DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Het accoord tusschen Italië en Zuidslavië. ALKMAARSCHB COURANT. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. franco door het gebeele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS PER GEWONE AD VERTE NTIEN» Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25- groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte* Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Teief. 3320, redactie 3330. No. 73 Dit nummer bestaat uit vier bladen. Directeur: C. KRAK. 1937 Hoofdredacteur: Tj, N. ADEMA. 39e Jaargang Welwillende ontvangst in de lanuen der Kleine Entente. De algemeene toestand. ALKMAAR, 27 Maart. Wij hebben tot nu toe steeds vermeden, om op deze plaats iets te zeggen over den toestand in Spanje. De reden daarvan was, dat de situatie nimmer duidelijk was en dat de berichten van 's morgens 10 of 4 uur des middags om 2 uur al lang weer achterhaald waren door nieuwe med.edee- lingen, die in den regel precies het tegen gestelde bevatten! Eén uitzondering mogen we echter wel maken, n.1. de kwestie der non-interven tie. Met deze niet-inmenging gaat het zooals verwacht en gevreesd was. Meer en-meer blijkt toch, dat ze weinig te be- teekenen heeft. Men handhaaft ze ter wille van de wereld, die den good-will der mogendheden aldus kunnen zien! en men maakt er van, wat er van te ma ken is, zonder dat het eenig effect geeft. Wie van deze nuttelooze instelling (practisch dan - gesproken, want theore tisch is de non-interventie geen kwaad ding!) profiteert? Dat is Italië, dat daar trouwens heelemaal geen geheim van maakt. Want heeft Mussolini niet inhet een of ander interview gezegd, dat Italië nooit zal dulden, dat de regeeringstroepen in Spanje de overwinning zullen behalen? En heeft ambassadeur Grandi hetzelfde net .beweex*d, minder officieel natuurlijk, maar daarom niet minder duidelijk? En wie twijfelt er nog aan, dat de Italiaansche „vrijwilligers" (tusschen aanhalingstee - kens!) in Spanje normale Italiaansche legerafdeelingen zijn onder leiding van Italiaansche officieren! En wie is er niet van overtuigd, dat Italië nog steeds rustig doorgaat met het zenden- van. dergelijke troepenafdeelingen „vrijwilligers" ter versterking van de legers van generaal Franco? Duitschland houdt zich, naar het schijnt sedert de vrijwiiligersovereenkomst tot stand kwam van het Spaansche avontuur op een afstand d. w. z. in zooverre, dat het Italië verder de vrije hand laat en er klaarblijkelijk op rekent, dat Italië het alleen wel af kan. Evenwel de Duitsche pers verzet zich tegen de opvatting, dat de Duitsche en Italiaansche regeeringen ver schillend zouden oordeelen over de be handeling van het vrijwilligersvraagstuk. Het „Berliner Tageblatt" schrijft, dat men blijkbaar in het buitenland tracht de goede verstandhouding tusschen Rome en Berlijn op dit gebied te verstoren, nadat men dat reeds op vele andere manieren beproefd heeft. En men spreekt het ver moeden uit, dat de geruchten over nieuwe Italiaansche ontschepingen van vrijwilli gers slechts in de wereld gebracht zijn om de aandacht van de moeilijk te controlee ren Pyreneeëngrenzen af te leiden. De Lokal-Anzeiger noemt het optreden van den Russischen gedelegeerde te Lon den, Maisky, huichelachtig en plomp. Men moet het betreuren, zooals hier met den Europeeschen vrede wordt omgesprongen, aldus genoemd blad. Ook de Berliner Börsenzeitung maakt met instemming melding van de rustige opvatting van Londen en spreekt van een onnoodig en gevaarlijk sensatie maken tegen Italië. Evenals verleden jaar ten aanzien van Abessinië zit Engeland met deze kwestie met. de handen in het haar. Cranborne heeft gisteren namens den Britschen mi nister van buitenlandsche zaken in het Lagerhuis verklaard, dat de inlichtingen, waarover de regeering beschikt, er op wij zen, dat 't vrijwilligers verbod in acht is genomen. Wat de mogelijkheid van een beroep op den Volkenbond betreft zei spr., dat een zoodanige vraag moest uitgaan van de Spaansche regeering en dat, wan neer dit geschiedde, alle leden van den Volkenbondsraad met inbegrip van Groot Brittannië er de meest volledige aandacht aan zouden schenken. Cranborne erkende volledig, dat er onrust heerscht onder de leden van het Huis en gaf toe, dat de toe stand teleurstellend is, doch hij verzocht de oppositie te ex*kennen, dat de toestand buitengewoon delicaat is, hetgeen volgens spr. niet voldoende werd ingezien. Wij bevinden ons thans, aldus Cran borne, op een punt, waar een onberaden handeling gemakkelijk den slechten toe stand tot een nog erger zou kunnen doen worden en de Britsche regeering wil er niet toe bijdragen den reeds moeilijken toestand te verscherpen. De Fransche regeering komt de laatste dagen wel wat meer in actie, maar is doodsbenauwd zich te branden. Voor den vorm wordt door Delbos wel eens wat ge daan, maar aan Eden wordt de leiding overgelaten. Wat reeds lang bewezen is een slappe leiding te zijn. Dat Parijs en Londen geen groote diplo maten bezitten, Mussolini profiteert er opnieuw van, met als donkeren achter grond het dreigend gevaar van een nieu wen Europeeschen oorlog. PERSSTEMMEN. Het ItaliaanschZuidslavische verdrag heeft noch in de landen van Midden-, noch in die van Oost-Europa aanleiding gegeven tot bijzondere reacties. De Roem,eensche pers ziet in het verdrag een bijdrage tot den vrede. Uiter aard legt men in Roemenië, evenals in de andere landen van de Kleine Entente allen nadruk op de passages van het verdrag en op de daarop betrekking hebbende verkla ringen van Stojadinowitsj. volgens welke het verdrag geenszins van invloed zal zijn op de vroeger aangegane verplichtingen van Zuidslavië. De voormalige Roemeensche minister president Jorga schrijft echter in de Neamul Romaneso over een politiek „vol tegenspraak" van de regeering te Belgrado en geeft uiting aan zijn voldoening over het feit, dat Roemenië, evenals Frankrijk het Zuid-Slavische systeem, niet toepast. De Hongaarsche pers hecht eensgezind groote waarde aan het verdrag en wijst er volgens Havas op, dat de laatste maanden de betrekkingen tusschen Zuid- .Slavië en Hongarije aanmerkelijk zijn ver beterd. De Magyarsag hoopt, dat door dit verdrag de .toestand voor de Hongaarsche minder heid in Zuid-Slavië beter zal worden. Ver der wijst het blad er op, dat het Hongaar sche graan en het Hongaarsche vee op de Italiaajische markt concurreert met het Zuid-Slavische. In dit opzicht stelt de Pes- ter Lloyd de Hongaren echter genist: de politieke betrekkingen tusschen Italië en Hongarije geven aanleiding om te ver onderstellen, dat de Hongaarsche belangen niet zullen worden benadeeld. De Romeinsche correspondent van Havas herinnert er aan dat de protocollen van Rome inhouden dat aan de onderteekenaars mededeeling wordt gedaan van ieder diplo matiek initiatief dat Centraal-Europa be treft. Oostenrijk en Hongarije moeten dus vooraf op de hoogte zijn gebracht. Prac tisch, aldus de correspondent, houdt men te Rome dus geen rekening meer met de eischen van de Hongaarsche revisionisten ten opzichte van Zuid-Slavië. Italië heeft volgens hen opnieuw toena dering getoond tot de Kleine Entente. Het heeft zich reeds verklaard tegen restauratie der Habsburgers. Te Rome heeft men dit verdrag vooral willen zien in het r.-.am van de geheele bui ten landsche politiek van Italië, dat er den laatsten tijd naar gestreefd heeft de betrek kingen met alle mogendheden, die belan gen hebben in de Middellandsche Zee, te regelen. In dit verband wijst men op het gentlemens agreement met Engeland, op de besprekingen, die Ciano met Rüstil Aras heeft gehad, op de reis van Mussolini naar Lybië, en op de ontwikkeling van de be trekkingen met Egypte. De actie van Italië ten aanzien van Spanje, aldus merkt men op, houdt verband met Italië's wensch te voorkomen dat Moskou in het Spaansche land vasten voet krijgt. De Italiaansche pers wijst er op dat het verdrag met Zuid-Slavië een terugkeer be- teekent tot de politiek van samenwerking, die in 1924 door de overeenkomst tusschen Pasitsj en Mussolini is ingeluid, doch die, nadat het toen voor vijf jaar aangegane verdrag was verstreken, niet is voortgezet. De indruk, welke het verdrag te Praag heeft gemaakt, kan het beste worden geka- Dc Spaansche burgeroorlog Opmarsch der regeeringstroepen. Verschillende luchtgevechten en bombardementen. Regeeringscrisis in Catalonië. Tengevolge van het offensief der re geeringstroepen in den sector van Pozo- blanco zijn zij zeven kilometer opgerukt in de richting van Alcaracejos. Aangezien de vleugels zich sneller voorwaarts wisten te bewegen, dan het middendeel van het front, slaagde men er in een omvattende beweging te ma ken, waardoor de hoogten en de mijn- zone van Cantoblanco in handen van de loyalen vielen. Door deze operatie be vinden de regeeringstroepen zich thans op drie kilometer van Alcaracejos, dat zij geheel beheerschen. Zaterdag 27 Kaart rakteriseerd door het communiqué dat na het onderhoud tusschen Hodzja en Tatares- co is uitgegeven. Hieruit blijkt immers, dat Roemenië en Tsjechoslowakije in het nieu we verdrag een waardevolle bijdrage zien tot de consolidatie in een deel van Europa, waar allestaten van de - Kleine Entente deze consolidatie wenschten. Ook te Weenen. heeft het verdrag een goeden indruk gemaakt. De semi-officiëele Reichspost schrijft: Het verdrag wijzigt niets in het Europee- sche evenwicht. Het tast noch-Genève aan noch 'de beginselen van de Kleine Entente of van de Balkan-unie. Geen land kan zich met de verzoening van beide buurstaten gelukkiger prijzen dan Oostenrijk. De Duitsche pers bepaalt zich voor- loopig tot vriendelijke woorden aan het adres van beide landen. De bla"den prijzen de gevolgde methode, die hierin bestaat dat beide landen onder elkaar hun pro blemen hebben geregeld. De beteekenis voor den vrede wordt groot geacht. Over de economische gevolgen van de overeenkomst, die van beteekenis kan zijn voor den Duitschen handel, heeftde Duit sche pers tot nog toe. gezwegen. De Zuid-Slavische opvatting. Havas meldt uit Belgrado: In de Zuidslavische pers en in diploma tieke kringen is men algemeen van oordeel, dat aan beide zijden concessies zijn gedaan.- Italië heeft verkregen, dat de verovering van Abessinië werd erkend, dat Zuidslavië zich half heeft aangesloten bij het econo mische accoord van Rome, dat de bestaande toestand in Albanië wordt erkend, alsmede dat Zuidslavië neutraal zal zijn in een con flict dat door derden is uitgelokt. Zuidslavië heeft de garantie gekregen, dat de zee- en landgrenzen zullen worden ge ëerbiedigd. Verder de erkenning, dat de Oestasji's vroeger steun hebben ontvangen en dat deze steun thans zal ophouden. Italië erkent voorts de vroegere onrecht vaardige behandeling van de Sloveensche en Kroatische minderheden in Italië en belooft deze houding te wijzigen. Het stelt econo mische voordeelen in uitzicht en respecteert de internationale vriendschap van Zuid- Slavië met de verplichtingen, welke hiervan het gevolg zijn. De Jugoslawischer Kurier verneemt, dat Italië op grond van het thans tot stand ge komen verdrag de tot dusverre bestaande Zuidslavische uitvoercontingenten zal ver- hoogen met 100 procent tot ongeveer 750 millioen dinar. Daartegenover verwacht men in econo mische kringen te Belgrado dat de Zuid- Slavische invoer uit Italië ten hoogste 450 millioen zal bereiken. Ontevredenheid over het verdrag met Italië? De correspondent van de „Morning Post" te Belgrado meldt, dat het verdrag met Italië en Zuid-Slavië te Londen een slech ten weerklank heeft. De ontevredenheid zou in hoofdzaak betrekking hebben op de erkenning van den status quo van Albanië, de erkenning van de verovering van Abes sinië, terwijl de openbare meening het ver drag beschouwt als een verraad van de be ginselen der collectieve veiligheid, van den Volkenbond, van de banden met Engeland en Frankrijk en de betrekkingen tot de Kleine Entente en de Balkan-Entente. Een tweede regeeringscolonne, die ope reerde ten zuiden van Pozoblanco is ver scheidene kilometers opgerukt in de rich ting van Villa Harta. Een twintigtal regee- ringsvliegtuigen hebben met bommen en mitrailleurs de opstandelingen achtervolgd, die terugtrokken. Bij een stoutmoedigen overval hebben de militietroepen de spoor brug in de lucht doen vliegen tusschen Pe- dro Abad en Montoro. Een militaire trein, die zich gereed maak te over de brug te rijden, moest stoppen, hetgeen een eskader vliegtuigen in staat stelde het convooi, dat uit een dertigtal wa gons bestond, te bombardeeren. Het groot ste deel van den trein werd vernield. Later joegen acht bombardementsvliegtuigen en tien jachttoestellen een concentratie van ca- vallefie der opstandelingen met zware ver liezen uiteen. Verscheidene vluchtelingen zijn in de re- geeringslinies aangekomen met hun bewape ning, die van Italiaansch fabrikaat is. Gister avond heeft de luchtmacht der rechtschen getracht Andujar te bombardeeren. Zij zag hiervan echter of door de doeltreffendheid van het luchtafweergeschut. Een van de speciale correspondenten van Havas deelt mede, dat Donderdag een Spaansch journalist, officieel geaccrediteerd bij den generalen staf van de troepen van Franco, den generaal vergezelde bij een in spectietocht naar het Guadalajarafront. Op den weg van Aragon vond hij de voorste linies van de rechtsche troepen nog een eind voorbij het huisje van een wegwerker, waar op een wegwijzer stond met het opschrift: Tereja 10 K.M. De journalist was zoo verwonderd, dat hij de officieren van het gevolg van Franco vroeg of zij niet vreesden bij de regeerings troepen terecht te zijn gekomen, doch ten slotte moest hij de werkelijkheid van het geval erkennen. In den nacht van Donderdag op Vrijdag hebben vliegtuigen der opstandelingen de stellingen der regeeringstroepen aan het front van Madrid gebombardeerd. Bommen werden geworpen op vijandelijke troepen nabij El Pardo en versterkingen ten noorden van Madrid. Het station van Alcazar te San Juan, waarlangs tot nu toe troepentranspor ten van Alicante en Valencia naar het front gingen werden eveneens gebombardeerd en zóó ernstig beschadigd, dat het spoorweg verkeer gestaakt moest worden. De luchtstrijdkrachten der opstandelingen hebben in den Donderdagnacht de stad Al cazar de San Juan gebombardeerd. Verschei dene huizen werden door luchttorpedo's ver nield. Tot dusverre zijn uit de puinhoopen vier dooden en twintig gewonden geborgen. Men vreest echter dat het aantal slachtof fers hooger zal blijken te zijn. Voorts hebben gisternacht drie water vliegtuigen der opstandelingen een vlucht gemaakt boven Castellon en verscheidene bommen neergeworpen op de haven. Korten tijd later wierpen ze bommen in de richting van de haven Burriana. Deze vielen in zee. Fransch schip door opstandelingen beschoten. De kapitein van het Fransche' mailschip Imerethie 2, dat te Valencia uitgewekenen is komen halen en dat door den opstandelin genkruiser Canarias gebombardeerd is, heeft verklaard, dat drie losse schoten op zijn schip zijn gelost en dat een scherp schot is afgevuurd. De granaat viel op 50 meter van het schip in zee. De gezagvoerder riep de hulp in van den Franschen kruiser Suffren, die convooi verleende tot Alicante en ver volgens naar Valencia. De opstandelingen kruiser liet bij wijze van verontschuldiging weten, dat de Imerethie 2 op den voorste ven verdachte initialen droeg. Het Fransche schip is n.1. gemerkt met de letters C.N.P., de initialen der maatschappij en de kruiser had ze verward met de letters C.N.T. van de Confederacion Nacional de Trabajo. Regeeringscrisis in Catalonië. Aan het einde van de vergadering van de Catalaansche generaliteit te Barcelona heeft Companys aan vertegenwoordigers van de pers verklaard, dat zich een crisis had voor gedaan in den boezem van de Catalaansche regeering. Hij voegde hieraan toe, dat vandaag een nota aan de pers zou worden verstrekt, doch zeide te gelooven, dat de samenstelling van de nieuwe regeering morgen of overmor gen nog niet bekend zou zijn. Vreemde schepen rond de Spaansche wateren. Op de reede van La Pallice, nabij Bor deaux, ligt op het oogenblik een eind voor de buitenhaven een schip, dat de nieuws gierigheid opwekt van de bewoners dezer havenstad. Het is, zoo lezen we in een Fransch blad, het vroegere Engelsche stoomschip „Ottin- ge", dat de tegenwoordige eigenaars van naam hebben doen veranderen, door van den ouden naam de eerste twee letters weg te werken. Toen men dit aan het schip zelf gedaan had, vond men het blijkbaar genoeg, want op de reddingsboeien b.v. prijkt nog altijd het oude „Ottinge". De Engelsche vlag is vervangen door de Panameesche, een ge bruikelijk verschijnsel bij de schepen, die zich bezig houden met de vaart op de ha vens van „regeerings-Spanje". Het vaartuig, dat een Nederlandsche be manning heeft en van Gdynia komt, is vol gens verklaring van den gezagvoerder on derweg naar Marseille. Volgens de scheepspapieren, welke in orde schijnen te zijn en geviseerd zijn door den Franschen consul in de haven van vertrek, bestaat de lading uit 33.000 kisten machine- onderdeelen, bestemd voor een Belgische firma. Mededeelingen der opstandelingen. Het officieele legerbericht van het groote hoofdkwartier der opstandelingen luidt als volgt: Noordelijke legers: in de vijfde divisie heeft de vijand bommen op de burgerbevol king van Huesca en Saragossa geworpen. Er zijn verscheidene dooden en gewonden. Aan het front wordt een matig geweervuur ge wisseld. Een luitenant en verscheidene mili tiesoldaten hebben zich by onze troepen aangemeld. In de zesde en achtste divisies wordt geweervuur gewisseld, zonder dat er iets van beteekenis voorvalt. Van Avila en Soria valt niets te melden. Legers voor Madrid: de vijand heeft een zwakken aanval gedaan in den sector Maja- dabonda: hij liet zeven dooden achter, ter wijl verscheidene aanvallers gewond wor den. Ook in den sector Aravaca is een vijandelijke aanval afgeslagen: hier verlo ren de aanvallers twee dooden. Zuidelijke legers: in alle sectoren van het front in Cordova wordt geschut- en geweer vuur onderhouden. Het zendstation, dat als „Radio-Verdad" wordt aangekondigd, heeft medegedeeld uit betrouwbare bron te kunnen verzekeren, dat zich ernstige ongeregeldheden hebben voorgedaan bij Taracena aan het front in Guadalajara. Tusschen de internationale strijdkrachten en de militietroepen kwam het, aldus „Radio-Verdad", tot een heftig meeningsverschil. De internationale brigade dreef de miliciens met de vuurwapenen uit een, waarbij 14 dooden vielen en 37 mili ciens gewond werden. Eenige uren later doodden de militietroepen, die van tanks ge bruik maakten, na een volledigen veldslag 31 leden der internationale brigade, aldus sluit het bericht van „Radio-Verdad". Fransch kolonel uit zijn bewondering. Volgens de „Oeuvre" heeft kolonel Ray- nal, die in den wereldoorlog het fort Vaux verdedigd heeft, namens de republikeinsche oudstrijders van de hooge en lage pyreneeën een telegram doen toekomen aan generaal Miaja en zijn mannen, waarin hij uiting geeft aan zijn bewondering voor hun strijd en hun de overwinning toewenscht. WANORDE BIJ DE TROEPEN VAN FRANCO? De „Daily Herald" over den toestand bij de opstandelingen. De diplomatieke redacteur van de „Daily Herald" verneemt uit particuliere bron, dat er achter de frontlijnen der opstandelingen in Spanje wanorde heerscht. De boeren van Ê^jremadura en Andalusië leveren volgens deze brond een guerilla tegen de opstande lingen en vallen des nachts geïsoleerde af- deelingen aan. Bovendien zou er afgunst in de rijen der rechtschen bestaan, die zou heb ben bijdragen tot de tegenslagen van den laatsten tijd. De organisatie zou zóó slecht zijn, dat men er nooit in slaagt, voldoende strijdkrachten samen te brengen bij de pun ten, die moeten worden aangevallen. Verder zouden de generale staven der Spanjaarden en Italianen niet samenwerken: Italianen, Mooren en Spanjaarden zouden openlijk twisten, terwijl de Duitschers zich afzydig zouden houden uit minachting. Volgens den redacteur van het Engelsche socialistische blad is het tijdperk van aanvallen voor Franco voorbij, tenzij de organisatie wordt verbeterd. CLANDESTIEN WAPENDEPOT ONTDEKT. Bij een ondérzoek, dat door de Poolsche politie ingesteld is naar aanleiding van de ontploffing van een bom in het partij lokaal der nationalistische partij'in Wilno, heeft men een clandestien depót van ont plofbare stoffen, wapenen, uurwerken, en andere deelen van helsche machines ge vonden. Vijf personen zijn gearresteerd. Zij bekenden schuldig te zijn aan terroris tische aanslagen in Wilno. MODDERSTROOM BRENGT DORP IN HET NAUW. Ten gevolge van het buiten de oevers treden van een bergstroom, die zijn loop koos over een weide, is het dorpje Ser- rieres nabij Aix Les Bains, in Frankrijk, aan den oever van het meer Nourget, door een modderstroom overvallen. Troepen zijn aangekomen om den stroom te stui ten, die de huizen indrukt, muren doet barstten en de huizen binnen dringt en de kelders vol doet loopen. Het vorige jaar was hetzelfde dorp reeds door een derge- lijken stroom overvallen. EEN HERDERLIJKE BRIEF DER DUITSCHE BISSCHOPPEN. In een episcopaten brief geven de Duit sche bisschoppen uiting aan hun onge rustheid ten aanzien van de toekomst der liefdadigheidswerken en der opvoeding van de katholieke jeugd. „De Duitsche bisschoppen", aldus het schrijven, verkla ren zich verantwoordelijk voor het vrije optreden der christelijke liefdadigheid ten gunste van de jeugd. Met de grootste ongerustheid zien wij, dat op grond van officieele bepalingen de ontwikkeling van de liefdadigheid voor de jeugd belemmerd wordt en dat aldus de samenwerking van huisgezin en kerk verminderd wordt op het gebied der opvoeding. De Duitsche bisschoppen verwachten van de ouders, dat zij volharden in hun wil hun kinderen in katholieke jeugdorganisaties te doen treden. De bisschoppen deelen in dit op zicht de zorgen der ouders en zullen alles in het werk stellen om hen te steunen bij het ten uitvoer leggen hunner plichten als christenen en opvoeders.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1937 | | pagina 1