£aneU en Jmw&ouw
^Binnenland
JCunst en Wetenschap
Jeugdlectuur
N. Rotterd. Courant:juist in de diep
Prijsenquête van
levensmiddelen.
Een strenge winter?
KLAAGZANG.
requireerde bevestiging van het vonnis
(vier maanden).
De verdediger bepleitte een voorwaarde
lijke veroordeeling, mede met het oog op
verd.'s leeftijd.
Arrest 8 December.
DE LANGENDIJKER GROENTEN-
VEILINGEN.
De toestand op de veilingen begint er
niet op te verbeteren. De hoeveelheden
kool, welke onverkoopbaar blijken te zijn,
nemen voortdurend toe. De afgeloopen week
waren de aanvoeren van gele kool bijv. heel
wat grooter dan de vorige week. De ver
koopprijs van dit artikel is thans niet hoo-
ger dan den minimumprijs. Het grootste ge
deelte van den aanvoer loopt echter door.
Met de vroege witte kool voor zuurkool is
het evenzoo gesteld. Er blijft een groote hoe
veelheid van onverkocht. Als iets verkocht
wordt, noteert men 0.80, den minimum
prijs. Voor de z.g. gebasterde witten wordt
wegens de betere houdbaarheid soms een
dubbeltje per 100 K.G. meer betaald.
Deensche witte kool kan ook niet meer
allemaal worden afgenomen. Gedeeltelijk
draaien deze nu ook door de klok. De rest
gaat van de hand voor 0.800.90 per
100 K.G. Roode kool werd verhandeld tegen
prijzen van 1.601.90 voor de aller
mooiste kwaliteit. De laagste prijs was hier
bij ook de minimumprijs. Van doordraaien
bleven deze ook niet verschoond.
Al met al is dit geen opwekkend beeld
voor de tuinders.
Wat de aardappelen betreft, de goedge
keurde pootaardappelen zijn thans zoo goed
als verkocht. Consumptie-aardappelen no-
teeren vrijwel de oude prijzen. Blauwe
eigenheimers gaan van de hand voor 2 20
per 100 K.G. tot f 2.40 en bij uitzondering
2.60. Schotsche muizen brachten deze
week 1.602 per 100 K.G. Grove Schot
ten liepen tot hoogstens 2.40, vanaf 1 2.10.
Bevelanders waren iets stijver. Hiervoor
noteerden wij 1.701.80. Gewone blanke
eigenheimers werden verhandeld voor
1.902.20 per 100 K.G. Furore voor
1.70. De aanvoeren van aardappelen zijn
de laatste weken steeds minder geworden.
In de prijzen van uien kwam weinig ver
andering, al was er wel variatie in. Van een
prijsstijging was echter geen sprake. De
mooiste partijen werden afgenomen voor
1.601.70. Minder goede kwaliteit bracht
het tot 1f 1.20. Grove uien werden ver
kocht voor 1.501.80, terwijl de drielin
gen van 1.301.80 per 100 K.G. konden
noteeren. De nep, waarvan maar enkele par
tijen worden aangevoerd, bracht van f 5.50
6.20 per 100 K.G. op, naar gelang de
kwaliteit.
Peen bleef vrijwel op hetzelfde niveau
staan. Hoogstens brachten deze 1.40
1.50 op. De laagste noteeringen, voor iets
afwijkende kwaliteit waren 0.80f 1.
Kleine peen f 0.500.60. Kroten konden
het niet verder brengen dan 1.30 per 100
K.G., vanaf den minimumprijs. Dit is niet
veel.
In den andijviehandel was geen opleving te
bespeuren. De meeste andijvie blijft onver
kocht. De partijen, welke nog wel verkocht
worden, noteerden f 0.50 en bij uitzondering
tot 0.60 per 100 Krop. Groene kool gaat
van de hand voor hoogstens f 3f 3.30. M'n-
der zware kool brengt vanaf 1.50 per 100
stuks op. Bloemkool was in het begin van
de week hooger in prijs. Tot 8 en 9 werd
de eerste dagen besteed. Dit kon geen stand
houden en al spoedig werd de hoogste no
teering 77.50. De laatste noteeringen
voor eerste soort waren vanaf 5. Tweede
soort maakte van f 23. Lecerf, waarvan
nog maar weinig ter veiling komt, brengt
4.50—5 op.
LIEDERENAVOND ROSY HAHN.
Onze stadgenoote Rosy Hahn gaf in de
kleine zaal van het Concertgebouw een
liederavonS waarover wij in verschillen
de bladen een voor haar gunstig oordeel
lazen.
Alg. Handelsblad schreef: Toen de zan
geres R. H. in September van het vorige
jaar haar medewerking verleende aan de
uitvoering van Pergolesi's „Stabat Mater"
op een volksconcert onder leiding van mr.
Joh. den Hertog, kon men van haar vocale
en artistieke capaciteiten uiteraard nog
geen voldoende overzicht verkrijgen.
Eerst gisteravond werd ons die gelegen
heid in het Muzieklyceum geboden. Wat
men in het eerste programmadeel vast
stelde, was een fraai-getimbreerde borst
stem (in Marcello's „Arietta" b.v.), een
goede muzikaliteit en een welbegrepen
dramatiek. Na de pauze kon de zangeres
met liederen van Hugo Wolf en Joseph
Marx overtuigen van begaafdheid voor
het lied. In Wolf's vier liederen uit diens
„Spanisches Liederbuch" en evenzeer in
de liederen van Marx stelde men toch met
genoegen vast, dat het Rosy Hahn geens
zins ontbreekt aan dramatische bewogen
heid en kracht tot muzikale expressie.
Het Volk: R. H. trof al dadelijk met haar
beide eerste programmanummers (aria's
van Handel en Marcello) door een pret
tige, vooral in het middenregister en in de
laagte welluidende stem, die een typisch
alt-krakter heeft, ook al vervalt de zan
geres nimmer in de veelvuldig gemaakte
fout, haar borststem te forceeren. Men
kreeg ook goede indrukken van de ton-
vorming, die hier bijzonder gelijkmatig en
verantwoord was. Marcello's „Quella
fiamma" waardeerde men als het beste en
gaafste van vóór de pauze. Na de pauze
kreeg men gelegenheid R. H. van een
heel andere zijde te beoordeelen. In Wolf's
liederen en ook in die van den Oostenrij
ker J. Marx, die sterk door Wolf bein
vloed is, werd men geboeid door een sterk
bewogen overtuigende voordracht, die
enkele technische bezwaren onbelangrijk
maakte. Het is duidelijk, dat hier de sterk-
iti kanten van R. H.'s talenten te zoeken
zijn.
te heeft de stem van R. H. een warme (zij
het iets te zwaren) klank, waarmede zij
meermalen expressieve resultaten bereik
te. Dat de stemkwaliteit niet overal vol
deed, werd echter vergoed door den ar
tistieke ernst der vertolkingen. Vooral in
de liederen van Wolf vond zij haar beste
momenten, en men nam tenslotte den in
druk mee naar huis van serieus kunste
naarschap.
Jongens en meisjes behoeven een boek
niet in prachtband te bezitten om er geluk
kig mee te zijn en Van Holkema en Waren-
dorf te Amsterdm hebben ook voor goed-
koope uitgaven van voortreffelijke jeugd
lectuur gezorgd, welke mfen, desgewenscht,
ook wel in stijven band zal kunnen krijgen.
Voor meisjes van 10 tot 14 jaar is Hoe
Hannie gelukkig werd, geschreven door
mevrouw J. P. Zoomers-Vermeer een aller
aardigst boek.
Het is de geschiedenis van een robbedoes-
je, die geen vader meer heeft en wier
moeder, die hard werken moet om het hoofd
boven water te kunnen houden, heel wat
geduld en liefde noodig heeft om haar doch
tertje den rechten weg te laten bewande
len. Wanneer een broer van haar overleden
vader, die langen tijd in het buitenland
vertoefd heeft, naar Holland komt, hecht
het kind zich aan dezen oom en beschouwt
hem als haar tweeden vader. Hij slaagt er
met de moeder in het kind tot een zekeren
levensernst te brengen en dan heeft Annie
eindelijk rust en daarmede haar geluk ge
vonden.
Voor meisjes van denzelfden leeftijd is
bij dezelfde uitgevers door Nanda een boek
getiteld HalloHier Gerrie geschre
ven. Gerrie woont met haar zusjes in een
tehuis waar de moeder gestorven is en zij is
een meisje, dat eigenlijk een jongen had
moeten zijn, een echte wildebras. Dat zou
natuurlijk niet erg wezen als er niet een
juffrouw de Cat geweest was, die na moe
ders dood de plaats van huishoudster had
ingenomen. Zij begrijpt niets van een meis
je als Gerrie en het gevolg is een oneindige
reeks conflicten waarbij het meisje natuur
lijk het onderspit moet delven. Gerrie's .va
der, die wel ziet, dat zijn dochtertjes niet
gelukkig z(jn, tracht langen tijd tevergeefs
zijn oudste dochter Ad over te halen haa*
arbeid op een kantoor te staken en de plaat
van haar moeder in te nemen. Langen tij
weigert het meisje, maar langzamerhan
beseft zij, dat zij niet egoïstisch mag zijn c
vindt dan in haar nieuwen werkkring ee;
nieuwe levensvreugde. Een alleraardigst
boek, dat zeker met genoegen gelezen zal
worden.
Voor meisjes van 14 tot 18 jaar is bij
Van Holkema en Warendorf een boek van
Anna Hers, namelijk Het buurtje versche
nen. Kinderen van een rechter, maar ook
kinderen uit een geheel ander milieu vinden
elkaar op het buurtje, een open veld bij een
huizenblok, waar de kinderen gezamenlijk
spelen. Deze kinderen en ook het gezin
waaruit zij afkomstig zijn laat de schrijfster
in dit boek optreden en het is te begrijpen,
dat er dan heel wat avonturen te vertel
len zijn! Er ontstaat bijvoorbeeld een hech
te vriendschap tusschen het dochtertje van
den rechter Marya en Annelies, die een on
gelukkig huiselijk leven heeft en daarom
door ieder beklaagd en geholpen wordt. Bij
een vlucht in kou en vorst naar een zomer
huisje, loopt Marya, die met haar vriendin
netje is weggeloopen een longontsteking op
en sterft, wat groote consternatie in het
buurtje brengt. Annelies zal dan naar een
gesticht, moeten, maar de strenge rechter,
die nu eerst begrijpt hoezeer Marye tekort
gekomen is doordat zij geen moederlijke
zorgen gehad heeft, ontfermt zich over An
nelies en neemt haar in zijn huis op. Een
groote rol wordt in dit boek nog gespeeld
door de kinderen-Lubowski waarvan de
pleegvader in een concentratiekamp zit en
wiens plotselinge terugkomst groote vreug
de brengt. Een boek van dezen tijd, dat, wat
avonturen betreft, boven het gewone niveau
van kinderlectuur uitgaat.
In de serie De Goede Kameraad hebben
Van Holkema en Warendorf de jongens
natuurlijk ook niet vergeten.
Jongens van 12 tot 16 jaar kunnen bijvoor
beeld genieten van Het Verlaten Huis, ge
schreven door den bekenden auteur van
jongensboeken Chr. van Abcoude. Er is een
oud, verlaten huis, waarvan de ramen en
deuren met planken betimmerd waren, de
tuin was jarenlang verwaarloosd en de
muren waren dik met klimop begroeid. Wat
is er heerlijker voor jongens dan in zoo'n
huis op avontuur uit te gaan en dan brie
ven te vinden, die er op wijzen, dat er in
den kelder een schat begraven kan zijn.
Maar ook meisjes zijn avontuurlijk en het
blijkt al gauw, dat er nog anderen dan de
jongens zoo nu en dan een bezoek aan het
geheimzinnige huis brengen. Tenslotte
komt de eigenaar natuurlijk opdagen en dan
begrijpen de jongens wel, dat zij eigenlijk
iets gedaan hebben, dat niet door den beu
gel kon. Een avontuurlijk verhaal waarvan
alle jongens zullen genieten.
Voor jongens van denzelfden leeftijd
schreef Piet Sloerdsma een verhaal, dat den
naam Het geheim van het oude Heildeland
draagt.
Het is een verhaal, geschreven door een
oud-stadgenoot en het geeft de geschiedenis
weer van een viertal jongens, die ergens op
de Drentsche hei gaan kampeeren. Zij heb
ben een grooten hond meegenomen en be
merken weldra, dat zij dezen bewaker we!
noodig hebben want er wordt op een ge
heimzinnige manier gepoogd hen vrees aan
te jagen en hen te bewegen hun kamp op te
breken. De jongens belevèn allerlei span
nende avonturen en maken zich b.v. ver
dienstelijk bij het redden van een gezin als
er brand is uitgebroken. Ten slotte blijkt,
dat zij hun kamp dicht bij de bergplaats van
een jeneversmokkelaar gesticht hadden en
dan wordt natuurlijk alles verklaarbaar.
De schuldigen worden na een spannende
achtervolging gegrepen en de jongens gaan
weer huiswaarts met de gedachte aan on
vergetelijke avonturen. Een boeiend en uit
stekend geschreven jongensboek.
Het secretariaat van den Centr. Bond
van Ned. Verbruiks-coöperaties schrijft
ons:
Uit de gegevens, die het economisch
bureau van den bond deze week van 19
coöperaties ontving voor de wekelijksche
prijsenquête van dit bureau, kan blijken,
dat de stijging, die in de kleinhandelsprij
zen van 25 levensmiddelen viel waar te
nemen, en die tot nog toe steeds sterker
werd, voorloopig tot staan schijnt te zijn
gekomen. Bedroeg de gemiddelde stijging
voor de week van 914 Nov. ji- 1-78 pet.,
voor de week van 1621 Nov. j.L is zij
1.79 pet. Mogelijk laat hier de lichte ont
spanning, in de groothandelsprijzen, die
men de laatste paar weken kan waarne
men, haar invloed gelden.
Afgezien van de verhooging van den
eierprijs, is vooral de prijs van griesmeel
zeer sterk gestegen. Sinds 24 September
j.1. namelijk met 15.8 pet. Voorts onder
gingen de prijzen van bruine boonen, ver
micelli, Goudsche kaas en boter verhoo
gingen van 47 pet. De prijzen van capu-
cijners, groene erwten, tarwebloem en
zachte zeep zijn sinds 24 September met
ruim 2 pet. gestegen. De overige prijzen
bleven gelijk, of nagenoeg gelijk.
Ter voorkoming van misverstand zij er
nog eens op gewezen, dat bovengenoemde
gemiddelde prijsstijging uiteraard niet
aangeeft, hoeveel de kosten van levens
onderhoud sinds de depreciatie van de
gulden zijn gestegen. Het cijfer heeft
slechts betrekking op de prijzen van 25
voorname levensmiddelen. De verhoogin
gen, die de prijzen van kaas, eieren (ver
hooging 29.2 pet.) en boter ondergingen,
worden mede veroorzaakt door seizoen
invloeden.
ALMANAK VOOR DL KUST-
BINNEN VAART.
EN
Uitgave van het Onderwijsfonds
voor de Scheepvaart.
Verschenen is de „Almanak voor de
Kust- en Binnenvaart", jaarboekje van
iet Onderwijsfonds voor de Scheepvaart
e Amsterdam. Deze almanak is en uit-
reiding van de tot dusver verschener
linnenvaart-Almanak en wordt uitgege-
en als propaganda-middel voor het werk
,an het Onderwijsfonds voor de Scheep
vaart.
Deze almanak geeft in 180 pagina's
tekst behalve alle gegevens, welke de
schippers voor het lager zoowel als voor
het vakonderwijs moeten weten, tal van
wetenswaardigheden voor de kust-, Rijn
en Binnenvaart. Naast de gewone alma
nak-rubrieken zijn opgenomen een herlei
ding der barometerschalen, de hoogwater
getijden langs de geheele kust van Dover
tot Cuxhaven, havengetijden, een over
zicht der international# seinvlaggen, de
Rijn buiten onze grens, afstandstabel van
de Rijn, artikelen over de kanalen Stolpen-
Schagen en Schagen-Kolhorn (met kaar
ten), de Noordoostelijke Zuiderzeepolder
(met kaarten), de Twent-kanalen met
bijzondere gegevens van de havens van
Hengelo en Enschedé, een overzicht van
alle in de scheepvaart in gebruik zijnde
verbrandingsmotoren, een scheepsjour
naal, los- en laadtijden in verschillende
landen enz. De almanak voor de Kust- en
Binnenvaart is verkrijgbaar by het Onder
wijsfonds voor de Scheepvaart, Binnen
kant 22 te Amsterdam.
TASCH MET 400 VERLOREN.
Toen de reiziger L., in dienst van de
firma van der Zande te Leeuwen-Bene
den, gisteravond te omstreeks negen uur
met zijn auto te Oyen (N.Br.) was aange
komen, stapte hij uit om een klant te be
zoeken. Zijn tasch, inhoudende een bedrag
van 400, zette hij op den bumper van
zijn wagen. Na het bezoek dacht hij niet
meer aan de tasch op den bumper, stapte
in den wagen en reed weg. Spoedig be
merkte hij echter zijn nalatigheid en
ijlings keerde hij terug, doch de tasch kon
hij niet meer vinden. Hij wist niet beter te
doen, dan de politie van zijn verlies op de
hoogte te brengen, die een onderzoek naar
deze zaak instelt.
DE GROOTE JUBILEUM-VERLOTING
UITVERKOCHT.
De Vereeniging tot Bevordering der Ge
zondheid in de Grafische Vakken in Ne-
deiland verzoekt ons te willen vermelden,
dat alle loten van bovenstaande verloting
zijn uitverkocht.
De trekking, die, zooals reeds bekend
s, zal worden gehouden op Zatejrdag 28
November a.s., heeft plaats in het Café-
Restaurant „De Kroon'Rembrandtsplein
17 te Amsterdam, des morgens 9 uur.
Houders van loten hebben het recht deze
trekking bij te wonen.
Trekkingslijsten zijn vanaf Woensdag
2 December verkrijgbaar aan het kantoor
der vereeniging, Keizersgracht 409 te Am
sterdam en bij de afdeelingsbesturen.
NIEUWE VERSCHIJNING OP ONZE
SPOORBANEN.
Dieselmechanische wagens voor
stille trajecten.
Terwijl de Nederlandsche industrie nog
pas begonen is met de uitvoering van de
groote order der Nederlandsche Spoorwegen,
welke het gevolg was van het besluit tot
electrificatie van de thans door Dieseltrei-
nen bereden trajecten, vernemen wij thans,
dat de N.S. een nieuwe opdracht aan
„Werkspoor" hebben verleend.
Het verkeer met stoomtreinen op trajec
ten, waar het reizigersverkeer mirder druk
is als voorbeeld denke men aan de lijn
Alkmaar—Den Helder heeft daar tot nu
toe een onevenredig kostbare accomodatie
aan materiaal en bediening geëischt. Er
werd een sterke behoefte gevoeld aan zuini
ger materiaal op de lijn-gedeelten. Om deze
reden heeft de directie van de Nederland
sche Spoorwegen thans besloten de proef
te nemen en een nieuw type Diesel-mecha-
nischen spoorwagen en heeft zij aan Werk
spoor order gegeven acht van deze wagens
te maken.
Een nieuwe verschijning zal daarmede
op onze spoorwegen haar intree doen. Uiter
lijk lijkt deze Diesel-mechanische spoorwa
gen het meest op de electrische stroomlijn-
wagens, welke thans dienst doen op het
baanvak RotterdamHoek van Holland. Hij
heeft denzelfden gestroomlijnden neus en
dezelfde groene kleur. Doch dit type kent
geen treinstellen, zooals zijn Diesel-electri-
sche familieleden. Elke trein zal slechts be
staan uit één enkelvoudigen spoorwagen,
die met zijn ongewone lengte van 26.70
meter de langste onder de Nederlandsche
spoorwagentypen zal zijn. Elke wagen bevat
een groote afdeeling derde klasse met 56 zit
plaatsen en acht staanplaatsen, en een afdee
ling tweede klasse met 15 zitplaatsen en
acht staanplaatsen. Het inwendige komt
overeen met dat van den Diesel-electrischen
trein, met dit verschil, dat eenige verbete
ringen zijn aangebracht, waartoe de erva
ring met de oudere gestroomlijnde treinen
heeft doen besluiten. De nieuwe wagens heb
ben ramen, welke bijna geheel open kunnen
worden gedraaid, zoodat des zomers de fris-
sche lucht vrijer kan binnenstroomen.
Ook zijn de vensters van de bestuursders-
cabine van hoogte veranderd. Dit heeft een
onverwacht resultaat voor den reiziger. Tot
de specifieke indrukken van een treinreis
behoort, dat men de wereld van opzij ziet.
Men kan zich een treinreis niet voorstellen
zonder plotseling te voorschijn schietende
telegraafpalen en langzaam wegdraaiende
landschappen.
De reiziger in de lange Dieselmechanische
spoorwagens zal door de bestuurderscabine
heen op den spoorweg kunnen zien.
In verband daarmee zyn de eerste vier
banken niet als in een coupé tegenover el
kaar geplaatst, doch staan zij achter elkaar
in hetzelfde front. Ze zijn bovendien om
keerbaar, zoodat de reizigers op deze zit
plaatsen op de heen- en terugreis steeds
vooruit rijden.
De exploitatiekosten van dit materiaal
zullen op stille trajecten belangrijk lager
zijn dan die van.de stoomtreinen. De be
diening is eenvoudiger, het brandstofver
bruik geringer en vooral het onderhoud is
minder kostbaar. Door hun grootere aanzet-
snelheid zijn de wagens geschikt voor lijnen
-net veel stopplaatsen, terwijl zij per dag
en veel grooter aantal kilometers kunnen
fleggen dan stoomtreinen. Het aantal wa-
;enkilometers wordt op 100.000 per jaar ge
schat, dat is evenveel als dat der Diesel-
electrische treinstellen.
Aangezien het in de bedoeling ligt de
acht bestelde wagens in October van het
volgend jaar in gebruik te nemen, kan men
de eerst proefritten in den volgenden zomer
tegemoet zien.
De volgende zomer zal dus het reizend
publiek verschillende nieuwigheden bren
gen.
Immers dan zullen de baanvakken Am-
hemMaarn en GoudaDen Haag, welke
tot proeftrajecten zijn bestemd, geëelectrifi-
ceerd zijn en zullen van de 89 bestelde
electrische treinstellen de eerste zijn afge
leverd om op die baanvakken proefritten te
rijden.
Aan de electrificatie wordt hard gewerkt,
al timmert men nog weinig langs den weg.
Dit werk, dat 30 millioen gulden zal kosten,
weerhoudt de N.S. niet op ander gebied
nieuwe mogelijkheden te verkennen.
MEDEDEELING MR. BOL'MAN.
Inzake de Haagsche zedenzaak.
Mr. H. J. Bouman, raadman van mr.
Riës, deelt ons mede, dat de verklaring
van den minister van justitie Dinsdag
middag in de Tweede Kamer afgelegd,
voor een deel in de nota Bouman reeds
vermelde en toegelichte feiten bevat,
voor een grooter deel echter vrijwel uit
sluitend nieuwe feiten waaromtrent zich
in het dossier-Riës geen enkel gegeven
bevindt, zoodat deze feiten dan ook zoo
wel den betrokkene zelf als diens raads
lieden tot nog toe onbekend waren. Na
overleg met de andere raadsleden, mr.
Bekker en mr. Nysingh, heeft mr. Bou
man besloten eerst na kennismaking
van den woordelijken tekst van de mi-
nisterieele verklaring en na onderzoen
van de daarin vervatte beweringen op
deze zaak terug te komen en wel met
de noodige uitvoerigheid ten einde een
en ander recht te zetten casu qua in het
juiste licht te plaatsen.
Ja, zegt de Fransche professor Cassiopct
en hij grondt zijn stelling op het feit, dat d«
weersgesteldheden zich om de 372 jaar her
halen.
Ja, zegt de Zweedsche weerkundige
Sandström uit Stockholm en hy grondt zijn
voorspelling op verschillende verschijnselen
in het dierenrijk.
De palingen zyn buitengewoon vroeg naar
zee vertrokken; in verschillende streken
meldt men het vertrek van de spreeuwen;
de sneeuwhoenders hebben reeds midden
September witte veeren gekregen (vier we
ken vroeger dan anders). Ook de buitenge
woon overvloedige bessenoogst meent
Sandström als symptoom van een zeer
strengen winter te moeten verklaren.
Het is reeds lang bekend, dat vele dieren
een hevige koude „voelen aankomen". Die
ren, die zich b.v. ingraven, doen dit dieper
naar mate een strenger winter dreigt. De
trekvogels maken vroeger dan gewoonlijk
toebereidselen voor de reis naar het Zuiden.
Dit verschijnsel het vooruit voelen van
een bepaalde weersgesteldheid, is nog steeds
U1!V1! uen.de verklaard- maar een feit is,
dat het bestaat.
De officieele weerkunde bemoeit zich hier
mee met en wacht zich voorspeilingen op 'n
dergelyken langen termijn te geven Bo
vendien, wat voor Zweden geldt, behoeft
nog niet op onze streken toepasselijk te zyn.
De Giethoornsche molens. De Scheetie-
kavel, het veenlandschap in Weststellino"
werf. De beken in Midden-Limburg,
Grebbeberg. De Buurserbeek. De heide bh
Koekange. De Ankeveensche plassen. Het
waterschap Vollenhove. De heidevelden bii
Elsloo. t
Ik noem voor de hand weg een tiental
namen, die voor den kenner van ons land
een herinnering aan ryk en veelzijdig na_
tuurschoon beteekenen. Kent u, tusschen
haakjes, dit alles, u die Parijs en Biarritz,
Knocke en Innsbrück, Berchtesgaden en St!
Moritz hebt bezocht? Velen uwer kennen dit
alles in Nederland stellig niet, anders kon
de rest van deze bijdrage waarschijnlijk on
geschreven blijven. Want de bovengenoemde
opsomming en ik kan de lijst met gemak
drie maal zoo lang maken is voor den
goeden vaderlander niet alleen een herinne
ring aan veel van het mooiste van Neder
land, het is voor hem een aanwijzing van
dreigende of reeds gepleegde schennis
tevens. En nu geef ik nog eens een opsom
ming, die voor den goeden verstaander zoo
heel veel beteekent.
Ontginning in werkverschaffing. Molen
afbraak. Electrische bovenleidingen. Nor
maliseering van beken. Drooglegging van
plassen. Demping van grachten. Vuilstor-
ting. Lintbebouwing. Verharding van zand
wegen. Plaatijzer, asbest, kalkzandsteen als
bouwmateriaal.
Weer noem ik voor de hand weg een tien-
tal dingen. Soms betrekkelijk nood zakelijk»
dingen. Deels ook overbodige, deels in alle
opzichten, ook economisch schadelijke din
gen. Maar dingen, die alle stuk voor stuk
aantasting in menig opzicht van de unieke
schoonheid, van de rustieke en stedelijk»
pracht van Nederland beteekenen.
Is er niet alle reden om een klaagzang
aan te heffen? En om niet af te laten van
klagen, protesteeren, betoogen, schrijven,
spreken, ageeren?
Wij hebben den mond vol in onze dagen
van vaderlandsliefde. Daar zit een goede,
gezonde kant aan. daarin openbaren zich
ook verontrustende en afschrikwekkende
hypemationalistische tendensen.
Maar wij laten met al onze vaderlands
liefde, waarop wij zoo prat gaan en wier
opbloei wij toejuichen, onzen vaderland-
schen bodem, om de bescherming waarvan
het dan toch voor een goed deel gaat, ver
minken, bederven, schenden en verknoeien
op een afschuwelijke manier. Veel ernstiger
dan de vijand van buiten is voorloopig nog
de vijand van binnen. Die het vaak o zoo
goed bedoelt, en wij willen die bedoelingen
respecteeren, maar die dan toch maar maakt
dat. als niet spoedig wordt ingegrepen,
Friesland spoedig zijn venen en Drente z(iii
heiden en Limburg de pracht van zyn beek
landschappen kwijt ia, om van de andew
provincies maar niet te spreken. Het tempo
van afbraak en verval ia in de laatste jaar
of tien angstwekkend opgevoerd Gaat het
nog eenigen tijd in dezelfde snelheid door,
dan behoeven we voor buitenlander» en
landgenooten niet meer zoo erg te koop te
loepen met de schoonheid van Nederland.
Want dan blijven er wel de grachten en de
musea van Amsterdam en de bouwlanden
van Friesland en de duinen van de zeekust
en de wijdheid van de stranden en de scha
duwen der bosschen, maar dan zijn de
molens weg en de moerassen, de venen en
de valleien, de heiden en de beken en dan
beteekent dat toch wel schromelijke verar
ming en groot en onherstelbaar verlies.
Nieuw natuurschoon, dat geschapen
wordt, zegt ge? Och arme, ja, ik wil de
schoonheid van bouwland en korenveld,
van vlasakker en Wieringermeerpolder niet
ontkennen, maar laten wij het scheppen,
waar we dan soms zoo hoog mee loopen,
maar aan hooger Macht overlaten.
Stormen van verontwaardiging zouden
opgaan als de Nachtwacht van Rembrandt
werd afgekrabd en een modern schilder zou
op het doek nieuwe schoonheid „scheppen".
Het zou een daad van volslagen krankzin
nigheid beteekenen. Vrage: is het veenland
schap van de Scheene in Friesland, i» de
omgeving van de Buurserbeek in OveriJseJ.
is de heide van Koekange en het piassen-
land van Niéuwkoop, zijn de grootsche schil
derijen van den Schepper van minder waar
de dan Rembrandt's meesterwerken? Waar
om dan het eene, het kostelijk menschen*
werk, trouw bewaren, beschermen en het
andere, het onvervangbare Godswerk, altijd
maar weer en in steeds koortsachtiger haast
ten ondergang doemen en te verminken?
Ja, er is alle reden om een bitteren klaag
zang te laten hoorenA. L. B.
Toch is er één verschijnsel, dat overeen
stemt met de fransche- en Zweedsche
spelling van een strengen winter. Dit is de
afwijking in den Golfstroom, die men de
zen zomer heeft waargenomen en die een
voorhoede pleegt te zyn van hevige koude.
(Zooals men weet is de zoogenaamde warme
Golfstroom, die in de Golf van Mexico ont
staat en die tenslotte ook langs de Noorsche
kust spoelt, de reden dat sommige havens
in het hooge Noorden toch ijsvrij zijn).
We zullen dus maar afwachten. Het is te~
makkelijk te controleeren: de trouwdag van
de prinses 7 Januari zal immers de
koudste dag van dezen buitengewoon kou
den winter worden
(Rott. NieuwsbU
ESTHER DE BOER—VAN RIJK.
Naar wij vernemen, is de toestand va"
mevrouw De BoerVan Rijk, die dezer da
gen in het Port. Isr. Ziekenhuis te Ann"r'
dam een operatie heeft ondergaan, beYre
digend. De patiente zal echter nog eenig*
tijd in het ziekenhuis moeten blijven.
LANDBOUWER VERDRONKEN.
Te Wykbrug, gemeente de Wijk
gistermiddag omstreeks zes uur de 38*1
ge landbouwer A. v. d. Berg, dichtbij
woning, in een sloot gevonden. Men
moedt, dat de man op het oogenblik, da
personeel aan het melken was, in de sl
geraakt, die op eenigen afstand van
boerderij is gelegen. Toen het pers°nee
landbouwer ging zoeken, zag men zijn
pen in een sloot drijven. Bij het dreg
werd het lijk van van der B. in een
grenzende sloot gevonden.
gjjv