DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Nieuw offensief bij Madrid verwacht. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar f 2. franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN» Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. I ERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330. No 35 Donderdag II Februari 1937 Hoofdredacteur; Tj. N. ADEMA. 139e Jaargang De algemeene toestand. Pc Spaansche revolutie Generaliteitsraad beveelt de mobilisatie van twee nieuwe lichtingen. Oproep aan de verdedigers van Madrid. Beschuldiging tegen Boecharin. Steun aan de tuinderij. Bijna twee en een half millioen. Einde van de staking bij de General Motors. ALKMAARSCHE COURANT. mWÊÊÊM Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur; C KRAK Alkmaar, 11 Februari. Malaga is gevallen en daarmee een zeer belangrijk militair steunpunt van de regee- ringstroepen Wij kunnen die belangrijkheid niet beter uiteenzetten dan hier een deskun dige medewerker van de N.R.Crt. even aan het woord te laten. Deze schrijft n.L: Als de nationalisten krachtig genoeg zijn om na den val van Malaga hun offensief langs de kust voort te zetten, dan kunnen de gevolgen binnen korten tijd zeer groot zijn en wel zoodanig, dat er een kentering zou kunnen komen in de tot nu toe nog ongeveer gelijk opgaande militaire machtsverhoudin gen beider partijen. Men heeft reeds dik wijls gepoogd Malaga te nemen, maar steeds ontbraken er op het gegeven oogenblik de noodige troepen om het offensief van Ante- quera, Estepona of Ronda uit voort te zet ten Daarbij was de toestand te Malaga reeds gedurende maanden dusdanig, dat men niet op een hardnekkigen tegenstand als van Ma drid behoefde te rekenen Want te Malaga was er reeds voor den burgeroorlog een dus danig latente strijd tusschen anarchisten, die in de minderheid waren en socialisten, dat het aantal slachtoffers en de daar heer- schende anarchie in het parlement te Ma drid door de socialisten werd besproken. Het stadsbestuur was in handen van groo- tendeels volkomen onkundige mannen en dit besef was ook tot de arbeiders doorge drongen. In tegenstelling met andere streken waren het hier de anarchistische elementen die het meer bezonnen gedeelte van de extremisten vertegenwoordigden. De socialisten hadden bij de eerste verkiezingen der republiek hier zoo onverwacht voet gekregen, zonder vol doende voorbereiding, dat aan een opvoe ding, dezer ongedisciplineerde en onwetende massa's niet de minste tijd is besteed. Het zijn te Malage steeds de onbeteugeldste en wildste extremisten geweest en dat was spreekwoordelijk geworden. Maar de inner lijke verdeeldheid is blijven bestaan. Reeds twee maanden voor den burgeroorlog begon zaten vele van de voornaamste winkeliers en handelaren in de gevangenis, omdat zij aan de mateiooze eischen van de machthebben de syndicaten niet wilden voldoen. En om streeks dien tijd reeds nam de winkelstand het besluit een moratorium te eischen we gens de onhoudbare toestanden door de voortdurende stakingen veroorzaakt. Zoo was deze schoone stad al vóór den burgeroorlog gedeeltelijk geruïneerd. Toen die kwam, was er een korte poging tot op stand onder de militairen en enkele burger lijke elementen. De wijze waarop deze po ging is gesmoord is verschrikkelijk geweest, zooals het verschrikkelijk is, wat de bur gerij van Malaga van dat oogenblik af heeft moeten lijden. Niet de herhaaldelijke bom bardementen zijn het geweest die Malaga, althans de hoofdstraten daarvan, tot een puinhoop maakten en de koffiehuizen tot ruïnes, het waren de brandstichtingen als wraakneming op alles wat maar kapitalis tisch was na elk bombardement en vaak ook zonder deze aanleiding door de wilde scharen, die Malaga als militie moesten ver dedigen. Het is deze militie, die zonder noemens waardige internationale hulp, als het ware aan zich zelf dus overgelaten, nooit eenige zorg aan de militaire tegenstanders heeft gebaard. Ondanks haar betrekkelijk groot aantal heeft zij zoo onverwacht snel voor de buitenstaanders, maar zeker zonder groote verrassing voor de kenners der toestanden, de wyk genomen. Wat evenwel op het oogenblik het meest interesseert zijn de mogelijke gevolgen van dezen val. Daar hebben we in de eerste plaats het feit, dat de vloot der Valenciaan- •che regeering hoegenaamd geen rol hee gespeeld. Men weet dat de Jaime I zwaar beschadigd door een torpedo in Cartagena ligt, maar ondanks dit is de sterkte dei re- geeringsvloot in tonnenmaat en een aan schepen grooter <dan die der militairen, e rechtsche vloot heeft inderdaad moderne schepen, want de Cervera, Canarias en a- ealres zijn sneller en hebben verder ra gehde kanonnen van 28 c.M. dan hun tegen standers. Dezen zouden echter bij een po ging om naderbij te komen toch zeeizeker, bij de niet bepaald schitterende artillerie- vaardigheid der Spaansche marine, waa - over de Engelschen en de Duitschers reeds vaak hebben gesproken, toch een goe e hebben gehad om een deel hunner g^ standers voor goed onschadelijk a„n[, Natuurlijk zou dat ook hun eigen oorgang hebben kunnen beteekenen. Zou met in het republikeinsche sPanJe vaak heeft beweerd en wel voor"£"®^f de anarchistische pers in haar o ine gen den socialistischen minis er va Indalecio Prieto, waar zyn, n.L dat hy de vloot veronachtzaamd heeft en dat^err geen leiding is? Dat er dus voor de grootendeels vermoorde officieren geen plaatsvervang gevonden in deze zeven maan Gistermiddag laat is de Catalaansche generaliteitsraad onder voorzitterschap van Companys in buitengewone verga dering te Barcelona bijeengekomen. De raad was tot 10 uur des avonds bijeen. Om 11 uur werden de beraadslagingen hervat doch toen waren alleen de leden van de Catalaansche regeering aanwe zig- Met algemeene stemmen heeft #de genera liteitsraad de volgende besluiten genomen. 1. Een decreet tot mobilisatie en inlijving in het leger van de recruten der lichtingen 1934 en 1935 wordt van kracht. De militie- troepen worden in het volksleger ingelijfd onder één opperbevel dat gecoördineerd is in den centralen generalen staf van de re publiek en dat onderworpen is aan de re glementen en de krijgstucht-bepalingen, die zeer spoedig zullen worden afgekondigd. 2. De fortificatiewerken zullen worden uitgebreid, waarbij al het personeel, dat geen diensten achter het front bewijst aan het werk zal worden gesteld. 3. Onmiddellijk wordt een hoogste verde- diginsraad georganiseerd. 4. Dringend wordt een ontwerp ten uit voer gelegd betreffende unificatie van de tegenwoordige troepen, die de openbare or de handhaven. 5. Er wordt overgegaan tot een herver deeling van het werk en een vaststelling van de loonen volgens een plan dat de econo mische raad zal opstellen. 6. Er wordt een commissie gevormd door het raadslid voor de ravitailleering, den landbouw en de economie, welke belast zal zijn met het nemen van alle maatregelen, noodig om prijsstijgingen te voorkomen. Nadat deze besluiten genomen waren bleef de raad voor verdere besprekingen bijeen De nieuwe aanval op Madrid. De vereenigde socialistische jeugd te Ma drid heeft gisteren een oproep gepubliceerd tot verdediging van de hoofdstad. „Madrid verdedigt zich op het oogenblik aan de Jarama, de vijand herniewt zijn of fensief. Dit moet mislukken, zooals het reeds in November mislukte bij Carabanchel en Usera en in Januari bij Rozas". Evenals in November en Januari is de toestand ernstig, doch niet hopeloos. Van de Als dit zoo is en als er voldoende goed gewapende frissche troepen aanwezig zijn, dan is immers de inneming van Almeria maar een kwestie van dagen en moet daar na ook Cartagena, de oorlogshaven par ex- cellence aan de Middellandsche Zee spoedig vallen. Want de weg naar Almeria langs de kust en daarna naar Cartagena is, als men nu reeds te Velez Malaga, op ruim 30 K.M. van Malaga een vast steunpunt heeft, geen zeer moeilijke. Dat zou meteen beteekenen, dat de producten van de provincies Jaen en Murcia niet meer uitgevoerd kunnen wor den d w.z. dat deze de kustplaatsen niet meer kunnen bereiken Daardoor wordt het offensief dat de regeeringstroepen tegen Forcuna en andere plaatsen bij de grens van de provincie Cordoba hebben ingezet ook van veel minder beteekenis De olijvenoogst kan er dan toch niet meer uit. Men zou dus niet alleen bezetting der beide genoemde havensteden spoedig kunnen verwachten, maar ook het samentrekken van vier der groote eenheden der rechtsche vloot voor Malaga, zonder dat hun slag is geleverd, zou dan bewijzen, dat een dergelijke vloot ook te Valencia en zelfs op Barcelona een bom bardement kan openen zonder dat er haar noemenswaardig gevaar dreigt van zee uit. Slechts zou gevaar dreigen uit de lucht, want kustbatteryen zijn in geen van beide steden in voldoende mate aanwezig om een dergelijk bombardement te verijdelen. De snelle val van Malaga zou dus voor vele ste den en provincies aan de kust een slecht voorteeken kunnen zyn, terwijl gelijktijdig een actie in deze deelen, de troepen die mis schien tot ontzet van Madrid den weg van Valencia weer zouden moeten vry maken nu op andere plaatsen zal moeten optreden. Dit is behalve de zeer gunstige ligging van Malaga voor ontschepingen van uit Melilla en verschepingen van producten van een deel van Adaloezië en het onmiddellijke mo- reele effect van de overwinning voor het nationalistische leger een der beteekenissen van den val van Malaga. hevige aanvallen van Zaterdag en Zondag der opstandelingen zyn de regeeringstroe pen gisteren zichzelf weer meester gewor den. De vliegtuigen van de regeering maak ten gebruik van het mooie weer om de stel lingen der opstandelingen bij Maranosa en Ciem Pozuelos ten Noorden en Noordoosten van Aranjuez te bombardeeren. Zij konden in duikvlucht de stellingen met hun mitrail leurs bestoken. Bij Las Rozas konden de op standelingen tot staan gebracht worden voor de lyn tegenstand, welke het comman do van de regeeringstroepen had uitgeko zen. Het offensief is evenwel nog niet ten einde, naar vernomen wordt, hebben de op standelingen versterking ontvangen om de groote verliezen, welke zy geleden hebben aan te vullen. Doch tegenover dit gevaar verzamelen de regeeringstroepen weer hun krachten, de bladen roepen op tot den strijd en de orga nisaties verdubbelen hun activiteit. Uit de verklaring, dat alles gereed is om den vij and te ontvangen kan men opmaken, dat Madrid weerstand zal bieden aan de aan vallen van de opstandelingen. Het massa proces tegen de regeerings- aanhangers te Malaga. Volgens een bericht van een Spaansch persbureau uit Gibraltar zal tijdens 't mas sa-proces tegen 5000 republikeinen te Ma laga de doodstraf worden geëischt, en is men algemeen van oordeel, dat de veroor deeling conform den eisch zal zyn. Hetzelfde bureau meldt, dat steeds meer berichten komen bevestigen dat tegen alle verdachte republikeinen een terreurcam- pagne is georganiseerd en dat in grooten ge tale terechtstellingen plaats vinden. Del Vayo over den val van Malaga. De minister van Buitenlandsche Zaken, Del Vayo, die tevens commissaris-generaal der legers is, heeft aan een specialen ver tegenwoordiger van Havas verklaard, dat weliswaar Malaga gevallen is, doch dat hij overtuigd blijft van een definitieve over winning der regeeringstroepen. Hij keurde het vermetele cynisme af, waarmede „twee mogendheden der opstandelingen steunen" en zeide, dat inneming van Malaga deze beide mogendheden in staat zal stellen over een haven te beschikken voor de ontsche ping van gewapende contingenten. Ten aan zien van de mededeelingen der opstande lingen, dat Madrid ernstig gevaar loopt, ver klaarde de minister beslist dat Madrid on neembaar is en dat de opstandelingen aan het front van Madrid in bedwang worden gehouden. De geruchten over Catalaansch contact met Franco. In verband met het feit, dat enkele bladen in het buitenland geruchten vermeld heb ben betreffende een onderhoud te Londen tusschen z.g. „elementen" der Catalaansche regeering en militaire vertegenwoordigers der Spaansche opstandelingen, stelt de Cata laansche generaliteit er prijs op te ver klaren, dat zij nooit „iemand direct of in direct gemachtigd heeft dit volstrekt de loyale contact aan te knoopen". Offensief der regeeringstroepen aan het zuidelijk front? Volgens een bericht uit Jaen is de regee ring overal aan het zuidelijk front tot den aanval overgegaan. Een colonne regeerings troepen heeft naar men zegt, twee dorpen bezet, welke een goede stelling vormen voor de belegering van Granada. In berichten uit Almaria betreffende de inneming van Malaga wordt o.a. gezegd, dat de torpedojager „Xeuen" in de haven van Malaga tot zinken is gebracht en een ander schip, de „Artabro" in brand is gestoken. Vluchtelingen uit Malaga beweren, dat een groot aantal Duitsche troepen aan den aanval op Malaga hebben deelgenomen. Commandant der regeeringstroepen van Malaga ontkomen. De radioclub meldt, dat generaal Villalba, die het bevel voerde over de regeeringstroe pen in Malaga, en zijn staf er in geslaagd zyn uit de stad te ontkomen voor de troe pen der opstandelingen daar aankwamen. Na de bezetting van Malaga zal het op perbevel der rechtsche troepen het zwijgen bewaren over alle voor de toekomst ont worpen krijgsverrichtingen. Burgemeester van Malaga gearresteerd. Radio-Sevilla meldt hedennacht om 12 uur, dat de krijgsverrichtingen in de pro vincie met succes worden voortgezet. De rechtschen hebben weer nieuwe dorpen bezet. Te Malaga hebben de opstandelingen den voorzitter van de C. N. T., den oud-burge meester van Malaga, gevangen genomen, te zamen met 150 officieren, die dienst deden in de regeeringsgelederen. Het aantal ge vangenen is tot heden gestegen tot 1500. Aan het front van Granada hebben recht sche jachtvliegtuigen twee Russische twee- motorige toestellen verjaagd. Terechtstellingen in Malaga. Verklaringen van Queipo de LIano. In een radiotoespraak, uitgezonden uit Malaga, heeft generaal Queipo de LIano medegedeeld, dat 150 leidende figuren der regeeringsgetrouwe strijdkrachten terecht gesteld zijn door vuurpelotons der opstande lingen. Zy zijn gefusilleerd, na voor ge rechtshoven te hebben terechtgestaan. Berichten uit betrouwbare bron voegen hieraan toe, dat nog vier tot vijf duizend aanhangers der regeering, voor het meeren- deel leden der militie en der F. A. I. zullen moeten terechtstaan, beschuldigd van uit oefening van terreur en het plegen van moorden in Malaga. Onder de reeds terecht gestelden bevin den zich Santana Calero, vroeger voorzitter van de C. N. T. en Feramba Saguas, burge meester van Malaga, voordat de stad in han den der rechtschen viel. Ook tal van offi cieren zijn geëxecuteerd. Queipo de LIano verklaarde in zijn bovengenoemde toespraak nog, dat de eenige manier voor de regee- ringsgetrouwen om een einde te maken aan de slachting van den burgeroorlog was „Spanje te verlaten, dan wel zich te laten neerschieten". De generaal eindigde zyn rede met te voorspellen, dat de opstandige legers een aanval zullen doen op Valencia, en wel binnen een week. DE NIET-INMENGING EN DE HOUDING VAN PORTUGAL. Scherpe critiek in de Engelsche bladen. De Engelsche bladen oefenen scherpe cri tiek uit op de houding van Portugal in de niet-inmengings-commissie. De „Times" schrijft; „De zitting van gis teren heeft den indruk versterkt, dat zekere mogendheden slechts trachten tijd te win nen in de hoop, dat voor het besluit valt, de gewapende macht een einde zal hebben gemaakt in hun voordeel aan den oorlog. De vertegenwoordigers van Frankrijk en Engeland hebben de aandacht van de com missie gevestigd op den ernst van de ob structie, die door Portugal gevoerd wordt tegen de controle te land". De linksche bladen geven te verstaan, dat Rome en Berlijn de obstructie van Portu gal niet afkeuren. De „News Chronicle' schrijft: „De dag van gisteren heeft den in druk versterkt, dat de fascistische mogend heden gebruik maken van alle voorwendsels om de uitvoering van het plan te vertragen. Zij hopen, dat Franco een beslissend succes zal kunnen behalen, voordat een overeen stemming bereikt is over de kwestie der „vrijwilligers". De negatieve houding van Portugal wordt aangemoedigd door Duitschland en Italië". De „Daily Herald" schrijft:: „Men kreeg den indruk, dat Duitschland, Italië en Por tugal een overlegde sabotage pleegden". Hij zou „bourgeois-propaganda" heb ben gemaakt. Geen „Trotskiïsme" in het geding. In een Maandag in de „Prawda", het offi- cieele orgaan van de communistische partij, verschenen artikel wordt Boecharin, die de vorige maand als hoofdredacteur van de „Izwestia" werd ontslagen, ervan beschul digd de redactie van het maandblad „Socia listische Opbouw en Sovjet-wetenschap" te hebben misbruikt voor „bourgteois-propa- ganda". Volgens de „Prawda" heeft Boecharin be weerd, dat de wetenschappelijke beteekenis van de bourgeoisie boven die van het prole tariaat uitgaat. „Boecharin", aldus de „Prawda", „heeft het burgerlijk intellect en de burgerlijke cultuur voortdurend gepre zen en het vermogen van de arbeidersklasse en van het geheele Russische volk om de problemen van de wetenschap op te lossen, in twijfel getrokken". Dit is de eerste officieuze aanval op Boe charin sinds by het onlangs gehouden pro ces te Moskou werd beweerd, dat hij bij de „Trotskistische complotten" was betrokken. De aard van de thans geuite beschuldigin gen, waarbij niet over „Trotskisme" wordt gesproken, doet echter vermoeden, dat Boe charin er niet zoo ernstig by is betrokken, als in het algemeen wordt verondersteld, zegt de Moskousche correspondent der „Manchester Guardian". Ook zuivering onder de jonge com munisten. Uit Moskou wordt aan de „Daily Tel." ge meld, dat tegelijk met het zuiveren van de De Minister van Landbouw en Vis- scherij heeft bepaald, dat uit het Land- bouw-Crisisfonds aan hen, die als teler van gewassen van den tuinbouw zijn aangesloten bij de Stichting Nederland- sche Groenten- en Fruitcentrale, ge vestigd te 's-Gravenhage, en op den dag der uitkeering geacht kunnen worden hun bedrijf alsnog uit te oefenen, steun zal worden verleend tot een totaal be drag van ten hoogste 2.400.000. De steunbedragen voor de verschil lende producten, alsmede de bepalingen, waaronder zij zullen worden uitgekeerd, zijn vermeld in een ministerieele be schikking, welke in St.Crt. 27 is opge nomen. communistische geleden van Trotskisten en andere opposanten, een zuivering plaats heeft van de gelederen van den Bond van Jonge Communisten, waaruit de „saboteurs en verraders" worden verwijderd. De bond heeft bijna 4.000.000 leden, allen onder de 25 jaar, uitgezonderd de permanente leiders, die door het Kreml worden benoemd. De se cretarissen van de afdeelingen van den bond in het gebied van Kiejev, in West-Siberië, in het gebied van Koeibisjev aan de Wolga, in het Dongebied en in dat van de Zwarte Zee en van de Zee van Avov zijn reeds opgeroe pen om zich te verantwoorden als „vijanden van de party en van het volk". Kossarev, die door Stalin is belast met het toezicht op de geheele organisatie der communistische jeugd is zelf naar het gebied van de Zwarte Zee gegaan om er de „zuivering" te onder nemen. Dit gebied omvat het geweldige in- dustrieele centrum van Rostov, verschillen de andere industrieele en myndistricten en het uitgestrekte graangebied van Koeban en Don. Dit wordt beschouwd als de „zwaarste plek van alles". In een vergadering van de plaatselijke jonge communistische leiders te Rostov heeft Kossarev hen getuchtigd we gens het feit, dat zy „dien gemeenen Trots- kistischen agent-provocateur en fascistischen huurling" Jerofitski jarenlang als hun plaatselyken leider hadden toegelaten. Hij beschuldigde hen ervan, dat zij volhardden in hun vroegere politieke werk nadat Stalin hun had gelast, zich te ontbinden en zich te wijden aan de opvoeding van hun kinderen. „Wy zullen", zeide hij, „iedere hand afhak ken, welke de Trotskisten zouden opheffen tegen onzen leider en leeraar Stalin. Wij zullen thans zijn kostbare leven redden. Want Stalin's leven is ons geluk, het geluk van alle toekomstige generaties, van een ge lukkige, vrye menschheid". Tusschen de vertegenwoordigers der werknemers en die der werkge vers bij de General Motors te Detroit is een overeenstemming bereikt. Hiermede komt een einde aan de sta king, die in het geheel twee en veer tig dagen geduurd heeft. De bepalin gen der overeenkomst moeten nog slechts worden onderteekend en afge kondigd. Volgens inlichtingen uit betrouwbare bron heeft de organisatie „United Automobile Workers" de bevoegdheid verkregen tot on derhandelen, maar alleen voor haar eigen leden. Daartegenover krijgt zy waarborgen, waarvan de aard nog niet bekend is. De ver strekker dezer inlichtingen verklaarde, dat de stakers de bedrijven zullen ontruimen, zoodra dit na de onderteekening van de overeenkomst mogelijk zal zijn. Het werk zal worden hervat, zoodra de toestand dit zullen veroorloven. Er zullen nog kwesties van secundair be lang besproken worden tijdens een confe rentie, die later zal worden gehouden, wan neer de voorwaarden van het onderhavige accoord zullen zyn nagekomen. WEER SABOTAGE OP ENGELSCHE OORLOGSSCHEPEN? Touwen van reddingbooten door gesneden. Aan boord van Australische oorlogssche pen, welke op het oogenblik aan de manoeuvres deelnemen, zyri eenige lichte gevallen van sabotage voorgevallen. Zoo zijn o.a. machine-onderdeelen verdwenen en touwen der reddingbooten doorgesneden. Men bestrydt, dat onder de matrozen onte vredenheid heerscht. Journalisten, die zich aan boord bevinden, beweren echter het tegendeel.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1937 | | pagina 1