DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Japansch offensief ingezet door de
geheele weermacht.
No. 209 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK.
Maandag 6 September 1937
139e Jaargang
De algemeene toestand.
Redevoeringen van Japansche ministers.
Tegenstand der Chineezen
zeer groot.
Japansche Landdag bijeen.
Ernstig spoorwegongeluk
bij Neuss.
Nieuws in 't kort.
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE AD VER TENTTEN:
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
poetgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
Alkmaar, 6 September.
Geleidelijk komen we te weten, welke
landen niet schuldig zijn aan de geheim
zinnige duikbooten-aanvallen in de Middel-
landsche Zee. Eerst heeft Rusland duidelijk
verklaard, dat Italië deze piratendaden op
haar debet heeft staan, vandaag komt de
regeering van Franco vertellen, dat haar
schepen de „Havock" niet hebben aange
vallen en zij doet precies als Rusland: zij
beschuldigt ook en vanzelfsprekend de re
geering van Valencia.
Het is niet de eerste maal zoo luidt
het communiqué van Franco, dat aan den
vooravond eener vergadering van de non-
interventiecommissie of van den volken'
bondsraad, de linkschen door scherp te ver-
oordeelen handelingen de internationale
atmosfeer zoeken te vergiftigen en de sym
pathie en het begrip voor de zaak der
Spaansche nationalisten zoeken te weerstre-
dat
zou
ven.
Het vliegtuigbombardement op de En-
gelsche ambassade, de aanval op een Fransch
passagiers-vliegtuig, de aanranding op een
Italiaansch koopvaardijschip en een Duitsch
slagschip, alsmede de door de nationalisten
in de archieven der regeering van Biscaye
gevonden orders, om buitenlandsche oorlogs
schepen aan te vallen, wettigen ons (d. L
Franco) den aanval op den Britschen tor
pedojager te beschouwen als 'n nieuwe ma
noeuvre van een overwonnen vijand, die
wanhoopig er naar streeft de conflictzone uit
te breiden, in plaats van door een onvoor
waardelijke overgave rust en welzijn te ge
ven aan de mannen, die hij tot een verplet
terenden nederlaag heeft gevoerd.
Het zijn schoone, welklinkende woorden,
die de regeering van Franco gevonden heeft.
Ze zijn eigenlijk bijnate mooi om waar
te zijn. En nog altijd weten we niet, wie dan
wel de geheimzinnige duikbooten heeft uit
gestuurd.
Intusschen blijft deze piratenkwestie zeer
actueel en er bestaat een klein kansje, dat
ze tz.L opgelost wordt. Dat zou kunnen, als
op de komende Middellandschezee-confe-
rentie klare wijn geschonken werd. De uit-
noodigingen voor deze conferentie, die de vol
gende week bijeen zal komen, zijn al ver
zonden aan Rome, Moskou, Berlijn, Belgra
do, Boekarest, Tirana, Sofia, Athene, Ankara
en Cairo.
De Fransche en Engelsche regeeringen
hebben overwogen, dat het van belang was
behalve de mogendheden, die aan de Mid-
dellandsche Zee liggen, de landen uit te
noodigen, die aan de Zwarte Zee liggen en
voor wie de Middellandsche Zee 'n onmisba-
ren doorgang vormt. Duitschland is uitgenoo-
digd ojn. omdat het deel uitmaakt van de
internationale controle aan de Spaansche
kusten.
Van de Middellandsche Zee naar Japan,
dat is slechts een kleinigheid voor den over
zichtschrijver. We moeten n.L nog iets mede-
deelen over een z.g. geheim verdrag tus-
schen China en Rusland. Het Japansche tele-
graafagentschap Domei weet n.L mede te
deelen, dat genoemde landen een overeen
komst zullen sluiten. De twee belangrijkste
punten uit die overeenkomst zouden zijn, dat
China en Rusland een gezamenlijk front
tegen Japan zouden vormen en dat China
geen vrede met Japan zal sluiten zonder
goedkeuring van Rusland.
In verband hiermede wordt gemeld, dat
de Sowjet Unie Noorsche, Fransche, Griek-
sche en andere buitenlandsche schepen ge
charterd heeft voor het transport van oor
logstuig van Odessa naar Hongkong, van
waar het via Kanton naar China zal wor
den gezonden. Op 17 Augustus had de Sow
jet Unie den geregelden stoombootdienst
tusschen Sjanghai en Wladiwostock ge
schorst, thans echter stelt zij zich voor den
dienst binnenkort te heropenen en een groot
aantal communisten, onder wie Chineezen,
Koreanen en Mongolen, benevens 120 mili
taire adviseurs, naar Kanton te zenden.
Een kortelings tusschen China en de
Sowjet Unie gesloten geheime overeen
komst zou bepalen, dat over land wapenen
en munitie uit Sowjet Rusland naar China
zullen worden gezonden, via Sinkiang en
Buiten-Mongolië, terwijl geregelde vlieg-
diensten geopend worden tusschen China
cn de Sowjet Unie, via Sian Lantsjau en
Oeroemoetsi.
Tsjen Li Foe, een linksche leidende per
soonlijkheid van de Nanking-regeering is
naar verluidt, uit Nanking vertrokken naar
Sinkiang voor het treffen van een regeling
van de samenwerking met de communisten.
Men ziet, er wordt gewroet in de geheele
wereld en al moet men het bovenstaande
natuurlijk door een Japanschen bril lezen,
erg geruststellend is ook deze actie niet.
Het valt de Japanners lang niet
mee! In plaats dat ze China „wel
eventjes" zouden veroveren, is de
tegenstand veel grooter dan verwacht
werd. Dat blijkt wel heel duidelijk
daaruit, dat het thans reeds meer dan
een week geleden is, dat de Japanners
van het schiereiland Woesoeng uit
hun groote offensief hadden moeten
ondernemen en de Chineesche stel
lingen in Kjangwan en Sjapei in den
flank aanvallen.
De Chineezen hebben zich in deze ge
bieden stevig verschanst en het is veel-
beteekenend, dat geen enkele tegenspraak
is gevolgd op het Chineesch bericht, dat de
Japansche opperbevelhebber aan Tokio
heeft gevraagd onmiddellijk nog twee
divisies naar Sjanghai te zenden. Tot nu
toe hebben de Japanneezen geen opmer
kelijke successen behaald of strategische
punten in bezit genomen. Zij stuiten over
al op hevigen tegenstand en hun taak is
vooral zwaar, tengevolge van de onuitput
telijke effectieven der verdedigers, die zich
weinig om hun verliezen bekommeren. En
de Chineezen maken er geen geheim van,
dat zij het gewenscht zouden kunnen oor-
deelen, zich uit Sjanghai terug te trekken:
hoe dieper zij het binnenland intrekken,
des te zwaarder zal de taak der aanvallers
zijn. Het moerasachtige terrein zal de
Japansche tanks van geen n.ut doen zijn, de
aanvoer van munitie en levensmiddelen
voor de Japansche troepen zal een ernstig
probleem worden en de Chineezen zullen
buiten het bereik van de kanonnen der
Japansche oorlogsschepen zijn. De Chinee
zen hebben op het oogenblik het meest
behoefte aan luchtafweergeschut. De eeni-
ge kanonnen van dit soort, waarover zy
te Sjanghai beschikten, bevonden zich aan
boord van de Chineesche kanonneerboot,
die ter hoogte van Natau door Japansche
vliegers tot zinken is gebracht.
Buitenlandsche waarnemers zijn van
oordeel, dat, indien de Chineezen nog twee
maanden kunnen volhouden, zij alle ge-
wenschte munitie zullen ontvangen en dat
het conflict dan in een moeilijker faze voor
Japan zal komen.
Drieduizend inwoners van
Tsjangsjoe bij luchtraids gedood
Volgens Amerikaansche zendelingen, die
uit Tsjangsjoe zijn aangekomen, zijn in
den loop van, twee Japansche luchtaanval
len meer dan drieduizend inwoners van
deze ten N.W. van Sjanghai gelegen stad,
gedood. Een regen van bommen en mitrail
leurkogels daalde op de dichtbevolkte
straten neer. Van de 100.000 inwoners van
deze vreedzame stad zijn de meesten in
radeloozen angst naar het platteland ge
vlucht.
Konoje waarschuwt tegen voor-
barigen geestdrift.
Konoje heeft in Japan een waarschu
wing uitgegeven tegen iederen voorbarigen
geestdrift over de reeds in China behaalde
successen.
Hij legt den nadruk op de noodzakelijk
heid onvermoeid waakzaam te blijven en
herinnerde aan een gepubliceerd commu
niqué van den minister van oorlog waarin
de bijzondere ernst van den toestand voor
Japan in het licht wordt gesteld.
Bombardementen van spoorlijn
SjanghaiHangtsjoe.
Zondag tusschen half acht en acht uur
hebben zware Japansche vliegtuigen den
spoorweg Sjanghai-Hantsjoe, tusschen
Tsjapei en het station Jesfield, over een
afstand van acht kilometer intensief ge
bombardeerd.
In Sjanghai was het bombardement dui
delijk te hooren. De spoorlijn zou zijn ver
nield. Tijdens dezelfde raid zijn de dorpen
ten zuidwesten van de Fransche concessie
gebombardeerd waarbij een honderdtal
slachtoffers is gevallen.
De strijd bij Sjanghai.
Een Japansch telegram uit Sjanghai
maakt' melding van belangrijke Chineesche
troepenconcentraties in de nabijheid van
fort Tsjoekiang en den weg van Tsjoe-
kteng ten oosten van, Sjanghai, benevens
aan de spoorlijn Taitsano- Kwantsjan, waar
200.000 man zullen trachten het Japan
sche offensief naar het binnenland,
verwacht wordt, wanneer Sjanghai
worden omsingeld, tot staan te brengen.
Japansch offensief ingezet.
De woordvoerder der Japanneezen
hteft medegedeeld, dat het leger, de vloot
en de luchtmacht Zondag in alle sectoren
een gecombineerde actie t-gen de Chinee
zen zijn begonnen, doch teven6 wees hij
er op, dat deze operaties geen breed opge
zet offensief vormden. Buitenlandsche
waarnemers achten het niet uitgesloten,
dat het bombardement ten doel had, het
terrein te verkennen. Anderen zijn van
meening, dat de Japanneezen de ontkete
ning van het offensief niet zullen aankon,
digen, zoolang zij niet van een spoedig
succes zeker zijn.
De aanval geleid door de „Izoemo".
De aanval, die thans aan het front van
Sjanghai is ingezet, wordt geleid door het
Japansche vlaggeschip „Izoemo" dat in
den loop van den nacht de Wangpoe is af
gevaren tot de Joekong-kade, halverwege
Sjanghai en Woesoeng.
Ongeveer twintig Japansche vliegtuigen
nemen deel aan de operatie, in het gebied
van Woesoeng.
Groote vernielingen.
Volgens een bericht uit Shanghai is het
offensief voornamelijk gericht op de buurt
waarin de gemeentelijke gebouwen zijn
gelegen. Voorts wordt gemeld, dat bij het
bombardement van de artillerie en de
luchtmacht de versterkingen aan den
Lingping Road bijna geheel vernield zijn.
Naar verder nog vernomen wordt, is
Zaterdag in verband met het offensief van
vandaag op onbekende punten van de kust
nog een Japansche afdeeling aan land
gezet.
Japan wil Duitsch-Japansch ver
drag versterken.
De beweging ten gunste van een ver
sterking van het Duitsch-Japansche ver
drag wordt zeer veel sterker in Japan in
verband met den emstigen toestand in het
Verre Oosten.
Het agentschap Domei publiceert hier
over de volgende beschouwing:
„Het Duitsch-Japansche verdrag behelst
geen enkele militaire clausule, maar het
vormt niettemin een ernstige bedreiging
jegens de sovjets, die er by gevolg naar
streven het voortdurend te bestryden en
die ten slotte van het huidige Chineesch-
Japansche conflict geprofiteerd hebben om
een niet-aanvalspact met China aan te
gaan. Onder deze omstandigheden krijgt
het Duitsche standpunt ten aanzien van
het Chineesch-Japansche conflict een zeer
groot belang voor de toekomst. Het Duit
sche volk gelooft, dat de sovjetunie zal
trachten China te leiden en te beschermen,
men zal niet lang moeten wachten voordat
de sovjetgeneraals van. buiten-Mongolië
de overhand krijgen op de Chineesche cen
trale regeering. Dat beteekent, dat het nog
slechts een kwestie van tyd is, dat China
een tweede Spanje wordt en dat het com
munistische gevaar grooter wordt dan ooit
in de geheele wereld. En toch, ondanks de
zen alarmeerenden toestand wordt het
Duitsch-Japansche verdrag even weinig
benut als in het verleden, hoewel het reeds
een jaar bestaat."
In de rede, die de Japansche minister
van buitenlandsche zaken, Hirota, by de
opening van den landdag heeft gehouden,
verklaarde deze o.a.:
Japan heeft geen ander doel dan Noord-
China gelukig en rustig te zien en geheel
China bevrijd van het gevaar van her
haling van de tegenwoordige rampspoe
dige vijandelijkheden.
Hirota verklaarde het verder te betreu
ren, dat de ernstige pogingen der mogend
heden om te bereiken, dat Sjanghai buiten
het bereik der vijandelijkheden zou vallen,
en directe onderhandelingen tusschen
Japan en China tot sfand te brengen, door
de Chineesche provocaties, nutteloos ge
worden waren. Met betrekking tot het
Britsche voorstel tot terugtrekking der
Chineesche en Japansche strijdkrachten
zeide hij, dat de Japansche regeering hier
op had geantwoord, dat de vijandelijk
heden te Sjanghai slechts tot een einde ge
bracht kunnen worden door terugtrekking
van de geregelde Chineesche troepen uit
de verboden zone en terugtrekking van
het korpt tot behoud van den vrede, van
de frontlinies. Een soortgelijk antwoord
was aan Frankrijk en de Vereenigde Sta
ten gegeven.
Minister Konoje spreekt.
Eerste minister Konoje sprak in het
Hoogerhuis een redevoering uit, waarin hij
de Japansche politiek jegens China uit
een zette.
De premier laakte China wegens wat hy
noemde een gebrek aar begrip voor de
ware bedoelingen van Japan en wegens
zijn toegevendheid jegens verachting en
oppositie tegen Japan.
Rede van Soegijama.
Soegijama, de minister van oorlog, gaf
een beschrijving van de ontwikkeling van
het „Chineesche incident". Ten aanzien
van den toestand te Sjanghai zeide hij,
dat de Japansche troepen, die op 23 Au
gustus nabij Woesoeng order de oogen van
de Chineesche troepen ontscheept waren,
met versterkingen en in samenwerking
met de vloot- en de luchtstrijdkrachten
der vloot Lotiensjen hebben bezet ten
noordwesten van Sjanghai op 28 Augustus,
op 31 Augustus Woesoengsjen hebben
overmeesterd en het fort van den Leeu
wenheuvel op 1 September hebben bezet.
Met een gerust hart vertrouwt de minister
van oorlog dat de Japansche troepen bin
nenkort, in staat zullen zijn rechtstreeksch
contact tot stand te brengen met de Japan
sche marinetroepen in de internationale
nederzetting.
Het is niet mogelijk, aldus Soegijama
verder, de toekomstige ontwikkeling te
voorspellen van het Chineesche incident.
Het leger echter is grimmig vastbesloten
recht vooruit te gaan en het doel te berei
ken, nl. een bestraffing van de brutale
Chineesche troepen door alle moeilijkheden
te boven te komen en zich te wijden aan
den dienst van den staat bij het uitvoeren
van het keizerlijk edict. Zelfs wanneer
China langdurige vijandelijkheden in den
zin heeft, zal het Japansche leger nooit
den strijdbijl begraven, voordat het de
Chineesche troepen drastisch zal hebben
gestraft en hun den lust tot strijd en anti-
Japanisme zal hebben ontnomen.
14 dooden en ruim 30 gewonden.
Zondagmorgen om acht uur is een pel-
grimstrein, die van Rommerskirchen naar
Kevelaer reed, bij Neuss ontspoord. Drie
wagens werden verbrijzeld en vier andere
beschadigd.
Voor zoover tot Zondagmiddag bekend
was, waren by dit ongeluk 12 personen om
het leven gekomen en ongeveer 35 gewond.
Nader werd gemeld, dat achttien per
sonen zware verwondingen hebben bekomen.
Van de zwaargewonden waren inmiddels
twee personen overleden, zoodat het totaal
aantal dooden tot 14 was gestegen.
De verongelukte trein was vol pelgrims
voor Kevelaer en was door den pastoor van
Rommerskirchen voor een reis naar deze
plaats besteld.
Bommen gevonden. - De politie te
Buenos Aires heeft ten huize van een vroe-
geren Italiaanschen officier, die aangesloten
is by de irigoyennisten, een bomopslag-
plaats gevonden. Het zou hier gaan om de
ontdekking van een samenzwering, die ge
smeed werd door vroegere functionnarissen
van de party der irigoyennisten. Verschei
dene arrestaties zijn verricht.
Complot tegen president van Argen
tinië. - De politie te Buenos Aires deelt
mede, dat een samenzwering tegen het leven
van president Justo en de ministers, bene
vens tegen verscheidene andere persoonlijk
heden ontdekt is. Bovendien zouden aanval
len gedaan worden op de kazernes van ma
rine en leger, evenals op het departement
van politie. Vier individuën zijn gearres
teerd. Bommen, springstoffen en handgra
naten zijn in beslag genomen.
(Of dit bericht verband houdt met het
vorige is niet bekend. - Red. A.C.)
- Vrijbuiterij bij Spanje. - Uit Bone in
Algarije wordt aan de Italiaansche bladen
gemeld, dat aldaar sinds eenige dagen de
van de zijde van Valencia staande Spaansche
mailboot „Mar Nigro" voor anker lag, ge
reed om te vertrekken. De kapitein van
het vaartuig, die zich naar Algiers had be
geven, keerde in Bone terug met eenige
aanhangers van Franco. Deze maakten ge
bruik van de afwezigheid van de helft der
bemanning om, onder bedreiging van dege
nen die aan boord waren, het anker te lich
ten en met het schip er vandoor te gaan. De
,Mar Nigro" voerde een groote lading ge
vechtswagens en vliegtuigen.
Kinderverlamming in Chicago. - Een
kinderverlamming-epidemie heeft in het
midden westen van Amerika om zich heen
gegrepen. In Chicago zijn 55 ziektegevallen
geconstateerd. Elf dezer waren met doode-
lijken afloop.
Kinderen beneden zestien jaar zullen
geen biscooptheaters en schouwburgen mo
gen bezoeken.
De ziekte breidt zich uit in de steden St.
Louis, Omaha, Denver, Buffalo en Milwau-
kee, waar reeds alle scholen en kinderte
huizen wei-den gesloten.
In de Canadeesche provincie Ontario gaat
de ziekte het meeste om. Daar zijn reeds
1100 gevallen geconstateerd, van welke 35
met doodelyken afloop.
Bomaanslag op autobus. - Zaterdagmor
gen is te Jeruzalem een bom geworpen naar
een met Arabieren bezette autobus. Hierbij
werd een Arabische vrouw gedood, een an
dere vrouw gewond en kreeg een Engelsch
politieman, die de autobus vergezelde,
lichte verwondingen. Deze politieman vuur
de nog op den aanvaller, maar deze wist te
ontkomen. Men meende in hem een jood te
herkennen.
De bom kwam midden in de bus te
recht en maakte een gapende opening in den
metalen wand. Het interieur werd met
bloed bespat. De aanslag geschiedde in de
Straat der Propheten, in de nabijheid van
verscheidene ziekenhuizen.
Ernstige auto-ongelukken in Marokko.
Op weg naar Port Liauty in Marokko is een
autocar in aanrijding gekomen met een koe
en omgevallen. Een inzittende vond den
dood en veertien anderen werden gewond,
waaronder zes Europeanen.
Op den weg naar Camp Boulhaut reed
een andere autocar tegen een licht voertuig
aan en viel eveneens omver. Ook hierbij
werd een persoon gedood, terwijl zestien in
zittenden ernstig gekwetst werden.
Overstroomingen in Noord-China. -
Uit alle deelen der provincie Tientsin ko
men berichten over overstroomingen bin
nen. Op verscheidene plaatsen zijn de dij
ken reeds bezweken. Ten Z.W. van Tientsin
staat het vlakke land over groote opper
vlakten onder water, o.a. de belangrijke
straatweg Tientsin—Yen Sjan. Ook de
spoorweg TientsinPoekau dreigt over
stroomd te worden.
Belangrijkste Bulgaarsche blad ver
boden. - Wegens het publiceeren van ver
klaringen van den rector der universiteit
van Sofia, die door de censuur verboden
waren, is het belangrijkste Bulgaarsche dag
blad de „Zora" krachtens een besluit van
den ministerraad voor den tijd van twee
weken verboden. De directeur van het blad
heeft telegrafisch by den koning gepro
testeerd. Hij is van plan den staat een pro
ces aan te doen en schadevergoeding te
eischen. In perskringen heeft deze maat
regel groote ontstemming gewekt.
De Duitsche kerkstrijd. - In alle kerk
gebouwen der Duitsche belijdende kerk is
Zondag medegedeeld, dat eenige gearres
teerde geestelijken en gemeenteleden in
vrijheid zijn gesteld. Verder werd bekend
gemaakt, dat thans 105 leden zich in hech
tenis bevinden: 34 predikanten zijn uit hun
wy'k verdreven, terwijl 277 geesteyken niet
in de kerk of elders in het openbaar mogen
spreken.
De predikanten legden er in hun mede-
deelingen den nadruk op, dat de kerk de
overheid moet gehoorzamen, zoolang deze
haar bevoegdheid niet overschrijdt en geen
verwarring sticht.
Schip tot zinken gebracht. - Volgens
visschers van Kelibia is in den nacht van
Vrijdag ter hoogte van Kaap Bon (Tunis)
een schip door een torpedo of een kanons
kogel in brand geschoten en gezonken.
De visschers vertelden, dat zy hevige ont
ploffingen hoorden, waarna het schip in
brand vloog. Na een half uur doofde het
vuur plotseling. Het aanvallende schip deed
gedurende eenige minuten een krachtig
zoeklicht over het water schijnen. Men
heeft geen wrak en geen menschen gevon
den.
De onrust in Palestina. - Achtentwin
tig joden in Palestina, o.w. een aantal
revisionisten, zyn veroordeeld tot gevange
nisstraffen, varieerende van zes maanden
tot een jaar, qp grond van de wet tot voor
koming van misdaden. Zij zijn allen naar
Akko overgebracht.
Deze vonnissen hebben bij de joodsche
bevolking eenige beroering gewekt, aange
zien Zondagavond het joodsche nieuwe jaar
zou beginnen.
Moordaanslag op Arabier. Zaterdag
is een aanslag gepleegd op het leven van
Ibrahim Bey Khal II, een welgesteld Ara
bier, die lid is van de partij tot nationale
verdediging en intiem vriend van Haj Kahl
II Taha, die verleden jaar is vermoord.
Ibrahim Bey werd ernstig gewond en over
leed Zondag aan de verwondingen.