DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. De strijd in het Verre Oosten. STUDIEBOEKEN Ho. 190 Dit nummer bestaat uit drie bladen. 139e Jaargang De algemeene toestand. Scheepvaart op de Jangtse tot Tjingklang verboden. NOORD CHINA MET DE OMLIG GENDE JAPANSCHE GEBIEDEN JAN KliHNE Nieuws in 't kort. ALKMAARSCHE Deze Courant wordt EL KEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. franco door het gebeele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE AD VERTE NTIEN: Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voor dam C 9, postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330. Directeur: C. KRAK. Zaterdag 14 Augustus 1937 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. Alkmaar, 14 Augustus. Zooals men weet, bestaat er op het oogen- blik een zeer ernstig conflict tusschen kerk en staat in Joegoslavië. Verschillende be richten daarover hebben we reeds gepubli ceerd in de laatste veertien dagen. Hoewel juist sinds een paar dagen geen bijzondere berichten over dit conflict be kend zijn geworden, waaruit dus mocht worden opgemaakt, is thans het conflict weer in een nieuw stadium getreden. Men verkeert n.1. in het onzekere, of prins Paul zal aandringen op ratificatie van het con cordaat door der senaat, of dat hij de wet zal laten intrekken en zelfs een wijziging in de regeering zal brengen, om de heftige oppositie der Servische orthodoxe kerk te doen luwen. Naar beweerd wordt, zouden eenige poli tici, die niet tot een partij behooren, ge tracht hebben, den regent te overtuigen van de noodzaak om de wet terug te nemen ter voorkoming van een bedenkelijke politieke crisis. Ook wordt gemeld, dat de premier Stoja- dinowitsj zelf niet zeer enthousiast ten aanzien van de ratificatie van het concor daat met het Vaticaan gestemd is en zich niet zou verzetten tegen een schikking welke het prestige van zyn regeering zou redden en tegelijkertijd het conflict met de orthodoxe kerk uit den weg zou ruimen. Vernomen wordt voorts dat de geeste lijken, die in de garnizoenskerk te Belgrado de lijst hebben voorgelezen van hen, die van hun kerkelijke rechten zijn beroofd, voor een militaire rechtbank zullen worden gebracht, omdat zij zich aan schending van de militaire discipline hebben schuldig ge maakt. Thans heeft de Servisch-orthodoxe synode negen ministers en 140 afgevaardigden ver vallen verklaard van „de rechen en de eer der Servisch-orthodoxe kerk", daar zij door hun stem uit te brengen vóór het concor daat, tegen de belangen dezer kerk hebben gehandeld. Deze vervallenverklaring is een voor- loopige maatregel. De definitieve beslissing omtrent de kerkelijke bestraffing blijft voorbehouden aan het opperste orthodoxe kerkelijke gerechtshof. In de kringen der regeeringsmeerderheid werd deze maatregel reeds geruimen tijd verwacht. Hij wordt kalm opgenomen en men wijst er op, dat hij onwettig is, daar ingevolge de grondwet geen afgevaardigde voor het uitbrengen van zijn stem in het parlement ter verantwoording kan worden geroepen. Eenige tijd geleden heeft de Duitsche mi nister dr. Franck, tevens voorzitter van den Duitschen juristenbond, het woord „Partij- lidmaatschapspsychose" uigesproken en de hieruit voortvloeiende verschijnselen een gevaar genoemd. Hij verklaarde hierbij, geen onderscheid te willen maken tusschen degenen, die lid van de N.S.D.A.P. zijn, en niet-leden. Dr. Frank schijnt hier inderdaad een „verlossend woord" te hebben gespro ken, want sedertdien kan men herhaalde lijk dergelijke stemmen vernemen. Zoo verscheen onlangs in het blad Der Mitteldeutsche, het officieele partij-orgaan voor Maagdenburg, een hoofdartikel, waar in front wordt gemaakt tegen een onder scheiding in partij genooten en niet-partij- genooten of zelfs in oude en jonge partij- genooten. Het blad verzet zich er tegen, dat ook in het gewone beroepsleven de schei dingslijn wordt getrokken. Bij de gevraag de en aangeboden betrekkingen, schrijft het blad, ziet men telkens weer, dat het lidmaatschap van de partij voorwaarde wordtg esteld. Het welk recht is echter het lidmaatschap van de partij een voorwaarde om als provisieleider in margarine te kun nen optreden? Sedert wanneer kan de func tie van bedrijfsleider en directeur van een t-txielfabriek alleen maar door een partij- cnoot worden vervuld? Men heeft hier een „reclame-partijgenoot" geschapen. Indien iemand tegenwoordig in een klein winkeltje als bediende wil werken, krijgt hij prompt een vragenlijst, waarop de vragen staan: Partijgenoot? Indien ja. seder wanneer? Het blad vraagt vervolgens, hoe een volksgemeenschap kan ontstaan, indien overal scheidingslijnen worden getrokken. Aan den eenen kant ontstaat daardoor een groote mate van zelfverheffing, aan den anderen kant een minderwaardigheids- -mplex, terwijl het er per slot van rekening toch alleen maar op aan komt, wat men presteert. Zelfs de anders zoo onverdraagzame gouwleider Julius Streicher te Neurenberg heeft zich dezer dagen op hetzelfde stand punt geplaatst en zich verklaard tegen de menschen, die overal pochen op hun partij- lidmaatschap en die vaak spottenderwijze de 150-percents-partij genooten worden ge noemd. „Ik ben, verklaarde Streicher, geen vriend van in het oog vallend gedragen partij-insignes. Ik oordeel niet naar uiter lijke teekenen. Ik kijk naar het binnen ste" Het Chineesche ministerie van buiten- landsche zaken heeft gisteren laten weten, dat in verband met de huidige omstandig heden de Chineesche regeering genoodzaakt is de scheepvaart op de Jangtse beneden Tsjingkiang te verbieden tot nader order. Het ministerie van buitenlandsche zaken heeft de vertegenwoordigers van de vreem de mogendheden van dit besluit in kennis gesteld. Een woordvoerder van het ministe rie van oorlog verklaarde, dat de sluiting van de Jangtse tot Tsjinkiang een nood zakelijke maatreegl was, welke de Chinee sche regeering met het oog op haar ver dediging moet nemen. De maatregel is er een van zelfverdediging. Hoewel hierdoor in het begin van zekere overlast kan ont staan voor de buitenlandsche scheepvaart, is de Chineesche regeering toch van mee ning dat ieder de gegrondheid van haar be sluit zal kunnen billijken. De scheepvaart in het betrokken gedeelte zal zoo spoedig mogelijk hervat worden. De zin van dit Chineesche besluit zal wel zijn, dat de Chineezen mijnen zullen leggen of hebben gelegd op de Jangtse, om op die manier het verder stoomen van Japansche oorlogsbodems in de richting van Nanking onmogelijk te maken. Volgens een uit Japansche bron afkom stig telegram uit Sjanghai hebben de Chi neezen in den nacht van Donderdag op Vrijdag twee Chineesche schepen van 3000 ton dwars over de rivier tot zinken gebracht op vijfhonderd meter voor de Japansche haven. Vervolgens brachten zij in den loop van den nacht een twintigtal jonken tot zinken en versperden zoodoende de rivier geheel. De schepen zijn tot zinken gebracht door de Chineesche rivierpolitie op bevel van het commando van het Chineesche gar nizoen te Sjanghai en Woesoeng. Naar een neutrale zóne te Sjanghai. Uit goede bron wordt te Sjanghai ver nomen, dat de autoriteiten der internatio nale nederzetting zich indirect gewend heb ben tot de Chineesche militaire autoriteiten om een plan te bestudeeren, dat ten doel heeft daadwerkelijk een belangrijk deel van deze concessie, gelegen ten Zuiden en Westen van het kanaal van Soetsjau Kreek, te neutraliseeren en het geheele deel ten noorden en oosten van dit kanaal ter be schikking te laten van de strijdenden der beide partijen. Men meent te weten, dat de autoriteiten geen bezwaar zouden maken, mits de Japansche troepen zich niet be dienen van het deel ten Zuiden van het ka naal als basis voor krijgsverrichtingen. Nanking in staat van verdediging, Te Nanking is op het oogenblik de leuze, dat de burgerbevolking de stad in een staat van verdediging moet brengen, welke die van Madrid evenaart, uiterst populair. De autoriteiten zijn druk doende om de ver dediging van de stad te organiseeren en er zijn reeds uitgebreide verdedigingswerken aangelegd. Ook is er een luchtafweer ge organiseerd. Het permanente uitvoerende comité van de Kwomintang heeft een aantal bepalingen opgesteld, welke de leden van deze organi satie moeten nakomen. De belangrijkste van deze bepalingen is dat de leden van de Kwomintang alle verschillen met die van andere groepeeringen moeten vergeten, wat er op schijnt te wijzen, dat de Kwomintang in de huidige moeilijkheden wil same werken met de andere partijen. Een officieele Japansche mede- deeling. Het Japansche ministerie van buiten landsche zaken heeft een communiqué ge publiceerd over den toestand te Sjanghai, waarin gezegd wordt, dat het van het grootste belang was, of de Chineezen de overeenkomst van 1932 over de staking der vijandelijkheden getrouw in acht zouden nemen. De gespannen toestand is veroor zaakt door den moord op twee Japanners, Men verwacht een algemeen Japansch offensief; alles wijst er op dat Japan vanuit Moekden (Mandsjoekwo) en uit Toeloen (provincie Jehol) troepen dirigeert naar het Noorden van de provincie Hopei. De strijd woedt momenteel aan de groote Chineesche muur. Vanuit Korea of Kwantoeng (gebied ten Zuiden van Mandsjoekwo) ver wacht men Japansche troepen, welke te Fengtsjaufoe en Tsingtau in Sjantoeng trachten te landen. Vanuit Sjanghai verwacht men een opmarsch via Nanking naar den Loeng-Hai-spoorweg. De kaart geeft voornamelijk het Noordelijk spoorwegverkeer weer eveneens van Korea en Mandsjoekwo. Het voornaamste doel der Japanners zou zijn het poorwegnet der Noordelijke provincies in China ui handen te krijgen. aldus deze mededeeling, en in verband met de voortdurende Chineesche uitdagingen achtte men het noodzakelijk de Japansche troepen te versterken. De consul-generaal heeft er bij den burgemeester van Sjang hai op aangedrongen, dat de Chineesche soldaten worden teruggetrokken en alle verdedigingswerken worden gesloopt. Honda legt bezoeken af. Een in de Japansche bladen gepubliceerd telegram uit Sjanghai meldt, dat de vloot- attaché bij de Japansche ambassade in China, schout bij nacht Honda, gistermid dag om zes uur verklaard heeft, dat hij des middags om twee uur een bezoek had ge bracht aan Kawagoe, den Japanschen ambassadeur, en hem verzocht heeft po gingen te doen om te komen tot een vreed zame regeling van den toestand. In dezelfde verklaring wordt medegedeeld, dat Honda later een bezoek heeft gebracht aan een niet nader genoemden Chineeschen leider, wien hij verzocht heeft de Chineesche re geering in kennis te stellen met Japan's wensch om te komen tot een vreedzame regeling. Uit dit alles blijkt, zoo gaat de verklaring verder, hoezeer Japan voortdu rend wenscht tot een vreedzame regeling te geraken, hetgeen echter van Chinee schen kant volkomen genegeerd wordt. Toen Honda terugkeerde van zijn onder houd met bovenbedoelden Chineeschen leider, aldus de verklarng verder, bevond hij, dat de Chineesche troepen met loop graafmortieren en houwitsers om vier uur begonnen waren te vuren, waarby zij de Patzoejaubrug vernielden. De Japansche landingstroepen beantwoordden dit vuur. De verklaring eindigt met op te merken, dat de Chineezen de verantwoordelijkheid moe ten dragen voor de verstoring van vrede en rust in Sjanghai. De burgemeester van Sjanghai Joei heeft naar aanleiding van een stap van den Japanschen consul-generaal den miliciens bevolen terug te trekken, doch volgens het oordeel der Japansche autoriteiten ver wijderen zy zich niet ver genoeg. De gevechten bij Nankau. Uit Peking wordt gemeld, dat rondom Nankau nog steeds hevig gevochten wordt. Het schynt dat de Chineezen weerstand bieden en gebruik maken van het voordeel, dat het bergachtig terrein hun schenkt. Uit den omtrek van Peking zyn opnieuw aan zienlijke Japansche versterkingen naar Nankau vertrokken, waaruit men opmaakt, dat de Japanners vastbesloten zijn, zich van deze strategisch belangrijke streek meester te maken. Verder wordt gemeld, dat Tsjen Tsjau- tsoeng, de voorzitter van het comité tot be houd van den vrede, lid van den politieken raad is geworden. Tsji Tsjoeng-mo, de nieuwe chef van Oost-Hopei, heeft officieel zyn intrek genomen te Tangtsjan, de nieuwe hoofdstad. Volgens de Chineesche pers be vinden zich 60.000 vluchtelingen te Peking. De plundering van het Russische consulaat te Tientsin. n antwoord op een tweede vertoog van den Sovjet-Russischen zaakgelastigde te Tokio, Deutschman, tot het ministerie van buitenlandsche zaken, heeft minister Hirota verklaard, dat de Japansche autoriteiten niet medeplichtig zijn aan de plundering van het Sovjet-Russische consulaat-gene raai te Tientsin en de minister stelde voor een onderzoek ter plaatse te doen instellen door bemiddeling van den Sovjet-Russi schen en den Japanschen consul-generaal. Hierop heeft Deutschman geantwoord, dat een 'onderzoek niet noodig was, aange zien de verantwoordelijkheid van de Japan sche militaire autoriteiten in deze zaak vaststond. Toch stelde hij voor een onder zoek in te stellen onder oppertoezicht van den Franschen, Britschen of Amerikaan- schen consul te Tientsin. Hierop verklaarde Hirota dat dit voor Japan niet aanvaard baar is. Chineesche vliegtuigen bombar deeren het Japansche hoofdkwar tier. Een oorverdoovend rumoer ontstond in de zakenwijk van Sjanghai, toen Chinee sche bombardementsvliegtuigen over dit stadsdeel vlogen en Japansche kanonneer- booten met haar afweergeschut op de toe stellen vuurden Chineesche vliegtuigen hebben het hoofd kwartier der Japansche marinetroepen ge bombardeerd, terwijl de Japansche oor logsschepen de versterkingen te Woesoeng met zwaar geschut begonnen te bestoken De Chineesche toestellen hebben getracht het vlaggeschip „Izoemo", dat op nog geen 200 meter van het Britsche consulaat ligt, de bombardeeren, doch oorlogsschip en con sulaat werden niet getroffen. De strijd breidt zich uit. Na een korte rustpoos zyn de vijande lijkheden te half vyf in Sjapei en Hong- kioe met groote hevigheid hervat. De ge vechten breidden zich naar het westen uit. Aan de oevers van de Soetsjau-Baai, waarvan de Japanneezen de noordzijde en In en verkoop van gebruikte boeken voor elk onderweg. YERORONKESOÜRD 113-115 de Chineezen de zuidzijde bezet houden, wordt een levendig geschut- en geweervuur onderhouden. De Chineezen hebben een boot en vijf jonken op de Jangtse laten zinken. Mede door de afsluiting van de Wangpo zijn de waterwegen aar Sjanghai thans versperd. Acht Japansche en verscheidene andere buitenlandsche vaartuigen liggen opgeslo ten. De toestand te Sjanghai. Gisteravond is de verbinding tusschen Sjanghai en Nagasaki over den Japanschen onderzeeschen kabel verbroken. Men ge looft, dat de Chineezen den kabel hebben doorgesneden. Gemeld wordt, dat het gebouw van de Commercial Press te Sjanghai door Ja panschen kanonnen en machinegeweren onder vuur is genomen. De Japansche vlootattache te Sjanghai deelt mede, dat Chineesche soldaten de Japansche infantere in Joekengroad en Sjapei hebben aangevallen. De aanval werd afgeslagen en de Chineezen leden zware verliezen. Zij kwamen echter terug, zoodat de strijd nog voortduurt. Een aan val op het Japansche hoofdkwartier bij het park van Hongkioe werd afgeslagen. Een door een Amerikaan bestuurd vlieg tuig heeft een noodlanding op den renbaan gemaakt, na over het oorlogstooneel in het noorden der stad gevlogen te hebben. Men gelooft, dat hier sprake is van een Chi- neesch verkenningsvliegtuig van de basis Loengkai. MILITAIRE OPSTAND TE ASUNCION. Gisteren is onder de marinetroepen van Paraguay muiterij uitgebroken. De hoofd stad is door de muiters, die het aftreden der regeering eischen, bezet. Zonder bloedvergieten verloopen. Volgens berichten uit de hoofdstad van Paraguay, Asuncion, is de militaire Puasch zonder bloedvergieten verloopen. Na het aftreden van de regeering hebben de lei ders van den opstand van president Franco geëischt, dat deze een Junta van offficieren zou vormen. Na den staatsgreep. De troepen zijn in de kazernes terugge keerd zonder dat zich botsingen hebben voorgedaan. President Franco is weer in zijn paleis getrokken in gezelschap van de ministers van oorlog, justitie en openbaar welzijn en van kolonel Paredes, den leider der bewe ging. Franco zal een nieuw kabinet aanwij zen. BUITENLANDSCHE PERS TE BERLIJN PROTESTEERT. De commissie van de buitenlandsche pers- vereeniging te Berlijn heeft gisteren maat regelen genomen tegen de aanvallen, die de geheele week in de nationaal-socialisti- sche pers gedaan zyn op Britsche- en an dere dagbladcorrespondenten. De commissie heeft een delegatie be noemd, die op het ministerie van buitenland sche zaken en op dat van propaganda een protest zal indienen. Tegelijkertijd is aan het blad „Der An- griff", dat een leidende rol heeft gespeeld bij het uiten van de aanklachten tegen de te Berlyn zetelende journalisten, een verkla ring gezonden, waarin de bewering, dat bui tenlandsche dagbladcorrespondenten te Ber lijn en in het bijzonder Ebbutt, zich aan on juiste en kwaadwillige berichtgeving schul dig zouden hebben gemaakt, met kracht van de hand gewezen wordt, en er voorts de nadruk op gelegd wordt, dat tot dusver van de geuite beweringen nog niet het minste steekhoudende bewijs is geleverd. De bui tenlandsche persvereeniging geeft tenslotte als haar meening te kennen, dat de door „Der Angriff" gepubliceerde beschuldigin gen onvermijdelijk de goede ontwikkeling der internationale betrekkingen moeten schaden. Weer een neutraal schip tot zinken ge bracht. - De maritieme gedelegeerde te Barcelona deelt mede, dat gistermiddag het Deensche schip „Edith", dat ongeveer 30 mijl ten Zuiden van Barcelona voer, door vier vliegtuigen der opstandelingen gebom bardeerd is. Twee visschersvaartuigen snel den te hulp. De twintig opvarenden en de Fransche waarnemer, die aan boord was, zijn gered. Volgens hun verklaringen is het Deensche schip gezonken, nadat de vlieg tuigen 25 bommen hadden laten vallen. Brand in Tsjapei. - Uit Shanghai wordt gemeld, dat in het district Tsjapei een brand is uitgebroken, welke de geheele wijk dreigt te vernielen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1937 | | pagina 1