BERLIJN IN SPANNING.
^Buitenland
HOE ZAL DE STRIJD TUSSCHEN STAAT EN
KERK ZICH ONTWIKKELEN?
Nieuws in 't kort.
Branden.
Glimlachje
Petroleumstaking heden
beëindigd
Parlementsverkiezing in
Luxemburg.
Htiler en het Vaticaan
VAN DE HITTE IN DE KOU.
NIEUWE BURGEMEES TUI
VAN DORDRECHT.
De heer J. Bleeker, burgemeester
van Opsterlands benoemd.
Tot burgemeester van Dordrecht is be-
niemd de heer J. Bleeker, sedert 1929
burgemeester vani Opsterland.
De heer Bleeker is 51 jaar oud. Hij is
geboren te Dokkum en ontving zijn op
leiding tot de ambtelijke loopbaan in zijn
geboorteplaats ter secretarie. Daarna is
hij op de secretarie van eenige andere ge
meenten werkzaam geweest, o.a. te Steen«-
wijk, waar hij chef was.
Op 26-jarigen leeftijd is hij benoemd tot
burgemeester van Rauwerderhem, zoodat
hij juist dit jaar zijn zilveren jubileum als
burgemeester viert. Voorts stond hij aan
het hoofd der gemeente Utingeradeel,
waarop Opsterland volgde.
Burgemeester Bleeker is de liberale
beginselen toegedaan.
„SARKANI" EN „HORDENA".
Bemanningen zullen Spanje verlaten.
De regeeringsdienst meldt:
Op het Departement van Buitenlandsche
Zaken is een officieele mededeeling binnen
gekomen van Hr. Ms. gezant te Tanger,
waarin wordt bericht, dat van de Spaansche
autoriteiten een officieele mededeeling is
ontvangen, inhoudende, dat het s.s. „Sar-
kani", evenals de bemanning, vrijgelaten
zal worden. De datum van vertrek is nog
niet bekend.
Bij het departement van Buitenlandsche
Zaken is bericht binnengekomen, dat de
Spaansche autoriteiten hebben besloten,
dat de bemanning van het onder Pana-
meesche vlag varende s.s. „Hordena" uit
Spanje zal worden uitgewezen. Het vertrek
van de bemanning uit Spanje kan binnen
kort tegemoet worden gezien.
kon door de stijging van de cellulozeprijzen
nog niet worden vastgesteld. De firma was
verzekerd.
GARAGE TE HILVERSUM
VERBRAND.
Zaterdag is de garage van den vrachtrij
der v. d. Brom, staande achter perceel Bak
kerstraat 41 te Hilversum, tot den grond toe
afgebrand. De brand, welke door onbekende
oorzaak op den hooi-zolder ontstond, en een
gretig voedsel vond in de daar opgeslagen
fourage, droeg aanvankelijk een gevaarlijk
karakter, daar men vreesde, dat ook de om
liggende woningen vlam zouden vatten.
De brandweer was echter spoedig ter
plaatse en kon, hoewel van de garage niets
meer te redden viel, door krachtig ingrijpen
erger voorkomen.
De stakingsgolf in
„The Far West'
NEDERLAND-EXPRESS.
De N.V. Stoomvaart Mij. „Nederland"
meldt, dat de speciale trein met passagiers
en post in aansluiting op het motorschip
„Marnix van St. Aldegonde" Dinsdagmor
gen 8 Juni te 10 u. 20 van Genua zal ver
trekken. Aankomst Woensdagmorgen 9
Juni 7.18 uur te Zevenaar, 8.14 uur te
Arnhem, 9 uur te Utrecht C.S., 10 uur te
Den Haag S.S., 9.46 uur te Amsterdam
W.P., 10.02 uur te Amsterdam C.S. en
10.33 uur te Rotterdam-Maas.
ZIEKTEVERZEKERING VOOR
HUISVROUWEN.
Dezer dagen hield de Eerste Nederland-
sche Coöperatieve Ziekteverzekering voor
Huisvrouwen U. A. haar algemeene leden
vergadering te Amsterdam.
Het aantal verzekerden neemt gestadig
toe en dankbaar werd gebruik gemaakt
van een groot aantal hulpverleeningen, in
het bijzonder tijdens de jongste griep-epi-
demie. Desondanks sloot ook dit jaar de
rekening en verantwoording wederom
met een batig saldo.
Het jaarverslag maakt melding van het
overlijden van mevrouw W. J. Wegerif
Wegerif, tweede secretaresse der vereeni-
ging en van den heer Th. M. Ketelaar,
voorzitter van den Raad van Toezicht. In
de hierdoor ontstane vacature werd voor
zien door de benoeming van den heer H.
J. Wegerif als lid van den Raad van Toe
zicht.
Het kantoor der vereeniging is geves
tigd Bronckhorststraat 1113 te Amster
dam.
K. D. P. BLIJFT VOORTBESTAAN.
In een op Zaterdag 5 Juni te Utrecht
gehouden vergadering van het partijbe
stuur van de Kath. Dem. Partij, heeft
het partijbestuur overeenkomstig den
wensch van de meeste afdeelingen, be
sloten, het werk van de partij in de ko
mende jaren voort te zetten.
Binnenkort zal de partij in Amersfoort
een buitengewoon congres beleggen.
CELLULOSE DOOR BROEIING
IN BRAND GERAAIIT.
Zondagmiddag tusschen een en twee uur
heef op de Waalkade te Nijmegen brand
gewoed in een paar honderd balen cellulose,
welke daar reeds eenige weken waren op
geslagen en welke toebehoorden aan de
N.V. Export Papierfabriek in de Tollens
straat te Nijmegen.
De brandweer, die onmiddellijk na het
uitbreken van den brand ter plaatse ver
scheen, moest den grooten stapel balen uiteen
gooien om tot den haard van het vuur te
kunnen doordringen. De groote hoeveelheid
cellulose was in korten tijd in een groezelige
papmassa veranderd. De brand is door
broeiing ontstaan. Het bedrag der schade
Nee! ik geloof, dat ik dit
jaar maar geen nieuwen strooien
hoed koop!
De staking in de petroleumnij verheid
wordt als vrijwel bijgelegd beschouwd.
Na besprekingen met vertegenwoordi
gers der werknemers op het particu
liere verblijf van president Cardenas
was, aldus verklaart men, overeenstem
ming bereikt op den grondslag van het
plan van den president. Waarschijnlijk
wordt de arbeid vandaag hervat.
Het gebrek aan brandstof wordt steeds
nijpender.
De openbare badinrichtingen, die stookolie
gebruiken, zijn gesloten, terwijl de minister
van oorlog de oefenvluchten der luchtmacht
voorloopig heeft doen staken. De onderne
mingen zijn in beroep gegaan van de beslis
sing der arbitragecommissie, waarbij de sta
king wettig is verklaard.
De staking in de staalnijverheid in
U.S.A.
De staking in de staalnijverheid waar
bij 150.000 arbeiders in Illinois, Indiana,
Ohio en Pennsylvania betrokken zijn,
schijnt op het doode punt te zijn geko
men.
John Lewis, de voorzitter van liet comité
voor industrieele organisatie, blijft eischen,
dat zijn organisatie erkend wordt als de
eenige, die de werknemers bij de patroons
kan vertegenwoordigen, terwijl de werkge
vers daar in het geheel niet van willen hoo
ren. Deze kwestie wordt door de vakveree-
nigingen van groote beteekenis geacht. Zij
geven toe voordeelen te hebben verkregen,
doch zijn van meening, dat de erkenning van
haar organisatie juist noodig is voor het be
houd dier voordeelen. Zij ontkennen, dat de
staking een politieken achtergrond zou heb
ben of door communisme geïnspireerd zou
zijn.
Er heerscht een zenuwachtige stemming.
In het zuiden van Chicago worden de fabrie
ken van de Republic Steel, waarin nog 2000
arbeiders werken, geheel omsingeld door
stakersposten. Honderden politie-agenten en
door de maatschappij ge wapenden zijn in de
omgeving opgesteld. De fabrieken van de
Inland Steel en de Youngstown Sheet Tube
Company, zijn geheel gesloten. De fabrie
ken die door de staking zijn getroffen, waren
bezig met belangrijke orders, zoodat belang
rijke bedragen als schadeloosstelling zullen
moeten worden betaald.
De gevolgen der stakng zijn het meest
merkbaar in Warren en Youngstown. Te
Warren verblijven 1800 werkwilligen
voortdurend in een fabriek van de Repu
blic Steel.
Er heerscht een zenuwachtige stemming
in de stad. De politiesterkte is verdubbeld,
daar men gewelddaden vreest.
De Republic Steel te Youngstown zou
voornemen hebben, werkwilligen uit de
naburige staten naar de stad te brengen
om de staking te breken. Te Niles in Ohio
hebben vliegtuigen de werkwilligen weer
van levensmiddelen voorzien. Personen,
die op de toestellen geschoten zouden heb
ben, zijn gearresteerd en later tegen borg
stelling op vrije voeten gesteld. Te Young
stown hebben de inwoners orde-comité's
georganiseerd, die ten doel hebben nieuwe
gewelddaden te verhinderen.
Werkwilligen moeten staalfabrieken
ontruimen.
De burgemeester van Chicago heeft de Re
public Steel Corporation medegedeeld, dat
zij, wanneer zij werkwilligen in haar fabrie
ken herbergt, de bepalingen betreffende Io
gementen en volksgezondheid overtreedt, in
verband waarmede hij deze maatschappij
gelast heeft, de gebouwen binnen 48 uur
door de werkwilligen te doen ontruimen.
Stakingsrelletje.
Tusschen stakersposten en werkwilligen
die een fabriek van de Republic Steel wil
den binnengaan, zijn geweerschoten gewis
seld. Een honderdtal schoten werd gelost
doch niemand werd getroffen. De werkwilli
gen konden de fabriek binnengaan.
Beroep op Roosevelt,
Een comité van stakende arbeiders in de
metaalindustrie, dat tachtig vakvereenigin
gen in Illinois en Michigan vertegenwoor
digt, heeft een telegram doen toekomen aan
president Rooesvelt, waarin den president
wordt verzocht onmiddellijk tusschen beide
te komen om een einde te maken aan het
conflict in de staalnijverheid.
Regeeringspartij verliest drie
zetels.
De verkiezingen voor het huis van afge
vaardigden hebben het volgende voor-
loopige resultaat opgeleverd:
Katholieken 13 zetels (in 1931 13 zetels);
burgerlijke liberalen 3 zetels (in 1931 5
zetels; onafh. boerenpartij van het noorden:
geen zetels (in 1931 een zetel); arbeiders
partij 7 zetels (in 1931 5 zetels); boerenpartij
een zetel (in 1931 een zetel); democraten
(Leo Muller) twee zetels (in 1931 geen
zetel).
Eerstgenoemde drie partijen zyn regee
ringspartij en, die dezen keer dus 16 zetels
hebben verworven, tegen 19 in 1931.
Het huis van afgevaardigden in Luxem
burg bestaat uit 54 leden, die voor den tijd
van 6 jaar worden gekozen. Om de drie
aren zijn verkiezingen in twee van de vier
kieskringen volgens een stelsel van even
redige vertegenwoordiging. Dit jaar zijn 26
leden aan de beurt van aftreden geweest.
De kwestie der wettigheid van de
communistische partij.
Tegelijk met deze partieele verkiezingen
werd een referendum gehouden over de
onlangs door het huis van afgevaardigden
aangenomen wetsontwerp op de openbare
orde, waarbij de ontbinding wordt gelast
van de communistische partij en van de
organisaties, die met geweld of bedreiging
de grondwet of andere wetten willen wijzi
gen. De Kamer heeft zich indertijd met 34
tegen 19 stemmen, bij een onthouding, uit
gesproken voor dit wetsontwerp. De kiezers
hebben zich met 51 pet. tegen 49 pet. tegen
het ontwerp uitgesproken.
't
Bruinkool ontdekt. - Uit AddisAbeb.
wordt gemeld, dat in het Omodal in Gal
las Sidamo twee bruink001^6"
geveer 1000 meter lengte en 40(\™e"?
Ete ontdekt rijn. Men heelt te.indruk
hier met uitstekende brandstof te
hebben.
Een uitstapje met droevige gevol
gen. - Nabij Crainova in Roemenie is ee
boot, waarmede 12 meisjes een school
reisje maakten, omgeslagen te£gevolge
waarvan alle inzittenden verdronken. Een
andere boot met 25 schoolmeisjes wordt
tot nu toe vermist.
Ongehuwde vrouwen betoogen voor
ouderdomspensioen. - Ruim 5000 „Old
Maids" uit alle deelen van Engeland heb
ben gisteren te Londen een bijeenkomst
gehouden en een resolutie aangenomen,
waarin ouderdomspension geëischt word
voor ongehuwde vrouwen, die den leeft^
van 55 jaar hebben bereikt. De oude,
jonge-juffrouwen organiseerden vervol
gens een openluchtbetooging in Hyde-park.
Stoomschip vergaan. - Ter hoogte
van Colonia is het stoomschip „Vienna"
gezonken. Het was door de bemanning
verlaten.
De „Viena" was in een dichten mist op
een rif geloopen. Het schip, dat toebehoort
aan de Michanowitsj-lijn, kreeg een groot
lek aan den boeg. Passagiers en beman
ning konden de „Viena" tijdig verlaten.
Vermist verkeersvliegtuig gevonden.
Uit Alpine in den staat Utah in de V. S.
wordt gemeld, dat in een eenzame berg
streek een verkeersvliegtuig, dat sedert
December 1936 met zeven passagiers aan
boord vermist werd, geheel verbrijzeld
teruggevonden is. 1
SOCIALISTISCH AFGEVAARDIGDE
IN DANZIG VERDWENEN.
Waar is Wiechmann?
De politie van Danzig heeft gisteren me
degedeeld, dat de socialistische afgevaardig
de Wiechmann, volgens opgave van zijn fa
milie, sedert 27 Mei j.1. is verdwenen. De
politie houdt vol, dat Wiechmann 25 Mei
werd vrijgelaten, na een uur in hechtenis te
zijn geweest. De politieambtenaar, die de ar
restatie verrichtte, heeft Danzig inmiddels
verlaten.
Het Poolsche socialistische orgaan Robot-
nik deelt mede, dat in de laatste dagen ver
scheidene verzoeken om interventies zijn
ontvangen door het hooge commissariaat van
den Vonkenbond in Danzig.
DE ERFENIS VAN ROCKEFELLER.
John D. heeft „slechts" 25 millioen
dollar nagelaten.
Het heeft niet nagelaten eenige ver
wondering te wekken, dat John D.
Rockefeller, die langen tijd bekend
stond als de rijkste man ter wereld, niet
meer heeft nagelaten dan 25 millioen
dollar, waarvan de successierechten
wellicht drievijfden zullen opeischen. De
inkomsten uit het overschot heeft Rocke
feller in haar geheel vermaakt aan zijn
kleindochter markiezin Margaret de
Cuevas.
Dat de vroegere petroleumkoning zoo be
trekkelijk weinig heeft nagelaten, vindt zijn
oorzaak in de giften aan liefdadigheidsinstel
lingen en de overdracht van tal van zijn be
zittingen aan zijn zoon John D. Jr.
(Van onzen Berlijnschen correspondent.)
Men mag den dag niet vóór den avond
loven, en den zomer niet, voordat hij er
werkelijk is. Waarheden, waarvan we de
justheid erkennen tusschen twee niesbuien,
die ons het zotste van alle weersgesteld
heden bezorgen en waarbij we zeker tien
duizenden medebewoners van deze immense
stad als lotgenooten mogen beschouwen.
Binnen de vierentwintig uren een tempe
ratuursverandering van 33 gr. Celsius in de
schaduw tot 8 gr. C. zonder zon, met regen
buien, stormvlagen uit het westen en 's
nachts bijna het vriespunt. En dat begin
Juni Nu, we willen er maar niet te veel
meer van zeggen. Want het zal ook wel z'n
goede zijde hebben. Bijvoorbeeld, wat de
muggenplaag betreft, die zich dit jaar bij
zonder ernstig liet aanzien. De muggen zijn
als weggeblazen. Mogen ze alle ellendig aan
hun eind gekomen zijn.
In tusschen behoorden we te stoken! De
huurcontracten schrijven voof, dat gestookt
moet worden als twee dagen achtereen de
buitentemperatuur lager dan 16 gr. is. Nu is
het al drie dagen beneden de 10 gr. We heb
ben getranspireerd en gezucht onder honds-
dagenhitte. In Mei. En nu bibberen we. In
Juni. Ziet het er niet naar uit, alsof de na
tuur aan grilligheid en onverstand voor de
diplomaten en politici niet wil onderdoen?
Of is de natuur als altijd wijzer dan de
menschen, en is het opzet, in Juni het vries
punt te naderen, de pompen in Oost-Duitsch-
land te laten bevriezen (het staat heden
heusch en waarachtig in de bladen, dat dit
vannacht gebeurd is!) en voorts nog alles te
doen om te bevorderen, dat de menschheid
het hoofd koel houdt?
Uiterst noodig schijnt dat in elk geval te
zijn.
Opgewondenheid over het gebeurde
met de Deutschland.
Niet, dat men nu juist in Duitschland de
afgeloopen acht dagen zoo onrustig en
zenuwachtig geworden is. Dat past niet bij
„het régime", dat er overigens wel voor
zorgt, dat de onderdaan, voor zoover hij geen
butenlandsche bladen leest, niets verneemt,
wat der regeering als onrustwekkend voor
komt. Maar 'n beetje opgewonden was men
hier toch wel, toen het bericht kwam van
het bombardement van de „Deutschland" en
de revanche voor Almeria. Men werd er zich
hier toch weer even bewust van, dat men
weer eens op vulkanischen bodem leeft en
dat elke nieuwe dag pijnlijke verrassingen
kan brengen.
Zeker, men vertrouwt de eigen regeering,
men heeft vooral in zeer breede kringen
BANDIETEN DOEN VAN ZICH
SPREKEN OP KOREA.
200 plunderaars vallen stadje aan.
Weer is een troep van ongeveer 200
bandieten, gewapend met machinegewe
ren, handgranaten, e.a. Zaterdagavond
den grensrivier Jalu overgestoken en heeft
een aanval gedaan op het grensstadje
Futenpo, waar zij de openbare en parti
culiere huizen plunderden en in brand
staken. Men vreest, dat hierbij een groot
aantal bewoners is omgekomen. De Kore-
aansche politie, versterkt met troepen, zet
de bandieten op het gebied van Mans-
joekwo achterna. De verbindingen met het
Koreaansche grensstadje zijn gisteren
hersteld.
Er is thans bekend geworden, dat bij het
treffen vier Japansche politiebeambten
werden gedood en twaalf gewond. De _j_
bandieten werden gedwongen zich terug I een onbeperkt vertrouwen in den „Führer",
te trekken op Mandsjoerijsch grondgebied, overtuigd als men is, dat deze man Adolf
Zij hebben 25 dooden en meer dan 30 ge- Hitier een fiksche portie gezond verstand
wonden moeten achterlaten. De politie zet mee in de wieg gekregen heeft, en bqven-
de achtervolging voort.
Negen inzittenden van autobus ver
brand. - Uit Reading in Californië wordt
gemeld, dat een autobus in een diepen
kloof is gestort, waarbij d« benzinetank
ontplofte. Alle negen passagiers zijn om
gekomen.
Versterkt gebied in baai van Dantzig.
- Het Poolsche schiereiland Hel, dat de
baai van Dantzig beheerschte, is tot ver
sterkt gebied verklaard, tengevolge waar
van het streng
dien weet, wat hij wil. Maar men merkt toch
ook, dat zelfs een Hitier slechts begrensde
moeüjkheden heeft, niet alleen staatkundig
begrensde, omdat immers een dictator bui
ten de landsgrenzen geen sikkepit te zeggen
heeft, maar ook binnenlandsche limieten.
Men constateert, dat de dictator, ofschoon
men hem gaarne en met muziek tot een
soort halfgod gemaakt heeft, geen alleszins
bruikbare en zoo hoog noodige grondstoffen
kan tooveren, geen invloed op het weer
heeft, den bodem slechts zeer beperkt
vruchtbaarder kan maken en bijvoorbeeld
dit jaar niet verhinderen kan, dat de uit
zichten voor den oogst allermiserabelst zijn
verboden zal zijn het
schiereiland zonder toestemming der mili- I en het Duitsche volk uiterst pijnlijke maan-
taire autoriteiten te benaderen of overheen d®n °P gebied der volksvoeding tege-
HITLER VERLEENT MUSSOLINI EEN
HOOGE ONDERSCHEIDING.
De Führer en rijkskanselier heeft
Mussolini het grootkruis verleend van
de nieuw gestichte orde van verdienste
van den Duitschen adelaar.
De oorkonde is gedateerd op 31 Mei.
Deze oorkonde en de onderscheidingstee
kenen zullen Mussolini dezer dagen worden
overhandigd door ambassadeur von Hassell.
sell.
Mussolini is de eerste staatsman, die deze
onderscheiding ontvangt.
Ook zijn schoonzoon, den Italiaanschen
minister van buitenlandsche zaken, graaf
Ciano, is deze onderscheiding verleend.
te vliegen.
Brand op schip met ontplofbare la
ding. - Associated Press meldt, dat aan
boord van het Amerikaansche legertrans-
portschip „Ludington", dat een lading
ontplofbare stoffen vervoert, brand is uit
gebroken in volle zee. Het stoomschip
„Limon Bay" snelt te hulp.
Dorp in Savoye door modderstroom
overvallen. - Het dorpje Lapraz is Za
terdag door een modderstroom overval
len, welke ten gevolge van het smelten der
sneeuw van de bergen afdaalde. Vijftien
huizen werden bedolven en honderden
hectaren land werden met modder over
dekt. Persoonlijke ongelukken worden
niet gemeld.
Ongeregeldheden in Antiochie. - Uit
Antiochie wordt gemeld: men heeft de
hulp van militairen moeten inroepen ten-
moet gaat!
Dat alles merkt men.
Maar ook nog meer.
De verhouding kerkstaat voor vele
Duitschen zeer pijnlijk.
Het is nu eenmaal niet weg te praten, dat
een derde deel der Duitsche bevolking
roomsch-ka tholiek is. En men mag toch zeker
wel aannemen, dat een hoog percentages van
dit derde deel ook tot de trouwe zonen en
dochters van de Kerk van Rome gerekend
mag worden. En voor deze millioenen is de
tegenwoordige verhouding tusschen het na-
tionaal-socialistische oppermachtige régime
en het Vaticaan met zijn Duitschen
hang uiterst pijnlijk geworden.
Men kent de jongste feiten, weet, dat Ber
lijn en het Vaticaan geen normale'diploma
tieke betrekkingen meer hebben, dat de
staat onverbiddelijk tegen het clericalisme
te keer gaat en dat hier een reuzenstrijd uit-
kwestie zit in de omstandigheid, dat de na-
tionaal-socialistische staat niet alleen auto
ritair is, dus alle macht voor zich alleen op-
eischt, maar bovendien, dat het nationaal,
socialisme ook al doet het alsof het vol.
ledige tolerantie jegens elke religie voor
staat in werkelijkheid de pretentie heeft
een wereldbeschouwing te zijn en in laatst»
consequentie ook een religieuse bekentenis.
De typische „nazi's" zijn niet meer katholiek
of protestant, ook al zijn ze wellicht nog als
zoodanig op papier ingeschreven, maar
„Deutschglaubig", om 't even of ze tot de kort
geleden officieel door den Staat erkende
nieuwe overtuiging „Gotterkenntnis (Lu-
dendorff)" dan wel tot een der andere „Ger-
maansche" bekentenissen te rekenen zijn.
De opvoeding der jeugd.
Dit alles is nog in de ontwikkeling. Maar
duidelijk is een sterk streven te erkennen,
op den langen duur de historisch geworden
religies, het Roomsch-katholicisme vooral,
opzij te schuiven en de jeugd, de komende
generaties zeer bewust op te voeden in de
richting van een Duitsch-Germaansch gods
begrip, dat, nuchter gezien, gedacht is als
moreelen steun van het staatkundig ideaal
van den mannelyken, heldhaftigen een
heidsstaat
Gelijk gezegd: het is in wording, en vele
nationaal-socialisten zullen het tegenwoor
dig nog met stelligheid of uit berekening
ontkennen. Maar wie de dingen hier van
nabij volgt, weet beter. En het is ten slotte
ook zoo logisch. Want een Staat, die ~3ën
eenheidsstaatsburger wil aankweeken, die
macht wil door universaliteit, en die zijn
eenige leer als wereldbeschouwing wenscht
beschouwd te zien, kan ten slotte geen ker
ken dulden, die er een eigen wereldbe
schouwing op na houden, zeker niet, waar
deze kerken bouwen op een Oud en Nieuw
Testament, dat door de „echte Nazis" als
on-Duitsch en bovendien nog „joodsch" ge
haat wordt; zeker niet, waar deze kerken
het nationaal-socialisme met den dag meer
moeilijkheden bezorgen en bewijzen, dat
het historisch geworden Christendom feite
lijk met de ideologieën der Hitler-beweging
onvereen igbaar is.
De beschuldiging van kardinaal
Mündelein.
We moeten de worsteling tusschen den
Hitler-staat en het Vaticaan ongetwijfeld
zien in het licht dezer toekomstontwikke
ling om te begrijpen, wat hier in Duitsch
land staat te gebeuren. Het is zeker niet
juist, met den thans zoo internationaal he
kend geworden kardinaal Mündelein van
Chicago en de millioenen, die zijn woorden
toegejuicht hebben, te beweren, dat de
schandaalprocessen tegen Duitsdie katho
lieke geeselijken en broeders schijnproces
sen zijn, maar het is evenmin juist, gelijk
van Duitsche zijde telkens weer betoogd
wordt, dat ze geen politieken bijsmaak heb
ben. Ze hebben dien bijsmaak, als men de
dingen ziet in grooter verband. Een Staat,
die niet streeft naar vernietiging van een
kerk met autoritaire onverzettelijkheid en
onverzettelijke autoritaire machtswenschen,
kan zeker aan zulke processen een vorm
geven, die niet tot op de spits gedreven
conflicten voert. Het is weliswaar juist, dat
de kerk van Rome in Duitschland blijk ge
geven heeft, over het „Allzumenschliche"
hier en daar te struikelen. Maar het is een
open vraag, of we hier met specifiek-Duit-
sche misstappen te doen hebben. En stellig
zal men buiten Duitschland wel andere
wegen kiezen om overtredingen te bestraffen
zonder dat conflicten ontstaan als de onver-
kwikkelijkc, waarvan we thans in het Duit
sche Rijk getuige zijn.
Maar het gaat uiteindelijk ook niet om
lT,^°C,eSSen alleen" Ze vormen slechts een
hakel. Ze zijn echter voor wat het natio-
naal-sociahsme ten slotte bereiken wil, dank-
ze toonen "iet alleen zwakke
Ln cf" m een kerk' die men in z'n hart als
ook v"fndi8 gezind voelt, maar geven
he^JUT? en tot ondersteuning van het
e dat deze kerkelijke voorgangers niet
Sewenschte jeugdopvoeders" zijn
einde de orde te herstellen na een botsing, gevochten wordt tusschen twee autoritU-'
waarbij een Arabier werd gedood. machten. Nu, het ziet er niet naar uit i
Het slachtoffer zou door een Turk zijn of men tot een minnelijke schikking
aangevallen. Alle samenscholingen zijn komen. Over de dessou's heb ik
verboden. 1 al eens geschreven. De kern van de Teele
Wat
men bewijzen wilde.
Zal het conflict tot het uiterst*
toegespitst worden?
kenH^m rJ" Du'tschland veel rustig den-
het hp^ir die een en ander slcchts 3lS
line- ','kZ'f" Van de volgende ontwikke-
trekk*in o Te Pn Van a^e diplomatieke be-
doortadnegne"<itOPfegging van het concordaat
den Êi i' verbod van geestelijke or-
ring van v? kloosters. verbeurdverkla-
Staat stpo i °°u ten gunste van den
r.-k bri! i heftiger bestrijding van dc
Het zon' CU ,UVrstrÜd in krasse vormen
