DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Activiteit der regeeringstroepen rond Madrid
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25; groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voor dam C 9,
postgiro 37060. TeleL 3320, redactie 3330.
No. 52
Dit nummer bestaat uit drie bladen.
Directeur: C. KRAK.
Woensdag 3 Maart 1937
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
139e Jaargang
De algemeens toestand.
Alkmaar, 3 Maart.
Eden heeft zijn zooveelste reden gehou
den, thans in het Engelsche Lagerhuis, waar
hij de buitenlandsche politiek behandelde.
In die reden komen eenige onderwerpen
voor, die de algemeene aandacht verdienen.
Daar is allereerst de koloniale kwestie.
Eden zeide, ten opzichte daarvan niets te
hebben toe te voegen aan het jongste ant
woord van Lord Cranborne; m.a.w. de re
geering denkt niet aan de mogelijkheid van
eenige overdracht van koloniën. Dit ant
woord blijft de politiek der Engelsche regee
ring.
Ten aanzien van de algemeene buiten
landsche politiek herhaalde Eden vervol
gens, wat hij reeds te Lèamington gezegd
heeft, n.L dat de bewapening van Engeland
zou kunnen worden gebruikt voor de ver
dediging van Frankrijk en België tegen eeni-
gen niet uitgelokten aanval, zulks in over
eenstemming met de verdragen. Indien een
nieuw verdrag zou kunnen worden tot
stand gebracht, zou Engeland bereid en ge
neigd zijn, een analoge overeenkomst met
Duitschland aan te gaan.
Vervolgens kwam het verdrag van Lo-
carno ter sprake.
Het wederzij dsche karakter van het ver
drag van Locarno is het Britsche volk steeds
welkom geweest. Onze houding is zoo dui
delijk geweest als woorden kunnen zijn.
Met een toespeling op de critiek, dat de re
geering niet steeds zoo vastberaden zou zijn
geweest ten aanzien van haar algemeene
verplichtingen krachtens het volkenbonds-
pact, zegt Eden, dat de reden, waarom hy
in zijn rede te Lèamington een verschil
heeft gemaakt tusschen de verplichtingen
tegenover Frankrijk en België en misschien
tegenover Duitschland en de algemeene ver
plichtingen uit hoofde van het pact van den
Volkenbond niet is, dat de regeering zich
wenscht te ontdoen van deze algemeene ver
plichtingen van Groot-Britannië krachtens
het pact van geringer draagwijdte zijn en
minder omlijnd zijn dan de verplichtingen
voortvloeiende uit het pact van Locarno.
Niets is onlogischer dan een dergelijks
politiek te willen voeren en er niet de noo-
dige bewapening voor te verzorgen.
Daarom zullen wij, indien wij deze poli
tiek niet kunnen steunen en niet de politiek
van universeele militaire verplichtingen
steunen, niettemin door het Volkenbonds
handvest verbonden blijven en wij zullen
onze buitenlandsche politiek voortzetten op
de basis van dat instrument.
Ten aanzien van het uitgesproken verlan
gen den Volkenbond te hervormen, zeide
Eden: Laat mij in volkomen openhartigheid
spreken.
De verschillende gezichtspunten variee-
ren tusschen de gezichtspunten van hen, die
niet kwaad zouden zijn, indien men uit het
handvest alle sanctiebepalingen lichtte en de
opvattingen van hen, die militaire sanctie
maatregelen automatisch zouden willen ma
ken.
Indien wij nu probeerden ons individuee-
le gezichtspunt op te leggen zouden wij het
zeer groote risico loopen den Volkenbond
onherstelbaar te verbrijzelen. De Volken
bond is thans aan de beterende hand en het
is niet het oogenblik om den zieke de keuze
te bieden tusschen twee gevaarlijke opera
ties. Het is verkieslijk hem den tijd te ge
ven weer op krachten te komen.
Tenslotte sprak Eden over de ontwape
ning en zeide:
Indien de afgevaardigden de reactie op
ons herbewapeningsprogram in het buiten
land nagaan, zullen zij zien, dat het program
bijna overal welkom is geweest en de reden
daarvoor is zeer eenvoudig: er is in het bui
tenland niemand, die er zich niet reken
schap van geeft, dat Groot-Britannië niet
een oorlog zal ingaan, welke strijdig is met
zijn verplichtingen uit hoofde van het hand
vest van den Volkenbond. Wij moeten allen
de noodzakelijkelijkheid van deze herbewa
pening betreuren, maar het is onze overtui
ging en naar ik meen de overtuiging van al
degenen in dit Huis die hopen den wereld
vrede te zien verwezenlijkt, dat Groot-Bri
tannië moet beschikken over de grootste
strijdmacht om de krachten van den vrede
te helpen.
Eden besloot met te bevestigen, dat de
tegenwoordige bewapeningspolitiek de
grootste bijdrage is, welke de regeering kan
leveren tot de handhaving van den wereld
vrede.
De Spaansche revolutie
Franco over de hulp van Italië.
Hulpactie voor de slachtoffers
van den strijd.
Opmarsch van de regeeringstroepen.
Een speciale correspondent van Havas
aan het front van MotrilAlmerië be
richt, dat de regeeringstroepen over het
geheele front den opmarsch hebben
hervat. Het schijnt, dat zij een aantal
kleinere successen gelijktijdig willen
behalen, teneinde hun algemeene positie
te verbeteren. Een tiental dagen geleden
is de opmarsch van de regeeringstroe
pen op den rechtervleugel begonnen en
achtereenvolgens zijn een aantal plaat
sen ingenomen.
De artillerie van de regeering bestookt
krachtig de stellingen van de opstandelin
gen, zoodat de verdedigers zich uit enkele
van deze stellingen terug moesten trekken*
waarop zij onmiddellijk door de regeerings
troepen werden bezet. De vluchtenden
werden met mitrailleurvuur achtervolgd
Toledo door de regeeringstroepen
bedreigd.
Sedert enkele dagen rukken de regee
ringstroepen op langs de Taag. Verscheidene
strategische posities zijn in hun handen ge
vallen en Toledo wordt door een concentra
tie van regeeringstroepen bedreigd. De strijd
duurt in dezen sector nog voort.
In den afgeloopen nacht heeft de artille
rie van de regeering concentraties van de
opstandelingen op den weg naar Pardo tus
schen Moncloa en het Westerpark hevig be
stookt. De ravitailleering van de opstande
lingen in de Universiteitsstad, welke alleen
onder dekking van den nacht kan geschie
den, wordt steeds moeilijker.
Radio Tetoean deelde in zijn laatste uit
zending mede, dat /de inneming van Madrid
en val der Levante-provincies tengevolge zal
hebben, want het grootste gedeelte van het
materiaal der regeering is te Madrid opge
hoopt en zal dan niet naar andere fronten
kunnen worden overgebracht.
Voorts werd medegedeeld, dat Almaria
zoo bedreigd wordt, dat de huizen aan de
kust reeds de witte vlag hebben uitgestoken.
De regeeringsvloot heeft Cartagena verlaten
om de wijk te nemen naar Valencia en het
rechtsche eskader blijft meester van de
Spaansche waterpn. Radio Tetoean besloot
met te verklaren, dat de val van Valencia
daarna ook wel niet lang meer op zich zou
laten wachten.
In den sector van de Jarama, in de omge
ving van de dorpen Morata en Perales de
Tajuna, hebben de regeeringstroepen zich
gistermiddag meester gemaakt van ver
scheidene loopgraven der rechtschen, welke
zij wisten te behouden, ondanks een feilen
tegenaanval.
Madrid kan niet genomen worden,
zegt del Vayo.
Alvorens naar Valencia terug te keeren
verklaarde Alvarez del Vayo, de minister
van buitenlandsche zaken, aan den verte
genwoordiger van Havas, dat hij er van
overtuigd is, dat Madrid nooit genomen zal
kunnen worden. Hij wees op de vooruit
gang, welke op militair gebied de laatste
weken is bereikt. De militaire waarde van
het leger te Madrid doet niet onder voor de
waarde van welk geregeld leger dan ook.
Het moreel van de burgerbevolking der
hoofdstad is eveneens zeer goed. De minister
heeft verder kunnen constateeren, in zijn
onderhoud met generaal Miaja, dat de maat
regelen van de regeering, tot welke is be
sloten in den speciaal te Valencia bijeen
geroepen ministerraad tot verbetering van
de voedselvoorziening van Madrid, reeds
goede resultaten hebben opgeleverd. De mi
nister keert naar Valencia terug met de
vaste overtuiging, dat Madrid het bolwerk
is van het anti-fascisme in Europa.
Zorg voor de binnenlandsche
veiligheid in Katalonië.
De eerste raadsheer Taraldelas verklaarde
gisteren aan de pers dat de decreten inzake
de reorganisatie van den veiligheidsdienst
in Katalonië morgen gepubliceerd zullen
worden. Volgens deze decreten zullen de
republikeinsche nationale garde, de Guar-
dia de Asalto, de Veiligheids-garde en het
Bewakings- en Informatie-corps, ontbonden
worden, evenals de Controle-patrouilles die
na 19 Juli in het leven zijn geroepen, ten
einde de revolutionnaire orde achter het
front te bewaren. Al deze corpsen zullen
worden samengevoegd in een organisatie,
welke den naam zal dragen „Corps voor de
binnenlandsche veiligheid". Ook de Junta
voor de binnenlandsche veiligheid zal wor
den ontbonden en vervangen worden door
den Raad voor Veiligheid in Katalonië,
waarin alle organisaties vertegenwoordigd
zullen zijn.
Tegelijkertijd zal de post van directeur-
generaal van de veiligheid worden gescha
pen. Katalonië zal verdeeld worden in negen
districten aan het hoofd van elk district zal
een commissaris worden geplaatst. De
raadsheeren voor defensie en veiligheid,
welke tot nu toe in alle gemeenten beston
den, zullen verdwijnen.
Ook de Arbeiders- en Soldatenraden zul
len ontbonden worden.
De leden van het nieuwe veiligheidscorps
zullen geen lid mogen zijn van een politieke
groep.
REDE VAN FRANCO.
Bij ontvangst geloofsbrieven van
Italiaanschen ambassadeur.
Generaal Franco
Een speciale correspondent meldt in de
redevoering, die generaal Franco heeft uit
gesproken bij de overhandiging door den
Italiaanschen ambassadeur van zijn geloofs
brieven, heeft de generaal gewezen op het
belang van deze plechtigheid. Hij verheer
lijkte het werk van Mussolini onder de sou-
vereiniteit van den koning van Italië en
keizer van Ethiopië en verklaarde, dat op
het oogenblik, waarop de triomf der recht
schen zeker is, maar een deel van het ge
bied nog onder vreemde autoriteiten staat,
de warme verklaringen van den ambassa
deur, waarin een vertolking gezien wordt
van de gedachte van den Duce, de grootste
aansporing vormt, die men zou kunnen
wenschen. Het Italiaansche volk, aldus
Franco, heeft ongetwijfeld tengevolge van
de veelvuldige affiniteiten van allerlei aard,
die het met ons volk verbinden, nauwkeurig
de Spaansche tragedie aangevoeld. Het Ita
liaansche volk en zijn regeering weten
welke inspanning wij ons getroosten in den
strijd tegen den ontbindenden materialis-
tischen geest, die de volkeren verzwakt.
Deze inspanning is niet alleen een verdedi
gingskruistocht voor de vrijheid van het
vaderland, maar tevens de geweldigste slag
der moderne tijden voor de christelijke
beschaving.
Franco eindigde zijn rede als volgt:
„Mynheer de ambassadeur, wilt aan Uw
doorluchtigen vorst en Uw regeeringsleider
zeggen, dat het Spaansche volk de vrien
denhand niet vergeten zal, die het in
oogenblikken van gevaar geboden is".
Internationale hulpactie voor de
slachtoffers van den burgeroorlog;
een Belgisch initiatief.
De Belgische regeering zal het initiatief
nemen voor een internationale actie tot
hulpverleening aan de slachtoffers van den
burgeroorlog in Spanje. Men denkt daarbij
vooral aan de vrouwen en kinderen, zoowel
aan rechtsche als aan linksche zijde. Het zou
de bedoeling zijn, den arbeid van het Roode
Kruis, die bedreigd wordt door gebrek aan
fondsen, te doen voortduren.
Daartoe heeft de Belgische regeering zich
in verbinding gesteld met de Zwitsersche
regeering. Bovendien zou zij onmiddellijk
besprekingen met de regeeringen te Londen
en Parijs willen aanknoopen. Alle Euro-
peesche landen zouden worden uitgenoo-
digd de actie te steunen.
België en de niet-inmenging.
De afdeelingen van de Belgische Kamer
hebben met 70 tegen 19 stemmen, bij 14 ont
houdingen het wetsontwerp goedgekeurd,
waarbij de niet-inmenging van België in
den Spaanschen burgeroorlog wordt beves
tigd.
Deze stemming toont aan, dat het ontwerp
in de Kamer met groote meerderheid zal
worden aangenomen. In sommige afdee
lingen was het debat zeer geanimeerd.
Enkele afgevaardigden waren het in begin
sel wel met het ontwerp eens, doch zagen
in de toepassing een aanslag op de vrijheden
van den burger aangezien hem wordt belet
voor zijn ideaal te strijden.
De voorzitter van de Kamer, Huysmans,
die in Spanje verklaringen heeft afgelegd,
welke in België druk werden besproken,
onthield zich van stemming. Hij noemde de
niet-inmengings-politiek een „parodie".
DE STRIJD OM OVIEDO.
Een rechtsch relaas van den strijd
op Zondag jJ.
Vandaag zijn bijzonderheden bekend ge
worden over het offensief, dat Zondag j.L in
den sector van Oviedo door de loyalen is
ondernomen. De voornaamste stoot der
regeeringstroepen was gericht op den berg
Naranco, waar de rechtschen krachtig ge
nesteld zitten. De mijnwerkers konden niet
tot de linies der opstandelingen doordrin
gen. Na een pauze van twee uur gingen de
regeeringstroepen opnieuw tot den aanval
over met verscheidene pantserauto's. Het
tan kaf weer geschut der rechtschen deed den
aanval echter spoedig te niet en de mijn
werkers konden niet verder komen dan de
linies, die zij bereikt hadden tijdens hun
eersten aanval. Tenslotte moesten zij terug
trekken, waarbij zij honderden dooden en
talrijke gewonden, benevens drie pantser
auto's achterlieten.
Denzelfden dag werd een aanval gericht
op Oviedo door den schoolsector van Alta-
mara heen, die gelegen is aan de grens van
de buitenwijk Buenavista. De rechtschen
veinsden terug te trekken op het nonnen
klooster der aanbiddig en op San Lazaro,
waarbij zij hun vleugelstellingen vasthiel
den. Zij vormden op deze wijze een zak,
waar de regeeringstroepen in liepen. Dertig
hunner werden gedood; vijftig gewond, an
deren gevangen genomen. Bij het bombarde
ment van de buitenwijken van Oviedo zijn
geen slachtoffers gevallen, aangezien zij ont
ruimd waren.
RAPPORT OVER DE N. R. A.
Werkgelegenheid voor 2 millioen
werkloozen geschapen.
Volgens een rapport van de inmiddels
opgegeven Emergency Agency, dat Dinsdag
door president Roosevelt naar het congres
is doorgezonden, heeft de N. R. A. werkge
legenheid geschapen voor bijna 2.000.000
werkloozen, voorts een matige loonsverhóo-
ging tot stand gebracht, werktijden verkort
en „een hoogst belangrijken rol gespeeld" in
het verdrijven van vrees en ongerustheid.
Het rapport meent echter, dat de N. R. A.
veel te snel heeft willen doen.
OPNIEUW MOEILIJKHEDEN BIJ
GENERAL MOTORS.
Werk opnieuw stilgelegd.
Gisteren zijn de werkzaamheden wederom
stilgelegd, dan wel bemoeilijkt doordat weer
arbeiders in staking zijn gegaan en de be
drijven bezet hebben in twee automobiel
fabrieken. Inmiddels beginnen de onder
handelingen tusschen de werkgevers en de
vertegenwoordigers der werknemers bij de
General Motors het einde te naderen en
komt een overeenstemming in zich over
loonen, werktijden en erkenning van de
United Automobile Workers of America als
vertegenwoordiger der arbeiders.
BOMMEN OP EEN TANKSCHIP.
Een „benzine-rush".
De Times verneemt d.d. 1 dezer uit New-
York:
De commissaris van politie van Mackinac
(Michigan) heeft den militairen autoriteiten
verzocht vliegtuigen te laten opstijgen om
met bommen het olietankschip „Oswald
Boyd" te vernietigen, dat op 8 November bij
Simons Reef in het Michigan Meer aan den
grond liep, en door de bemanning moest
worden verlaten. De streekbewoners begon
nen een „petrol rush", waarbij reeds zes
dooden zijn gevallen. Gisteren nog had
ieand drie vaten benzine op zijn vrachtauto
geladen, waarmede hij over het ijs naar het
gestrande schip was gereden, maar de te
zwaar geladen auto zakte op den terugweg
door het ijs, en de man kwam om het leven.
De „Boyd" was, geladen met 900.000 gal
lons benzine, op weg van Whiting (Indiana)
naar Detroit, toen het schip op^Simons Reef,
een gevaarlijk punt in het Michigan Meer,
aan den grond liep. De bemanning werd ge
red, maar de eigenaar besloot niet te trach
ten het schip of de lading te bergen, waarna
de bevolking in de buurt strooptochten ging
ondernemen. Vijf personen zjjn in den loop
van den tijd door ontploffingen gedood,
maar daardoor niet afgeschrikt, trachten
steeds meer personen op allerlei manieren
op deze goedkoope, maar gevaarlijke wijze
aan benzine te komen. Het gevaar voor het
leven wordt nu zoo groot, dat de sheriff be
sloten heeft op de boven gemelde manier te
trachten een einde aan de „petrol rush" te
maken.
Licht in Haagsche moordzaak,
Nijmegenaar gearresteerd.
Maandagavond laat is te Nijmegen op
verzoek van de Amsterdamsche politie
gearresteerd een Nijmeegsche hande
laar in smeerolie, die ook wel eens in
tweede hands-auto's handelt. De reden
van zijn verzoek om aanhouding was
een kleine diefstal: in den nacht van
Zaterdag op Zondag had de man in een
hotelletje in de Warmoesstraat te Am
sterdam gelogeerd en was daar vertrok
ken met een gestolen costuum. Het was
niet moeilijk geweest den diefstal van
dit costuum te achterhalen: de man had
het namelijk over zijn eigen pak aange
trokken en was bij het vertrek uit het
hotel wegens zijn slecht zittende klee-
ren opgevallen.
Toen de verdachte Dinsdagmorgen op het
bureau Warmoesstraat te Amsterdam aan
den tand werd gevoeld, vond de politie zijn
gedrag op dien Zaterdag al spoedig ver
dacht. De man zeide in dronkenschap het
costuum te hebben gestolen. Dat hij dron
ken geweest was, bleek waar te zijn. De
man had Zaterdag eenige café's bezocht en
toen de politie zijn bewegingen aldaar na
ging, kwamen er merkwaardige feiten aan
den dag. De man moet in een opgewonden
gemoedstoestand hebben verkeerd en daar
bij onvoorzichtigheden hebben begaan, die
in het belang van het onderzoek niet kun
nen worden vermeld. Zijn gedrag op Zater
dag gaf de politie aanleiding zijn signale
ment te vergelijken met dat van de daders
van den Vrijdag te Den Haag gepleegden
moord op den autohandelaar Hes. Het sig
nalement klopte met dat van een der daders.
Commissaris Hol uit den Haag, die door
de Amsterdamsche politie gewaarschuwd
werd, is Dinsdag te Amsterdam den ver
dachte een verhoor komen afnemen. De fei
ten, die uit dit verhoor zijn gebleken, waren
zoo belangrijk, dat de verdachte vandaag, na
opnieuw te zijn verhoord, op transport zal
worden gesteld naar den Haag. De ver
dachte heeft tot nu toe volgehouden in het
geheel niets van den Haagschen moord af
te eten. Het alibi, dat hij heeft opgegeven,
komt de politie echter gebrekkig voor en het
onderzoek concentreert zich dan ook op de
bewegingen van den verdachte, vóór hij Za
terdag dronken werd.
De arrestant vanmiddag voorgeleid.
De arrestant L., die ervan verdacht wordt
schuldig of medeplichtig aan den moord op
den garagehouder Hes te zijn, is hedenmid
dag voor den officier van justitie geleid.
Commissaris Hol heeft verdachte heden
ochtend, in het bijzijn van den substituut-
officier van justitie, mr. P. J. Blok, een
langdurig verhoor op het politiebureau af
genomen. Besloten is toen hem hedenmiddag
voor te leiden.
Wat betreft den tweeden te Amsterdam
gearresteerden verdachte konden geen na
dere inlichtingen gegeven worden.
Men deelde ons mede, dat dit spoor nog
niet voldoende onderzocht is en of het tot
eenig resultaat zal leiden, staat nog te be
zien.
Bij velen is de vraag gerezen, of L. nu ge
schoten heeft of dat slechts van medeplich
tigheid aan den moord gesproken kan wor
den.
De politie wenscht deze vraag op dit
oogenblik nog onbeantwoord te laten.
De commissaris van politie van den justi-
tieelen dienst, afd. A, verzoekt den onbeken
den jongeman, volgens getuigen 16 tot 18
jaar oud, die op Vrijdagavond 26 Februari
op het Spui heeft gestaan bij de door eenige
personen gevoerde onderhandelingen over
den verkoop van de Citroen-auto, waarin
dien avond de moord is gepleegd, zich ten
spoedigste te willen vervoegen aan zijn bu
reau, Laan Copes van Cattenburch no. 13.
De jongeman zou zijn rijwiel, met een
pakje op den bagagedrager, uit een rijwiel
stalling in de omgeving gehaald hebben.
Bijzonderheden over den aange
houden Nijmegenaar.
Inzake dezen Nijmegenaar. vernemen wij
nader, dat het hier betreft zekeren M. van
B. Zijn opsporing was verzocht door den
commissaris van politie in de zesde sectie te
Amsterdam als verdacht van diefstal van
een costuum.
M. van B. werd aangehouden in een café-
tje in de oude stad. De Nijmeegsche recher
che heeft den man niet aan een bijzonder
verhoor onderworpen, daar hij in Nijmegen
alleen op het vermoeden van diefstal werd
aangehouden. De gearresteerde, die in de
derde Walstraat te Nijmegen woont en han
del drijft in allerlei artikelen, waarin op het
moment iets te verdienen valt, is reeds her
haalde malen wegens kleine diefstallen met
de politie in aanraking geweest, echter nog
nimmer wegens een ernstig vergrjjp.
