DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Hevige strijd iri de nabijheid van Nankau. No. 199 Dit nummer bestaat uit twee bladen. 139e Jaargong De algemeene toestand. China en het Britsche voorstel. De branden in Sjanghai. De strijd in Spanje. Nieuws in 't kort. Aangeteekende brief met f 18000 gestolen. Alle banken worden gewaarschuwd. ALKMAARSCHE COURANT. Deze Courant wordt EX KEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTEEN: Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330. Directeur: C. KRAK. Woensdag 25 Augustus 1937 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. Alkmaar, 25 Augustus. De gebeurtenissen in China en Japan staan in het centrum van de belangstelling van de geheele wereld. Dit is begrijpelijk, omdat de strijd in dit deel van Azië (waar alle groote mogendheden groote belangen hebben) onder bepaalde omstandigheden het begin kan worden van een nieuwen waanzinnigen wereldoorlog, die op een vol komen ineenstorting van de Westersche be schaving, de totale verarming van alle vol keren en een periode van barbaarsheid zou kunnen uitloopen. Dit laatste moge wreed gezegd zijn en het is misschien mogelijk, dat er nog men- schen zijn, die er anders over denken, maar toch mag men niet vergeten, dat een tweede wereldoorlog ontzettende gevolgen zou hebben, die nog niet vergeleken kunnen worden met .die van den jongsten wereld oorlog. Het is mede daarom, dat de politici van vele landen zich beijveren, om den vrede te bewaren en de meeste regeeringen doen precies hetzelfde. Heiaas kan dat niet van elke regeering gezegd worden en dat is een gevaar op zich zelf. Want het is o zoo gemakkelijk van die enkele regeeringen, om misbruik te maken van de situatie, wetende, dat anderen den oorlog niet willen. Het sterkst ijvert Londen voor het behoud van den vrede en voor het localiseeren van den oorlog tusschen China en Japan. Veel kans heeft Londen niet, al wordt het ook ge steund door Parijs en Washington. Japan weet te goed, dat Europa, West-Europa dan, geen nieuwen oorlog wenscht en wil, en daarom gaat het rustig verder met zijn plan nen L o. v. China. En de Volkenbond? In principe moest de Volkenbond ingrijpen en China in bescher ming jiemen. Zooals de lezer weet, heeft Genève in 1932, toen de Japanners even eens China den oorlog hadden aangedaan en zich van het uitgestrekte en vruchtbare Mandsjoekwo meester gemaakt, waar zij een „onafhankelij ken" staat stichtten, ge tracht pressie op Japan uit te oefenen om dat land te dwingen zijn prooi los te laten. De resultaten zijn algemeen bekend: Japan is niet sentimenteel, het laat niet los, wat het eenmaal gegrepen heeft, het behield Mandsjoekwo en trad uit den Volkenbond. Dat was de eerste groote nederlaag van den Volkenbond; daarop volgden nieuwe tegen slagen men denke vooral aan de mis lukking van den steun aan Abessinië en nu doet Genève geen pogingen meer om China te helpen, het onthoudt zich van eiken stap. China weet, dat het van Genève geen hulp verwachten kan, dat het aan zijn eigen krachten overgelaten is, en het tracht zijn grondgebied te verdedigen. De gebeurtenissen van heden vertoonen intusschen merkwaardige overeenkomsten met die van 1932. Evenals 5 jaar geleden wordt nu aan twee, ver van elkaar afge legen fronten gevochten, n.1. in Noord- China en in Sjanghai. Waarom is Sjanghai, dat zoo ver van het hoofdtooneel van den oorlog af gelegen is, weer het tooneel van bloedige gevechten geworden? Hierover zijn de meeningen ver deeld. Velen nemen aan, dat Japan, even als in 1932, door den strijd te Sjanghai te ontketenen, waar het Westen zulke groote belangen heeft, de aandacht van de be schaafde wereld wil afleiden van het eigen lijke doel van den oorlog Noord-China. Is daar, in het Noorden, het doel bereikt, heeft Japan zich meester gemaakt van de natuurlijke rijkdommen van Noord-China en in dat gedeelte van het reusachtige rijk een nieuwen „onaf hankelij ken" staat opge richt, dan kan Tokio door zich uit Sjanghai terug te trekken zijn „toegevendheid" too- hen en zoodoende het Westen met het ont- stakn van den nieuwen staat verzoenen. Een andere oorzaak kan hierin liggen, dat Japan door dezen aanval in het Zuiden een gedeelte van het Chineesche leger wil bin den, om de operaties van het Japansche leger in het Noorden te vergemakkelijken. Onder normale omstandigheden wordt het scheppen van twee fronten, die op grooten afstand van elkaar liggen, van militair standpunt als een waanzinnige daad be schouwd, die tot een mislukking van den oorlog kan leiden. Japan is echter zóó zeer van zijn militaire meerderheid overtuigd, dat het zich een dergelijke „strategische ketterij" kan veroorloven. En inderdaad: de overmacht van Japan is zóó groot, dat een verplettering van China onvermijdelijk is, tenzij het door een ander land gesteund wordt. Overigens heeft het ontbranden van den strijd in het internationale Sjanghai ook voor de Chineezen zekere voordeelen: het onttrekt een gedeelte van het Japansche leger aan het Noorden en het betrekt de Westersche mogendheden bij den strijd. De meeste Westersche landen hebben in Sjang hai groote belangen. De belangen van En- Het hart van de internationale conces sie, aldus bericht een correspondent van de Manchester Guardian te Sjanghai asm zijn blad, is de laatste twee dagen een eiland te midden van geweldige branden, die overal in de Chineesche deelen van de stad woeden. Maandag avond namen die branden in hevigheid af, doch er hing nog een verstikkende rook. De ergste branden waren die aan de Jangtsepoo. Hier begon het te branden in de Nanjang sigarettenfabrieken, het vuur sloeg onmiddellijk over naar een groot wa renhuis en andere winkels. De hitte was zoo geweldig, dat Japansche mariniers die daar hun stellingen hadden, zich terug moesten trekken. Het meest sensationeele feit van den oor log voorzoover hij Sjanghai aangaat, was een staaltje van twee Chineesche vliegtui gen, die een snelle duikvlucht van een hoogte van 2700 meter naar beneden maak ten tot ongeveer 600 meter en daarbij met doodelijke nauwkeurigheid twee Japansche emplacementen aan de rivier en een katoen spinnerij bombardeerden. Het Japansche af weergeschut was onmiddellijk in werking gebracht, doch de vliegtuigen verdwenen even snel als zij gekomen waren. De tegenstand van de Japansche militai ren heeft veroorzaakt, dat het werk van de autoriteiten van de internationale concessie, om de gevangenen van de Wardroad gevan genis, bij welke gevangenis hevig werd ge vochten, te evacueeren naar een gebied ten zuiden van de Soetsjou-kreek, niet voortge zet kan worden. Aanvankelijk was voor deze evacuatie een regeling getroffen: de ernstige misdadigers en de krankzinnigen, die in de gevangenis opgesloten zaten, zouden in an dere gebouwen worden ondergebracht, de anderen zouden in meerdere of mindere mate vrijheid genieten. Het overleg dat om trent deze evacuatie gepleegd was, heeft ten minste deze vrucht gedragen dat een trans port gevangenen in autobussen uit het be dreigde gebied gebracht kon worden. Doch toen een tweede transport volgde, werd dit op een brug over de Soetsjou-kreek tegen gehouden door Japansche militairen. De Ja panners bleken van meening veranderd te zijn. Zij verklaarden dat de autoriteiten van de internationale concessie de overeenkomst welke ten aanzien van de evacuatie van de gevangenen tot stand gekomen was, geschon den hadden, en dat „de vrede en de orde" van de nederzetting in gevaar gebracht zou den worden door de overbrenging van de ge vangenen. Het is waarschijnlijk dat de Ja panners van meening zijn veranderd omdat zij gelooven dat wanneer de gevangenis leeg was komen te staan, de Chineezen haar voor militaire doeleinden zouden gaan gebruiken en verder is het waarschijnlijk dat zij bang waren, dat de Chineezen van de in vrijheid gestelde gevangenen „do-or-die" afdeelingen zouden vormen, die mogelijk militaire be- teekenis zouden kunnen krijgen. Britsche versterkingstroepen naar Sjanghai. Uit Hongkong wordt gemeld, dat daar in militaire kringen verluidt, dat de Britsche kruiser Suffolk van Woesoeng naar Hong kong zal gaan om het bataljon Britsche troe pen, dat uit Singapore is aangekomen met bestemming voor Sjanghai, verder te bege leiden. Verder verluidt, dat aan de regee ring van Malakka is verzocht een deel van de Britsche en Chineesche vluchtelingen op te nemen, aangezien Hongkong meer dan vol is. Te Singapore zijn, naar verluidt, reeds ge bouwen gereed gemaakt om de vluchtelin gen onder dak te brengen. Uit Calcutta wordt gemeld, dat een regiment infanterie uit Rajpoetana en een regiment uit Haidera- bad aan boord van het s.s. Elephanta naar China is vertrokken. geland beloopen zelfs honderden millioenen pond. De groote mogendheden kunnen dus de worsteling in Sjanghai niet op dezelfde kalme wijze aanschouwen als den oorlog in Noord-China, al heeft Europa ook daar veel kapitaal geïnvesteerd. En inderdaad heeft Londen zich gehaast stappen te ondernemen om den strijd in Sjanghai te doen staken. Die pogingen zijn op een mislukking uitge- loopen, wat te verwachten was. Mislukt? En het bericht dan, dat China de Britsche voorstellen aanvaarden wil? Och, dat beteekent niets. Japan denkt er immers toch niet over, om het voorstel van Engeland zelfs maar te bestudeeren? De strijd bij Nankau. De Japansche generale staf deelt mede, dat de Japansche troepen een omtrekkende beweging maken en de Chineesche strijd krachten aanvallen op alle hoogten, die den linkerflank van het Nankaufront op zes kilometer ten Westen van den Nankau-pas beheerschen. De Japansche troepen, ge steund door vliegtuigen en berggeschut, dwongen volgens deze mededeeling de Chi neesche strijdkrachten, die den Grooten Muur verdedigden, hun stellingen te verla ten en zetten de achtervolging in de rich ting van Kalgan in, teneinde zich aan te sluiten bij de strijdkrachten van het Japan sche Kwantoengleger, die via Jehol, Kalgan naderen. Een deel van de Japansche troepen zal zijn omtrekkende beweging langs den Grooten Muur voortzetten om te trachten de Chineesche achterhoede, die hardnekkig den Nankau-pas verdedigt, te dwingen naar het Noord-Westen terug te trekken. De vierde Chineesche divisie heeft een ver woeden aanval op de Japanners ontketend op 16 K.M. ten Westen van Nankau, om te trachten zich een weg naar Peking te banen. Bijna 24 uur lang werden onder een stroo menden regen verbitterde gevechten van man tegen man geleverd, doch de in allerijl versterkte Japansche linies hielden stand. Gevechten ten Zuiden van Tientsin. De Japansche staf te Tientsin deelt mede, dat Japansche troepen gistermorgen na een langen marsch, onder stroomenden regen, op 18 K.M. ten zuiden van Tientsin, op een Chineesche colonne zijn gestooten. Er ont spon zich een hevig gevecht, in den loop waarvan de Japanners door aan te vallen, trachtten den Chineeschen troepen den weg te versperren. China aanvaardt principieel het Britsche voorstel. Volgens een verklaring van de Chineesche ambassade te Londen heeft de Chineesche regeering den Britschen ambassadeur te Sjanghai medegedeeld dat zij in beginsel be reid is het Britsche voorstel inzake terug trekking van de Japansche en Chineesche strijdkrachten, met inbegrip der oorlogs schepen, uit het gebied van Sjanghai te aan vaarden, op voorwaarde, dat Japan het voor stel eveneens aanneemt. Nog geen antwoord van Japan. Van Japan is nog steeds geen antwoord ontvangen op het Britsche voorstel tot terug trekking der troepen uit Sjanghai, doch Ja pansche kringen te Londen zijn van oordeel, dat de Japansche strijdkrachten met behulp van de nieuwe versterkingen weldra de Chi neezen uit Sjanghai zullen verdrijven, waar door het tooneel der vijandelijkheden wordt verplaatst en er geen kwestie meer zal zijn van de noodzakelijkheid tot het instellen van een neutrale zone. Het besluit van China zal dan ook wel geen andere practische uitwer king hebben, dan dat de verantwoordelijk heid voor een weigering op Japan valt. Te Tokio verklaart men, dat Japan, nadat het de Chineesche legers uit het gebied van Sjanghai zal hebben verjaagd, doeltreffende veiligheidswaarborgen zal eischen voor zijn onderdanen te Sjanghai, o.a. het verbieden van de aanwezigheid van Chineesche troe pen in een zone van voldoende uitgestrekt heid om iedere bedreiging van Sjanghai on mogelijk te maken. Japan wil de regeering te Nanking niet ten val brengen, doch vol gens deze kringen is het waarschijnlijk, dat de regeering als gevolg van de interne con flicten, die uit den oorlog zullen voort vloeien, zelf zal vallen. Doodvonnissen te Bilbao. De krijgsraad te Bilbao heeft Manuel Cas- tro, den minister van nijverheid in de link- sche Baskische regeering, ter dood veroor deeld, met twee leden van het escorte van den Baskischen minister-president. Een „graankamer" in rechts Spanje. Generaal Franco heeft, blijkens een be richt van het Duitsche nieuwsbureau uit Sa- lamanca, een Kamer van Granen ingesteld, die de groote speculanten en den ongezon den tusschenhandel zal moeten bestrijden en moeten zorgen voor het vaststellen van mi- nimumloonen voor de landarbeiders. Boe ren, die zich niet aan die loonen houden, zullen gestraft worden. Tenslotte zal de Kamer er nog voor moe ten waken, dat er geen overproductie van bepaalde graansoorten ontstaat ten koste van andere. De opvolger van Faupel. Naar het D.N.B. meldt, verwacht men in politieke kringen te Berlijn, dat von Stohrer, die reeds in Juli 1936 benoemd was tot ge zant te Madrid, doch die wegens het uitbre ken van den burgeroorlog zijn post nimmer bezet heeft, benoemd zal worden tot Duitsch gezant bij de regeering van Franco. Von Stohrer is van November 1926 tot Juli 1936 gezant te Kaïro geweest. Men zal zich nog herinneren, 'dat hij in April 1936 met zijn auto tengevolge van een zandstorm in de woestijn verdwaald is geraakt en pas na vier dagen met zijn chauffeur door Brit sche vliegers is ontdekt en gered. Von Stohrer, die afkomstig is uit Stutt- gart, is 55 jaar oud en is vroeger o.a. aan de gezantschappen te Sofia, Londen en Brussel verbonden geweest. Aanvallen op linksche havens. Havas meldt uit Castellon, dat volgens mededeeling van den civielen gouverneur een onderzeeboot van onbekende nationali teit verscheidene schoten heeft gelost op twee in de haven van Burriana (ongeveer 15 K.M. bezuiden Castellon) liggende koop vaardijschepen. De projectielen troffen ech ter geen doeL Dadelijk nadat de schoten ge lost waren verdween de duikboot. Twee rechtsche vliegtuigen hebben gister ochtend de haven van Sagunto gebombar deerd. Verscheidene torpedo's en brandbom men vielen in het water. Andere troffen eeni- ge arbeiderswoningen, die verwoest werden. Een vrouw en een kind werden zwaar ge wond. Vluchtelingen naar Frankrijk. Te Bayonne zijn naar Havas meldt, vijf visschersvaartuigen aangekomen, met onge veer 150 Spaansche vluchtelingen aan boord, meest vrouwen en kinderen, afkomstig uit Laredo, een kleine haven, gelegen tusschen Santona en Castro. De vluchtelingen had den na de inneming van Castro Urdiales door het leger van Franco besloten naar Frankrijk uit te wijken. Voor Bayonne zijn nog meer booten waargenomen, afkomstig uit verschillende havens aan de Cantabrische kust. Italiaansche vliegers staan terecht. Naar Havas uit Valencia verneemt, hebben te Mahon op Minorca, dat zich in tegenstel ling met de overige Balearen in het bezit der regeering bevindt, twee Italiaansche vliegers terecht gestaan. De beide mannen, Attillio Salustri en Raggio Annato geheeten, waren onlangs gevangen genomen toen hun vliegtuig gevallen was. Zij verschenen voor den krijgsraad, verdacht van militaire re bellie. De advocaat, die hen verdedigde, meende dat hun niet meer dan deelneming aan een militairen opstand ten laste kon worden ge legd. De Italianen verklaarden, dat zij een soldij genoten van 457 peseta's per maand als waarnemers bij de luchtmacht. Naar hun zeggen, bevinden zich op het oogenblik op Majorca 10 bombardements- en 12 jacht vliegtuigen, die bediend worden door Ita liaansche officieren. De krijgsraad zal later uitspraak doen. Overstroomingen in Beieren. - Hevige regens hebben ernstige overstroomingen in Beieren veroorzaakt. De spoorwegver binding tusschen Beieren Zuid Tirol en Vorarlberg zijn onderbroken. De wegen staan op sommige plaatsen 50 c.M. onder water. Aardschokken op de Philippijnen. - Het kleine eilandje Alabat, honderd mijl ten zuidoosten van Manilla, wordt sedert de laatste zware aardbeving op 20 Augus tus voortdurend door geringere aardschok ken geteisterd. De zesduizend inwoners kampeeren in het open veld, aangezien de meeste huizen zijn ingestort. De bevolking vreest, dat het eiland in zee zal verzinken, aangezien volgera hen de zeespiegel voortdurend stijgt. De auto riteiten hebben deskundigen gezonden om een onderzoek in te stellen. De schade, welke de jongste aardbeving reeds alleen op het zuidelijk deel van Lu- zon heeft aangericht wordt op drie en een half millioen dollar geraamd. De „Manilla Tribune" schat de totale schade op zeven millioen dollar. De „zuivering" in Rusland. - De ver gadering van de sovjet in het gebied Mos kou heeft haar voorziter Filatof ontheven van zijn functie. Hem w- rd verweten de politiek te verwaarloozem, te weinig in contact te treden met de leiders van de sovjet en de Stachanof-beweging te ver- waarloozen. De „Leningradskaye Pravda" bericht, dat de krijgsraad van Leningrad negen leden van een contrarevolutionnaire Tros- kistische terroristische organisatie ter dood heeft veroordeeld. De veroordeelden wer den onmiddellijk gefusilleerd. Zij werden beschuldigd van talrijke misdaden, o.a. het vergiftigen van arbeiders en het bewerken van een ontploffing, vermoedelijk in een fabriek, waarbij de landsverdediging be lang heeft, waardoor arbeiders werden ge dood. Een aangeteekende brief met een bedrag van f 18.000.aan bank papier, verzonden van Zutfen naar Amsterdam, is zoek en waarschijnlijk gestolen. De brief was afgegeven aan het postkantoor te Zutfen. De hoofd stedelijke politie en die te Zutfen stellen een uitgebreid onderzoek bi. Het geld was bestemd voor de Asso- ciatie-Cassa te Amsterdam en ver zonden door een kassier te Zutfen. De nummers van de bankbiljetten (15 biljetten van 1000.24 van 100.4 van 50.en 1 van 25.zijn bekend. Door de politie van het bureau Warmoesstraat zijn de betrokken employés van de posterijen te Am sterdam gehoord. De politie te Zutfen heeft aldaar een onderzoek ingesteld en ook het personeel van den trein, waarmee het stuk is verzonden, is aan een verhoor onderworpen. De Banken zijn gewaarschuwd. Nieuw complot tegen het leven van Salazar. - Naar gisteren bekend is gewor den, is een nieuw complot tot vermoording van den Portugeeschen minister-president, Salazar, ontdekt. De aanslag had op 1 Au gustus moeten geschieden, doch de politie was tijdig van de plannen op de hoogte. Na het mislukken van den aanslag van 1 Juli, toen een electrisch tot ontploffing gebrachte bom Salazar niet heeft kunnen verwonden, hadden de samenzweerders het plan beraamd, een gewone bom in de auto van Salazar te werpen. Hittegolf aan de Poolsche kust. - Aan de Poolsche kust heerscht een hittegolf. De temperatuur is er gestegen tot ongeveer 115 garen fahrenheit. Geheimzinnige branden. - Sedert 5 Juli zijn te Kalmar veertig branden gesticht. Gisteren heeft men den brandstichter, een vijftienjarigen jongen, gearresteerd, die heeft bekend de dader te zijn. Ongeregeldheden op Groot-Inagua (Ba- hama-eilanden). - Reuter meldt uit Nassau de hoofdstad der Bahamas-eilanden dat de politie zich naar het eiland Inagua heeft begeven, nadat radiotelefonisch ver zoek om versterkingen was ontvangen. Men veronderstelt, dat op het eiland wanorde lijkheden zijn uitgebroken, doch bijzonder heden ontbreken. Het is evenwel bekend, dat een bewoner werd gedood en dat ver scheiden huizen in de asch zijn gelegd. Vluchtelingen hebben verklaard van het eiland gevlucht te zijn. Op Groot-Inagua heerscht de grootste wanorde, verklaarden zij. Zij voegden hier aan toe voornemens te zijn geweest, zich naar Nassau-eiland te begeven om Eden gouverneur te verwit tigen, maar dat zij gedwongen waren ge weest Cayo Mambi aan te doen wegens een defect aan de motor. Vrachtauto door trein gegrepen. Bij het dorp Wolka (district Wrzesnia, West- Polen) is een vrachtauto, waarop zich eenige arbeiders bevonden, bij een spoorwegover gang door een trein gegrepen. Vijf arbeiders kwamen om het leven. Er zijn verscheidene gewonden. Staking van 10.000 arbeiders in textiel nijverheid. - De stakingen, welke sedert vier weken 10.000 arbeiders in de textielfabrie ken in de Amerikaansche provincie Quebec op straat heeft gebracht, begint een onge woon karakter te krijgen. Terwijl de eerste minister der provincie, Duplessis, ?ich krachtig tegen de beweging verzet, steunen hoogwaardigheidsbekleeders der katholieke kerk de stakers openlijk. Kardinaal Villaneuve, de primaat van Canada, heeft zich naar de stakers begeven en hun de verzekering gegeven van zijn sympathie en hun aangeraden eensgezind te blijven in hun wettige eischen, terwijl de priesters hen in hun predjcaties aanmoedi gen. De stakers zijn aangesloten bij het Ver bond van katholieke arbeiders. Zij eischen het recht van organisatie, een collectieve arbeidsovereenkomst, loonsverhoogingen en verkorting van den arbeidsduur. Er zijn onderhandelingen gaande. Uit de tiende verdieping gevallet). Mevrouw Florence Pittman Gifford Tem- ple, de vroegere echtgenoote van Walter S. Gifford, president van de American Telephone and Telegraph Company, is te New-York uit haar op de tiende verdieping gelegen hotelraam gevallen en dood op genomen. De politie heeft nog niet kunnen vaststellen, of hier sprake is van een onge luk of zelfmoord. I

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1937 | | pagina 1