£ucfiU>aart
JUouuiciaal Hieuws
st. maartensbrug
heiloo
JCtmst £tt Wetenschap
te
De proefpolder
Zuid-Scharwoude.
Glimlachje
CASTRICUM
„De kringloop der belangen'*.
De heer Jac. Groen Azn., alhier, lid der
Tweede Kamer, schrijft ons:
Teneinde legendevorming te voorkomen
en een duidelijk beeld te geven van het ver
loop van bovengenoemde zaak en van het
plan zelf, meen ik goed te doen in de plaat
selijke pers van een en ander mededeeling
te doen.
De voorstellen tot het maken van proef-
polders in het Geestmer-Ambacht spruiten
voort uit het groote plan tot verbetering
van den economischen toestand, hetgeen
het provinciaal bestuur van Noord-Holland
zich voorstelt te bewerkstelligen o.a. (dus
niet uitsluitend) door herinpoldering en
ruilverkaveling van een groot deel (pl.m
2400 ha.) van het Ambacht. Daarnaast ligt
het, blijkens de gegeven voorlichting, in de
bedoeling, proeven te nemen met andere
cultures dan de bestaande op de nieuw ver
kregen gronden.
Het groote plan is dus primair. Men kan
de proefpolders niet bezien zonder daarbij
het eigenlijke doel: het groote plan, op den
voorgrond te stellen. De mogelijkheid be
staat, dat bij miskenning der proeven van
het groote plan niets komt; maar omge
keerd brengt het gelukken der proeven de
consequentie mede, dat het groote plan
wordt aangepakt en doorgevoerd. En dit
beteekent, dat dan de grond in ongeveer
het halve Ambacht (bedoeling is het zuide
lijke deel) in denzelfden toestand wordt
gebracht als men de proefpolders gaat bren
gen. Het is daarom zeer gevaarlijk het
standpunt in te nemen, dat men nu die proe
ven maar eens moet nemen en dat deze wel
zullen mislukken en men dan van verdere
plannen zal afzien.
Ik schrijf dit zoo neer, omdat ik werkelijk
van meening ben, dat velen er zóó over
denken. Gevolg van dezen gedachtengang
is, dat deze menschen een druk uitoefenen
in deze richting: laat men die proeven maar
nemen op de minst waardevolle gronden,
dan is er tenminste bij mislukking niet veel
overboord.
't Is begrijpelijk, dat anderen, anderen
die zich verantwoordelijk voelen voor de
zaak, er anders over denken. Wil men de
leiding van 's Rijks Cultuurtechnischen
dienst, die in andere provincies zooveel ver
betering op dit gebied wist te brengen, en
de prov. deskundigen volgen, wil men deze
zaak werkelijk serieus bezien en wat nog
meer beteekent: wordt men geroepen om
daarvoor verantwoording te dragen, dan
staat een ding voor deze personen vast, dat
de proef een serieuse proef dient te zijn.
De proef moet een zoo volledig mogelijk
beeld geven van het Geestmer-Ambacht en
van wat men zich van het groote plan in zijn
volle omvang voorstelt.
Van den aanvang af hebben daarom t.a.v.
de te nemen proeven bij de leiding deze
punten op den voorgrond gestaan. Gelet
moet worden op de grondsoorten, water
rijkdom, de huidige verkaveling waarbij een
voornaam punt is de huidige bezitsverdee-
ling der landerijen over het aantal eigena
ren, 't kiezen van punten in den polder, die
behoorlijk bereikbaar zijn om de cultuur
proeven in de te maken proefpolders te kun
nen demonstreeren.
Mij dunkt, dat goed beleid vordert, dat
minstens deze punten in acht genomen die
nen te worden, wil men op het resultaat van
een proef al of niet tot het zoo diep ingrij
pende groote plan besluiten.
Voor deze voorwaarden werden ook de
adviseurs (adviescommissie) gesteld, die het
prov. bestuur zich uit de tuinbouwkringen
in Langendijk e.o. had gekozen.
In de eerste vergadering van deze com
missie stond dus practisch reeds vast, dat
men, om een eenigzins getrouw beeld van
het Geestmer Ambacht te krijgen, niet zou
kunnen volstaan met een proefpolder hoog
om de West, waartoe aanvankelijk de
meeste aandrang bestond. Het Geestmer
Ambacht bevat zooveel verschillende grond
soorten, dat het wel erg pioeilijk was om op
één punt een proefpolder te creëeren, die
aan alle voorwaarden voldeed. Doch ieder
geeft toe, dat behalve de andere verschillen
er in ieder geval één groot verschil is, n.L
de grondsoort en ook de waterrijkdom hoog
om de West en die om en nabij de Lengen-
dljker dorpen.
De eenig mogelijke conclusie was dus
twee proefpolders. In die vergadering zijn
toen verschillende punten genoemd: hoog
om de West (de plaats waar nu de Weste
lijke proefpolder zal komen) lager om de
West onder Broek op Langendijk en onder
Noord-Scharwoude, Om de Oost onder
Noord-Scharwoude en om de Oost
onder Zuid-Scharwoude, een plaats, die zoo
als later duidelijk is gebleken ook nog aan
de twee andere voorwaarden voldeed: be-
Visioenen op den eersten van de
maand als de huur moet worden
betaald.
zitsverdéeling over een zeer groot aantal
eigenaren en uitstekend bereikbaar.
Na deze vergadering is de Technische
dienst een onderzoek gaan instellen, zijn
boringen gedaan, metingen verricht, zijn
door deze alle conseequenties, die aan een
eventueele keuze vastzaten, overwogen,
enz., enz.
Ik plaats hier thans deze noot: zelf voelde
ik er veel voor dat, indien het door mij ge
noemde punt (het is voor alle duidelijkheid
misschien goed, dat ik heb genoemd een
punt, dat ten Noorden begrensd zou worden
door de Machinesloot, waarbij het Kerke-
pad ongeveer in het Midden van den
polder zou komen te liggen) aan de voor
waarden zou voldoen, de tweede proefpol
der hier zou komen. Ik zag daar tevens be
langen in voor de gemeente Zuidschar-
woude. Alle andere commissieleden zullen
het gaarne willen getuigen, dat ik dat open
lijk en rond naar voren heb gebracht. Maar
ik heb er bij gevoegd, dat hierbij de belan
gen van de proefpolder zouden moeten do-
mineeren. Dit mocht trouwens gerust wor
den overgelaten aan de onpartijdigheid van
de Cultuur-technischen dienst, die door mij
ik stel er prijs op dit te verklaren in
zijn oordeel niet is beïnvloed. Trouwens:
van mijn oorspronkelijke plan is niet veel
overgebleven. De dienst is na de onderzoe
kingen gekomen met een voorstel tot het
stichten van den Westelijken proefpolder en
een Oostelijken proefpolder ten zuiden van
de Kerkesloot en niet aansluitende aan het
Kerkepad.
Deze plannen zijn voordat ze door Ged.
Staten aan Prov. Staten werden aangebo
den, aan het oordeel van de Adviescommis
sie onderworpen. Hierover kan ik kort zijn.
Ik citeer slechts de toelichting van Ged.
Staten op de voordracht blz. 13, waarin let
terlijk staat:
„Bij de voorbereiding van de onderwer-
pelijke plannen is zoowel van de zijde van
de ontwerpers als van die van ons College
bij herhaling, hetzij collectief, hetzij indivi
dueel overleg gepleegd met gezaghebbende
deskundigen uit de betreffende streek, die
tenslotte met de plannen, zooals zij thans
aan Uwe vergadering worden voorgelegd,
hunne instemming hebben betuigd". Ter
voorkoming van meergemelde legendevor
ming, meen ik goed te doen enkele woor
den te onderstreepen.
Daarna is de vergadering van de banne
Zuidscharwoude gehouden en is door deze
het adres met de daarin opgesomde bezwa
ren aan de Staten gezonden.
Ongetwijfeld is dit mede aanleiding ge
worden tot een behandeling van de zaak
op een meer dan gewone wijze. De commis
sie uit de Staten, die de behandeling van
deze zaak kreeg voor te bereiden, oordeel
de het nuttig zich ter plaatse van de situ
atie op de hoogte te stellen. Bij dit bezoek
aan de geprojecteerde proefpolders waren
van de Statencommissie, behalve Gedepu
teerde Kooiman, aanwezig de Statenleden
Luden, Beuzemaker, Braakman, van Dok,
Honig, de Miranda, van de Vall, v. d. Wal
en ondergeteekende.
Uit het verslag der statencommissie
..„is de commissie cursiveering van mij):
is de commissie unaniem tot de con
clusie gekomen, dat in de keuze ten aanzien
van de plaats voor den oostenlijken polder
geene wijziging dient te worden gebracht
en tegemoetkoming aan het verzoek van
de Banne te Zuid-Scharwoude, bedoelden
polder te projecteeren aan de Westzijde van
den Dorpsweg, slechts verplaatsing van
moeilijkheden zou beteekenen. Het denk
beeld echter om aan den geprojecteerden
polder uitbreiding te geven in Noordelijke
richting, met begrenzing door het z. g. n.
Kerkpad vindt algemeene instemming, met
dien verstande, Rat in de commissie ver
schil van meening bestaat over de vraag
of al dan niet aan den Zuidkant ter
hoogte van de z. g. n. Cornelisboersloot
een gedeelte van het aangewezen gebied
moet komen te vervallen".
In de Statenvergadering, waar de discus
sie hoofdzakelijk geloopen is over de aan
gevoerde bezwaren, is de voordracht, welke
de machtiging voor Ged. Staten inhield om
bij onoverkomelijke bezwaren nog een
ander punt te kiezen,, met algemeene stem
men aangenomen. Zoodra de stenografische
notulen zullen zijn verschenen, beveel ik
tenzeerste aan, kennis te nemen van alles
wat over deze zaak is gesproken. Het heeft
mij verwonderd, dat behalve de pers, nie
mand blijkbaar behoefte heeft gevoeld, om
de beraadslagingen te volgen.
Ik wil wel bekennen, dat ik, die voor
mijn fractie als woordvoerder optrad, wer
kelijk verwacht had dat van tuinderszijde
en van de zijde van andere belanghebben
den wat dieper op het groote plan zou zijn
ingegaan.
Niet dat het voor mij sceptisch staan
de tegenover dat groote plan moeilijk
was mij te verwachten groote voordeelen
hiervan voor den geest te stellen, voordee
len waarom ook ik van meening was, dat
deze goed bedoelde poging niet mocht wor
den afgewezen. Maar 't stond toch maar zóó:
de bezwaren waren geen algemeen bezwa
ren, zij gingen slechts over de plaats van
den proefpolder en zij betroffen slechts de
individueele personen, die daar een gedeel
te van hun bedrijf hadden. En juist daar
omtrent waren alle mogelijke toezeggingen
tot eventueele schaderegeling gedaan.
Niemand (zelfs niet op de banneverga-
dering) heeft zich durven uitspreken tegen
het groote plan. Maar dan moet men toch,
met terzijdestelling van individueele be
langen, ook de consequentie hiervan aan
vaarden.
Die consequentie was, dat niet alleen een
keuze mocht worden gedaan uit het slecht
ste land en dat de proef de grootste waar
borgen moest inhouden voor het groote
plan. Wanneer dit door deskundigen is uit
gemaakt, dan voelt men toch, dat omwille
van belangen van Jan, Piet en Klaas niet
in een richting mag worden gegaan, die
geen ander gevolg zou hebben, dan dat dan
weer Gerrit, Willem en Jaap met voor hen
even groote bezwaren voor den dag zouden
komen.
Men moet, als men de consequenties niet
aanvaardt, niet zeggen, dat men het groote
plan prachtig vindt, als men de proef maar
op een andere plaats neemt. Daar de Oost-
HOOFDPIJN, LUSTELOOS EN
ALTIJD MOE.
Nu totaal veranderd.
„Ongeveer acht jaar geleden voelde ik
mij dikwijls niet goed, altijd moe en lus
teloos, terwjjl ik 's morgens maar het liefst
in bed zou willen blijven liggen. Daarbij
kwam nog een chronische hoofdpijn. Van
af de eerste flacon Kruschen Salts, die ik
probeerde, ben ik echter een andere
vrouw geworden. Ik neem nü iederen
morgen een beetje in mijn thee en kan
Kruschen niet hoog genoeg roemen".
Mevr. W. S. D. te P.
Alle klachten, welke deze dame had,
zijn het typische gevolg van één en de
zelfde oorzaak: verslapte werking der
inwendige organen, waardoor het bloed
verontreinigd wordt en men zich moe, oud
en futloos voelt. Kruschen Salts spoort op
geheel natuurlijke wijze de afvoerorganen
aan tot actievere werking, met als gevolg
een hernieuwd gevoel van jeugd, levens
lust en energie.
Kruschen Salts is uitsluitend verkrijg
baar bij alle apothekers en erkende dro
gisten a 0.40, 0.75 en 1.60. Let op,
dat op het etiket op de flesch, zoowel als
op de buitenverpakking d- naam Rowntree
Handels Mij., Amsterdam, voorkomt.
polder aan de 4 gestelde eischen voldoet
(volgens het hoofd van 's Rijks cultuur
technischen dienst, indien aangesloten aan
het Kerkpad, een ideaal) dient de proef op
zoo'n plaats te worden genomen. Wijst men
die af, dan wijst men practisch ook het
groote plan af. Maar laat men dat dan ook
zeggen. Zooals gezegd, wij hebben dat ge
mist en het is daarom ook begrijpelijk, dat
de Staten dus in de aangevoerde bezwaren
geen aanleiding hebben kunnen vinden om
een ander besluit te nemen.
Dit beteekent geenszins, dat met de be
langen van de betrokkenen geen rekening
zou dienen te worden gehouden. Natuurlijk,
het is door mij en anderen openlijk uitge
sproken, niemand mag van deze plannen
de dupe worden.
En dit o.m. is aanleiding geworden van
het opnieuw bezien van deze bezwaren.
Hoewel aan alle leden der adviescommissie
ter kennis gebracht in een dezer dagen ge
houden vergadering, meen ik geen vrijheid
te hebben, de groote verbeteringen in het
plan (die in uitzicht zijn gesteld en tege
lijk nog weer een groot stuk der bezwaren
zullen ondervangen) mede te deelen.
Ze zullen wel spoedig blijken. Ik moge
echter in het algemeen verzoeken, om van
verdere critiek af te zien tot het oogenblik,
dat deze nieuwe plannen bekend zijn. Ik
moge dit vooral vragen van de inwoners
van Zuidscharwoude, wier belangen en de
belangen van deze gemeente, zoo sterk bij
deze zaak betrokken zijn.
ONZE POSTVLUCHTEN.
De Reiger kwam gister op de uitreis te
Basra, de Specht bereikte op de thuisreis
Rangoon, de Nandoe is gistermiddag 16.14
uur op Schiphol geland; de Torenvalk
(uitreis) landde te Bandoeng.
Morgen zal de Ibis van Amsterdam naar
Batavia vertrekken. De bemanning zal be
staan uit: E. E. Hulsebos gezagvoerder, A.
K. Bosman tweede bestuurder, M. Vee-
nendaal werktuigkundige en H. C. Moulijn
radiotelegrafist. De post voor het toestel
moet uiterlijk hedenavond te Amsterdam
zijn.
SPRONG MET EEN VALSCHERM VAN
9800 METER.
Uit Leningrad wordt gemeld: Luitenant
Kailanof heeft een nieuw wereldrecord
gevestigd door op 9800 meter hoogte met
een valscherm uit een vliegtuig te sprin
gen. Hij kwam in 27 minuten behouden
beneden. Hij was voorzien van een zuur
stoftoestel. Een der chefs van den springer
verklaarde, dat door deze verrichting be
wezen is, dat men uit de stratosfeer met
een valscherm kan afdalen. Een derge
lijke sprong, aldus zeide hij, vereischt
echter een groot lichamelijk weerstands
vermogen en een grondige voorbereiding.
NEDERLANDSCHE PIONIERS TER
ZEE EN IN DE LUCHT.
Een wandschildering op Schiphol.
Het betreurenswaardige ongeluk, dat de
K.L.M. getroffen heeft, heeft burgemeester
en wethouders aanleiding gegeven af te zien
van een officieele onthulling van de door
den heer G. V. A. Röling in opdracht van de
gemeente Amsterdam uitgevoerde wand
schildering in de Stationswachtkamer van
Schiphol.
De schildering, welke dezer dagen gereed
gekomen is, stelt voor een wereldkaart,
waarop zijn aangegeven de „Pioniersreizen
door Nederlanders gemaakt, te water en
door de lucht".
De scheepvaartroutes zijn aangeduid in
verschillende kleuren en verlucht met de
afbeeldingen van de zeilscheepjes, waarmede
deze reizen werden volbracht.
Zoo kan men de reizen volgen van Ba-
rentz, van Noort, Crijnssen, Tasman, Rogge
veen en anderen, alsook de reis van de K 18.
De luchtlijnen zijn aangeduid in goudlij-
nen van verschillende teekening.
Langs enkele hiervan is het model aange
geven van het vliegtuig, waarmede de tocht
werd gemaakt. Zoo ziet men het oude toe
stel, dat de eerste Holland-Indië-verbinding
door de lucht tot stand bracht en de Snip,
die de eerste vlucht maakte van Holland
naar de West. Tusschen deze beide in, als
symbool van de voortdurende ontwikkeling
van de luchtvaart, een moderne DC 3, waar
mede tegenwoordig de route naar Indië be
vlogen wordt. Boven den bundel gouden 'iJ-
nen verduidelijkt een bloktekst: de vlucht,
gezagvoerder en type vliegtuig men leest
de vluchten Amsterdam-Batavia, Londen-
Tokio, Londen-Melbourne, naar Zanzibar,
Kaapstad enz.
Het ondergedeelte en het bovengedeelte
van de schildering zijn versierd met sym
bolen, op luchtvaart en scheepvaart betrek
king hebbende: zon, maan en sterren; tus
schen de wolkenflarden van een maannacht
een vliegtuig, door radiogolven veilig met
de aarde verbonden; rechts boven Aeolus, de
god van den wind; links daarvan drie zwe
vende vrouwenfiguurtjes.
In het centrum onderaan is de god van de
zee Neptunus afgebeeld, zittende op een
zeemonster. Hij draagt de samengevoegde
wapens van Holland en Amsterdam.
Als verdere symbolen der zee: meermin
nen, kompasrozen en dergelijke.
Geheel links een variant op het oude „Na-
vigare necesse est", „Navigare et volare ne-
cesse est".
Geheel rechts de aanhaling van J.Pzn.
Coen's gezegde: „Dispereert niet...."
M. P. PATTIST t.
De heer M. P. Pattist, tot voor kort plaats
vervangend chef van den vliegdienst der
K.L.M. op Schiphol en chef van het vlieg
technisch bureau der K.L.M., is Woensdag
plotseling overleden. Hij bereikte den leef
tijd van 42 jaar.
Voordat de heer Pattist in dienst trad bij
de K.L.M., was hij werkzaam als piloot bij
de K.N.I.L.M. Hij maakte in 1930 de eerste
postvulcht van Batavia naar Melbourne en
terug met het Fokker VII B-toestel, de Abel
Tasman. Ook bij de K.L.M. heeft hij eeni-
gen tijd gevlogen en o.a. een aantal vluchten
op de Indië-route gemaakt.
Ongeveer twee maanden geleden had de
heer Pattist de K.L.M. verlaten om als lucht
vaartkundig adviseur op te treden bij de fir
ma Lindetevis-Stokvis te Amsterdam, welke
firma zich onlangs is gaan toeleggen op den
import van vliegtuigen.
DE „CAMBRIA" VERTROKKEN.
De Engelsche vliegboot „Cambria" is
gisteravond zeven uur uit Foynes in Ier
land vertrokken, teneinde opnieuw te
pogen over den Atlantischen Oceaan te
vliegen.
Feest in het dorp!
Castricum gaat feesten. Eerst al omdat
Maandag a.s. de Dorpstraat zal geopend
worden, d. w. z. heropend.
Met medewerking van de gemeente heeft
de Rijkswaterstaat den weg grondig on
derhanden genomen. Een breede weg van
9 meter is voor het rij verkeer opengesteld,
terwijl daarnaast aan weerszijde trottoirs
zijn aangebracht. Alhoewel deze op enkele
punten niet de vereischte breedte hebben
van 214 nieter, zijn deze toch voor de voet
gangers, gezien het groote verkeer, dat
door het dorp komt, van veel belang en zal
daardoor veel gevaar kunnen worden voor
komen.
Maandag wordt des n.m. te 3 uur de weg
geopend. Verschillende autoriteiten zijn
daartoe uitgenoodigd. Reeds van verschil
lende o.a. de K. N. A. C. en de A. N. W. B.
kwamen berichten binnen dat deze verte
genwoordigd zullen zijn.
Des avonds is er groot vuurwerk, terwijl
de muziek zal klinken in de muziektent.
Een versiering zal alom worden aange
bracht.
Daarnaast is een straatversiering aange
bracht te Bakkum op de Bakkummerstraat
en v. d. Mijleweg. Deze gaan eigenlijk niet
feesten maar dit is een attractie voor de
badgasten bedoeld en ook in dit opzicht Is
dit goed gezien. Men moet, men heeft dat
in Bakkum goed begrepen het den badgas
ten zoo aangenaam mogelijk maken.
Hooibroei te Bakkum.
Toen de hooipeiler dezer dagen bij den
veehouder Th. Twisk een te groote hitte in
den hooiberg constateerde, liet hij uit
voorzorg de brandweer waarschuwen, en
daaraan heeft onder leiding van den brand
meester C. de Groot deze direct voldaan.
Het was niet overbodig dat de brandweer
gewaarschuwd werd omdat by afsteken
van het hooi een groote hitte ontstond
waarbij ontbranding niet denkbeeldig bleek
te zijn. Door de zorg van de brandweerlie
den werd erger voorkomen, maar toch was
het zoodanig dat den geheelen nacht een
tweetal brandwachts bij het broeiende hooi
aanwezig moesten blijven. De politie was
ook ter plaatse, terwijl de burgemeester van
zijn belangstelling blijk gaf.
Fancy fair H.OJ.A.
Naar wy vernamen zyn de financiëele
resultaten van de gehouden fancy fair der
H.O.J.A., ten bate van het r.k. jeugdhuis,
buiten verwachting geweest,, zoodat na
aftrek van alle onkosten ongeveer 900 zal
overblijven. Voorwaar een mooi succes wat
een bedankje aan alle medewerkers ten
volle waard is. Deze hebben zich dan ook
uitermate ingespannen om het publiek te
trekken en aangenaam bezig te houden,
zoodat niemand het merkte dat het ten
slotte om de dubbeltjes was begonnen.
Veekeuring.
Door den Inspecteur van het Nederl.
Rundvee Stamboek, den heer E. Koster,
werden na gehouden keuring bij leden der
Rund vee-Fok vereeniging „St. Maartens
brug ingeschreven: 4 koeien in het Keur-
Stamboek, 30 in het Stamboek en 55 dieren
in het Stamregister.
Bovendien werd op verschillende boer-
deryen vee uitgezocht, dat in aanmerking
komt voor inzending naar de op 14 Sept. te
Hoorn te houden Fokveetentoonstelling.
Geitenfokvereeniging.
hilia w geitenfokvereeniging „Heiloo",
gavond een druk bezochte
vergadering m „De Onderneming".
heer. A' Hulzen> opende
hppft wkebjke wyze. De vereeniging
Wn al V00r;|aar een verzekering in het
Welke aan de verwach-
g heeft voldaan. Breedvoerig werd be
sproken de deelname aan de groote Land
bouwtentoonstelling te Purmerend. Beslot
werd om met een 10-tal dieren heen q!
gaan. Ook kwam in bespreking de plaatse
lijke keuring. Besloten werd in over"
leg met de Inspecteur v. d. bond, de heer
D. Wit Gzn. de dag te bepalen op Maan
dag 9 Augustus a.s. Nog kwam in besprei
king de deelname aan de Centrale Fokveel
dag te Hoorn. Besloten werd om een
besluit te nemen zoodra men de uitslag van
de keuring kent. Na bespreking Van
huishoudelijke zaken, volgde sluiting.
Een Harlekijnspel in drie be.
drijven van Jacinto Benavente,
De wakkere Speelgroep „Alberdingfc
Thym" heeft gisteravond in het openlucht,
theater te Bergen een uitstekend verzorg^
voorstelling van bovengenoemd stuk gege
ven, die de aanwezigen dermate van het
begin tot het einde boeide, dat het mot-
regentje, waarin af en toe moest worden
gespeeld, werd vergeten en ieder aan het
slot enthousiast instemde met het warme
woord van hulde door den vice-voorzitter
van de V.V.V. aan de speelgroep en den
regisseur, den heer Jan Beerends, gebracht,
Wij hopen van harte, dat 8 en 15 Augus
tus, wanneer de voorstelling herhaald zal
worden, het weer gunstig zal zijn; dan zal
er ongetwijfeld geen plaats onbezet blijven,
aangezien gisteravond iedere bezoeker als
een propagandist voor het spel en het stuk
is vertrokken.
In ons land bestaat behoefte aan goede
openluchtspelen. In de meeste gevallen
moet men daarvoor teruggrijpen naar de
Middeleeuwen, toen openluchtspelen in de
omgeving van de kerken, de centra voor
alle cultuurleven, veelvuldig plaats had
den.
Nu in ons land het openluchtspel, zoo by
uitnemendheid geschikt als leekenspel, om
dat daarin het massaspel mogelijk is, weer
opleeft, is het begrijpelijk, dat de Utrecht-
sche Studentenvereeniging een prijsvraag
heeft uitgeschreven voor een geschikt
openluchtspel.
Jan Beerends is er in geslaagd van „De
kringloop der belangen" een openluchtspel
te maken, dat, meer dan eenig ander, zal
blijven trekken.
Een compliment willen wij ook brengen
aan den heer Willem Schreurs voor de in
het stuk aangebrachte muziek en voor zijn
vioolspel.
De door Xanda Stradowska ontworpen
en onder haar leiding ingestudeerde dan
sen vormden één geheel met het spel. Hét
costuumhuis Serné eri Zonen te Amsterdam
verzorgde de costumeering en heeft, even
als bij „Een Midzomernachtdroom", ge
toond een huis van den eersten rang te zijn.
Ook de grimeering, van den heer M. Wol
zak uit Amsterdam, was voortreffelijk.
Het geheele stuk werd gespeeld in décors
naar een ontwerp van Abraham Stokhij#
de Jong, décors die, zooals bij de primï»
tieve Harlekijnspelen der „commedia delle
arte" gebruikelijk was, slechts aanduidin
gen geven, doch die ons onmiddellijk in
een Italiaansche middeleeuwsche sfeer
plaatsten en vasthielden.
De heer Vok Keysper bleek geknipt voor
den rol van den vagebond Crispijn. Zyn
rol is niet gemakkelijk. Wij hebben bewon
dering voor zyn vertolking en voor zijn
buitengewone rolvastheid, waarmede dit
stuk staat of valt. Deze kaashandelaar be
wees, dat een koopman een buitengewoon
goed acteur kan zijn en in het beroeps-
tooneel een uitstekende plaats kan vervul
len. Zijn mede-vagebond en meester, den
heer Haakman, zagen wij zelden zóó goed.
Van de vrouwenrollen verdienen vooral
Dona Sirene, Colombina en Silvia te wor
den genoemd. De waard, de geldschieter en
de rechtsgeleerde waren voorts uitnemend
karikaturaal getypeerd.
Een voordeel was het gisteravond, dat
reeds dadelijk onder belichting der schijn
werpers kon worden gespeeld. Door de
zwarte omslotenheid van den donkeren
avond werd het effect in belangrijke mate
verhoogd.
Reeds dadelyk bracht Columbine ons in
de sfeer van het stuk, door op talentvolle
wyze de proloog te zeggen:
De klucht behoorde aan ieder
een en was voor iedereen bestemd. Het
volk schonk haar zijn grappen, zijn
stekelige opmerkingen en spreekwoor
den, het volk, dat altijd heeft geleden,
schonk haar zijn wijsheid, in de ver
zachtende berusting van de eenvoudi*
gen van toen, die nog niet alles in deze
wereld verwachten dorsten, en daar
over zouden bitterheid en haat over
dit ondermaansche lachen konden.
Aldus een veel zeggende zin uit deze
harlekinade, waarin de personen als trek
poppen zijn bedoeld.
De menschen worden in het stuk voorge
steld door poppen, gebonden door de moe
der, die de belangen, de kleine hartstoch
ten, het bedrog en de ellende zyn van huri
poppenbestaan, hen moeizaam doet arbei
den, listig bedriegen en doldriftig dooden.
Dat een harlekinade een diepen onder
grond heeft, bewijst het door Silvia gezegde
slot:
Maar soms daalt tusschen dié
draden van den hemel naar het hart
een booze draad, als geweven uit het
zonlicht en de stralen van de maan, de
onzichtbare draad van de liefde, die de
menschen zoowel als de poppen, die er
°P lijken, goddelijk doet schijnen en
ons aangezicht den glans schenkt van
den dageraad en vleug'len aan de ge
vallen ziel en ons toont, dat in die
klucht niet alles klucht is, maar dat
iets in ons leven goddelijk is en waar
en eeuwig en dat niet eindigt, nu deze
klucht geëindigd is".
Het publiek heeft de juiste strekking
wervan gisteravond yolkomen begrepen.
