£awU en Jmw&ouw
PROFESSOR SLIM EN ZOON
Pluimveeteelt.
ROL maakt ze gaaf en zacht
Verkeersonge'ukken.
Branden.
e Handen rood en ruw
Crisis-publicatie.
STEUNVERGOEDING ERWTEN
EN VELDBOONEN.
De Nederlandsche Akkerbouwcentrale
maakt bekend, dat de steunvergoeding
voor groene erwten van de kwaliteitsklas
se C, gedenatureerd in het tijdvak van 26
October 1936 tot en met 31 October 1936
1.50 per 100 K.G. zal bedragen.
Voor in datzelfde tijdvak gedenatureer
de groene erwten van de laagste klasse en
andere erwten zal die steunvergoeding
1.per 100 K.G. bedragen.
De steunvergoeding voor veldboonen,
welke volgens de dateering van het
dorschbriefje zijn gedorscht in het tijdvak
van 26 October 1936 tot en met 31 October
1936 zal 2.per 100 K.G. bedragen.
's-Gravenhage, 9 November 1936.
HUWELIJKSGESCHENKEN VOOR
DE PRINSES.
Deskundige adviezen voor
opdrachtgevers.
Het bestuur der Nederlandsche vereeni-
ging voor Ambachts- en Nijverheidskunst
vestigt onze aandacht op het volgende:
de datum van het huwelijk onzer prin
ses is thans vastgesteld.
Het is kort dag, zoodat ieder comité en
iedere vereeniging zich nu zal haasten hun
geschenk of hun aandeel in het nationale
geschenk te kiezen en in uitvoering te
geven.
Aan wie?
Een gebeurtenis als deze is een geluk
kige gebeurtenis. Ook voor de kunst.
Want is er wel één geschenk, waaroor
men uitdrukking wil geven aan de hooge
gevoelens van eerbied en liefde of daarbij
aan zinvolle gedachten, dat het stellen
kan zonder de medewerking van de
kunst, en dus van een kunstenaar? Velen
zij-, bekend met een kundig en bevoegd
kunstenaar, wiens talent en ervaring zij
bij hun keuze te hulp kunnen roepen,
zoodat zij er zeker van zijn, dat hun ge
schenk niet alleen hen zelf bevredigt,
maar ook erkenning, ja bewondering
vindt bij eiken beschouwer, maar in de
eerste plaats bij hen, voor wier gebruik
het is bestemd. Doch de ervaring leert
ook, dat er velen méér zijn, die niet op de
hoogte zijn, niet met een deskundige be
kend zijn, en vrijwel van het toeval moe
ten laten afhangen bij welken ontwerper
zü terecht komen.
En toch is dit volstrekt onnoodig.
Want de Nederlandsche Vereeniging
voor Ambachts- en Nijverheidskunst
heeft juist met het oog op zulke gevallen
een college van advies in het leven geroe
pen, dat samengesteld is niet uit vereeni-
gingsmannen, maar uit mannen van alge
meen erkende beteekenis en met leidende
functies op het terrein der nijverheids
kunsten in Nederland. Het college geeft
volkomen belangeloos en onpartijdig raad,
Daarnaast heeft deze vereeniging inge
steld een instituut van sier- en nijver
heidskunst, dat tot taak heeft snel en
doelmatig een ieder voor te lichten
overheidsorganen, publiek, fabrikanten,
scholen die inlichtingen wenscht om
trent welk onderwerp ook, liggende op
het gebied dier kunsten.
Het wordt van rijks- en gemeentewege
gesteund en werkt belangeloos en koste
loos.
Het kan in deze dagen uitstekende
diensten bewijzen.
Het adres is Zwarteweg 64, 's-Graven
hage.
IN KOKEND WATER GEVALLEN.
Toen de vader van het 4-jarig jongetje
S. W., in de Tuinstraat te Den Helder, na
dat hij een teil met kokend water van het
vuur had gezet en op den keukenvloer
geplaatst, zich even had verwijderd, viel
het jongetje, dat spelenderwijze achteruit
liep achterover in het kokende water. De
vader wist het kind er spoedig uit te
trekken, doch het onderlichaam was hevig
verbrand. Terstond werd de gemeentelijke
geneeskundige dienst gewaarschuwd, die
de vele brandwonden verzorgde; de toe
stand van het ventje is zeer ernstig.
OOGJE UITGESTOKEN.
Gisteren waren de twee zoontjes van
den heer Tj. Koster te Twijzelerheide
(Fr.) achter een woning aan het spelen
met een mestvork. Per ongeluk stak het
oudste jongetje zijn tweejarig broertje
met een mestgreep in zijn gezicht, waarbij
het oogje van den kleine zeer ernstig ge
wond werd. Direct werd het jongetje naar
een dokter vervoerd, die overbrenging
naar het academisch ziekenhuis te Gro
ningen noodzakelijk achtte. De toestand
van den kleine is zeer zorgelijk. Waar
schijnlijk zal hij zijn oogje moeten misseta.
VAN FRAUDE VERDACHT.
Een veertigjarige kasbediende, sedert
vele jaren in dienst bij de Stedelijke Licht
fabrieken te Leiden, wordt verdacht zich
te hebben schuldig gemaakt aan het ach
terhouden van gelden van betaalde kwi
tanties. De fraude dateert pas van de
laatste maanden, zoodat het bedrag der
verduisteringen vermoedelijk niet zeer
groot zal zijn.
DE „UITGEVERS'' MET EEN SAFE.
Stel oplichters aangehouden.
De Bussumsche politie heeft een 53-ja-
rigen man aangehouden, C. genaamd, en
diens 21-jarigen zoon, die worden verdacht
van verduistering.
Beiden waren voornemens een nieuw
blad op het gebied van huisvlijt uit te
geven; zij gaven althans aldus voor. Zij
bezaten niet de minste middelen hiertoe,
doch wisten wel raad.
In een der dagbladen plaatsten zij een
advertentie, waarin zij voor hun uit te
geven blad een vertegenwoordiger vroegen
op een salaris van 35 per week plus pro
visie. Reflectanten moesten echter 2000
waarborg storten, hetgeen in den vorm
van waardepapieren kon geschieden.
Een der reflectanten, uit Maassluis af
komstig, ging op het aanbod in, werd aan
genomen en zou voor de gevraagde waar
depapieren twee obligaties met een totale
waarde van 2000 deponeeren.
Men sprak af, elkaar in het Centraal
Station te Amsterdam te ontmoeten. Hier
werden de betreffende contracten getee-
kend, waarop de toekomstige vertegen
woordiger de oligaties aan den vader af
stond. Deze gaf ze aan zijn zoon met de
woorden: „Jij hebt den sleutel van de safe,
berg jij ze even op".
Spoedig bleek echter dat er geen safe
bestond, laat staan dat de zoon een sleutel
hiervan bezat.
De zoon begaf zich met de obligaties
naar een kassier en liet ze verzilveren.
Hij ontving 1500 als voorschot en later
het restant, dat, daar de obligaties boven
pari stonden, zelfs nog 50 meer bedroeg
dan de nog resteerende 500a.
Het tweetal schafte zich van het geld
hierop twee tweedehands-auto's aan, be
taalde zijn schulden en kocht tenslotte nog
eenige andere dingen.
De bedrogen „vertegenwoordiger" nam
de politie in den arm en deze kon den zoon
in de ouderlijke woning aan de Boschlaan
te Bussum arresteeren. De vader bleek
verdwenen, maar de politie kwam er ach
ter, dat hij zich te Soest verborgen hield.
Ze toog erheen, maar aan de opgegeven
woning werd haar de toegang geweigerd,
waarop zij assistentie van de Soester poli
tie verzocht en vervolgens de woning wist
binnen te komen. Den gezochte vond zij
boven, waar hij zich op een slaapkamer
had verborgen en werd gearresteerd. Hij
bleek recidivist te zijn en reeds wegens
verduistering veroordeeld te zijn.
De man die den oudsten onbetrouwba-
ren „uitgever" verborgen hield, werd ge
verbaliseerd wegens het belemmeren van
de politie bij het opsporen van een ver
dachte.
ARBEIDER IN HET WATER GEWAAID
EN VERDRONKEN.
Op de werf van de firma R. J. Koker,
houthandel en zagerij, gevestigd Lauwerecht
te Utrecht, heeft zich tengevolge van den
hevigen wind gisteren een ernstig ongeluk
voorgedaan, waarbij een 31-jarige arbeider
het leven heeft gelaten.
Op deze werf lag langs den waterkant
een partij hout opgestapeld. In verband met
de windkracht bestond er gevaar, dat dit
hout in het water zou waaien, zoodat den
31-jarigen arbeider H. werd opgedragen het
hout in een huisje op de werf te bergen.
Toen H. zijn werk aanving en een plank
optilde, werd deze door den wind gegre
pen, waardoor H. zijn evenwicht verloor en
in het water viel. Eenige voorbijgangers
slaagden er na eenige minuten in den man
met behulp van een dreg uit het water te
halen.
De inmiddels ontboden G.G.D. heeft ge
tracht de levensgeesten bij het slachtoffer
op te wekken, hetgeen niet meer mocht
baten.
VROUW DOOR AUTO DOOD
GEREDEN.
Gisteravond te kwart voor acht is op den
hoek van de Cornelis Krusemanstraat en de
Hendrik Jacobstraat te Amsterdam een ern
stig verkeersongeluk gebeurd.
Een 65-jarige vrouw weifelde bij het over
steken van de straat en werd door een
personenauto, die uit de richting van den
Amstelveenscheweg kwam, gegrepen en
overreden. Zij is bijna onmiddellijk na het
ongeluk overleden.
De naam van het slachtoffer is nog niet
bekend. Het stoffelijk overschot is naar het
ziekenhuis overgebracht.
GECOMPLICEERDE ACTOBOTSING
OP DEN HAARLEMMERWEG.
Op den Haarlemmerweg bij het Kruithuis
te Amsterdam is gisternamiddag omstreeks
half zes een gecompliceerd verkeersonge
luk gebeurd, dat, wat persoonlijke ongeluk
ken betreft, nog tamelijk goed is afgeloo-
pen.
De auto van den heer T. K. uit Zandvoort
werd ingehaald door de auto van den heer
K. uit den Haag. Op het oogenblik van het
paf^-rer.. waarbij de voorbijrijdende auto
op het midden van den weg kwam, werd
hij aangereden door een tegenligger. De auto
kantelde en kwam met den zijkant op den
weg te liggen.
Op dat oogenblik verscheen een vierde
auto op het tooneel die tegen den gesneu
velden wagen aanreed. De bestuurder van
de gekantelde auto werd licht gewond.
De twee auto's werden licht beschadigd.
KAPITALE BOERDERIJ AFGE
BRAND.
Gistermiddag tegen twaalf uur is de
kapitale boerderij, het z.g.n. .Groot Stik
ken, eigendom van het Gasthuis en Pro-
visoriefonds, te Groenlo, bewoond door
den landbouwer Tuinte, geheel in vlam
men opgegaan.
De brand is ontstaan in een groote
schuur, welke vlak bij de woning is ge
bouwd. Hier brandde een fornuispot en
het vermoeden bestaat dat hierdoor de
brand is ontstaan. De hevige wind, welke
in de lengterichting op het huis stond,
was oorzaak dat de brand zich zeer snel
voortplantte. Niet alleen de groote nieuwe
schuur maar ook het hoofdgebouw, het
welk enkele jaren geleden grondig werd
verbouwd, stonden weldra in lichter
laaie. Een buurjongen ontdekte den brand
en waarschuwde de bewoners, die aan
tafel zaten. Met de grootste moeite slaag
de men erin het vee te redden. Van het
huisraad kon zoo goed als niets behouden
worden. Groote hoeveelheden rogge en
hooi, benevens een roggemijt van veertig
vim gingen verloren.
De brandweren van Groenlo en Lich
tenvoorde, die spoedig ter plaatse waren,
konden vrijwel niets uitrichten tegen de
vuurzee. Slechts de muren zijn gedeelte
lijk bljjven staan. De schade wordt door
verzekering gedekt. Persoonlijke onge
vallen hebben zich niet voorgedaan.
BESTRIJDING VAN TUBERCULOSE
ONDER HET RUNDVEE.
De secretaris der Ver. tot bestrijding van
de t.b.c. onder het rundvee, de heer E.
Koster Dzn., schrijft ons:
Op de dezer dagen gehouden vergade
ring van het Bestuur der Vereeniging tot
bestrijding van de tuberculose onder het
rundvee en van andere veeziekten in
Noordholland, kwam bij het samenstellen
der begrooting voor 19361937 ter sprake
de mogelijkheid om meerdere veehouders
in genoemde bestrijding op te nemen. Door
de regeering is evenwel in November 1934
een limiet gesteld voor aansluiting. Reeds
in het vorige jaar had Noordholland deze
limiet bereikt, ja ging daar zelfs boven. De
boventallige veehouders werden als Beta
lende) leden aangenomen.
Om meerdere veehouders in de gelegen
heid te stellen is met toestemming van de
regeering besloten, op kosten van de ver
eeniging nog de gelegenheid open te stel
len voor een meer-onderzoek van 10.000
stuks vee, hetgeen overeenkomt met onge
veer 500 veehouders. De aangifte hiervoor
staat open tot uiterlijk 6 December a.s
Vanzelfsprekend is, dat de B.leden van
het vorige jaar en zij die zich reeds hier
voor opgaven in deze voorgaan.
Na het bereiken van bov.gen. aantal
kunnen de verdere aangiften als B.lid
worden aangenomen.
DE TEWERKSTELLING VAN
TUINDERS IN HET EIGEN BEDRIJF.
In de vergadering van het hoofdbestuur
van het district Noord-Holland van den
Nederlandschen Tuindersbond, dezer dagen
gehouden, is, naar wij vernemen, o.m. aan
de orde geweest de tewerkstelling van de
tuinders op het eigen bedrijf. Door verschei
dene afdeelingen van dezen bond zijn eeni-
gen tijd geleden verzoeken gericht tot de
gemeentebesturen om aan den minister te
willen verzoeken, de tuinders die daarvoor
in aanmerking kwamen, te werk te stellen
op het eigen bedrijf. Vele gemeentebesturen
hebben hieraan gevolg gegeven, doch de
minister heeft de verzoeken afgewezen. Dit
was voor de tuinders een groote teleurstel
ling. Het bestuur was over het algemeen
van gevoelen, dat men zich niet maar zoo
bij deze beslissing kon neerleggen, aange
zien het zeer noodzakelijk is voor de in
standhouding der bedrijven, dat in dezen
geest een oplossing wordt gevonden. Het is
voor de tuinders, die aanstonds gedwongen
worden in de werkverschaffing te gaan am
in het levensonderhoud te voorzien, een on
mogelijkheid om daarnaast ook nog het
eigen bedrijf op gang te houden. Het is dan
ook voor de instandhouding van de tuin
bouwbedrijven van het grootste belang, dat
de aangevraagde regeling zoo spoedig moge
lijk wordt ingevoerd. Men besloot dit onder
werp in de binnenkort te houden hoofdbe
stuursvergadering aan de orde te brengen.
Voorts zal een bespreking worden gehouden
met den L.T.B. en C.B.T.B, over dit onder
werp. Zooals bekend, hebben deze beide or
ganisaties deze zaak ook in behandeling.
De misoogst-steun 1935 werd hierna be
sproken. Deze steun was uitgekeerd tot
30 van het verlies van de tuinders. Men
heeft nadien verzocht, deze uitkeering te
willen verhoogen tot 60 van het verlies.
Dit is door den minister afgewezen. Er
schijnt aanstonds echter weer een groote
steunuitkeering te zullen worden gedaan.
Men besloot, bij den regeeringscommissaris
en den secretaris van de Provinciale Com
missie te informeeren of hierbij rekening is
gehouden met de tuinders, die door den mis
oogst zijn getroffen, zooals indertijd dcor
den minister was toegezegd.
De teeltregeling 1937 kon, zooals zij is
voorgenomen, niet de goedkeuring van de
vergadering verkrijgen. In deze teeltrege
ling is n.1 opgenomen, dat van de oppervl.
met vroegere aardappelen beteeld 15
moet worden omgezet in vroege eigenhei
mers of goedgekeurde poters. Ook is er
sprake van een nieuwe regeling, waarbij op
de vroege aardappelen, gelijk aan de late
aardappelen, een heffing bij de bron zal
worden gedaan. Het districtsbestuur was
van oordeel, dat dit een extra belasting zou
beteekenen voor de tuinders, welke zij niet
kunnen opbrengen.
PUBLICATIE GRONDONDERZOEK
WIERINGERMEER.
Door de directie van den Wieringermeer-
polder is bij de Algemeene Landsdrukkerij
een rapport uitgegeven: „Over de Bodem-
kundige Gesteldheid van de Wieringcr-
meer", geschreven door ir. A. Zuur, een van
de wetenschappelijke ambtenaren dezer
directie.
Bij het droogvallen van de Wieringermeer
was de grondgesteldheid van dezen polder
nog slechts in groote lijnen bekend en daar
de cultuurmaatregelen (ontwatering, grond
bewerking, bemesting en keuze der gewas
sen) en ook de bestemming der gronden
sterk van den aard van den grond afhangen,
was het voor het ontginnen en uitgeven der
gronden noodzakelijk over een gedetailleerd
overzicht van de grondgesteldheid te be
schikken. Van een gedeelte der daarby in
gestelde uitvoerige bodemkundige onder
zoekingen geeft dit rapport een overzicht.
Het rapport behandelt in hoofdzaak at-
karteering naar klei- en kalkgehalte der
Wieringermeergronden. Het voornaamste
onderzoek is dat naar het kleigehalte ge
weest, daar by jonge kalkhoudende polder
ronden, waaruit de Wieringermeer grooten-
deels bestaat, de kwaliteit van den grond en
ook de te nemen cultuurmaatregelen voor
een zeer groot gedeelte door het kleige
halte bepaald worden. De resultaten van
dit onderzoek zijn op een 2-tal kaarten aan
gegeven, welke in de bijlagen zijn opgeno
men. De eerste kaart geeft het kleigehalte
van ongeveer 3500 profielen tot 1.3 M. be
neden maaiveld, grafisch in blokjesvorm
voorgesteld; de tweede is een gekleurde
kaart, waarop men het kleigehalte van de
bouwvoor, die voor de cultuur het belang
rijkste is, vindt aangegeven. Deze laatste
kaart is zoo gedetailleerd, dat het zelfs mo
gelijk is er de grondgesteldheid der afzon
derlijke boerderijen met voldoende nauw
keurigheid op af te lezen.
Uit deze kaart blijkt, dat vrijwel alle klei-
gehalten in de Wieringermeer voorkomen en
dat de verschillende grondsoorten soms zeer
bont door elkaar liggen. Deze bontheid is
van oudere gronden ook wel bekend, maar
hier is zij voor het eerst op eenigszins groo
te schaal in kaart gebracht. In het algemeen
bestaat het Zuiden, Zuid-Westen en een ge
deelte van het Oosten uit zwaren grond
(zware klei, klei en zwaren zavel), terwijl
in het Noorden van den polder veel zand ge
vonden wordt; het centrum wordt door
gronden ingenomen, die hoofdzakelijk uit
fijn kleihoudend zand en lichten zavel be
staan. In details is de verdeeling der grond
soorten echter veel bonter dan hier ge
schetst.
Een afzonderlijk hoofdstuk, toegelicht
door een aantal kaartjes, is gewijd aan de
geologie van de Wieringermeer; dit hoofd
stuk geeft een overzicht van de interessante
wijze, waarop de Wieringermeergronden
gevormd zijn en geeft vaak een verklaring
voor de verdeeling der verschillende grond
soorten in dit nieuwe gebied.
Bij karteering naar het kalkgehalte
werd gevonden, dat verreweg het grootste
gedeelte der gronden een zeer ruime hoe
veelheid koolzure kalk bevat. Plaatselijk
bleven sommige zwaardere gronden echter
kalkvrij te z(jn, terwijl deze kalkvrije
gronden meestal sterk zuur waren (katte-
klei). Een paragraaf is aan het ontstaan en
de vorming van deze katteklei gewijd. Bij
de karteering naar het kalkgehalte zijn al
deze zure plekken opgespoord en, voor zoo
ver zij in de bouw voor lagen, door vermen
ging met kalkhoudenden grond geneutrali
seerd.
Bij de karteering naar kleigehalte werd
dit kleigehalte op het veld door schatting
bepaald: door een groot aan analyses, aan
het Bodemkundig Instituut te Groningen
verricht, werden deze schattingen gecontro
leerd; een tweetal tabellen geeft een inzicht
in de by het schatten bereikte naunwkeurig-
heid. In deze monsters zyn ook andere groot
heden bepaald (uitvoerig onderzoek naar de
mechanische samenstelling, kalk-, water- en
humusgehalte en den zuurgraad); de resul
taten van dit onderzoek zyn achter het rap
port opgenomen en worden in een afzonder-
lyk hoofdstuk besproken.
Het rapport is verkrijgbaar gesteld by de
Directie van den Wieringermeerpolder te
Alkmaar.
Vragen, deze rubriek betreffende, kunnen
door onze abonné's worden gezonden aan
Dr. te Hennepe, Heemraadsingel 84 te Rot
terdam. Postzegel voor antwoord insluiten
en blad vermelden.
OVER D1PHTHERIE, SNOT EN
ONTSMETTINGSMIDDELEN.
In verband met een aantal brieven, die ik
de laatste weken ontving, moet ik nog eens
weer terugkomen op een paar ziekten die
thans heerschen en waar massa's pluimvee
houders, ondanks de voortdurende voorlich
ting daaromtrent, toch nog steeds ernstig
mee tobben. Allereerst de volgende brief:
„Ik heb een koppel van 400 jonge hennen
waarvan de helft ziek. Ik heb ze ongeveer
begin Juli laten inenten niet door een
vee-arts. Nu heb ik den vee-arts laten roe
pen en deze zegt: het is diphtherie. Ik heb
nu daarom een kip naar de Ryksserumin-
richting gezonden ter nader onderzoek. Nu
heb ik vandaag weer laten enten door den
vee-arts en we zullen afwachten wat er van
terecht komt. Heb ik ook recht op schade
vergoeding tegen dien eersten enter of hoe is
dat?"
Doos 30, Tube 45 ct. Bi] Apoth en Drogiste„
Hoe vaak heb ik in myn artikelen
gewaarschuwd om bytyds te laten emlet
door den dierenarts. Toch verneemt
telkens weer gevallen dat de menschen
deskundige wel meenen te kunnen miss611
en het werk door den een of anderen l
laten doen. Ja, er zyn zelfs voederfabriw,
ten die by de pluimveehouders ook al do"
leeken laten enten. Knoeiery en kwakzalf
ry dus genoeg en dat in deze tijden wl!
juist alleen de grootste vakkennis op d
moeiiyke gebied ons kan redden.
Behalve nog het feit dat deze kwakzalvers
meestal niet over betrouwbare entstof be.
schikken en er maar op los enten met den
rommel dien ze hier of daar koopen en d
meestal, doordat ze niet goed bereid is 0f
oud is, niet goed werkzaam is, kunnen doo!
dit ondeskundig enten ook nog allerlei be
smetteiyke ziekten verspreid worden. Het
inenten door leeken is een groot geva»
voor den gezondheidstoestand van het
pluimvee. Geheel het tegendeel dus van wat
er met het inenten beoogd wordt. Hier zien
we nu zoo'n geval by een eigenaar die er
geweldig door gedupeerd is. Terwyi hij van
zyn 400 kippen nu toch zeker een flink aan.
tal eieren per dag kon rapen, is de helft ziel"
aan diphtherie en de andere helft heeft het
waarschynlyk onder de leden. De enting is
dus absoluut waardeloos geweest en zal toch
ook nog wel geld gekost hebben. Niet alleen
dat er massa's kippen zullen sterven, de die-
ren, die er door heen komen, zullen voor-
loopig niet meer leggen en ik voorzie dan
ook een leelyken schadepost met deze ge
heels koppel jonge hennen. Thans moet toch
de vee-arts te hulp geroepen worden, iede-
ren dag zullen de zieke dieren behandeld
moeten worden, ontsmettingsmiddelen zul
len in groote hoeveelheid gebruikt moeten
worden, dus heel wat extra kosten.
Ik spreek daar juist van ontsmettingsmid
delen, ook daarom heerscht groote orkunde
en verwarring en ik zie zelfs attesten van
pluimveehouders over ontsmettingsmidde
len, die tegen diphtherie en snot maar heel
wemig of geen effect kunnen sorteeren.
De verschillende besmettelyke
worden door verschillende smetstoffen ver
oorzaakt Legt men 'n druppeltje bloed van
een aan cholera of kleinsche ziekte gestor
ven kip onder het miscroscoop, dan ziet men
by ongeveer 1000 maal vergrooting de smet
stoffen als kleine staafjes of zooals men ze
met een vreemd woord noemt, bacterieén
of bacillen. Zulke smetstoffen worden dos
by de vergrooting zichtbaar (natuurlijk zijn
ze met het bloote oog onzichtbaar). Maar
neem ik nu bloed van een kip die aan diph
therie lydt en vergroot ik dat onder de mi
croscoop, dan zie ik geen smetstof. Deze
smetstof is zoo ontzettend klein dat ze met
de sterkste vergrooting nog niet zichtbaar te
krijgen is. Vandaar dat men ze noemt: on
zichtbare smetstof of met een vreemd
woofd: virus.
We moeten dus onderscheid maken tus-
schen besmettelyke ziekten die door bacte
riën en ziekten die door een virus veroor
zaakt worden. Om de verschillende soorten
van smetstoffen te dooden zyn er ook ver
schillende ontsmettingsmiddelen noodig. De
gewone bekende, oudere ontsmettingsmidde
len werken wel tegen bacteriën maar niet
tegen virus. Zoo doodt creoline, carbol, ly
sol, chinosol, superol, enz. wel cholerabacil-
len, pullorumbacillen, maar niet het virus
van diphtherie en snot By snot hebben we
met een nog moeilyker geval te doen, daar
hier naast het virus ook nog vaak bepaalde
bacteriën een rol spelen. Tegen virus-ziek
ten heeft men ontsmettingsmiddelen die
weer niet zoo sterk tegen bacteriën werken,
o.a. sulpholiquid en virusol, stoffen die be
rusten op de virus doodende werking van
bepaalde zwavelverbindingen.
Deze beide zwavelverbindingen hebben
het voordeel dat ze ook uitstekend in het
drinkwater toegepast kunnen worden en
dus voortdurend den snavel der hennen kun
nen ontsmetten.
Met de andere middelen tegen bacteriën
(creoline, enz.) gaat dat niet zoo goed. Creo
line geeft in 1 pCt. oplossing al een onaan-
genamen smaak en chinosol en superol geven
in de sterkte die er noodig is om bacteriën
te dooden ook een ondrinkbaar mengsel. Van
deze laatste stoffen wordt wel opgegeven
dat men ze 1 op 10.000 moet mengen met het
drinkwater, doch ze werken dan absoluut
niet kiemdoodend, zelfs in een oplossing van
1 op 5000 nog niet. Ze houden dan wel den
groei van bacteriën min of meer tegen, doch
tegen virus werken ze ook niet. Hierui-
blykt wel dat ontsmetten niet ieders werk
is en dat men by ernstige ziekten ook weer
veel beter doet den dierenarts te raadple
gen.
Dr. B. J. C. TE HENNEPÜ.
Nadruk verboden.
277. Op zekeren morgen toen de professor buiten
kwam zag hij op den grond een witte bol. Eerst wist hij
niet wat het was, maar toen hij zyn boeken had nage
keken, wist hy dat het een heksenei was, ook een soort
paddestoel.
278. Ook Pietje had de paddestoelen nog niet heelemaa
vergeten. Hy had een heel eigenaardig soort ontdekt e"
mee naar huis genomen. De professor vertelde hem. da
dit een morielje was. Dat was een soort, die je kon eten.
