DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
^Binnenland.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon-
cn Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—,
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIENs
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. I.ERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
Ho 36 U't nummer bestaat uit drie bladen. Directeur; C KRAK.
De algemeene toestand.
De situatie rondom Madrid.
Tegenstrijdige berichten.
Vrijdag 12 Februari 1937
het einde van de staking in
de auto-industrie.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
139e Jaargang
De a.s. Oslo-conferentie.
Ir. de Kok veilig geland.
Het Prinselijk paar
te Weenen.
ALKMAARSCHE COURANT.
Alkmaar, 12 Februari.
Minister Neville Chamberlain heeft gister
middag in het Engelsche Lagerhuis meege
deeld, dat de regeering, om haar defensie-
program te voltooien, nog 400 millioen pond
sterling zal noodig hebben, verdeeld over
een periode van 5 jaar tot ultimo Maart 1942.
De minister herinnerde eraan, dat hij in zijn
begrooting van vorig jaar reeds aangekon
digd had, dat de meerdere uitgaven voor de
landsverdediging niet uit de gewone begroo-
tingsoverschotten konden gedekt worden en
«r dus een leening noodig zou zijn.
De voorwaarden dezer leening zouden de
leden uit een inmiddels verschenen witboek
nader vernemen. De minister wilde niet ont
kennen, dat het gevraagde bedrag enorm
hoog was en de schatting van vorig jaar
aanmerkelijk te boven ging, maar het was
dan ook het absolute maximum dat van het
land gevorderd zou worden.
De regeering moest eenige aanpassings
mogelijkheden aan de behoeften van het
oogenblik overhouden, zoodat niet een gelijk
bedrag van 80 millioen per jaar op de be
grootingen der vijf volgende jaren zou ge
bracht worden. Misschien was er het eerste
jaar meer, het volgend minder noodig, of
omgekeerd, maar het totaal bedrag zou de
400 biljoen in geen geval overschrijden. Bo
vendien zouden de drie departementen van
defensie geen vrije hand krijgen om meer
uit te geven wat zij noodig achtten, maar
de uitgaven van ieder jaar zouden op een
buitengewone begrooting gebracht en vol
ledig aan het oordeel van het Huis onder
worpen worden. De leening zou 3 procent
rente dragen en aflosbaar zijn in 30 jaar, dus
de laatste termijn zou 31 Maart 1972 verval
len.
Majoor Attlee zeide, dat het Huis op
een mededeeling als de kanselier van de
schatkist zooeven had gedaan, natuurlijk
min of meer voorbereid was geweest, maar
ook vele partijgenooten van den minister
zouden toch geschrokken zijn van de hoogte
van het crediet, dat de regeering noodig
achtte. Toen spr. vorig jaar eens terloops
gevraagd had of de werkloozen nu met 100
millioen niet voor altijd geholpen zouden
zijn, werd een dergelijke som beschouwd als
een bedrag, dat het bankroet der natie en
de volkomen ontwrichting van de Londen-
sche geldmarkt zou beteekend hebben, en
nu stelde de regeering niet 100, maar het
viermaal zoo groote bedrag als noodzakelijk
voor. De toestand moest wel zeer ernstig we
zen en het Huis had volgens spr.'s inzicht
recht op volledige inlichtingen van de zijde
der regeering, waarvoor een dergelijk be
drag, wat zonder precedent was in tijd van
vrede, moest worden aangevraagd.
Baldwin zeide hierop, dat het Huis ge
legenheid zou krijgen reeds a.s. Woensdag
over het voorstel te beraadslagen en dat
de regeering intusschen al haar aandacht
zou schenken aan de verstrekking van vol
ledige inlichtingen. Tevens zou op dien da
tum de bybehoorendt financiëele resolutie
worden ingediend.
De arbeidersafgevaardigde Evan Williams
vond, dat de regeering geen recht had der
gelijke voorstellen in vollen vredestijd door
haar gewillige meerderheid te doen aanne
men, maar na het verstrekken van de noo-
dige inlichtingen een beroep op de kiezers
moest doen. Spr. wilde hiervan in dit sta
dium natuurlijk nog geen voorstel maken,
maar hij gaf het denkbeeld aan de regeering
in overweging.
Van misschien meer interesse dan boven
staande is het onderhoud, dat von Ribben-
trop gehad heeft met Lord Halifax over de
koloniale kwestie. Hoewel officieel over dit
onderhoud - dat twee uur duurde - mets
bekend geworden is, meent men in Londen,
dat het voornamelijk gewijd was aan een
lange uiteenzetting van de rede, welke Hit-
Ier in den Rijksdag heeft gehouden. De
eenige nauwkeurige inlichting, welke men
in Britsche diplomatieke kringen heeft ont
vangen, is dat von Ribbentrop geen nieuwe
bijzonderheden ter sprake heeft gebracht en
dat geen tweede onderhoud is voorzien.
Zoowel in Britsche als Duitsche kringen
verklaart men, dat het belang van dit onder
houd sterk overdreven is.
Het schijnt, dat het onderhoud het stand
punt van beide regeeringen zooals dit uiteen
werd gezet in de redes van Hitier en Eden,
niet veel nader tot elkaar heeft gebracht.
Naar verluidt heeft von Ribbentrop de ar
gumenten van zijn regeer.ng herhaald Ten
aanzien van de koloniale kwestie schynt von
Ribbentrop bij den lord zegelbewaarder
geen sympathie te hebben gevonden voor de
Duitsche argumentatie, doch de ambassadeur
schijnt geen nauwkeurig omschreven eischen
te hebben gesteld.
Verder wordt vernomen dat ook he
Fransch-Russisch pact is besprokem Ten
slotte heeft von Ribbentrop Lord Hahfax
gerustgesteld inzake de Duitsche minderhe
den in het buitenland. De problem
hieruit voortvloeien kunnen gerege
De Spaansche burgeroorlog
Inzicht in den strijd om den weg Madrid
Valencia is voorloopig alleen maar te ver
krijgen uit een vergelijking van bewering en
tegenspraak. De regeering blijft de verbin
ding onverbroken heeten, maar uit het
(rechtsche) Avila komt een beschrijving van
hoe een karavaan van twintig vrachtauto's
uit de richting Valencia gisteren de hoofd
stad trachtte te bereiken en hoe deze op de
hoogte van Vaciamadrid tevergeefs gepro
beerd had een doortocht te forceeren. Onder
het vuur van eenige heuvels af, welke
Franco's troepen over een afstand van
eenige kilometers langs den weg zouden heb
ben bezet, moesten verscheidene vracht
auto's ter plaatse achterblijven, terwijl an
dere moesten keeren. In ieder geval had
geen enkele Madrid kunnen bereiken.
Intusschen is het generaal Mola niet ont
gaan, dat de linksche stellingen achter het
Escorial in volkomen rust verkeerd zijn en
dat het voortdurende onafgebroken mitrail-
leurvuur, dat daar gedurende de afgeloopen
weken onderhouden was, is geëindigd. Het
schijnt, dat de bezetting met een grooten
omweg langs het Noorden, ter assistentie
naar de bedreigde sectoren ten Zuidoosten
van Madrid worden overgebracht Het aan
tal gesneuvelden, onder de regeeringstroepen
daar ter plaatse wordt van rechts nauw
keurig opgegeven als 1300 te bedragen, zoo
dat de gevechten bij de samenvloeiing van
Jarama én Manzanares tot de bloedigste
van den burgeroorlog behooren, indien de
opgaven juist zijn.
In het Westerpark is opnieuw gevochten,
maar hier heeft de regeering de onlangs in
genomen posities kunnen handhaven. De ge
vechten nebben voornamelijk bij nacht
plaats gevonden.
De val van Malaga en de reactie
in Madrid.
Verscheidene Madrileensche avondbladen
stellen den val van Malaga in het licht en
eischen een algemeene mobilisatie. „Alleen
deze", aldus schrijft „El Syndicalista", „zal
onontkoombaar naar de overwinning leiden".
De „Hera'do de Madrid" stelt bovendien
den eisch, dat eenheid gebracht wordt in
het opperbevel, aangezien eenheid dringend
en volstrekt noodzakelijk is.
„Ahora" eischt, dat een onderzoek zal
wórden ingesteld naar de verantwoordelijk
heid voor „den vlucht uit Malaga". Het blad
schrijft: „De vlucht van Malaga zal niet den
vlucht beteekenen van het volksleger. Het
zal een ervaring voor ons zijn, die ons in
staat zal stellen de definitieve overwinning
te behalen".
Kritiek op Duitsche en Italiaansche
hulp.
Het Madrileensche blad „Politica" meldt,
dat de Duitsche oorlogsschepen „Admiral
Scheer" en „Koeln" zich in gezelschap heb
ben bevonden van de rechtsche oor ogs-
schepen, die deelnamen aan den aanval op
Malaga. Op de rechtsche schepen zou door
tal van Duitschers dienst zijn gedaan.
Het blad voegt hieraan toe: „Het heeft
geen zin te gelooven, dat wij kunnen stand
houden tegen de vereenigde macht van
Duitschland en Italië. Niettemin zullen wy
tot den dood blijven volhouden, omdat wy
behoefte hebben noch aan een geïmporteerd,
noch aan een binnenlandsch fascisme
den met de staten, waar deze minderheden
vertoeven indien hun status op bevre 18en
de wijze wordt geregeld en gegarandeerd.
De leider der liberale partij in het Engel
sche parlement, sir Archibald Sinclair, heef i
gisteravond te Pontyrid in Wales een r
uitgesproken, waarin hij als zyn overtui
ging uitsprak, dat Duitschland recht heeft op
teruggave zijner koloniën. Voigens spreker
opent deze eisch den weg tot onderhandelin
gen, „die niet zullen nalaten tot een duur-
zamen vrede te leiden j_,
Sir Archibald zette vervolgens uiteen, dat
Duitschland een internationale ontwapening
zou moeten aanvaarden en ieder internatio
naal geschil zou moeten onderwerpen aan
de arbitrage vaneen derde natie. Voorts
moet Duitschland voor alle mogendheden,
met inbegrip van de U.R.S.S. de gelijkheid
van rechten, die het voor zich zelf opeischt,
erkennen. Tenslotte zou Duitschland aan de
inboorlingen zijner koloniën dezelfde waar
borgen moeten geven, die aan de inboorlin
gen van alle onder mandaat staande gebie
den gegeven zijn.
Nadere bijzonderheden betreffende
de overeenstemming; loonsverhoo-
ging verwacht.
Naar Reuter uit New York meldt, bevat
het accoord inzake het conflict in de Ame-
rikaansche auto-industrie de volgende pun
ten:
De stakers zullen de drie fabrieken, die
zij op het oogenblik bezet houden, ontrui
men. De directie van de General Motors zal
geen uitvoering vragen van het bevel tot
inhechtenisneming, dat zy tegen de leiders
der vakvereeniging en tegen de stakers, die
de fabrieken bezet hielden, verkregen heeft.
Voor 20 fabrieken is de regeling getroffen,
dat de directie met geen andere groep van
werklieden zal onderhandelen, zoolang er
nog geen accoord met de leden der vakver
eeniging is bereikt
In de 48 overige fabrieken zal de vakver
eeniging echter niet het recht hebben als
eenige vertegenwoordigster der arbeiders op
te treden. Op een binnenkort te houden
conferentie zal onderhandeld worden over
loonen, werktijden en andere kwesties, die
de vakvereeniging aan de orde heeft ge
steld. Het werk zal nu terstond worden her
vat; men neemt aan dat een loonsverhoo-
ging zal worden toegestaan, zoodra de fa
brieken heropend zyn.
De loonsverhooging 5 cent per uur.
Havas meldt nader uit Detroit, dat de
General Motors alle arbeiders zonder uit
zondering weer in dienst zal nemen en dat
een loonsverhooging van 5 cent per uur is
toegestaan. Dit beteekent een vermeerdering
van de uitgaven met 25 millioen dollar per
jaar.
Men verwacht dat het nog wel 12 dagen
zal duren vóór de pjroductie weer in vollen
gang is. De onderstaatssecretaris van arbeid
heeft verklaard, dat de staking aan beide
partijen 2 millioen dollar per dag kostte. De
staking heeft dus in totaal 84 millioen dol
lar geëischt.
Uit een brief dien Knudsen namens de Ge
neral Motors aan gouverneur Murphy ge
zonden heeft, blijkt, dat de bepaling, dat de
directie in 20 fabrieken alleen met het
syndicaat van de United Automobile Wor-
kers zal ondernandelen, voor een half jaar
zal gelden.
HET NOBELPRIJS-COMITE SCHENKT
2000 POND STERLING.
Aan de internationale vredes
campagne.
Het Nobelprys-comité heeft na een nauw
keurig onderzoek van de werkzaamheden
der internationale vredes-campagne (Ras-
semblement Universal Pour La Paix) in 42
landen, besloten aan Lord Robert Cecil en
Pierre Cot ten bate van hun arbeid als
voorzitters der internationale vredes-cam
pagne de som van 2000 pond sterling te
schenken ten behoeve van deze belangrijke
beweging.
Dit opmerkelijke besluit is met groote
voldoening in Pacifistische kringen ont
vangen.
De „Times" schrijft, dat deze subsidie van
ongewoon belang is en een antwoord op
bepaalde critiek, die op de campagne is uit
geoefend, dat deze nl. nauw aan het com
munisme zou zyn verbonden en gebruikt
zou worden als een kanaal voor communis
tische propaganda.
„Het Nobel-pryscomité is", aldus de Ti
mes, bekend om zijn onafhankelijkheid en
om de grondigheid, waarmee het alle ver
zoeken om steun onderzoekt".
Wij vernemen, dat om zekere invloedrijke
Amerikaansche kringen overwegen aan de
campagne een gift toe te kennen, opdat deze
in staat kan worden gesteld, zijn vredes-
propaganda op groote schaal over de ge
heele wereld te voeren.
BESCHONKEN B. EN W. TRACHTEN
GEVANGENEN TE BEVRIJDEN.
De Mexicaansche federale troepen heb
ben den burgemeester, drie wethouders en
een inspecteur van politie van het dorp
Valtierrillav gevangen genomen, aangezien
zij in staat van dronkenschap zich per auto
naar Villacran hadden begeven en daar een
aanval hadden ondernomen op de gevange
nis, met het doel pogingen in het werk te
stellen de gevangenen in vrijheid te stellen.
Zy doodden twee agenten van politie en
verwonden twee andere. De troepen moes
ten tusschenbeide komen om te beletten,
dat de woedende bevolking de schuldigen
zou lynchen.
GROOTE BRAND IN EEN KLOOSTER.
In het Belgische klooster Champion nabij
Namen is een felle brand uitgebroken. De
kapel is reeds in asch gelegd en het vuur
tast thans het ziekenhuis aan, waar zieken
en ouden van dagen worden verpleegd. Ook
de nabijgelegen school wordt bedreigd.
De brandweer en militairen uit Namen
zyn ter plaatse.
Nadere inlichtingen ontbreken nog.
REVOLUTIE IN HONDURAS.
Revolutionnaire generaal
gearresteerd.
Naar gemeld wordt, is in Honduras een
revolutie uitgebroken.
De revolutionnaire generaal Mendoza er.
Almendares zijn tezamen met vooraanstaan
de politici te Tegucigalpa gearresteerd, na
oorlogsmateriaal te hebben verborgen en
plannen te hebben gesmeed voor de ver
woesting van de loodsen op het vliegveld.
Aan de Atlantische zeekust heeft de revo
lutionnaire generaal Jose d'Avila nabij Pro-
greso een personentrein aangevallen en tot
ontsporing gebracht. Hij heeft getracht zich
meester te maken van een bedrag van
50.000 dollar bestemd voor uitbetaling van
loonen aan de arbeiders van de United fruit
compagny. Hij werd evenwel door de re
geeringstroepen teruggedreven en vluchtte
in de bergen.
COMMUNISTEN TE WARSCHAU
GEARRESTEERD.
De politieke politie heeft te Warschau
vier uit Moskou afkomstige communistische
agenten gearresteerd en in hun woningen
vier koffers met propagandamateriaal en
instructies van de Komintern in beslag ge
nomen.
Tegelijkertijd is huiszoeking verricht in
verscheidene huizen in de jodenwijk van
Warschau hetgeen leidde tot de arrestatie
van 51 ondergrondsche agitatoren, waaron
der enkelen, die op onwettige wijze de Rus-
sisch-Poolsche grens waren gepasseerd.
HEVIGE ONTPLOFFING TE AVIGNON.
Aantal slachtoffers onbekend.
Een zeer hevige ontploffing, waarvan de
oorzaken nog onbekend zyn, heeft gister in
Avignon (Fr.) drie étages van een huis
verwoest en schade aangericht in de belen
dende perceelen. Het is nog niet bekend of
er slachtoffers zyn.
Binnen een afstand van 500 meter werden
alle ruiten vernield.
De winkeluitstallingen hebben schade otr-
geloopen. Een stofwolk verspreidde zich
over het geheele stadsdeel.
Reeds vier gewonden geborgen.
De „Intransigeant" schat het aantal per
sonen, dat door de ontploffing te Avignon
verrast en onder het puin bedolven werd.
op twaalf.
Twintig minuten na de ontploffing had
men reeds vier personen, die min of meer
ernstig gewond waren, geborgen.
„WIJ GELOOVEN OP AARDE
UITSLUITEND AAN HITLER".
Havas meldt uit Berlijn:
De leider van het arbeidsfront, dr. Ley,
heeft een redevoering gehouden ter inlei
ding van den wedstrijd, waarin zal worden
uitgemaakt, wie de beste Duitsche leer
jongen is. In het Sportpalast verklaarde dr.
Ley in aanwezigheid van 15,000 toehoorders:
„Wij gelooven op aarde uitsluitend aan
Hitierwij gelooven, dat er een God is in
den hemel, die ons geschapen heeft, die ons
leidt en richt, die ons duidelijk zegent en
wij gelooven, dat God ons Hitier heeft ge
zonden, opdat Duitschland voor alle eeuwig
heid een basis voor zijn bestaan zal hebben".
HET CRYSTAL PALACE VOOR
OUDROEST VERKOCHT.
Gisteren is de inschrijving geopend voor
de opruiming van vrijwel het heele over
schot van het uitgebrande Kristallen Paleis
te Londen. Naar schatting zijn er 15,000 ton
gegoten ijzer, gesmeed ijzer en 250,000 ton
staal, benevens de noodige hoeveelheid ge
smolten glas. Beeldhouwwerken, kunstvoor
werpen en andere kostbare zaken, met in
begrip van het uurwerk van de klok aan het
Zuideinde van het gebouw blijven het eigen
dom van de onderneming. Het Alhambrahof
en de Montifontein aan het Noordeinde van
het gebouw zullen intact blyven.
HONDERD JAREN SCHROEF.
In het Sciencemuseum in South Kensing-
ton (Londen) is een tijdelijke tentoonstel
ling ingericht van modellen ter eere van
den honderdsten verjaardag van het eerste
gebruik van de schroef voor de voortstuwing
van schepen. Een houten schroef van twee
volle slagen met een middellijn van 60 c.M.
werd in 1836 gepatenteerd door een boer,
Francis Smith geheeten. Hij demonstreerde
zijn vinding op het Paddingtonkanaal in
in Februari 1837. Bij de proefvaart stiet zyn
sloep op een of ander obstakel en een deel
van de schroef brak af, maar tot verbazing
van den uitvinder was de snelheid van de
boot door dit ongeluk vergroot. Smidth ont
wierp toen een schroef met een dubbelen
draad van een halven slag, die hy beves
tigde aan een grootere sloep, een vaartuig
van ia. 38 meter. Beide sloepen zijn tentoon
gesteld en by wijze van contrast is er een
model bij geplaatst van een van de schroe
ven van de Queen Mary, die 6 M. middellijn
heeft.
Niet vóór Maart.
Van alle z.g.n. Oslo-staten is thans de
toezegging ontvangen, dat zy experts
naar de a.s. hier te lande te houden con
ferentie zullen afvaardigen.
Naar wij vernemen zal de conferentie
niet voor 1 M a a rt bijeenkomen.
Uit Batavia werd hedenmorgen ge
seind, dat ir. de Kok en de heer Schmidt
Crans veilig op het vliegveld Tjililitan
aldaar zijn geland.
EEN DURE VERSLAPING.
Een stoker van een schip, dat te Brisbane
lag, heeft zich voor het vertrek van zyn
schip verslapen. Hij meldde zich bij de poli
tie, die hem op zyn eigen kosten pier vlieg
tuig naar Port Darwin zond, om daar aan
boord van zijn schip te gaan. Het zal hem
zes maanden werken kosten om het voor
schot voor dit vliegtochtje terug te ver
dienen.
De prins en prinses chanffeeren om
beurten.
Prinses en prins Bernhard zijn vroe
ger op den dag te Weenen aangekomen
dan men verwacht had, hetgeen er op
wijst, dat zij den tocht met vrij groote
snelheid hebben afgelegd.
Om kwart voor twee gistermiddag
waren zij uit Boedapest vertrokken en
reeds om tien minuten over half zes,
reden zij vóór aan den ingang van hotel
„Bristol" aan de Ringstrasze, waar nie
mand wist, dat het hooge gezelschap
voornemens was daar zijn intrek te
nemen, en waar het evenmin kamers had
laten bespreken.
Op den weg tusschen Boedapest en
Weenen hebben prinses Juliana en prins
Bernhard beurtelings ge
chauffeerd.
Bij het vertrek uit Boedapest en bij de
aankomst te Weenen zat de prins aan het
stuurrad.
Op de plaats van bestemming aangeko
men, sprong de prins fluks uit den kleinen
sportwagen en nog vóór de portier of een
der chasseurs van het hotel gelegenheid
had toe te snellen, hielp hij zijn gade galant
bij het uitstappen.
Het gevolg kwam in twee auto's aan.
De prinses was gekleed in donkerbruine
bontjas en getooid met een donkeren hoed
met voile.
De prins droeg een donkere auto-pelsjas
en had een pet en een autobril op.
Het jonge paar nam zijn intrek in een
viertal kamers in het nieuwe gedeelte van
het hotel en wel op de eerste verdieping, op
den hoek van de Ringstrasze en de Kaerner-
strasze, vanwaar het een schitterend uit
zicht heeft op de opera. Dit is een der
drukste punten van Weenen.
In hetzelfde hotel worden steeds eenige
kamers ter beschikking gehouden van den
hertog van Windsor, waarin deze dikwijls
zijn maaltijden gebruikt, wanneer hij te
Weenen vertoeft. Op het oogenblik wonen
in het hotel twee Maharadja's uit Britsch-
Indië, die op weg zijn naar Engeland om er
de kroningfeesten van Koning George VI bij
te wonen.
De prins en de prinses begaven zich on
middellijk naar hun vertrekken, waar zy
zich verfrischten na den vermoeienden
autotocht.
Vermoedelijk zullen de prins en de prin
ses eenige dagen te Weenen blyven en zich
vandaar naar Zeil am See begeven, waar
zooals bekend H.M. de Koningin op het
oogenblik verblijft.
DE OVERVAL TE BUDEL.
De toestand van het slachtoffer is
nog zorgwekkend.
In verband met den overval te Budel op
9 dezer op de 69-jarige weduwe Looimans
kan nog worden medegedeeld, dat gisteren
door de marechaussee te Budel naar Roer
mond is gebracht de 22-jarige J. T. v. d. S.
Na te zijn verhoord is hij verdacht van po
ging tot doodslag in het huis van bewaring
opgesloten. Verdachte bekende reeds spoe
dig na zijn arrestatie. Hy zegde uit wraak te
hebben gehandeld, omdat een schoonzuster
van het slachtoffer eenige jaren geleden den
verdachte eens zou hebben verraden.
De vrouw, die naar het ziekenhuis te
Weert is overgebracht, verkeert nog steeds
in levensgevaar.
