Alkmaar moet groeien
HET BETOVERDE BOS.
Spoct
De Turnlust-wedstrijden op de pleinen.
i
Een invasie van turners in onze stad!
Vele winkeliers hadden gaarne het behoefte-element
in de Vestigingswet zien opgenomen.
Te vele en te zware belastingen
op het bedrijf.
Om het wereldkampioenschap
dammen.
OFFICIEELE ONTVANGST OP
HET STADHUIS.
VII.
Toen wij de inleiding voor deze enquête
schreven, hebben wij er reeds op gewezen
van hoe groote beteekenis een welvarende
middenstand voor den groei onzer gemeen
te is.
De middenstand is nog altijd de groote be
lastingbron waaruit de gelden moeten ko
men om Alkmaar's huishouden te kunnen
financieren. Wanneer het den middenstand
goed gaat, dan gaat het ook de bevolking
goed want dan is er koopkracht.
Juist Alkmaar met zijn honderden win
kels is in groote mate afhankelijk van de
welvaart in stad en omgeving. Aan de
slechte economische omstandigheden, aan de
belemmeringen, welke de export van land-,
tuinbouw- en zuivelproducten ondervindt
en welke het platteland verarmen en de
klanten van buiten uit onze winkels doen
wegblijven, kan hier niemand iets veran
deren.
Maar een bedrijf heeft, om rendeerend te
kunnen werken, niet alleen zoo veel moge
lijk koopers noodig maar ook een zoo groot
mogelijke verlichting van lasten.
De belastingen welke een winkelier en
voornamelijk een hotel- of caféhouder
moet betalen zijn zoo vele en zoo verschil
len, dat men zich meermalen ernstig afvraagt
hoe het voor tal van middenstanders moge
lijk is het hoofd in deze tijden nog boven
water te houden.
Natuurlijk hebben wy den middenstand
bij onze enquête niet over het hoofd gezien
en wij laten hier het schrijven volgen, dat
ons door den heer S. W. Arntz, voorzitter van
de Kamer van Koophandel voor Hollands
Noorderkwartier, is toegezonden.
Uw vraag zegt de heer Arntz om in
bekpopten vorm aan te geven:
a. de richting om onze gemeente als woon
stad aantrekkelijker te maken;
b. de manier om de vestiging van nieuwe
zaken of industrieën te bevorderen,
lijkt mij niet zoo gemakkelijk te beantwoor
den.
In de leiddraad bij de samenstelling van
Uitbreidingsplannen werd er op gewezen:
„dat de middelen van bestaan gelegenheid
moeten bieden tot volledige ontplooiing, dat
het goed wonen moet zijn in de gemeente en
dat gelegenheid tot ontspanning nergens
mag ontbreken".
In onze stad met haar mooien Hout, haar
schitterende omgeving, talrijke onderwijs
inrichtingen (voor elke richting), goede zie
kenhuizen, een up-to-date sportpark, goede
zwemgelegenheden, etc. is het inderdaad
de activiteit van den fiscus uitschakelend
goed wonen!
Een handicap voor een aanwas der vesti
gingen is volgens mijn gevoelen gelegen in
de omstandigheid:
1. dat door de geringe uitkomsten in de
land- en tuinbouwbedrijven de rentenier,
die zich vroeger in onze goede stad placht
te vestigen tot een historische figuur is ge
worden;
2. dat er in onze naaste omgeving vele
plaatsen zijn, waar het ook goed wonen is.
Vooral nu daar veelal gas, electriciteit, wa
terleiding èn vaak lagere belastingen wor
den aangetroffen. Waarbij komt, dat het,
door de huidige goede wegen en verkeers
middelen, geen beletsel meer vormt om
eenige kilometers verder van zijn werk te
wonen.
Nu ik getracht heb zoo vervolgt de heer
Arntz aan te toonen, dat het thans aan
merkelijk moeilijker is dan voorheen om
bewoners naar Alkmaar te trekken, zoo
dient m.i. vooral in het oog te worden ge
houden de dringende noodzaak om te trach
ten van de duizenden, die des zomers in onze
omgeving verblijven, een zoo groot mogelijk
aantal bezoekers, die koopers kunnen wor
den, naar hier te lokken. Een taak, die ik
in de vertrouwde handen weet van het ge
meentebestuur en de V.V.V., maar die 100
pet aandacht blijft vragen, gezien de sterk
verminderde koopkracht van de bewoners m
de omliggende gemeenten, waarop onze
middenstand voor een belangrijk deel blijft
aangewezen.
Voor het „goed wonen" dient ook reke
ning te worden gehouden met den smaak
onzer jongere generatie, die veelal niet
graag in een straat gaat wonen, maar meer
belangstelling toont voor vrijstaande „bun
galows" en kleinere landhuisjes.
Voor onze stad zou tevens een overdekt
marktterrein een goede aanwinst zijn. Tal
van andere plaatsen, waar het marktwezen
geringer was dan hier, hebben deze inrich
tingen reeds. Dat daarmede elders gunstige
resultaten zijn verkregen moge o.a. hieruit
blijken, dat de overdekte markt te 's-Herto-
genbosch na enkele jaren reeds uitbreiding
behoeft.
Van belang lijkt mij ook, dat de parkeer
terreinen goed en goedkoop zijn, de auto
busdiensten de noodige faciliteiten verkrij
gen, of behouden en een snellere' recht-
streeksche verbinding met het nieuwe land
(den Wieringermeerpolder) zal worden on
derhouden.
Wat de tweede vraag betreft zoo be
sluit de heer Arntz diene, dat voor de
vestiging van industrieën in 't algemeen de
volgende factoren van belang zijn, dat:
1. er geschikte, voordeelige terreinen be
schikbaar zijn, direct aan het water en goede
wegen gelegen. Zoo mogelijk met spooraan-
sluiting. (De vestiging van industrieën langs
het Noord-Holl. kanaal met den rijweg er
tusschen zal altijd een ernstig bezwaar blij
ven opleveren);
2. er geschoolde werkkrachten zijn;
3. er aantrekkelijke arbeidsvoorwaarden
gelden;
4. er voordeelige tarieven voor het betrek
ken van water, gas en electrische stroom
zijn;
5. er een goede los- en laadinricht.ing aan
wezig is voor de binnenschepen (de eenige
hijschkraan is, zooals u weet, weer verdwe
nen!);
6. dat de belastingen laag zijn.
Nu kan niet ontkend worden, dat onze
goede veste zelve gunstig ligt aan groot
vaarwater, spoor en tram, maar zij mist tot
heden toch nog te veel der genoemde voor
waarden, die niet slechts voor de groot-in
dustrie, doch ook voor de kleinere bedrijven
in het nadeel van Alkmaar kunnen uitval
len, wanneer de vraag wordt overwogen:
waar zal ik mijn bedrijf gaan vestigen?
Voor winkelzaken geniet Alkmaar m.i.
voldoende belangstelling, zoodat vale winke
liers zelfs gaarne het behoefte-element in de
Vestigingswet hadden zien opgenomen.
De aandacht kan, wat punt b betreft, dus
voorshands beperkt blijven tot het trachten
hier nieuwe industrieën te krijgen en dan
zou ik willen besluiten met dit te zeggen:
Gemeente Alkmaar toont u in elk opzicht
een voorkomende gastvrouw. Volhardt en
waakt!
Wij laten bij dit artikel dadelijk de be
schouwing aansluiten van den heer P. Ter
maat, voorzitter van de Alkmaarsche Ver-
eeniging voor den Handeldrijvenden en In-
dustrieelen Middenstand.
De heer Termaat kent, niet alleen als
voorzitter van de belangrijkste midden
standsorganisatie, maar tevens als hoofd van
een bedrijf, alle factoren welke op dit oogen-
blik het zakenleven beïnvloeden en hü be
spreekt daarnaast nog diverse omstandighe
den welke voor de welvaart van onze ge
meente van beteekenis kunnen zijn.
Bij het houden vap uw enquête aldus
de heer Termaat mag de stem van den
middenstand niet ontbreken.
Als het gaat over de belangen van Alk
maar, leven er zeker ook in onze kringen
wenschen en verlangens.
De middenstand in het algemeen heeft h«t
moeilijk in deze dagen en lang niet alles kan
aan de crisis geweten worden.
Wij zitten de laatste jaren in het hoekje
waar de slagen vallen!
Wat al wetten en verordeningen op aller
lei gebied, die ons het leven niet gemakke-
lijk maken, contingenteering, clearing enz.
Wy snakken, zooals trouwens de geheele we
reld, naar een vry handelsverkeer tusschen
de volkeren.
Tolmuren omver, grenzen open, dat is een
onzer eerste wenschen. En dat klemt temeer,
omdat bij een in vervulling gaan van de
zen wensch, voor Alkmaar in het by zonder
groote belangen op het spel staan.
Ik denk hierbij aan onze naaste omgeving,
aan de boeren en aan de tuinders.
leder, die het artikel van Brusse gelezen
heeft over den noodtoestand van de kool
bouwers aan de Langedyken, zal het eens
zyn, dat iedere poging om in deze eertijds
zoo welvarende streek, verbetering te bren
gen, gesteund moet worden.
Laat ook onze plaatselijke overheid open
oog hebben voor de groote belangen welke
Alkmaar heeft by onze naaste omgeving, en
laat zij ieder poging van die zijde om uit
den nood te geraken steunen.
Ook leeft zoo vervolgt de heer Termaat
in Middenstandskringen sterk den wensch.
dat de belastingdruk eindelyk eens verlicht
wordt.
Velen verkeeren in moeilijkheden door de
vele en zware belastingen, welke op hun be-
dryf drukken.
Sociale belastingen, de personeele belas
ting met de hooge opcenten vraag maar
eens aan de hotel- en caféhouders preca
riorechten, enz., zyn een nachtmerrie van
velen onzer. Verlaging van gas- en electri-
citeitstarieven zou voor vele middenstanders
een uitkomst zyn.
En nu weet ik wel, dat aan de openbare
kassen groote eischen worden gesteld, doch
deze voor een goed deel op den middenstand
af te wentelen, kan op den duur funeste ge
volgen hebben.
Een goede welvaartspolitiek zegt de
heer Termaat brengt mede, dat men in
onze kringen gaarne aandacht wil zien be
steed aan het zoo urgente verkeersvraag-
stuk.
Goede toegangswegen naar onze stad, rui
me parkeergelegenheid, vooral in de nabij-
heid onzer markt, autobusverbindingen
desnoods gesubsidieerd met de wijde
omgeving, ook met de Wieringermeer, kun
nen bevorderen, dat Alkmaar blijft „het
centrum van Holland's Noorderkwartier".
Soepele toepassing van verordeningen en
het verleenen van faciliteiten van de aan
voerders en bezoekers onzer markten zyn
van groot belang.
Samenwerking van alle groepen der be
volking is noodig om de welvaart van onze
stad te bevorderen en de middenstand is
gaarne bereid het zijne hiertoe by te dra
gen.
In ons nummer van Zaterdag zullen wy
de publicatie van nog enkele andere be
schouwingen laten volgen.
Dammen.
De zeventiende party tusschen
Raichenbach en Springer.
In het Victoriahotel te Amsterdam is
gisteravond de zeventiende party gespeeld
tusschen Raichenbach en Springer.
Het verloop was als volgt:
Wit: M. Raichenbach. Zw.: B. Springer.
3429 opening.
1. 34—29 19—24
2. 39—34 14—19
3. 44—39 10—14
5. 50—44 5—10
5. 31—26 '20—25
6. 37—31 14—20
7. 41—37 20—24
Een normale opening. Ook zwart zou
hier 1014 hebben kunnen spelen en het
op de tempi kunnen laten aankomen. Hij
besluit echter tot vereenvoudiging om tot
tempiwinst te kunnen geraken.
8. 29X20 25X14
9. 35—30 17—22
10. 46—41 22—28
Zwart neemt nu een ruil, die beoogt wit
het nadeel van een randstuk op 26 te
laten. Het is een ruil, die heel wat stukken
van het bord doet verdwijnen, doch Sprin
ger hecht blijkbaar ook aan het meest
minimale voordeeltje de theoretici zyn
het er nog niet over eens, of een stuk op
26 inderdaad nadeel beteekent waarde.
11. 33X22 18X27
12. 31X22 23—29
13. 34X23 19X17
14. 36—31 12—18
15. 41—36 7—12
16. 31—27
Thans reeds de voorbereiding van den
„Raichenbach-ruil" met 2721, waardoor
het nadeel van de positie van schijf 26
reeds twijfelachtig wordt.
1613—19
17. 30—25 8—13 JÉ
18. 40—35 2— 8 *1*
19. 27—21
De ruil, waarop wy reeds doelden, en
die door den wereldkampioen ook tegen
Keiler en Vos dikwijls werd genomen..
Hoewel de zet vroeger afgekeurd werd,
heeft de wijze, waarop Raichenbach dê
consekwenties er van wist te aanvaarden,
tot nieuwe studie aanleiding gegeven. Nu
zwart reeds 2—8 speelde, is de voortzet
ting verre van zwak.
1916X27
20. 32X21 19—23
21. 21—16 1— 7
Wit heeft nu 'rie randstukken op 16, 26
en 36 a la Lochtenberg, doch de oor
spronkelijke vorm, waarin de wereld
kampioen zyn zetten weet tê gieten, ga
randeert ook nu een van te voren bere
kende consekwentie van het aanvaarden
van de stelling.
22. 37—32 14—19
23. 42—37 10—14
Zwart vormt een massief centrumblok.
24. 37—31 15—20
Het is interessant om te zien hoe wit zyn
omtrekkende manoeuvre zal uitvoeren.
Alles is ingesteld op een combineeren op
zwart's korten vleugel.
25. 39—33 20—24
26. 44—39 4—10
27. 47—42 10—15
De stand is:
Zwart 15 stukken op: 3, 6, 7, 8, 9, 11, 12,
13, 14, 15. 17, 18, 19, 23, 24.
Wit 15 stukken op: 16, 25, 26, 31, 32, 33,
35, 36, 38, 39, 43, 45, 47, 48, 49.
28. 33—28
Het ontbreekt zwart aan de tempi om
blijvend de positie van schijf 26 uit te
buiten. En wit houdt zyn stand steeds zoo,
dat de mogelijkheid van ruilen van ge
noemd stuk blijft bestaam
2814—20
29. 25X14 9X20
30. 49—44 3— 9
Een afwachtende zet van diepe beteeke
nis, waarover Springer een kwartier na
dacht. Men verwachtte hier direct 23—29,
of eventueel 2430 en 19X30, doch Sprin
ger geeft er de voorkeur aan om eerst
eens te zien met welke variant Raichen
bach wil voortzetten. Rechts is de kroon-
schyf niet noodig, zoodat de Nederlander
nu alle stukken, die naar links kjunnen,
daarheen dirigeert als inleiding van een
aanval en als steunbasis.
31. 39—33
Ook Raichenbach dacht hier lang na.
319—14
32. 31—27 17—21
Een ruil, die wit's positie links losser
maakt, twee randstukken doet verdwijnen,
en ongetwijfeld voor zwart niet ongustig
is. Ook de stukken van Springer's korten
vleugel komen nu in het spel.
33. 26X17 11X31
34. 36X27 6—11
Brengt dit stuk nu meteen in het spel.
35. 43—39
Een zware partij, die veel vergt van het
voorstellingsvermogen en van de combi
natiekracht der beide spelers. Springer
heeft den stryd nog niet opgegeven en
vecht nog voor het inhalen van zyn ach
terstand.
3511—17
Ook 2025 kon, daar de z.g. coup royal
met 2722 tot geen resultaten voert.
36. 44—40 17—22
Op 1721 volgt 3934, met de dreiging
3429, waarna wit's stand zeer sterk
wordt. Wanneer zwart dan b.v. na 3934
2429 zou spelen, volgt na den slag 40
34 en 35X15 en wit wint een stuk.
37. 28X17 12X21
38. 33—28 20—25
De strijd is zeer vinnig en wordt door
een zaal vol belangstellenden met de
grootste spanning gevolgd. Raichenbach
houdt de mogelijkheid van een coup royal-
dreiging in het spel, ook met zyn thans
volgenden zet.
39. 42—37
Zwart mag nu niet 21—26 spelen wegens
27—22, 32X21, 40X18 en 18—13.
3914—20
40. 48—43 21—26
41. 39—33 8—12
Het is een stryd met steeds wisselende
kansen. Leek het eerst alsof Springer eenig
positievoordeel had behaald, thans komt
zyn positie rechts niet bijster sterk voor.
Beslissend in alles blijft het surplus aan
tempi, dat een der partyen kan behalen,
doch de berekening hiervan is uiterst
moeiiyk en juist daardoor is deze partij
positioneel de meest ingewikkelde van alle
tot nu toe gespeelde.
42. 43—39 7—11
43. 16X 7 12X 1
44. 28—22 1— 7
Zet den aanval krachtig door
45. 22—17
457—12
46. 17X 8 13X 2
47. 39—34
NatuUriyk. Springer staat nu niet fraai.
Er ontbreekt hem een steunbasis op veld
13, en Raichentoach's aanval wordt nu zeer
krachtig.
472—7
48. 27—22 18X27
49. 32X21 26X17
50. 34—30 25X34
51. 40X18
st&nd is*
Zwart 6 stukken op 7, 15, 17, 19, 20, 24.
Wit 6 stukken op 18, 33, 35, 37, 38, 45.
Zwart staat zeer slecht. Zyn positie op
den langen vleugel is geheel krachteloos,
wit's stuk op 18 staat nu ijzersterk en
houdt twee zwarte schijven vast. Er is
weinig hoop meer.
5 120—25
52. 38—32
5 217—21
53. 45—40 25—30
Om 4034 te verhinderen. Wit heeft nu
echter de mogelykheid van 4034 of
3329 geforceerd.
54. 33—29
Wel het sterkste. 4034 en 32X14 geeft
zwart nog remisekansen.
5424X33
55. 35X13 33—39
56. 40—34 39X30
57. 13— 8 7—12
58. 8X26
58. 30—34
Een noodschot. Springer houdt nog vol...
59. 18—12 34—39
60. 12— 7 39—44
61. 7—1 44—49
62. 32—28
Zwart 4932 gaat nu niet wegens 1—23
en 235.
6249—27
63. 28—23 15—20
64. 1— 6 20—24
65. 650
6527— 9
66. 37—32 9—14
67. 50—28 14—25
Een remise van Springer, zoo ongeloof
lijk sterk gespeeld, dat men niet anders
dan diepe bewondering kan koesteren voor
de meesterlijke behandeling.
Toen het leek, alsof de winst voor
Raichenbach slechts een kwestie van tyd
was, verraste Springer met het Offeren
van twee stukken, en de wyze, waarop
Springer het afspel heeft behandeld,
stempelt hem tot een der sterkste eind
spelspelers ter wereld.
Springer verdiende niet deze ontmoe
ting te verliezen.
Een eindspel, dat ongeacht het feit, dat
men wellicht analytisch en na veel studie
een winstmogelijkheid voor den Fransch-
man kan aantoonen, de groote schoonheid
van het damspel karakteriseert.
De stand is:
M. Raichenbach 17 4 11 2 19
B. Springer 17 2 11 4 15
De achttiende party wordt vandaag in
Dordrecht gespeeeld, in. gebouw N. A. B.
Steegoversloot, aanvang zeven uur.
Turnen.
„De vereeniging Turnlust, die thans
36 jaar bestaat, heeft in den loop der
jaren bewezen, dat zij haar taak, de
lichamelijk opvoeding van haar leden,
op uitstekende wyze vervult".
„In het belang zoowel van de bevor
dering van de lichamelyke opvoeding
in het algemeen, als van de vereeniging
„Turnlust" in het bijzonder, spreek ik
den wensch uit, dat de op 27 Juni a.s.
te houden wedstrijden in alle opzichten
zullen slagen!"
Ziedaar twee zinnen uit het voorwoord,
dat burgemeester van Kinschot in het pro
gramma schreef, het programma, dat reeds
is verschenen en dat een zeer overzichtelijke
indeeling geeft van alles wat er op de ver
schillende pleinen te doen zal zyn.
Twee zinnen, die precies uitdrukken, wat
Turnlust is en wat zy thans zal onderne
men. Zij hééft inderdaad de lichamelyke op
voeding van haar leden op uitstekende wyze
vervuld en ze heeft deze wedstryden geor
ganiseerd in het belang der lichamelijke
opvoeding. En met deze wedstryden maakt
Turnlust een stuk propaganda, die van zeer
groote en lang-nawerkende gevolgen kan
en moet zyn.
Het spel gaat beginnen!
Nog een paar dagen en geheel turnbe-
oefenend Nederland zal zyn oogen gericht
houden op Alkmaar, waar Zaterdag de tur
ners en turnsters in ongekend grooten ge
tale zich zullen verzamelen. Zij zullen na-
tuuriyk met alle mogelijke middelen van
vervoer naar hier komen, maar in den aller
eerste plaats natuurlyk met de treinen.
Want deze hebben het de deelnemers wel
heel gemakkelijk gemaakt door hen voor
sterk gereduceerde prijzen te laten vervoe
ren.
Reeds daaruit blykt dus al, hoe belang
rijk deze turnwedstryden zullen zyn.
Wat er die Zaterdag te doen is? Op turn-
gebied zelf feitelijk niets, maar de wed-
stryddag wordt dan ingeluid met een groot
bal-champêtre op het Doelenveld .en met
een kermesse d'été op hetzelfde terrein, 't
Wordt dus een groot avondfeest, waarvan
we nu reeds het welslagen kunnen voorspel
len. Want zou het Lunapark niet attractief
zyn? En zou de dansvloer niet zeer verlei
delijk zyn?
Dat wordt wat Zondagavond op het Doe
lenveld. En als het onverhoopt eens mocht
regenen, dan zyn de zalen der Harmonie
nog beschikbaar. Want feest zal het zyn,
een Alkmaarsch-Turnlust-turnfeest!
De Zondag.
En dan, na een korte nacht en een kleine
voormiddag. Want om 12 uur precies zal ons
gemeentebestuur de afgevaardigden der on
geveer 50 deelnemende vereenigingen offi
cieel ontvangen op het stadhuis en daar
zullen natuurlyk sportieve speeches worden
gehouden. In dien tijd zullen de deelnemers
zelf zich opstellen voor een optocht en dat
gebeurt op het Waagplein. Met de vaandels
en vlaggen voorop zullen zy een marsch
door een gedeelte der stad maken, begeleid
door twee muziekkorpsen. En het spreekt
vanzelf dat die ongeveer een kilometer
lange stoet voor het stadhuis zal defileeren.
Gedurende deze optocht zal van den
Waagtoren Carillon-muziek ten gehoore
worden gebracht.
51.
51. Vlug liep hy naar de zijkant van het huisje waar
de ramen waren. Het licht scheen door de ruiten juist
op het paadje. En op zyn knietjes kon Flip zoo mooi
steentjes oprapen, die overal rond lagen en in zijn zak
stoppen.
52. Toen hij er genoeg had, nam hy de ruiten onder
vuur. Eerst gooide hij één steentje tegen 't raam, daarna
nog één en toen zo maar een handvol. Rikketikketik.
