DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
„DE LIJSTER" bij Croydon
verongelukt.
Officieel bericht.
Zal Engeland zijn koning behouden?
Reeds veertien lijken geborgen.
Hilda Bongertman gered.
No. 289
Woensdag 9 December 1936
138e Jaargang
De algemeene toestand.
De tocht van het geheimzinnige vliegtuig.
Vandaag een nieuwe verklaring
Rondom mevr. Simpson.
Bij het vertrek van het vliegtuig Croydon nabij Londen is
hedenmorgen half elf een vliegtuig van de K. L. M. dat
gestart was voor Amsterdam, brandend neergestort en
geheel vernield.
Aan boord bevonden zich drie leden van de bemanning en
vijftien passagiers. Er zouden vijf passagiers gered zijn en
ook de stewardess kon uit het brandend vliegtuig gered
worden.
Gezagvoerder van het verongelukte D. C. 2-toestel was de
heer L. Hautzmayer.
Direct na de start verongelukt.
La Cierva een der
slachtoffers,
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door bet gebeele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS FER GEWONE ADVERTENTIEN
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
Alkmaar, 9 December.
De geschiedenis rondom den Engelschen
koning begint eentonig te worden, want na
de min of meer sensationeele verklaring van
Baldwin en die van mevr, Simpson is er
eigenlijk niets gebeurd, tenzij wij de vlucht
van het geheimzinnige vliegtuig zouden
moeten noemen.
Het wachten is en blijft op de beslissing
van den koning zelf en als die gevallen is,
kan er wellicht meer gezegd worden. En nu
meent men in parlementaire kringen in
Londen, dat die beslissing nog vandaag zal
vallen. Een deel der parlementsleden ge
looft, dat die beslissing ook nog vandaag
bekend zal worden gemaakt, een ander dee'
meent te weten, dat Baldwin morgen het
besluit van den koning zal mededeelen.
Hoe zal het besluit luiden? Mogen wij de
Engelsche pers gelooven, dan is de crisis
nu al voorbij en heeft Engeland zijn koning
behouden. Daaruit mag worden opgemaakt,
dat het huwelijk van koning Edward met
mevr. Simpson geheel van de baan is.
Mogen wij de aandacht vragen voor
Japan? Daar heerscht eenige ontevredenheid
over de buitenlandsche politiek van de
regeering-Hirota. Deze regeering wordt er
van beschuldigd door politieke tegenstan
ders, dat zij vooral ten opzichte van China
in gebreke is gebleven.
Er was n.1. een Chineesch-Japansch inci
dent in Tsjingtao, in welke plaats een reeks
anti-Japansche terroristische daders plaats
vonden, waardoor het leven en de bezittin
gen van Japansche onderdanen ter plaatse
bedreigd werden.
De Japansche regeering heeft door diplo
matieke handelingen het incident weten op
te lossen, maar niettegenstaande dat zijn de
Japansche politieke partijen ongeduldig ge
worden. De grootste politieke partij in Japan,
de Minseito, heeft reeds een commissie be
noemd tot het instellen van een onderzoek
naar de buitenlandsche politiek van Hirota.
En de tweede politieke partij, de Seyoekai,
heeft zich bij de regeering op de hoogte ge
steld van de politiek van het kabinet t.a.v.
China.
In politieke kringen meent men, dat deze
ontevredenheid geen kabinetscrisis ten ge
volge zal hebben, maar integendeel er toe
zal bijdragen, de houding der regeering
jegens China te verstarren.
Het is de vraag, of de eventueele verstar
ring van de Japansche politiek t.a.v. China
niet aanleiding zal kunnen geven tot ern
stiger gevolgen, ook voor het buitenland.
En wij denken al weer aan het Japansch-
Duitsche verdrag en aan Rusland.
Een gematigde buitenlandsche politiek
van Japan lijkt ons voorloopig meer wen-
schelijk!
De Duitsche marine is een scheepje rijker
geworden Pardon, er is gisteren een
slagschip van 20.000 ton te water gelaten,
een oorlogsbodem, die voorzien is van alle
mogelijke technische nieuwigheden, een
oorlogsschip, dat een zeer sterke eenheid
vormt.
Het is naar aanleiding hiervan, dat wij
hier uit de Manchester Guardion een in
teressant lijstje overnemen over het nieuwe
Duitsche vlootbouwprogram, dat dezer
dagen moet zijn opgesteld. Dit program voor
ziet in den aanbouw van 160.000 ton boven
ie schepen, waarvoor reeds plannen be
staan of welke reeds op stapel zijn gezet.
Dit program zal de Duitsche vloot tegen
1942 op de 420.000 ton brengen, welke
Duitschland werd toegestaan bij het vloot-
accoord met Engeland van Juni 1935.
Wanneer dit program in 1942 uitgevoerd
is, zal de Duitsche vloot beschikken over:
Vijf slagschepen van 35.000 ton en min
der.
Vier pantserkruisers, waarvan drie van
10.000 ton, de bekende slagschepen in zak
formaat Deutschland, Admiral Scheer en
Admiral Graf Spee, en één van 26.000 tor-
Twee vliegtuigmoederschepen van 19.500
ton.
Dertien kruisers van 6000 tot 10.000 ton.
Veertig torpedoboot jagers en torpedoboo
ten van verschillende typen.
Een duikbootvloot met een tonnage gelijk
aan 45 pet. van de Britsche onderzeeboot
tonnage.
De Duitsche marinewerven werken onder
hoogen druk. Men verwacht, dat tegen het
einde van 1937 reeds 86 eenheden van de
Duitsche vloot tot een gezamenlijke tonnage
van 260.000 ton gereed zullen zijn. In 1937
zullen o.a. worden voltooid een slagschip
van 35.000 ton, een vliegtuigmoederschip
van 19.500 ton, een kruiser van 10.000 ton,
zes torpedobootjagers van 1800 ton en vier
duikbooten. Tegen het eind van 1937 zal
Duitschland drie groote slagschepen heb-
ben.
De 26.000 ton metende Scharnhorst is
reeds van stapel geloopen en zal in Januari
a.s. in dienst worden gesteld. Een tweede
schip van dezelfde afmetingen zal ein
December van dit jaar te water worden ge
laten en het reeds genoemde schip van
35.000 ton eind 1937.
En over ontwapening spreken wij maar
heelemaal niet meer!
't Mag dan zijn, dat de geschiedenis,
welke zich afspeelt rondom den Engel
schen koning, sinds gisteren weinig
weinig nieuws heeft opgeleverd, de on
bekende regisseur van dit drama zorgt
in elk geval voor eenige pikante gebeur
tenissen.
En daaronder is de tocht van het ge
heimzinnige vliegtuig met een onbeken
de bezetting en een onbekend doel, wel
een der grootste vondsten.
Dit vliegtuig vertrok gistermorgen met
drie passagiers aan boord onder zeer slechte
weersomstandigheden van Croydon. Waar
heen? En wie waren deze drie passagiers?
Het bleef voorloopig onbekend en gisteren
werd alleen nog bekend, dat het toestel te
Parijs op Le Bourget een tusschenlanding
had gemaakt.
Natuurlijk ging men terstond aan het
speuren, maar zelfs de maatschappij, die het
vliegtuig verhuurd had, de British Air Com-
pany, verklaarde niet op de hoogte te zijn,
noch met de identiteit der passagiers, noch
met de namen van hen. Zij wist zelfs niet,
wie het toestel gecharterd had!
Intusschen vloog het toestel verder,
maakte een tusschenlanding te Lyon en ver
trok toen via Marseille naar Cannes. En
noch te Lyon, noch te Marseille zagen de re
porters kans, om te ontdekken, wie de pas
sagiers waren.
Doch eindelijk werd alles bekend. Het
bleek, dat de drie inzittenden waren dr.
Kirkwood, Goddard en Baron. De tweede is
de raadsman van mevrouw Simpson.
Zoodat thans tenminste mag worden aan
genomen, dat de vliegtocht in elk geval een
hoofdstuk is in de romance van koning Ed
ward VIII.
Vandaag de oplossing?
Tal van leden van het Britsche parlement
verwachten, dat de ontwikkeling van den
toestand thans snel zal verloopen. Zij zijn
van meening, dat de crisis zeer wel binnen
de 24 uur, wellicht zelfs nog vandaag, beëin
digd zeil kunnen zijn. Sommigen zijn hiervan
zelfs overtuigd.
Andere leden van het parlement verkla
ren, dat Baldwin morgen een belangrijke
verklaring in het Lagerhuis zal kunnen af
leggen.
Ondanks de houding, die door mrs. Simp
son is aangenomen, staat het toch vast, dat
de eerstvolgende stap door den koning ge
daan zal moeten worden. De opvatting van
Baldwin, dat een verlengen van de onzeker
heid ernstige consequenties met zich zou
kunnen meebrengen, wordt volledig gedeeld
door de leden van het parlement, die van
meening zijn, dat er talrijke redenen zijn om
een oplossing spoedig tot stand te doen ko
men.
Men acht zekere bezoeken aan Fort Bel
vedère en de recente beraadslagingen in
Downingstreet van belang.
Definitieve verklaring van Baldwin?
De Engelsche bladen verwachten alge
meen, dat minister-president Baldwin heden
een definitieve verklaring zal afleggen over
de constitutioneele crisis.
De „Times" schrijft, dat de spanning on
der het publiek is verminderd, doch niet ten
gevolge van de verklaring van mevrouw
Simpson. De ontspanning wordt toegeschre
ven aan de opheldering, welke Baldwin heeft
gegeven.
De „Daily Telegraph" verklaart, dat de
mededeeling van mevrouw Simpson haar tot
eer strekt, doch de grond van het probleem
onaangetast laat, aangezien de toestand
steeds „onhoudbaar" was. Het blad hoopt,
dat de verklaring van mevrouw Simpson den
konmg zal helpen een juiste beslissing te ne
men, welke het volk van hem verwacht
De „Daily Express" zegt: „We kunnen ons
verheugen, de crisis is geschiedenis gewor-
den, we hebben den koning nog". Het blad
schrijft verder de oplossing toe aan de ver
klaring van mevrouw Simpson.
De „Daily Mail schrijft, dat de verklaring
van mevrouw Simpson hoop geeft op een
spoedig einde van de crisis. Indien de ko
ning de zelfopoffering van mevrouw Simp
son aanneemt, zal hem dit worden vergoed
door een verdubbelde genegenheid en sym
pathie van zijn onderdanen.
Toch geen verklaring van Baldwin?
In de omgeving van Baldwin verluidt dat
hij heden toch nog geen definitieve verkla
ring zal afleggen. Indien de minister-presi
dent al het woord zal nemen in net parle
ment, dan zal hij zich toch beperken tot een
korte uiteenzetting van den toestand, zooals
deze op het oogenblik is. In politieke krin
gen leidt men hieruit af, dat de koning nog
geen beslissing heeft genomen.
Toen Baldwin vannacht in Downingstreet
terugkeerde werd hij onmiddellijk be
stormd door journalisten. De parlementaire
secretaris van den premier, captain Dugdale,
zeide hen, dat het niet waarschijnlijk was,
dat Baldwin Woensdag een verklaring zou
afleggen in het Lagerhuis.
Anderzijds wordt vernomen, dat de auto's
van den hertog van York en den hertog van
Kent gisteravond omstreeks elf uur Fort
Belvedère verlieten.
De houding van Labour.
Attlee heeft een talrijk bezochte parle
mentaire Labourvergadering voorgezeten in
het Lagerhuis. Alleen Cripps was afwezig.
Naar verluidt steunt de Labourparty de
houding van Baldwin, ofschoon er de na
druk op gelegd wordt, dat Attlee nog geen
meening heeft uitgesproken over zijn con
stitutioneele standpunt.
Tqdens de vergadering is geen beslissing
genomen betreffende de officieele houding
van Labour, aangezien het de opvatting van
de partij is, dat het de plicht der regeering
is den toestand te behandelen. Wanneer de
gelegenheid echter zal zyn gekomen, zal er
op verscheidene punten critiek op Baldwin
worden uitgeoefend. Hangende de onthul
ling der volledige feiten is Labour echter de
meening toegedaan, dat het voorDarig zou
zijn een bepaalde politiek te formuleeren.
Wat de verklaring van mrs. Simpson be
treft, ofschoon sommige leden deze niet be
schouwen als van veel belang voor een op
lossing, zyn anderen van meening, dat hier
in een nuttige aanwyzing gezien kan worden
in de richting van een mogelijke oplossing.
Mevr. Simpson bevindt zich nog steeds in
de villa „Lou Viei" in Cannes. Zy beklaagt
zich ten zeerste over de scherpe bewaking
door journalisten en fotografen, die haar
geen seconde vry laten. Elke stap, die ze
doet, wordt als het ware de wereld doorge
seind en als ze om 6 uur vanavond even
tjes glimlacht, zal de wereld het om 7 uur
uiterlijk weten
Men heeft precies nagegaan, hoe mevr.
Simpson is en vertelt kleinigheden, die met
graagte gelezen worden. Zoo vertelt Henri
Lauwick in de Fransche „Jour" over wat hij
van een vertrouwde van mevr. Simpson ge
hoord heeft. Wij laten het relaas hier vol
gen:
De koning noemt mevr. Simpson Wallis,
en niet Wally, zooals de Amerikanen zeg
gen, want haar vader hoopte op een zoon,
toen zy geboren moest worden en veran
derde niets aan den jongensnaam, toen net
een dochter bleek. Ze wordt kwaad, als ze
met Wally wordt aangesproken en ze wil
evenmin voor een Amerikaansche doorgaan.
Te Londen is haar verweten spilziek te
zyn en er een Amerikaansche auto op na te
houden, maar de C. V. L. 547 is een beschei
den wagen. En Lauwick vertelt verder, dat
een harer voorvaderen, Charles Warfield,
in 1776 erg anti-Engelsch was en als wapen
spreuk koos: Geen koningen meer.
Wat mevrouw Simpson zelf aangaat, ze
heeft een afschuw van alles, wat ingewik
keld en opzichtig is. Ze toont de zwakte in
Engelsche oogen, zich de decors van haar
leven te Parijs aan te schaffen. Ze spreekt
Fransch met een sterk accent, heur haren
zyn zwart, een scheiding is het midden, de
oogen blauw en de wenkbrauwen geven haar
dikwijls een verrasten blik. Ze maquilleert
zich licht, rose op de nagels, heel weinig
rood op de lippen en watp oeder over 't ge
laat. Als parfum laat ze, echt Engelsch, enkel
lavendel toe.
Voor het toilet heeft, overdag, marine
blauw haar voorliefde. Strooken, strikjes en
frikjes kan ze niet uitstaan. Op de rennen
van Ascot vertikte ze het, het schuim van
organdi te dragen, dat de mode toen voor
schreef. Ze is voor strakke lijnen en tegen
groote hoeden, want haar hals is lang. Van
organdi zegt ze: ik zie er als een treurwilg
uit, en van een grooten hoed: ik lyk op een
paddestoeL
En de confidenties gaan nog verder: nooit
een short voor den zomer, ze laat zich korte
rokken vervaardigen, die ze aan een badpak
knoopt. Het zwemmen is haar eenige sport.
Ze is een vrouw voor de binnenkamer,
ternauwernood voor den avond. De laatste
maal, dat ze te Parys uitging, verscheen ze
in een zwarte robe van crêpe met rechten
kraag en drie witte lelies met rooden stam
per.
Ze is geduldig en zachtzinnig. De koning
voldoet aan haar minste verlangens ea in
Fort Belvedère noopte ze Edward VIII, een
cachenez aan te doen. En als er tien men-
schen in de kamer zyn, ontdekt de koning
het eerst, dat haar sigaret niet brandt enz.
Zy is nog de eerste, ofschoon ze elkander al
drie jaar kennen, om de lucifer ver van de
sigaar te houden, die hij wil opsteken gelijk
de koning dat graag heeft, waarbij ze naar
de vlam blaast tot het vuur pakt
Haar kapsel zit altijd onberispelijk, haar
schoenen zyn uiterst verzorgd, ze is een
kenster van wyn en beschikt over een sta
len geheugen. Ze kan cocktails bereiden zon
der er zelf aan te tippen, speelt slecht golf,
houdt van honden, omdat de koning er ver
zot op is, en toen ze leerde skiën zei ze: ik
lyk op een rhinoceros met vacantie. Ze is
goedlachs en laat anderen lachen en uit
Kitzbuhel bracht ze 'n witte blouse met twee
kleine harten mee, dat ze langen tijd gedra
gen heeft. Ze schijnt geleefd te hebben in
een volslagen onkunde van de onheilen, die
haar al te zichtbare geluk opriep.
De eerste berichten over deze nieuwe
ramp, die de K. L. M. getroffen heeft,
kwamen slechts traag door. Men wist
vanmiddag om 12 uur bij de K. L. M.
zelfs nog niet, welk Douglastoestel veron
gelukt was, omdat er hedenmorgen twee
vliegtuigen zouden vertrekken, n.1. de
Toekan en de Lijster. Een van deze twee
machines was n.1. gisteravond tengevolge
van den mist niet van Croydon gestart en
men zou hedenmorgen in Londen beslis
sen, welk toestel het eerst zou vertrekken.
Alleen was bekend, dat het verongeluk
te toestel bestuurd werd door den piloot
L. Hautzmayer en 15 passagiers aan boord
had. In het geheel waren er in elk geval
18, mogelijk zelfs 19 personen aan boord.
Het eerste bericht luidle, dat er 17 per
sonen zouden zijn omgekomen, doch later
werd medegedeeld, dat er vijf passagiers
en de stewardess gered zouden zijn. Toen
vermoedde men, dat het aantal dooden 12
zou bedragen.
De stewardess werd licht gewond, de
passagiers bekwamen ernstige brandwon
den en moesten allen naar het ziekenhuis
worden overgebracht.
Het toestel stortte vry wel direct na den
start neer en toen het in brand vloog,
deelden de vlammen zich mede aan de
omliggende huizen.
Een ooggetuige vertelt.
Korten tyd na de ramp met het K. L. M.
toestel hadden wij een onderhoud met een
bewoner uit de omgeving van de plaats,
waar het toestel was neergestort.
Deze vertelde ons het volgende:
Ik hoorde een slag en rende de straat in.
Ik zag dat een vliegtuig neergestort was
op het dak van een leeg huis. Het toestel
was in brand gevlogen en dientengevolge
geraakte ook het huis in brand. Het huis
brandde geheel af.
Een andere ooggetuige, mevr. Latham,
vertelde ons het volgende:
Ik hoorde een vreeselijken slag en toen
ik in de richting keek, waar de slag ver
oorzaakt was, zag ik een brandend vlieg
tuig op een huis. Ook het huis vloog in
brand en ik holde verschrikt weg.
De hitte was zoo hevig, dat men niet by
het vliegtuig kon komen.
Het vliegtuig viel van het dak af, kan
telde en sloeg den top van een grooten
boom af.
De brand nam onmiddellijk een grooten
omvang aan, waarschijnlijk doordat de
benzinetanks in brand vlogen en het
vliegtuig by het vertrek een groote lading
benzine aan boord had.
Eenige namen.
Volgens de laatste berichten zyn zes
personen, die in het vliegtuig zaten, aan
Officieel wordt verklaard, dat
by het ongeluk op Croydon
veertien personen om het leven
zyn gekomen, terwijl zes gewon
den in het ziekenhuis zijn opge
nomen.
Van de zes gewonden, die wa
ren opgenomen, zijn inmiddels
drie slachtoffers overleden.
De drie overlevenden zyn de
passagier Schubach, de radio
telegrafist van Bemmel en de
stewardess mej. Bongertman.
den dood ontsnapt. Onder hen bevindt zich
de stewardess, die slechts lichte brand
wonden opliep. De vyf anderen hebben
ernstige brandwonden opgeloopen.
De namen van de leden der beman
ning, zyn de bestuurder Hautzmayer,
de radio-telegrafist van Bemmel, de
mecanicien Verkerk, en de stewardess
mejuffrouw Bongertman.
Onder de passagiers bevond zich
La Cierva, ie bekende uitvinder van
de auto-giro. Men gelooft ook, dat de
Zweedsche oud-premier admiraal
Lindmann een der passagiers van het
verongelukte vliegtuig was.
Slechts vier geredden.
Naar hedenmiddag om 1 uur werd ver
nomen zyn slechts vier personen by het
ongeluk in leven gebleven.
Onder de passagiers bevonden zich o.a.
Gelius (Fin), La Cierva (Spanjaard),
Lindman (Zweed), Hoene (Pool), me
vrouw Hoene (Duitscher), bar. Hohenberg
(Duitscher), Schuback Duitscher), Mer-
ger (Duitscher, Donkelaar (Nederlander)
Dickson (Zweed).
Groote verslagenheid op Schiphol.
Op Schiphol verkeerde men te ongeveer
een uur hedenmiddag nog in het onzekere
•duier ap uea jipbjpaot a}smf ap j,uavuio
De „Toekan" die ongeveer kwart over
twaalf had moeten binnen komen, was
nog steeds niet geland, zoodat men nog
niet over de gegevens van ooggetuigen
beschikte. De verslagenheid is onder het
personeel van de luchthaven en onder de
collega s van de omgekomen bemanning
wel zeer groot.
De gegevens waarover men op dat uur
op Schiphol beschikte, waren de volgende:
Het K. L. M.-toestel „Lijster", een
Douglas D. C. 2, dat de registratieletters
P.H.-A.K.L. draagt, dat gisteravond naar
Londen was vertrokken, is hedenmorgen
te 10.30 uur Engelsche tydd van het vlieg
veld Croydon, opgestegen.
