DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Zaterdag 2 Januari 1937
De algemeene toestand.
139e Jaargang
Duitschland neemt een
repressaille maatregel.
Spaansch regeeringsvaartuig
buitgemaakt.
Het nieuwe jaar rustig begonnen.
Prins Bernhard en het
Lippe Detmold lied.
het z.g. Vlag-incident.
ALKMAARSCHE COURANT
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. IERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur; C KRAK.
Hoofdredacteur; Tj. N. ADEMA.
Alkmaar, 2 Januari
De meest merkwaardige week van 1936 is
achter den rug. Nauwelijks acht dagen gele
den zongen wij het „Vrede op Aarde", giste
ren wenschten wü veel „heil en zegen"
Wij zouden zoo zeggen, dat beide begrip
pen bij elkaar hooren, onafscheidelijk aan
elkaar verbonden zijn. Hoe kan er „heil en
zegen" zijn zonder vrede?
Maarhet schijnt, dat beide gedachten
te idealistisch zijn. Want op den eersten dag
van het nieuwe jaar, op 1 Januari dus, bracht
de wereld zelf deze nuchtere mededeelhv
gen:
Denemarken zal zijn defensie versterken;
Nederland zal zijn leger en vloot verster
ken;
In Spanje buldert het kanon;
De wedloop in de bewapening officieel be
gonnen.
tl
Denemarken zal zijn defensie versterken!
Het is de „Social-Democraten", een provin
ciaal sociaal-democratisch blad, in Viking,
dat een tip oplicht van den sluier, die hangt
over het Deensche regeeringsvoorstel inzake
de defensie, welk voorstel in den loop van
deze maand aan het Folketing zal worden
voorgelegd.
Er zal volgens het artikel in dit blad geen
sprake zijn van méér soldaten of van een
langeren opleidingstijd. Maar daarentegen
zou het nieuwe voorstel wel een kwalitatieve
verbetering brengen. In elk geval zal het uit
zijn met den toestand, dat men in de wet
vastlegt dat er een bepaald aantal schepen
zal zijn, maar dat de daarvoor toegestane
gelden in het geheel niet voldoend zijn voor
onderhoud of nieuwe aanschaffing, zoodat
'de schepen oud-roest gaan worden.
In de nieuwe regeling der defensie zullen
de noodige gelden worden toegestaan voor
aanschaffing en onderhoud van de schepen,
welke in de wet worden vastgelegd, maar er
zal geen sprake zjjn van een leger en een
vloot, berekend op deelneming aan een wer-
Kelijken oorlog. Er zal alleen sprake zijn van
een bewakingsweermacht, die Trf' onrustige
tijden de orde aan de grenzen en in de wa
teren kan handhaven.
Uit bovenstaande blijkt duidelijk, dat De
nemarken er al ongeveer net zoo voor staat
als Nederland. Ook Denemarken blijkt dus
te veel bezuinigd te hebben op de defensie
uitgaven en ziet nu in, dat het zoo niet lan
ger kan.
Wij mogen daaruit opmaken, dat men ook
in dit land meent, dat de internationale po
litiek het noodzakelijk maakt, meer aandacht
te schenken aan zijn verdedigings-apparaten.
Als wij nu eens even Nederland en Dene
marken vergelijken, dan zijn er een paar
punten van overeenkomst. Het allervoor
naamste punt is wel, dat bejide landen een
z.g. neutraliteitspolitiek vméren. En het twee
de, minder prettige punt/van overeenkomst
is, dat beide landen hun/ verdedigings appa
raten te zeer verwaarlo-bsd hebben en nu
een belangrijken achte/stand moeten inhalen.
Voor het overige is ^Denemarken heel wat
gelukkiger af dan Nederland, want de !ig-
ging van Nederland Jis veel en veel belang
rijker, omdat men rlog altijd rekening moet
houden met een herthaling van 1914.
Op zich zelf mag-1 het prettig zijn, dat ons
land zoo'n belangrijk gebied van Europa
vormt, voor de internationale politiek 'an
ons land is dat milder prettig, vooral op het
oogenblik. Want het is, zooals een paar we-
k.n geleden een buitenlandse*
te* Voor Duitschland is er slechts één weg
open naar Frankrijk: die over Nederland.
Daarmee werd bedoeld, dat Frankrijk en
België hun grenzen in een zeei sc'ieden
staat van verdediging hebben gebracht en
dat Nederland feitelijk geen grensverdedi-
ging heeft.
Het is daarom zeer begrijpelijk, dat ae te-^
genwoordige legerleiding tracht, grensgar-
nizoenen te stichten, al staan wij zeer scep
tisch tegenov r deze garnizoenen. wen
kunnen geen terken verdedigingsmuur vor
men en zijn r hoogstens op berekend, om
de snelheid v'n een opmarsch eenigsz
drukken.
En toch zal - wü „de weg over Neder
land niet open rijn" een sterke muur
ten worden ofgetrokken.
dit velband nog even stil
etsontwerp, dat thans bij d
is ingediend en waarover
oerig kan k» Hkt betog-
1" »eKonlWe"?,,hed,'derde.
De Spaansche burgeroorlog
ris"
Over het algemeen is het gedurende
de jaarswisseling aan het centrale front
rustig geweest. Slechts hier en daar
kwam het tot schermutselingen, die
echter geen wijziging in de frontlijn
hebben gebracht. Het hevigst schijnt nog
te zijn gevochten in de Noordwestelijke
universiteitswijken, waar de nationalis
ten oudejaarsavond met tanks, loop
graafmortieren, tal van machinegewe
ren en handgranaten ten aanval trok
ken. Volgens berichten uit Madrid wer
den de rechtschen teruggeslagen. Om
twaalf uur werden zoowel aan het link
sche als aan het witte front vier schoten
gelost ter inluiding van het nieuwe jaar.
Ook voor de Engelschen, die nog
steeds in Madrid vertoeven, was er ze
ker geen aanleiding om de jaarswisse
ling in uitbundigheid te vieren. Velen
hunner hebben aan den oproep van den
leider der Britsche legatie noodgedwon
gen gehoor gegeven en besloten de
hoofdstad te verlaten. Reeds 43 Engel-
sche onderdanen hebben Madrid per
auto verlaten met bestemming naar Ali-
cante, vanwaar zij naar Marseille zul
len worden verscheept.
De in beslagneming van het Spaansche
stoomschip; de meening van Pertina'x,
Pertinax schrijft in de „Echo de Pa
„Duitschland zal niet toestaan, dat
in Spanje een communistisch regiem
wordt gevestigd en de verplichtingen
welke het zal aangaan ten aanzien van
een verbod tot inlijving van vrijwüli
gers zouden aan dit fundamenteel voor
behoud ondergeschikt worden gemaakt,
De in beslagneming van een Spaansch
stoomschip door een Duitschen oorlogsbo
dem als vergeldingsmaatregel wegens het
onderzoek aan boord van de Palos toont
aan, dat Duitschland niet gemakkelijk zal
afwijken van de richting, welke het in
Spanje heeft ingeslagen.
Het Foreign Office streeft er naar
Duitschland te kalmeeren, door bemiddeling
van Italië. Men meent te weten, dat Lord
Plymouth, de president der controle-commiS'
sie, zal probeeren een nieuwe controle-plan
op te stellen.
De meening van mevr. Tabouis,
In de „Oeuvre" vraagt mevr. Tabouis zich
af, wat Frankrijk en Engeland zouden moeten
doen, indien b.v. belangrijke strijdkrachten
door Duitschland in Spanje zouden worden
bijeengebracht en Italiaansche strijdkrachten
zouden volgen.
Zekere Britsche bladen, aldus mevr. Ta
bouis, zouden slechts één middel zien voor
een dergelijken stand van zaken, een middel
dat zou bestaan in het in samenwerking met
Frankrijk toepassen van een algemeene
blokkade van de grenzen en kusten van
Spanje, hetgeen tot gevolg zou hebben, dat
de Duitschers en Italianen de campagne in
Spanje niet zouden kunnen steunen.
Wy willen
staan bij het
Tweede Kami
men elders u]
rijkste punt
sterkere defej
n.L het sche;
ingeval bij
sie bedoelt, is °.l
'en van de mogelijkheid, om
nadere wet wordt besloten
tot verhoogiitj van de lichtingsterkten,
verhooging spoedig te kunnen invoer -
Dat wijst erop, dat onze regeering begrypt,
dat de achterstand heel groot Sew,° zoo
en dat het dringend noodzakely k is, gl_
spoedig mogelijk dezen achterstan 8
telyk te doen verdwijnen. w»iaTieriik
Er zou dua wel eens een heel
laar begonnun kunnen zyn, ^elangry
militaristisch gebied. En het 1S J
moeten constateeren, dat de noodzakelyk
hei<i er van maar al te zeer aanwezig is.
In een communiqué van het ministerie
van oorlog van gisteravond wordt o.a. ge
zegd:
Aan het centraal front in den sector van
Guadalajara zijn <Je dorpen Algora en Mir-
buelo bezet. In dén sector van Madrid is de
vijandelijke artilelrie gisternacht 'n uur lang
zeer actief geweest. Den geheelen dag duur
de gister het vuur der mortieren en mitrail
leurs onafgebroken voort en laat in den mid
dag bereikte 't zijn hoogtepunt. 5 Soldaten
der opstandelingen zijn naar onze zijde over-
geloopen en hun verklaringen bevestigen
opnieuw, dat het moreel der vijandelijke
troepen zeer gedaald is.
Legerbericht van Queipo de Llano.
In zijn radiotoespraak van gisteravond zei-
de Queipo de Llano o.a. het volgende:
De grootste kalmte heerscht aan de fron
ten der noordelijke legers, behalve in den
sector van Guadalajara, waar de republikei
nen, gesteund door talrijke tanks, een hevi-
gen aanval hebben ondernomen, zonder
evenwel eenig doel te bereiken. Wat de zui
delijke fronten betreft, in het gebied van
Antequera is ons geschut tijdens een licht
kanonvuur in de meerderheid gebleven. In
den sector van Ronda duurt onze opmarsch
voort. In den sector van Cordoba heeft een
colonne rechtsche troepen na een gevecht
van drie dagen een groot succes behaald,
door laat in den avond Fortuna te bezetten,
dat de vijand thans bezig is te ontruimen
met achterlating van een groote hoeveelheid
oorlogsmateriaal.
Spaansche boot door Duitsch oorlogs
schip buitgemaakt.
Naar gemeld wordt zou een Duitsch
oorlogsschip in de Spaansche wateren
een Spaansch regeeringsvaartuig hebben
buitgemaakt. Men meent te weten dat
het de „Aragon" zou zijn.
In een communiqué van het Duitsche
nieuwsbureau wordt medegedeeld, dat deze
maatregel is genomen als represaille naar
aanleiding van de verbeurdverklaring van
een gedeelte van de lading van het Duitsche
stoomschip „Palos" en de arrestatie van een
passagier van de „Palos".
De weigering van de roode regeering te
BUbao, aldus het communiqué van het D N.
B., heeft de Duitsche regeering genoodzaakt
haar eisch tot teruggave door maatregelen
van dezen aard te steunen. De buitmaking
van het Spaansche stoomschip heeft ten
doel, de Duitsche souvereine rechten tegen
daden van zeerooverij te beschermen.
Engelsch schip in Spaansche wateren
lastig gevallen.
In kringen der Engelsche admiraliteit
wordt vernomen, dat het Britsche stoom
schip '„Etrid", dat onderweg was van Haifa
naar Liverpool, ter hoogte van Gibraltar
door een oorlogsbodem der Spaansche op
standelingen is gepraaid.
Het oorlogsschip opende het vuur op de
Etrid", maar de kapitein weigerde aan de
hem ge telde eischen te voldoen en bracht de
autoriteiten te Gibraltar van het geval op
de hoogte. Dinsdag of Woensdag komt de
„Etrid" in Liverpool aan.
UNAMUNO OVERLEDEN.
Beroemd schrijver en filosoof.
's-Gravenhage, 2 Jan. Wij
hebben reden om aan te nemen, dat het
prins Bernhard niet aangenaam is,dat
hem ter eere bij velerlei gelegenheden
het Lippe-Detmoldlied ten gehoore
wordt gebracht.
De meening, dat het Lippe-Detmold-
lied het Lippische volkslied is, is onjuist.
Er bestaat geen Lippisch volkslied en
het hier te lande zoo vaak gespeelde
Lippe-Detmoldlied kan men vergelijken
met ons Piet Hein-lied.
Daarbij komt, dat de prins thans Ne
derlander is en zich ook Nederlander
voelt. Het zou daarop op hoogen prijs
worden gesteld, indien men het spelen
van vreemde volksliederen achterwege
liet en zich beperkte tot het Nederland-
sche volkslied.
De beroemde Spaansche schrijver
en wijsgeer, professor Miguel de Una
muno, is Donderdag na een kortston
dige ziekte te Salamanca overleden.
Hij heeft den leeftijd bereik van 72
jaar.
Miguel de Unamuno was geboren te
Bilbao in 1864. Hy ontving zijn opleiding
te Madrid, waar hij promoveerde in let
teren en wijsbegeert, en werd in 1892 be
noemd tot hoogleeraar in het Grieksch
aan de universiteit van Salamanca, waar
hij in 1900 rector magnificus werd. Tijdens
hc* bewind van Primo de Rivera werd hij
wegens zijn scherpe aanvallen op de regee
ring naar de Canarische eilanden verban
nen. Hij kreeg echter amnestie en vestigde
zich in Parijs. Bij 't begin van den Spaan-
schen burgerstrijd heeft hij zijn sympathie
uitgesproken voor de beweging van
Franco.
Hij was romansch "ver, dichter, wijs
geer en publiceerde ook artikelen in de
pers.
Tot zijn bekende romans behooren:
Nieblad, Abel Sanchez, La Tia Tula en
Amor y Pedagogia. Een zeer bekend ge
dicht van hem is El Cristo de Velasquez.
NIEUWJAARSBOODSCHAP VAN
KONING GEORGE VI.
De Engelsche koning heeft een nieuw
jaarsboodschap gericht tot de volkeren van
het Britsche ryk waarin hij veel geluk en
voorspoed wenscht en waarin hij de droeve
omstandigheden herdacht waaronder de re
geering van den hertog van Windsor werd
beëindigd.
De koning verklaarde verder alles in het
werk te stellen om het wederkeerig ver
trouwen en de genegenheid te versterken
waarop zoo gelukkig de betrekkingen tus-
schen den vorst en de volkeren van het ryk
berusten. Hy herhaalde de woorden van
zijn vader, welke deze sprak ter gelegenheid
van het jubileum.
„Mijn echtgenoote en ik, wij wijden ons
aan Uw dienst, dat God ons geleide en ons
de kracht geve den weg welke voor ons
ligt te volgen".
Naar aanleidingvan beschouwingen
en berichten welke zoowel in de Neder-
landsche- als in de Duitsche pers ver
schenen zijn in verband met het z.g.
„vlag-incident" bij den voetbalwedstrijd
Den HaagLippe, schrijft de voor den
wedstrijd verantwoordelijke instantie
aan het A. N. P.:
De opgeblazen voorstelling van het
voorgevallene van Duitsche zijde maakt
het noodig het verhaal tot zijn juiste
afmetingen terug te brengen, te eerder
omdat na de zeer aangename verstand
houding met de Duitsche ploeg ook na
den wedstrijd, waarbij van eenige ge
raaktheid niets gebleken is, dit persbe
richt niet anders dan verwondering kan
wekken.
Ziehier dan de nuchtere feiten.
Op het terrein gekomen wees een van de
Duitsche leiders den Haagschen leider erop,
dat de vier op de tribune geheschen Duit
sche vlaggen alle vervallen vlaggen waren,
dat in de plaats van deze de hakenkruisvlag
ware te hijschen en dat voor het geval deze
niet voorhanden mocht zijn, er reeds een
gehaald werd bij de Duitsche legatie, waar
van een vertegenwoordiger mede aanwezig
was.
De Haagsche leider betuigde zijn spijt
over het misverstand, deed de vroegere
Duitsche vlaggen strijken en de hakenkruis-
vlag hijschen.
Dat daarbij een deel van het publiek zou
hebben gejoeld en een ander deel gejuicht,
is niet waar: er is noch gejoeld, noch ge
juicht, het geval ging blijkbaar onopge
merkt aan het publiek voorbij.
De kwestie van de
Volksliederen.
Het comité had een gelegenheidsmziekje
ter opluistering van den wedstrijd beschik
baar gesteld. Toen aan den leider opgedra
gen werd bij het in het veld komen van de
Duitschers het Duitschland-lied te spelen
en daarna bij het opkomen van het Haag
sche elftal het Wilhelmus, antwoordde hij.
dat het troepje het Duitschland-lied niet
kon spelen, omdat het uitsluitend 't Lippe-
lied had ingestudeerd. De Haagsche leider
deelde dat mede aan de Duitsche leiders,
onder uitdrukkelijke mededeeling, dat zoo
zij niet wenschten, dat het Lippe-lied ge
speeld werd, ook het Nederlandsche volks
lied niet zou worden gespeeld. Dit laatste Is
dus geenszins een eisch van Duitsche zyde
geweest. De Duitschers wenschten het Lip
pe-lied niet, waarop alle muziek werd af
gelast.
Dat, gelijk het D. N. B. gelieft te berich
ten, de Duitschers het Lippe-Detmold-lied
verontwaardigd afgewezen zouden hebben
omdat dit een spotlied zou zyn en zij zich
daardoor niet wilden laten hoonen, is puur
verzinsel.
Toen den avond vóór den wedstryd een
deel van de Duitsche ploeg hotel „Central"
bezocht en de kapel het Lippe-lied speelde,
hebben de Duitsche heeren zich van hun
zetels verheven en het lied meegezongen.
Hetzelfde hebben zij gedaan aan den maal
tijd n a den wedstryd, toen de kapel na
het Duitschland lied het Lippe-lied
speelde. Uit dit eerbetoon hunnerzijds
blijkt, dat zy het Lippe-lied als een volks
lied beschouwen en niet als een spotlied.
Daarom doet het wel zeer onaangenaam
aan, dat achteraf misbaar gemaakt wordt
over iets wat de Duitsche heeren hier
blijkbaar zeer normaal vonden.
Toegegeven de fout, dat verkeerde Duit
sche vlaggen geheschen zijn, toegegeven dat
het comité bij den wedstrijd had moeten
zorgen voor een muziekje, dat het Duitsch
land-lied kon spelen, dan mag toch worden
vastgesteld, dat onze Duitsche gasten met
de naar aanleiding van die tekortkomingen
genomen maatregelen volkomen genoegen
genomen hebben en dat bij hen deswege
geenerlei wrok zat, getuige hun vriendelijke
toespraken bij den maaltijd en hun uitnoo-
diging om een tegenbezoek te brengen.
Ook het afscheid aan het station was zeer
hartelijk, zoodat het ons eenvoudig onbe
grijpelijk is hoe de Duitsche bezoekers na
hun terugkomst in hun vaderland aanlei
ding hebben kunnen geven tot de onjuiste
en overdreven voorstelling van het D. N. B.
De op deze voorsteling gebaseerde com
mentaren in de Duitsche-pers en de D. A. Z.
brengt zelfs prins Bernhard in het geding -
kunnen dan ook rustig onbeantwoord blij
ven.
Geen Lippische medewerkers op
het Oranjebal.
Hedenavond wordt in het Carlton-hotel
het Oranjebal gehouden, georganiseerd
door het I. C. A., waarvoor alle plaatsen
reeds verkocht zijn.
Aan dezen avond zouden o.a. hun mede
werking verleenen de leden van het Lip
pische Landestheater, Carl Friedrich Koch
en Georg Born; voorts de echtgenoote van
den burgemeester van Schwalenberg
Lippe, mevr. Muenzner, die vergezeld zou
zijn van den heer Gottlieb Schlingmann.
Het I. C. A. deelt ons mede, dat het tot
zijn groote bevreemding telegrafisch be
richt heeft ontvangen, dat het gezelschap
niet naar Amsterdam zal komen.
De acteurs motivèeren hun weigering
om mede te werken met de lakonieke me
dedeeling, dat „het vlag-incident (be
doeld wordt hetgeen volgens het D. N. B.
zou zijn voorgevallen bij den voetbalwed
strijd Den HaagLippe op 23 December
j.1.) het aangekondigde optreden zoowel
tijdens het Oranjebal als voor den K. R. O.
verbiedt".
De gasten uit SchwalenbergLippe
seinden: „kunnen mevrouw Muenzer niet
blootstellen aan vijandelijkheden en
kunnen daarom tot onzeh spijt niet
komen".
Het I. C. A. heeft onmiddellijk voor an
dere medewerkers gezorgd.
In verband hiermede vervalt ook het
optreden „allerhand vom Lipperland"
voor den K. R. O., op Zondagavond te
8.20 uur.
OPROEP VAN HITLER.
Ter gelegenheid van de jaarwisseling
heeft de Führer een oproep gericht tot de
N. S. D. A. P., waarin hij o.a. zegt:
„Geeft mij vier jaren tijd, was het ver
zoek dat ik op den dag van overneming der
macht in 1933 tot het Duitsche volk richt
te.
Het vierde jaar is thans geëindigd. Een
ontmoedigd, politiek en moreel verslagen
en economisch geruïneerd volk hëeft zich
weer verheven. Dit wonder is het werk van
de Nat. Soc. Party. Haar komt de verdien
ste toe dezen grooten keer der natie te heb
ben voorbereid, verwezenlijkt en volbracht.
Duitschland zal steeds meer een bolwerk
zijn van de Europeesche beschaving tegen
over het bolsjewisme, dat de vijand is van
het menschdom. Door het succes van het
groote werk van nationaal herstel wordt
Duitschland tevens een veilige waarborg
voor den Europeeschen vrede.
Aan het einde van het vierde jaar dank
ik al degenen, die mij door hun offervaar
digheid, gehoorzaamheid en trouw onont
beerlijk geweest zijn voor het welslagen
van mijn arbeid. Het in politiek opzicht uit
de boeien ,van het verdrag van Versailles
verloste volk zal in de komende vier
jaren ook de economische boeien los
maken. Aan het begin van het nieuwe jaar
maken wy 't besluit met nog grootere liefde
liefde ons volk voor geen werk, geen offer
en geen moeite terug te schrikken, tenein
de den aardschen gang van dit volk te be
hoeden voor nooden en gevaren.
Dan zal ons echter ook in den komenden
tijd, evenals voorheen, de zegen van den
Almachtigen niet verlaten, 'n zegen, waar
om wij dankbaar en ootmoedig smeeken,
voor ons volk voor geen werk, geen offer
arbeid".
NIEUWJAARSRECEPTIE BIJ PRESIDENT
LEBRUN.
De president der republiek heeft Don
derdag de leden van het diplomatieke corps
ontvangen, die ter gelegenheid van de jaar
wisseling hun gelukwenschen kwamen aan
bieden. De Apostolische Nuntius, mgr. Va-
lerio Valeri, hield daarbij een toespraak,
waarin hij o.a. zeide:
„De naaste toekomst beziende, kan ik niet
vergeten den ernst der gebeurtenissen, die
de geheele wereld in het afgeloopen jaar
met groote hoop hebben vervuld, en de
wreede teleurstellingen, welke daarop zyn
gevolgd".
De Nuntius wenschte vrede en geluk voor
1937 en noemde de komende Parijstfhe ten
toonstelling een gelukkig voorteeken, als
symbool van een steeds nauwere samen
werking tusschen de volkeren voor het ge
luk en den vrede der menschheid. Presi
dent Lebrun antwoordde de*i Nuntius en
bracht den leden van het &orps zyn geluk-