DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. S. D.A.P. Ir.J.W. ALBARDA ALKMAARSCHE COURANT. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN; Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060- Telef. 3320, redactie 3330. No. 98 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur; C. KRAK. Dinsdag 27 April 1937 Hoofdredacteur; Tj. N. ADEMA. 139e Jaargang De algemeene toestand. Alkmaar, 27 April. Het spreekt welhaast vanzelf, dat de neutraliteitsverklaring van België vooral in Duitschland groote belangstelling heeft gewekt en dat de Duitsche pers en politie zich zeer serieus met deze kwestie hebben bezig gehouden. De Duitsche politieke meening kan on geveer als volgt worden samen gevat: „België is neutraal, maar nog niet onaf hankelijk; België, ontdaan van zijn ver plichtingen uit hoofde van het Locarno- pact, behoort niet meer tot het stelsel van anti-Duitsche bondgenootschappen, het is niet meer het opmarschterrein van Fransch-Engelsche militaire operaties; de nieuwe toestand raakt geheel West- Europa en daarom Duitschland in hooge mate." België is wel neutraal, maar nog niet onafhankelijk! Dat is een belangwekkende Duitsche verklaring, waarin Duitschland er aan herinnert, dat België gebonden blijft door de verplichtingen van artikel 16 van het Volkenbondspact. Dit artikel voorziet in economische en militaire sancties tegen den „aanvaller", alsmede in eventuëele verleening van het recht, dat troepen door het land mogen trekken. De Belgische regeering legt artikel 16 evenals Nederland zóó uit, dat geen lid van den Volkenbond tot deze verplichtin gen gedwongen kan worden, maar hier tegenover staat een Fransche stelling, welke aan het bepaalde artikel een dwin gend karakter toekent. In het door de Belgische regeering uit gegeven communiqué wordt over dit punt niet gerept, zoodat men voor het oogen- blik niet weet, of deze kwestie reeds in eenigerlei vorm is besproken, of dat zij verder bestudeerd en naar een objectieve uitlegging gestreefd wordt, wat voor de verdere, ontwikkeling natuurlijk niet zonder beteekenis kan zijn. Wij hebben, gisteren meegedeeld, hoe verontwaardigd men in Oostenrijk was over het feit, dat een deel der buiten- landsche pers uit de besprekingen te Venetië de verkeerde conclusie heeft ge trokken, dat in de binnenlandsche politiek van Oostenrijk een verschuiving in de richting van de nationaal-socialisten zou plaats vinden. Hoewel die conclusie op zich zelf zeer wonderlijk was algemeen wist men toch, dat de Oostenrijksche regeering en de meerderheid der Oostenrijksche bevol king niets moeten hebben van het nat.- socialisme moet men niet vergeten, dat de conclusie van de Fransche en Engelsche pers, gesteund wellicht door het artikel in de Giornale d'Italia (men zie ons nummer van gisteren), gebaseerd was opde Oostenrijksche pers zelf! Deze toch te beginnen met de officieele Wiener Zei- tung heeft op opvallende wijze de bi- zondere politieke beteekenis van het entrevue van Venetië in het licht gesteld. Het was duidelijk, dat onder deze omstan digheden het na de besprekingen uitge geven communiqué als een maskeering van de werkelijke besluiten zou worden aangezien en tot allerlei combinaties aan leiding zou geven. Het is daarom jammer er» onjuist dat thans dezelfde Weensche bladen net doen of de buitenlandsche com mentaren in het geheel geen rekening houden met de werkelijkheid en alsof zij altijd al gedaan hebben alsof het onder houd tusschen Mussolind en Schuschnigg volstrekt niet belangrijk zou worden en tot geenerlei politieke verrassingen aan leiding zou kunnen geven. Hoe de Weensche pers zich weerde, moge tenslotte nog geïllustreerd worden door de volgende uitlating van „Das Montagpost", die als volgt de Engelsche pers aanvalt: „Het is thans juist 15 jaar geleden, dat Oostenrijk, dat finanieel zoowel als maat- schapppelijk op instorten stond, zich tot Engeland richtte en als antwoord een wei nig geinteresseerd schouderophalen van* Lloyd George kreeg. De ironie van het lot wil dat men thans op de plaatsen, die ongeveer 20 jaar in het geheel geen of een zeer beperkte belangstelling voor de vei ligheid van Oostenrijk toonden, thans het liefst maar direct de Britsche bombar dementsvliegtuigen zouden willen mobi- liseeren." De bespreking te Brussel. Belangrijke resultaten. De Engelsch-Belgische besprekingen, wel ke zich volgens van verschillende zijden ontvangen inlichtingen op een algemeen plan hebben bewogen, hebben tot een be langrijke resultaat geleid. Eden, van Zeeland en Spaak zij het er na de Fransch-Britsche verklaringen onder de tegenwoordige omstandigheden, over eens geworden, dat thans een rustpauze moet in treden en dat moet worden afgewacht, tot dat de omstandigheden voor de verwezenlij king van een pact voor het Westen, binnen welks kader België van Duitsche zijde waar borgen zou vinden, gunstiger zullen zijn ge worden. Tot dan toe zullen de besprekingen tus schen Londen, Parijs en Brussel worden voortgezet met het doel de opening van on derhandelingen te bespoedigen. Deze beslissing zou negatief en voorloopig kunnen schijnen, doch zij heeft toch het voordeel de internationale atmosfeer op te helderen, daar zij de houding van België tamelijk duidelijk aangeeft. Zij verwerpt in feite het vooruitzicht op direcfe onderhandelingen tusschen Brussel en Berlijn, een eventualiteit, welke overigens ver af bleef door de voorwaarden, welke Duitschland verbond aan zijn garantie en wegens de natuurlijke bezorgdheid der Bel gische regeering niet den schijn te wekken zich af te wenden van de beide groote mo gendheden, van welke zij den besten steun verwacht. Zekere waarnemers sluiten nochtans niet de mogelijkheid uit, dat een gedachten- gang, zooals die welke België heeft gebracht tot zijn tegenwoordige houding, opnieuw een dergelijke situatie in het leven zou kunnen roepen, indien de vooruitzichten op een Rijn-pact te langen tijd zouden moeten wachten op een Duitsche garantie aan het Belgische koninkrijk. Ten slotte wijst men op den buitengewoon hartelijken toon der redevoeringen, welke de ministers Spaak en Eden gisteravond heb ben uitgesproken. Naar de meening van welingelichte krin gen zou in geval van nood veeleer op de psychologische elementen dan op formeele teksten moeten worden gerekend. Het bezoek van Eden. Gistermiddag om vijf uur is Eden met zijn vrouw op het kasteel Laeken door den Belgischen koning en koningin Elizabeth op de thee ontvangen. Vernomen wordt, dat de Engelsch-Belgi sche besprekingen gisteravond zouden ein digen met een laatste onderhoud tusschen Eden en van Zeeland. Eden zal eindigen met een laatste onderhoud tusschen Eden en van Zeeland. Eden zou vandaag op het stad huis ontvangen worden en vervolgens een intiem noenmaal bij van Zeeland te Boitsfort gebruiken. Daarna zal hij per vliegtuig naar Londen terugkeeren. Ondanks de in acht genomen discretie meent men toch te weten, dat Eden, van Zeeland en Spaak eensgezind geconstateerd hebben, dat het onder de huidige omstandig heden het beste is een zekere pauze in acht te nemen en gunstige omstandigheden af te wachten om te trachten voor België een Duitsche garantie te krijgen binnen het kader van een Westelijk pact. Men zal de besprekingen tot dit doel voorzetten te Parijs, Londen en Brussel. Aan beide kanten toonde, men zich gisteravond voldaan over de gedachtenwisselingen, die gevoerd zyn. Het Belgische Telegraaf Agentschap melit nog nader, dat men in de omgeving van Eden verklaart, dat de Fngelsche en Belgi sche staatslieden in het algemeen verschil lende problemen hebben bestudeerd, aange zien er eigenlijk geen onderhandelingen ge voerd zijn, maar besprekingen en gedachten- wisselingen, die gevoerd zijn in een vriend schappelijke sfeer en die het voorspel kun nen vormen voor nieuwe besprekingen, Men voegt hieraan toe, dat niet meer hierover gezegd kan worden, teneinde geen verwach tingen te wekken, die ongegrond zouden bljjken. De burgeroorlog in Spanje. Gistermorgen is het bombardement van Madrid met hevigheid hervat. De beschie ting duurde tot één uur in den namiddag. In de nabijheid der Cortes deed zich een sterke ontploffing hooren, gevolgd door andere. Het kaliber der granaten scheen grooter dan gewoonlijk. Er zouden weer doo- den en gewonden zijn. Durango en Eibar door de rechtscheu bezet. Een speciale correspondent van Havas seint uit Vitoria, dat de troepen van gene raal Mola gisteren Durango en Eibar bin nengerukt zijn. De regeeringstroepen zijn den terugtocht begonnen langs den weg Du- rango-Bilbao. Deze beweging werd voltrok ken onder het vuur en de aanvallen van de rechtsche luchtstrijdkrachten. De regeerings troepen hebben 'n zeer groot aantal burgers met zich mede genomen. De blokkade van Bilbao. Het protest van de Engelsche regeering tegen de houding van de rechtsche oorlogs schepen in de noordelijke Spaansche wate ren is erop gebaseerd, dat Vrijdag de Ham ster le en Stanbrook buiten de driemij ls- grens aangeroepen zijn en een schot afge vuurd is voor den boeg van de Macgregor. De Engelsche regeering houdt n.1. vast aan de driemijlsgrens, terwijl de regeering van Franco een zesmijlsgrens wenscht te zien er kend. Het protest van Franco was gistermiddag Londen ontvangen, jetreft. dat admiraal iet Engelsche eskader dat Bilbao niet geb overigens nog niet te Wat het gerucht Blake, de chef van ter plaatse, de regeeting meegedeeld heeft, okkeerd wordt, herin nert men er in officieele kringen aan, dat de beide partijen niet als oorlogvoerend er kend worden, zoodat er heelemaal niet van een blokkade kan sprake zijn. De gedane aanbevelingen waren het uitvloeisel van practische overwegingen. Henderson heeft gisteren in het Lagerhuis gevraagd, of, gezien het gemak waarmee verscheidene Engelsche schepen de haven van Bilbao nu bereikt hadden, de regeering haar standpunt over de doeltreffendheid van de blokkade door de schepen van generaal Franco niet wilde herzien? Onderminister Cranborne antwoordde, dat er ondanks de ervaring dezer schepen nog geen aanleiding was om het standpunt te veranderen dat minister Eden vorige week in het Huis ontwikkeld had. De „Giornale d'Italia" over de niet- inmenging. In een hoofdartikel schrijft de „Giornale d'Italia" over de „gebreken, schendingen en mislukkingen" van het toezicht op de niet- inmenging in Spanje. De eerste zwakte van het stelstel zit vol gens het blad in de bevoegdheid dêr contro leurs, die zich er toe moeten beperken, hun meening of waarneming aan Londen mede te deelen. Londen is ver weg en het is vol gens de „Giornale" meer dan eens gebeurd, dat verdachte schepen zonder controleur aan boord de Spaansche havens bereikten. Het toezicht aan de landgrenzen is verder onvoldoende: het wordt op de spoorwegsta tions uitgeoefend door tien man, op de hoofdwegen door drie man, op de secundai re wegen slechts door één man. Het is duidelijk aldus het Italiaansche blad dat de smokkelhandel langs deze secundaire wegen geschiedt. Het toezicht in de territoriale wateren is nog niet goed ge regeld: schepen uit Marseille komend kun nen Spaansche havens bereiken zonder de territoriale wateren te verlaten en het blijkt, dat de controleurs in dergelijke gevallen niets in de melk hebben te brokkelen. Ten slotte merkt het blad op, dat het toezicht ter zee alleen geldt voor de schepen der staten, die de overeenkomst van niet-inmen- ging geteekend hebben: Spaansche en niet- Europeesche schepen kunnen rustig met smokkelwaren binnenloopen. De toestand in Bilbao. De „France de Bordeaux" deelt mede, dat gistermorgen op het vliegveld Biarritz Parme een vliegtuig van de Air France ge land is, komend van Bilbao. De zes Span jaarden, die met het toestel aankwamen, verklaarden, dat de toestand te Bilbao geens zins wanhopig was en dat Ellorrio door de regeeringstroepen inderdaad ontruimd was. De plaats heeft geen enkele strategische be teekenis, daar de Basken tevoren achter de stad stellingen in gereedheid hadden ge bracht, die zij thans hebben bezet. Tevens verklaarden zij, dat het opgeven van Eibar evenmin gevolgen zal hebben, daar sedert maanden de machines voor de ver vaardiging van wapens naar elders waren overgebracht en aldaar op normale wijze werkten. Zij verklaarden verder, dat de be volking van Bilbao tengevolge van de veel vuldige bombardementen door vliegtuigen der opstandelingen eenige ongerustheid ver toont. Verleden Donderdag werd de stad zes keer op één dag gebombardeerd. De bevolking is zeer ordelijk. Schaarschte van levensmiddelen deed zich gevoelen, doch sedert eenige dagen heeft de komst van Engelsche schepen den toestand wat verlicht. NIEUWE ARRESTATIES IN RUSLAND. Naar uit betrouwbare bron vernomen wordt, is eenige dagen geleden de directeur van de groote opera te Moskou, Moetnych, gearresteerd. Moetnych en Ljadof, de kort geleden gearresteerde directeur van den kleinen schouwburg, zouden in relatie met Jagoda hebben gestaan. Ook de vroegere plaatsvervanger en ver trouwensman van Jagoda in de Gepeoe en latere volkscommissaris der posterijen, Pro- kofjef, zou thans gearresteerd zijn, nadat hij enkele dagen na de arrestatie van Jagoda zonder opgave van reden van zijn functie van plaatsvervangend postcommis- isaris was ontheven. Voorts zyn nog verschillende hooge Ge- peoe-ambtenaren in hechtenis genomen. EEN INTERVIEW MET KONING CAROL. Gevaar voor een burgeroorlog? In een interview, dat koning Carol den specialen verslaggever van het blad „Le Soir", Mark Ravage, heeft toegestaan, gaf hij toe, dat de mogelijkheid van een wijzi ging in de regeering niet uitgesloten is. Ravage sprak den koning over de groote ongerustheid, die in sommige bevolkings kringen, o.a. de joden, bestaat voor een bur geroorlog. Volgens hem verwachtte men in bepaalde kringen, joodsche zoowel als andere, moordpartijen. Ik zeg niet, ant woordde koning Carol hierop, dat het on mogelijk is dat wij morgen of overmorgen in Roemenië moeilijkheden ernstige ge beurtenissen wellicht zullen meemaken. Europa en de geheele wereld maken een tijdperk van ernstige schokken door. Roe menië zou daar moeilijk een uitzondering op kunnen maken. Ik zal echter niet dul den, dat de openbare orde, door wien ook, wordt verstoord. Koning Carol verklaarde voorts ten aan zien van de buitenlansrhe politiek, dat deze ongewijzigd blijft. Voor ons, zeide hij, blijft de Kleine Entente de hoeksteen der poli tiek in dit gedeelte van Europa. HET GEVAL-HIRSCH. De correspondent te New-York van de Daily Telegraph bevestigt het bericht, dat de Amerikaansche regeering zich tot ie Duitsche regeering heeft gewend, in de hoop, het leven te zullen kunnen redden van Helmuth Hirsch, 21-jarig Amerikaansch burger door naturalisatie, die van hoogver raad beschuldigd was in Duitschland en al daar ter dood veroordeeld. De nazi-recht bank, voor welke Hirsch terecht stond, had aangenomen, dat Hirsch geen bepaalde na tionaliteit bezat. Hij was te Stutgart geboren en wordt echter door de Amerikanen als Amerikaansch burger erkend. De Amerikaansche consul te Berlijn heeft in opdracht van de Amerikaansche regeering Hirsch bezocht, die in de gevangenis Plös- stensee bij Berlijn opgesloten zit. De Ameri kaansche regeering hoopt, dat de Duitsche regeering goedertieren zal zijn, evenals in alle vroegere gevallen, waarbij Amerikaan sche burgers in botsing waren gekomen met de wetten op hoogverraad in Duitschland. In al zulke gevallen waren tot nu toe, indien het maar Amerikanen betrof, de beklaagden vrijgesproken of tot verwijdering uit het land veroordeeld. Hirsch zou volgens een bericht uit Duitsche bron hebben bekend. Men had ontplofbare stoffen in zijn bezit gevonden en hij werd ervan verdacht een aanslag te willen plegen op het leven van een hooggeplaatsten Duitscher. OVERSTROOMINGEN IN AMERIKA. Tengevolge van aanhoudende regens. Geheele gebieden van Pennsylvanië, Ohio, Maryland en West-Virginia worden door overstroomingen, welke door de aanhou dende stijgingen van het peil der rivieren veroorzaakt zijn, bedreigd. Deze streken zijn nog niet geheel hersteld van de over stroomingen, welke er in Januari j.1. zulke ernstige schade hebben aangericht. Spoor dijken zijn vernield en bruggen door water massa's meegesleurd. De bewoners der laaggelegen streken ont ruimen hun huizen. Maatregelen genomen. Men veronderstelt, dat de Ohio, wanneer zijn peil in de volgende 24 uur blijft stij gen, zijn hoogsten stand zal hebben bereikt. Het stadsbestuur van Pittsburgh heeft reeds maatregelen genomen om de zakenwijk te doen ontruimen. In Cumberland en Johnstown moest het verkeer worden stilgelegd. Te Orange (Vir- ginia) werd een brug door de watermassa's meegesleurd. Tal van personen zijn ver dronken. EEN NEW-YORKSCHE SENSATIE. Mevrouw Helen Kim Mont was een Oos- tersche actrice. Zij woonde in een luxueuze flat aan Park Avenue te New York en had 150 gasten uit de beste kringen bij zich ge nood op een feest, dat blijkens de uitnoo- diging „ongewoner zou zijn dan te New York nog ooit was vertoond". Toen de gasten zich in de hall van de flat hadden verzameld, liet de gastvrouw zich wachten. Toen men haar ging zoeken, vond men haar dood lig gen in de keuken met een gasslang in open verbinding met de leiding in den mond. De jonge vrouw zij was bekoorlijk en nog slechts 24 jaar lag op den grond in bijna ontkleeden toestand. Mevrouw Mont had, naar bij het politie onderzoek bleek, in den ochtend van den dag een verschil van meening gehad met haar echtgenoot, die haar berispt had over het organiseeren van de partij. Maar nadat de woordenwisseling geëindigd was, was de heer Mont aan zijn werk gegaan en had zich verder met niets bemoeid. Hij had van de tragedie in de keuken niets gemerkt Mevrouw Mont was van Koreaansche af komst, doch geboren in de Ver. Staten. spreekt Donderdag 29 April a.s. in de Korenbeurs. Toegang 15 cl. Werklozen 5 el. Geschenk voor Prinses Juliana en Prins Bernhard. Van Nederlanders in Britsch-Columbia. De Nederlanders, woonachtig in de Canadeesche provincie Britsch-Cclum- bia, hebben besloten, prinses Juliana en prins Bernhard ter gelegenheid van hun huwelijk een stoffelijk huldeblijk aan te bieden. De keus is gevallen op een totem: één voor Britsch-Columbia specifiek sier voorwerp. De Hollandsche Club te Vancouver, de ontwerpster van het plan, heeft de uitvoering daarvan op zich genomen en is zoo gelukkig geweest de hand te kun nen leggen op een zeldzaam schoon, door een Indiaan gebeeldhouwd exem plaar, gemaakt van speciaal voor de ver vaardiging van totems bestemde zwarte rot van Queen Charlotte Island. Het cadeau is op 2 April j.1. met het s.s. „Delftdijk" van de Holland—Ame rika Lijn verzonden en wordt omstreeks 21 Mei a.s. in Rotterdam verwacht. De maatschappij is zoo welwillend geweest, de overbrenging kosteloos op zich te nemen. De totem stelt de legende voor van „Nanasimget" of „De gestolen echtge- noote", het verhaal, in het Nederlandsch vertaald, is bij de totem gevoegd. MILITAIRE DIENSTPLICHT IN DUITSCHLAND. Nieuwe verordeningen. Het Duitsche staatsblad bevat twee ver ordeningen over den militairen dienstplicht. In de eerste wordt bepaald, dat alle Duit sche burgers, die dienstplichtig zijn en in het buitenland verblijf houden, zich op de consulaten moeten dóen inschrijven: deze regel geldt ook voor personen met dubbele nationaliteit. De tweede verordening heeft betrekking op de keuringscommissies. De minister van oorlog zal elk jaar bekend maken, welke lichtingen onder de wapenen zullen worden geroepen. Jongelieden, die arbeidsdienst hebben gedaan, moeten voor de keurings commissies verschijnen, evenals degenen, die in de gevangenis of een concentratie kamp zijn opgesloten geweest. Een zekere groep jongemannen wordt „den dienst on waardig" verklaard, n.1. zij, die tot opslui ting en verlies van burgerlijke rechten ver oordeeld zijn, beruchte weerspannigen en degenen, die door den krijgsraad onwaardig worden geacht. De joden worden bij de re serve geplaatst en behoeven in vredestijd geen dienst te doen. Halfjoden moeten mi litairen- en arbeidsdienst vervullen. Nieuws in 't kort. Een der laatste zeilschepen vergaan. - De Zweedsche bark „C. B. Pedersen", een der weinige zeilschepen, die tot nu toe nog elk jaar met een lading graan aan de „Graanrace" voor zeilschepen van Australië naar Engeland hebben deelgenomen, is na een botsing met het Britsche s.s. „Chagres" bij de Azoren gezonken. De 32 leden tellen de bemanning kon gered worden. Dreigende spoorwegstaking. - Presi dent Roosevelt heeft met het oog op de dreigende staking bij de spoorwegen van den Staat New York een commissie van drie leden benoemd, die den vertegenwoor digers van werknemers en werkgevers hulp moet verleenen bij het zoeken naar een regeling. Een geheel dorp leeggeloopen. - Het door Arabieren bewoonde dorp Hittin bij Tiberias in Palestina is door de autoriteiten van het land gestraft met een gemeen schappelijke boete van 133 pond sterling. Uit protest daartegen heeft, met uitzonde ring van eenige oude mannen en vrouwen, de geheele bevolking het dorp verlaten. Sneltrein in Canada ontspoord. - De sneltrein ChicagoMontreal is gisteren op Canadeesch gebied ontspoord, daar een spoordijk door den hoogen waterstand be schadigd was. De stoker werd gedood en de machinist ernstig gewond. Een geneesheer die te hulp wilde snellen, stortte met zijn auto van een brug omlaag en verdronk.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1937 | | pagina 1