DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Burgerbevolking verlaat Bilbao.
ENGELSCH STOOMSCHIP NA AANVARING
GEZONKEN.
ALKIUARSCHB COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN:
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/b. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telei 3320, redactie 3330.
Ne. 103
Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK.
Maandag 3 Mei 1937
Hoofdredacteur: TJ. N. ADEMA.
139# Jaargong
De Spaansche revolutie
Regeeringstroepen bezetten rechtsche
verdedigingswerken.
MIJKEN VOOR SANTANDER?
Gisterochtend hebben de kanonnen
van Franco voor Madrid gezwegen, doch
in den middag werd het bombardement
hervat. Vooral de Gran Via en de omlig
gende straten werden onder vuur geno
men, doch aangezien de meeste Madri-
lenen in verband met het mooie weer
naar de buitenwijken waren getrokken,
was het aantal slachtoffers slechts ge
ring.
De verdedigingsraad van het Baskenland
heeft te middernacht medegedeeld dat in
den sector Bermeo de resten van de Ita
liaansche brigade zijn vernietigd door de
regeeringstroepen. Vierhonderd man sneu
velden, zeven werden krijgsgevangen ge
maakt en vier vrachtwagens materieel werd
op slagveld verzameld. Bij Guernica en Du-
rango werden aanvallen van de rechtschen
afgeslagen.
Gisteravond is wederom gestreden aan het
front voor Madrid. Omstreeks negen uur be
gonnen de kanonnen van groot kaliber te
bulderen en even later hoorde men ook de
ontploffingen van mortieren en het geratel
van de mitrailleurs. Bijzonderheden ontbre
ken nog. Het gevecht was omstreeks elf uur
in den avond geëindigd.
Bij het inwijden van een stuw in de pro
vincie Cuenza zeide de minister van open
bare werken, Julio Just, o.a.: „Wij zijn een
vreedzaam land en verlangen geen koloniën,
doch wij willen ook geen kolonie worden.
Wh" zijn thans bezig definitief onze onafhan-
kelijk te veroveren en wij houden ons reeds
bezig met de toekomst van ons land. Men
heeft de Spaansche republiek gedwongen
oorlog te voeren.
Spanje bemint den vx-ede, doch na onze
overwinning zal Spanje iets aan Europa te
zeggen hebben. De landen die tegen ons op
treden zullen dan begrijpen, dat zij een ver
keerde politiek dreven".
Regeeringstroepen bezetten het heilig
dom Virgen de la Cabeza.
De speciale correspondent van Havas heeft
een bezoek gebracht aan het heiligdom Vir
gen de Cabeza, even nadat dit, na een beleg
van 9 <4 maand, door de regeeringstroepen
was ingenomen. Driehonderd opstandige ci
viele garden met hun gezinnen tezamen
1200 personen hebben al dien tijd de be
legering doorstaan. De regeeringstroepen
gingen Zaterdagmiddag tot een stormaanval
over, waarbij zij op weinig verzet stuitten,
het leven van de verdedigers van het hei
ligdom, zelfs van hun commandant, heeft
men gespaard.
De commandant, kapitein Cortes, die door
een mitrailleurkogel gewond was, werd on
middellijk door militaire geneesheeren uit
Andujar geholpen. In het bijzonder werd
zorg gedragen voor de vrouwen en kinde
ren. De gevangenen werden naar Andujar
gebracht en vandaar naar Valencia, waar zij
vermoedelijk morgen zullen aankomen; de
mannen zullen hier voor den krijgsraad te
recht staan, de vrouwen en kinderen zullen
hier voor den krijgsraad terecht staan, de
vrouwen en kinderen zullen naar hun bloed
verwanten worden gebracht, of anders el
ders worden ondergebracht.
Bij den laatsten aanval werden vermoe
delijk twintig verdedigers gedood, terwijl
bij vorige aanvallen een veertigtal is gesneu
veld. Bij de bezetting heeft een twintigtal
de vlucht genomen doch hiervan hebben ver-
scheidenen zich weer gemeld.
Men heeft in het heiligdom nog een hoe
veelheid levensmiddelen gevonden, zoodat
honger niet alleen de reden van overgave
was. Gedurende het beleg zijn 22 kinderen
geboren. Het beeld van de H.H Maagd is
door de verdedigers verborgen en nog niet
gevonden.
Het Sanctuarium is- een geweldig gebouw,
dat op 19 K.M. ten noorden van Andujar op
een heuvel is opgetrokken. Het hoofdge
bouw is een soort versterking, welke om
ringd is door dikke muren. Bovendien is er
een kluizenaarswoning, waar een beeld van
de Maagd is opgericht, die er haar naam aan
heeft gegeven.
Op 18 Juli 1936 zijn eenige officieren en
manschappen van de civiele garde, die zich
bij den opstand hadden aangesloten, er bij
eengekomen. Zij hebben ér een garnizoen
gevormd. Bovendien bevonden zich er eeni
ge families, terwijl de opstandelingen eenige
bewoners van de streek den commandant
Nufuentes en diens zoon in gijzeling stelden.
Nufuentes nu is er ïn geslaagd gisterochtend
te ontsnappen en de linies der regeerings
troepen te bereiken. Een gedeelte der op
standelingen had de boerderij Ugar Nuevo,
welke zich op 5 K.M. van het heiligdom be
vindt, in bezit genomen.
De beide plaatsen waren langs boschpa
den te bereiken.
De stelling werd langen tijd als onneem
baar beschouwd. De bezetting was rijkelijk
van wapens en munitie voorzien. Bovendien
waren voor de dikke muren goed versterkte
loopgraven aangelegd.
Sinds drie maanden was de aandacht van
het hoofdkwartier der regeeringstroepen op
deze stelling gericht. Na den opmarsch der
regeeringstroepen lag de stelling nog dertig
K.M. achter de linies. Geleidelijk naderden
de regeeringstroepen. Zij sloten de stelling
meer en meer in. Het was hun bedoeling de
bezetting door honger tot overgave te dwin
gen.
De vliegtuigen der opstandelingen voorza
gen de bezetting evenwel van levensmidde
len, doch ook aan de ravitailleering langs de
zen weg kwam een einde, daar een eskader
jachtvliegtuigen der regeering de actie der
rechtsche vliegtuigen onmogelijk maakte. De
toestand werd op den duur onhoudbaar.
Gisterochtend gingen de regeeringstroepen
tot den aanval over. De tegenstand was niet
zeer hecht en na" een gevecht van eenige
uren heschen de opstandelingen de witte
vlag. Zij gaven zich over. Er zijn 250 man
schappen der civiele garde met eenige of
ficieren gevangen genomen. Bovendien be-
bonden zich in het heiligdom eenige honder
den vrouwen en kinderen.
De gevangenen zijn naar Andujar over
gebracht.
Madrid opnieuw gebombardeerd.
Zaterdag werd den geheelen dag voort
durend gebombardeerd. Reeds kort na zons
opgang was de artillerie der opstandelingen
in actie gekomen. Vooral de binnentad heeft
het moeten ontgelden. De aangerichte schade
is wederom aanzienlijk, terwijl, naar tot nu
toe bekend is, 15 personen om het leven zijn
gekomen en 45 werden gewond.
Volgens de schattingen van het Roode
Kruis zijn in de drie weken, dat het bom
bardement reeds duurt, 600 personen gedood
en ten minste 3000 gewond.
Ondanks dit bombardement was het- aan
het eigenlijke front van Madrid rustig.
De regeeringstroepen aan het front van
Jarama hebben een aanval ondernomen; de
bezetting van Madrid zelve heeft, voor zoo
ver zij niet direct betrokken was bij de
luchtverdediging, een betrekkelijk rustigen
dag gehad, welke, voor zoover dat mogelijk
was, gewijd was aan de viering van den
eersten Mei.
De strijd in het Noorden. Weer twee
Italianen gevangen genomen.
De regeeringstroepen hebben Zondagoch
tend de tijdens de gevechten gevallen ge
wonden verzorgd en de dooden begraven.
Er zijn gisteren twee Italianen gevangen
genomen op wie belangrijke papieren zijn
bevonden. Een hunner, Algelo Pelises van
het zesde Italiaansche bataljon is op 1 Fe
bruari te Cadiz aangekomen. Hij verklaarde,
dat generaal Piassoni het bevel voert over
de Italiaansche troepen en dat alle officie
ren der Italiaansche eenheden Italianen zijn.
Zaterdag in 2 uur tijds bij de gevechten
gisteren in twee uur tijds bij de gevechten
200 gesneuvelden hadden en dat zij een
groot aantal gewonden op het slagveld heb
ben moeten achterlaten.
De gevonden documenten bewijzen, dat
de militaire organisatie tot in bijzonderheden
op Italiaanschen leest geschoeid.
Twee Spaansche krijgsgevangenen die gis
teren den vuurdoop ondergingen, hebben de
verklaringen van den Italiaan bevestigd.
De ontruiming van Bilbao.
De Britsche consul, Stevenson, heeft
Aguirre, den voorzitter der regeering van
het Baskenland, in kennis gesteld met het
besluit der Britsche regeering om de sche
pen, welke het niet-strijdende deel der be
volking van Bilbao wegvoeren, op zee te
beschermen. Ter gelegenheid van den len
Mei waaien in Bilbao de vlaggen van de
openbare gebouwen, van de zetels der poli
tieke partijen en van de arbeidsorganisaties.
Het werk gaat normaal zijn gang.
De prefect van het departement van de
Gironde heeft de gemeentelijke autoriteiten
van Verdon en Pauillac medegedeeld, dat
eenige duizenden vluchtelingen uit Bilbao
zullen aankomen. Maatregelen worden ge
nomen om deze menschenmassa te herber
gen, totdat zij verder kunnen worden ver
voerd. Er is voornamelijk sprake van vrou
wen, kinderen en ouden van dagen.
De kapiteins van de negen Britsche sche
pen, welke op het oogenblik in de haven
van Bilbao liggen, hebben in een conferentie
met den Britschen consul erin toegestemd
zooveel kinderen uit Bilbao naar Saint Jean
de Luz te brengen, als hun- dekken en rui
men kunnen bergen.
Alle havens in de buurt zijn verwittigd
van de komst van schepen waarmede uit
Bilbao geëvacueerde Spanjaarden zullen
arriveeren.
De militaire overheid zal de geëvacueerden
aan een geneeskundig onderzoek laten on
derwerpen en hen van voedsel en andere
benoodigdheden voorzien voor hun vertrek
naar de verschillende steden, waar zij on
derdak zullen worden gebracht.
Mijnen voor de haven van Santander?
De bevelhebber van de Britsche oorlogs
schepen, welke voor de kust van Noord
Spanje gestationneerd zijn, heeft den auto
riteiten van de haven van La Pallice draad
loos gemeld, dat zich voor de haven van San
tander tusschen 3 graden 35 N.B. en 4 graden
W.L. zeer waarschijnlijk een mijnveld uit
strekt tot mogélijk vijf mijlen uit de kust.
De viering van den eersten
Mei.
In Moskou.
Reeds hedenochtend vroeg trokken groe
pen arbeiders naar het Roode plein, waar
om 10 uur de parade van de troepen van het
garnizoen zal beginnen. De troepen defilee-
ren voorbij den volkscommissaris van oor
log, maarschalk Worosjilof.
Worosjilof heeft een dagorder uitgevaar
digd, waarin hij het roode leger geluk
wenscht met den eersten Mei.
In Berlijn.
In geheel Duitschland zijn héden ter ge
legenheid van de viering van den eersten
Mei de straten in alle steden en dorpen ver
sierd.
In Berlijn was het reeds vroeg in den
ochtend druk, de Hitlerjeugd hield om half
negen in het Olympisch stadion een demon
stratie, waarbij Hitier en de rijks jeugdlei
der aanwezig waren. In het stadion waren
120.000 jongens en meisjes vereenigd.
Hitier hield een toespraak tot de verza
melde jeugd. Hij wees erop, dat de nationale
eenheid, waarvoor meer dan duizend jaar is
gestreden, thans een feit is geworden. De
jeugd is garant, dat deze eenheid blijft be
staan. Daarom wordt de versplintering in
de jeugd opgeruimd. Er bestaat één Duitsch
volk en daarom kan er ook slechts één Duit-
sche jeugd met één Duitsche opvoeding be
staan. Zij die hopen dat toch nog eens de
tijd zal komen, dat men, beginnend bij de
jeugd, het Duitsche volk weer uiteen zal
drijven, vergissen zich.
Hitier zeide verder een gezonde jeugd te
verlangen, gezond naar lichaam en ziel. Een
jeugd, die offers weet te brengen, die open
en eerlijk is. Ieder zal in het derde rijk den
maarschalkstaf in den ransel dragen, zoo
wel militair als politiek, doch niemand kan
bevelen, die niet zelf gehoorzamen heeft ge
leerd. Deze jeugd zal sterker zijn dan de
vorige. Want zij zal van begin af leeren ge
hoorzamen en trouw, fatsoenlijk en eerlijk,
moedig en vastberaden, doch ook jong te
zijn.
Te Brussel.
Ter gelegenheid van den eersten Mei heeft
Vander velde een rede gehouden, welke door
middel van de radio is uitgezonden. Hij ver
klaarde dat in West- en Noord-Europa de
democratie vooruitgaat. Ten aanzien van
Spanje zeide hij niet te willen oordeelen
over de niet-inmengingspolitiek, doch alleen
de schitterende poging van het vrije Spanje
om vrij te blijven te begroeten. Verder zeide
hij te wenschen, dat de buitenlandsche troe
pen uit Spanje worden verwijderd, ook de
vrijwilligers van de internationale brigade
en hij spoorde aan tot het zenden van le
vensmiddelen naar het hongerende republi-
keinsche Spanje.
De 1 Mei-viering is in België zonder inci
denten verloopen. Zij werd Zaterdagmorgen
geopend met een radiorede van Vandervelde
ten gunste vari de Spaansche republiek. Des
middags trok een groote optocht van socia
listische en communistische arbeidersorgani
saties door de voornaamste straten van
Brussel. Te Antwerpen vond eveneens een
optocht plaats, waarin o.a. de voorzitter van
de Kamer en burgemeester Huysmans mee
liep. In de Borinage werd overal het werk
gestaakt.
Te Genève.
Ter gelegenheid van den eersten Mei zijn
te Genève eenige duizenden personen in op
tocht door het centrum der stad getrokken.
Uit deze optocht werd op last dé politie een
groote vrachtauto verwijderd, waarvan de
wanden waren beplakt met platen van het
Spaansche volksfeest en met de leuzen als
„de F.A.I. en C.G.T. zullen het internationale
fascisme overwinnen", en bestuurd door een
chauffeur, gekleed als een Spaansche militie
soldaat. De menigte protesteerde heftig,
doch er deden zich overigens geen onge-
Scheepsramp voor onze kust
VAN DE BEMANNING TIEN LEDEN IN DE GOLVEN
OMGEKOMEN.
HOE DE „PLAVNIK" DE „ALECTO"
RAMDE.
In den nanacht van Zaterdag op Zon
dag vroeg het Joegoslavische s.s.
„Plavnik", dat Zaterdagavond met een
lading kolen van Rotterdam was vertrok
ken met bestemming naar Dubrovnik,
assistentie. Daarop is uit Vlissingen de
sleepboot „Max" vertrokken.
Uit nadere berichten bleek, dat de
„Plavnik" in botsing was gekomen met
het Engelsche s.s. „Alecto", thuisbehoo-
rende te Bristol en op weg naar Swansea
naar Rotterdam. De aanvaring heeft zeer
waarschijnlijk ter hoogte van de Noord-
hinder plaats gehad, tengevolge waarvan
de „Alecto" is gezonken. De positie van
de „Alecto" was 51 gr. 30 sec. N.B. en
2 gr. 23 min. 30 sec. OX. van de „Alecto"
zijn alleen de eerste stuurman, de eerste
machinist en twee man gered. Deze zijn
opgenomen aan boord van het s.s.
„Plavnik", dat Zondagochtend naar Rot
terdam terugkeerde.
Op het oogenblk van de. aanvaring
was het mistig, zoodat vermoedelijk de
mist oorzaak van de botsing is geweest.
Tien opvarenden vermist.
Omtrent deze scheepsramp vernemen we
nog:
Omstreeks 3.50 uur Ned. tijd is op 8 of 9
mijl ten Westen van het lichtschip „Noord-
hinder" het Engelsche s.s. „Alecto", dat 919
ton meet en met een lading stukgoederen
op weg was van Swansea naar Rotterdam,
in aanvaring gekomen met het Zuid-Slavi
sche s.s. „Plavnik". De aanvaring geschiedde
in een dichten mist en de „Alecto" werd zoo
ernstig geramd, dat het schip binnen vijf
minuten zonk. Tien opvarenden, die zich ter
ruste hadden gelegd, zijn waarschijnlijk om
het leven gekomen.
De eerste stuurman kon op de „Plavnik"
overspringen, doch de eerste machinist en
twee matrozen, die ér nog in geslaagd waren
aan dek te komen, geraakten te water. Na
ongeveer een half uur te hebben rondge
zwommen, werden deze drie mannen opge
pikt door sloepen van het Zuid-Slavische
schip. De „Plavnik" had slechts lichte schade
aan den voorsteven bekomen en men had
onmiddellijk twee sloepen uitgezet om naar
eventueele drenkelingen te zoeken. Toen de
mist optrok, werd dit zoeken gestaakt, daar
er van de opvarenden niets te bespeuren
was. De „Plavnik" is doorgevaren naar
Vlissingen, waar het omstreeks drie uur in
den middag aankwam.
Wij hebben ons onmiddellijk aan boord
van het schip begeven en vernomen, dat de
oorzaak van de ramp in den zwaren mist
gezocht moet worden. De geredden, de eerste
stuurman May uit Bristol, de eerste machi
nist White uit Bristol, en de matrozen An-
dersen en Yates, beiden uit Swansea, waren
vol lof over de goede zorgen der Zuid-Sla
vische bemanning. De eerste machinist was,
voor hij in het water terecht kwam, nog be
kneld geraakt, zoodat hij hevige pijnen had
geleden. Niettemin had hij zich een half uur
lang boven water kunnen houden en bij
aankomst in Vlissingen was hij reeds een
heel stuk opgeknapt. De beide schepen heb
ben elkaar bij de voorstevens geraakt, waar
bij de „Plavnik" aan stuurboordzijde en de
„Alecto" aan bakboordzijde werden getrof
fen. De geredden zijn in een hotel onder dak
gebracht. De machinist, die over inwendige
pijnen klaagde, is door dokter Krul onder
zocht, doch opnemng in een ziekenhuis achtte
deze niet noodig. De overlevenden staan
thans onder de hoede van den Engelschen
consuL
De tien opvarenden van de „Alecto", die
het leven bij de ramp hebben verloren, zijn
de kapitein Austin, gehuwd, Wonende te
Swansea, de tweede stuurman Ellis, gehuwd,
te Liverpool, de tweede machinist Bright,
gehuwd, te Bristol, de kok.Wixon te BriJtol.
de matroos' Neison, gehuwd, te Swansea, de
matroos Harris, ongehuwd, te Swansea, de
stoker Smith, weduwnaar, te Bristol, en drie
kleurlingen, Engelsche onderdanen: de don
keyman Skaley, gehuwd, te Bristol, de stoker
Patnely, gehuwd, te Bristol en de stoker
Charles, ongehuwd, te Swansea.
De „Plavnik", welke met een lading cokes
op weg was van Rotterdam naar Dubrovnik,
zal waarschijnlijk naar Antwerpen door-
stoomen om daar gerepareerd te worden.
Kapitein is de heer Schnoutz.
De „Alecto" behoorde toe aan de Bristol
Steam Navigation Co. Ltd. en was in 1913
gebouwd.
De „Plavnik" is een vrachtschip van 213
bruto ton en is in 1900 gebouwd. Het behoort
toe aan de Direkcije Pomorskoj Sao Bracaja
te Split.
Nader wordt nog gemeld, dat de „Plavnik"
een groot gat in den voorsteven heeft ge
kregen.
Omtrent de bemanning van de ,;Alecto"
kan nog worden gemeld, dat de eerste
stuurman en de twee matrozen gisteravond
uit Vlissingen naar Hoek van Holland zijn
vertrokken. De eerste machriist moet op
doktersadvies het bed houden. Hij ligt in
het hotel „Goes" te Vlissingen. Zijn toestand
is bevredigend. Waarschijnlijk zal hij van
daag naar Engeland oversteken.
De „Plavnik" wacht op de reede van Vlis
singen op nadere orders.
regeldheden voor. De voorzitter der socialis
tische partij, Leon Nicole, hield voor een
talrijk publiek een rede.
Te Londen.
De deelnemers aan de optochten naar
Hydepark waren ditmaal talrijker dan vorige
jaren en zij vulden de straten over een leng
te van meer dan zes kilometer. In een zee
van roode vlaggen, met de gebalde vuist
groetend, en onder het zingen van de
„Roode Vlag" schaarden de betoogers zich
in het Hydepark rond een zestal spreekge
stoelten, vanwaar voor 60.000 toehoorders
redevoeringen werden gehouden.
Te Parijs.
Tijdens de betooging op de renbaan te
Vincennes werd o.a. het woord gevoerd door
Pascual Thomas als vertegenwoordiger van
het Spaansche vakverbond U.G.T., die de
Fransche arbeiders opwekte tot solidariteit
met het Spaansche proletariaat.
Bi Catalonië.
De 1 Mei-dag is te Barcelona, zooals in
geheel Catalonië, in de grootst mogelijke
kalmte gevierd. Het werk ging gewoon
door.
Dezer dagen huwelijk van
den Hertog van Windsor?
De Paris Midi meldt uit Weenen, dat de
hertog van Windsor Zaterdagavond uit St.
Wolfgang naar Frankrijk te vertrokken.
Gistermiddag dacht hij te parijs aan te
komen, vanwaar hij, na eenige uren onop-
houdt, zich naar het kasteel van Candi zal
begeven, waar hij in den nacht van heden
op morgen zal aankomen.
Prinselijk paar naar Indië.
Tijdstip nog niet bekend.
Batavia, 3 Mei.
In een interview met Aneta heeft
de oud-gouvemeur-generaal graaf
van Limburg Stirum, die een rei6
maakt door Nederlandsch-Indië, ver
klaard, dat het voornemen tot een
bezoek van het prinselijk paar aan
Indië thans vast staat, echter
nog niet het tijdstip, waarop dit be
zoek gebracht zal wordep.
Het huwelijk van den hertog met Wallis
Warfield, de vroegere mevrouw Simpson,
zou, naar men verzekert, begin dezer week,
op z'n laatst Donderdag, worden voltrokken.
De plechtigheid zal geschieden op het kasteel
van Candi, waar de hertog en zijn a.s. vrouw
de gasten zullen zijn van de familie Bedoux.
DREIGENDE SLUITING VAN DE
CAFE'S IN BELGIE.
De Nationale Bond van Belgische hotel-
en caféhouders heeft een motie aangenomen,
waarin besloten wordt tot volledige en alge-
meene sluiting hunner zaken van 15 Juni af
tot het tijdstip waarop een bevredigend
resultaat zal zijn verkregen, ingeval het par
lement niet het wetsontwerp mocht aan
nemen, waarbij weder de vrije verkoop van
alcohol wordt ingesteld.
