DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTTEN Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330. No. 107 Zaterdag 8 Mei 1937 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. D» algemeene toestand. I oncjergang VQn jg „Hindenburg", 139e Jaargang Kapitein Lehmann gisteravond overleden. Verslagenheid op Lakehurst. Berlijn rouwt Diamanthandelaren opgelicht. Sluwe oplichters slaan op geraffineerde wijze hun slag. ALKMAARSCHE COURANT. Dit nummer bestaat uit vier bladen. Directeur: C. KRAK. Eden heeft men kon het gisteren lezen Eden heeft men kon het gisteren lezen in onze rubriek Buitenland een zeer handige politieke rede gehouden over de Spaansche kwestie; handig, omdat hy geen enkel land en geen enkele partij heeft be schuldigd van de gebeurtenissen te Guer- nica, handig ook, omdat hij zeide, dat der gelijke gebeurtenissen ook in vroegere oor logen helaas wel eens zijn voorgekomen, Het is duidelijk, dat Eden bij gebrek waarschijnlijk aan positieve en betrouwbare gegevens Duitschland niet onnoodig in het harnas wilde jagen, want zijn protest tegen de beschieting van open steden was zeer algemeen. Echter, één ding heeft Eden duidelijk ge zegd: Europa zou een verschrikkelijke toe komst tegemoet gaan, wanneer dergelijke luchtaanvallen zich zouden herhalen of op nog grooter schaal zouden worden toege past. Daarbij heeft Eden ongetwijfeld ge dacht aan een mogelijken Europeeschen oorlog en hij heeft gemeend, een waar schuwende stem te moeten laten hooren tegen de verschrikking van een luchtbom bardement op niet-verdedigde steden. Merkwaardig is hierbij, dat de „vergassing" van steden, waarover vroeger zoo dikwijls gepraat is, hier op den achtergrond is ge raakt en dat men hoofdzakelijk denkt aan directe beschieting met mitrailleurs en ver nielingen door granaten en bommen. Intusschen is het bombardement op Guernica nog steeds aan de orde en meer en meer schijnt het, dat toch inderdaad Duitsche vliegtuigen een groote rol in deze affaire hebben gespeeld. Een speciale correspondent van de Times schrijft n.L, dat hij zelf het bombardement heeft meegemaakt in een dorp, vlak bij Guernica. Daar heeft hij zes Duitsche vlieg tuigen gesignaleerd, die met mitrailleurs het dorp bestookten en toen koers zetten naar Guernica, dat daarna onder vuur werd genomen. De teekenen van het bombardement wa ren in Guernica duidelijk zichtbaar. Zoo zag de bedoelde correspondent in de daken der huizen, die niet afgebrand waren, tal van gaten, door bommen veroorzaakt tij dens het luchtbombardement, terwijl hij stukken van bommen heeft opgeraapt, die van hetzelfde metaal waren als de bom men, die Duitsche vliegtuigen van generaal Mola aan het front neergeworpen hadden. Een andere oorlogscorrespondent heeft eveneens granaatscherven gevonden, die van Duitsche makelij waren en den datum 1936 droegen. Uit dit alles moet men toch wel de con clusie trekken, dat inderdaad Duitsche vlieg tuigen Guernica onder vuur genomen heb ben en dat Duitsche bommen en granaten Guernica verwoest hebben. In Engeland is een Witboek verschenen, waarin wordt meegedeeld, dat de Engelsche regeering de voornaamste conclusies aan vaardt van de koninklijke commissie voor de particuliere fabricage en handel in wa pens, welke op 31 October 1936 is ingesteld. De bevordering van een internationale re geling van dien aanmaak van en dien handel, vormde sinds lang aldus het wit boek een deel van de Britsche politiek, doch zekere moeilijkheden mogen niet wor den verwaarloosd, zooals de behoefte van zekere staten-leden van den Volkenbond, die niet in staat zijn de wapenen en de mu nitie, noodig voor eigen veiJ'gheid, te ver vaardigen. Helaas dient te worden erkend, dat op het oogenblik de internationale politieke omstandigheden van dien aard zijn, dat het onwaarschijnlijk is, dat de hoop vorderingen te maken in de richting van internationale beperking of vermindering van de wapenin gen onmiddellijk zou kunnen worden ver wezenlijkt. Het voornaamste doel van de buitenland- sche politiek der regeering is den inter nationalen politieken toestand te verbete ren, teneinde toestanden tot stand te bren gen, welke dergelijke vorderingen mogelijk zullen maken. Intusschen is de regeering niet geheel overtuigd van het nut voort- van Een dunne rook stijgt nog op uit de overblijfselen van de Hindenburg, het eens zoo trotsche luchtschip, dat zoo on verwacht is vergaan in het zicht van de haven. De restanten zijn zoo plat ge drukt, dat men de hangars en de daar achter liggende vlakte over den top van de eens zoo statige luchtkruiser heen kan zien. Boven de verwrongen massa zwart geblakerd ijzer en aluminium steekt een gebroken luchtschroef hoog. Tusschen de warreling van metaal ziet men metalen stoelen en tafels han gen: de laatste resten van de hut den gezagvoerder De „Hindenburg" vergaan. Vijf-en-dertig menschen hebben den dood gevonden bij deze ramp, vijf-en-dertig, die een minuut voor de ramp nog vroolyk en levenslustig waren. Nu trekken zwijgend de bloedver wanten langs de stoffelijke overschotten, die in een garage van het vliegveld Lakehurst op de baar zijn neergelegd. En in de hospita len liggen eenige tientallen geredden met vreeselijke brandwonden bedekt en enkelen ervan zijn stervende Zoo is het op Lakehurst Kap. Lehmann overleden. Kapitein Lehmann, die zoovele reizen met de Graf Zeppelin en de Hindenburg heeft gemaaïct en deze keer als observator met de Hindenburg meereisde, is gisteravond over leden. Zooals men weet, was hij uit de stuur hut gesprogen, toen het luchtschip in brand vloog, maar zijn kwetsuren bleken zoo ern stig te zijn, dat hij aan de verwondingen overleed. Ernst Lehmann was directeur van de Zep- pelinreederij. Hy is in 1886 te Ludwigshafen geboren, waar zijn vader chemicus was bij de Badische Soda en Anilinefabriek. Hij was, zooals hij zelf heeft geschreven, „opgevoed met zwavelig zuur en wijn uit den Pfalts". In 1904 verhuisde hij naar Kiel, waar hij z.g.n. Marine-bau-elève werd. Op jeugdigen leeftijd trad hij daarna in dienst van de Duitsche oorlogsmarine, doch ging later te BerlijnCharlottenburg scheeps- bouwkunde studeeren, waar hij in 1912 zijn diploma als scheepsbouwkundig ingenieur heeft behaald. In dien tijd leerde hij dr. Hugo Eckener kennen, die hem uitnoodigde om op te tre den als gezagvoerder van het verkeers- luchtschip Sachsen van de Delag. In het voorjaar van 1913 toog Lehmann naar Friedrichshafen ten einde zich voor zijn taak als gezagvoerder van luchtschepen te be kwamen. Gedurende dit jaar en ook voor een gedeelte van het jaar 1914 heeft Leh mann talrijke vluchten van de Sachsen en de Victoria Luise geleid. Toen de wereldoorlog uitbrak werden de verkeersluchtschepen ter beschikking van den Duitschen generalen staf gesteld. Meni- gen luchtaanval op Engeland, o.a. op den, heeft Lehmann uitgevoerd, de Oostzee heeft hy met pen geopereerd. Na den wereldoorlog bleef Lehmann m dienst van de Zeppelinwerf te Friedrichs hafen. Met dr. Hugo Eckener werkte hij tal van nieuwe ideeën op het gebied der con structie van luchtschepen uit. In het najaar van 1924 assisteerde hij dr. Hugo Eckener, wiens rechterhand hij was geworden, bij de reis van de L.Z. 126, de latere Los Angeles, naar de Ver. Staten, waarheen het lucht schip op „Reparationskonto" was verkrcht. In 1925 heeft Lehmann mede de basis gelegd voor de oprichting van een Amerikaansche onderneming voor luchtschipverkeer. Het Amerikaansche Lon- Ook boven marineluchtsche- verongelukken van het gang te maken met een of ander op zichzelf I luchtschip Shenandoah was oorzaak dat de staand punt van het wapeningsvraagstuk. J A~1J De regeering is bereid het ontwerp-conven- tie te aanvaarden van de ondercommissie der ontwapeningsconferentie ten aanzien van het publiceeren van de uitgaven voor de landsverdediging, mits dit door de voor naamste mogendheden wordt aangenomen. Wanneer op dit punt een algemeene over eenkomst verkregen is, zou het mogelijk moeten worden de uitgebreide kwestie in overweging te nemen van internationale regeling van den aanmaak van en den handel in wapens. Wanneer er echter geen enkele vordering gemaakt wordt, zelfs niet ten aanzien van de bescheiden voorstellen betreffende de publicatie van de uitgaven voor de nationale defensie aldus besluit het witboek zou er geen enkel nut op het oogenblik gediend worden door deze kwestie in vollen omvang opnieuw aan te sniiden. plannen werden uitgesteld. In 1928 begonnen de reizen met de L.Z. 127 Graf Zeppelin. Eind 1935 had de Graf Zeppelin 505 tochten gedaan waarvan 272 onder commando van Lehmann en 16 onder commando van Max Pruss. De commandant van Lakehurst rapporteert. Charles Rosendahl, de commandant van het vliegveld van Lakehurst, die zelf ver scheidene tochten met luchtschepen heeft gemaakt, verklaart in zijn rapport aan het Amerikaansche ministerie van marine het volgende over de ramp van de Hindenburg: De voorbereidingen voor de landing had den een normaal verloop. De landingstou- wen werden van een hoogte van ongeveer 60 meter omlaag geworpen. Ongeveer 4 mi nuten na het om laag werpen van deze tou wen vertoonde zich aan het achterschip Kapitein Lehmann t vuur, dat zich snel naar het voorschip uit breidde. Het luchtschip begon toen snel te dalen, met den achterkant naar beneden, het was geheel in vlammen gehuld toen het den grónd bereikte. Het is onmogelijk, zoo gaat het rapport van Charles Rosendaol dan /verder, om de verschillende verslagen van de redding van de bemanning en de passagiers samen te vatten. Het is echter zeker, dat zoowel door de manschappen van het vliegveld als door de menschen, die zich in het luchtschip be vonden, staaltjes van groote dapperheid ver richt zyn. De resten van het luchtschip heb ben nog verscheidene uren gebrand; de vlammen werden tenslotte met chemische middelen en water gedoofd. Rosendahl zegt niet tot eenigerlei conclusie over de oorzaak van de ramp te kunnen komen. Passagiersverklaringen. De Amerikaansche middagbladen bevat ten verklaringen van een van de vrouwelij ke passagiers van de Hindenburg. Ik was met vijf vrouwen en nog een jong meisje aan boord van het luchtschip. Toen het schip in brand raakte, heb ik niemand van hen gezien. Ik ben rustig op mijn plaats geble ven en toen wij in aanraking kwamen met den grond, kon ik er uit komen en mij in veiligheid brengen. De vrouw had alleen een paar lichte verwondingen aan de wan gen. Zij verklaarde zeker opnieuw met een luchtschip mee te zullen vliegen, als de ge legenheid zich voordeed. Een andere passagier, de heer George Grant uit Londen, zeide uit het brandende luchtschip gesprongen te zijn, toen dit nog ongeveer 15 tot 20 voet van den grond was. Hy had aan den rug verwondingen opgeloo- pen. Ook hij was niet bevreesd geworden voor eventueele volgende tochten met een luchtschip. Dr. Eckener's verklaring. Gisteravond heeft dr. Eckener voor de ge zamenlijke Duitsche zenders en voor den kortegolfzender met naar Amerika gerichte stralen, een rede gehouden naar aanleiding van het ongeluk van de Hindenburg. Hij zeide o.m.: In de dagbladen van heden zijn uiteenloopende berichten verschenen over het ongeluk te Lakehurst. Eerst na een zeer nauwgezet onderzoek zal men kunnen vast stellen, welke de oorzaak is van het tragi sche verlies van het schip en van zoovele opvarenden. Natuurlijk moet dan ook de vraag naar een mogelijke sabotage, waaraan ik, naar ik moet bekennen, in het eerste oogenblik nog gedacht heb, aan de orde ko men. Maar op grond van de laatst binnen gekomen berichten en in aanmerking geno men de uitstekende organisatorische maatre gelen van de Amerikaansche regeering, blijft voor deze eventualiteit slechts een zeer geringe waarschijnlijkheid open. Meer voor de hand komt dan ook het vermoeden te liggen, dat bepaalde electrische verschijn selen, samenhangende met de weersomstan digheden, een rol gespeeld hebben. Ten ein de een grondig onderzoek mogelijk te ma ken heeft minister Göring een commissie in gesteld, die zich Zaterdag aan boord van de Europa naar de Ver. Staten begeeft. Dr. Eckener gewaagde nog van zyn be sprekingen gedurende den middag op het ministerie van luchtvaart. Hij had daar de rotsvaste zekerheid verkregen, dat Duitsch land onwrikbaar bleef vasthouden aan de idee van den bouw van luchtschepen en van de luchtscheepvaart. Duitschland rouwt. En de Berlijnsche N.R. Crt.-correspondent vertelt: Onmiddellijk na het bekend worden van de nationale ramp, welke Duitschland door het verlies van de Hindenburg heeft getrof fen, verschenen er te Berlijn aan vele hui zen vlaggen met een rouwwimpel. Andere vlaggen, die er nog hingen, werden op half stok gebracht. Ontelbaar zijn de telegrammen van deel neming, die Hitier heeft ontvangen. Niet echter betuigingen van sympathie alleen, maar ook aanbiedingen om geld te geven teneinde den bouw van een nieuw lucht schip, dat de Hindenburg zal vervangen, binnen den kortst mogelijken tijd te kunnen doen beginnen. Men zal zich herinneren, dat na de cata strophe van Echternach in 1909, waarbij Graaf Zeppelin om leven kwam, door een nationale inzameling de bouw van een nieuw luchtschip mogelijk werd gemaakt. Ook het eerste luchtschip na den oorlog werd uit een vrijwillig offer van de natie betaald. Mogelijk komt er ook nu een natio nale inzameling, nadat gisteren reeds de ar beiders van verscheidene fabrieken hebben aangeboden overwerk te verrichten en het loon, dat zy daardoor konden verlangen, vrij willig af te staan voor het groote doel. Gisterochtend om tien uur kwam als eer ste een oude vrouw uit Ruhleben 10 mark op het luchtvaartministerie aanbieden. De deskundigen bijeen. Het luchtschip dat op het oogenblik te Friedrichshafen wordt gebouwd en in Octo ber gereed zal zijn, is, gelijk bekend, be stemd om evenals de Hindenburg te voor zien in den dienst op Noord-Amerika. en er is nauwelijks twijfel aan, dat de vaart op New-York, waar de Hindenburg tot dusver met zoo groot succes in heeft voorzien, on danks de catastrophe zal worden voortgezet. Een andere vraag is of men ooit weer wa terstofgas zal gebruiken. Men zal zich herin neren dat reeds na de ramp van de Acron dr. Eckener zich uitliet, dat zulke rampen door het gebruik van heliumgas zouden kun nen worden voorkomen. De Ver. Staten, als eenige producent van heliumgas, hebben 'n uitvoerverbod, waarop echter uitzonderin gen worden toegelaten. Evenwel moet dit gas met deviezen worden betaald, en dit zal wel de grond zyn waarom de Hindenburg toch met waterstofgas voer. Gistermiddag heeft een vergadering plaats gehad op het ministerie van luchtvaart, bij eengeroepen door minister Göring. Hieraan hebben alle deskundigen deelgenomen die men zoo snel bijeen kon krijgen: aëronauten, specialisten van de Zeppelinreederij, motor kenners enz. Dr. Eckener is ijlings uit Graz, waar hy vertoefde, naar Berlijn geroepen. Hij is uit den aard der zaak zeer onder den indruk. In de vergadering van deskundigen zijn alle mogelijke hypothesen uitvoerig bespro ken. Ongetwijfeld zal ook door de officieele commissie met de eventualiteit van sabota ge rekening worden gehouden. Op het luchtschip Graf Zeppelin, dat in de vaart op Zuid-Amerika voorziet, en 11 Mei weer daarheen zal vertrekken, zijn reeds eenige plaatsen afbesteld. Maar er was zulk een overbestelling, dat het luchtschip toch wel vol zal vertrekken. Adolf Hitier heeft 30.000 Mk. voor de fami lieleden van de omgekomen leden van de bemanning beschikbaar gesteld. „Wij zullen verder vliegen", De Duitsche pers is, gelijk de geheele openbare meening in Duitschland zeer onder den indruk van de catastrophe van le Hin denburg. De Germania acht de ramp daar om zoo schokkend, Omdat niemand, die de ontwikkeling van de passagiervaart van de Duitsche luchtschepen had gevolgd, een der gelijk ongeluk had kunnen voorzien. Een bewijs van de deugdelijkheid van de Hin denburg is volgens het blad wel, dat men bij de constructie van het nieuwe luchtschip van dezelfde beginselen, als die welke by den bouw van de Hindenburg voorop heb ben gestaan, is uitgegaan. De Deutsche Al- gemeine Zeitung herinnert aan het ongeluk van Echterdingen met het eerste luchtschip in 1908, dat toen ook de ontwikkeling van het gebruik van luchtschepenen niet heeft kunnen tegenhouden: ook thans zal dat niet het geval zijn. Over eenige maanden zal te Friedrichshafen een nieuw luchtschip in ge bruik worden gesteld. Ook de Nachtausgabe is van meening, dat de ramp te Lakehurst de ideeën van graaf Zeppelin niet zal kunnen vernietigen. Wij zullen verder vliegen, alle ongelukken en alle gevaren ten spijt. Waarom geen helium verstrekt aan Duitschland? Twee diamanthandelaren te Am sterdam hebben by de politie van het bureau Daniël Meijerplein aangifte gedaan, dat zij door drie buitenlanders zijn opgelicht voor een partij diaman ten ter waarde van ruim 31.000. Van de drie buitenlanders, van wie nog niet vaststaat tot welke nationaliteit zij behooren, is één vermoedelijk een Belg; de beide anderen spreken resp. Engelsch en Duitsch. Zy vervoegden zich Dinsdag op het kantoor van de beide diamanthandelaren, dat gelegen is in het centrum van de oude stad. Na korten tijd hadden zij hun belang stelling gevestigd op een partij kostbare diamanten, waarover langen tijd werd onderhandeld. Woensdag kwamen zij te rug en na lang heen en weer gepraat waren de a.s. koopers het tenslotte vrijwel eens. Zooals de gewoonte is, waren de dia manten verpakt in een enveloppe. Na de geslaagde onderhandelingen, zei den zij Vrijdag terug te zullen komen om de koopsom te deponeeren. Zy zouden tegelijkertijd de kostbare steenen in ont vangst nemen. Wie er echter kwam opdagen, de drie buitenla^dsche diamantkooplieden niet. Ten slotte kregen de beide Amsterdamsche handelaren argwaan. Zij bekeken nog eens nauwkeurig de enveloppe en kwamen toen tot de ontstellende ontdekking, dat deze tijdens de laatste onderhandeling verruild was voor een andere enveloppe, met een volkomen waardeloozen inhoud. De recherche van het bureau Daniël Meijerplein werd onmiddellijk van het gebeurde in kennis gesteld en direct werd een onderzoek ingesteld in de hotels, waar de vreemdelingen gezegd hadden, verblijf te houden. Begrijpelijkerwijze hadden zij zeker het bezoek van de politie niet afgewacht. De vogels waren met de diamanten gevlogen. Per radio is het sig nalement van het drietal verspreid. Zij hadden als namen opgegeven L. Craade- Chatel, Moritz Levy, en Braun. Levy sprak Duitsch, terwijl Braun zich van de Engelsche taal bediende bij de onderhan delingen, die voor hen zoo'n succesvol verloop hebben gehad. De politie stelt een uitvoerig onderzoek in en heeft o. a. alle grensstations gewaarschuwd. De Amerikaansche bladen staan vol met berichten en bijzonderheden over de amp van de Hindenburg. De kranten zijn vrywel alle van meening, dat, hoewel het veronge lukken van de Amerikaansche luchtschepen aan fouten in de constructie te wijten was, dit met de Hindenburg in het geheel met het geval was. In Amerikaansche luchtvaart kringen is men algemeen van meening, dat het ongeluk niet geschied zou zyn, indien de Hindenburg met helium inplaats van met waterstofgas gevuld was geweest Sommige stemmen veroordeelen de hardnekkigheid, waarmede de Amerikaansche regeering haar monopolie voor de heliumwinning verde digd heeft, in plaats van voor het belang van het verkeer met luchtschepen ook andere staten op eenigszins gemakkelijke wijze he lium te verstrekken. Duitschland zou onge twijfeld van helium gebruik hebben ge maakt, zoo meent men, wanneer het niet zoo moeilijk te verkrijgen was geweest. Met veel nadruk reproduceeren de Ame rikaansche bladen de verklaringen van de leiders van de luchtscheepswerf te Frie drichshafen, volgens welke men er niet aan denkt den bouw van nieuwe luchtsche pen te staken, en men ook in het geheel niet in het geloof in „het lichter dan lucht"-be- ginsel is geschokt. De uitvoer van helium uit de Ver. Staten. Uit Washington wordt gemeld, dat de mi litaire commissie van den Senaat een wets ontwerp heeft goedgekeurd, strekkende tot het toelaten van den uitvoer uit de Ver. Staten van hoeveelheden helium, die niet van militaire beteekenis kunnen zijn. Het is niet duidelijk of dit wetsontwerp den uit voer van hoeveelheden voor grootere lucht schepen als de Hindenburg goedkeurt. De toestand van kapitein Pruss. De gezondheidstoestand van kapitein Pruss en van den radiotelegrafist Speek, als ook van kapitein Sammt is in zooverre ver beterd, dat zy naar het Medical Center Hos- pital in New-York konden worden overge bracht. De commandant van het marine-vliegveld, kapitein-luitenant Rosendahl, heeft gelast, dat alle foto's en films, welke van onge luk van de Hindenburg zijn gemaakt, moe ten worden voorgelegd aan de commissie van onderzoek. Aangezien de vijf grootste filmmaatschappijen van de Ver. Staten bij iedere landing van een luchtschip filmope rateurs zenden, is het zeer wel mogelijk, dat het ongeluk in alle phasen te volgen zijn, te meer daar de operateurs reeds hun toestel len in werking hadden gesteld voor het luchtschip de landingsmast naderde.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1937 | | pagina 1