Het groene oog van Baa-AI.
vind™
Radio-rede van minister Slingenberg,
BROEK OP LANGENDIJK
NIEUWE NIEDORP
OUDE NIEDORP
BEVERWIJK
HEERHUGOWAARD
KOEDIJK
DRAISlfl A-vam -\ALKEMBUR(
Binnenland
Aanbeveling voor het boek „het werkende land".
Met steun van de regeering
uitgegeven.
krankzinnig van hem een huur te vorderen
gelijk aan die toen hij 45 verdiende.
Volgens den heer den Das staat het loon
hier per uur 12 ct. hooger dan in Meppel,
Spr. neemt aan dat dat juist is, maar hoe-
vel worden de woningen daardoor duurder?
Het loonpercentage voor een huis is 25 pCt.
van de bouwsom. Aan timmerloon wordt 10
pCt. van de bouwkosten uitgekeerd en 8 pCt
voor metselwerk. Het hooge loon in aan
merking nemende, maakt dit de bouwkosten
48 hooger óf 8 cent per week. Met veel na
druk wees spr. er op, dat veel timmer
werk in fabrieken wordt klaar gemaakt,
Kosten van den architect had spr. niet becij
ferd, omdat hij den directeur van gemeente
werken volkomen in staat acht eenige arbei
derswoningen te teekenen. Het werk wat
hier wordt uitgevoerd is zeer miniem.
De devaluatie na de adressen besprak
spr. eveneens. Men kan echter de adressen
en de huren door de gemeente vastgesteld
niet goedpraten met een beroep op de deva
luatie, want de adressen zijn er vóór inge
stuurd en de huren der gemeente zijn ook
vóór de devaluatie vastgesteld.
Gemeentewerken kwam op 2100 voor de
bouwkosten en de heer den Das op f 1900.
Voor den grond komt spr. op 150 en na
de devaluatie komt spreker op een be
drag van 1950, het cijfer van den heer
den Das aanhoudende. Het huurbedrag ligt
dan ver beneden 3 en spr. is dan ook over
tuigd, dat voor het berekenen van de huren
niet serieus is gewerkt. Men heeft gedacht
wij gooien er 30 cent af, dan zullen ze wel
tevreden zijn en de minister heeft gezegd
als jullie dit klaar kimt spelen, dan is mi
dit goed.
Bij woningbouw moet men rekening hou
den met de wet van vraag en aanbod. Dat
deze ook geldt voor de hypotheekbanken
stelde spr. in het licht
Door meer woningruimte passen de hypo
theekbanken zich ook aan.
Spr. noemde het absurd om de hypotheek
bank 4.25 per week te betalen voor wonin
gen waarvoor men becijfert, dat ze thans
i 2550 aan bouwkosten bedragen.
De steun kon niet omhoog en de huur niet
omlaag. Daar is niets aan te doen, zegt de
heer den Das, maar wij vinden, dat er wel
wat aan te doen is.
Wat de 30 cent huurverlaging beteekent
voor de werkloozen, illustreerde spr. door
de mededeeling, dat in verband daarmede de
steun van een werklooze met 16 cent per
week verlaagd was. (Applaus.)
Rede van den heer Den Das.
De heer Den Das had de uitnoodiging
aanvaard om het standpunt van de S.D.A.P.
en de moderne arbeidersbeweging over de
aangesneden vraagstukken te belichten.
De zaak is zoo, dat naar aanleiding van
het adres van het werkloozencomité, het
eerste, spr. mondeling toezegde een teekening
samen te stellen, van woningen die voor
2.50 verhuurd konden worden. Dat gelukte
hem niet. Spr. had verwacht, dat de heer
Broersma nu met een plan was gekomen en
een indeeling en dit is met gebeurd.
Spr. had een woning zonder bouwgrond
ontworpen voor 1950. Toen spr. het bij
B. en W. indiende, moest hij zeggen, dat hij
niet in staat was om aan het verlangen van
het comité te voldoen.
Aan de ingezonden stukken in de Alk-
maarsche Courant had spr. zich geërgerd.
Hij weigerde woningen te bouwen, waarvan
de arbeiders later zouden zeggen: „In die
woningen van den rooden wethouder
kruipen wij niet in".
Als men hoo^lvan den toren wil blazen,
moet men voorzichtig zyn. Het comité vroeg
voor het maken van een plan 25. Wij moe
ten ook rekening houden met onze bouw
verordening.
Een goede arbeiderswoning kost hier nog
tamelijk wat geld en als men vergelijkingen
wil maken, laat men dit doen met plaatsen
met gelijke loonklassen. Doet men dat niet,
dan krijgt men den indruk, dat men een
ongewenschten loontoeslag wil,
In Bergen moeten in de bestekken van
nieuw werk de collectieve loonovereen-
komsten nagekomen worden.
De woningen in Meppel berekende de
architect op 8.50 per M3., inwendig ge
meten 212 M3.
De woningen aan de Zuidergeest hebben
een inhond van 230 M3. en aan den Kogen-
dijk 264 M3. en in Meppel kwam men nog
op een huur van 2.90. Wij zijn dus met
een huur van 3.05 aan den Zuidergeest en
S 3.65 aan den Kogendijk niet ver mis.
Voor 1450 bouwkosten kan men geen
arbeiderswoning bouwen, wel als men 18
loon betaalt, maar dat kan toch de bedoeling
van het comité niet zijn.
Na een rapport van het werkloozen
comité zijn de loonen voor timmerlieden en
metselaars door bet gemeentebestuur op
27 vastgesteld. Toch gelukte het niet
Bergen voor den steun in een hoogere klasse
te kragen.
Stel, dat een inspecteur vast stelde, dat
wij 20 betaalden en den arbeiderswoning
bouw betaalden, dan ging oogenblikkelijk
de steun nog meer omlaag.
Geen bouwvakarbeider moet hiervan
iets hebben. Goedkoope arbeiderswoningen
goed, maar dan ten koste van de belasting
betalers en niet ten koste van de arbeiders.
Bovendien komen de gegoede arbeiders
niet in een woning van 1400 bouwkosten.
Liever blijven zij, zonder eten in de andere
woningen. Daarvoor heeft de soc.-dem. de
arbeiders opgevoed.
Het geheele werkloozen-comité doet het
ook niet en het heeft gelijk. Men gaat niet
gemakkelijk uit een goede woning.
Blijven over de bewoners van zomer
woningen.
Wat is het standpunt van het gemeente
bestuur? Dit gevoelt niet voor die kleine
woningen en heeft omgezien naar een
ander middel om te komen tot huurver
laging.
Toen de huurtoeslag werd afgeschaft, is
Bergen een van de eerste geweest om te
trachten wat dreigde te gebeuren ongedaan
te maken en wij bereikten 30 cent huur
verlaging en wij beoogden bij de tweede
etappe ook een huurverlaging te bereiken,
maai dit belette het departement van Sociale
Zaken ons.
Dat in een gezin 16 cent werd ingehouden
van den steun, omdat de huur 30 cent ver
minderd was, zal spr. onderzoeken eer het
te kunnen gelooven.
Spr. gaf het werkloozencomité in over
weging met zijn acties zeer voorzichtig te
zijn, opdat de adressen den toets van critiek
kunnen weerstaan. Nog zijn wij de onder
liggers, al hoopte spr., dat het niet te lang
zal duren.
Spr. stelde in het licht, dat de steun
regeling die wij thans kennen, reeds in
1934 bestond. Daartegen ageerde toen reeds
de S. D. A. P. De werkloozen bleven af
zijdig, omdat wij toen alleen werkverschaf
fing hadden. Zoo had het moeten blijven,
maar de gemeente mocht niet.
Het gemeentebestuur blijft niet in ge
breke, het valt op meerdere verordeningen.
Het werkloozen-comité moet beter voorlich
ting geven.
Waarom men spr. voor debat uitnoodigde,
weet spr. niet, omdat hij het in groote lijnen
met het werkloozen-comité eens is. Men
wil den Das hebben en laat de burgerlijken
met rust. Spr. wil ook huurverlaging voor
de werkende arbeiders, ja zelfs een alge-
meene huurverlaging en daarover moet
overleg gepleegd worden met de huiseige
naren.
Die van het Tuindorp waren daarvoor het
eerst aangewezen. Daar wonen arbeiders
met lage loonen en ook werkloozen, die nog
4,50, 5 en 5.50 moeten betalen.
3 woningen stonden leeg. Wij moesten
overleg plegen met hypotheekbanken, die
0,76 per week wilden verlagen voor alle
gesteunden. Wij moesten 13 woningen hur^n
en die hadden wij zoo verhuurd.
0,75 per week verlaging vonden wij niet
genoeg. Zij wilden niet lager en daarom
brachten wij voor die 15 woningen de huur
terug tot 3,65, door 0,70 toe te betalen.
Als dit gelukt, want zoover zijn wij nog
niet, dan bereikten wij een huurverlaging
van 1.50.
Spr. vond dit niet onbelangrijk en men
doet verkeerd te beweren, dat wij 0,70 per
week in de zakken van de hypotheekbanken
stoppen.
Spr. stelde in het licht, dat de maatregel
van de gemeente reeds huurverlaging van
andere woningen tengevolge heeft gehad.
Spr oordeelde dit belangrijker dan op eer.
bepaalde plaats een 20 woningen te bouwen
Zoolang spr. tijdelijk-wethouder is, wei
gert hij mede te werken aan verslechting
van het woningpeil; blijft hij voor hand
having van het contractloon en als men dan
voor 1800 een goede arbeiderswoning kan
bouwen is hy voor.
De schoolvoeding behoort thans discreet
te geschieden Meer uitvoerig toonde spr. dit
aan. In Bergen kwamen 120 aanvragen, dat
teekent de nood. Toch bemoeilijkte het
comité spr. werk door te adresseeren, dat
schoolvoeding tot mislukkig is gedoemd.
De voeding van 120 schoolkinderen vier
dagen per week vordert meer werk dan het
opmaken van adressen. Ze hadden mij niet
moeten uitnoodigen voor debat. Dat past
niet. Ook met de schoolkleeding past voor
zichtigheid. De schoolvoeding geeft daar
voor een prachtige kans, doordat daar de
kinderen bij elkander komen
Wij moeten er rekening mede houden, dat
er een hardgrondige samenwerking noodig
is tusschen de S.D.A.P., de moderne orga
nisaties en de werkloozen.
Dit debat heeft geen zin. Wij zijn van
dezelfde grondslag. Spr. is soc.-dem. en als
die soc.-dem. gesteund en geschraagd wordt
dan kan er iets gebeuren, maar anders niet.
(Applaus).
Repliek.
De heer Boersma oordeelde, dat de
voorzitter de schoolvoeding en schoolklee
ding ten onrechte aan de orde had gesteld.
Spr. wilde er toch iets van zeggen. Uit de
mededeelingen van den heer den Das bleek
wel, dat het noodzakelijk was, dat het
werkloozen-comité die zaken aan de orde
heeft gesteld en dat het er met de voeding
heel slecht voorstaat. Dit is trouwens in het
geheele land het geval.
Spr. oordeelde dat het comité hulde ver-
dienst, want zonder dat adresje hadden de
kinderen geen schoolvoeding gekregen. De
leden van het comité stellen zich gaarne be
schikbaar om daadwerkelijk te helpen.
De heer den Das vroeg wel: „waarom
moet men mij hebben", maar het comité
heeft hem gevraagd te helpen. Dat werd
toegezegd en dat duurde te lang en toen
kwam men bij spr. omdat let plan nog
niet ter beschikking was gesteld.
In tegenstelling vraagt spr. waarom moet
den Das het comité hebben.
De heer den Das voerde het woord in den
raad tegenover het comité en daarom moes
ten wij hem hebben.
Spr. oordeelde dat de heer den Das niet
heeft aangetoond dat de adressen onjuist
waren. Ook de soc.-dem. fractie in de Tweede
Kamer verdedigde hetzelfde wat het Werk
loozencomité hier bepleitte.
Voorts oordeelde spr. dat de heer den Das
gespeculeerd heeft op de bouwvakarbeiders
inzake de loonkwestie. Ten dien aanzien
had de heer den Das open deuren ingetrapt.
Spr. heeft de houding van de arbeidersorga
nisaties ten aanzien van de loonen in werk
verruiming niet juist gevonden. Maar ge
zien die houding staat voor hem vast, dat
voor de door het comité gewilde woning
bouw de regeering geen geld zou geven zon
der te bepalen, dat de loonen van werk
verruiming gesteld, zou stellen.
Dat de loonen voor werken met rijksgeld
beschut zijn is een onwaarheid.
Spr. wilde niet strijden om een M3. meer
of minder. Hij heeft echter de genoemde
woningen opgemeten en is belangrijk bene
den 230 M3. gebleven. Als het eenst is kan
men dit in een uur oplossen.
De woningen elders zijn niet minder dan
in Bergen. Het gaat er om dat vandaag de
dag van de arbeiders een te hooge huur ge-
eischt wordt. De heer den Das ontkent de
uistheid van het loonstaatje door het
comité voor Bergen gesteld niet, maar dan
is het ook juist, dat in Bergen de werkloo
zen op de werkverschaffing door het .plaat
sen in een lage loonklasse in hun loon wor
den bestolen.
Het comité heeft geen bezwaar om de
woningen zoo groot te bouwen als de ge
meente het wil. In de huurprijs is het een
kwestie van centen. De renteverlaging in
aanmerking genomen, kunnen de arbeiders
met de huren van de devaluatie slechts pro-
fiteeren.
Spr. diende ten slotte een motie in waarin
de vergadering als haar verlangen uit
spreekt, dat 'n comm. wordt ingesteld, die de
stichtingskosten van arbeiderswoningen
naar de kosten van den dag berekent en dat
de huren naar die kosten worden vastge
steld. (Applaus).
Repliek den Das.
De heer den Das oordeelde het geen
juiste gang van zaken om in een debat
vergadering met een motie te komen.
Spr. meende, dat hij wel heeft aangetoond
wat een arbeiderswoning moet kosten. Het
comité toont niet dat spr. onjuist is, dat 25
pCt. van de bouwkosten arbeidsloon is.
Dit is veel hooger, tenzij men aan de loo
nen gaat tornen of ze door jeugdige werk
loozen laat klaarmaken, doch daarmede kan
men geen gezin in stand houden.
Het doet spr onaangenaam aan, dat men
hier langs een omweg werkt. Slechts wan
neer men goede woningen wil met behoud
van het loon, dan kan men met spreker tot
overeenstemming komen
Spr. heeft geen hekel aan het Werkloozen
comité, maakt slechts bemerkingen op de
manier van werken.
De bewering dat schoolvoeding tot mis
lukking is gedoemd, was zeer ontactisch.
Het aantal M3. inhoud van een woning
was voor spr. vin zeer veel belang.
De gemeentewoningen aan den Kogendijk
hebben 260 M3. inhoud en kosten toen ze
gebouwd werden 6000.
Ze zouden, als men er 50 afdoet, nog
3000 kosten en dan heeft men de kostprijs
van vandaag.
De houtprijzen gaan reeds zeer omhoog
en irt de toekomst zou men met den kost
prijs van den dag wel eens vast kunnen
loopen. In Aalsmeer kwam men voor ar
beiderswoningen zonder de grond nog op
2000.
Zoo lang er nog woningen zijn die leeg
staan en waarvoor men een sterke verlaging
kan verkrijgen, bouwt men geen woningen.
Als uit de woningtelling zou blijken en de
raad besloot dit met algemeene stemmen,
dan wil Bergen woningen bouwen.
Wij zijn het dus eens, maar wij willen ook
huurverlaging over de geheele linie.
Spr. besloot met de vergadering er op te
wijzen, dat het haar taak is te oordeelen,
welke kant men uit moet gaan.
Hij vroeg de motie niet aan te nemen,
omdat een debatvergadering zich daarvoor
niet leent. Hier was men slechts gekomen
om de zaak uit verschillende gezichtshoeken
te laten belichten. (Applaus).
De voorzitter verzocht nog een
oogenblik (het was inmiddels reeds kwart
voor 12 geworden).
Spr. oordeelde dat vast is komen te staan,
dat 2500 voor een woning, zooals B. en W
kan men volstaan.
in den raad berekende, te hoog is. 4 huur
is voor Bergen dus te hoog en met 2.50
kan men niet volstaan.
Wij willen behoorlijkéfnrbeiderswoningen
tegen contractloon. Spr. éaadde aan de motie
aan te nemen, dan komt er een commissie,
die vaststeld hoe hoog de huren wel moeten
zijn.
Voor krotwoningen wordt hier nog 3 per
week geëischt. Daaraan moet een einde
komen.
De motie werd ingetrokken, doch met
algemeene stemmen verklaarde de vergade
ring zich er voor dat onderzocht wordt hoe
hoog redelijk de huren moeten zijn.
Hierop volgde sluiting.
Uitslag verhuring landerijen.
Woensdag 25 November, 's nam. 6 uur,
had in het café Vijzelaar ten overstaan van
notaris H. W. Smit te Zuidscharwoude, voor
rekening van het Burg. Armbestuur, de na
volgende publieke verhuring plaats van
bouwland.
Voor 4 jaren: „de 2e akker van Oost" v. d.
Melksloot-akkers, groot 7 snees, huurder J.
Balder Az. voor 4.10 per snees.
Voor 6 jaren: „de Groet", aan de Demp-
sloot, groot 12 snees, huurder A. de Bree
voor 2 per mees.
Onder Zuidscharwoude:
Een akker ten zuiden van de Schager-
sloot, groot 7 snees, huurder S. Groen, voor
1.50 per snees.
Een dito, bij de Schippersloot, groot 12
snees, huurder M. Blom voor 2.50 p. snees.
Een dito „De lange akker'*, groot 10 sn.,
huurder E. Smit voor 3 per snees.
Drie dito in den polder:
a. „de Dam", groot 28 sn., huurders gebrs.
Beets voor 2.60 per snees;
b. „de 2 akkertjes" ten noorden van den
Dam, groot 6 'A snees, huurders gebrs. Beets
voor 2.60 per snees.
Psychometrische séance.
Dinsdagavond hield mevr. Scheferli
een psycho-metrische séance in de Prins
Maurits, uitgaande van de propaganda-
commissie van den Ned. Spiritistenbond
Harmonie, afd. Alkmaar.
Mevr. Scheferli gaf allereerst een uit
legging van wat de psychometrische gave
is en heeft daarna door het in de hand
nemen van diverse bij haar ingeleverde
voorwerpen beschrijvingen gegeven van
de geschiedenis en de personen met die
voorwerpen verbonden.
Met groote aandacht werd een en ander
door de aanwezigen gevolgd.
Banne Oude-Niedorp.
Woensdag werd door de banne Oude
Niedorp zitdag gehouden voor ontvangst
der bannelasten over 1936. Des namiddags
had verhuring plaats van het grasgewas. De
opbrengst was 52.
Aardbeien.
Bij de diverse veilingen is heden vanuit
den Haag het verblijdend bericht binnenge-
komend dat over het seizoen van 22 Juni—12
Juli geveilde aardbeien een toeslag van 2
per 100 kilo zal verstrekt worden.
Jacob Groothuizen, t
Velen uit de oudere generatie zal het
ongetwijfeld nog interesseeren te vernemen,
dat indertijd zeer in den omtrek bekende
Jacob Groothuizen in den ouderdom van
bijna 84 jaren te Rotterdam is overleden.
Gr. bewoonde indertijd de hoeve Oostwijk,
tegenover de „Hoinstman" (Hengstman) en
genoot v, n. 1. in katknuppelkringen een
groote vermaardheid. De laatste jaren was
zijn gezichtsvermogen zoodanig afgenomen,
dat hij zoo goed als blind was.
Ouderavond.
Woensdagavond werd in een der
schoollokalen de eerste Ouderavond ge
houden, onder leiding van het hoofd der
school, den heer Stuffers, die de talrijk
opgekomenen welkom heette, inzonder
heid de ouders die voor het eerst met hun
kinderen aanwezig waren.
Hierna werden de aanwezigen uitge-
noodigd om te komen luisteren naar het
gezang der kinderen uit de eerste en
tweede klas. Dit werd met aandacht ge
volgd en met applaus beloond. De onder
wijzeres gaf met haar leerlingen een
12-tal nummers ten beste, waarvoor zij
van den voorzitter een hartelijk woord
van dank ontving. Hierna gaf de secreta
ris een overzicht van het verhandelde uit
de vorige vergadering, en werden de aan
wezigen gewezen op handwerken, die on
der leiding van den heer Sietsma vervaar-
«t
digd waren, en welke op allen een
stige indruk maakten.
Medegedeeld werd, dat de burgemees
ter verhinderd was dezen avond bij tl
wonen.
Vervolgens werd door den heer Stuffe
een lezing gehouden, met als onderwem
„Iets uit het leven der lagere volken"
waarin een breed overzicht werd gegeven
V—I het primitieve leven, waarin die vol
ken leefden. Verder werd een overzicht
gegeven van de ontwikkeling, waarbii
na^r voren kwam dat de landbouw be
dreven werd door de vrouwen. Ook het
zoogenaamde Godsdienstige leven dér
lagere volken werkte mede tot de ont
wikkeling, waarvan nog wel eenige geI
bruiken in onze dagen zijn overgebleven"
Hierna gaf spreker eenige gegevens ovw
over Nieuw Guinea, waar alles nog zeer
primitief is in het leven der Papoea's
waar toch een flink gebouwde bevolking
is, die met zeer geringe geschenken rijk
gemaakt kan worden.
De mooie lezing werd met applaug
beloond.
In de pauze werden wij, als naar ge.
woonte, onthaald op een smakelijk kopje
met een koekje, waarbij een gezellig bab
beltje werd gehouden.
Het werk der leerlingen werd bezich
tigd.
Na de pauze gaf de voorzitter een voor-
dracht, getiteld „Eigen geld". Applaus.
Mej. Jansonius gaf „Gestoorde bruiloft"
in het Westfriesch op rijm, wat een hu
moristische stemming verwekte en met
applaus beloond werd.
De rondvraag leverde niets op, waarop
met dank gesloten werd.
Gisteravond sprak min. Slingenberg
voor beide zenders het volgende:
Ik wensch een kort woord tot u te spre
ken naar aanleiding van een, dezer dagen
verschenen, boekwerk.
Gij zult op het eerste gehoor u de vraag
stellen: is boekbespreking voor den mi
nister van sociale zaken niet een terrein,
vol voetangels en klemmen? By nadere
beschouwing zult ge echter wel met mij
tot de conclusie komen, da', de inhoud van
dit boek alleszins wettigt, dat de minister
van sociale zaken hiervoor zeer groote
belangstelling aan den dag legt.
Immers het boek, dat getiteld is „Het
werkende land", en dat geschreven is
door mr. W. J. van Balen, terwijl het is
uitgegeven door de firma H. D. Tjeenk
Willink en Zn., te Haarlem, beschrijft in
levendigen en boeienden stijl alles wat er
in de laatste jaren in Nederland is ge
schied, teneinde aan arbeiders werkgele
genheid te verschaffen.
Het boek demonstreert met foto's, tabel
len, statistieken, welk een enorme arbeid
er is gepresteerd, welke enorme kapitalen
er van overheidswege voor dit doel be
schikbaar gesteld zijn.
Het boek is tot stand gekomen met
financieelen en met daadwerkelijken
steun van de regeering. Dientengevolge
kan het fraai uitgevoerde boekwerk voor
den zeer lagen prijs van 2.50 beschik
baar gesteld worden.
Waarom is de regeering er toe overge
gaan om de uitgave van dit boek te be
vorderen?
De reden hiervan is hierin gelegen, dat
het de regeering gebleken is, dat zoo wei
nig Nederlanders bekend zijn met den om
vang van de door of met steun van de
overheid geopende werkgelegenheid.
Dikwijls wordt in vergaderingen en in
sommige persorganen de meening ver
kondigd. dat de Nederlandsche regeeriag
niet voldoende werkgelegenheid schept,
dat er veel meer werklooze arbeider» aan
het werk gezet zouden kunnen worden,
indien de regeering de koorden van de
beurs maar zou willen ontsluiten; hierme
de voor den niet ingewijde den schijn
wekkende, alsof er zoo weinig tot dit doel
gebeurt
In het door m{] aangekondigde boek nu
wordt met voorbeelden, met cijfers en
met afbeeldingen gedemonstreerd, welke
enorme kapitalen van overheidswege voor
dit doel besteed zyn, welk een omvang
rijke arbeid in alle deelen des lands ver
richt geworden is.
Zuiderzeewerken, kanalenaanleg en
-verbetering, wegenbouw, overbrugging
van onze groote rivieren, woningbouw,
electriciteits- en spoorwegwerken, open
bare werken van diversen aard, dit alles
heeft groote aandacht gevraagd.
Dit boek heeft ten doel, om in dit op
zicht aan het Nederlandsche volk objec
tieve voorlichting te geven, waaruit elk
en een iegelijk zijn conclusie kan trekken
ten aanzien van de vraag, of de regeering
ten deze haar plicht gedaan heeft
Van meer dan één zijde, nagenoeg van
alle kanten, wordt de regeering ook aan
gespoord, om thans vooral, in de naaste
toekomst, openbare werken op groote
schaal uit te voeren, teneinde werkgele
genheid te scheppen, werkloosheid te
bestrijden.
In dit boek wordt aangegeven, welke
groote werken thans in uitvoering, nage
noeg in uitvoering, en in voorbereiding
zijn, waaruit ten duidelijkste blijkt, dat
deze aansporing niet aan doovemansooren
geuit wordt, ja, dat ze met belangstelling
en instemming wordt aangehoord, doch
strikt genomen overbodig is.
Teneinde u eenig inzicht te geven om
trent de beteekenis en den omvang van
deze werken, die dus reeds op dit oogen
blik en in de eerstkomende maanden zul-
i
Lh? ja ,h°^r' Tonr,y had het by het
had hpt °Ude slan6enbezweèrder
had het op zyn eenzame plek niet meer
kunnen uithouden en knmpend van p«n
was hy door het bosch verder gekropen
8. De arm waarin de slang gebeten
was tot aan de elleboog rood en 8ez^°
len. Maar gelukkig was het nog niet
laat en door snel en doortastend in
grijpen, wist dokter Bergman het ^waa.
te stuiten. Sidi el Bord) wist niet hoe nu
genoeg zijn dankbaarheid kon betoonen.
