DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Het Italiaansche antwoord op de
Russische nota.
De rijkspartijdag te Neurenberg.
De aanstaande blijde gebeurtenis
in het Prinselijk gezin.
No. 211 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK.
Woensdag 8 September 1937
139e Jaargang
De algemeene toestand
Te Moskou onbevredigend geacht,
Puskind blijft beschuldigen.
Een redevoering van Hitier.
Duitschland eischt koloniën.
Gezondheidstoestand van H.K.H, geeft reden
tot volkomen tevredenheid
's-Gravenhage, 8 September 1937.
De Staatscourant van heden zal de volgende officieele
mededeeling bevatten
De behandelende geneesheeren van H. K. H. Prinses
Juliana hebben met groote voldoening kunnen vaststellen,
dat de zwangerschap, welke thans tot ongeveer de helft
gevorderd is, een geheel normaal verloop heeft en dat de
gezondheidstoestand van H.K, H. in alle opzichten reden tot
volkomen tevredenheid geeft.
Dr. C. L. DE JONGH.
Dr. J. DE GROOT.
Belgisch parlement bijeen.
Van Zeeland'a verklaring.
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE AD VERTE NTIEN:
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voor dam C 9,
postgiro 37060. TeleL 3320, redactie 3330.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
Alkmaar, 8 September.
Hoewel de geburtenissen in China en
zeker ook de belangrijke buitengewone zit
ting van het Belgische parlement stof ge
noeg zouden geven voor deze rubriek,
moeten we deze onderwerpen laten rusten
en ons opnieuw bezig houden met de na
derende Middellandsche Zee-conferentie.
Deze toch is verreweg de belangrijkste
omdat hier besproken zal worden het wel
en wee van gansch Europa.
Op het oogenblik doet zich de vraag voor,
of Italië aan de conferentie zal deelnemen
Gisteren leek het, dat Italië wèl zou komen,
maar nu gisteravond de Russische ambassa
deur te Rome bekend heeft gemaakt, dat
zijn regeering geen genoegen neemt met
het Italiaansche antwoord op de Russische
nota inzake het torpedeeren van schepen
nu is de kans zeer groot, dat Italië toch niet
op de conferentie aanwezig zal zijn. Het
geen zeer te betreuren zou zijn, want Italië
is wel een der allerbelangrijkste landen
voor deze conferentie.
Wanneer zich echter geen andere compli
caties voordoen, zal de eerste bijeenkomst
Vrijdag kunnen worden gehouden en wel
te Nyon, een stadje op 20 K.M. afstand van
Geneve.
Behalve de al of niet verschijning van
Italië waren er geruchten, dat Duitschland
een week uitstel wilde, omdat de leidende
kringen zoo zeer in beslag genomen zijn
door het congres te Neurenberg. Maar ook
dit schijnt mee te vallen; in ieder geval zal
de Engelsche regeering zich met hand en
tand tegen ieder uitstel verzetten en ook
wil zij, dat de conferentie niet langer gerekt
worde dan bijv. een week. In dien tijd moet
een accoord bereikt zijn, zoo niet dan zal men
zich te Londen gedwongen zien zelf de noo-
dige beschermingsmaatregelen te nemen in
samenwerking met de landen, die bereid zijn
daarbij te helpen. Komt men te Nyon tot
overeenstemming dan moeten de overeenge
komen maatregelen ook ten spoedigste ten
uitvoer worden gebracht. Reuter zegt, dat
Parijs en Londen thans de nauwst denkbare
samenwerking onderhouden: de telefoon
tusschen Whitehall en de Quai d'Orsay staat
niet stiL
Ook in Parijs toont men zich ontstemd
over de omstandigheden waaronder het
Russische protest is uitgebracht. Delbos had
Maandagavond nog een onderhoud gehad
met den. Russischen zaakgelastigde te Parijs,
die echter met geen woord gewaagde van
den stap, welken zijn ambtgenoot te Rome
des middags bij minister Ciano had gedaan.
Uit den mond van Ciano moest de Fransche
zaakgelastigde het gebeurde vernemen.
Ook de Fransche zaakgelastigde te Mos
kou is niet op de hoogte gesteld toen hij
de uitnoodiging voor de conferentie kwam
overhandigen. De Fransche zaakgelastigde
te Rome, Blondel, heeft Parijs van de zaak
in kennis moeten stellen: hij was ingelicht
door minister Ciano toen hij de uitnoodiging
aan Italië overhandigde.
Intusschen is men van meening dat het
nog te vroeg is om de strekking en de gevol
gen van den Russischen stap te kunnen pei
len. Bij zijn onderhoud met Blondel heeft
Ciano laten doorschemeren, dat de nota een
pijnlijke situatie had geschapen, die wellicht
invloed zou kunnen oefenen op de houding
der Italiaansche regeering ten aanzien van
de uitnoodiging, doch de minister heeft niets
gezegd dat een weigering zou kunnen doen
verwachten.
Uit Rome meldt Havas, dat in verband
met de Sovjet-Russische nota van officieuze
zijde verklaard wordt, dat het voor Italië
moeilijk is „aan dezelfde tafel plaats te
nemen als de beschuldiger". Echter, zoo
verklaart men, wordt de uitnoodiging met
den besten wil onder de oogen gezien, d.w.
z. dat men nagaat of het, ondanks de ge
beurtenissen, mogelijk is er gevolg aan te
geven. Italië heeft nog geen besluit geno
men en zal dit in overleg met Berlijn doen
Te Londen wordt volgens Reuter ver
klaard, dat de Britsche regeering voorne
mens is de conferentie te doen doorgaan,
onverschillig of Italië en Duitschland de
uitnoodiging tot deelneming al of niet
aanvaarden.
De Fransche gezant te Bern heeft de
Zwitsersche regeering gevraagd of de
bijeenroeping der conferentie te Nyon haar
aangenaam is. Zij heeft hierop bevestigend
geantwoord en haar dank betuigd voor de
Zwitserland bewezen eer.
Tenslotte het allerlaatste nieuws uit
Moskou. Het communiqué waarin de Sov
jet-regeering mededeeling doet van haar
In den loop van vandaag werd uit
Milaan bericht, dat Italië niet aan de Mid
dellandsche Zee-conferentie zou deelne
men. Een bevestiging van dit bericht kon
echter niet worden verkregen en bet is
mogelijk, dat hier een der groote Ita-
liaansche dagbladen dat het betreffen e
bericht verspreidde te voorbarig gewees
is.
Het telegraafagentschap der Sovjet-
Unie meldt, dat de Sovjet-regeering
haar ambassadeur te Rome opdracht
heeft gegeven te verklaren, dat zij het
Italiaansch antwoord op de Sovjet-Rus
sische nota onbevredigend beschouwt en
haar beschuldigingen handhaaft.
De toestand onveranderd.
De regeering der Sovjet-Unie heeft, aldus
meldt Havas uit Moskou, het Italiaansche
antwoord, dat het Russische protest aangaan
de de torpedeering van de „Timiriazef" en
de „Blagoef" verwerpt en alle verantwoor
delijkheid van de hand wijst ten aanzien van
aanvallen, waarvan deze beide schepen het
slachtoffer zijn geworden.
Men verwacht geen enkele mededeeling
nopens het Italiaansche besluit, doch men is
wel van meening, dat de Sovjet-Russische
regeering, van oordeel, dat het Italiaansche
antwoord geenszins bevredigend is, haar be
schuldigingen tegen Italië ten volle hand
haaft en zal aandringen op vergoeding der
geleden schade.
De toestand blijft dus onveranderd, aldus
Havas. Het-is onmogelijk thans te voorspel
len, welke maatregelen de regeering te Mos
kou eventueel zal onder oogen zien.
„Rusland zal zijn zonen ter zee
weten te beschermen".
Het Russische telegraafagentschap Tass
verspreidt het volgende bericht:
„In een commentaar op de Russische nota
aan Italië schrijft de Prawda o.m.: de Sovjet-
Russische zeelieden en de schepen der Urss.
die in buitenlandsche wateren varen, zijn
niet onbeschermd. Het groote Sovjet-vader
land, dat zijn zonen over de zeeën zendt, zal
hen weten te beschermen tegen de bandie
ten, die iedere maat uit het oog hebben ver
loren. Ieder Russisch schip, iedere Russische
burger, waar zij zich ook bevinden, worden
beschermd door de geheele macht der Urss.
Laten de fascistische piraten er aan denken,
dat de vlag der Russische schepen even on
schendbaar is als iedere duim Sovjetgrond
gebied.
Fransche meeningen.
In Fransche diplomatieke kringen verheelt
men niet, dat de Russische nota aan Italië te
Parijs veel sensatie en verwondering gewekt
heeft.
Men legt er den nadruk op, dat de Russi
sche stap werd gedaan juist op den dag,
waarop Engeland en Frankrijk de uitnoodi-
gingen voor de Middellandsche Zee-confe
rentie in zee zonden.
Parijs was niet door Moskou gewaar
schuwd. Toen Delbos gisteravond den Rus
sischen zaakgelastigde heeft ontvangen,
heeft deze geen enkele toespeling gemaakt
op de demarche, die eenige uren tevoren
door zijn collega te Rome gedaan was.
Ook de Fransche zaakgelastigde te Moskou
is niet op de hoogte gesteld, toen hij de uit
noodiging voor de conferentie kwam over
handigen. De Fransche zaakgelastigde te
Rome, Blondel, heeft Parijs van de zaak in
kennis moeten stellen: hij was ingelicht door
minister Ciano, toen hij de uitnoodiging aan
Italië overhandigde.
Intusschen is men van meening, dat het
nog te vroeg is om de strekking en de ge
volgen van den Russischen stap te kunnen
peilen.
Bij zijn onderhoud met Blondel heeft Cia
no laten doorschemeren, dat de nota een
pijnlijke situatie had geschapen, die wellicht
invloed zou kunnen uitoefenen op de hou
ding der Italiaansche regeering ten aanzien
van de uitnoodiging, doch de minister heeft
niets gezegd, dat een weigering zou kunnen
doen verwachten.
Op het cultuurcongres van den rijkspartij
dag der N.S.D.A.P. heeft Hitier een groote
redevoering uitgesproken, waarin hij aller
eerst een tegenstelling poneerde tusschen
het politieke willen of de theoretische be
schouwing en de politieke prestatie, d.w.z.
de daad. Deze alleen is historisch beslissend,
niet de politiek burgerlijke zelfbevrediging,
die Duitschland vijftien jaar lang heeft be
leefd. De cultuur der volkeren wordt veel te
zeer bepaald door de feitelijke prestatie dan
dat geestelijke verhandelingen zouden kun
nen doorgaan voor vervanging van ontbre
kende cultuurscheppingen. De waarlijk hoo-
ge artistieke prestatie is de zeer zeldzame,
begenadigde uiting van een het volk ge
schonken innerlijken aanleg of bijzondere
bekwaamheid, en derhalve een bewijs voor
de hoogere bestemming van een volk.
Dat de kunst slechts aan enkele rassen in
een hoogsten zin verleend is en niet aan de
meerderheid, kan de beteekenis van haar
waarde slechts verhoogen. Niet alleen echter
zijn de cultuurvolkeren in de minderheid te
genover de cultureel onbekwame, ook in
deze volkeren zelf zijn er slechts weinigen,
die als uitverkorenen de intuïtieve vorm
kracht hebben om vast te houden en weer
te geven wat zij zien. De tijd is geen schep
pende factor, alleen door God begenadigde
enkele volkeren, wier bekwaamheden even
tijdeloos zijn als de onbekwaamheid der an
dere, scheppen. Bewust stelde Hitier deze
cultureel creatieve rassen in tegenstelling
deelneming aan de Middellandsche zee
conferentie, preciseert, dat de Sovjet-re
geering het noudig acht door een gemeen
schappelijke actie een einde te maken „aan
aanvallen van zekere oorlogsschepen en
de eerste plaats van Italiaansche schepen
handelsschepen, welke de vlaggen van
verschillende landen voeren".
De regeering der Sovjet Unie is van
meening, dat deze daden als onduldbaar
moeten worden erkend en in flagranten
strijd moeten worden genoemd met het
internationale recht en met de grondbegin
selen der menschelijkheid.
met de andere, om uit de tegenstelling der
prestaties een maatstaf te vinden.
Wat de waardeering van het kunstwerk
op zichzelf betreft zeide Hitier, dat de waar
deering daarvan voor ieder afzonderlijk ge
val op natuurlijke wijze komt vast te staan
door tot uitdrukking komen van het onmid
dellijke zichtbare superieure, d.w.z. betere.
Voortgaande besprak Hitier de moeilijk
heid, die zich voordoet met wat hij noem
de het twijfelachtige maakwerk der z.g. mo
derne kunst, waarvan geen vijf procent een
plaats had kunnen vinden in het kunstbezit
van het Duitsche volk zonder een naar poli
tiek en wereldopvatting georiënteerde pro
paganda. Het is een heilige plicht eener po
litieke leiding het nationale cultuurbezit
van deze werken te zuiveren.
Het is daarbij echter niet de bedoeling
werken van een vooruitgeschreden tijd te
vervangen door reeds lang achterhaalde wer
ken van een ver voorbij tijdperk.
Eerste beginsel bij de waardeering van een
kunstwerk moet daarom steeds zijn, dat het
in den tijd van zijn ontstaan een vooruit
gang en geen achteruitgang beteekent.
In het vervolg van zijn rede besprak Hitier
de verhouding tusschen wereldopvatting en
kunst, waarbij hij uiteenzette, dat men de
antieke kunst niet kan afwijzen omdat zij
heidensch was en intusschen een christelijke
wereld is ontstaan, evenals het onmogelijk is
een christelijke kunst af te wijzen, omdat
velen intusschen ook tegenover haar niet
meer staan in volle overeenstemming.
Onder kunstwaardeering wil Hitier dan
ook verstaan het eerbiedig respect voor alle
oprecht groote werken van het verleden.
Het volk, zoo zeide Hitier, is veel te een
voudig en te natuurlijk, dan dat het geen
behagen zou scheppen in de natuurlijke
gTootheid van zijn oude meesters. Daarom
moeten de cultureele werken van het verle
den zorgvuldig beheerd worden. Het is geen
bewijs voor de onwaardigheid van een volk,
wanneer het behalve naar brood, ook naar
spelen vraagt.
Verder sprak Hitier over de geweldige
bouwwerken van het nieuwe Duitschland,
die naar zijn zeggen eeuwig moeten zijn.
Deze bouwwerken zullen de burgers van
het Duitsche volk vol doen zftn van een on-
<xxxxxxxxxxxxxx>o<xxxxxxoo<xxxxxx>oo<xx>oooooo^<xxxx>oo<»<>ooo<x>o^o
Eenzelfde gedragslijn inzake het aanbieden van cadtaux.
In verband met geruchten omtrent plannen, welke reeds thans zouden
bestaan tot het aanbieden van geschenken naar aanleiding van de te ver
wachten blijde gebeurtenis in het prinselijk gezin, verzoekt men ons, mede
te deelen, dat, hoezeer ook ieder blijk van belangstelling en medeleven in
dezen zal worden gewaardeerd, het op prijs zal worden gesteld, indien niet
opnieuw een beroep wordt gedaan op de burgerij tot het beschikbaar
stellen van gelden voor het aanbieden van kostbare geschenken in grooter
of kleiner verband. Met groote dankbaarheid terugdenkende aan de vele
prachtige en waardevolle geschenken, welke ter gelegenheid van hun
huwelijk werden aangeboden, meent het prinselijk paar, in navolging van
den bereids door H. M. de koningin kenbaar gemaakten wensch met
betrekking tot de herdenking van haar aanstaande regeeringsjubileum,
het verzoek te moeten doen met betrekking tot bovenvermelde heuglijke
gebeurtenis zooveel mogelijk eenzelfde gedragslijn te volgen.
ooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooocooooc
eindig zelfbewustzijn, in het besef Duitscher
te zijn. Deze staat, zoo eindigde Hitier, mag
geen macht zijn zonder cultuur en geen
kracht zonder schoonheid.
Wy streven derhalve, zoo zeide de rijks
kanselier, niet naar het ruwe geweld, maar
naar een rijk van kracht in de vorming van
een sterke sociale en beschermde gemeen
schap als dragers en wachters van een hoo
gere cultuur.
Ter gelegenheid van de buitengewone
zitting van het parlement was in verband
met mogelijke incidenten in de omgeving
van het parlementsgebouw veel politie en
gendarmerie op de been.
Verklaring van Van Zeeland.
Nadat het oude presidium van de Kamer
herkozen was. las minister-president van
Zeeland een verklaring voor, waarin hy o.a.
zeide: wij zijn thans gekomen aan het
hoogte punt van een lange campagne, waar
van het doel is, de regeering in haar arbeid
te treffen. De regeering moet zich ver
weren tegen een dubbele manoeuvre, die
welken den persoon van zijn chef beoogt, en
die welke haar houding ten aanzien van de
Nationale Bank betreft.
Deze zaak is, zoo zeide de premier ver
der, voor ons economisch leven uiterst
schadelijk. Ik acht het overbodig met U te
spreken over de uitwerking hiervan in het
buitenland. Het is tijd, dat men inbindt
Over enkele dagen zullen wy U een rap
port voorleggen over de werkzaamheden
der regeering gedurende de 15 maanden,
die achter ons liggen. Gy zult dan zien,
welk een aanzienlijke hoeveelheid werk
verricht is.
Minister de Man aan het woord.
De minister van Financiën, H. de Man,
die vervolgens het woord voerde, verklaarde,
dat de conclusie, die uit de recente ge
beurtenissen getrokken moet worden, is, dat
zij een schitterende bevestiging brengen,
dat het parlementaire regime verre van
overbodig is geworden en voortgaat, ook de
controle der burgers op de overheidsinstan
ties te verwerkelijken. Een zekere schan
daalpers zou minder lichtgeloovige lezers
vinden, wanneer meer menschen wisten,
dat het geld der belastingbetalers niet op het
spel staat by de Nationale Bank en dat de
staat niets heeft uit te staan met de be
looning van de bankleiders. Wanneer geen
enkel land ter wereld voor consolidaties
leeningen krijgt op zoo voordeelige voor
waarden als België op dit oogenblik, is dat
te danken aan het algemeen erkende feit,
dat onze openbare financiën gezond zijn,
dat onze schatkist er schitterend voor staat,
dat onze rentemarkt solide is, en tevens aan
een moreelen factor, welke sinds ruim een
eeuw bestaat en die tot uitdrukking komt in
de handelstaal in de woorden: „De wissel op
Brussel is goud waard". Wij moeten ons
licht niet onder den korenmaat zetten. In
tegendeel, een land als het onze toont zijn
ware kracht en zijn werkelijke waardig
heid door in het volle licht de verzwering
door te steken, die zich kan voordoen in de
gezondste organismen. Ik denk, dat mijn
rapport van 26 Augustus j.1. aangetoond
heeft, dat ik mij rekenschap gaf van den
plicht de waarheid te moeten zeggen zonder
rekening te houden met overwegingen van
persoonlijken en politieken aard. De Natio
nale Bank is geen staatsorgaan, maar een
maatschappij, welker gestie uitgeoefend
wordt door organen, die afhankelijk zijn
van de aandeelhouders, maar die onder
worpen is aan de controle van den staat.
Minister de Man besloot zijn rede met te
zeggen, dat het land de waarheid moet
zoeken en den wil moet hebben fouten te
voorkomen door hervormingen aan te bren
gen in het regime, dat ze in het leven zou
hebben geroepen.