DAGBLAD VOGR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Memorandum van den Catalaanschen
generaliteitsraad.
De auto van koningin Wilhelmina geslipt.
No. 15
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur; C KRAK
De algemeene toestand.
Dinsdag 19 Januari 1937
De Spaansche revolutie
139e Jaargang
Barcelona beschoten en Marbella ingenomen.
DE STRIJD OM MADRID.
Beschieting van Barcelona.
Vreemde troepen in Spanje.
De strijd om Madrid.
Eerste berichten zeer overdreven.
De wielen der auto slipten
slechts een moment.
Innsbrück, 19 Januari. - Koningin Wilhelmina is van
morgen aan een zekeren dood ontsnapt, toen de auto,
waarmede zij een uitstapje maakte, slipte tot den
rand van een steilen 200 M. diepen afgrond. De
wagen kon slechts worden vastgehouden door het
snelle optreden van den begeleidenden politiebeambte,
die met zijn volle gewicht aan de auto ging hangen
om deze tegen te houden.
Een wiel van de auto hing reeds boven den
afgrond, toen de politie-beambte, die per motorrijwiel
de auto volgde den wagen geheel kon bedwingen.
Behalve de Koningin zaten nog drie personen
in de auto.
De rit voortgezet.
Het bericht zeer
overdreven.
ALKMAARSCHE
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar f 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE AD VERTENTIEN
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. I ERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
Alkmaar, 19 Januari.
Als men de officieele Italiaansche pers-
communiqué's over het verblyf van Goering
in Italië leest, dan krijgt men een opsom
ming van bezoeken, festiviteiten, uitstapjes
e.d. Hij jaagt op wild, hij zit aan bij een
dejeuner, hij bezichtigt Rome en rust uit
van al de vermoeienissen.
Dat is het verblijf van Goering in Italië
Maar als men al dit moois even terzijde
stelt, dan blijven er nog eenige uren per
dag over om op andere wijze te besteden.
En die gebruikt Goering voor gesprekken
met Mussol ini, gesprekken van zeer politie-
ken aard en waarvan slechts weinig uitlekt.
Dat is het doel van Goering's verblijf in
Italië!
En voor de geheele wereld is het veel be
langrijker, om te weten, wat de beide staats
lieden bespreken, dan de opsomming der
jachtpartijen, festiviteiten en al die gezel
lige dingen meer.
Slechts een van deze serie „nieuwtjes" is
van belang, nJ. de redevoering, die Goering
in het Bruine Huis te Rome heeft gehou
den en waarin hij o.m. het volgende heeft
verklaard:
Tengevolge van de onzekerheid der toe
komst in Europa wordt één enkel groot
probleem gesteld: de onzekerheid van deze
toekomst verdeelt de volkeren in twee dui
delijk gescheiden kampen. Aan den eenen
kant de wederopbouw van orde, tucht en
vertrouwen, aan den anderen kant verwoes
ting en vernieling in den bloedigen waanzin
van het bolsjewisme. Tegenover dezen bloe
digen standaard van de ster van David heb
ben wij in ons land ons zegevierend haken
kruis, symbool van vertrouwen en kracht,
geplaatst Ook hier, in dit land, waar wij
gast zijn, is sedert lang de roode vlag over
wonnen, want men richtte zijn standaard
hoog en noodigde uit tot vertrouwen in het
volk. Eens zullen de Europeesche volkeren
een beslissing moeten nemen en Moskou
volgen of volk en vaderland beschermen
tegen den afgrond. Eens zal de geschiedenis
van ons tijdperk rechtvaardig zijn ook je
gens Duitschland. Het is Duitschland niet
gegeven nederig en lafhartig door de we
reld te dwalen. Duitschland is gemaakt om
zich in al zijn kracht te bevestigen. Men kan
de grens met wapenen verdedigen, maar te
gen den onzichtbaren bacil van het bolsje
wisme, die slinksch binnensluipt, is alleen
het vertrouwen in het volk en in de sterke
leiders doelmatig. Twee volkeren hebben
hetzelfde ideaal. Daarom moeten zij elkan
der begrijpen. Daarom heerscht ook in
Italië een volledig begrip van hechte en
nauwe samenwerking met Duitschland.
n
Men ziet het: de geheele rede is weer een
felle aanklacht tegen het communisme, het
geen trouwens niet te verwonderen is.
En de actie van Italië en Duitschland in
Spanje moet ook in de allereerste plaats in
dit verband gezien worden.
Dat is nu juist een der allerbelangrijkste
punten, dor Mussolini en Goering uitvoerig
besproken. En daaraan vastgekoppeld zit
de kwestie der non-interventie.
Italië en Duitschland hoopte op een uit
roeping van een Sovjet-Catalonië en houden
nog steeds rekening met de mogelijkheid
daarvan. Zy denken aldus: als Franco maar
sterk genoeg is, om zich in Zuid- en West-
Spanje staande te houden, zal het roode
element Noord-Oost-waarts wyken en een
kleine Sovjet-republiek vormen. En als het
zoo ver is, kan men handelend optreden. Al
lereerst zou de strijd dan meer gelocaliseerd
zijn, maar er is een veel voornamer punt:
zoodra er ergens in Spanje een Sovjet-repu
bliek gevormd wordt, zou dit de schending
van den territorialen status quo beteeke-
nen en dan zouden Duitschland en Italië een
openlijke interventie kunnen beginnen, zon
der dat Engeland daar iets tegen in zou
kunnen brengen.
Een militaire samenwerking van Duitsch
land en Italië zou het gevolg kunnen zijn en
het is meer dan waarschijnlijk, dat dit on
derwerp door Mussolini en Goering bespro
ken is.
En verder heeft men natuurlijk gepraat
over het nog steeds niet gereed gekomen
antwoord op de Engelsche nota inzake e
non-interventie. j
Naar de correspondent van de Daily le-
legraph te Rome verneemt, hebben Musso
lini en Goering, algeheele overeenstemming
bereikt omtrent de Italiaansche en Duitsche
antwoorden op de Engelsche nota, in zake
buitenlandsche vrijwilligers in Spanje. In
principe zullen beide regeeringen het En
gelsche voorstel aanvaarden om buitenland-
schen vrijwilligers te verbieden, zich naar
Spanje te begeven. Maar zy zullen even
eens den nadruk leggen op de noodzakelijk
heid eener algemeene niet-inmenging. De
mogelijkheid bestaat zelfs, dat zy maatrege
len zullen voorstellen voor de onmiddellyke
repatrieering van alle vrywiUigers die
thans aan een van beide zyden in Spanje
strijden.
Agemeen wordt evenwel toegegeven, dat
noch Italië, noch Duitschland het voorbeeld
Hoofdredacteur; Tj. N. ADEMA.
De minister van onderwijs, Sbert,
secretaris van de Catalaansche generali
teit, heeft tegenover journalisten ver
klaard, dat Vrydag j.1. tijdens een bij
eenkomst van den generaliteitsraad Com
panys de regeering op de hoogste heeft
gesteld van het onderhoud, dat hij twee
dagen tevoren met Largo Caballero te
Benicarlo had gehad.
Men meent te weten, dat dit onderhoud
betrekking had op problemen van finan-
cieelen, economischen en cultureelen aard
en tevens op andere problemen, die van
delicateren aard zijn op militair en politiek
gebied, en waarover men tot overeenstem
ming is gekomen. Als gevolg van deze be
sprekingen zijn al deze kwesties te zamen
met het standpunt der Catalaansche regee
ring ten aanzien van elke kwestie afzonder
lijk, samengevat in een memorandum, d^t
de Catalaansche generaliteitsraad heeft
goedgekeurd en dat officieel is toegezonden
aan de regeering der republiek.
Wat de financiën aangaat, eischt de Cata
laansche regeering niet alleen erkenning
van het recht harer tusschenkomst bij de
Bank van Spanje, maar ook toekenning van
voordeelen op het gebied van de tarieven,
met het doel, den buitenlandschen handel
van Catalonië te bevorderen en terzelfder
tijd den aankoop in het buitenland te verge
makkelijken van grondstoffen voor de in
dustrie en de ravitailleering van het ge
heele gebied.
Op economisch gebied, zou de Catalaan
sche regeering aandringen op het inwilligen
van mogelijkheden tot reorganisatie van
zijn economie met de grootst mogelijke vrij
heid.
Op cultureel gebied vraagt Catalonië,
naar men weet, dat de verzorging van het
onderwijs geheel aan Catalonië wordt over
gelaten.
Wat de militaire aangelegenheden be
treft, zou de Catalaansche regeering
bereid zijn om in Catalonië met finan-
cieelen hulp van de centrale regeering
een geregeld Catalaansch leger op de
been te houden, dat, wat het opperbe
vel aangaat, afhankelijk zou zijn van
den centralen generalen staf, zoodat in
zekeren zin een eenheidscommando
zou vormen. Bovendien zou de Cata
laansche regeering in het memorandum
het verlangen hebben geuit, mede te
mogen spreken in de buitenlandsche
politiek.
Een gemengde commissie van vier ministers
der republiek en vier leden van den Ca
talaanschen generaliteitsraad zal belast wor
den met de bestudeering van deze verschil
lende problemen én van het Catalaansche
memorandum.
Aangezien een delegatie van het Basken
land zich op het oogenblik te Valencia be
vindt met het doel eveneens tegenover de
regeering der republiek de Baskische, eco
nomische en politieke verlangens uiteen te
zetten, neemt men in politieke kringen te
Barcelona aan, dat de gemengde, bovenge
noemde commissie, zou kunnen worden uit
gebreid zoo noodig door opneming van Bas-
kische vertegenwoordigers. Op deze wijze
zou, deze gemengde commissie de waarde
krijgen van een federalen raad, die belast
zou zyn met het oplessen van de gemeen
schappelijke problemen der verschillende
nationaliteiten. Dit zou dan practisch het
begin zijn van het van kracht worden van
het federalistische systeem.
Volgens in officieele kringen verstrekte
inlichtingen is in den afgeloopen nacht te
twee uur alarm gemaakt aangezien een
schip der nationalisten, men meent de „Ca-
narias", naby de kust van Badalone voor
de monding van de Besos, was verschenen.
Het schip lag op ongeveer 25 kdom®ter van
de kust en schoot tot dertig kanonschoten af
in de richting van de haven van Barcelona.
De batterijen van Montjuich en die aan
kan geven om vrijwilligers te verbieden
zich naar Spanje te begeven zoolang Ro
land hulp blijft zenden, m den vorm van
oorlogsmateriaal en andere artikelen aan e
roode regeering.
de kust beantwoordden het vuur, waarop
het schip de wijk nam in zuidelijke richting
Vliegtuigen der regeering beschie
ten Melilla.
De verdedigingsraad van Madrid deelt
mede, dat aan het front voor Madrid in de
universiteitswijk en bij Moncloa hevig
wordt gestreden. De pogingen van de na
tionalisten om de regeeringstroepen uit hun
nieuwe stellingen in het hospitaal te ver-
dryven zijn mislukt.
De luchtmacht van de regeering heeft met
succes Melilla en vooral de terreinen van
de Rif-mijnmaatschappij gebombardeerd.
Generaal Miaja, de verdediger van Madrid
verklaarde hedenochtend dat tijdens h*t
offensief van de regeeringstroepen in de
universiteitswijk gisterochtend by de na
tionalisten 1000 dooden en gewonden zyn
gevallen. Hij voegde hieraan toe, dat de
strijd thans een half jaar duurt en voor
weer zes maanden verloopen zijn moet de
strijd gewonnen zijn.
Uit Andujar wordt gemeld, dat alle fa
brieken in de stad door de nationalisten
werden omgevormd tot fabrieken voor oor-
logsmaterieel. Op vyf Januari zijn 18.000
kilo buskruit, 46.00P kilo schroot en een
duizendtal bommen naar Talavera del Tajo
verzonden.
Azana naar Valencia.
In de omgeving van den president der re
publiek Azana verluidt, dat deze van mee-
nig zou zyn dat het oogenblik is gekomen
om zich naar Valencia te begeven, waar zijn
tegenwoordigheid het gezag der regeering
slechts zou versterken.
Eenige maanden geleden verliet hij Ma
drid en deed zijn bureau naar Barcelona
overbrengen.
Marbella ingenomen.
De rechtsche troepen hebben Marbella
ingenomen.
Reuter meldt uit Londen, dat er thans
ruim 40.000 vreemdelingen aan den kant
van de regeeringstroepen in Spanje zouden
strijden en ongeveer 32.000 (20.000 Italianen
en 12.000 Duitschers) aan den kant van
Franco.
Deze cijfers zijn opgesteld volgens de
laatste ramingen, die op grond van gegevens
uit verschillende bronnen zijn opgemaakt.
De ontscheping van de vrijwilligers voor
Franco zoo schrijft de „Tirrvfes" heeft
uiteraard meer de aandacht getrokken dan
de voortdurende infiltratie uit Frankrijk
voor de regeering te Barcelona en voor die
te Valencia. Er zijn echter bewijzen voor,,
dat o.a. verleden week ongeveer 1500 man
over de Fransche grens nafcr Barcelona zijn
gekomen. Albacete is het voornaamste cen
trum van de regeering te I Valencia voor de
organisatie en uitrusting van de buitenland
sche vrijwilligers. Ongeveer de helft van de
daar aanwezige buitenlanders zyn anti-fas
cistische Duitschers en 'Italianen. Eenigen
van deze Duitschers hebben aan het front
tegen hun eigen landgenooten aan de zijde
van Franco gevochten. De overige vrijwilli
gers in Albacete zijn voornamelijk Fran-
schen, maar er zijn ook talrijke kleine groe
pen anti-fascisten uit andere landen.
Op het oogenblik spant vooral Italië zich
in zooveel mogelijk vrijwilligers naar Span
je te krijgen vóór dat reen tot een algemeen
accoord tot stopzetting van het zenden van
vrijwilligers zal komen.
De verdedigingsraajd van Madrid deelt
mede, dat aan het frfant voor Madrid in de
universiteitswijk en; bij Moncloa hevig
wordt gestreden. De! pogingen van de op
standelingen om d<y regeeringstroepen uit
hun nieuwe stellingen in het hospitaal te
verdrijven zyn mislukt.
Aan het front va^i Guadaljara werd een
aanval van de opstandelingen afgeslagen. De
luchtmacht van de ifegeering heeft met suc
ces Melilla en voorajl de terreinen van de
Rif-mijn maatschappij gebombardeerd.
De verdediger vari> Madrid, generaal Mia
ja, verklaarde hedenochtend, dat tijdens het
offensief van de reieeringstroepen in de
universiteitswij k gisterochtend de opstande
lingen 1000 dooden an gewonden hebben
verloren. Hy voegde ihieraan toe, dat de
strijd thans een half jaar duurt en voor
weer zes maanden vorloopen zyn moet de
strijd gewonnen zijn.
At h'
Aangaande den autotocht, waarbij H. M.
de koningin vanochtend met haar gevolg
aan den-dood zou zijn ontsnapt, vernemen
wij nader, dat de auto den nauwer, berg
weg tusschen Igls, waar het hooge gezel
schap thans vertoeft, ei. Matrei opreed
en in een bocht van den weg slipte.
Het gezelschap heeft den tocht naar
Matrei voortgezet. Het was daarbij niet
bijzonder ontdaan over hetgeen was ge
beurd.
Wij vernemen thans nader, dat het
eerste bericht, volgens hetwelk H. M.
de koningin aan een zekeren dood
zou zijn ontsnapt, zeer overdreven is.
Het gebeurde is terug te brengen tot
de volgende feiten.
Tydens een uitstapje per auto zou de
wagen een helling nemen, toen midden op
de helling voor een tegenligger even moest
worden gestopt. De wagen stond behoor
lijk in volledige rust. Bij het starten in ie
eerste versnelling nadat de tegenligger
was gepasseerd sloegen de wielen even
door, zooals dat wel meer gebeurt .p
gladde wegen. Onmiddellijk daarna echter
pakten de wielen weder, zoodat de wagen
verder in de eerste versnelling normaal
startte.
De wagen is zelfs niet een
oogenblikachteruitgegleden,
zooals anders wel geschiedt. Zoo goed pak
ten de wielen dus weer onmiddellijk na
het doorslaan.
Van slippen, in den eigenlijken zin,
is dus geen sprake geweest. De wagen
is niet weggegleden, noch achteruit
noch terzijde. De motor werkte rustig
verder. De helling werd zonder eenige
moeite verder gemakkelijk genomen.
Een afgrond was wel in de buurt, zooals
vrijwel overal in deze schoone bergachtige
omgeving, maar de wagen heeft zich niet
ir de richting van den afgrond terzijde be
wogen, zooals uit het bovenstaande blykt,
zelfs niet den schijn .van glijden aangeno
men, zoodat ook de hulp van derden niet
noodig is geweest.
Het bericht is derhalve zeer overdreven
geweest en terug te brengen tot een onbe-
teekend voorvalletje, zooals dat wel meer
voorkomt.
H. M. bevindt zich in uitstekenden ge
zondheidstoestand.
De strijd in het Baskenland.
Uit Bilbao wordt gemeld, dat de verde
digingsraad van de Baskische regeering we
derom de mededeelingen der opstandelingen
moet tegenspreken. Volgens deze mededee
lingen zouden de operaties der opstandelin
gen niet zonder succes verloopen. Ook is niet
juist, dat wanhoop en wanorde zouden heer-
schen in het Baskenland, het leven is hier
rustig. Verder hebben de opstandelingen
het gerucht verspreid, dat Indalecio Prieto
te Bilbao zou zyn aangekomen om de voed
selvoorziening te regelen. Dit is niet juist.
De minister van luchtvaart vertoeft nog
steeds te Valencia en de voedselvoorziening
wordt door Baskische schepen verzorgd.
De overeenstemming tusschen Bilbao en Va
lencia is zeer goed.
NEGEN PERSONEN DOOR
INSTORTEND HUIS GEDOOD.
In het Arabische dorp Zawaja nabij Naza-
reth is gisteren tengevolge van de hevige
regens een huis ingestort. Negen personen zijn
hi°rbij om het leven gekomen en drie werden
gewond.
HET SPOORWEGONGELUK BIJ
KOWLOENG.
De officieele balans van de spoorwegramp
bij Kowloeng vermeldt, dat 67 personen om
het leven zijn gekomen. Het meerendeel der
slachtoffers is levend verbrand. 35 personen
zyn gewond.
NOORSCH STOOMSCHIP GEZONKEN.
Gisteravond tegen tien uur heeft het Noor-
sche stoomschip „Trym", dat 3.000 ton meet
en een bemanning van 19 koppen aan boord
heeft, op weg naar Middlesborough noodseinen
uitgezonden. Het schip bevond zich met een
gebroken roer in de noordzee op 60 zeemijlen
(een zeemijl is 1852 M.) ten Z.W. van de
Noorsche kust.
Aan dit noodsein werd toegevoegd: „wij
zinken langzaam".
De Noorsche mailboot „Venus" zette onmid
dellijk, ondanks het stormweer, koers naar de
aangeduide plaats. De „Venus" slaagde er na
vier uren in de „Trymte bereiken, maar
moest het aanbreken van den dag afwachten,
daar het reddingswerk in den donkeren nacht
volslagen onmogelijk was.
Om drie uur vanochtend is de boot lang
zaam gezonken.
NOODWEER IN DUITSCHLAND EN
BOVEN DE OOSTZEE.
Een sneeuwstorm heeft vannacht boven
geheel Duitschland gewoed.
Tal van schepen werden door den storm
verrast. Zy vluchtten Kiel en de meeste
andere Duitsche havens la .gs de Noord
en Oostzee binnen.
Tengevolge van de ontzettende koude is
de Rivierocheepvaart op de Oder geheel
gestaakt. De sneeuw heeft het spoorweg
verkeer ernstig belemmerd.
