DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
De troebelen in N. W. Britsch-lndië. Wat gebeurde er met de officieren van de „Andra"?
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
Ho. 93
Pi. nurmner besLat ui. drie bladen. Directeur: C. KRAK. Woensdag 21 April 1937
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
De algemeene toestand
Alkmaar, 21 April.
De wereld schijnt eindelijk tot het besef
te komen, dat de bewapeningswedloop en
het sabelgerinkel toch niet de beste factoren
zijn voor het geluk en de welvaart der vol
keren, maar dat een vrije handel zonder een
tarfevenoorlog een betere oplossing is voor
den wereld-vooruitgang.
Ii dit verband moeten wij het onderhoud
tusichen Hitier en Lansbury (men zie ons
nunmer van gisteren!) zien, want tenslotte
betekent dit onderhoud niet veel anders
dai een poging, om de economiscne samen-
weking tusschen de landen in betere banen
te >rengen.
Over dat onderhoud behoeven wij hier
wehig meer te zeggen; de inhoud mag be-
kerl worden verondersteld. Er moge alleen
noj even op gewezen worden, dat Duitscli-
larf als 't ware met den dag meer begrijpt,
dal het niet geïsoleerd kan blijven, maar
dai het een schakel moet vormen in den ke-
ter van den wereldhandel.
let onderhoud tusschen Hitier en Lans-
buy heeft uiteraard de belangstelling ge
ha< van de geheele internationale pers
vocal Hitler's verklaring, dat Duitschland
berid is aan een persconferentie deel te
neren, die een poging zal moeten doen om
te :omen tot economische samenwerking,
dit op voorwaarde, dat Roosevelt of een
ancr groot man daartoe het initiatief zal
neren, heeft de aandacht getrokken.
I Engeland is men met Hitler's verkla-
rin natuurlijk ook ingenomen, maar men
zoudaar gaarne met nadere bijzonderheden
opïe hoogte worden gebracht. Men heeft
boendien in Engeland opgemerkt, dat
Hiler's voorstel beperkt is tot economische
besprekingen.
Jtusschen is de naam Roosevelt genoemd;
mar uit Washington komt het bericht, dat
mei daar op het oogenblik geen stappen
var Roosevelt verwacht. Volgens het Fran-
sche persbureau Havas is men in Amerika
van meening, dat de economische vraag
stukken niet zonder voorbereiding kunnen
worden opgelost en daartoe is noodig, dat
men eerst tot internationale overeenstem
ming zal moetefi komen ten aanzien van de
bewapeningen.
Men acht dus aldus Havas het Duit-
sche gebaar praematuur.
Hieruit moge dus blijken, dat wil
Duitschland resultaten boeken, het eerst de
vrees zal moeten wegnemen, dat het een
vryer handelsverkeer zou nastreven om op
goedkoope wijze de benoodigde oorlogsma
terialen te kunnen verkrijgen, een vrees,
dat bij sommige landen nog bestaat.
Na het onderhoud, dat Lansbury met Hitier
heeft gehad het duurde meer dan twee
uur heeft de Engelsche staatsman voor de
radio te Berlijn een rede gehouden, die naar
Engeland is overgebracht. Lansbury zeide
dat het onderwerp van het gesprek en van
het memorandum dat Lansbury vooraf Hit-
Ier had doen toekomen een aanmoediging
was, opdat de Duitsche Rijkskanselier steun
zou verleen en aan een voorstel tot het hou-
lïen van een nieuwe wereldconferentie, ten
einde de wegneming der oorlogsoorzaken t.e
bespreken.
De Engelsche regeering zal het resultaat
van Lansbury's besprekingen ernstig bestu-
deeren, maar, aldus wordt van officieele
zijde medegedeeld, een zeer zorgvuldige
voorbereiding zal noodzakelijk zijn. Een
dergelijke conferentie moet niet beginnen
voordat alle deelnemers zich een duidelijke
voorstelling hebben gemaakt van het doel
dat men nastreeft.
I]
139e Jaargang
De organisatie van het bestuur in het
grensgebied schiet te kort.
Zijn zij allen ter dood gebracht!
Dr. Schacht, de Duitsche rijkspresident
tat economische zaken, heeft gisteren ter
gregenheid van den verjaardag van Hitier
ee rede gehouden, waarin hij een overzicht
ga: van hetgeen het nationaal-socialisme
op économisch en monetair gebied heeft
berikt.
B minister zeide o.a., dat de tot dusver
gevlgde methode van controleering der
kajjtaalmarkt nog jarenlang zou moeten
wolen toegepast, tot de verschillende spe
cial uitgaven van het Rijk geconsolideerd
z\jrf
üze geheele valutapolitiek, aldus dr.
Sclicht, is er op gericht, het loon- en prijs-
peïen daardoor de koopkracht onze valuta
sta|el te houden. Wy zijn er als eenige
grdte mogendheid in geslaagd, de pariteit
varonze munt te handhaven.
Bt buitenland, vervolgde Schacht, heeft
onsdoor ons de terugbetaling der schulden
zooeel mogelijk te bemoeilijken, door be-
sclrmende rechten en contingenteeringen
en oor het voeren van een boycot-hetze, ge
dingen onze deviezenwetten steeds meer
te ërscherpen en voor alles onze buiten-
lansche handelspolitiek grondig te herzien.
minister vervolgde, dat het ondenkbaar
is, lit den tegenwoordigen valuta-chaos te
geiken, zoolang niet een verstandige rege-
lin der internationale schulden, der inter
ns nale economische schulden, der in ter-
De „Times" dringt aan op speciale
troepenafdeelingen.
Naar de Times in een hoofdartikel op
merkt, is er tot dusver nog geen blijk,
dat de z.g.n. luchtblokkade van Waziris-
tan eenige uitwerking heeft gehad op
den geest van de opstandelingen. Wel
is er sinds den aanval op een Britsch
convooi bij Jandola op 9 en 10 April
geen groot gevecht meer geleverd, maar
het af en toe beschieten van kampen en
piketten en andere vijandige daden
duurt voort. De heele belangrijke groep
Tori Khel van de Wazirs is thans in op
stand; afdeelingen van andere stammen
sluiten zich bij de opstandelingen aan en
het ziet er niet naar uit, dat de lucht
aanvallen de jonge heethoofden meer
geneigd maken te luisteren naar den
raad van de Maliks, oftewel de ouder- I
lingen van de stammen.
wonderen van dapperheid, doch slagen
niet in een doel te bereiken, dat alleen on
der vreedzame omstandigheden te bereiken
zou zijn geweest. Een nieuwe poging dit
doel 's nachts te bereiken leidt tot een groot
verlies aan munitie en warme kleeren, ten
gevolge van een paniek onder de paarden ii
de duisternis, en de stokebranden krijgen
gelegenheid nieuwe olie op het vuur te wer- st0omschip, dat ongeveer drie weken gele
en door het magische woord plundering te den nabij Ènbao door een nationalistischen
spreken. kruiser tot zinken is gebracht. Het schip.
De briefschrijver komt tot de conclusie, dat naar beweerd wordt, munitie aan
dat het bestuur in Waziristan niet J 1
TRAGISCH NIEUWS.
Op verzoek van „De Telegraaf" heeft de
speciale correspondent van de „Daily
Telegraph" té St. Jean de Luz, Pembroke
Stephens, een onderzoek naar het lot der
bemanning van het onder Panameescne
vlag varende s.s. „Andra" ingesteld.
Deze journalist deelt uit Santander het
volgende mede:
Ik heb thans informaties ontvangen om
trent het lot van het Nederlandsche
Doodden aameg van wegen en tet de"" Pimama V°enie'
deugt.
- 2even was in staat de nationalistische blokkade
van toelagen aan hoofden krijgt men geen te breken en zijn lading te lossen, maar
heethoofden eronder en zoolang men het ,oen het weer vertrok, lag de nationalis-
ged.00gt' moet men °P tische kruiser op de loer en opende het
vuur, waardoor het schip tot zinken werd
bloedvergieten blijven rekenen. Ook de mi- vuur, waaraoor net scnip tot zinken werd
litaire organisatie aan de grens deugt niet, gebracht. De bemanning werd door den
dat is twee jaar geleden in Mohmand ge
bleken en -
kruiser opgepikt en naar San Sebastian
nu weer in Waziristan. Overal, gebracht,
waar men ongeschoolde troepen heeft uitge- Het bleek, dat zich aan boord een
zonden tegen de stammen, heeft dat tot een Spaansch regeeringscomité bevond, be-
ramp geleid. Onder ongeschoolde troepen staande uit drie leden. Dit comité schijnt
verstaat de schrijver zoowel aanvoerders, de munitie in het buitenland te hebben
die geen voldoende ervaring hebben van de gekocht.
toestanden aan de grens, als eenheden die
Gezien dezen toestand, neemt de Indische
militaire overheid verstandiglijk geen risi
co op zich. Zij trekt een groote troepen
macht samen om aan de bedreiging het
hoofd te bieden. Het grootste deel van de
eerste Indische divisie is thans bezig het op
standige gebied in te sluiten en als de con
centratie van deze troepen voltooid is, zullen
er zes brigades infanterie beschikbaar zijn
om tegen de oproerlingen op te trekken. Al
dus is de toestand na vijftien jaar militaire
bezetting en z.g.n. burgerlijk bestuur.
Het blad drukt een brief af van iemand,
die den toestand in Waziristan goed kent.
Hij gaat de geschiedenis nog eens na, die on
geveer en jaar geleden begonnen is door de
ontvoering van een Hindoe-meisje uit Ban-
nu door een Pathan, die met haar getrouwd
is. Dit is een geschiedenis, die zich meer
heeft voorgedaan en die al meer aanleiding
tot ooi-logen heeft gegeven. Waarschijnlijk
met het oog hierop besluit de plaatselijke
overheid het huwelijk goed te keuren, doch
het Hof van Appèl, dat ver weg zetelt, ver
nietigt dit besluit. Dat de ouders van het
meisje in beroep gingen, is te begrijpen. In
haar eigen welvarende Hindoe-kringen ver
tegenwoordigt het kind een zekere gelds
waarde en nu is zij gestolen door een man
zonder een rooien duit. Het gevolg van de
uitspraak van het hof is, dat het meisje ont
voerd wordt naar de Punjab, buiten het be
reik van den echtgenoot. Dit wekt ongenoe
gen in de kringen van den Pathan en de jon
ge mannen komen in opstand. De Maliks,
die een toelage van de regeering krijgen om
de orde te handhaven, en die bang zijn om
te duidelijk hun onmacht te toonen, verber
gen den waren staat van zaken, maar vra
gen de regeering een vreedzame colonne te
zenden om de kracht van de Britsche wapens
toonen en de onrustige jeugd tot kalmte
bewegen.
Pas op het laatste moment onthullen de
Maliks den waren staat van zaken aan de
betrekkelijk jonge ambtenaren ter plaatse.
Dezen, niet gedachtig aan de gebeurtenissen
van vijftien jaar her, slaan de waarschu
wing in den wind en zij trekken onvoorbe
reide troepen uit tot vlagvertoon op een
ochtend om 8 uur. Twee uur later moeten
zij vechten voor hun leven. Zy verrichten
De leden van dit comité en alle officie
ren van het schip werden door de militai
re rechtbank berecht, ter dood veroordeeld
en geëxecuteerd. De overige leden der be
manning werden naar het concentratie
kamp voor buitenlanders t e Salamanca
overgebracht. Hun werd de doodstraf niet
opgelegd, omdat de militaire autoriteiten
te San Sebastian van oordeel waren, dat zij
geen rol hebben gespeeld in den aankoop
van munitie in het buitenland.
Pembroke Stephens deelt voorts mede,
dat hij bij de marine-autoriteiten te Sar»
Sebastian geen inlichtingen omtrent de op
varenden kon krijgen, doch dat de hierbo
ven genoemde feiten hem door een mili
taire autoriteit zijn medegedeeld.
Inmiddels doen zijn mededeelingen vree
zen, dat althans een deel der bemanning
van de „Andra", t.w. de officieren, hun
avontuurlijke reis met den dood hebben
voor een beperkte krijgsverrichting van ver
afgelegen plaatsen hierheen worden gezon
den. Zoolang men niet breekt met het sy-
steem van een leger, dat overal te gebrui- e 00Pen- hpctnnd
j n u i i T-i i De bemanning van de „Andra bestond
ken is en dat telkens na betrekkelijk korten v van de reederij S(>e.
t„d van s andplaats verwisselt, bluft men J Ant uit zeventicn Neder-
voor dergelijke verrassingen staan. Men zou
j landers en zes Polen,
voor de grens een speciale afdeeling moeten
hebben, die het land en het volk leert ken- Relaas van kapitein der „Autom".
nen en in staat is voortdurend de bevol- De laatste Nederlanders, die nog met de
king in bedwang te houden. bemanning van de „Andra" gesproken-
De Times sluit zich bij de opvattingen van hebben, zijn de opvarenden van de „Autom'
den schrijver aan en beveelt met hem de Panameesch vrachtschip met Nederland
ontwapening van de grensstammen aan. Wat sche bemanning gelijk de „Andra"
in Afghanistan mogelijk is gebleken, moet geweest. De „Autom" was te Santander
in Britsch-lndië, waar de regeering over toen ook de „Andra" daar was, en kort
meer geld en grootere militaire macht be- elkaar verlieten beide schepen deze haven,
schikt, evenzeer mogelijk zijn. De „Autom" ilaagde er in Bilbao te berei-
Omtrent den staat van zaken in het on- ken; hoe dat gebeurde en hoe de opvaren-
rustige gebied zelf meldt de correspondent den op de hoogte kwamen van het lot der
m. 7 „Andra" vertelde de kapitein van de gis-
van de Tunes te Simla, dat een groot aantal teren in Amsterdam aangekomen „Autom'
Wazirs en Mahsuds bij het gebruikelijke ge- de heer Catlender, ons in een onderhoud,
bed op Vrijdag door den fakir van Ipi zijn dat wij na zijn aankomst met hem hadden,
opgezet zich te verzetten tegen de regee- Het *s ons' 200 yertelde hij, zonder licht,
ring. Een groote troep opstandelingen moet "binnen
zich verzameld hebben in de buurt van Kaz- te stoomen. Wij hebben daar omstreeks
mak, waarheen de fakir zijn hoofdkwartier
wil overbrengen, dat thans gevestigd b le
Arsalkot in het dal van de Shaktu. Dit wijst
erop, dat de fakir nog altijd tracht den op- liaaC51_
stand aan te blazen, hoewel men zegt, dat in deze
vijf dagen vertoefd, in welken tijd wij de
gelegenheid hadden om te constateeren,
dat de bevolking daar leeft in angst en
vrees voor de bomaanvallen en practisch
haast zonder eten. Tweemaal hebben wy
plaats een luchtbombardement
meegemaakt. De sirene loeit één keer:
Vliegtuigen op komst! weet dan de bevol
king.
de opstandige vergaderingen in Noord-Wa-
ziristan in kracht verminderd zijn tengevol
ge van een gebrek aan levensmiddelen.
In de streek van Spinwam is het rustig en Bankroof in Michigan. - Twee mannen
zijn de verbindingen hersteld. De Tori Khel hebben gisteren een overval gepleegd op
daar schijnen geen nieuwe vijandelijkheden do Eepositors State Bank te Northville in
te wenschen. In Zuid-Waziristand daurente- US A- Z» wis'en te
eigenen tusschen de 4.000 en 20.000 dollar,
gen is op den ochtend van 16 April een aiVorens zij met traangas verdreven wer-
blokhuis te Tiarza, op 28 K.M. van Wana, den.
door Mashuds omsingeld. Hun aanvoerder is De Borholm weer vlot. - HetDeensche
Moela Sjer Ali. Ook in het district Bannu is stoomschip Borholm, dat sinds 12 April bij
Zaterdagavond een plundertocht gehouden Leioes aan den grond zat, is vlot gebracht.
ut. ut. tz-j j-d-z. Het schip is naar Lissabon gesleept, waar
en Vrydagnacht :s in hetzelfde dnrtnct een men h(/zal repareeren.
Hindoe ontvoerd uit een dorp van den stam
Na dezen eersten grooten schrik volgt
opnieuw de sombere klank van de sirene,
tweemaal loeiend, ten teeken, dat ieder,
die kan, zich bergen moet, en eerst na af
loop van het bombardement wordt drie
keer op de sirene geblazen, en dan weet de
bevolking, dat het leed weer een oogen
blik geleden is en dat de vijand rechtom-
keert heeft gemaakt.
Als de sirene zich laat hooren, stormt
ieder op de bomvrije schuilplaatsen af, die
in Santander en ook te Bilbao in over
vloed zijn. De bemanning van de „Autom"
heeft ze slechts van buiten gezien, geheim
zinnige nauwe ingangen, met zakken zand
afgedekt.
Bij onze komst te Santander troffen wy
daar ook de „Andra" aan. De kapitein
was in een uitstekende stemming. Hij was
opgetogen over de prachtig gelukte reis en
gevoelde zich opgelucht, dat hij de aan
dacht van Franco's kruisers had weten le
ontkomen.
Wij zijn daarop in ballast naar Bilbao
gevaren, daar wij voldoende acht geven op
de gevaren, die ons van de zijde der na
tionalisten bedreigden. Het is geraden bij
dergelijke tochten vlak onder den wal door
te varen, hetgeen hier wegens de steile
kusten mogelijk is.
Wee den vaartuigen, die zich aan dit
consigne niet houden! Helaas heeft ook de
„Andra" door verder zee te kiezen zich
aan de bescherming van de kustbatterijen
onttrokken. Niet ver achter ons aan is de
„Andra" opgestoomd op omstreeks 15 mij
len uit de kust. Zij had te Santander ge
lost en voer via Casto Urdialos naar Salto
Caballo met de bedoeling, om daar erts
voor Cardiff te laden. Zoo ver heeft zij het
echter niet kunnen brengen.
Tot mijn schrik las ik in een plaatselijk
blad van Bilbao het volgende korte be
richt:
„De Andra" is acht mijl uit de kust bij
Salto Caballo door de piraten tot zinken
gebracht".
Onmiddellijk ben ik op onderzoek uitge
gaan, in de hoop nadere berichten over den
ondergang van de „Andra" te vernemen.
Het eenige wat ik gehoord heb is dat, wat
kustbewoners my konden vertellen.
Zij hebben n.L gezien, dat de „Almirante
Cervantes" het schip onder vuur nam,
waarna de „Andra" snel neiging tot zin
ken vertoonde. De bemanning van deze
boot bracht zich in allerijl in veiligheid. Zij
brachten de sloep te water en bergden zich
daarin.
Hoewel het vermoeden voor de hand lag.
dat de „Cervantes" deze sloep aan boord
genomen heeft, heeft niemand van de oog
getuigen gezien wat het lot van de beman
ning is geworden.
De „Autom" heeft, na te Bilbao geladen
te hebben, veilig de haven kunnen verla
ten, na zich van te voren van de aanwezig
heid van nationalistische schepen te hebben
overtuigd. De „Hispano", een oud-oorlogs
schip, lag wel in de nabijheid, doch mer.
heeft van haar geen last gehad. Inmiddels
was ook de „Almirante Cervantes", na
haar avontuur met de „Andra", verderop
gestoomd. Niet ver van Bilbao, doch ver
genoeg om de kustbatterijen te ontwijken,
stoomde deze kruiser heen en weer.
Het was zeven uur in den avond, de
„Autom" had haar lichten uitgedaan en
beschermd door de duisternis waagde het
schip het om langs den kruiser in Noor
delijke richting te stoomen. Dat deze toe
leg geheel gelukt is, was voor de beman
ning natuurlijk een groote opluchting, te
meer daar men na de berichten over de
„Andra" natuurlijk eenigszins in een opge
wonden stemming verkeerde.
Bahram Khel.
nationale economische betrekkingen en voor
de verdeeling der grondstoffen is getroffen.
Wij hebben ons steeds weer bereid ver
klaard, met al onze krachten aan een derge
lijke verstandige regeling mede te werker-,
doch tot dusver hebben wij, afgezien van
zuiver platonische bijvalsbetuigingen, weinig
wederliefde ondervonden. Wy hebben hier
uit de consekwenties getrokken en een nieuw
vierjarenplan opgesteld, dat de bestaanc'e
schaarschte aan buitenlandsche grondstoffen
moet verminderen.
Nieuws in 't kort.
Twee koopvaardij-officieren verdwe
nen. - Twee officieren van het tankschip
Een goudmijn ontdekt. - Te Kantsjau,
in het zuiden van de Chineesche provincie
I Kiangsi, heeft men een goudmijn ontdekt
welke een gebied zou beslaan van 1.200.000
vierkante yards. De provinciale regeering
is bezig plannen uit te werken om deze
„Zorozo" van de regeering te VatencïaTda't mijn, welke zeer rijk zou zyn, te exploi-
te Constantza in Roemenië petroleum was teeren-
komen laden, zijn verdwenen. Daar zij Zuid-Amerikaansch hoogterecord. - Ma-
dreigbrieven hadden ontvangen, veronder- joor Raul Sola van de Argentijnsche mili-
stellen sommige bladen, dat zij door aan- taire luchtmacht, heeft gisteren een hoogte
hangers van Franco zijn ontvoerd. Andere bereikt van 10.200 meter en daarmede een
bladen veronderstellen evenwel, dat zij ge- nieuw Zuid-Amerikaansch hoogterecord
deserteerd zyn, gevestigd.
Geen samenzwering tegen Stalin. - Het
Tass-agentschap is gemachtigd de in het
buitenland verspreide berichten tegen te
spreken, volgens welke een samenzwering
tegen het leven van Stalin te Moskou ont
dekt zou zijn. Het is volstrekt onjuist, dat
men bommen zou hebben gevonden onder
de regeeringsloge in den schouwburg.
Ongeregeldheden in Polen. - HetPool-
sche telegraaf-agentschap is gemachtigd, de
berichten tegen te spreken, volgens welke
tijdens stakingsrelletjes te Boryslaw en
Drohobycz drie personen zouden zijn ge
dood.
Politieke aanslag te Warnsdorf. - Bij
Warnsdorf m Noord-Bohemen is in den af-
geloopen nacht een revolveraanslag op den
Sudeten-Duitschen afgevaardigde Franz May
gepleegd. May bleef ongedeerd, doordat de
kogel werd gestuit door de aktentasch die
hy voor de borst hield.
Honderd communisten gearresteerd. -
De politie heeft te Gdingen (Polen) een
honderdtal communisten gearresteerd, die
aan de haven werkten. Twintig hunner zijn
in verzekerde bewaring gesteld.