DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTTEN
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
No. 107
Zaterdag 8 Mei 1937
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
D» algemeene toestand. I oncjergang VQn jg „Hindenburg",
139e Jaargang
Kapitein Lehmann gisteravond overleden.
Verslagenheid op Lakehurst.
Berlijn rouwt
Diamanthandelaren
opgelicht.
Sluwe oplichters slaan op
geraffineerde wijze hun slag.
ALKMAARSCHE COURANT.
Dit nummer bestaat uit vier bladen. Directeur: C. KRAK.
Eden heeft men kon het gisteren lezen
Eden heeft men kon het gisteren lezen
in onze rubriek Buitenland een zeer
handige politieke rede gehouden over de
Spaansche kwestie; handig, omdat hy geen
enkel land en geen enkele partij heeft be
schuldigd van de gebeurtenissen te Guer-
nica, handig ook, omdat hij zeide, dat der
gelijke gebeurtenissen ook in vroegere oor
logen helaas wel eens zijn voorgekomen,
Het is duidelijk, dat Eden bij gebrek
waarschijnlijk aan positieve en betrouwbare
gegevens Duitschland niet onnoodig in
het harnas wilde jagen, want zijn protest
tegen de beschieting van open steden was
zeer algemeen.
Echter, één ding heeft Eden duidelijk ge
zegd: Europa zou een verschrikkelijke toe
komst tegemoet gaan, wanneer dergelijke
luchtaanvallen zich zouden herhalen of op
nog grooter schaal zouden worden toege
past. Daarbij heeft Eden ongetwijfeld ge
dacht aan een mogelijken Europeeschen
oorlog en hij heeft gemeend, een waar
schuwende stem te moeten laten hooren
tegen de verschrikking van een luchtbom
bardement op niet-verdedigde steden.
Merkwaardig is hierbij, dat de „vergassing"
van steden, waarover vroeger zoo dikwijls
gepraat is, hier op den achtergrond is ge
raakt en dat men hoofdzakelijk denkt aan
directe beschieting met mitrailleurs en ver
nielingen door granaten en bommen.
Intusschen is het bombardement op
Guernica nog steeds aan de orde en meer
en meer schijnt het, dat toch inderdaad
Duitsche vliegtuigen een groote rol in deze
affaire hebben gespeeld.
Een speciale correspondent van de Times
schrijft n.L, dat hij zelf het bombardement
heeft meegemaakt in een dorp, vlak bij
Guernica. Daar heeft hij zes Duitsche vlieg
tuigen gesignaleerd, die met mitrailleurs
het dorp bestookten en toen koers zetten
naar Guernica, dat daarna onder vuur werd
genomen.
De teekenen van het bombardement wa
ren in Guernica duidelijk zichtbaar. Zoo
zag de bedoelde correspondent in de daken
der huizen, die niet afgebrand waren, tal
van gaten, door bommen veroorzaakt tij
dens het luchtbombardement, terwijl hij
stukken van bommen heeft opgeraapt, die
van hetzelfde metaal waren als de bom
men, die Duitsche vliegtuigen van generaal
Mola aan het front neergeworpen hadden.
Een andere oorlogscorrespondent heeft
eveneens granaatscherven gevonden, die van
Duitsche makelij waren en den datum 1936
droegen.
Uit dit alles moet men toch wel de con
clusie trekken, dat inderdaad Duitsche vlieg
tuigen Guernica onder vuur genomen heb
ben en dat Duitsche bommen en granaten
Guernica verwoest hebben.
In Engeland is een Witboek verschenen,
waarin wordt meegedeeld, dat de Engelsche
regeering de voornaamste conclusies aan
vaardt van de koninklijke commissie voor
de particuliere fabricage en handel in wa
pens, welke op 31 October 1936 is ingesteld.
De bevordering van een internationale re
geling van dien aanmaak van en dien
handel, vormde sinds lang aldus het wit
boek een deel van de Britsche politiek,
doch zekere moeilijkheden mogen niet wor
den verwaarloosd, zooals de behoefte van
zekere staten-leden van den Volkenbond,
die niet in staat zijn de wapenen en de mu
nitie, noodig voor eigen veiJ'gheid, te ver
vaardigen.
Helaas dient te worden erkend, dat op
het oogenblik de internationale politieke
omstandigheden van dien aard zijn, dat het
onwaarschijnlijk is, dat de hoop vorderingen
te maken in de richting van internationale
beperking of vermindering van de wapenin
gen onmiddellijk zou kunnen worden ver
wezenlijkt.
Het voornaamste doel van de buitenland-
sche politiek der regeering is den inter
nationalen politieken toestand te verbete
ren, teneinde toestanden tot stand te bren
gen, welke dergelijke vorderingen mogelijk
zullen maken. Intusschen is de regeering
niet geheel overtuigd van het nut voort-
van
Een dunne rook stijgt nog op uit de
overblijfselen van de Hindenburg, het
eens zoo trotsche luchtschip, dat zoo on
verwacht is vergaan in het zicht van de
haven. De restanten zijn zoo plat ge
drukt, dat men de hangars en de daar
achter liggende vlakte over den top van
de eens zoo statige luchtkruiser heen
kan zien. Boven de verwrongen massa
zwart geblakerd ijzer en aluminium
steekt een gebroken luchtschroef
hoog. Tusschen de warreling van metaal
ziet men metalen stoelen en tafels han
gen: de laatste resten van de hut
den gezagvoerder
De „Hindenburg" vergaan. Vijf-en-dertig
menschen hebben den dood gevonden bij
deze ramp, vijf-en-dertig, die een minuut
voor de ramp nog vroolyk en levenslustig
waren. Nu trekken zwijgend de bloedver
wanten langs de stoffelijke overschotten, die
in een garage van het vliegveld Lakehurst
op de baar zijn neergelegd. En in de hospita
len liggen eenige tientallen geredden met
vreeselijke brandwonden bedekt en enkelen
ervan zijn stervende
Zoo is het op Lakehurst
Kap. Lehmann overleden.
Kapitein Lehmann, die zoovele reizen met
de Graf Zeppelin en de Hindenburg heeft
gemaaïct en deze keer als observator met de
Hindenburg meereisde, is gisteravond over
leden. Zooals men weet, was hij uit de stuur
hut gesprogen, toen het luchtschip in brand
vloog, maar zijn kwetsuren bleken zoo ern
stig te zijn, dat hij aan de verwondingen
overleed.
Ernst Lehmann was directeur van de Zep-
pelinreederij. Hy is in 1886 te Ludwigshafen
geboren, waar zijn vader chemicus was bij
de Badische Soda en Anilinefabriek.
Hij was, zooals hij zelf heeft geschreven,
„opgevoed met zwavelig zuur en wijn uit
den Pfalts". In 1904 verhuisde hij naar Kiel,
waar hij z.g.n. Marine-bau-elève werd. Op
jeugdigen leeftijd trad hij daarna in dienst
van de Duitsche oorlogsmarine, doch ging
later te BerlijnCharlottenburg scheeps-
bouwkunde studeeren, waar hij in 1912 zijn
diploma als scheepsbouwkundig ingenieur
heeft behaald.
In dien tijd leerde hij dr. Hugo Eckener
kennen, die hem uitnoodigde om op te tre
den als gezagvoerder van het verkeers-
luchtschip Sachsen van de Delag. In het
voorjaar van 1913 toog Lehmann naar
Friedrichshafen ten einde zich voor zijn taak
als gezagvoerder van luchtschepen te be
kwamen. Gedurende dit jaar en ook voor
een gedeelte van het jaar 1914 heeft Leh
mann talrijke vluchten van de Sachsen en
de Victoria Luise geleid.
Toen de wereldoorlog uitbrak werden de
verkeersluchtschepen ter beschikking van
den Duitschen generalen staf gesteld. Meni-
gen luchtaanval op Engeland, o.a. op
den, heeft Lehmann uitgevoerd,
de Oostzee heeft hy met
pen geopereerd.
Na den wereldoorlog bleef Lehmann m
dienst van de Zeppelinwerf te Friedrichs
hafen. Met dr. Hugo Eckener werkte hij tal
van nieuwe ideeën op het gebied der con
structie van luchtschepen uit. In het najaar
van 1924 assisteerde hij dr. Hugo Eckener,
wiens rechterhand hij was geworden, bij de
reis van de L.Z. 126, de latere Los Angeles,
naar de Ver. Staten, waarheen het lucht
schip op „Reparationskonto" was verkrcht.
In 1925 heeft Lehmann mede de basis gelegd
voor de oprichting van een Amerikaansche
onderneming voor luchtschipverkeer. Het
Amerikaansche
Lon-
Ook boven
marineluchtsche-
verongelukken van het
gang te maken met een of ander op zichzelf I luchtschip Shenandoah was oorzaak dat de
staand punt van het wapeningsvraagstuk. J A~1J
De regeering is bereid het ontwerp-conven-
tie te aanvaarden van de ondercommissie
der ontwapeningsconferentie ten aanzien
van het publiceeren van de uitgaven voor
de landsverdediging, mits dit door de voor
naamste mogendheden wordt aangenomen.
Wanneer op dit punt een algemeene over
eenkomst verkregen is, zou het mogelijk
moeten worden de uitgebreide kwestie in
overweging te nemen van internationale
regeling van den aanmaak van en den
handel in wapens. Wanneer er echter geen
enkele vordering gemaakt wordt, zelfs niet
ten aanzien van de bescheiden voorstellen
betreffende de publicatie van de uitgaven
voor de nationale defensie aldus besluit
het witboek zou er geen enkel nut op
het oogenblik gediend worden door deze
kwestie in vollen omvang opnieuw aan te
sniiden.
plannen werden uitgesteld.
In 1928 begonnen de reizen met de L.Z.
127 Graf Zeppelin. Eind 1935 had de Graf
Zeppelin 505 tochten gedaan waarvan 272
onder commando van Lehmann en 16 onder
commando van Max Pruss.
De commandant van Lakehurst
rapporteert.
Charles Rosendahl, de commandant van
het vliegveld van Lakehurst, die zelf ver
scheidene tochten met luchtschepen heeft
gemaakt, verklaart in zijn rapport aan het
Amerikaansche ministerie van marine het
volgende over de ramp van de Hindenburg:
De voorbereidingen voor de landing had
den een normaal verloop. De landingstou-
wen werden van een hoogte van ongeveer
60 meter omlaag geworpen. Ongeveer 4 mi
nuten na het om laag werpen van deze tou
wen vertoonde zich aan het achterschip
Kapitein Lehmann t
vuur, dat zich snel naar het voorschip uit
breidde. Het luchtschip begon toen snel te
dalen, met den achterkant naar beneden, het
was geheel in vlammen gehuld toen het den
grónd bereikte.
Het is onmogelijk, zoo gaat het rapport
van Charles Rosendaol dan /verder, om de
verschillende verslagen van de redding van
de bemanning en de passagiers samen te
vatten. Het is echter zeker, dat zoowel door
de manschappen van het vliegveld als door
de menschen, die zich in het luchtschip be
vonden, staaltjes van groote dapperheid ver
richt zyn. De resten van het luchtschip heb
ben nog verscheidene uren gebrand; de
vlammen werden tenslotte met chemische
middelen en water gedoofd. Rosendahl zegt
niet tot eenigerlei conclusie over de oorzaak
van de ramp te kunnen komen.
Passagiersverklaringen.
De Amerikaansche middagbladen bevat
ten verklaringen van een van de vrouwelij
ke passagiers van de Hindenburg. Ik was
met vijf vrouwen en nog een jong meisje
aan boord van het luchtschip. Toen het schip
in brand raakte, heb ik niemand van hen
gezien. Ik ben rustig op mijn plaats geble
ven en toen wij in aanraking kwamen met
den grond, kon ik er uit komen en mij in
veiligheid brengen. De vrouw had alleen
een paar lichte verwondingen aan de wan
gen. Zij verklaarde zeker opnieuw met een
luchtschip mee te zullen vliegen, als de ge
legenheid zich voordeed.
Een andere passagier, de heer George
Grant uit Londen, zeide uit het brandende
luchtschip gesprongen te zijn, toen dit nog
ongeveer 15 tot 20 voet van den grond was.
Hy had aan den rug verwondingen opgeloo-
pen. Ook hij was niet bevreesd geworden
voor eventueele volgende tochten met een
luchtschip.
Dr. Eckener's verklaring.
Gisteravond heeft dr. Eckener voor de ge
zamenlijke Duitsche zenders en voor den
kortegolfzender met naar Amerika gerichte
stralen, een rede gehouden naar aanleiding
van het ongeluk van de Hindenburg. Hij
zeide o.m.: In de dagbladen van heden zijn
uiteenloopende berichten verschenen over
het ongeluk te Lakehurst. Eerst na een zeer
nauwgezet onderzoek zal men kunnen vast
stellen, welke de oorzaak is van het tragi
sche verlies van het schip en van zoovele
opvarenden. Natuurlijk moet dan ook de
vraag naar een mogelijke sabotage, waaraan
ik, naar ik moet bekennen, in het eerste
oogenblik nog gedacht heb, aan de orde ko
men. Maar op grond van de laatst binnen
gekomen berichten en in aanmerking geno
men de uitstekende organisatorische maatre
gelen van de Amerikaansche regeering,
blijft voor deze eventualiteit slechts een
zeer geringe waarschijnlijkheid open. Meer
voor de hand komt dan ook het vermoeden
te liggen, dat bepaalde electrische verschijn
selen, samenhangende met de weersomstan
digheden, een rol gespeeld hebben. Ten ein
de een grondig onderzoek mogelijk te ma
ken heeft minister Göring een commissie in
gesteld, die zich Zaterdag aan boord van de
Europa naar de Ver. Staten begeeft.
Dr. Eckener gewaagde nog van zyn be
sprekingen gedurende den middag op het
ministerie van luchtvaart. Hij had daar de
rotsvaste zekerheid verkregen, dat Duitsch
land onwrikbaar bleef vasthouden aan de
idee van den bouw van luchtschepen en van
de luchtscheepvaart.
Duitschland rouwt. En de Berlijnsche N.R.
Crt.-correspondent vertelt:
Onmiddellijk na het bekend worden van
de nationale ramp, welke Duitschland door
het verlies van de Hindenburg heeft getrof
fen, verschenen er te Berlijn aan vele hui
zen vlaggen met een rouwwimpel. Andere
vlaggen, die er nog hingen, werden op half
stok gebracht.
Ontelbaar zijn de telegrammen van deel
neming, die Hitier heeft ontvangen. Niet
echter betuigingen van sympathie alleen,
maar ook aanbiedingen om geld te geven
teneinde den bouw van een nieuw lucht
schip, dat de Hindenburg zal vervangen,
binnen den kortst mogelijken tijd te kunnen
doen beginnen.
Men zal zich herinneren, dat na de cata
strophe van Echternach in 1909, waarbij
Graaf Zeppelin om leven kwam, door een
nationale inzameling de bouw van een nieuw
luchtschip mogelijk werd gemaakt.
Ook het eerste luchtschip na den oorlog
werd uit een vrijwillig offer van de natie
betaald. Mogelijk komt er ook nu een natio
nale inzameling, nadat gisteren reeds de ar
beiders van verscheidene fabrieken hebben
aangeboden overwerk te verrichten en het
loon, dat zy daardoor konden verlangen, vrij
willig af te staan voor het groote doel.
Gisterochtend om tien uur kwam als eer
ste een oude vrouw uit Ruhleben 10 mark op
het luchtvaartministerie aanbieden.
De deskundigen bijeen.
Het luchtschip dat op het oogenblik te
Friedrichshafen wordt gebouwd en in Octo
ber gereed zal zijn, is, gelijk bekend, be
stemd om evenals de Hindenburg te voor
zien in den dienst op Noord-Amerika. en er
is nauwelijks twijfel aan, dat de vaart op
New-York, waar de Hindenburg tot dusver
met zoo groot succes in heeft voorzien, on
danks de catastrophe zal worden voortgezet.
Een andere vraag is of men ooit weer wa
terstofgas zal gebruiken. Men zal zich herin
neren dat reeds na de ramp van de Acron
dr. Eckener zich uitliet, dat zulke rampen
door het gebruik van heliumgas zouden kun
nen worden voorkomen. De Ver. Staten, als
eenige producent van heliumgas, hebben 'n
uitvoerverbod, waarop echter uitzonderin
gen worden toegelaten. Evenwel moet dit
gas met deviezen worden betaald, en dit zal
wel de grond zyn waarom de Hindenburg
toch met waterstofgas voer.
Gistermiddag heeft een vergadering plaats
gehad op het ministerie van luchtvaart, bij
eengeroepen door minister Göring. Hieraan
hebben alle deskundigen deelgenomen die
men zoo snel bijeen kon krijgen: aëronauten,
specialisten van de Zeppelinreederij, motor
kenners enz. Dr. Eckener is ijlings uit Graz,
waar hy vertoefde, naar Berlijn geroepen.
Hij is uit den aard der zaak zeer onder den
indruk.
In de vergadering van deskundigen zijn
alle mogelijke hypothesen uitvoerig bespro
ken. Ongetwijfeld zal ook door de officieele
commissie met de eventualiteit van sabota
ge rekening worden gehouden.
Op het luchtschip Graf Zeppelin, dat in
de vaart op Zuid-Amerika voorziet, en 11
Mei weer daarheen zal vertrekken, zijn reeds
eenige plaatsen afbesteld. Maar er was zulk
een overbestelling, dat het luchtschip toch
wel vol zal vertrekken.
Adolf Hitier heeft 30.000 Mk. voor de fami
lieleden van de omgekomen leden van de
bemanning beschikbaar gesteld.
„Wij zullen verder vliegen",
De Duitsche pers is, gelijk de geheele
openbare meening in Duitschland zeer onder
den indruk van de catastrophe van le Hin
denburg. De Germania acht de ramp daar
om zoo schokkend, Omdat niemand, die de
ontwikkeling van de passagiervaart van de
Duitsche luchtschepen had gevolgd, een der
gelijk ongeluk had kunnen voorzien. Een
bewijs van de deugdelijkheid van de Hin
denburg is volgens het blad wel, dat men
bij de constructie van het nieuwe luchtschip
van dezelfde beginselen, als die welke by
den bouw van de Hindenburg voorop heb
ben gestaan, is uitgegaan. De Deutsche Al-
gemeine Zeitung herinnert aan het ongeluk
van Echterdingen met het eerste luchtschip
in 1908, dat toen ook de ontwikkeling van
het gebruik van luchtschepenen niet heeft
kunnen tegenhouden: ook thans zal dat niet
het geval zijn. Over eenige maanden zal te
Friedrichshafen een nieuw luchtschip in ge
bruik worden gesteld. Ook de Nachtausgabe
is van meening, dat de ramp te Lakehurst de
ideeën van graaf Zeppelin niet zal kunnen
vernietigen. Wij zullen verder vliegen, alle
ongelukken en alle gevaren ten spijt.
Waarom geen helium verstrekt aan
Duitschland?
Twee diamanthandelaren te Am
sterdam hebben by de politie van het
bureau Daniël Meijerplein aangifte
gedaan, dat zij door drie buitenlanders
zijn opgelicht voor een partij diaman
ten ter waarde van ruim 31.000.
Van de drie buitenlanders, van wie nog
niet vaststaat tot welke nationaliteit zij
behooren, is één vermoedelijk een Belg;
de beide anderen spreken resp. Engelsch
en Duitsch.
Zy vervoegden zich Dinsdag op het
kantoor van de beide diamanthandelaren,
dat gelegen is in het centrum van de oude
stad. Na korten tijd hadden zij hun belang
stelling gevestigd op een partij kostbare
diamanten, waarover langen tijd werd
onderhandeld. Woensdag kwamen zij te
rug en na lang heen en weer gepraat
waren de a.s. koopers het tenslotte vrijwel
eens. Zooals de gewoonte is, waren de dia
manten verpakt in een enveloppe.
Na de geslaagde onderhandelingen, zei
den zij Vrijdag terug te zullen komen om
de koopsom te deponeeren. Zy zouden
tegelijkertijd de kostbare steenen in ont
vangst nemen.
Wie er echter kwam opdagen, de drie
buitenla^dsche diamantkooplieden niet.
Ten slotte kregen de beide Amsterdamsche
handelaren argwaan. Zij bekeken nog eens
nauwkeurig de enveloppe en kwamen
toen tot de ontstellende ontdekking, dat
deze tijdens de laatste onderhandeling
verruild was voor een andere enveloppe,
met een volkomen waardeloozen inhoud.
De recherche van het bureau Daniël
Meijerplein werd onmiddellijk van het
gebeurde in kennis gesteld en direct werd
een onderzoek ingesteld in de hotels,
waar de vreemdelingen gezegd hadden,
verblijf te houden. Begrijpelijkerwijze
hadden zij zeker het bezoek van de politie
niet afgewacht. De vogels waren met de
diamanten gevlogen. Per radio is het sig
nalement van het drietal verspreid. Zij
hadden als namen opgegeven L. Craade-
Chatel, Moritz Levy, en Braun. Levy
sprak Duitsch, terwijl Braun zich van de
Engelsche taal bediende bij de onderhan
delingen, die voor hen zoo'n succesvol
verloop hebben gehad. De politie stelt een
uitvoerig onderzoek in en heeft o. a. alle
grensstations gewaarschuwd.
De Amerikaansche bladen staan vol met
berichten en bijzonderheden over de amp
van de Hindenburg. De kranten zijn vrywel
alle van meening, dat, hoewel het veronge
lukken van de Amerikaansche luchtschepen
aan fouten in de constructie te wijten was,
dit met de Hindenburg in het geheel met het
geval was. In Amerikaansche luchtvaart
kringen is men algemeen van meening, dat
het ongeluk niet geschied zou zyn, indien de
Hindenburg met helium inplaats van met
waterstofgas gevuld was geweest Sommige
stemmen veroordeelen de hardnekkigheid,
waarmede de Amerikaansche regeering haar
monopolie voor de heliumwinning verde
digd heeft, in plaats van voor het belang van
het verkeer met luchtschepen ook andere
staten op eenigszins gemakkelijke wijze he
lium te verstrekken. Duitschland zou onge
twijfeld van helium gebruik hebben ge
maakt, zoo meent men, wanneer het niet
zoo moeilijk te verkrijgen was geweest.
Met veel nadruk reproduceeren de Ame
rikaansche bladen de verklaringen van de
leiders van de luchtscheepswerf te Frie
drichshafen, volgens welke men er niet
aan denkt den bouw van nieuwe luchtsche
pen te staken, en men ook in het geheel niet
in het geloof in „het lichter dan lucht"-be-
ginsel is geschokt.
De uitvoer van helium uit de
Ver. Staten.
Uit Washington wordt gemeld, dat de mi
litaire commissie van den Senaat een wets
ontwerp heeft goedgekeurd, strekkende tot
het toelaten van den uitvoer uit de Ver.
Staten van hoeveelheden helium, die niet
van militaire beteekenis kunnen zijn. Het is
niet duidelijk of dit wetsontwerp den uit
voer van hoeveelheden voor grootere lucht
schepen als de Hindenburg goedkeurt.
De toestand van kapitein Pruss.
De gezondheidstoestand van kapitein
Pruss en van den radiotelegrafist Speek, als
ook van kapitein Sammt is in zooverre ver
beterd, dat zy naar het Medical Center Hos-
pital in New-York konden worden overge
bracht.
De commandant van het marine-vliegveld,
kapitein-luitenant Rosendahl, heeft gelast,
dat alle foto's en films, welke van onge
luk van de Hindenburg zijn gemaakt, moe
ten worden voorgelegd aan de commissie
van onderzoek. Aangezien de vijf grootste
filmmaatschappijen van de Ver. Staten bij
iedere landing van een luchtschip filmope
rateurs zenden, is het zeer wel mogelijk, dat
het ongeluk in alle phasen te volgen zijn, te
meer daar de operateurs reeds hun toestel
len in werking hadden gesteld voor het
luchtschip de landingsmast naderde.