DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Amsterdam ontvangt het Prinselijk Paar.
!Bwteulajnd
Onder groot gejubel doen Prinses Juliano
en Prins Bernhard hun intree in de hoofdstad
ZEGETOCHT NAAR DEN DAM.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—,
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
No. 221
Dinsdag 8 Juni 1937
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
139e Jaargang
De algemeene toestand.
Aubade en défilé.
De incidenten met de
„Deutschland".
interview van vliegtuigcommandant
met Paris Soir.
ALKMAARSCHE COURANT.
Dit nummer bestaat uit twee bladen. Directeur: C. KRAK.
Alkmaar, 8 Juni.
Het is begrijpelijk, dat geheel welden
kend en vredelievend Europa doodsbang
is om vuur in welker, vorm dan ook
te dicht bij het Spaansche kruitvat te
brengen.
Duitschland heeft daar al een zeer ge
vaarlijk spel gespeeld en de grootste zorg
van minister Eden is thans een formule te
vinden, waarmede alle mogendheden
accoord zouden kunnen gaan en waardoor
gevaarlijke experimenten in de toekomst
vermeden kunnen worden.
Minister Eden hoopt thans binnen en
kele dagen een verklaring te kunnen af'
leggen over de onderhandelingen welke
zijn gevoerd ten aanzien van de veiligheid
van de schepen, welke ce niet-inmengings-
contróle uitoefenen.
Het schynt en dat is natuurlijk een
verheugend feit dat Duitschland zich
niet zal verzetten tegen het Britsche voor
stel, dat het individueel optreden bij in<
dividueele aanvallen op de oorlogsschepen
welke de controle uitoefenen beperkt blijft
tot zelfverdediging.
Het gaat er thans slechts om «en for
mule te vinden, welke het beginsel van
onderling overleg voldoende kracht kan
bijzetten.
Duitschland schijnt de noodzakelijkheid
van repressailles op den voorgrond te
blijven stellen, maar het staat er op, dat
het onderling overleg gevolgd wordt door
een optreden, waardoor de waardigheid
der internationale controle wordt gehand
haafd.
In dit nummer vindt men een uitvoerig
exposé van kapitein Oruga, die de leiding
had van de vliegtuigen, welke de kruiser
Deutschland met bommen bestrooid heb
ben. Wij vermelden er hier slechts van, dat
hij heeft medegedeeld, dat zijn mannen
geen vreemde bolsjewisten maar alleen
Spanjaarden zijn geweest, die al jarenlang
bij de Spaansche luchtmacht in dienst zijn.
Het doel der vlucht zou uitsluitend een
verkenningstocht boven Ibizaen zijn ge
weest met de bedoeling de Spa-.nsche
torpedojagers te helpen. Bij de verken
ning van de Deutschland zou de kruiser
toen het vuur op de vliegtuigen hebben
geopend, waarop deze. ter zelfverdediging,
een viertal bommen lieten vallen.
Men ziet het, de schuldvraag is een
uiterst moeilijke kwestie en het is zeker
toe te juichen, dat, wanneer er weer eens
dergelijke incidenten gebeuren en dat
kan in het huidige Spanje ieder oogen
blik het geval zijn niet iedere mogend
heid maar op eigen houtje de noodige
repressailles toepast.
Bij het Deutschland-incident heeft men
de aangestoken lont die naar het Spaan
sche kruitvat loopt, nog bijtijds kunnen
dooven, maar een volgend maal zou dit
wel eens onmogelijk kunnen blijken en zou
een onverwachte explosie heel Europa in
den brand kunnen steken.
Wij hebben er gister reeds op gewezen
dat men in Duitschland trouwens de han
den vol heeft met binnenlandsche kwes
ties. De Duitsche kerkstrijd is geen sine
cure en men verwacht zelfs, dat het
langzaam maar zeker tot een openlijke
breuk tusschen Berlijn en het Vaticaan zal
komen.
De wijze waarop men propaganda tegen
het katholicisme maakt alle vonnissen
tegen onbetrouwbare priesters worden
in den breede besproken maakt wel den
indruk, dat men de zonden van enkelen
wil misbruiken om het geheele kerkelijke
stelsel ondeugdelijk en onbetrouwbaar te
doen verklaren.
In dezen staat is voor twee machten,
welke elkaar het bezit van de jeugd be
twisten geen plaats.
Het zal hier op den duur tot een gewel
dige en verbitterde strijd moeten komen
waarvan de gevolgen nog niet te overzien
^In de buitenlandsche pers is thans weer
een bericht over de arrestatie van ka
tholieke priesters te München verschenen.
Men zou pater Mayer in voorloopige
hechtenis hebben genomen omdat hij tegen
het verbod in toch in het openbaar zou
hebben gesproken.
In officieele Duitsche kringen wordt
evenwel verklaard, dat er te Munc en
geen geestelijken gearresteerd zijn en dat
zich geen ongeregeldheden hebben voor
gedaan.
De katholieke organisatie, waartegen
in Duitschland thans de strijd wordt aan
gebonden, is heel wat machtiger dan de
Joodsche.
In Duitschland zijn de Joden eenvoudig
overgeleverd aan de willekeur der regee
ring en niet bij machte zich daartegen
daadwerkelijk te verzetten.
In Italië heeft men de Joden' tot dusver
Een lang gekoesterde wensch is voor
de Amsterdammers in vervulling ge
gaan. Vanmiddag heeft het Prinselijk
Echtpaar zijn eerste officieele bezoek
aan de hoofdstad gebracht en heeft
H.M. de koningin haar beide kinderen
in het Paleis op den Dam verwelkomd
AI was de intochtsweg slechts kort,
Amsterdam heeft alles gedaan om den
rit van het Centraal Station naar het
Paleis tot een waren triomftocht te
maken. Er was de plechtige statie van
het protocol, er was de pracht en praal
van gala en feestversiering, doch boven
al was er weer die echt Amsterdamsche
hartelijkheid der tienduizenden, die
juichend toonden, dat ook in deze stad
dankbaarheid en vreugde heerscht over
het jong geluk van het Prinselijk Paar.
Thans was de langverwachte gelegenheid
daar. De vaderlandsche driekleur woei van
schier alle gebouwen. Buiten de officieele
versieringen der hoofdstraten, was er bijna
geen straat of het spontane initiatief der
bewoners had een feesttooi aangebracht,
welke, hier op sierlijke en kunstzinnige,
ginds op primitieve wijze, van de liefde
voor Oranje getuigde.
De drukte, die op werkdagen in de straten
den nijveren aard der stad bewijst, was
verdwenen om in de buitenwijken voor een
Zondaagsche stilte en in het Centrum voor
een feestelijk geroezemoes van duizenden
voetgangers plaats te maken.
Vele kantoren en winkels hadden hun
personeel vrijaf gegeven, de scholen waren
gesloten en zelfs in de beurs verzamelden
zich zangkoren in plaats van makelaars.
De aankomst aan het Centraal
Station.
Het is twee uur in den middag. In
het Paleis op den Dam vertoeft H.M. de
koningin, des morgens met een ge
wonen D-trein gearriveerd, wachtend
op de komst van het jonge Paar, dat Zij
persoonlijk op deze historische plaats
welkom wil heeten. In het Centraal
Station wachten de autoriteiten, die
straks de Vorstelijke Gasten zullen ver
welkomen, op de komst van den extra-
trein uit de richting Baarn.
Het station is voor deze gelegenheid fees
telijk versierd. Op het eerste perron liggen
loopers uitgerold, welke voeren van de
plaats, waar de trein zal stilhouden, naar het
bekende „gouden hek", de slechts bij offi
cieel e bezoeken geopende toegang tot de
koninklijke wachtkamer.
Op het perron staat rechts van het gouden
hek een eerewacht opgesteld van de Ko
ninklijke Marine, ter sterkte van honderd
man, met tamboers en pijpers.
Op den rechtervleugel bevindt zich de
uit
ter
de
althans officieel met rust gelaten,
maar er zijn voorteekenen, dat zij ook hier
niet in Abrahams schoot zitten.
De Popoio d' Italia heeft bewezen of
althans trachten te bewijzen dat het
zionisme onvereenigbaar is met het fa-
cisme en het blad heeft brieven gepubli-
ceer van Joden, die plechtig verklaren
afkeerig te zijn van het zionisme dat zij
pro Engelsch noemen.
Desondanks spreekt een blad als de
Tevere over de heilige onnoozelheid van
hen, die gelooven, dat het Joodsche vraag
stuk is opgelost nu van de israëlieten de
belofte van trouw aan Italië en het fas
cisme is ontvangen en het blad dringt aan
op een zoo streng mogelijke controle van
de geesten opdat deze niet vervormd en
vergiftigd kunnen worden door een
mentaliteit welke vreemd is aan de Ita-
liaansche.
Dat is een geluid van Duitschen oor
sprong, dat in Italië nog niet is vernomen.
Het is niet te hopen, dat het fascisme
daar naar buitenlandsch voorbeeld op den
duur tot een hetze tegen de joden zal
leiden.
stafmuziek van de Koninklijke Marine
Den Helder.
Op het perron zijn vele autoriteiten
begroeting aanwezig.
Even over tweeën teekenen zich aan
Oostzijde, waar de spoorweg onder de don
kere stationsoverkapping naar een lichten
einder verdwijnt, de omtrekken af van een
naderenden locomotief. Een lichte beweging
vaart door de wachtenden. Een commando
klinkt: de eerewacht staat stram. Langzaam
komt de extra-trein, bestaande uit een
salonrijtuig met locomotief, tot stilstand. De
autoriteiten begeven zich naar het portier
van den wagen, waar, na eenige oogen-
blikken, glimlachend, de Prinses verschijnt,
gevolgd door Prins Bernhard.
Wanneer de Vorstelijke gasten het per
ron betreden en de wacht het eerbewijs
brengt, rollen over het Y de schoten van
H.Ms. kruiser Gelderland, welke aan het
Steenen Hoofd ligt gemeerd. Drie en dertig
maal klinkt de doffe knal van de vuurmon
den over het watervlak en verkondigt aan
de tienduizenden wachtenden buiten het
station, dat het groote moment daar is.
De Prinses en de Prins schrijden lang
zaam langs de eerewacht, die roerloos het
geweer presenteert.
Dan zet de Marinekapel het Wilhelmus
in. Terwijl de aanwezigen eerbiedig de hou
ding aannemen, begeleiden de burgemeester
en de stationchef, de heer W. Jongstra de
Vorstelijke gasten naar de wachtkamer.
Als hoofd van de gemeente, die gedurende
een week de Gastvrouw der Koninklijke
Familie zal zijn, spreekt burgemeester De
Vlugt eenige woorden ter begroeting.
Het einde van de korte plechtigheid in de
koninklijke wachtkamer is dan gekomen.
Langs een dubbele rij van weesmeisjes uit
de verschillende inrichtingen in de stad, die
bij het passeeren van de Vorstelijke Per
sonen rosé en witte bloemen op de treden
strooien, dalen de prinses en de prins,
vriendelijk de meisjes toeknikkend, langs de
statietrap af naar het Koninklijk rijtuig,
dat aan den voet, nog binnen het gebouw,
gereed staat.
Terwijl de prinses en de prins in de
calèche plaats nemen, zoeken de autori
teiten, welke zullen meerijden, hun rij tui'
gen op. Aan den kop van den stoet staat
een eere-escorte opgesteld, gevormd door
vijftig man van het Eerste Halfregiment
Huzaren.
Als de stoet, nadat korte commando's
geklonken hebben, zich in beweging stelt,
wordt reeds dadelijk het getrappel der
paardenhoeven op het plaveisel overstemd
door het gejuich dei; menigte, die van ach
ter de afzettingen, welke door politie en
marechaussee overal ziet men de unifor
men van het gezag! met een gestreng
heid, waaraan toch een zekere soepelheid
niet ontbreekt, worden gehandhaafd, op
spontane wijze uiting geeft aan haar
vreugde over de Blijde Inkomste van het
Prinselijk Paar. Het enthousiasme golft
door de rijen en plant zich voort in de
richting naar het Damrak. Bij de talloo-
zen, die uren geduldig gewacht hebben om
gedurende eenige oogenblikken 'n schouw
spel van pracht en distinctie gade te slaan,
is er een van intense belangstelling voor
alle onderdeelen van den stoet: voor het
imponeerende militaire vertoon van het es
corte cavalerie, waarvan de manschappen,
rechtop in het zadel zittend, de teugels
strak houden om hun paarden tot rustigen
stap te dwingen, voor de rijtuigen, die vol
gen en van welker inzittenden in het bij
zonder de burgemeester een eerbiedi
gen groet in ontvangst heeft te nemen;
voor de gansche bijzondere sfeer van deze
heuglijke uren.
Alom spanning.
Maar toch: de spanning, die allen
als door een onzichtbaren band samen
bindt, breekt zich eerst in laaiende
geestdrift baan als de roomkleurige,
door officieren geescorteerde calèche,
waarin het Prinselijk Paar gezeten
is, voorbijtrekt. De Prinses, een lach
op het gelaat, vriendelijk wuivend en
buigend naar alle kanten; de Prins,
hartelijk groetend en aldus uiting ge
vend aan hun diepe erkentelijkheid
voor de blijde ontvangst.
Voor het publiek is er zij het naar de
plaatsen, die het in het kader der strenge
afzetting heeft weten machtig te worden
een goede gelegenheid om het gansche
kleurrijke schouwspel in zich op te nemen
en te toetsen aan de voorstelling dat de
verbeelding werkelijkheid zou worden, van
had gemaakt, want stapvoets trekt de stoet,
in zijn afwisseling van kleuren en samen
stelling en in het geheel waarvan mede
het escorte der studenten een keurij figuur
maakt, voorbij.
Als het openingsescorte der cavale
rie de brug naar het Damrak bereikt
heeft de file van paarden en rijtuigen
bereids de uitbreiding ondergaan, die
het begin vormt van een waarlijk vor-
steljjken intocht.
Naar het Damrak.
Als een zone van stilte tusschen de ge
weldige belangsteling ter weerszijden van
het water, dat hier het stadsdeel in twee
ën splitst, bevindt zich, in veldtenue en ge
wapend met geweer, op de Oostzijde van
de brug, een uit twee honderd man be
staand detachement der Vrijwillige Bur
gerwacht, Amsterdam, onder commando
van majoor J. Brederode.
Bij het passeeren vAn de calèche
worden van beide fronten de eerbewij
zen gebracht en dan wordt de aan
dacht van de Prinses en den Prins
vastgehouden door den imposanten
aanblik, welke het Damrak biedt.
Reeds geruimen tijd vóór het uur van
twaalf, op welk tijdstip politie en mare
chaussee, na de vroege aankomst van H. M.
de koningin, ten tweeden male haar zware
taak had aangevangen om de afzetting
langs den intochtsweg te voltrekken en het
geheele rijverkeer van trams en andere
vervoermiddelen uit deze contreien te ban
nen, hadden zich uit alle wijken en ook
uit de provincie reeds talloozen naar de
binnenstad begeven om zich een
plaats te verzekeren.
Deze scharen van geduldig wachtenden,
onder wie zich ook talrijke vreemdelingen
bevinden, waren aangevuld door nieuwe
legioenen van belangstellenden, zoodat op
het uur van den intocht dit deel van de
route zich als een hier en daar wat grillig
getrokken breede baan, waarbinnen mede
het dubbel spoor der tram ligt, tusschen de
dichte rijen van toeschouwers uitstrekt.
Uitgebreide ordemaatregelen.
Politie en marechaussee werken nauw
samen om de orde langs de geheele route
van het Centraal Station naar het Ko
ninklijk Paleis te handhaven. Wie in dit
verband van cijfers houdt, moge vernemen
dat de intochtsweg door den sterken arm
in vijf vakken is gesplitst, voor elk waarvan
een commissaris van politie de verant
woordelijkheid draagt, gezamenlijk aan
de helft van het escadron huzaren op twee
gelederen, dan de studenten op één gelid en
rechts, weer op twee gelederen, de andere
helft van het escadron. Van dit eerefront,
dat naar het paleis gekeerd staat, presen
teeren de militaire ruiters den sabel.
Vóór zij het paleis binnentreden, waar
H.M. de koningin Hunne Koninklijke Hoog
heden wacht, keeren de prinses en de prins
zich nog een oogenblik naar de juichenden
op den Dam. Dan valt, kort slechts, een
stilte over het plein. Opnieuw laait, inten
ser nog, de geestdrift op, als de vorstelijke
personen op het balcon verschijnen. Het
Wilhelmus klinkt en dan is er weer gejuich
en gejubel.
Als dirige>fV Fred. J. Roeske een teeken
geeft, is er weer even een stilte en dan
worden al deze duizenden vlaggetjes
zwaaiend omhoog geheven en vormen zij,
met de felwitte „vlaggestok", één groote,
in het licht trillende vlag van oranje,
blanje, bleuDaarachter, als fraaie en
waardige afsluiting, de deputaties, welke
den banier- en vaandelgroet brengen aan
de koninklijke familie. Een imposant
schouwspel, dat diepen indruk maakt!
hoofd staande van een politiemacht, be
staande uit 6 hoofdinspecteurs, 23 inspec
teurs, 25 brigadiers, 567 agenten .te voet, 24
bereden agenten, 445 verkeersagenten, 4
motoren met zijspan en 36 rechercheurs
met kader.
Zegetocht langs het Damrak.
De lucht trilt van het gejuich als de zich
langzaam voortbewegende stoet voorbij
trekt. Er zijn hoogtepunten in het ent
housiasme bij het passeeren van de prach
tige calèche met het Prinselijk Paar, dat
onvermoeid dit grootsche huldebtoon be
antwoord met lachend wuivend en buigen.
Grooter en grooter wordt het kleurig ge
heel van paarden, rijtuigen en marcheeren-
den! Op de brug naar het Damrak hebben
zich van het detachement der Burger
wacht zes vaandeldragers, ieder met drie
secondanten, losgemaakt en zich achter den
stoet aangesloten en zoo doen ook, op het
Damrak, de deputaties der overige Am
sterdamsche studentenvereenigingen.
Naarmate de stoet vordert, sluiten zich
verder aan de deputaties van de Amster
damsche Tramharmonie, van de Amster
damsche Postharmonie, van alle Oranje
verenigingen, van Katholieke Vakvereni
gingen en standsorganisaties, van andere
R.K. verenigingen, van Christelijke vak
verenigingen en groepen, van de Amster
damsche Padvinders, van De Nederlandsche
Padvinders, van schoolverenigingen, van
jeugd- en sportverenigingen en van be
drijfsverenigingen; alle met vlaggen, vaan
dels en banieren en zoo wordt het geheel
één zegetocht vol kleur en schittering naar
het einddoel: het Koninklijk Paleis!
Correct en tot in elk onderdeel op vol
maakte wijze verzorgd worden de eerbe
wijzen van de verschillende opgestelde
deputaties gebracht als de calèche voor den
higang van het Paleis stilhoudt. Het eere
escorte van studenten en cavalerie stelt zich
in één front op voor het paleis. Op den rij
weg links, aan de zijde van de Kalverstraat,
De aubade.
Als na de manifestatie van het Oranje,
blanje, bleu het gejubel opnieuw losbarst,
danken de vorstelijke personen met vrien
delijk handgebaar. Dan trekt de koninklijke
familie zich eenige oogenblikken terug.
Korte bevelen klinken: het eerefront der
cavalerie en studenten wendt de paarden
en marcheert af. Kort daarop klinkt opnieuw
gejuich, wordt opnieuw gezwaaid met vlag
getjes, met hoeden en met zakdoeken;
weer is de koninklijke familie op het bal
con verschenen, zoodat de aubade een aan
vang kan nemen.
Dirigent Fred. J. Roeske beklimt den
dirigeerstoel en is op dat oogenblik de man,
die de oogen van duizenden op zich geves
tigd weet; die met forsch gebaar het reu-
zenkoor leiden zal; aan wiens kunnen het
welslagen van een belangrijk onderdeel van
het feestelijk program is toevertrouwd, maar
die zich, dank zij de resultaten van weken
lang repeteeren, gerust kan voelen.
Na een korte pauze maakt zich uit de
goede duizenden op het plein een der muziekge
zelschappen los. Het plaatst zich bij de Pa
leisstraat en dan volgt, als treffend slot van
het officieele huldebetoon op dezen schoo-
nen dag, het défilé van vereenigingen,
koren, scholen en deputaties.
Vlaggen en armen worden ten groet om
hoog geheven, diep neigen de vaandels en
zoo trekt, in prachtige regelmaat, de lange
stoet voorbij het balcon; met groote belang
stelling gadegeslagen door Hare Majesteit
en het Prinselijk Paar, dat niet moede wordt
wuivend en buigend te danken voor deze
bewijzen van eerbiedige genegenheid en
van oprechten trouw aan het Huis van
Oranje.
Met dat al een apotheose van een waarlijk
koninklijk schouwspel, dat in de annalen
der hoofdstedelijke historie met gulden let
ters zal worden geboekstaafd!
De koninklijke intocht en de warmte.
De warmte heeft onder de wachtenden,
die de intocht van H. M. de koningin ver
beidden, een aantal slachtoffers gemaakt.
Twintig personen, die door de warmte
werden bevangen, moesten door den Ge
neeskundigen Dienst worden bijgestaan.
Een speciale verslaggever van „Paris
Soir" te Valencia geeft een bericht over het
bombardement van de Deutschland, zooals
hij dat ontvangen heeft van „kapitein Or-
cega" die de beide regeeringsvliegtuigen
commandeerde, toen deze bommen hebben
laten vallen, welke de Deutschland troffen.
Op de vraag van den correspondent van
welke nationaliteit de vliegers waren, die
van de bommenwerpers de bemanning
vormden, antwoordde Orcega: Hier is de lijst
met namen der mannen, die zich bij mij be
vonden. Het zijn allen Spanjaarden, even
als ik. In mijn toestel bevonden zich kapi-
tei Relix Alliende, die sinds 1923 bij de
Spaansche luchtmacht dient. Ik zelf, aldus
Orcega behoor sinds 1919 tot dat corps. Ver
der was er sergeant Roman Lopez, mili-
tairist.
In het andere toestel zaten luitenant Ar-
mando Garcia en luitenant Jaime Serram,
een waarnemer, die als oud-marine-officier
in 1923 naar de luchtmacht is overgegaan.
Verder sergeant Felix Lopez, militairist.
Op de vraag van den verslaggever, wat
het „doel der expeditie" was, antwoordde
Orcega: De orders, die ik van luitenant-ko
lonel Hidalgo Cisneros had ontvangen, lui
den te vertrekken voor een verkennings
vlucht boven Ibiza en vier onzer torpedoja-