£uditoaact
^fcheepstUdUtgm
JCiuut en Wetenschap
Spoet
£atuU em Jmm&ouw
den heer Joh. Kuiper.
Een prachtige huldigingsavond
voor den jubilaris.
DE POSTVLUCHTEN OP INDIE.
De Rietvink (uitreis) bereikte Singapore.
De Edelvalk (uitr.) kwam in Rhodos aan
en de Djalak (thuisr.) arriveerde te Ran-
goon.
HET VLIEGTUIG MET DE DAGBLADEN
NOG NIET TE PARIJS.
Hevig stormweer boven het Nauw
van Calais.
Men heeft geen nieuw bericht ontvan
gen omtrent het vliegtuig, dat vanochtend
van Croydon met de dagbladen naar Le
Bourget is vertrokken.
Boven het Nauw van Caleis woedt een
hevige storm.
vertoon de dagelijksche levensfuncties van I verren blik op een zee-inham of een groot I Het zilveren jubileum van
Langzaam, heel langzaam stroomde de
groote zaal van de Harmonie gisteravond
tegendeel geeft de algemeene praktijk te nieuw stuk weg, dat byna gereed was, maar Tal van geestelijken ujt 0nze stad, vele
IVIAM UaA LaaaLaUamam Ja aa i A J A1 A K AA I A A ff A lot ff AAA V* A+ A ^1. A A AAO A OPCl P l (l I I - aa
den mensch representeert,
Die eigenschap vond ik tot mijn vreugd
terug in het huisje van Elte,
Men kan bemerken, dat 't natuurlijk en
vanzelfsprekend is, dat een architect, die
weinig geld mag besteden, ook bescheiden
is met zyn architectonische middelen. Het
meer. De huizen waren allemaal van hout
en in heldere kleuren geschilderd, meestal
wit of purperrood. De geheele omgeving
door een stralende zon beschenen maakte
een onuitsprekelijke frissche en blymoedi-
gen indruk. Aan den besneeuwden weg
werd hard gewerkt, telkens zagen wij een
I
STOOMVAARTLIJNEN.
Stoomv. Mij. „Nederland".
Marnix van St. Aldegonde, uitr. te Genua
12 Jan.
Tawali, Java New York Line, passeerde
Kaap de Goede Hoop 21 Jan.
Poelau Laut uitr., te Bremen 22 Jan.
Bengalen, S. J. P. L. te Soerabaja 21 Jan.
Tanimbar J. N. L. v. Belawan 20 Jan.
J. P. Coen uitr. van Sabang 20 Jan.
CHARLOTTE.
De voorstelling van het tooneelspel „Char-
lotte" door het Nieuw-Schouwtooneel voor
de abonné's van het Schouwspel is gister
avond in de Rustende Jager een groot succes
geworden. De zaal was geheel gevuld en het
publiek hoogst voldaan.
De eerste episode deed wat vreemd aan,
maar reeds in de tweede kwam het publiek
er in. Van het stuk kan bovendien getuigd
worden, dat het niet zakt maar stijgt. Aan
het s'ot groeide het applaus tot een ovatie.
Zeker is het, dat over den inhoud, die wij,
gezien de bespreking in ons nummer van
gister, niet behoeven weer te geven, in Ber
gen lang gesproken zal worden.
Jammer was het, dat het changement tus-
schen het 2e en 3e bedrijf zoo'n geruimen
tijd duurde, maar toen kreeg men dan ook
een interieur van een klein paleisje te zien.
dat men op het tooneel van de Rustende
Jager, niet mogelijk had geacht en dat be
wees, dat Het Nieuw-Schouwtooneel voor
dit stuk geen kosten heeft gespaard.
Het spel was van alle spelers voortreff'v
lijk. Weinigen zullen hebben geweten, dat
de rol van de 100 dollar-vondelinge zoo
voortreffelijk gespeeld werd door het doch
tertje van mevrouw Bouwmeester onder
den naam van Nina Bergsma.
Naast de bespreking over de spelers in ons
nummer van gister (men leze voor Sophie
Klein: Sophie Stein) willen wij ook nog
afzonderlijk noemen, Ko van Dijk, die
de huisdokter uitmuntend vertolkte. On
willekeurig denkt men onder het spelen
van het stuk, dat de zaak zoo heel anders
zou zyn geloopen, wanneer die dokter had
ingegrepen. Maar ingrijpen in het leven van
anderen is moeilijk en in het stuk was het
noodig, dat mevr. Ralston, op zeer juiste
wijze door Sophie Stein gespeeld, dit deed.
Wij verwonderen ons er niet over, dat
dit stuk het geheele land door met succes
wordt vertoond, want de liefde van de moe
der voor haar kind is van alle tijden.
zien. Hoe bescheidener de middelen, hoe
popperiger en smakeloozer zijn meestal de
architectonische middelen, die de bouw
kundige hanteert. Dit is zeer begrijpelijk,
omdat de armelijke geest dier bouwkun
digen niet in staat is het eenvoudige
waardig voor te dragen. Ze zien de
schoonheid van het vlakke land onder onze
grijze luchten niet. Hoe zouden zij zich
daaraan ondergeschikt kunnen maken?
Het is Elte in dit huisje gelukt, zoowel
in- als uitwendig bescheiden te blijven en
nergens geforceerd zich te uiten
Als een vlies is het even gewelfde dak
over den langwerpig vierkanten opstand
getrokken. Alle maten der ruimten zijn
menschelijk gedicteerd en met de meest
eenvoudige middelen constructief tot ge
stalte gekomen.
De smalle platte grond gaf openheid
aan alle ruimten en liet balklagen toe van
geringe afmetingen. Door de open verbin
ding van kleine en grootere ruimten werd
de ruimtewerking opgevoerd. Wandel
eens rustig van den ingang af door dit
huisie. Ga in gedachten in de keuken
een^werken, zie hoe eenvoudig de eethoek
zich aan de keuken aansluit en hoe die
eethoek zich aanpast en tevens vrijmaakt
van het woongedeelte
Op de verdieping geldt dezelfde simpele
gedachte; in het kleine bestek heerscht
menschelijke bewegingsmogelijkheid,
waardoor blijheid wordt gewekt.
We zien ook uit dit huisje, dat voor
openheid, licht en zon geen reusachtige
stalen ramen vereischt zijn. Vooral bij de
lichte spouwmuren passen de houten
kozijnen beter, omdat ze de muren niet
verzwakken, ze zijn mede bouwconstruc
tie, wat een van de geheimen juist is van
onze lichte bouwwijze tegenover de veel
zwaarder bouwmethoden in het buiten
land. Mits in knappe handen, is dit lichte
bouwen van waande en het is tevens onze
typische Hollandsche kracht,
Overheidslichamen en schoonheidscom
missies zien in dergelijke kleine gebouw
tjes een gevaar voor het landschap, terwijl
ze de geheel uit de schaal geteekende
protserige ontwerpen van bouwkundigen
accepteeren. Konden we al deze lieden
eens een reisje naar Japan lrten maken,
zoodat ze konden kennis nemen van de
simpele lage woninkjes, die juist zoo'n
goed bewijs zijn van de liefde voor de
natuur, die eruit spreekt. Maar het kan
ook met minder kosten. Laat al die lieden
eens kijken naar de eenvoudige middelen,
die de natuur gebruikt om een slak zijn
huis te geven of een vogei zijn nest te doen
bouwen. Laat de humbug verdwijnen uit
onze architectuur.
nog niet voor het verkeer opengesteld. Daar
zullen de Ralleyrijders van het volgend
jaar van profiteeren. Eenmaal zelfs moesten
wij stilstaan voor een man met een rooden
vlag en na enkele minuten hoorden wij een
hevige ontploffing, waarna wij groote stuk
ken rots in een wolk van stof door de lucht
zagen vliegen en over den weg rollen. De
wegenbouw in Zweden stuit op andere
maar niet minder groote bezwaren dan op
onzen Hollandschen veengrond.
's Avonds hadden wij in Göteborg willen
zijn, maar daar de voorspelde sneeuwstor
men uitgebleven waren, lunchten wij er en
brachten daarna een bezoek bij den Ford
dealer om den lekken band te laten repa
reren. Deze kwam met zijn heele personeel
naar buiten loopen om de uitrusting van
onzen wagen te zien, maar allen waren
misschien nog meer teleurgesteld dan ver
baasd om als eenige extra uitrustingsstuk
ken twee mistlampen en twee sneeuwschop
pen te zien en verder den geheelen wagen
standaard te vinden. Calkoen legde hem uit,
dat dit nu zijn vijfde Ralley was dien hij
met een Ford ging ondernemen, dat hij ge
gaan was uit het Zuiden van Athene en Pa-
lermo en uit het Noorden vanuit Umea en
Stavanger en hij geregeld iedere keer zijn
wagen met steeds minder buitennissigheden
had bezwaard. „Behalve éénmaal uit Athene
ben ik er ieder jaar zonder strafpunten ge
komen en zoo ben ik langzamerhand tot de
overtuiging gekomen, dat ik het Henry Ford
toch niet verbeteren kan", verklaarde hij en
deze uitlegging werd door den Ford-dealer
met zichtbaar welbehagen nog eens voor
zijn personeel verhaald.
Het begon reeds donker te worden toen
wij Göteborg verlieten en buiten de stad
onze reis vervolgden door een sneeuwland
schap, dat zich gereed maakte voor de
vertegenwoordigers van zangverc-enigin
gen, eenige honderden dames en heeren
kwamen daar, om het jubileum-concert
van den Alkmaarschen musicus den heer
Joh. Kuiper bij te wonen.
En toen het tooneelgordijn openge
schoven werd, stond daar een machtig
koor opgesteld rondom een strijkorkest.
En even later klaterde het applaus op,
toen de dirigent Kuiper zijn plaats zou
innemen. Hij voelde zich nog niet
slachtoffer, beklom rustig zijn dirigeer-
plaats en zwaaide met volle zekerheid en
volkomen overgave zyn dirigeerstok.
Het concert was begonnen; de jubileum
avond had eer. aanvang genomen.
Helder klonken de zuivere stemmen van
het jongenskoor, waarvan elke jongen
tekst en melodie vast in het hoofd had;
overtuigend mengden de andere stemmen
zich er in, melodieus klonk de strijkmu-
ziek en het auditorium zweeg en luisterde
en kon niet merken, dat de repetities door
de heerschende griep minder vlot waren
verloopen.
Omdat Kuiper het geheel tóch in zijn
macht had.
En ornaat Kuiper toch gezorgd had voor
een prachtige uitvoering.
Het eene nummer na het andere volgde
en oen het laatste nummer voor de pauze
gezongen was, kwam het oogenblik, waar
op de huldiging zou plaats hebben.
Dit gedeelte van het programma nemen
wy voor onze rekening, het recenseeren
van het concert zelf aan onzen muziek
medewerker overlatende.
De huldiging.
Een honderd zangers en zangertjes, jon
gens, dames en heeren, vulden het geheele
tooneel en met moeite kon er wat ruimte
SUCCES VOOR ARCHITECT ELTE.
Onze stadgenoot de heer Hans Elte
ontving van het tentoonstellingscomité,
dat de Nederlandsche inzendingen voor de
Wereldtentoonstelling te Parijs behandelt,
het verzoek om een foto van een huisje,
door hem in Alkmaar gebouwd, in te
zenden, welke foto zal worden opgezonden
naar Parys.
Naar aanleiding hiervan m^enen wy
goed te doen, door uit de jongste aflevering
van het tijdschrift „8 en Opbouw" het
volgende van ir. J. B. van Loghem, die het
werk van Elte recenseerde, over te nemen.
Het betreft hier o.m. het huis, onder ar
chitectuur van den heer Elte aan de Fre-
derikslaan gebouwd.
Ir. van Loghem dan schrijft:
Het bezoek aan Alkmaar en omgeving
is geen dagelyksch werk voor architecten,
want hoe vreemd het ook is, in ons land
kluiten de architecten op elkaar in een
paar centra. Dit is jammer voor ons mooie
land, waarin dag in dag uit de natuur
Wordt weggevreten door de slechte bouw
sels van de bouwkundigen van het platte
land. Hoe noodig het is, dat het platte land
beter bewerkt wordt, bleek mij bij een
bezoek aan Alkmaar en omgeving.
Na aanvankelijke teleurstellingen over
de wijzigingen in Alkmaar was een her
nieuwd bezoek aan de Karenhuizen van
Bijvoet en Duiker mij een bewijs, dat deze
twee architecten in een tijd, toen van
nieuwe zakelijkheid nog geen sprake was,
zich reeds als voorloopers daarvan aan
meldden door de konsekwente wijze,
waarop zij licht en zon hebben weten te
brengen in elk der woninkjes van ouden
van dagen. Een persoonlijk gelukkig
oogenblik had ik daarbij, door my nog
even te realiseeren, dat ik als jurylid bij
die prijsvraag, al is het op zeer bescheiden
wijze, heb meegewerkt, dat dit project van
Bijvoet en Duiker werd uitgevoerd. Het
behoort nog tot de weinige bouwwerken,
die het in den tijd hebben uitgehouden,
doordat het karakter bezit en van liefde
getuigt voor de ouden, die er hun laatste
dagen een menschelyk bestaan genieten.
Dit menschelijke trof ik ook aan in het
huisje van Elte. Wat is eigenlijk „men
schelijke", wanneer het de architectuur en
speciaal de woonarchitectuur betreft?
k zou willen zeggen, dat hoe verfijnd,
hoe vervolledigd het wonen ook geworden
mag zijn in den loop der eeuwen, het
menschelijke toch slechts uit de woning
zal spreken, als die woning in alles de
menschelijke schaal bezit en met de
meest bescheiden middelen tot stand is
gekomen om den mensch te beschutten.
Een bouwwerk dus, dat zonder uiterlijk
Schaatsensport
DE EUROPEESCHE
KAMPIOENSCHAPPEN TE DAVÓS.
Drie Nederlandsche inschrijvingen.
Naar wy vernemen, heeft het presidium
van den Koninklijken Nederlandschen
Schaatsenrijdersbond besloten de rijders J.
Langedijk uit Oudkarspel, R. Koops uit
Zuidlaren en J. A. Roos uit Amsterdam in
te schrijven voor de Europeesche kampioen
schappen in het hardrijden, welke Zaterdag
30 en Zondag 31 Januari a.s. te Davos wor
den gehouden.
De heer G. W. A. van Laer zal te Davos
de functie van scheidsrechter waarnemen,
daartoe aangezocht door het bestuur van de
I. E. V.
Automobilisme.
DE RALLEY MONTE CARLO.
Zweedsche dag.
Mr. P. L. H. Lamberts Hurrelbrinck
schrijft ons:
Onrustbarend waren de weerberichten den
vorigen avond geweest. Zware sneeuwstor
men waren door de radio voorspeld en
daarom hadden wy besloten den volgenden
morgen vroeg te vertrekken, om als het mo
gelijk was, dien avond nog tot Göteborg te
rijden. Aangenaam verbaasd waren wy dan
ook toen wij in de hal van het hotel ko
mende buiten de straten zonder sneeuw von
den en een zon, die door een helderen he
mel aan het doorbreken was. „Uw wagen
staat buiten met een lekken band" hoorden
wij in het Hollandsch uit den mond van een
landgenoot, die een Haarlemsche bloembol-
lenkweeker bleek te zijn, die Zweden be
reisde. Inderdaad een der voorbanden was
half leeg. Gauw het wiel verwisseld, de ba
gage ingeladen en in een paar minuten wa
ren wij startklaar. Maar zou ook de motor
het wezen, die den heelen nacht in de vorst
had buiten gestaan? Het vroor op dat
oogenblik nog 5 graden, maar by den eersten
druk op de startpedaal sloeg de motor aan
en konden wij wegrijden.
Sneeuwstormen waren voorspeld, maar de
wegen waren kurkdroog en zonder een
spoor van sneeuw, wat in dit jaargetijde een
groote zeldzaamheid in Zweden is. Een hel
dere zon scheen uit een blauwen hemel en
bracht een bijna zomersche temperatuur
over het land, zoodat al spoedig de raampjes
opengingen en wij zonder handschoenen in
den wagen zaten. Het was een juichende
feestdag, maar de booze voorspellingen dre
ven ons op. Aanvankelijk schoten wij flink
op, maar naarmate wij Noordelijker kwa
men vonden wy de wegen met sneeuw be
dekt en kwamen wy steeds meer auto's met
sneeuwkettingen om de wielen tegen. Onze
Ford scheen er voorloopig nog geen behoef
te aan te hebben, hy lag zoo vast op den
gladden weg, dat wij besloten maar zonder
kettingen te blijven doorrijden totdat de
noodzakelijk daarvan zou blijken. Het was
een mooi landschap waar wy doorheen re
den, wijde vlakten, aan den horizon om
zoomd door lage heuvels, met af en toe een
avondrust. Verkeer was er weinig meer op gemaakt worden voor de sprekers, die zich
in een lange rij achter het tooneel hadden
opgesteld.
Het begon met een korte rede van den
voorzitter van het uitvoerend huldigings
comité, den heer J. B. Moeskops, die
den jubilaris namens het koor toesprak.
Hij dankte den heer Kuiper voor diens
bereidwilligheid, om de repetities van een
jubileumconcert op zich te nemen en sprak
daarna huldigingswoorden. Spr. roemde
den ingeboren aard van den jubilaris om
optimistisch en opgeruimd te zyn, en
herinnerde aan de eigen werken van
Kuiper, en hoopte, dat de heer Kuiper nog
vele jaren zou mogen kunnen blijven ar
beiden voor den r. k. zang.
Namens het geheele koor bood spr. een
fraaie bloemenmand aan.
Deken R e n g s sprak als deken van
Alkmaar een gevoelig woord, waarin o.m.
dank werd gebracht aan den jubilaris, die
zijn kunst in dienst van de kerk had ge
steld.
Pater Oorsprong van de St. Do-
minicuskerk sprak namens het kerkbe
stuur woorden van oprechte hulde en was
dankbaar, dat de jubilaris zijn talenten
gewijd had aar den dienst der kerk. Hij
hoopte dat Kuiper nog vele jaren zijn
zangkoor zou mogen leiden en bood na
mens het kerkbestuur een enveloppe met
inhoud aan.
In een korte toespraak bood de heer
Joh. Lansen namens het kerkkoor van
de St. Dominicuskerk een bloemenmand
aan.
Pastoor Hagemans van de St. Jo-
sephkerk sprak namens het St. Joseph-
zangkoor en dankte den heer Kuiper voor
diens hulp en medewerking, die zijn kerk
elk jaar had ondervonden. Met den wensch
van „nog vele, vele jaren" bood spr. even
eens een bloemenmand aan.
De heer V. P. Keijsper bracht den
jubilaris hulde namens de r. k. tooneei-
vereeniging Alberdingh Thijm en herin
nerde aan den grooten dank, dien vele
ouderen verschuldigd zijn aan den musi
cus Kuiper. Ook deze spreker bood een
bloemenmand aan.
Mevr. Pi le ar i, presidente van den
r. k. vrouwenbond, sprak nemens de veie
moeders, wier kinderen door den heer
Kuiper opgeleid waren, huldigde even
eens mevr. en mej. Kuiper en bood ten
slotte een fruitmand aan.
Daarna kwam de jongeheer Joh.
Vreedenburg met een prachtige
fruitmand, aangeboden door het jongens
koor.
Vervolgens gaf de heer A. Klooster,
directeur van het St. Laurentiuszangkoor,
een biographie van den jubilaris en bood
namens dit zangkoo:r een blijvende herin
nering aan.
Een dame van het Alkmaarsche r. k.
Dameskoor kwam toen met een groote
bloemenmand den jubilaris huldigen,
waarna de heer J. Haakman uit Ber
gen èn als vriend èn namens de ouders en
kinderen van het kinderkoor te Bergen
den heer Kuiper hulde bracht. Spr. herin
den weg, de sterren begonnen aan den he
mel te twinkelen en hier en daar glansde in
de verte het heldere schijnsel van een elec-
trisch licht over de witte vlakte, het eenige
teeken, dat de verlaten wereld waarin wij
reden toch nog door menschen was bewoond.
Vaak reden wij door donkere bosschen,
waarin de schijnwerpers van onzen wagen
een spookachtig licht door de starre pyn-
boomstammen wierpen, de wielen rolden
over de sneeuw met een gedempt geluid,
wij spraken geen van drieën in deze indruk
wekkende stilte, alleen de motor zoemde
onafgebroken zyn rustig geluid, dat als de
ademhaling van een groot dier klonk, dat
heel alleen zijn weg vervolgde door de een
zaamheid van een slapende wereld.
Langzamerhand begint de weg te stijgen,
wij voelen dit aan het trekken van den
motor en wij zien het vanuit de ramen van
den wagen, dat wy over een smallen kron
kelweg langs rotswanden rijden. Hoog is dit
gebergte niet .weldra zijn wy aan het da
len en rijden weer door het vlakke land
waarvan de duistere onzichtbaarheid af en
toe onderbroken wordt door de warme
straatverlichting van een dorpje. Eindelijk
zien wij in de verte een twinkeling van
lichtjes alsof een stuk van den sterrenhe
mei op de aarde is neergevallen en als we
naderbij komen, schetteren roode, groene en
blauwe reclamelichten tegen den duisteren
achtergrond op, een hooge klokketoren
glanst in phosphorachtig groen fleedlight
wy zijn weer in de bewoonde wereld een
stad ligt voor ons, daar zullen wij overnach
ten. In Udevall.
DE NIEUWE WAARDEBEPALING
VAN THOMASSLAKKENMEEL.
Het komt mij nuttig voor om voor de le
zers van dit blad eens een en ander duide
lijk te maken wat betreft de nieuwe waar
debepaling van slakkenmeel.
Deze nieuwe waardeering is pas ui ge
bruik in ons land. 1
Tot nu toe eischte de lodex meststoffen in
slakkenmeel een minimum gehalte aan to
taal (in miniraalzuur) fosforzuur van 15
pCt. en stelde men verder eischen ten op
zichte van de oplosbaarheid van het fosfor
zuur in citroenzuur, ten opzichte van de
fijnheid, d.w.z. van het percentage dat door
een zeef van 0.17 m.m. maaswijdte pas
seerde.
De waardebepaling was dus zeer ingewik
keld en dit was dan ook oorzaak, dat het
onderzoek in vergelijking met andere mest
stoffen zeer duur was.
Bij vroeger onderzoek deed men prac-
tisch niet anders dan een minimum oplos
baarheid te eischen en stelde men zich op
het standpunt, dat een verschil in oplosbaar
heid boven de minimumgrens van geen be-
teekenis zou zijn.
In de meeste landen bepaalde men de
waarde van het slakkenmeel naar zyn ge
halte aan in 2 pCt. citroenzuur oplosbaar
fosforzur, zonder meer, en het mag zeker
worden toegejuicht dat thans ook in ons
land deze regel wordt toegepast.
Bij de nieuwe waardebepaling wordt al
leen het fosforzuurgehalte oplosbaar in 2
pCt. citroenzuur onderzocht, alle andere be
palingen omtrent fynheid enz. vervallen
(echtheidsbepaling blijft).
Nu zullen de producenten van slakken
meel wel zorgen voor voldoende fijnheid.
Deze toch is van groot belang voor de op
losbaarheid.
Nu is, doordat onze muntwaarde is ge
daald de prijs van deze meststof hooger dan
vorig jaar (alle meststoffen stijgen). Toen
is in de groothandel verkocht voor 9 ct. per
pCt. fosforzuur. Doch ook als de prijs niet
was veranderd, zou deze per pCt. hooger
komen te liggen, omdat het onderzoek an
ders geschiedt. Ziehier een voorbeeld.
De prys per 100 K.G. was voorheen ge
halte x prys per pCt. Ofwel het gehalte to
taal fosforzuur x prijs per pCt. totaal fos
forzuur.
Bij de nieuwe bepaling: gehalte in 1
I
JOH. KUIPER.
nerde aan de opvoeringen van kinder
operettes, aan de buitengewoon prettige
samenwerking met den jubilaris en onder
de woorden: „laat Alkmaar en Omstreken
zien en hooren, welk een bekwaam musi
cus gij zijt", bood hy een prachtige gong
aan.
De heer A. C. Schouten bood namens
de ouders der piano-leerlingen een cadeau
aan. Er werden bloemen aangeboden namens
hetdameskoor te Bergen en
namens het dameskoor te Heiloo
en toen gaf de heer W. K h 1 e r als lid
van het orkest een geestig speechje weg,
dat zeer in den smaak vieL
De heer Haasbroek sprak woorden
van hulde namens het dubbelmannenkwar-
tet Zang en Vriendschap en las een reer
sympathiek schrijven voor van den heer
Corn. Jonker, die verhinderd was zelf aan
wezig te zijn, maar die zyn collega toch wil
de huldigen. Namens den heer Jonker bood
spr. eveneens een bloëlnenmand aan.
Er kwamen verder nog bloemen van het
r. k. gemengd koor, van O r p h e u s
en van de directie der Harmo
nie en tenslotte las de voorzitter van het
comité een aantal schriftelijke felicitaties
voor.
Dat alles werd besloten met een lang
durig applaus, waarna de heer Kuiper zelf
en nu was hij niet meer zoo rustig en zeker
als bij den aanvang van het concert! te
midden van den bloemenschat dank bracht
aan allen, die hadden meegewerkt aan dit
concert en aan deze huldiging, waarna nog
maals een langdurig applaus klonk en het
koor een „Lang zal hy leven" aanhief.
Toen sloot het gordijn zich; de pauze
kwam.
En het jubileumconcert werd later be
sloten met nieuwe zangnummers.
Het concert.
Hoe dat concert was? Hier volgt het ver
slag van onzen muziekresencent, A. K.:
Voor dit jubileumsconcert had zich een
groot gemengd en een groot mannenkoor
gevormd. Beiden versterkt met het jongens
koor vulden het podium. Met begeleiding
van strijkorkest en piano (mej. Dora Hoed
jes) liet het mannenkoor zich hooren in de
„Missa in onore die S. Margherita" van
Pietro A. Yon.
In den afgeloopen zomer liet Kuiper in den
muziektuin twee deelen dezer mis zingen,
nu gaf hy het nummer het Benedictus
uitgezonderd geheel. Mooie muziek en
naar waarde vertolkt, waarbij de jongens
stemmen als zuivere, fijne sopraanstemmen
zich.by het mannenkoor aansloten.
Het gemengd koor zong met stijgend suc
ces „Die Ehre Gottes" van Beethoven, „Ave
Verum" van Mozart, en „Die Himmel er-
zahlen", slotkoor eerste deel van het orato
rium „Die Schöpfung" van Haydn.
Als laatste programmanummer gaf het ge
mengde koor het „Te Deum" van Jos. Gru-
ber, den componist van „Stille Nacht, Hei
lige Nacht". Eenvoudige, vriendelijke mu
ziek, aan welker uitvoering alle zorg werd
besteed.
Als solisten hoorde men in de Mis en in
het „Te Deum" werkten zij ook mede
Laurens Bogtman uit' Hilversum en Gerard
v. d. Berk uit St. Oedenrode.
Bogtman, prachtig by stem, zong het
„Arioso" van Handel, Psalmus 121-122 van
Constantijn Huygens (in de bewerking van
mevr. A. KomterKuipers) en het magni
fieke „Geesteijk lied"' (tekst van Jan Luy-
ken) van van den SigtenhorstMeyer. Een
schitterend zanger is Bogtman.
V. d. Berk (tenor) heeft een aangenaam
klinkende, zuivere natuurstem. Zyn zang in
de Romance uit de opera „Euryanthe" van
Weber en in het „Gebed" uit de opera
Reinzi" van Wagner voldeed zeer.
Zoo is dan deze avond voor den jubilaris
een avond van beteekenis geworden, waar
aan hy nog lang aangename herinneringen
zal houden.
citroenzuur oplosbaar fosforzuur x prijs per
pCt. in citroenzuur oplosbaar fosforzuur.
Vermenigvuldiger en vermenigvuldigtal
veranderen, maar het product, de prys per
100 K.G. van een bepaalde soort slakken
meel wordt niet gewijzigd
Wanneer b.v. slakkenmeel met 17 pCt. to
taal fosforzuur met een oplosbaarheid van
90 pCt. in citroenzuur, is 15.3 pCt., zou kos
ten 9 ct. per pCt., was dit 17 x 9 is 1.53.
Volgens de nieuwe codex zou dit worden
verkocht voor 10 ct. per pCt. in citroenzuur
oplosbaar fosforzuur, dit was 15.3, is dus
15.3 x 10 ct. is 1.53.
Men krygt een hoogeren prys per pCt.,
omdat de verkoop niet meer wordt geba
seerd op het percentage totaal fosforzuur,
maar op het naar evenredigheid lagere per
centage, in citroenzuur oplosbare fosfor
zuur.
De verbruikers betalen het slakkenmeel
naar zyn waarde als fosforzuur meststof en
daarmede wordt hetzelfde principe toege
past als voor de andere meststoffen. Terwijl
het onderzoek voordeeliger wordt en daar
door minder kostbaar.
Wij moeten daarom de invoering van
deze citroenzuurmethode een zaak van
groote beteekenis achten voor de Nederland
sche landbouw, en dankbaar zijn aan het
college van Dir. die deze wijziging tot stand
heeft gebracht.
Wanneer wy aan deze methode gewoon
zyn zal blijken, dat deze op den prijs geen
invloed heeft per 100 K.G. Wel per pCt. fos
forzuur, wat echter lager is dan by de oude
methode.
Het eerste gevolg dat land en tuinbouw
door de muntontwaarding echter ondervin
den, is een verhooging van den prys der
meststoffen.
Ook slakkenmeel zal stijgen, maar by de
bepaling van den prys per pCt. houdde men
met bovenstaande rekening, waardoor de
verhooging meer schijn als werkelijkheid
zal blijken te zyn.