Hjalmar Schacht vandaag 60 jaar.
Buitenland
Nog altijd één der invloedrijkste mannen
Duitschland.
in
Kenmerkende eigenschappen.
SBi*uteuland
DE TOESTAND VAN DEN PAUS.
Naar gemeld wordt, heeft de paus gisteren
tweemaal een flauwte gehad.
De toestand précair.
De toestand van den paus wordt alge
meen précair geacht. Er heeft zich een
ernstige wending in het ziekteverloop voor
gedaan. Men spreekt de vrees uit, dat
paus lijdende is aan kanker.
Later deelde men mede, dat de paus lijdt
aan koudvuur.
LLANDAFF CASTLE" BIJ
ZANZIBAR GESTRAND.
De „Llandaff Castle" is ter hoogte van
Zanzibar gestrand .Er zijn 130 passagieis
aan boord. Het schip heeft om hulp g(
vraagd.
(De „Llandaff Castle" is een schip van
ruim 10.000 br. ton en behoort aan de
„Union Catsle'Myn. Het schip was op 13
Januari van Aden naar Zuid-Afrika ver
trokken. Red.)
Toen de achttienjarige Hjalmar
Schacht in 1895 zijn eindexamen deed
in het beroemde Johanneum te Ham
burg, schreven zijn leeraren in zijn slot-
getuigschrift:
„Goeden aanleg, acht zich voor groote
dingen bestemd".
Het zelfbewuste, dat Schacht steeds
heeft gekenmerkt, heeft h(j dus al in
zijn jonge jaren gehad.
Misschien droeg hij toen ook al ont
zaglijke hooge dubbele boorden en het
eigenwijze lorgnet, die hem steeds tot
zoo'n geliefkoosd onderwerp voor cari
catuurteekenaars maakten, maar hoe
wel hij een steil opwaarts gaande car
rière heeft doorloopen, is het leven van
Schacht toch niet volkomen rechtlijnig
geweest en althans uiterlijk geeft het
blyk van een zekere wispelturigheid.
Schacht's jeugd
Hjalmar Schacht werd 22 Januari 1877
ali zoon van een koopman en van een adel
lijke moeder, te Tingleff in Sleeswijk ge
boren. Het was een eenvoudig gezin, dat
zich groote offers moest getroosten voor de
opvoeding der kinderen. Hjalmar kwam op
het reeds genoemde gymnasium te Hamburg
en studeerde vervolgens te Berlijn, Mün-
ehen, Parijs, Londen en tenslotte te Kiel,
waar hij promoveerde op een proefschrifc
over „Het theoretische gehalte van het En-
gelsche mercantilisme".
Van tevoren had hij eerst in de medicijnen
en vervolgens in de Germanistiek gestu
deerd. Hij is echter bij de economie geble
ven en kwam als 26-jarige bij de Dresdner
Bank als archivaris.
In 1914 kwam hü als adviseur voor finan-
cieele zaken bij het Duitsche gouvernement
in België. Den oorlog heeft hij aan het
front dus niet meegemaakt, hoewel hij als
„éénjarige" had gediend. Hij is echter wel
drager van het IJzeren Kruis tweede klasse
voor burgerlijke verdiensten.
In 1915 keerde Schacht naar Berlijn terug,
werd een jaar later in de leiding van de
Nationalbank op genomen, werd in 1918
beursdirecteur van deze bank, die na haar
fusie met de Darmstadter Bank als Danat-
bank een eerste plaats onder de groote ban
ken van Duitschland innam onder leiding
van Schacht.
Na den oorlog begon Schacht zich ook
met de politiek te bemoeien, in het bijzonder
met het Herstel vraagstuk.
In een reeks artikelen, o.a. ook in de
Manchester Guardian, pleitte hij voor een
draaglijke regeling voor het Herstelvraag-
stuk, terwijl hij zich tevens tegen de infla
tiepolitiek in Duitschland verzette. Zijn
pleiten voor een gestabiliseerde mark trok
zoodanig de aandacht, dat toen Stresemann
rijkskanselier werd en zich de liquidatie ier
bezetting in het Roergebied door zijn „toe
naderingspolitiek" ten doel stelde, hij
Schacht minister van financiën wilde ma
ken.
Een intrige heeft dit inmiddels belet, wel
werd Schacht 7 November 1923 tot valuta
commissaris benoemd.
Het was de tijd, toen alle partijen zich de
verdienste van de stabilisatie toeschreven,
zelfs de sociaal-democraten, die hun Hilfer-
ding den man der stabilisatie noemden, de
tijd waarin Helfferich met zyn plan van de
„Roggemark" voor den dag kwam.
Schacht was de man van de democraten,
die bij de verkiezingen van 1924 met hem
reclame maakten en op hun aanplakbiljetten
las men:
„Wer hat die Rentenmark gebracht?
Ein Demokrat, der Dokter Schacht!"
Schacht en Helfferich waren kort daarop
candidaten voor het presidium van de Rijks
bank, toen Havenstein was overleden.
De rechtsche kringen alsmede de directie
er de centrale raad van de Rijksbank waren
voor Helfferich en tegen Schacht, maar de
regeering benoemde hem niettemin en nu
had Schacht nog heel wat meer met het Her-
stelvraagstuk te doen. Hij had de geld- en
kapitaalmarkt in Duitschland weer op te
bouwen, maar al zag hij de noodzaak van
buitenlandsche leeningen in, hij was een der
eersten, die waarschuwden tegen de over
dreven opname van kapitaal in het buiten
land.
Reeds in 1926 waarschuwde hij, dat er een
catastrofe moest komen, welke voorspeTling
in 1931 met den grooten bankenkracht in
vervulling ging.
Schacht vertegenwoordigde Duitschland
In 1929 op de economische conferentie te
Parijs, die voor hem een groote teleurstel
ling werd. Hem bleek, dat de tegenpartij al
vastbesloten was tot de jaarlij ksche heffin
gen van Duitschland van 22 milliard mark
en vier maanden van strijd en onderhande
lingen konden hen niet van dit standpunt
afbrengen.
Schacht stelt zijn eischen.
Schacht begon toen reeds tegen de Rijks-
regeering, zij het voorshands nog binnens
kamers, op te treden.
HU was van de „toenaderingspolitiek" ge
nezen en eischte op de tweede Haagsche
conferentie geen verder toegeven van de
Duitsche regeering, waarbij hij weigerde in
dat geval de Rijksbank te doen.deelnemen
aan de Bank voor Internationale Betalingen
Toen het toch geschiedde, nam Schacht
op 7 Maart zijn ontslag en men was eigenlijk
blij, den „rustverstoorder" kwijt te zijn.
Sdiacht zelf verklaarde echter in een in
terview onmiddellijk na zijn ontslagneming,
GAAT MUSSOLINI NAAR
DUITSCHLAND?
In Rome komt men in welingelichte
kringen terug op het in het buitenland ge
publiceerde bericht, volgens hetwelk Mus-
solini zich in het voorjaar naar Duitsch
land zou begeven, om daar een ontmoeting
met Hitier te hebben. Naar men verklaart,
is hieromtrent bij de besprekingen tus-
schen Mussolini en Goering niets afge
sproken. De woordvoerder van het Ita-
liaansche ministerie van propaganda heeft
volgens een bericht van het Duitsche
Nieuwsbureau gisteravond aan de buiten
landsche journalisten verklaard, dat de
geruchten omtrent een reis van Mussolini
naar Duitschland op veronderstellingen
berusten, die dicht bij de waarheid zijn.
Het is waarschijnlijk, dat Mussolini uiting
gegeven heeft aan den wensch, het Duit
sche bezoek te beantwoorden, doch volgens
dit D.N.B.-bericht is omtrent plaats en tijd
nog niets afgesproken.
DE HUWELIJKSREIS VAN PRINSES EN
PRINS.
Gisteren heeft het jonge paar een
skitocht gemaakt.
Prinses Juliana is geheel hersteld van
de lichte verkoudheid, welke haar ge
noopt had een week lang haar kamer te
houden.
Gisteren is H. K. H. voor den eersten
keer weer in de buitenlucht geweest. In
gezelschap van prins Bernhard heeft zij
toen een skitocht gemaakt.
Dr. Schacht
dat zijn tijd weer zou komen, als men zou
hebben ingezien, dat het op de toen gevolg
de wijze niet verder kon gaan.
Drie jaar later was het zoover en Adolf
Hitier benoemde Schacht dadelijk na zijn
aanvaarding van het Rijkskanselierschap
tot
President van de Rijksbank
Schacht had zich inmiddels steeds meer
naar rechts ontwikkeld.
Van den democraat was niets meer over»
gebleven, hoewel hij van huis uit in demo
cratische opvattingen was opgevoed. Zijn
vader was vroeger lange jaren in Amerika
geweest en een groot bewonderaar ge
worden van den toenmaligen president-
schapscandidaat Horace Greely.
Diens namen gaf hij zelfs aan zijn zoon,
die voluit Horace Greely Hjalmar Schacht
heet.
Deze bleef echter steeds werkelijkheids
politicus. Na zijn ontslagneming had hij zich
eerst op zijn landgoed bij Berlijn terugge
trokken, een groote varkensmesterij aange
legd en zijn bosschen weer opgekweekt door
aanplant van 2% millioen jonge boompjes.
Inmiddels deed hij voordrachtreizen naar
den Balkan en naar Amerika, waar hij reeds
openlijk de nabije staking van herstelbe
talingen door Duitschland aankondigde en
een eind 1930 verscheen zijn boek „Das Ende
der Reparationen", dat toen groot opzien
baarde...
Uit Amerika, teruggekeerd, kwam hij door
vrienden in aanraking met Hitlei', van wien
hij een zoo sterken indruk kreeg, dat hij
van toen af zich geheel aan diens beweging
wijdde.
Schacht heeft Hitier eens „een man van
genie en maat" genoemd. En het stond voor
Hitier reeds lang van tevoren vast, dat als
hij de macht in handen zou krijgen, Schacht
weer president van de Rijksbank zou wor
den.
Schacht treedt zelden op den voorgrond.
Als leider van de Rijksbank, sedert thans
bijna drie jaar ook leider van het ministerie
van economische zaken, is hij echter een der
invloedrijkste mannen in Duitschland.
Telkens als Schacht op een belangrijken
post stond, heeft hij zich vele vijanden ge
maakt. Niet alleen de politieke partijen
stonden vijandig tegen over hem. In de
periode, die in Maart 1930 eindigde met zijn
heengaan als president der Rijksbank, was
zijn optreden meermalen zoodanig, dat men
hem in vele kringen verwenschte. Zoo kreeg
Lijv. links een slag in het gezicht door het
plan in de nieuw bankwet de mogelijkheid
van beleening van gemeenteleeningen uit te
sluiten. Maar ook handel en bedrijf hebben
meermalen de vuist tegen Schacht opge
heven. Eerst in 1924, toen hij den Augiasstal
van Havenstein kreeg op te ruimen en geen
anderen weg zal om de boel op pooten te
zetten dan door een rantsoeneering van de
disconto-faciliteit. De Duitschers, die nog
niet goed konden wennen aan het stopzetten
van de bankbiljettenpersen, schreeuwden
moord en brand. In 1927 bracht de beruchte
Zwarte Vrijdag de rantsoeneering der beurs-
credieten. Daarna volgde in Mei 1929 eer:
nieuwe credietrestrictie ter voorkoming van
een verdere „markvlucht".
Schacht hield van paardemiddelen, de
disconto-schroef werkte hem niet vlug ge
noeg.
Vaak is Schachts optreden autoritair en
ontraditioneel geweest. Misschien heeft hij
juist den goeden weg gekozen, aan het
hoofd der Rijksbank toch kon men aller
minst een ledepop gebruiken. Men had noo-
dig iemand, die van zich af wist te bijten
en die met ijzeren vuist de mark vasthield.
En dit heeft Schacht gedaan.
Rott. Nwsbld.
GEORGE V OVERLEED EEN JAAR
GELEDEN.
Herdenkingen op allerlei wijze.
Het overlijden van koning George V, een
jaar geleden, is Woensdag op bescheiden
wijze in Engeland herdacht. Een van de in
drukwekkendste herdenkingen vormde een
oproep tot het publiek om het kleine geld
op hun bankrekeningen, dus de shillings en
de pennies, van het bedrag van hun tegoed
af te staan voor het koning George V-fonds,
dat bestemd, is om speelterreinen voor de
jeugd in het gansche land te bekostigen.
Deze oproep was reeds eenige dagen gele
den gedaan en het publiek heeft dank zij de
advertenties in de bladen enz. geen oogen-
blik gelegenheid gehad hem te vergeten.
Daar het houden van een bankrekening een
algemeene gewoonte is in Engeland, hebben
de organisatoren van den oproep alle hoop,
dat het aantal shillings en stuivers, die op
deze wijze voor het fonds zullen binnenko
men, in de millioenen zal loopen. Gisteren
was het de laatste dag, waarop de menschen
hun formulieren naar hun bank konden
zenden en voor zoover men nog bleef aar
zelen, werd men aangespoord door de leuze:
Everybody is doing it, een leuze, die men op
de wandeling duizend maal tegen kwam.
De aartsbisschop van Canterbury herin
nerde er in de kerkvergadering van West
minster aan den verjaardag van den dood
van den beminden koning, die in deze ver
gadering precies een jaar geleden was be
treurd. Toeh'ook had de kerkvergadering
haar troüw en aanhaftkMij kheid betuigd aan
den oudsten zoon, wiens regeering zoo plot
seling door eigen keus een einde had geno
men. De aartsbisschop (die onlangs critiek
heeft moeten hooren op zijn afkeurende
woorden in een radiorede over den troons
afstand van Edward) zeide, dat het beter
was over deze laatste zaak te zwijgen. De
hertog van Windsor zal in aller herinnering
blijven en in aller gebeden worden her
dacht.
De leden van de koninklijke familie lieten
bloemen leggen op de graftombe van George
V in de kapel te Windsor.
HET PALEIS SOESTDIJK.
De inrichting.
Naar wy vernemen, zal de aanbesteding
voor den aanleg en verbetering van de cen
trale verwarming in het Anna Paulowna-
gedeelte van het paleis „Soestdijk", het tij
delijk verblijf van het prinselijk paar, in de
eerste helft van Februari te Amsterdam
worden gehouden.
Tot den aanleg van een openlucht-zwem
bad achter in het park van het paleis,
thans definitief besloten. Als onderdeel van
het nationaal huwelijksgeschenk zal aan de
achterzijde van het paleis, gedeeltelijk on
dergrondsch een bioscoopzaal worden ge
bouwd.
Aan de achterzijde van het eigenlijke
woongedeelte van het vorstelijk paar zullen
stalen ramen worden aangebracht, welke in
hun geheel omlaag gebracht kunnen wor
den, zoodat men van de woonvertrekken
uit direct het terras zal kunnen betreden.
HET BEZOEK VAN DE ZUID-
AFRIKAANSCHE STUDENTEN.
Den Zuidafrikaansche studenten, die
Woensdagavond te Amsterdam zijn aange
komen voor een vijfdaagsch bezoek aan ons
land, is gisteravond door den senaat van het
Amsterdamsche Studentencorps en het be
stuur van de sociëteit N. I. A. een diner
aangeboden. De avond werd besoten met een
bal, dat gehouden werd in het clubhuis van
de 'roeivereeniging „De Hoop".
De studenten zullen zoolang zij te Am
sterdam vertoeven bU leden van het Am-
sterdamsch Studentencorps onder dak blij
ven. De vrouwelijke studenten zullen bU
leden van de Amsterdamsche vrouwelijke
studentenvereeniging gehuisvest zUn.
Vandaag zal het gezelschap de kaasmarkt
in Alkmaar bezoeken (zie stadnieuws) en
de Zuiderzeewerken, alsmede Volendam be
zichtigen. Des avonds keeren de studenten
te Amsterdam terug.
Zaterdag vertrekken de Afnkaande-s
naar Leiden, en vervolgens naar 's-Grswn-j
hage en Rotterdam, waar zU
gebouwen gaan bezichtigen.
verschillende
MIJNRAMP IN ENGELAND.
Vier dooden en meerdere gewonden.
Tengevolge van een mijngasontploffing in
de steenkoolmijn Markham, Colliery Duck-
nanton, nabij Chesterfield, zijn naar men
vreest vier mijnwerkers gedood en verschei
dene andere gewond.
Reddingsmanschappen zijn reeds in de
mijn afgedaald. Zij zijn er in geslaagd vier
gewonden aan de oppervlakte te brengen.
DE GRIEPEPIDEMIE IN ENGELAND.
Vele sterfgevallen.
Het aantal dooden tengevolge van de
griep in Engelanden en Wales is de vorige
week gestegen tot 1100.
Hiervan overleden er 663 in Groot-Lon-
den. Wanneer men nog rekening houdt met
de sterfgevallen in Edinburgh, Glasgow,
Dublin en Belfast wurdt het totaal aantal
dood eal317.
DE HEVIGE OVERSTROOMINGEN IN
OHIO.
Duizenden personen dakloos.
De overstroomingen in dat dal van de
Ohio hebben reeds 80.000 personen uit hun
huizen verdreven. Duizenden personen ver-
keeren in gevaar.
Een stad moest geheel worden ontruimd,
terwijl van andere plaatsen geheele buurten
moesten worden geëvacueerd.
Het bedrijfsleven is in deze gebieden vol
komen lamgeslagen. Er is niet voldoende
drinkwater, hetgeen vreeselyke gevolgen
heeft.
De schade wordt reeds op millioenen dol
lars geschat.
In tien staten is aanzienlijke schade aan
gericht wegens dooi en hevige regens.
Uit Portsmouth (Ohio) wordt gemeld, dat
om vier uur alarm werd geslagen om de
13.000 bewoners der lager gelegen stads-
deelen te waarschuwen, dat het noodig was,
dat zij voor acht uur hun huizen zouden ver
laten.
Op dat uur zullen n.L de riolen, welke
uitmonden op de Ohio, worden geopend om
het water gelegenheid te geven de lager
gelegen stadsdeelen te overstroomen. Men
acht dat beter dan de dijken bloot te stellen
aan den ontzettenden druk der nog steeds
wassende watermassa's.
De overstroomingen in uitgestrekte gebie
den in't oosten en midden-westen (Am.) zijn
nog in omvang toegenomen door den dooi,
gepaard gaande met hevige regens. In tal
rijke plaatsen zijn reeds duizenden perso
nen naar veiliger oorden getrokken, terwijl
anderen zich gereed maken hun huizen te
ontruimen. In Kentucky hebben de over
stroomingen geleid tot de ontsporing van
een trein, waarbij verscheidene perionen
gewond werden.
VERSTERKING VAN EILAND
HELGOLAND VORDERT SNEL.
Onderaardsche installaties gereed;
80 zware stukke nin stelling.
De „Manchester Guardian" schrijft, dat
de versterking der Duitsche eilanden in de
Noordzee sedert begin December is ver
sneld.
Op Helgoland zijn thans 80 zware
kanonnen in stelling gebracht.
De onderaardsche vliegterreinen, arse
nalen en benzinereservoirs, waarvan en
kele op 25 meter diepte liggen, zijn thans
voltooid.
NEDERLANDSCH VLAGVERTOON TE
TANGER.
De kruiser „De Ruyter" wordt er
verwacht.
H. M.'s „De Ruyter" wordt vandaag te
Tanger verwacht. De oorlogsbodem is op
weg van Lissabon. Hij zal tot Maandag te
Tanger blijven en dan de reis voortzetten
naar Nederlandsch-Indië.
H. M.'s gezant in Tanger jhr. mr. F. Gerth
van Wijk, zal den état-major van de „De
Ruyter" onder leiding van den comman
dant, kapitein ter zee A. G. v. d. Sande
Lascoste ontvangen.
Zaterdagavond zal op de Nederlandsche
legatie een groote ontvangst worden gege
ven.
OP ZEE GEOPEREERD.
Eerste officier van de .Randfontein"
had acute blindedarmontsteking.
De passagiers van de „Stuttgart" van den
Nord Deutsche Lloyd deelden bij aankomst
te Colombo mede, dat de kapitein na het
verlaten van Suez draadloos bericht had
ontvangen van het Nederlandsch schip
„Randfontein" dat de eerste officier gevaar
lijk ziek was. Hij was lijdende aan een acu
te blindedarmontsteking.
De „Stuttgart" stoomde onmiddellijk in
de richting van de Randfontein en zoude
een dokter met een verpleegster naar het
Nederlandsche schip. Deze opereerde met
succes den zieke en vier uur later kon de
„Stuttgart" zijn reis vervolgen.
De „Stuttgart" is op weg naar Manilla
met deelnemers aan het Eucharistisch con
gres.
AMBTENAAR DOOR SMOKKELAUTO
AANGEREDEN.
Slachtoffer levensgevaarlijk gewond.
Op den driesprong Wolshaag in den weg
van Gemmenich naar Vaals wilde gister
avond omstreeks zeven uur de rijksambte
naar der invoerrechten en ac^ijnsen L. een
uit België komende personenauto visiteeren,
toen uit dezelfde richting een andere auto
met zeer groote sneheid kwam aangestoven
Met onverminderde vaart suisde de wagen
langs de stilstaande personenauto en greep
daarbij den ambtenaar, die tegen den grond
werd gesmakt .Zonder zefs een oogenblik in
te houden rende de wagen voort.
L. was er ernstig aan toe. Spoedig was
geestelijke en geneeskundige hulp ttr
plaatse. In levensgevaarlijken toestand is
het slachtoffer naar het hospitaal te Heerlen
overgebracht.
De auto, welke het ongeluk veroorzaakte,
is later op den avond te Vaals onbeheerd
aangetroffen. Zij bleek 450 K.G. boter te
bevatten, welke over de grens was gesmok
keld. De wagen voerde een Limburgsch
r.urnmer.
Van den chauffeur was geen spoor te be
kennen.
VERDUISTERING VAN
REMBOURSEMENTEN.
Het eene gat met het andere
gestopt.
Door de recherche te Groningen is gister
avond aangehouden de 31-jarige vracht
rijder J. D., wonende te Nieuw-Amsterdam,
gemeente Emmen, wiens financiën totaal in
de war bleken te zijn. HU heeft de gelden,
welke hy op remboursementen ontving, niet
afgedragen, doch te eigen bate aangewend.
Het eene gat werd met het andere gestopt,
waardoor zyn tekort steeds grooter werd.
Zyn schuldeischers maakten het D. zoo las
tig, dat hy de laatste weken niet meer in de
stad durfde te komen.
De politie heeft aan een en ander een eind
gemaakt en D. gearresteerd.
Hij is ter beschikking an den officier van
justitie gesteld. Hoe groot het verduisterde
bedrag is, is nog niet bekend.
AUTOMOBILISTEN NAAR BELGIE.
Denkt om de N.L.-plaat.
De K.N.A.C. verneemt van haar zuster-
vereeniging de Koninklyke Belgische Auto
mobiel Club, dat Nederlandsche automobi
listen aan de Belgische grens door de
gendarmes worden bekleurd, omdat hun
wagens niet zyn voorzien van de ini net
internatianaal verkeer voorgeschreven NL-
platen.
Nederlandsche automobilisten, die naar
België gaan, zullen dus goed doen er reke
ning mede te houden, dat zU verplicht zUn
de N.L.-plaat te voeren.
„DE VOLKENBOND IN DE BRANDING".
De afdeeling Amsterdam van de vereeni-
ging voor „Volkenbond en Vrede" hield een
openbare vergadering, gewyd aan het on
derwerp „De Volkenbond in de branding".
Dr. J. S c h o k k i n g, lid van den Raad
van State, mpest vaststellen, dat het ver
trouwen in den Volkenbond is ondermUnd.
Terwijl hy erkende, dat het verleden, voor
al het verloop van het ItaliaanschAbessi-
nisch geschil, reden heeft gegeven tot te
leurstellingen, waarschuwde de spreker
echter tegen overdrijving. Nu naar verbete
ring van den Volkenbond wordt gezocht,
hoede men zich voor oppervlakkigheid, en
streve men niet naar aanvullingen van be
palingen, doch zoeke men op de basis
der realiteit naar de mogelykheden om op
de feitelUke medewerking der Volkenbonds
leden te kunnen rekenen. De juridische
organisatie van den Volkenbond blUft
machteloos, indien zU niet door de volken
zelf gedragen wordt. Een dergelyke bereid
heid van alle volken komt slechts geleide-
lyk tot stand door gemeenschappelUk over
leg. In zyn werkzaamheid op dit gebied is
het groote nut van den Volkenbond gelegen.
Dr. E. van R a a 11 e, privaat-docent
aan de Gemeentelijke Universiteit van Am
sterdam, die daarna het woord nam, zette
uiteen, dat ook in de internationale rechts
orde de geschillen behooren te worden be
slecht langs den weg van het recht en niet
langs den weg van de macht, een stap in de
richting der verwezenlyking van deze ge
dachte is het Volkenbondshandvest Op het
oogenblik echter bestaat er een streven van
verschillende Staten om zich boven alle
recht te stellen, hetgeen zich uit in een be
wapeningswedloop en in een minachting
voor Verdragen. Het is misdadig om niet
te willen zien, waartoe de theorie van de
heerschappij van het geweld op den duur
moet leiden. Spr. is voorstander van hand
having der Volkenbondsbepalingen omtrent
de collectieve veiligheid, mede met het oog
op de positie van Nederland.
Na een korte pauze sprak het lid der
Eerste Kamer, de heer K. V o r r i n k, die
eraan herinnerde, dat de Volkenbond ont
staan is onder aandrang der groote massa's,
die na den wereldoorlog wenschten, dat de
millioenen dooden niet tevergeefs gevallen
zouden zyn. De volken hadden op den Vol
kenbond hun hoop gevestigd. De onwil om
te ontwapenen der groote mogendheden
heeft de internationale verhoudingen ver
troebeld.
Er zyn redenen voor het groeiende fata
lisme, dat aanneemt, dat een oorlog onver-
mij delyk is.
Spr. waarschuwde tegen paniekstemming,
omdat er toch ook factoren zUn, die den
oorlog bemoeilUken. Het openbaar geweten
verzet zich tegen den oorlog. Men weet, dat
een andere methode van beslechting van
geschillen mogelyk is. De volken mogen de
onvermydelykheid van den oorlog niet
aanvaarden. Ondanks het tegenwoordige
streven naar autarkie groeit de ontwikke
ling der dingen naar een wereldhuishou
ding. Het steunen van dien groei is volgens
den spreker, voor wien de politiek de eco
nomische ontwikkeling volgt, de eerste taak
van den Volkenbond. Maken de volken zelf
ernst met het streven van den Volkenbond,
dan is deze ook nu nog sterk genoeg om het
oorlogsgevaar te bezweren.
Het lid der Eerste Kamer, J. P. S.
Serrarens achtte het een eer der Neder
landsche natie, dat een der onzen, Hugo de
Groot, een der grondleggers is geweest der
gedachte van de internationale rechtsorde,
een gedachte, die van ouds door het katho
licisme wordt onderschreven en door de
laatste pausen daadwerkelyk is bevorderd.
Spr. behandelde o.m. het pauselUk bemidde
lingsvoorstel van 1917, dat een vrede op
bouwen wilde op het beginsel van recht bo
ven macht. De Volkenbond is onder ongun
stige auspiciën geboren. De ontwapening is
niet doorgevoerd en kon ook niet worden
doorgevoerd, zoo lang er geen vertrouwen
heerschte in de effectiviteit der internatio
nale rechtsorde. Er is echter vooruitgang
geboekt en al kan ons land een eigen bewa
pening niet missen, behoort de Volkenbond
met alle kracht te worden gesteund.
Ook deze spreker verzette zich tegen de
gedachte, die den Volkenbond slechts als
eer, instituut van overleg wil zien.
Prof. Rutgers sloot hierna de byeenkomst
