DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Luchtmacht aan beide zijden actief.
ALKHAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
iranco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN:
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
No. 81
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
Directeur; C. KRAK.
Woensdag 7 April 1937
Hoofdredacteur; Tj. N. ADEMA,
139e Jaargang
De algemeene toestand.
Alkmaar, 7 April.
In het Zuid-Afrikaansche parlement heeft
oud-minister Malan, de leider der nationalis
tische oppositie, het protest der Duitsche
regeering ter sprake gebracht tegen de
maatregelen, die de Unie in voormalig
Duitsch-Zuidwest had moeten afkondigen.
Malan zeide, dat het mogelijk was, dat een
paar Duitschers te ver waren gegaan in be
tuiging van hun liefde voor het Hitier-
regime, maar dat verontschuldigde de maat
regelen der regeering niet, die volstrekt niet
in het belang van Zuid-Afrika als geheel,
of van het Zuid-West-mandaat in het bij
zonder waren getroffen en die'een leelijken
imperialistischen bijsmaak hadden. De eeni-
ge weg tot oplossing der moeilijkheden was,
samenwerking met de oude Duitsche kolo
nisten in een geest van vrede en vriend
schap.
Minister-president Hertzog antwoordde,
dat zijn regeering steeds alle mogelijke
sympathie had betuigd met het lot der Duit
sche kolonisten, die als gevolg van den oor
log nu in een mandaatgebied moesten leven.
De Duitsche taal was gelijk gesteld met En-
gelsch en Afrikaansch, de Duitschers had
den hun eigen cultureele instellingen kun
nen behouden en tot 1933 had de samen
leving der drie blanke nationaliteiten niets
te wenschen gelaten. Verscheidene Duit
schers hadden het Zuid-Afrikaansch bur
gerrecht verkregen eri dat was de eerste
bron van moeilijkheden sinds het bewind
van Hitier, want eensklaps werden er ook In
Zuid-Afrika een Hitier jeugd en andere bon
den gevormd en de genaturaliseerde Duit
schers hadden last gekregen van hun voor
malige stamgenooten. Dat was zoover ge
gaan, dat eenige Duitschers de regeering te
Berlijn op de toestanden in Zuidwest had
den attent gemaakt en uit het rapport der
door de regeering ingestelde commissie van
onderzoek was gebleken, dat die Duitsche
elementen instructies voor hun gedragingen
ontvingen uit Berlijn. Geen enkele regeering
kan zooiets natuurlijk dulden en de door de
regeering afgekondigde verbodsbepalingen
waren strikt noodzakelijk geweest om den
vrede tusschen de blanke bevolking te waar
borgen. De regeering bleef echter ook nu
nog bereid, om aan werkelijke grieven der
Duitschers tegemoet te komen en zoolang
mogelijk de samenwerking met de Duitsche
elementen vol te houden.
De rede van Hertzog werd in het geheele
parlement goed ontvangen, behalve door
het groepje van 12 man, die de aanhangers
van Malan zijn.
De Cape Times zegt in een hoofdartikel,
dat het Duitsche protest het papier niet
waard is, waarop het is geschreven. Moge
lijk is de Duitsche regeering slecht ingelicht
over de werkelijke feiten, maar als het rap
port der commissie te Berlijn wordt bestu
deerd, dan zal Duitschland geen enkel steek
houdend argument tegen de afgekondigde
maatregelen kunnen inbrengen.
„Wij zouden wel eens willen zien, eindigt
het blad, wat Hitier zou zeggen van de acti
viteit van een dergelijke groep als waarmee
onze regeering te maken heeft, binnen de
Duitsche grenzen!"
In het Duitsche tijdschrift „Heilige Quelle
deutscher Kraft" geeft generaal Ludendorff
thans een beschouwing over een mogelijken
nieuwen wereldoorlog. Hij schrijft dezen
keer het volgende belangwekkende nieuws:
„Indien onder de tegenwoordige politieke
omstandigheden een wereldoorlog zou uit
breken, zou Noord-Afrika een operatie-
tooneel van buitengewone beteekenis wor
den, hoewel de beslissing in ieder geval zal
vallen op het Europeesche slagveld.
Men moet ook rekening houden met het
feit, dat de situatie verschillend is van die
gedurende den wereldoorlog van 1914. Deze
heeft geleid tot militaire operaties in andere
werelddelen, waar zij slechts een beperkt
belang hadden, zooals in Klein Azië.
Het js duidelijk, aldus Ludendorff, dat
ingeval Mussolini een beschermende hou
ding zou aannemen tegenover de pan-Ara
bische beweging de as Berlijn-Rome stevi
ger zou zijn dan ooit".
Ten aanzien van Sovjet-Rusland schrijft
Ludendorff, dat Rusland in alle opzichten
geslóten is".
Thans nog iets over den kerkstrijd in
Duitschland. Het Duitsche Nieuwsbureau
verklaart uit kerkelijke kringen te hebben
vernomen, dat de pogingen van den staat,
vrede in de evangelische kerk te brengen,
belemmerd zijn door een besluit, dat Zater
dag is genomen door de bij den Lutherschen
raad aangesloten landsbisschoppen en de
kerkcommissies van Pruisen en Saksen. Dit
besluit houdt in, dat een zelfstandig bebee-
xend bestuur voor de Duitsche evangelische
kerk gevormd zal worden, dat onder leiding
van bisschop Marahrens zou staan. De lands-
kerken van Mecklenburg, Bremen, Olden-
burg, Slees wij k-Holstein, Thüringen, Anhalt
en Lübeck hebben aan dit besluit geen deeL
De Spaansche revolutie
Italiaansche beschuldigingen aan het adres
van Frankrijk.
Schip met Nederlandsche beman
ning in den grond geboord.
Berichten van rechts melden, dat
Mola's troepen ook gisteren hun op-
marsch naar Durango methodisch heb
ben voortgezet. Het terrein langs den
weg van Ochandiano naar het Noor
den was bij uitstek moeilijk, maar men
hoopt thans het zwaarste deel achter
den rug te hebben. Het persbureau van
de Baskische regeering stelt daar te
genover, dat de regeeringstroepen niet
alleen den vijand het hoofd boden,
doch hem ook aanzienlijke verliezen
toebrachten bij tegenaanvallen. Een
sterke afdeeling Moorsche cavalerie is
na een verbitterd gevecht op de vlucht
gedreven.
Verder wordt van deze zijde gemeld, dat
de onjuiste inlichtingen, welke door de op
standelingen worden verspreid, zelfs hun
eigen aanhangers op een dwaalspoor
brengen. Hierdoor zijn de regeeringstroe
pen erin geslaagd een aantal Duitsche offi
cieren krijgsgevangen te maken, die mis
leid door de rechtsche radio-berichten, zich
naar Urquiola begaven, dat naar zij meen
den in rechtsche handen was. Op hen wer
den belangrijke documenten gevonden.
De vliegtuigen van Mola's troepen heb
ben gisteren weer den heelen dag boven de
hellingen van het Durango-dal gevlogen
en daar bommen geworpen op de vijande
lijke concentraties. Ook zijn strooibiljetten
uitgeworpen met een oproep tot de bevol
king zich ten spoedigste over te geven,
omdat anders heel Biskaje verwoest zou
worden.
Intusschen is aan andere fronten de re-
geeringsluchtmacht niet onwerkzaam ge
weest. Havas meldt daarover uit Madrid-
Begunstigd door schitterend weer hebben
de luchtstrijdkrachten aan het middenfront
Dinsdag hun verkenningsvluchten hervat
evenals hun bombardementen. Er werden
vluchten gemaakt boven alle linies, die van
Aranjuez over Madrid, het Escoriaal en
Guadarrama loopen naar het Noorden van
de provincie Guadalajara. Troepen-cencen-
traties der opstandelingen werden met
bommen en mitrailleurvuur bestookt. De
vliegtuigen keerden vervolgens naar hun
bases terug zonder schade te hebben opge-
loopen tijdens een beschieting door de vij
andelijke afweerbatterijen. De morgen is
door de rechtschen gebruikt voor twee te
gen aanvallen, een in den sector van Ara-
vaca en een in dien van Caranbanchel. Na
de door de regeeringstroepen in dit front-
deel, het centrum van den vijandelüken
weerstand, sedert drie dagen behaalde ter
reinwinsten was het te verwachten, dat te
genaanvallen zouden komen. De aanvallers
slaagden er niet in eenig terreindeel, dat zij
verloren hadden, te heroveren, zoo min bij
den weg van La Coruria als bij Caraban-
chel.
De regeeringstroepen hebben van hun
kant een krachtigen aanval ondernomen,
evenwijdig met de lijn Brunete-Cienpo-
zuelos in het zuidelijke deel van het front
der Jarama. Verscheidene gevechtswagens
werkten met deze actie samen en be
schermde de loyale infanterie. Tegen dit
gemotoriseerd gevechtsmateriaal konden
de rechtschen niet lang stand houden, en
zij trokken terug op hun steunlinie, waar
het geschutvuur hen vastzette. In de eerste
uren van den middag werd de strijd voort
gezet van de veroverde stellingen uit.
Wat ten slotten den sector van Guadala
jara betreft, hier is alleen het geschut
eenigszins actief geweest in verband met
verkenningsvluchten der luchtstrijdkrach
ten.
Italiaansche beschuldigingen tegen
Frankrijk.
De Italiaansche persmanoeuvre, die er in
bestond op Frankrijk de verantwoordelijk
heid te werpen voor een eventueele herzie
ning door Italië van zijn houding ten aan-
Volgens het Duitsche Nieuwsbureau heeft
de beslissing geen eigenlijke beteekenis,
omdat zij in strijd is met de verordening
van den rijksminister van kerkelijke zaken
van 23 Maart, volgens welke de bevoegd
heden der kerkbesturen, die op dat oogen-
blik in functie waren, moeten worden uit
geoefend en geen maatregelen ten aanzien
uój personen genomen mogen worden.
zien van de niet-inmenging in Spanje,
komt dagelijks meer tot uiting. De pers be
reidt de openbare meening voor de publi
catie van buitenlandsche berichten over
z.g.n. Fransche schendingen der niet-in
menging en voorts door het afdrukken van
een soort officieus communiqué, waarin
nieuwe bijzonderheden opeengetast wor
den. In een hoofdartikel beweerde de
Tribuna gisteren de verantwoordelijkheden
vast te stellen en schrijft: „Het is duidelijk,
dat de ontwikkeling van den toestand, een
maand na den dag, waarop alle deuren the
oretisch zouden hebben moeten zijn geslo
ten, een nieuw onderzoek van den toestand
noodig zal maken, aangezien de handhavin:
van eenzijdige neutraliteit zou neerkome'
op een begunstiging van een van beide
partijen".
De Tribuna beschuldigt vervolgens den
Franschen staat „vertrouwd te zijn met de
medeplichtigen van Moskou, den slaaf te
zijn van Rusland en gebonden te zijn door
de verkiezingschantage en -tyrannie", en
verklaart het onduldbaar, „dat verdachte en
onoprechte richtlijnen worden gehandhaafd,
die het leven der volken diep in verwar
ring brengen en uiterst gevaarlijke metho
des instellen in de internationale betrek
kingen".
Andere dagbladen zooals de Corriere
Padano, gaan zoo wer, dat zij Frankrijk er
van beschuldigen onder de valsche vlag der
niet-inmenging een coalitie-oorlog tegen
Duitschland en Italië uit te lokken"
Hetzelfde blad voegt hieraan toe, „wan
neer men kalm het Europeesche panorama
beziet, is men verplicht recht te doen we
dervaren aan de militaire wedergeboorte
van Duitschland en Italië, mogendheden,
die zonder eenige verantwoordelijkheid te
dragen voor de oproerige vernieling van
Frankrijk twee der sterkste bolwerken
voor de orde op het vasteland vormen".
De opmarsch van de regeerings
troepen bij Pozoblanco.
De correspondent van Havas bij de regee
ringstroepen deelt bijzonderheden mede,
over den opmarsch van de regeeringstroe
pen over den weg naar Villa Harta. Een
detachement van de regeeringstroepen na
derde den Chimoraheuvel nabij Villa Harta
en omsingelde hier de opstandelingen. In
j den strijd sneuvelden vierhonderd man van
de rechtschen, driehonderd Duitschers wer
den krijgsgevangen gemaakt, een batterij
luchtdoelgeschut, vier vrachtauto's, talrijke
zware mitrailleurs, een groote hoeveelheid
lichte mitrailleurs, geweren en kisten muni
tie werden buitgemaakt.
De commandant van de opstandelingen
werd gedood op het oogenblik dat hij in een
auto trachtte te ontkomen.
De correspondent van Havas bericht ver
der, dat de regeeringstroepen die ten Zui
den van Pozoblanco opereeren in den avond
tot zes kilometer van de plaats zijn genaderd
na den Col Galatraveno te zijn overgetrok
ken. Van hieruit wordt de geheele vlakte
tot Villa Harta beheerscht, het is de sleutel
positie van dit gebied. De luchtmacht was
zeer actief en bombardeerde onophoudelijk
de stellingen van den tegenstander, vooral
de loopgraven van Villa Harta en Pennaroya
en den weg, welke Pennaroya verbindt met
Puenteoveljuna. Een automobieltransport
munitie van de opstandelingen werd door
de regeeringsvliegtuigen bestookt, met het
gevolg dat verscheidene auto's in de lucht
vlogen.
Ongerustheid over een Hongaarsch
journalist.
Men is ongerust over het lot van den
correspondent van de „News Chronicle" in
Spanje, den Hongaar Arthur Köstler. Na de
verovering van Malaga werd hij door de
opstandelingen gearresteerd onder beschul
diging van spionnage. Eerst werd beloofd
dat hij zou worden vrijgelaten, doch later
werd verklaard, dat het „onmogelijk" was
hem vrij te laten. Dit woord en het feit,
dat Köstler geen enkel teeken van leven
aan de buitenwereld mocht geven, zelfs
niet aan zijn vrouw die te Londen woont,
ibaart zeer veel zorg.
De „Manchester Guardian" schrijft in
verband met deze kwestie dat allen die
Köstler kennen, het onmogelijk achten dat
hij spionnage heeft gedreven. Köstler was
correspondent te Berlijn tot Hitier aan de
macht kwam. Vermoedelijk werd hij door
een Duitscher, die hem herkend heeft, bij
de junta aangeklaagd en men veronder
stelt dat Köstler op verzoek van den Duit-
schen spionnagedienst gevangen wordt ge
houden.
EEN SCHIP MET NEDERLANDSCHE
BEMANNING IN DEN GROND
GEBOORD?
Door een kruiser van generaal
Franco.
Volgens een bericht van Reuter uit San
tander, zou het stoomschip Andra, op weg
van Gdynia noor Bilbao met een lading
munitie en tanks aan boord, ter hoogte van
Castro Urdiales tot zinken zijn gebracht
door den rechtschen kruiser Almirante
Cervera. De Andra was eind Februari van
Kiel naar Gdnynia vertrokken met een
Nederlandsche bemanning. Te Gdynia
hebben een aantal leden van de bemanning
afgemonsterd, doch vermoedelijk heeft het
schip Gdynia toch verlaten met nog een 14
Nederlanders aan boord.
Het schip heeft een moeilijken tocht ge
maakt, want op 5 Maart werd het met lek
ke vlampijpen te Kopenhagen binnenge
sleept. Na hier gerepareerd te hebben,
werd de reis hervat, doch volgens een be
richt uit Duinkerken van 21 Maart is het
schip daar op dien dag met ketelschade
binnengeloopen. Men verwachtte toen, dat
de reparaties een dag of tien in beslag
zouden nemen.
Bevestiging van het bericht dat het schip
in den grond is geboord ontbreekt tot dus
verre, omtrent het lot van de bemanning
is dus evenmin iets bekend.
De Andra is een schip van 2000 ton, het
voer oorspronkelijk onder Duitsche vlag en
droeg toen den naam van Indra. Het schip
is in 1922 te Hamburg gebouwd. Wachs-
muth en Krogsman, de Duitsche eigenaars
van het schip, hebben het naar Panama
verkocht.
De lading.
Wij vernemen nader, dat de Andra o;
weg was van Santander naar Swansea met
een lading erts. Uit deze informatie blijkt,
dat het schip de. lading, die het te Gdynia
had ingënomen, reeds gelost had. Een be
vestiging van den ondergang van het schip
is intusschen nog niet gekomen.
Het schip behoort toe aan de Société
Socdecote Panama.
NIEUWS IN 'T KORT.
Stakende leerjongens. - De staking van
leerjongens, die was uitgebroken op de
scheepswerven te Glasgow, heeft zich giste
ren uitgebreid tot de werven te Greenoch,
waar honderden jongens het werk hebben
neergelegd.
Britsch schip gezonken. - Hedenoch
tend is in dichten mist het Britsche mail
schip „Taranaki", metende 8400 ton, nabij
Blackhead (Wigtownshire) in botsing geko
men met het 1500 ton metende Britsche
schip Lairdsmoor. De Lairdsmoor is gezon
ken, nadat passagiers en bemanning door
de Taranaki aan boord waren genomen. De
Taranaki is op weg naar Liverpool.
Dorp bedreigd. - Het Syrische dorp
Akoera in Voor-Libanon wordt reeds dagen
lang door groote aardverschuivingen geteis
terd. Verscheidene huizen zijn ingestort.
De lucht wordt door uitstroomende zwavel
dampen verpest.
Dreigende staking. - In Denemarken
dreigt een groote stakingsbeweging. De
voorstellen van den rijksbemiddelaar, die
onder meer belangrijke loonsverhoogingen
voor de betrokken groepen arbeiders bevat
ten, zijn gistermiddag door de werkgevers
van de hand gewezen, waarbij in het bij
zonder de geëischte concessies voor de
arbeiders in de ijzerindustrie en het bouw
bedrijf beschouwd werden als onaanvaard
baar. Wanneer alsnog niet de een of andere
bemiddeling tot stand komt, zullen Zater
dag 70.000 tot 80.000 arbeiders het werk
neerleggen.
Geladen bom. - Eenige kinderen, die
bij een Engelsch "orpje in Heampshire roo-
vertje speelden, vonden gisteren in een
dicht boschje kreupelhout een geladen
bom uit een vliegmachine, die, nadat zij
door de politie was vervoerd en onderzocht
nog van het kaliber bleek te wezen, dat in
den wereldoorlog gebruikt werd. Een
luchtvaartdeskundige zal een nader rapport
uitbrengen.
De Avenue Foch. - De vestiging van
café's e.d. in Parijs aan de Champs Elysées is
niet te stuiten geweest. Later kwam verzet
tegen het plan er een aan de Avenue Foch
te openen, die uls Avenue du bois de
Boulogne wereldfaam genoot en geniet. Het
gemeentebestuur heeft die vrees bezworen.
Sinds 1854 rust er een servituut op deze
laan, dat er de uitoefening van elk bedrijf
verbiedt en dit verbod geldt nog.
Rampzalige hongersnood in China. -
Meer dan tienduizend menschen in de
Chineesche provincie Tsjetsjouan zijn sinds
1 Januari j.L den hongerdood gestorven,
volgens de mededeelingen verstrekt door
de regeeringscommissie van onderzoek. De
toestand in deze provincie wordt geleidelijk
erger. Gemiddeld komen per dag eenige
honderden menschen van honger om.
De Vlissingsche malversaties.
Milde voorwaardelijke straffen
opgelegd.
Collectanten vrijgesproken.
Heden deed het Haagsche gerechtshof
uitspraak in de zaak tegen den Vlissing-
schen oud-wethouder P. G. L. en den
secretaris-penningmeester van Maat
schappelijk Hulpbetoon W. de W., die in
deze functies te Vlissingen verschillende
malversaties hadden begaan ten nadeele
van het Crisis-comité en van Maat
schappelijk Hulpbetoon.
Door de Middelburgsche rechtbank
waren zij veroordeeld tot gevangenis
straffen van resp. 6 en 4 maanden.
In hooger beroep had de procureur-
generaal deze straffen voorwaarde
lijk geëischt met een proeftijd van drie
jaar en voor de W. bovendien nog een
geldboete van 40.
W. de W. werd door het gerechtshof
veroordeeld tot een voorwaarde
lijke gevangenisstraf van én maand
met een proeftijd van 3 jaar en een
geldboete van 20 subs. 10 dagen hech
tenis.
De oud-wethouder P. G. L. werd ver
oordeeld tot een voorwaardelijke
gevangenisstraf van twee maanden
met een proeftijd van 3 jaar.
Hierna hadden terecht gestaan de
Vlissingsche collectanten H. V., C. G. en
A. B., die op onrechtmatige wijze goede
ren uit de opslagplaats van het Crisis
comité hadden meegenomen.
De Middelburgsche rechtbank had hen
wegens diefstal veroordeeld ieder tot
een gevangenisstraf van één maand.
De procureur-generaal eischte in hoo
ger beroep deze straffen eveneens
voorwaardelijk.
Heden werden zij door het Haagsche
gerechtshof vr ij gespreken.
Kinderrijk gezin. - Te Pees in Hon
garije is de vrouw van een spoorwegarbeider
verblijd met de geboorte van haar 23sten
zoon! De echtgenoote van den rijksbestuur
der zal meter van het pas geboren kind zijn.
In de gevangenis. - Het Noorsche
radio-station Vadsoe heeft van een Finsch
station bericht ontvangen, dat vier Noor
sche visschers die in de Sovjet-Russische
wateren waren verdwaald en zich naar de
Finsche haven Vaidalahti hadden begeven,
in de militaire gevangenis daar ter stede
zijn opgesloten.
OVEREENSTEMMING IN DE
AUTOMOBIEL-INDUSTRIE.
De staking bij Chrysler beëindigd.
De staking bij Chrysler is geregeld met
een overeenkomst tusschen Chrysler en Le-
wis, welke gisternacht om vier uur Green-
wichtijd is geteekend, onder voorwaarde
dat de overeenkomst wordt erkend door den
bond van arbeiders in de automobiel-in
dustrie.
De maatschappij belooft geen organisatie
te steunen, welke den bond zou kunnen on
dermijnen en de bond belooft dat geen „sit-
down"-stakingen meer gehouden zullen
worden, zoolang de overeenkomst van
kracht zal zijn, n.1. tot 31 Maart 1938. De
staking wordt beëindigd en het werk zal on
middellijk worden hervat. Verder zullen
morgen te Detroit verdere besprekingen
worden gevoerd tot regeling van de kwes
ties, welke niet zijn geregeld bij deze over
eenkomst.
DE VERKIEZINGSSTRIJD IN BELGIE.
Minister-president van Zeeland over
het communisme.
Minister-president van Zeeland heeft het
woord gevoerd op een verkiezingsvergade
ring waar hij de Vlaamsche kwestie ter
sprake bracht. De oplossing van dit vraag
stuk, zeide hij, zal met goeden wil gemak
kelijk zijn. Hij protesteerde met verontwaar
diging tegen het gisteren uit onbekend ge
bleven bron verspreide gerucht, volgens het
welk hij de overeenkomst tusschen Rex en
de Vlaamsche nationalisten zou hebben
goedgekeurd.
Van Zeeland voegde hieraan nog toe: men
is zelfs zoover gegaan den persoon van den
koning in deze aangelegenheid te betrekken.
Na de staatshervorming, die „tot rijpheid
is gekomen en geleidelijk zal worden ver
wezenlijkt" te hebben besproken, zeide de
minister-president, dat de beste methode om
op doeltreffende wijze te strijden tegen het
communisme was met alle kracht te strijden
tegen de ellende.