DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Felle strijd ten noorden van Madrid. ALKMAARSCHE COURANT. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIES Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330. No. 68 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur; C. KRAK. Maandag 22 Maart 1937 Hoofdredacteurs Tj. N. ADEMA. 139e Jaargang De algemeene toestand. Alkmaar, 22 Maart. Japan <m Nederland zijn de laatste maan den meer dan een keer in één adem ge noemd en vooral daar, waar het Neder- landsch Oost-Indië betrof. Men zal zich her inneren, dat Japan pogingen heeft gedaan, om een deel van Nieuw-Guinea van Neder land te huren, een kwestie, waarover zeer verschillend wordt geoordeeld en waarvan de algemeene opinie is, dat Nederland ver standiger zou doen, om Nieuw Guinea maar zelf te „ontdekken" en te exploreeren. In een persconferentie te Batavia ver klaarde Kuwashina, die tot Japansch gezant bij het Nederlandsche Hof is benoemd en die thans een studiereis in Ned.-Indië maakt, dat hij Ned.-Indië bezoekte, teneinde persoon lijke indrukken op te doen, aangezien de be trekkingen tusschen Nederland en Japan im mers niet voor het geringste deel over Ned.- Indië loopen. Hoe groote waarde door Japan aan de be- teekenis van de handelsbetrekkingen met Ned.-Indië wordt gehecht, bewijst zeide de Japansche diplomaat de aanwezigheid van drie groote consulaten van Japan in Ned.-Indië. De heer Kuwashima is dan ook tevens in Indië gekomen om zich persoonlijk op de hoogte te stellen van den huidigen stand der onderhandelingen over een handelsovereen komst tusschen beide landen. Hy ontkende nadrukkelijk, dat de Japan sche regeering bepaalde bedoelingen koes tert ten opzichte van Nieuw-Guinea. De heer Kuwashima kon echter geen mededee- lingen doen nopens het recente debat hier omtrent in het Japansche Lagerhuis, wijl hij toen reeds was vertrokken. Op 22 Maart zal de Japansche diplomaat door den gouverneur-generaal te Buitenzorg in audiëntie ontvangen worden en op 25 Maart keert hij uit Indië naar Japan terug. In het midden van Mei zal dë heer Kuwa shima uit Japan vertrekken, om zich naar 's-Gravenhage te begeven, waar hij zijn nieuwe functie als Japansch gezant zal aan vaarden. Naar aanleiding van het door het Li- thausche gezantschap te Londen in de Manchester Guardian gepubliceerde com muniqué, waarin aan Polen de schuld werd gegeven van het ontbreken van normale betrekkingen tusschen Polen en Lithauen, wordt officieel medegedeeld, dat de officieele propaganda van Lithauen voortdurend tracht voor de internationale openbare meening het feit te verbergen, dat van de zijde van Polen reeds ver scheidene jaren pogingen zijn ondernomen om de Poolsch-Lithausche nabuurschaps betrekkingen te normaliseeren op den grondslag van eerbiediging van de sou- vereiniteit van Lithauen en van weder- zijdsche non-agressieverbintenissen. Deze propaganda verheelde eveneens, dat alle door Polen ondernomen pogingen om tot een dergelijke regeling te geraken, en die ingegeven waren door den wensch, de handhaving van den vrede en het even wicht in dit deel van Europa te hand haven, door de schuld van Lithauen tot dusver onbeantwoord zijn gebleven. De Lithausche propaganda beoogt bovendien de politiek van normaliseering der Poolsch Lithausche betrekkingen ingewikkeld te maken en het aspect van deze zoo een voudige kwestie te verduisteren, door den schijn te wekken, dat Polen verband legt tusscheni deze en andere vraagstukken met betrekking tot de Poolsch-Lithausche kwestie, en die dikwijls niet eens "be staan. Van Lithausche zijde tracht men voorts op Polen de schuld te werpen, van het ontbreken van betrekkingen tusschen Lithauen en Polen, in weerwil van de algemf en bekende pogingen van Polen; deze betrekkingen normaal te doen zijn, in weerwil eveneens van de geduldige en loyale houding, die Polen ten aanzien van deze kwestie secert vijftien jaren aan den dag heeft gelegd, terwijl Lithauen zelfs niet eens de grondbeginselen van nabuur schap-loyaliteit in acht heeft genomen. BRUTALE BANDIETEN OVERVAL. Stad in Mandsjoerije geplunderd. 500 bandieten hebben by verrassing een aanval ondernomen op Han, een stad op 400 K.M. ten N.O. van Charbin. Volgens uit Charbin ontvangen berichten geschiedde de aanval kort na middernacht. De bandieten forceerden den westelijken stadspoort, plun derden de huizen en moordden de bewoners uit. Verscheidene groote gebouwen hebben zij in brand gestoken. Na een hevig gevecht, dat vier uur heeft geduurd, waarbij een Japansche soldaat en een Mandsjoepoltiebeambte werden gedood, werden de bandieten door de vereenigde Japansch-Mandsjoekwosche troepen en de politie van Ilan verdreven. Hoeveel bewo ners vermoord zyn, wordt niet medege deeld. De Spaansche revolutie Regeeringstroepen zouden belangrijke terrein winsten hebben behaald Een tegenoffensief van de rechtschen. Vrijdagavond is bericht ontvangen, dat de regeeringstroepen des nachts om drie uur Naval Porto waren binnenge rukt. De dorpen Abanades en Almadro- nes, die bij het punt van uitgang van het offensief der opstandelingen zijn ge legen, zijn door de regeeringstroepen reeds gepasseerd. De regeeringsbatterijen werden in de ochtenduren opgesteld op de hoogten van Abanades. Zij concentreerden hun vuur op den zich terugtrekkenden vyand. Toen zij voor Masegoso aankwamen, stuit ten de regeeringstroepen op een verdedi gingslinie, welke de opstandelingen hadden opgericht op den linkeroever van de Tajuna. De opstandelingen hebben hier voordeel van het oneffen terrein. Na een korten strijd zagen de rechtsche troepen evenwel in, dat het hun onmogelijk was den opmarsch. der regeeringstroepen tot staan te brengen. Zij lieten daarom de brug in de lucht vliegen, welke zij voor het dorp over de Tajuna had den geslagen. Op deze wyze dachten zij den opmarsch der regeeringscolonnes te stuiten. In minder dan een uur tijds hadden de pontonniers der regeeringstroepen evenwel de verbin ding hersteld. Het gros der regeeringstroe pen kon toen de rivier overtrekken. De aan- valswagens en tanks zetten den vyand na, die op de vlucht is. De beide vleugels van de voorhoede der regeeringstroepen, die de frontlijn hadden vooruitgeschoven, hebben daardoor ook de middengroep in staat gesteld op te rukken. Het is mogelijk, dat de opmarsch nog verder zal gaan. De verbindingen met de troepen bij Cifuentes en Brihuega zijn hersteld. Bij na zonder tegenstand te ontmoeten, trekken de regeeringstroepen op in noordelijke rich ting naar de grens der provincie Saragossa: Abanades. Na achtereenvolgens de gehuch ten Torre Giadradilla, El Sotillo en Torre Cuadrada de Los Valles te hebben bezet, hebben de regeeringstroepen, gesteund door de artillerie, welke een hevig vuur ontwik kelde, Abanades bereikt. De regeeringstroe pen hebben de door de opstandelingen ver laten dorpen bezet en zetten den opmarsch voort naar de hoogten van Naval Potro. Na een gevecht van drie uur werd ook Naval Potro door de troepen van Franco ontruimd. Den opmarsch naar het Noorden in de provincie Guadalajara voortzettend, bereik ten de regeeringstroepen Zaterdagmorgen 't zelfde punt, waar op 8 Maart het offensief der opstandelingen werd ingezet. Sinds het begin van het tegenoffensief zijn de loyale troepen 36 K.M. gevorderd en hebben zij alle aangrenzende dorpen en gehuchten ge leidelijk veroverd. Het regeer in gsleger is thans nog slechts een tiental K.M. verwij derd van Siguenza, waarheen het zich nu richt. De strijd in het Noorden. De generale staf van het regeeringsleger in het Noorden deelt mede, dat aan het front in Asturie fel wordt gestreden rond Oviedo. Overal wordt hier mitrailleurvuur gehoord. Nabij Escamplero heeft de artillerie den vijand zware verliezen toegebracht, waar door de vyand werd gedemoraliseerd. In den sector van Leon zijn verscheidene boeren naar de regeeringstroepen overgeloopen. Verder heeft de artillerie de vijandelijke stellingen bij Santa Barabara en San Cris- tobal bestookt en concentraties van den vyand bij Campa de Arate uiteengedreven. De verdedigingsraad van het Baskenland deelde door middel van Radio Bilbao mede, dat aan het front van Guipuzcoa in den sec tor Eibar de mortieren van de regeerings troepen met succes de vijandelijke stellingen bestookten en vijandelijke troepen, die op weg waren naar Arate, verstrooiden. In de sectoren Elorio en Elgueta was de artillerie zeer actief, evenals aan het front in Avala. Nabij Escoriaza werden den vijand zware verliezen toegebracht. Aan het front bij Burgos onderhielden de regeeringstroepen een welonderhouden ge weer-, mitrailleur- en mortiervuur op de stellingen van den vijand, terwijl de artille rie van de regeering met succes de stellin gen van de opstandelingen bij Uzqiano en Unza bestookte. Gistermiddag hebben de regeeringstroepen een groote actie ontketend op het plateau, dat Brihuega scheidt van Cifuentes. De op standelingen hadden zich geconcentreerd in den driehoek, welke wordt, gevormd door de dorpen Yela, Masegoso en Cogollor. Tegen elk van deze drie dorpen rukte een afdee- ling regeeringstroepen op. Dank zij den steun van de vechtwagens vielen de drie dorpen in handen van de regeeringstroepen. 74 manschappen van de opstandelingen, al len van Italiaansche nationaliteit, werden door de regeeringsmilitie krijgsgevangen ge maakt. Op den weg van Aragon gaven zich een zestigtal Italianen in volle krygsuitrus- ting over. De opmarsch van de regeeringstroepen va rieerde tusschen vijf en zeven kilometer. Verhaal van gevangen genomen Italiaanschen sergeant. 57 Italiaansche krijgsgevangenen zyn van het front in Guadalajara te Madrid aange komen. Een sergeant, die vloeiend Spaansch spreekt, en zich bij hen bevond, heeft ver klaard, dat hij en zijn kameraden sinds zij in December te Cadiz aan land gingen, aan den stryd hebben deelgenomen. Zij hebben Malaga vrij gemakkelijk genomen en kwa men met groot enthousiasme aan het front van Guadalajara. „Wij trokken aan het front van Guadalajara snel op, totdat op een dag een groote macht vijandelijke tanks en vliegtuigen ons plotseling hevig aanvielen. Onze eigen tanks werden door hun kogels doorboord en de tank? der regeeringstroepen schenen onkwetsbaar.' Na een eerste aarze ling werd onze opmarsch tot staan gebracht. Sindsdien waren de luchtaanvallen van den vijand zoo doeltreffend en zoo verschrikke lijk, dat onze troepen er door werden gede moraliseerd en wij ons snel moesten terug trekken. De onder-officier verklaarde nog, dat in de eerste rijen uitsluitend Italianen strijden en dan daar tamelijk ver achter Spaansche troepen. Slechts de divisie waartóe hij be hoorde werd aangevallen. De regeeringstroepen hebben grooten buit gemaakt. De door de regeeringstroepen op de op standelingen veroverde wapens, munitie, strijdwagens e.d. worden verzameld. Het schijnt, dat de opstandelingen hevige verlie zen hebben geleden. Van de lijken, welke opeengehoopt liggen op het slagveld, heeft men verscheidene geïdentificeerd als die van officieren. De meeste dooden droegen het uniform van het vreemdelingenlegioen, maar verscheidene militairen droegen toch ook de wapens van het huis van Savoye. Voorts heeft men op het slagveld tal van vlaggen en vaantjes aangetroffen. Aanvallen der opstandelingen. De hevige slag in den sector van Pozo Blanca, waarbij de opstandelingen ter sterk te van 12.000 man, gesteund door tal van mitrailleurafdeelingen, vier batterijen artil lerie en drie strijdwagens, aan drie zijden aanvielen, duurt voort. Het falen van dit offensief was zeer dui delijk, aldus de correspondent. De aanval lers leden verliezen, welke geschat worden op 1200 gesneuvelden en gewonden. Vrij dagavond en Zaterdag hebben jachtvliegtui gen der regeering pogingen van vliegtuigen der opstandelingen tot bombardement over te gaan, doen mislukken. Zaterdagavond heerschte optimisme in de rijen der regeeringstroepen. Groote activiteit der regeerings-lucht- macht Zaterdagmiddag zijn tijdens dé luchtge vechten aan het front van Guadalajara vijf jachtvliegtuigen der opstandelingen en een regeeringsvliegtuig omlaag geschoten. 60 regeeringsvliegtuigen hebben 7 ma len achtereen een convooi van 300 vracht auto's op den weg van Algora met bommen en machinegeweervuur bestookt. Een ge deelte der auto's werd vernield. 38 regeeringsvliegtuigen hebben 800 bom men geworpen op verscheidene troepencon centraties, welke werden opgemerkt op den weg van Algona. Mussolini en Spanje. De „Echo de Paris" publiceert een tele gram uit Rome aan de „Daily Telegraph": „Vanavond werd hier medegedeeld, dat Mussolini zijn terugkeer naar Rome zou ver haasten en zijn verblijf bij de vlootmanoeu- vres in de Middellandsche Zee zou verkor ten, teneinde met zijn militaire leiders den toestand in Spanje te bespreken". De byzondere correspondent van de „Daily Herald" te Rome bericht te dien aanzien aan zyn blad, dat een zandstorm het officieele excuus is voor den overhaasten terugkeer van Mussolini, doch ongetwijfeld hebben de gebeurtenissen in Spanje invloed gehad op de beslissing van den dictator om zoo spoe dig mogelijk naar Rome terug te keeren. In een conferentie met de militaire leiders zal Mussolini de jongste berichten uit Spanje bestudeeren, waarna hij nieuwe aanbevelin gen zal richten tot Franco. De automobietstahing. HENRY FORD: Zoolang ik in teven ben zatten zij er niét in stagen mijn fabrieken te stuiten Bij Chrysler 65000 stakers. De New York Times acht den toe stand, die door de sociale conflicten in de automobielindustrie is ontstaan, ernstiger dan deze ooit is geweest. Maandag zal het aantal stekers 100.000 bedragen, waaronder 65.000 by de Chrysler fabrieken. Vannacht heeft Chrysler een verkla- rng afgelegd, waarin hij den toestand uiteenzet, en verklaart: „Wij kunnen niet terugtrekken". Henry Ford Henry Ford heeft tegenover Associated Press het volgende verklaard: „De interna tionale financiers, die achter deze staking staan, hebben wel wat anders te doen dan de automobielindustrie te controleeren. Hun doel blijkt te zijn, ae concurrentie en de geest van vrije mededinging te dooden Daar echter de industriëelen de eenige mededin gers zijn, zijn wij meester van den toestand. Zoolang ik in leven ben, zullen zy er nooit in slagen, mijn fabrieken te sluiten". De politie heeft zich Zaterdag met geweld toegang verschaft tot het gebouw van de Newton Packing Co. te Detroit en 120 „sit- down" stakers, waaronder 20 vrouwen, ge arresteerd. Martin dreigt met algemeene staking. Homer Martin, de president van den Bond van arbeiders in de automobielindustrie heeft medegedeeld, dat hij aan algemeene staking in de automobielindustrie te Detroit zal afkondigen, „indien de gewelddadige ver» drijving der stakende arbeiders door de politie' te Detroit niet onmiddellijk wordt gestaakt". Martin heeft deze verklaring afgelegd na de verdrijving door de politie van 120 stakers ,die een vleeschconservenfabriek en 75 anderen, die een sigarenfabriek hadden bezet. Bij het optreden der politie werden zes arbeiders gewond. Morgenavond zullen 175.000 arbeiders in de automobielindustrie bijeengekomen om tegen de gewelddadige uitzetting te protes teeren. De vertegenwoordigers van de 6000 sta kers, die de fabrieken van Chrysler bezet houden, hebben den gouverneur van Mur- phy, die er naar streeft met den vertegen woordiger van het departement van arbeid een oplossing te zoeken voor het conflict, er van in kennis gesteld, dat de arbeiders de werkplaatsen niet zouden verlaten aleer een bevredigende overeenkomst zal zijn tot stand gekomen. Zij voegden er aan toe, dat iedere poging, welke beoogde de stakers door de troepen te laten verdrijven „bloedvergeten en geweld daden" zou veroorzaken. De stakers eischen de toepassing van een collectieve arbeids overeenkomst. Ondanks het gerechtelijke ontruimings bevel houden te Detroit 6000 „sitdown" stakers de Chryslerfabrieken bezet, waar door 150.000 arbeiders in de automobiel industrie tot werkeloosheid gedoemd zijn. Zooals men weet, heeft Homer Martin, de president van de United Automobilewor- kers of Amerika, met algemeene staking gedreigd, indien de autoriteiten doorgaan met de fabrieken met geweld te ontrui men. Door deze algemeéne staking, die vandaag zou kunnen uitbreken, zouden 2.000 automobielfabrieken te Detroit ge- Het prinselijk paar op weg naar Rome. Prinses Juliana en prins Bern hard zijn gisterochtend om half tien per auto van kasteel Mittersill vertrokken. Terwyl het regende en sneeuwde ging de tocht eerst naar Innsbriick, waar het paar in hotel „Tirol" de lunch gebruikte. Zy hadden daar een ontmoeting met prins Julius zur Lippe, den oom van prins Bernhard. Om half twee werd de tocht over den besneeuwden Brennerpas naar Bolazno voortgezet. Naar wij vernemen is Rome het voorloopige doel van de reis. De prinses en de prins zijn van plan tot het einde dezer week in de Itali aansche hoofdstad te blijven. Daarna zullen zy naar Monte Carlo gaan. troffen worden, waardoor het aantal sta kers met 100.000 zou toenemen. Volgens de leiders van den vakbond, zouden zij 150.000 tot 175.000 posters kunnen mobi- liseeren „om de fabrieken te verdedigen"* Te Providence (Rhode Island) zijn Za terdag de meeste zaken gesloten om een „sitdown" staking te verhinderen. Giste ren deelden de vakbonden mede, dat voor Maandag de algemeene staking in alle zaken, met uitzondering der levensmidde lenzaken en apotheken, zou worden afge kondigd. De Daitsche kerkstrijd Pauselijk schrijven van den kansel voorgelezen. Waarschuwing van bisschop Preyaïng. Bisschop Preysing heeft in de St. Hedwig-kathedraal een pauselijk schrij ven voorgelezen, waarin de paus het nationaal-socialistisch regiem er van beschuldigd het concordaat te hebben geschonden en de anti-christelyke be wegingen aan te moedigen. Bisschop Preysing heeft den nadruk ge legd op den ernst van de situatie en zijn gehoor verzocht zich voor te bereiden op een openlijken stryd. Dit schrijven werd Zondag in alle katho lieke kerken van den kansel voorgelezen. De encycliek bestaat uit drie gedeelten. Het eerste heeft betrekking op het eigen lijke concordaat, het tweede behandelt het geloof in God. Jezus Christus en de kerk, alsmede de door de christelijke moraal aan de ouders toegekende rechten. Het derde deel smeekt de Goddelijke ge nade af voor allen, die zich hebben laten meesleepen door bedreigingen of beloften tegen Christus te prediken. De heilige vader verklaart, dat indien het tusschen het Rijk en het Vaticaan ge sloten concordaat niet werd eerbïedigd, de fout daarvoor niet ligt bij de katholieke kerk, maar bij de Rijksregeering, welke, naar hij zegt, de bepalingen van dit tractaat niet op loyale wyze heeft geïnterpreteerd. Indien de paus .het concordaat niet heeft opgezegd is dat, naar hij zegt, slechts we gens de zorg voor het zieleheil, waarmede hij belast is. Maar laten wy voortgaan „de rechten der geloovigen te verdedigen tegenover de lei ders van Uw volk. Laten wij ons niet laten beïnvloeden door voorbijgaand succes of tegenspoed. De encycliek critiseert vervolgens de ras sentheorie. Zij veroordeelt ernstig de theorie van „bloed en bodem". „Wie dergelijke dwalingen profeteert, schendt eens gezwo ren trouw. Overal waar men probeert de ouders te verhinderen hun kinderen op te voeden, zooals zij dat aanvoelen, schendt men den trouw ari God. Nooit zal de kerk vrijelijk de scholen erkennen, waar de met het kerkelijk onderwjs belaste onderwijzer niet vrij is of waar het onderwijs wordt gegeven in anti-chri telijken geest". De kerk verklaart, aldus de paus, bid voor allen, die lijden om hun geloof. Tot in de gevangenissen en concentratiekampen moet men zoo noodig den lijfsdwang weerstaan". GENERAAL SMITTS GELOOFT NIET DIRECT AAN OORLOG. Generaal Smuts heeft in een toespraak tot studenten te Stellenbosch in Zuid- Afrika verklaard er niet 'aan té gelooven, dat Europa thans - aan dén vooravond van een oorlog staat. - Hij zeide- met name: „hoewel de toestand ernstig is, denk ik- niet, dat de bewapening, waartoe de naties- thans overgaan, behoeft te leiden tot den oorlog".- Met een toespeling op de Duitsche kolo niale eischen beweerde Smutss, dat dit een probleem is, dat de Volkenbond niet zou weten op te lossen zonder een gewa pend conflict te ontketenen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1937 | | pagina 1