DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Nota van Valencia aan den Volkenbond.
Vijf personen bij auto-ongeluk verdronken.
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
Ne. 62
Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK.
Maandag 15 Maart 1937
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
139e Jaargong
De algemeene toestand.
Alkmaar, 15 Maart.
In het laatst van de vorige week hebben
wij in deze rubriek melding gemaakt van
„het nieuwe Locamo". In aansluiting
daarop kunnen wij vandaag melding ma
ken dat een afschrift van de Duitsche
antwoord-nota, aan den Engelschen mi
nister van buitenlandsche zaken, Eden, is
overhandigd door von Ribbentrop, die den
minister Zaterdag een bezoek bracht.
Van verschillende zijden wordt gemeld,
dat von Ribbentrop Eden de volgende week
opnieuw zal bezoeken, want het Duitsche
document is zoo uitvoerig, dat de Engel-
sche minister en zijn medewerkers zich
daarover nog geen volledig oordeel hebben
kunnen vormen, zoodat het Zaterdag tot
niet meer dan een voorloopige bespreking
kon komen.
Het staat nu wel vast, dat het Duitsche
noch het Italiaansche document worden
gepubliceerd; naar het D.N.B. verklaart,
omdat dit ook bij vroegere gelegenheden
niet het geval is geweest. Van het Itali
aansche stuk is te Londen nog geen af
schrift ontvangen.
Het D.N.B. wijst er verder op, dat de
verschillende berichten, die te dezer zake
in de pers zijn verschenen, den inhoud
van de nota's niet juist weergeven. In-
tusschen zijn de Fransche en Belgische
regeeringen door middel van haar diplo
matieke vertegenwoordigers te Berlijn en
te Rome van den inhoud in kennis gesteld.
Naar Havas nog uit Parijs meldt, wordt
aldaar de Fransche ambassadeur te Lon
den verwacht. Hij zal zijn regeering in
kennis stellen met de eerste reacties in
Britsche regeeringskringen op het Duit
sche antwoord, dat gistermorgen reeds in
den ministerraad door Delbos ter sprake
is gebracht.
Later gaf men van gezaghebbende zijde
te Rome nog de volgende aanwijzingen
omtrent den inhoud van het Italiaansche
memorandum. Italië, zoo zeide men, is be
reid te onderhandelen over een nieuw
pact voor het Westen, volgens de lijnen
van het oude Locamo. Het erkent, dat dit
laatste verdrag onmiskenbare diensten
heeft bewezen. Bij het opstellen van een
eventueel nieuw verdrag moet men reke
ning houden met bepaalde factoren, die
nog niet in 1925 bestonden, zooals de be
zetting van het Rijnland. De Italiaansche
regeering is van oordeel dat het nieuwe
pact eenvoudig zal moeten zijn en snel
moet kunnen werken en het moet nauw
keurige verplichtingen bevatten.
Ten aanzien van de onschendbaarheid
van het Belgische grondgebied is Italië
bereid dezelfde waarbox-gen te geven als
Engeland, Frankrijk en Duitschland.
Deze aanwijzingen, zoo meldt Havas,
zijn niet bedoeld als een samenvatting van
de Italiaansche nota en men verheelt niet,
dat deze andere punten bevat, waarom
trent men op het oogenblik niets kan zeg
gen. Klaarblijkelijk zijn ook de betrekkin
gen tusschen het Fransch-Russische ver
drag en een eventueel Westelijk pact in de
nota behandeld. Het nieuwe pact moet
rekening houden met alle nieuwe omstan
digheden, ingetreden in de internationale
betrekkingen sinds 1935. Wellicht is het
mogelijk deze laatste bijzonderheid te
interpreteeren als een aanwijzing, dat men
het Fransch-Russische en het toekomstige
Locarno-verdrag niet geheel met elkander
onverzoenbaar acht, vermits men met het
eerste klaarblijkelijk rekening wil houden.
De bloedige ongeregeldheden, die de
laatste weken bij herhaling in Tunis (en
ook in Algiers) zijn voorgevallen, hebben
de aandacht gevestigd op de politiek, die
dè regeering van het Volksfront aan de
overzijde van de Middellandsche Zee voert.
Onmiddellijk na het optreden van de
regeering Léon Blum is het bestuur in
Algiers en Tunis geradicaliseerd. Het drij
ven van de G.G.F. en de onverantwoorde
lijke communistische propaganda, die de
regeering meende te moeten toelaten, heb
ben de inheemsche arbeiders in een rechts
toestand gebracht, die niet past bij de
sociale en economische ontwikkeling. Hier
door is het evenwicht verstoord, en toen
bleek dat het recht vakvereenigingen te
vormen, de inheemsche bevolking toch
niet de gewenschte (en beloofde) resul
taten bracht, wat aangaat werktijd en ar
beidsloon, is het op vele plaatsen tot sta
kingen gekomen, die veelal bloedige ge
volgen hadden.
De ernstige gevolgen (men zal zich her
inneren, dat in het begin van de maand
relletjes in Zuid-Tunis 20 slachtoffers
hebben gemaakt zijn mede een gevolg van
de geringe controle, die het bestuur den
laatsten tijd op den invoer van, en den
handel in wapens heeft meenen te moeten
uitoefenen.
Viennot, de onder-staatssecretaris van
buitenlandsche zaken, heeft zooals men
weet, onlangs een studiereis gemaakt naar
Algiers. Hij is met groote plannen terugge
keerd, doch zijn verklaringen dat de toe-
De Spaansche revolutie
Del Vayo protesteert tegen de inmenging van
Duitschland en Italië.
Slecht weer belemmert de
krijgsoperaties.
DE STAP VAN VALENCIA TE GENEVE.
Telegrafische uiteenzetting van
Del Vayo.
Alvarez Del Vayo, de minister van
buitenlandsche zaken van de regeering
te Valencia, heeft Zaterdag den secre
taris-generaal Van den Volkenbond een
telegram toëgez'ondén, dat o.a. als volgt
luidt:
De verklaringen der Italiaansche officie
ren en soldaten, die dezer dagen in den
sector van Guadalajara.krijgsgevangen zijn
gemaakt, bevestigen op. een niet te weer
leggen wijze de .aanwezigheid van geregelde
eenheden van het Italiaansche leger, uitge
zonden om strijd te leveren op Spaansch
gebied, daarmede op flagrante wijze de be
palingen van art. 10 van het Volkenbonds
pact schendende. Uit deze verklaringen
blijkt, dat op 6 Februari en volgende dagen
geregelde Italiaansche troepen, van volle
uitrusting voorzien, te Cadiz zijn ontscheept
van het Italiaansche s.s. „Sicilia" en andere
schepen. Deze troepen zijn later doorgezon
den naar het front van Guadalajara om ge
bruikt te worden voor het offensief dat
thans aan den gang is en geleid wordt door
vier geregelde divisies van het Italiaansche
leger. De aan den aanval deelnemende troe
pen worden door twee speciale brigades
aangevuld, een bestaande uit geregelde
Duitsch en Italiaansche troepen, en een
bestaande uit vier gemotoriseerde compag
nieën carabinieri en geregelde Duitsche sol
daten.
Het rapport geeft vervolgens een be
schrijving van de uitrusting en bewapening
dezer troepen en vermeldt o.a. dat de lucht
macht bestaat uit drie Duitsche en vier
Italiaansche eskaders. Nog twee divisies zijn
op komst. Het opperbevel stelt zich voor
Madrid te nemen, terwijl de eskaders een
aanval ondernemen op Barcelona en Valen
cia. H$t rapport vermeldt dan de namen
der Italiaansche officieren van wie deze me-
dedeëlingen afkomstig zouden zijn. Het te
legram eindigt met den secretarisgeneraal
van den Volkenbond en den Volkenbondsle
den te wijzen op dezen toestand, welke niet
zonder invloed kan blijven op de interna
tionale betrekkingen en een bedreiging
beteekent voor den vrede.
Nota aan het Britsche ministerie
van buitenlandsche zaken.
De Spaansche regeering verzoekt Groot-
Britannie in een op het Foreign Officie
overhandigde nota zijn grooten invloed te
willen uitoefenen, opdat de niet-in-
mengings-commissie de volgende bewe
ringen onderzoeke aangaande den werke-
lijken aard der door de Italiaansche regee
ring aan de Spaansche opstandelingen aan
geboden militaire medewerking.
De nota verklaart met name, dat vier
Italiaansche divisies deelnemen aan hee
offensief aan het front te Guadalajara en
dat de aanvallende strijdkrachten gecom
pleteerd worden door twee speciale Duitsch-
Italiaansche brigades. Twee andere Ita
liaansche divisies moeten nog aankomen, en
aldus wordt aan de nota toegevoegd, het
opperbevel stelt zich voor Madrid te bezet
ten op hetzelfde tijdstip als de Italiaansch-
Duitsche vloten Barcelona en Valencia
zullen aanvallen onder het voorwendsel de
kust te surveilleeren.
stand rustig *s, werden nauwelijks uitge
sproken, door de feiten gelogenstraft.
De Europeesche werknemers in Tunis
blijken den toestand juister in te zien dan
de regeering te Parijs. Zij hebben hier en
daar namelijk gevorderd, dat een eind zou
worden gemaakt aan het recht zich in
vakvereenigingen te organiseeren, dat de
inheemsche arbeiders hadden - verkregen.
Zij legden hier den vinger op de wonde
plek.
Guillon, de resident-generaal van Tunis,
heeft verklaard, dat hiervan geen sprake
kan zijn. Het is natuurlijk uiterst moeilijk
dit recht weer op te heffen, al was het
alleen al omdat dit de nationalistische
propaganda, die den laatsten tijd toch al
in troebel water heeft kunnen visschen,
slechts zou versterken.
Wanneer voortdurend den arbeiders
wordt wijsgemaakt, dat de mijnen van de
arbeiders zijn, enz., enz., dan moet de re
geering zich er niet over verbazen, dat haar
gezag voortdurend ondermijnd wordt.
De nota zegt, dat dit het resume is der ver
klaringen, welke verscheiden Italiaansche
officieren en soldaten, die onlangs krijgs
gevangen zijn gemaakt, hebben afgelegd.
De bom op de „Djebe Lantar".
De pyrotechnische inrichtingen te Toulon
hebben het gevaarlijke transport volbracht
van de door een vliegtuig op het vracht
schip „Djebe Lantar" geworpen bom, welke
niet ontploft was. De helsche machine had
den vorm van een luchttorpedo en woog
ongeveer 80 kg. De bom droeg geen enkel
kenteeken, noch fabrieksmerk. Zij schijnt
door een „amateur" te zijn vervaardigd. Het
projectiel gaf niet aan den3 indruk „af' te
zyn.
Regen aan het front van Guadalajara.
De rechtsche troepen aan het front van
Guadalajara hadden Zaterdag te kampen
met den ergsten vijand, regen. De gemoto
riseerde afdeelingen bleven in den modder
steken. De infanterie kon oprukken ten
zuiden van Brihuega en in de vallei van de
Rio Henares, doel deze aanval kon niet ge
steund worden door de artillerie, tanks en
auto's.
Aan het front van de Jarama zijn de
rechtsche troepen onder gelijke omstandig
heden opgerukt, zoodat zij ten noordwesten
van Pingarron een gebied van een lengte
van 4 K.M. en een breedte van 3 K.M.
hebben bezet. Hierdoor beheerschen zij den
weg naar Valencia.
Slecht weder maakt wegen
onberijdbaar.
Het zware noodweer, dat de loopgraven
tot watergreppels heeft gemaakt en zelfs
de modernste tractors met rupsbanden bui
ten de wegen letterlijk in de modder doet
wegzinken, verhindert het oorspronkelijk
voorgenomen vervoer der zware artillerie
uit Madrid. De nog aanwezige verbindings
wegen van de hoofdstad met de buitenwe
reld zijn zoo goed als onberijdbaar gewor
den.
MEDEDEELING VAN DEN
VERDEDIGINGSRAAD.
Een roemrijke dag?
Om tien uur Zaterdagavond heeft de ver-
dedigingsraad per radio het volgende com
muniqué laten bekend maken: Vandaag
was het een roemrijke dag voor de regee-
ringstroepen. Niet alleen hebben wij aan de
fronten van Jarama en Guadalajara het
initiatief genomen, doch in de laatste uren
hebben wij buitengewoon gunstige resulta
ten verkregen.
Wij hebben Trijueque bezet en een buiten
gewonen oorlogsbuit gemaakt: twaalf ka
nonnen, twee vrachtauto's, munitie, ge
weren, machinegeweren, luchtafweerge
schut, groote hoeveelheden granaten en
twee met levensmiddelen geladen vracht
auto's. Wij hebben achttien gevangenen
gemaakt. Aan het front van Jarama heeft
de artillerie vijandelijke concentratie be
stookt, die probeerden aan te vallen.
Italiaansche troepen door luchtmacht
der regeeringtroepen verjaagd.
De ambassade van Spanje deelt mede:
Volgens de laatste uit Valencia ontvangen
berichten heeft de chef der luchtstrijdkrach
ten van de Spaansche regeeringstroepen
Zaterdagmiddag om half vier officieel laten
weten, dat de Italiaansche divisie, welke aan
het front van Guadalajara een aanval had
ontketend, door de regeeringsvliegtuigen op
de vlucht is gejaagd. Haar verliezen zijn
nog grooter dan Vrijdag reeds het geval
was.
Kalmte aan front van de Jarama.
Met uitzondering van eenig geweervuur
heerschte Zaterdag betrekkelijke kalmte aan
het front van de Jarama. De rechtschen maken
hier gebruik van om het veroverde terrein te
versterken. In den sector van Chinchon meldt
de luchtvaart talrijke troepenbewegingen
en convooien achter het front te hebben
waargenomen. De luchtstrijdkrachten heb
ben zonder ophquden alle concentraties der
tegenstanders gebombardeerd op den weg
van Aragon ten Zuidwesten van Guada
lajara, ten Oosten van Madrid en ten Oos
ten van de Jarama, teneinde de troepen
bewegingen der loyalen te belemmeren. Aan
den anderen kant hebben de piloten gecon
stateerd, dat de convooien, die langs de
wegen de hoofdstad verlaten, schaarsch
worden. De regeeringsluchtmacht is bijna
niet opgetreden.
Foto's van de krijgsgevangenen
uitgestrooid.
Zaterdagmiddag hebben regeeringsvlieg
tuigen boven de linies van de opstandelingen
foto's van de Italiaansche krijgsgevangenen
te Madrid uitgestrooid met het volgende
opschrift in het Italiaansch: „Wij fusilleeren
onze krijgsgevangenen niet".
Queipo de Llano dreigt met gas.
Generaal Queipo de Llano heeft door de
radio de waarschuwing laten hooren, dat de
opstandelingen in het bezit zijn van enorme
voorraden strijdgassen, welke onmiddellijk
zullen worden gebruikt, wanneer de regee
ringstroepen het eerst gas in den strijd
zullen hebben gebracht.
STUDENTENONLUSTEN IN SOFIA
DUREN VOORT.
De studentenonlusten te Sofia duren nog
steeds voort. Zaterdagmiddag drongen ruim
500 studenten het gebouw van den open
baren gezondheidsdienst binnen. Van de
kozijnen af hielden eenige studenten rede
voeringen tegen de hoogleeraren en de
regeering. De politie loste eenige schoten in
de lucht en verdreef de studenten uit het
gebouw. In de hierbij ontstane schermutse
ling werden talrijke studenten en politie
beambten gekwetst. Ruim zestig studenten
werden gearresteerd.
STORM AAN DE FRANSCHE KUST.
Zeedijken vernield.
De storm, welke aan de Fransche kust
woedt, heeft de dijken van het eiland Noir-
montier op vijf plaatsen vernield. Het zee
water is het eiland binnengedrongen en
sloeg enkele huizen weg.
Te Saint Georges op het eiland Oleron is
eveneens de dijk gebroken, waardoor een
uitgestrekt gebied overstroomd werd.
JOODSCH PERSCORRESPONDENT
UITGEWEZEN UIT DUITSCHLAND.
Uitwijzing tot Donderdag uitgesteld.
Naar gemeld wordt, is het bevel tot uit
wijzing uit Duitschland van den te Berlijn
gevestigden correspondent van het joodsche
telegraaf agentschap, Boris Smolar, tot a.s.
Donderdag opgeschort.
Zooals bekend, had Smolar Vrijdag op
dracht gekregen binnen drie dagen Duitsch
land te verlaten. Als reden voor zijn uitzet
ting werd opgegeven, dat zijn verblijf in
Duitcshland een gevaar beteekende voor de
binnenlandsche veiligheid van het Duitsche
rijk.
Een gezelschap landbouwers rijdt nabij Tiel
met een auto in de Linge.
Vreeselijk drama in het dorp Zoelen.
In het dorp Zoelen nabij Tiel heeft hedenmorgen een vreeselijk ongeval plaats
gehad, waarbij vijf personen om het leven zijn gekomen. Een auto uit het dorpje
Rijswijk (Gelderland) is op de brug over de Linge, vermoedelijk door het breken
van de stuurstang van de a,uto, door de lenning in de rivier gereden. In den wagen
zaten vijf personen, die allen zijn verdronken.
Op weg naar de landbouw
tentoonstelling
Nadere bijzonderheden.
Omtrent dit vreeselijk auto-ongeval
vernemen wij nog het volgende:
Vier landbouwers uit de Geldersche
gemeente Rijswijk begaven zich per
auto naar de Paaschvee-tentoonstelling,
welke heden te Tiel wérd gehouden. De
auto werd bestuurd door den ongeveer
20-jarigen J. van den Berg. Voor de
brug over de Linge te Zoelen staat een
tol. Nadat de auto weer in beweging
was gegaan, zag de tolbewaarster, mej.
J. van Eek, juist toen het voertuig even
over de helft van de brug was, tot haar
grooten schrik, dat het voertuig, dat niet
veel vaart had, plotseling naar links
zwenkte en door de brugleuning heen
in de rivier de Linge stortte.
Doordat het water van de Linge op het
oogenblik een vrij hoogen stand heeft, was
de rivier tamelijk diep met het gevolg, dat
de auto geheel onder water verdween.
Mej. van Eek snelde onmiddellijk naar
de telefoon in haar woning bij de tol en
waarschuwde onmiddellijk de autoriteiten
met het verzoek onmiddellijk hulp te stu
ren.
Eerst drie kwartier later kon hulp
geboden worden
Hoewel er spoedig assistentie ter plaatse
was, duurde het ongeveer drie kwartier,
voordat men er met behulp van takels in
geslaagd was de auto zoover op het droge
te trekken, dat de portieren geopend kon
den worden.
Toen bleek, dat zich behalve de chauffeur
van den Berg, nog vier personen in het
voertuig bevonden. Hoewel alles er op wees,
dat de slachtoffers nog getracht hadden on
der water uit de auto te komen, is dit niet
gelukt en vond men in den wagen alle vijf
inzittenden. De levensgeesten der slacht
offers waren reeds geweken en de gemeente
arts, de heer J. J. Hajonides van der Meulen
kon slechts den dood constateeren.
De slachtoffers bleken te zijn de hee-
ren P. van Lutterveld, D. van Ooyen, J.
van Stappershoef en A. van Oosenbrug-
ge, allen afkomstig uit Rijswijk. De drie
eerstgenoemden waren van middelba
ren leeftijd, de heer van Oosenbrugge
was ouder.
Aan het reddingswerk, dat onder de per
soonlijke leiding van den burgemeester van
Zoelen, den heer mr. L. R. J. Ridder van
Rappard geschiedde, namen zoowel de ge
meente- als de rijkspolitie deel.
Familieleden worden gewaarschuwd.
De lijken der slachtoffers werden voor-
loopig met behulp van een baar gedragen
naar het op ongeveer 50 meter afstand gele
gen café „De Zoelensche Brug". In een ka
mer achter het café werden zij voorloopig
opgebaard.
De autoriteiten namen onmiddellijk maat
regelen om de familieleden der slachtoffers, J
zooals gemeld allen te Rijswijk woonachtig,
te waarschuwen.
De oorzaak van dit vreeselijke ongeval is
waarschijnlijk te wijten aan een defecte
stuurinrichting der auto. Een onderzoek
daarnaar wordt ingesteld.
Op de plaats van het ongeval, dat heden
ochtend te ruim 9 uur plaats had, verzamel
den zich in den loop van den ochtend tal van
nieuwsgierigen, die evenwel door de politie
op voldoenden afstand werden gehouden
om het bergingswerk niet te bemoeilijken.
De leeftijden der slachtoffers.
De leeftijden der slachtoffers zijn: J. van
den Berg, 21 jaar; D. van Ooyen, 36 jaar; J.
van Stappershoef, 62 jaar; P. van Lutter
veld, 42 jaar en A. van Oosenbrugge, 75
jaar.
Wat een ooggetuige vertelt.
Mej. J. van Eek, die het vreeselijke onge
val op de brug over de Linge te Zoelen zag
gebeuren, is dienstbode in het café „De Zoe
lensche Brug". De tol bij de brug wordt be
heerd door den caféhouder en het meisje
moest op dat moment op de tol letten. De
slachtoffers waren vaste bezoekers van de
veemarkt in Tiel en elke week gingen zij
van Rijswijk per auto daarheen. Het was de
gewoonte, dat het tolgeld op den terugweg
werd betaald. Zoo ook hedenochtend, en de
landbouwers reden dan ook, na het meisje
gegroet te hebben, de tol voorbij.
Mej. van Eek, die ook uit Rijswijk af
komstig is en de inzittenden van de auto
goed kende, stond de auto na te kijken. Tot
haar grooten schrik zag zij het voertuig,
toen dit ongeveer op de helft van de brug
was, door de leuning schieten en in de Linge
terecht komen. De eigenares van het café
„De Zoelensche Brug", mej. Hey, bevond
zich toen op de bovenverdieping. Zij hoor
de daar een luid gekraak, gevolgd door een
plons. Zij haastte zich naar beneden, waar
het meisje haar huilende tegemoet snelde
met de mededeeling: Onze landbouwers uit
Rijswijk zijn in de Linge gereden.
Auto ligt onderste boven in de rivier.
De broer van de caféhoudster, de heer J.
Hey, snelde, gewapend met een lange haak
naar de plaats van het ongeval. Met de
haak trachtte hy de portieren van de in het
water liggende auto. te openen of op andere
wijze een opening in het voertuig te maken.
Alle moeite was echter vergeefsch, daar de
auto ondersteboven in de rivier was terecht
gekomen.
Van alle kanten snelde toen hulp toe,
doch het duurde ongeveer drie kwartier
voordat aan de slachtoffers hulp kon wor
den geboden. Toen was het te laat.
Uit het voertuig konden slechts lijken
worden geborgen.
Onder de vele landbouwers, die uit de
omgeving elke week de veemarkt bezoeken
het was er vandaag in verband met de
Paaschveetentoonstelling extra druk heeft
het gebeurde groote consternatie veroor
zaakt. De stemming op de markt, die an
ders op een der gelijken dag zeer opgewekt
is, was tengevolge van het ongeluk zeer ge
drukt. Allerwege was men onder den indruk.
Hedenmiddag zijn de lijken van de slacht
offers met een ziekenauto uit Tiel naar de
woningen te Rijswijk overgebracht,