DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. De oorlogsdreiging neemt toe. Franco staat sceptisch tegenover de Britsche voorstellen. No. 165 nummer bestaat uit drie bladen. Vrijdag 16 Juli 1937 139e Jaargang De algemeerie toestand. De spanning in het Verre Oosten Beide partijen zenden troepencontingenten naar de bedreigde punten. Communistische inmenging? De Spaansche revolutie Ook Italië's standpunt tegenover de voorstellen is vrij gereserveerd. BRITSCHE CRITIEK. Duitschland en Italië aan vaarden Britsche voorstel len als grondslag van be sprekingen. Noodlottige mijnramp in Amerika. Nieuws in 't kort. ALKMAARSCHB COURANT. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—, franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voor dam C 9, postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330. Directeur: C. KRAK. Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. Alkmaar 16 Juli. Het Chineesch-Japansche conflict dreigt een zeer onaangename wending te nemen. De berichten van vannacht en van heden morgen maken melding van dreigende Japansche maatregelen. Zooals te ver wachten was is Japan dus niet van plan „water in den wijn te doen", doch ook bij China is van een capitulatie voor den Ja- panschen druk weinig te bespeuren. Be denkelijker wordt het nog nu een United Press-bericht melding maakt van het feit dat twee communistische-Chineesche ge neraals, n.1. Mao Tse Toeng en Tsjoe Teh, hun medewerking aan maarschalk Tsjang Kai Sjek hebben aangeboden. Deze gene raals zouden voorgesteld hebben, dat zij het opperbevel op zich zouden nemen van alle communistische strijdkrachten in China, en deze troepen tegen de Japan ners in het veld te brengen. Zooals bekend verondersteld mag worden, hebben de beide communistische legeraanvoerders al maandenlang gepoogd de politiek der centrale Chineesche regeering in een an- ti-Japansche koers te sturen. Het staat natuurlijk nog te bezien of Tsjang Kai Sjek deze hulp zal aanvaarden, doch zoo dit het geval mocht zijn, ligt hier weer een nieuwe kiem voor uitbreiding van het toch al zoo gevaarlijke incident. Ook China wil trachten door militaire demonstraties de Japansche regeering te bewegen de Chineesche eischen te aan vaarden. Voortdurend komen nog berich ten binnen over groote troepenbewegin gen naar het Noorden, zoomede over con centratie van militaire vliegtuigen in ver schillende Noord-Chineesche steden. In- tusschen heeten dit dan nog „militaire demonstraties", doch wat zal er tenslotte nog noodig zijn om dit vat gevaarlijk ex plosiemateriaal, dat „het Verre Oosten" heet, tot ontploffing te brengen. Het nieuwe Britsche voorstel inzake de niet-inmenging heeft natuurlijk niet na gelaten de noodige stof op te werpen. On der den druk der omstandigheden was het voor Eden en zijn medewerkers lang geen gemakkelijke taak een compromis op te stellen in een kwestie waarbij En geland zelf directe belangen heeft en waarin het reeds zelf duidelijk stelling heeft genomen, dit temeer, waar het En gelsche standpunt zelf een compromis was. Engeland was nu gedwongen haar eigen standpunt, dat zij als de beste op lossing beschouwde, los te laten en een anderen uitweg te zoeken. Ondanks deze moeilijke opgave hebben de Engelsche di plomaten zich voorbeeldig van hun taak gekweten. Inderdaad is het voorstel een compromis, dat aan de wenschen van alle landen tegemoet komt. Allen waren het er n.1. over eens, dat de controle gehand haafd diende te blijven; er bestond alleen over den vorm, waaronder dit moest ge beuren, verschil van meening. Eden heeft in de eerste plaats de oplossing gevonden dat de vlootcontrole wordt opgeheven, doch dat daarvoor in de plaats komt de controle in de Spaansche havens. Ook op het andere punt, de toekenning van het recht van oorlogvoerende aan de strijden de partijen, wijkt tenslotte weinig van het oorspronkelijke Engelsche standpunt af. Overigens is het niet moeilijk te raden, van welken kant een eventueel verzet te gen de Britsche voorstellen zou kunnen komen. Franco is het er in de eerste plaats lang niet onverdeeld mee eens en Italië is ten aanzien van haar houding ook nog zeer gereserveerd, doch van die twee par tijen kan men toch ook moeilijk een on bevooroordeelde instemming verwachten. Toch, waar dit voorstel ook in werke lijke n zin een compromis geworden is, waarbij alle partijen een deel hunner wenschen ingewilligd zien, lijkt de kans op aanvaarding niet gering. Wie deze op lossing verwerpt, zal een groote verant woordelijkheid op zich laden, grooter wel licht dan aanvaardbaar is. De niet-on- vriendelijke perscommentaren geven in- tusschen moed en goede hoop, dat de tem peratuur in het Spaansche conflict voor- loopig weer dalen zal. Maar voor hoelang? Hoewel officieel de verwachting wordt uitgesproken, dat het wellicht nog mogelijk zal zijn tot een vreedzame regeling te komen van den toestand in Noord-China door middel van recht- streeksche onderhandelingen met de plaatselijke autoriteiten, blijkt toch uit vele omstandigheden, dat Japan zich op ernstige gebeurtenissen voorbereidt. Zoo hebben de militaire leiders reeds maatregelen genomen om de reserves van het leger voor geval van nood in gereedheid te brengen. Aan duizend reserve-officieren is instructie gezonden zich gereed te houden om ieder oogenblik te kunnen vertrekken naar hun troep. Voorts heeft de minister van oorlog een besluit bekend gemaakt, waarbij de practische opleidingsperiode voor het leger voor de van de militaire school komende leerlingen bekort wordt. De bedoeling hiervan is eind Augustus 470 vaandrigs te kunnen benoemen. Ten slotte wordt gemeld, dat 15.000 man van de twaalfde divisie naar Dairen zijn gezonden nadat de keizer zijn goedkeuring hieraan had verleend. Tevens wordt bekend, dat de keizer zijn goedkeuring heeft gehecht aan alle door de regeering genomen stappen. Japan op alle gebeurlijkheden voorbereid. Naar officieel wordt medegedeeld, is Japan thans volledig voorbereid op alle ge beurlijkheden met betrekking tot den toe stand in Noord-China de hoop op een vriend schappelijke regeling schijnt toegenomen, nu de Chineesche en Japansche onderhan delaren te Peiping en Tientsin zoo actief zijn. De Japansche regeering heeft de Chinee sche regeering reeds gewaarschuwd voor de maatregelen, welke er op berekend zijn de plaatselijke overeenkomst, welke bereikt is of bereikt zal kunen worden tot bijlegging van het incident van Loekausjiau niet te schaden. Er wordt uiteengezet, dat er geen reden is voor de Chineesche regeering een plaatse lijke regeling van de hand te wijzen, in het bijzonder met het oog op het feit, dat reeds verscheiden plaatselijke overeenkomsten ten aanzien van Noord-China van kracht zijn, o.m.: 1. De op 31 Mei 1933 te Tangkoe gesloten wapenstilstandovereenkomst; 2. de overeenkomst tusschen den Japan- schen generaal Doihara en den Chineesche generaal Tsjoen teh Sjoen, welke op 18 Juni 1934 is gesloten tot bijlegging van het inci dent van Sjang Pei; 3. de overeenkomst op 10 Juni 1935 ge sloten tusschen den Japanschen generaal Oemetsoe en den Chineeschen generaal Ho Ying Sing ten aanzien van de controle der anti-Japansche agitatie in Noord-China. Men heeft de oprechte hoop, dat de re geering van Nanking ook de tusschen de Chineesche en Japansche militaire vertegen woordigers reeds op 11 Juli gesloten plaat selijke overeenkomst tot bijlegging van het incident van Loekausjiau zal erkennen, daar men anders vreest, dat de situatie verergerd wordt. Zekerekringen zijn er evenwel bezorgd over of de reeds getroffen overeenkomst door de Chineesche troepen in Noord- China volkomen zal worden in acht ge nomen en dan nog minder door de regee ring van Nanking. De troepenbewegingen zouden voortduren. Terwijl de Japansche onderhandelaren te Peiping en Tientsin er naar streven het in cident te localiseeren en trachten te voor komen, dat het ernstiger wordt, aldus Do mei wordt uit Nanking en Shanghai nog voortdurend aan de bladen bericht over groote Chineesche troepenbewegingen naar het Noorden, zoomede over concentratie van militaire vliegtuigen te Sjeng Tsjau, Hsoe Tsjau en Loyang, terwijl Chineesche communistische troepen er in geslaagd moe ten zijn een nauwe samenwerking tot stand te brengen met de reegering te Nanking on der de gemeenschappelijke leuze: „Anti- Japansche oppositie De toestand in het Noorden. Hoewel de laatste uren geer. ernstige ge vechten in Noord-China gevoerd zijn, is men er in Chineesche kringen van overtuigd, dat het gevaar voor ernstige gebeurtenissen geenszins uit den weg geruimd is. Velen gelooven, dat de Japansche militairen tijd willen winnen tot versterkingen zullen zijn aangekomen, in afwachting van de resul taten der onderhandelingen, die te Tientsin gevoerd worden tusschen generaal Soeng Tsje Joean en de Japansche militairen. Het is echter de vraag, of de regeering te Nanking een eventueele overeenkomst zou goedkeuren. Het goed-ingelichte blad Ta Koeng Pao verzekert, dat de Chineesche regeering de houding van den politieken raad van Hopei en Tsjahar afkeurt. De Chi neesche pers oefent critiek op Soen Tsje Joean en verscheidene bladen zijn van mee ning, dat hij zich aan verraad jegens zijn land schuldig zou maken, als hip voor de Japansche eischen zou wijken. Andere zeggij, dat Soeng uit Tientsin behoorde te vertrekken om den tegenstand te organi- seeren. De studenten te Nanking hebben een petitie geteekend, waarin op tegenstand wordt aangedrongen. i Domei verneemt uit Kanton, dat de gene raals Lad Tsoerrg Jen eir Pei Trjoeng Hsi uit Kwangsi den minister van oorlog hebben voorgesteld, drie divisies naar het Noorden te zenden. DE BELGISCHE MINISTER-CRISIS. Maistriau tot minister van justitie benoemd. De koning heeft de benoeming van Maistriau tot minister van justitie goedge keurd. Het benoemingsbesluit zal Vrijdag in de staatscourant verschijnen. Maistriau is geboren in 1870. Hij was achtereenvolgens gemeenteraadslid en bur gemeesters van Bergen (Henegouwen), welke laatste functie hij thans nog bekleedt In het derde ministerie de Brocqueville was Maistriau minister van onderwijs. ROOSEVELT GAAT NIET WEEKEINDEN. In verband met den toestand in China. President Roosevelt heeft zijn plannen voor den gebruikelijken week-eind-tocht opgegeven. Hij zal met het oog op den toe stand in het Verre Oosten op het Witte Huis blijven. Roosevelt volgt aandachtig de ontwikke ling in Noord-China, evenalsi het nieuwe plan inzake afzijdigheid in de Spaansche aangelegenheid. Drie van zijn diplomatieke raadgevers: Macmurray, de ambassadeur in Turkije, een deskundige in aangelegenheden van het Verre Oosten, Summer Wells en Norman Dais, zijn gistermidadg op het Witte Huis ontboden. LANSBURY'S REIS NAAR ROME. Mussolini gelooft niet aan een Engelsch-Italiaanschen oorlog. Lansbury heeft bij zijn aankomst te Fol- kestone tegenover een vertegenwoordiger van Press Association verklaard, dat Mus solini niet aan de mogelijkheid van een EngelschItaliaanschen oorlog gelooft. Welke óok de verschillen van meening tusschen de beide regeeringen moge zijn, aldus heeft Mussolini gezegd, het zal altijd mogelijk zijn een gewapen conflict te ver mijden. Een nieuwe Europeesche oorlog zou ae vernietiging der beschaving beteekenen. Salamanca acht ze niet aan vaardbaar. Officieel wordt medegedeeld, dat volgens Franco de Britsche compromis voorstellen in hun geheel niet aan vaardbaar zijn. De opstandelingen doen opmerken, dat het recht van oorlogvoerende moet worden toegekend aleer over het terug trekken van vrijwilligers gesproken kan worden. Rome blijft gereserveerd. Grandi zal het standpunt van Rome uiteenzetten In 't Chigipaleis in Rome is men gereserveerd ten aanzien van het Britsche compromis- voorsteL Men beperkt zich er toe te zeg gen, dat Grandi, zoodra de werkzaamheden van de commissie van Londen zullen wor den hervat, een verklaring zal afleggen, waarin hij het Italiaansche standpunt zal uiteenzetten. Niettemin staat het Italiaansche standpunt nu reeds vast. Het contact tusschen de am bassade van Duitschland en het Italiaansche ministerie van buitenlandsche zaken was bijzonder innig, terwijl Stefani uit Berlijn een bericht heeft geseind volgens hetwelk de rijksregeering den Engelschen tekst zal aanvaarden als basis voor de beraadslaging. Deze reactie is juist gelijk aan die, welke men reeds gisteren aan de Italiaansche re geering toeschreef. In niet gezaghebbende doch toch zeer goed ingelichte kringen is men van meening, dat de terugtrekking der vrijwilligers het meest delicate punt volgens de Italiaansche opvatting afhangt van de regeeringen van Valencia en Burgos. Rede van minister Eden in het Lager huis. In het Britsche Lagerhuis heeft minister Eden verklaard, dat de oppositioneele La- bourparty de zaak Van den vrede niet dien de door een debat over de voorstellen van de regeering te vragen vóór de mogendhe den de gelegenheid hadden gehad deze te bespreken. De oppositie maakte hierdoor de taak, welke aan de regeering door de Euro peesche mogendheden is opgedragen zoo moeilijk mogelijk. Vervolgens zeide Eden ten aanzien an het vraagstuk der rechten van oorlogvoeren den, dat het natuurlijk niet juist is te bewe ren, dat deze rechten nooit mogen worden toegekend wanneer opstandelingen een re geering bestrijden. Hierna behandelde hij het terugtrekken van de vrijwilligers en de moeilijkheden van het vraagstuk der luchtvaart. Indien de Brit sche voorstellen door de commissie worden aangenomen, zullen zij een middel kunnen zijn om de niet-inmenging doeltreffend te maken en het gevaar te beperken, dat het conflict zich buiten Spanje uitbreidt. Indien de niet-inmenging schipbreuk zou lijden dan zou Europa in een zeer gevaarlijke po sitie komen. Ik vraag het Huis niet deze voorstellen aan te nemen omdat het alle details goed keurt er zijn kleinigheden, die ook mij persoonlijk niet bevallen zoo zeide de mi nister verder, doch omdat wij gelooven, dat zij een bijdrage zijn tot de samenwerking in Europa en daardoor een bijdrage tot den vrede. Attlee vraagt Eden Franco geen oorlogvoerende te noemen. Attlee heeft den minister van buitenland sche zaken, Eden, in het Lagerhuis gevraagd of hij morgen het voorstel, dat beoogt Fran co het recht van oorlogvoerende toe te ken nen, nadat de vrijwilligers zullen zijn terug getrokken, wil terugnemen. Eden antwoordde: er kan geen sprake van zijn voorstellen, welke aan de commis sie zijn voorgelegd, en welke de commissie nog niet heeft bestudeerd, te wijzigen. Eden verklaarde er zeker van te zijn, dat het Huis zich zal herinneren, dat deze voorstellen werden ingediend krachtens een internatio naal mandaat, dat Groot-Britannië werd toe vertrouwd en dat het niets zal doen, dat den vooruitgang van de zaak der internationale verzoening, welke wij probeeren te verzeke ren, zou kunnen schaden. VAN DE FRONTEN. De luchtmacht in actie. De luchtmacht der regeering heeft eenige door de opstandelingen bezette plaatsen met kracht gebombardeerd. Vliegtuigen van Franco trachtten de stellingen der regee- ringstroepen bij Madrid onder vuur te ne men. Hoewel de weersomstandigheden slecht waren, stegen regeeringstoestellen ter ver volging op. Zij verdreven de aanvallers voordat die hun doel hadden kunnen berei ken. Men verzekert, dat de laatste tegenaan vallen der opstandelingen op Villanueva del Pardillo op krachtigen tegenstand zijn ge stuit. De vijand werd niet alleen afgeslagen, doch teruggedreven tot stellingen, die ach ter zijn punt van uitgang lagen. De aanval der opstandelingen was gesteund door veel tanks en strijdwagens. Hun geschut bom bardeerde de reeds vernielde huizen van da dorpen, waar de regeeringstroepen zich ver sterkt hadden. Een oogenblik konden de aanvallers de eerste huizen van Villanueva bereiken, doch zij werden door de regee ringstroepen teruggeslagen. Mededeelingen van de zijde van 1 ranco. Het groote hoofdkwartier van Franco heeft medegedeeld, dat aan het front van Aragan de rechtschen na de jongste gevechten meer dan 400 gesneuvelde tegenstanders ter aarde hebben besteld. Verder maakten zij zich meester van eenige honderden geweren en mitrailleurs, een groote hoeveelheid dyna miet en handgranaten. Aan het front voor Madrid hebben de troepen van Franco een aanval van de re geeringstroepen in den sector Cuesta de la Reina afgeslagen. Ook aan het front van de Taag werd een aanval afgeslagen. Na een vergadering van één uur heeft het voltallige niet-inmengingscomité te houden op verzoek van den Franschen gedelegeerde, ambassadeur Corbin, de beraadslagingen om 12 uur verdaagd. Voor de verdaging had de voorzitter van het comité, lord Plymouth, de Britsche be middelingsvoorstellen ingediend, waarop de Italiaansche gedelegeerde, Grandi, en de Duitsche gedelegeerde, von Ribbentrop, een redevoering uitspraken, waarin zij de voor stellen als grondslag voor de besprekingen aanvaardden. Corbin verzocht evenwel hem nog eenigen tijd te laten om hem in staat te stellen nadere instructies van zijn regeering te verkrijgen. De Russische vertegenwoordi ger, Maisky, heeft vanmorgen het woord niet gevoerd. De vergadering komt vanmiddag om 4 uur weer bijeen. Twintig mijnwerkers gedood. Volgens de laatste berichten zijn bij de ontploffing in de Baker-mijn te Sullivan in de V.S. twintig mijnwerkers om het leven gekomen. Zeventien mijnwerkers zouden nog onderin de mijnput liggen. Op het oogenblik, dat de ontploffing plaats greep, bevonden zich 203 arbeiders in de mijn. DE VERDEELING VAN PALESTINA. Toenemende tegenstand in Irak. De vijandige gezindheid jegens het ont werp tot verdeeling van Palestina wordt in Irak met den dag sterker. De eerste mink, ter heeft in de plaatselijke pers opnieuw een scherpe verklaring dienaangaande afgelegd. De bladen melden, dat Vrijdag een bijeen komt gehouden wordt in de moskee om te protesteeren tegen de afscheiding van een deel van Palestina. GEVOLGEN VAN DEN 14EN JULI. Gewonden en arrestanten te Tunis. Gistermiddag hebben zich te Tunis inci denten afgespeeld welke een gevolg waren van de op 14 Juli gehouden betoogingen. Er werden vijftien personen gewond en de politie verrichtte twaalf arrestaties. NOODWEER IN ENGELAND. Regen richtte schade aan. Gisteren werd Engeland door noodweer geteisterd. Weymouth werd bezocht door een wolkbreuk, welke in weinig minuten verscheidene huizen en winkels onder water zette, terwijl ook Bristol, Dorchester en Yar- mouth van aanzienlijken regenval te lijden hadden. Op het cricketveld te Leicester wer den stoelen en tafels weggespoeld, terwijl te Londen enkele huizen door den bliksem werden getroffen. Botsing tusschen trein en vrachtauto. - Naar vernomen wordt, zou een spoorweg ongeluk hebben plaats gehad nabij Cieza in de provincie Murciam in Spanje. Op een onbewaakten spoorwegovergang zou een trein in botsing zijn gekomen met een mili taire vrachtauto, waarbij een groot aantal slachtoffers zouden zijn gevallen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1937 | | pagina 1