zitting van den kabinetsraad.
In een communiqué, dat na afloop van den
kabinetsraad, die des avonds gehouden is, is
gepubliceerd, wordt o.a. met betrekking tot
het verbod van de rexistische betooging
medegedeeld, dat de regeering van meening
is, dat in de tegenwoordige periode van eco
nomisch herstel iedere betooging van dezen
aard bezwaren en risico's met zich mede
brengt, waarvoor het land gespaard moet
worden.
De kabinetsraad heeft in deze zitting
voorts zijn goedkeuring gehecht aan het
antwoord van België op het Britsche memo
randum aan de Locarnostaten van
tember.
De kabinetsraad.
De gisteren onder voorzitterschap van
minister-president van Zeeland gehouden
kabinetsraad heeft geduurd van 's avonds
half negen tot vannacht kwart over twaal
ven.
Het na afloop der bespreking uitge
geven communiqué vermeld met name, dat
de raad bepalingen heeft vastgesteld van
een wetsontwerp, waarbij de opening van
nieuwe eenheidsmagazijnen en van groote
warenhuizen wordt verboden tot
parlement zich over deze
hebben uitgesproken.
De ministerraad heeft wetsontwerpen aan
genomen inzake amnestie voor personen die
gestraft zijn wegens hun optreden bij
kingen of wegens politieke
delicten.
De minister van buitenlandsche zaken
gaf tenslotte kennis van het ontwerp
antwoord van België op het Britsche memo
randum, dat op 17 September was over
handigd aan de staten-onderteekenaars van
het verdrag van Locarno.
dat
kwestie
het
zal
sta-
militaire
WICHMANN GEARRESTEERD.
De politie te Danzig heeft afgevaardigde
Wichman, secretaris der vereeniging van
sporowegpersoneel, die gisteren werd
ontbonden, gearresteerd.
Danzigers als recruten naar
Duitschland?
Men meldt, dat 3000 jeugdige recruten
uit Danzig naar Duitschland zullen ver
trekken om militairen dienst te doen.
Het „U.D." zegt van welingelichte
zijde te vernemen, dat Hare Ko
ninklijke Hoogheid Prinses Juliana
er in toegestemd heeft als algemeen
huwelijksgeschenk van het geheele
Nederlandsche volk een jacht, be
stemd voor de vaart in de West-
Suropeesche wateren te aanvaarden.
Naar wij vernemen, is bij kon. besluit be
paald, dat de naam van Hr. Ms. pantser
schip „De Zeven Provinciën" wordt ver
anderd in „Soerabaja".
Deze naamsverandering is het gevolg van
het feit, dat het schip bestemd wordt tot
opleidingsschip voor inlandsche schepe
lingen.
Het wordt verbouwd en gestationneerd te
Soerabaja.
Naar een anderen belangrijken post.
Naar aanleiding van het bericht, dat
H.M.'s gezant te Berlijn nog slechts kor
ten tijd zijn tegenwoordigen post zal
blijven bekleeden, wordt van bevoegde
zijde medegedeeld, dat eerlang een aan
tal mvtaties zal moeten plaats hebben
onder de hoofden van H.M.'s zendingen
in het buitenland.
Het ligt in de bedoeling, daarbij aan
graaf van Limburg Stirum een anderen
belangrijken diplomatieken post toe te
vertrouwen. De uitvoering van dat
voornemen zal ten gevolge hebben, dat
deze gezant over eenige maanden zijn
tegenwoordigen post zal verlaten, ten
einde, na eenige maanden vacantie bui
ten bezwaar van de schatkist, zijn nieu
we bestemming te volgen.
Daranyi legt den nadruk op de
kwestie der minderheden.
Minister-president Daranyi heeft gis
termiddag in de Kamer zijn regeerings-
programma uiteengezet. Hij zeide, dat
er geen enkele wijziging zal komen m
de groote lijnen der buitenlandsche
politiek.
Daranyi
„Wij zullen aldus zeide hij de
constructieve vredespolitiek blijven vol
gen, op de basis waarvan wij tot dus
verre hebben samengewerkt met een ge
heele reeks Europeesche staten, de
vriendschapsbanden gehandhaafd en
zelfs versterkt worden. Wij zullen na
tuurlijk groote aandacht schenken aan
de goede traditioneele betrekkingen met
Duitschland. Gevoelens van erkentelijke
vriendschap koesteren wij voor Polen
en Bulgarije, die hebben gedeeld in den
nationalen rouw.
Intusschen is de samenwerking tusschen
Hongarije en zijn vrienden tegen niemand
gericht: wij streven naar een algemeene
verzoening. Het land wenscht zich te yer-
