DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
£udUoaact
Ne. 221 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK,
Maandag 20 September 1937
De algemeen© toestand. Japcmsche moeilijkheden in Noord-China.
Successen waren dringend noodig.
Snelheid van handelen geboden.
Spaansche duikboot zou
geroofd worden.
De daders gearresteerd.
Nieuws in 't kort.
COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTTEN:
Van 1—5 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
Alkmaar. 20 Spntpmh.r
N. ADEMA. 139e Jaargang
Alkmaar,. 20 September.
Zooals men weet, heeft president Roose-
velt ter herdenking van het 150 jarig „be
staan" der Amerikaansche grondwet een
rede gehouden, waarin hij een aanval heeft
gedaan op de „toenemende dreiging der dic
tatuur".
En wat voor een aanval! De werkloosheid
is verminderd in de dictatoriale landen. Ja
wel, maar alleen dank zjj de krankzinnige
wapenfabricage. Er heerscht orde! Zeker,
maar ze wordt gehandhaafd door vreesaan-
jaging en ten koste van de individueele vrij
heidsrechten.
Zoo riep Roosevelt het uit Het was een
felle aanval, die nog dieper doordrong, toen
Roosevelt verder ging en zeide, dat er geen
sprake is van den ondergang van de demo
cratie in de wereld. „In de eerste plaats, zoo
zeide Roosevelt, zullen de mannen en vrou
wen van thans weigeren zich lafhartig te
onderwerpen aan een enkelen man of aan
een groep, die zichzelf als heerscher opwerpt.
Bovendien voeren deze nieuwe regeerings-
vormen -de wereldzaken naar een punt,
waarop de beschaving bedreigd wordt. De
vrees waart rond door de wereld, de vrees
voor agressie, de vrees voor invallen en re
volutie en de vrees voor den dood. Het Ame
rikaansche volk is terecht vastbesloten die
wassende bedreiging van zijn kusten te we
ren".
Het kan niet ontkend worden, dat
Japan in de afgeloopen week min of
meer belangrijke successen geboekt
heeft in den oorlog tegen China. Vooral
de overwinningen in het Noorden mogen
hier genoemd worden en zij zijn waar
schijnlijk van veel grootere waarde dan
de kleine succesjes, die bij Sjanghai ge
boekt konden worden.
Het was te verwachten, dat Duitschland
onmiddellijk zou reageeren op dezen aanval
van den president der Vereenigde Staten.
De Duitsche pers heeft de gelegenheid gretig
aangegrepen, om commentaren te leveren
en de Völkischer Beobachter schreef zelfs,
dat de president der demagogische formules
en vijandige beweringen de tegenstellingen
in de wereld, die uit zichzelf al ernstig ge
noeg zijn, heeft willen verscherpen. Duitsch
land, aldus het blad, heeft de methoden van
Roosevelt sedert eenigen tijd met verwonde
ring gadegeslagen. De president heeft niet
het recht kritiek te oefenen op door vreem
de regeeringen genomen dictatoriale maat
regelen. Hij richt zijn aanvallen tegen bui-
tenlandsche dictaturen slechts om de aan
dacht van zijn eigen dictatoriale begeerten
af te leiden.
t]
De laatste dagen hebben we eenige keeren
in deze rubriek het apparaat van den Vol
kenbond genoemd en men weet, dat er op
dezen Statenbond nog al eens kritiek te le
veren is.
Dat het apQaraat lang niet feilloos werkt,
geeft zelfs de grootste voorstander van den
Volkenbond toe en ook Delbos, de Fransche
minister van buitenlandsche zaken en Vol
kenbondsgedelegeerde, stemt daar volmon
dig in toe. In een rede, die hij Zaterdag in
den Volkenbondsraad heeft gehouden, heeft
hij beweerd, dat het mechanisme van den
Bond herzien moet worden, omdat de Bond
niet over de noodige en voldoende middelen
beschikt, om een vreedzame ontwikkeling
der collectiviteit te verzekeren.
Welke die middelen dan zouden moeten
zijn, heeft Delbos niet gezegd. Maar wel
heeft hij uiteengezet, hoe verdeeld de wereld
thans is. „Indien de volkeren niet willen
ondergaan aldus Delbos zouden zij dag
en nacht waakzaam moeten blijven, maar
zulk een zenuwachtige spanning zou geleide
lijk worden tot een koorts en de vrees zou
even gevaarlijk worden als de bedreiging.
Indien daarentegen sommigen zouden ont
wapenen en anderen zouden voortgaan met
hun superbewapening, zou de wereld ver
deeld worden in meesters en slaven.
Overgaande tot de verhouding tusschen
de leden en niet-leden van den Volkenbond,
zeide Delbos, dat allen dezelfde plicht heb
ben. De handteekeningen eerbiedigen is niet
slechts een zaak van eer, maar van leven of
dood voor alle volkeren. In dit verband wees
Delbos erop, dat de wereld, wat de interna
tionale samenwerking betreft, achteruit
gaat Omdat wij immers goedschiks of
kwaadschiks van elkaar afhangen, waarom
dan niet openlijk die wederkeerige afhanke
lijkheid die in geen enkel opzicht vernede
rend is, erkennen? De regeerinb, die ik ver
tegenwoordigt weigert te gelooven, dat geen
verzoening mogelijk is tusschen de meest
verschillende landen, en tusschen de meest
uietenloopende regiems.
De rede van Delbos is waard om bestu
deerd te worden. Aan den eenen kant mag
2e een aanklacht zijn, aan den anderen kant
Is ze een stem, die roept om hulp.
Moge die roepstem toch eens gehoord
borden. Het zou de geheele wereld gezonder
bi aken!
Die successen in het Noorden waren noo
dig. Met de onzekerheid van een achter
land, dat in hooge mate anti-Japansch ge
zind is, en dat bovendien nog vol zit met
guerilla-benden, kwam het er voor Japan op
aan, om zoo snel mogelijk een groot gebied
te bezetten enom zoo snel mogelijk de
hoofdmacht der Chineesche troepen in dat
Noorden te vernietigen.
Japan had dus haast in dit gebied. Want
het moest ook nog een wig slaan tusschen
China en Mongolië, d.w.z. het moest voor
komen, dat China daar steun zou kunnen
krijgen van Rusland.
Om dit te verwerkelijken hebben de Ja-
pansche colonnes, die Kalgan veroverd heb
ben, zich gesplitst. Een van de deelen is in
Noordwestelijke richting getrokken om daar
de Japansche defensie te gaan voorbereiden.
Het spreekt echter wel vanzelf, dat bij de
manier waarop Japan thans opereert in
Noord-China, namelijk met, zij het zeer
groote, expeditie-colonnes, van een bezetting
van het veroverde gebied niet veel kan ko
men ook al stroomen dan ook versterkin
gen toe, en dat den vijand zeker gelegenheid
gegeven mag worden de vooruittrekkende
colonnes te stoppen, omdat dan direct ook
de mogelijkheid van infiltraties zou bestaan.
De gevaren, die aan het haastige optreden
van Japan in het Noorden verbonden zijn,
zijn dan ook duidelijk. Ook om nog een an
dere reden is er haast. Van Mantsjoekwo is
Japan, zooals met al het gebied dat het ooit
bezet heeft, nimmer zoo zeker geweest en
met de bevolking en de troepen aldaar be
staan moeilijkheden, die van Chineeschen
kant natuurlijk gebruikt worden. Dat uit
deze moeilijkheden een belangrijke aanval
in den rug van de Japanners voort zou ko
men is niet aan te nemen, doch de positie
van de Japanners is van dien aard dat het
geringste oponthoud fataal kan zijn, dus ook
hierom opnieuw haast.
Bij Sjanghai.
Bij Sjanghai heeft Japan het veel moeilij-
lijker, omdat het troepen moet landen op een
gebied, dat door China onder vuur genomen
kan worden.
De Japansche positie te Sjanghai staat of
valt dan ook met het optreden van de oor
logsschepen in de rivier voor Sjanghai, die
echter, wanneer de strijd zich verder van
de oevers af verplaatst, weinig meer kunnen
uitrichten en die ook thans al vaak machte
loos moeten zijn, omdat de Chineezen telken3
en ondanks een moordend vuur van Japan
sche mitrailleurs, den vijand gaan opzoeken,
waarbij zij gevechten van man tegen man
forceeren, waardoor het Japansche scheeps
geschut niet in werking gebracht kan wor
den, zonder onder de eigen troepen ook dood
en verderf te zaaien. Lotjen heeft deze week
op die manier twee keer van bezetting ge
wisseld.
De ontsnapping der Chineezen.
der tegenstand overschreden en de linker
vleugel staat thans schrijlings op de hoofd
lijn op verscheidene mijlen ten zuiden van
Kaupeitien.
Zaterdag zijn vier Chineesche troepentrei-
nen, die in zuidelijke richting reden, onder
vuur genomen. De Chineesche troepen, die
stellingen hadden bezet langs de lijn Tingh-
sing-Hsintsjeng-Pahsien, zijn naar het zui
den teruggetrokken.
Nanking beschoten.
De Japansche autoriteiten hebben Zaterdag
alle diplomatieke vertegenwoordigers en
vreemdelingen verzocht Nanking vóór den
middag van den 21sten September te verla
ten, daar Nanking dan gevaarlijke zone zal
zijn geworden.
Er werd aan toegevoegd, dat Nanking ge
bombardeerd zou worden.
Voorts werd den buitenlandschen oorlogs
schepen, ook den Britschen oorlogsbodem
„Capetown", aangeraden, stroomopwaarts
voor anker te gaan.
Dit bleek weldra noodig te zijn, want gis
teren werd Nanking al bestookt door Japan
sche vliegtuigen, waarbij tal van burgers als
slachtoffer gevallen zouden zijn.
In den morgen opereerden 43 Japansche toe
stellen tijdens den eersten raid gedurende
20 minuten. Zij trachtten het arsenaal, het
vliegveld, het radiostation en andere pun
ten te bombardeeren. Des middags deden 23
Japansche toestellen een nieuwe poging. In
beide gevallen werden de Japansche toe
stellen teruggeslagen, zooals de telegram
men uit China melder-
Het Japansche marinecommando meldt,
daarentegen dat twintig Chineesche toe
stellen zouden neergeschoten zijn. De vlieg
velden zouden vernield zijn.
De Japanneezen zouden geen enkel
vliegtuig verloren hebben. Na dezen strijd
en na het neerschieten van zeven toestellen
in Sjansi aldus de Japanneezen kan de
Chineesche luchtmacht als vernietigd be
schouwd worden. Latere Japansche berich
ten zeggen, dat 26 Chineesche vliegtuigen
neergehaald zouden zijn en dat de Japan
neezen drie toestellen verloren zouden heb
ben.
30.000 Japanneezen te Tientsin.
Volgens het agentschap Central News zou
den 30.000 man Japansche troepen te Tient
sin zijn ontscheept. Men denkt, dat belang
rijke operaties voor de deur staan in de
vlakte van Hopei. Het voornaamste doel zou
zijn Pautung (aan den spoorweg van Pei-
ping naar Hankau) en Tsjangstsjau (aan den
spoorweg van Tientsin naar Poekau). Japan
sche oorlogsschepen hebben het eindpunt
van den spoorweg naar Loenghai, ten noor
den van Nangsau, beschoten.
Men weet, dat een groot Chineesch leger,
dat in Noord-China operearde en dat be
dreigd werd door een algeheele omsinge
ling, toch nog kon ontsnappen aan den greep
der Japanners.
De behendigheid der Chineezen, die aan
de Japansche omsingeling ontsnapt zijn, on
danks de hoop, die de Japanneezen hadden
een „slag bij den Tannenberg" in China te
kunnen leveren, doet vreezen, dat de Chi
neezen de Japansche troepen meesleepen in
verre operaties en nog belangrijke strijd
krachten overhouden na verjaagd te zijn uit
„de streek, die gedemilitariseerd moet wor
den".
Sommige welingelichte Japansche kringen
verklaren echter nader, dat de nieuwe „slag
bij den Tannenberg" binnenkort geleverd zal
worden in het gebied van Sjanghai, wanneer
de nieuwe Japansche versterkingen die langs
het Oosten in Poetoeng aankomen, erin ge
slaagd zullen zijn de ten noordwesten van
Sjanghai gelegen stellingen om te trekken
Actueele strijdberichten
De Japansche troepen zijn gisteren nog
tien mijlen opgerukt en bevinden zich thans
nog geen dertig mijlen van Pautingfoe af. De
colonnes van den rechtervleugel en van het
centrum hebben de zijlijn van den spoorweg
Peiping-Hankau in de nabijheid bijna zon-
Een duikboot der Spaansche regee
ring, de C. 2, die sedert drie weken in
de koopvaardij haven te Brest gemeerd
ligt in afwachting van herstellingsar-
beid aan den motor, is Zaterdagavond
het tooneel van een merkwaardig ge
vecht geweest.
Tegen tien uur kwam een boot langszij
met twaalf in burger gekleede personen aan
boord. Een hunner zeide de oemmandant
van de C. 4 een duikboot, die te Leverdon
op reparatie wacht te zijn. Aan boord
van de C. 2 bevonden zich slechts de gezag
voerder en 11 minderen. Nadat de comman
danten elkaar begroet hadden en de man
nen in carré waren opgesteld, stelde de
nieuw-aangekomen commandant voor, de
C. 2 voor drie millioen te koopen. Toen de
commandant van de C. 2 dit weigerde, werd
een automatisch schietwapen op de beman
ning gericht: de opvarenden werden gebon
den. Het lawaai trok de aandacht van een
matroos, die op wacht stond en reeds waren
de meertouwen losgeworpen, toen deze man
een der aanvallers neerschoot en de alarm
sirene deed weerklinken. De aanvallers
sloegen toen haastig op de vlucht in gezel
schap van den commandant van de C. 2 en
van een anderen officier.
Gedwongen mee te gaan.
Een later bericht meldde, dat de mannen,
die getracht hebben zich meester te maken
van de duikboot C. 2, des morgens in de
vroegte per auto vertrokken waren. Zij
werden aangehouden in de omgeving van
Bordeaux met den gezagvoerder en den offi
cier-mecanicien van de C. 2, die zij met zich
mee hadden genomen. Vier hunner waren
op 13 September te Brest aangekomen. Het
waren: Parella Raphael, Martin Antonio,
een advocaat uit Hendaye, Sangello en
Robert Chaix, beiden ingenieurs uit Saint
Jean de Luz.
Onder bedreiging van een automatisch
vuurwapen waren de commandant van de
C. 2, kapitein Jesul de Las Haras en luite
nant Fernando gebonden, evenals de be
manning, waarbij gebruik gemaakt werd
van kettingen en henneptouwen. De aan
vallers trachtten te vuren op den op wacht
staanden matroos, Digo Augusto, die in zijn
wachthuisje zat, maar deze ïegde den eerste,
die hem naderde, met een revolverschot
neer. Onder bedreiging van den revolver
lieten toen de aanvallers zich naar land
brengen in een boot van de C. 2.
Hoe de overval geschiedde.
De „Sureté" deelt omtrent den overval
op de Spaansche duikboot nader mede, dat
de commandant van de C. 4, na den Fran-
schen schildwacht van het arsenaal omver
geloopen te hebben, gevolgd door tien man
aan boord klom van de C. 2 en de beman
ning last gaf in een compartiment van het
schip bijeen te blijven, terwijl hij bespre
kingen zou voeren met den commandant
van de C. 2. Een matroos, die de wijk had
genomen in den gevechtstoren, weigerde te
gehoorzamen en doodde een der bezoekers,
die hem wilde- dwingen het voorbeeld van
zijn kameraden te volgen. De aanvallers
wilden vervolgens, dreigend met hun revol
vers, de bemanning dwingen in zee te steken
onder de vlag van Franco. De Fransche
schildwacht had inmiddels den wachtpost
van het arsenaal gealarmeerd en de aan
vallers vluchtten, waarbij zij den gezag
voerder van de C. 2 en den officier-meca
nicien als gijzelaars meenamen. Hun auto is
aangehouden nabij Bordeaux. In deze auto
zaten de commandant van de C. 4, een
Franschman, een Spanjaard, die student
zegt te zijn, de beide gijzelaars en een Span
jaard, Orendain geheeten, die de vermoede
lijke dader is van den aanslag in Maart j.1.
aan boord van een Spaansch regeerings-
schip in de haven van Bayonne. De aan
boord van de C. 2 gedoode aanvaller is even
eens een bekend terrorist, die de vermoede
lijke dader is van den aanslag in Juni j.L
in de haven van Marseille. Hij heette Ga-
barrain Goni.
Een der gearresteerden is in het bezit ge
vonden van een brief van den kolonel
Troncoso, die het bevel voert over de recht-
sche troepen in Guipuzcoa, waarin de com
mandant van de C. 2 uitgenoódigd wordt de
duikboot tegen een belooning van 2 millioen
pesetas uit te leveren.
Nadere bijzonderheden.
„La Petite Gironde" meldt uit Bordeaux,
dat hedennacht vijf personen, die den over
val op de Spaansche duikboot C 2 hebben ge
pleegd, naar Bordeaux zijn overgebracht,
waar zij aan een verhoor zijn onderworpen.
Reeds thans zullen de Spanjaarden in staat
van beschuldiging kunnen worden gesteld
wegens geweldpleging, terwijl andere be
schuldigingen ongetwijfeld zullen volgen.
Uit het door Havas ingestelde onderzoek
blijkt, dat de kapitein van de C 4 door geen
enkelen officier of ander lid der bemanning
was vergezeld. Juan Las Heras had Zaterdag
te Brest den commandant van de C 2 ont
moet. Zij waren overeengekomen, dat deze
oorlogsbodem aan Franco zou worden gele
verd. De bemanning nu was verdeeld, tien
opvarenden waren voor den commandant en
de anderen tegen hem.
Drie Spaansche zeelieden, die bij de zaak
betrokken zijn, zijn voortvluchtig, doch zij
kunnen ieder oogenblik worden gearres
teerd, daar zij niet de grens over kunnen.
De autoriteiten zijn in het bezit van papie
ren, waaruit blijkt, dat de zaak van zeer
groot belang en zeer ernstig is.
Bij zijn verhoor betoonde Chaix, een
Fransche reserve-officier, zich zeer onthutst.
Orandin, die reeds gezocht wordt wegens
een bommenkwestie, werd vannacht naar
Bordeaux overgebracht.
Geen brandstichting van Rotonde
vermoed. - Het Oostenrijksche gezantschap
te Berlijn deelt mede: Bij de onderzoekin
gen, welke tot dusver naar de oorzaak van
den brand in de Rotonde zijn gehouden, is
geen aanwijzing verkregen voor een brand
stichting. Veeleer moet worden aangeno
men, dat of een kabelbrand, of onachtzaam-
heind bij het vervoer van goederen uit de
jaarbeurs de brand veroorzaakt heeft.
Communistische studenten gearres
teerd. - De politie te Tokio heeft zeven
studenten aan de keizerlijke universiteit,
die van communistische propaganda ver
dacht worden, in hechtenis genomen.
Dormoy over de aanslagen te Parijs. -
Ter gelegenheid van de opening van het
nieuwe stadhuis van Aubusson heeft de mi
nister van binnenlandsche zaken, Dormoy,
een toespraak gehouden, waarin hij den
aanslag in de Rue Presbourg fel hekelde.
De socialisten aldus Dormoy bewon
deren dergelijke aanslagen niet. Er is niets
Fransch in deze terroristische daad. Het
ware Frankrijk werkt in rust. Vergeefs
streven zekere fracties naar het verbreken
der republikeinsche wettigheid. De arbeid
van het Volksfront duurt voort. De socialis
ten verlangen bij de aanstaande verkiezin
gen niet hun bondgenooten te overwinnen.
De hoofdzaak is, dat ieder trouw blijft aan
het gemeenschappelijk programma. Er moet
geen aanval op de radicale partij gedaan
worden, doch de reactie moet verslagen
worden. Het volksfront aldus besloot
Dormoy zal bevestigd en versterkt uit de
verkiezingen komen.
De zuivering in Rusland. - De presi
dent der republiek Karelie, Archipof, en de
minister van justitie, Palin, zijn afgezet. Zij
I werden beschuldigd van bourgeois-nationa-
lisme. Deze afzettingen komen na de re
cente onthullingen omtrent een uitgebreide
nationalistische, profinsche beweging.
De kerkstrijd in Duitschland. - Domi
nee Fuellkrug, die optreedt als plaatsver
vanger van ds. Niemoeller in de St. Anna-
kerk te Dahlem, heeft bekend gemaakt,
dat wederom oppositioneele predikanten in
Brandenburg gearresteerd zijn. In het ge
heel zijn thans berichten ontvangen over
141 arrestaties.
Mijnbrand in Engeland. - Gisternacht
is brand uitgebroken in de mijn Deed Hill
bij Trindon in het graafschap Durham.
Twee mijnwerkers zijn om het leven geko
men.
Italiaansch terrorist verdwenen. - Ver
nomen wordt, dat de bekende Italiaansche
terrorist Giuseppi Passoti is verdwenen. De
politie had juist verdenking tegen hem op
gevat, dat hij de dader, ofwel medeplichtig
zou zijn aan de brandstichting in een aantal
vliegtuigen, welke kortgeleden op het vlieg
veld Toussus le Noble verbrand zijn. Passoti
zou een doodsvijand zijn van Tamburinim.
Onfortuinlijke opstijging met stratos-
feerballon. - Zaterdag is een Russische
luchtballon opgestegen naar de stratosfeer,
doch op een hoogte van 700 a 800 M. be
merkte de bemanning, dat gas ontsnapte uit
het omhulsel. De ballon begon te dalen en
kwam op 4 K.M. van het punt van vertrek
neer.
Op het oogenblik der landing werden de
leden der bemanning, die geen gebruik
maakten van hun valscherm, gekwetst, ter
wijl de gondel licht beschadigd werd. De
toestand dezer leden van de bemanning is
geenszins verontrustend. Er is een onder
zoek ingesteld om de oorzaken van de da
ling vast te stellen.
De overwintering aan de Noordpool. -
De leider van de Noordpoolexpeditie deelt
mede, dat het dagelijks duisterder wordt in
het Poolgebied. De zon stijgt nog slechts 5
graden boven den horizon en gaat dan weer
onder. Nog verscheidene dagen zal zij
zichtbaar zijn en dan zal zij ondergaan,
waarna de overwinteraars haar niet zullen
weerzien voor Februari 1938.
Tot het laatst op zijn post. - De kapi
tein van het Amerikaansche vrachtschip
Kairis, dat met het s.s. Livanos in botsing
gekomen is, heeft geweigerd zijn schip,
waarvan alleen de brug nog maar boven
water steekt, te verlaten. De maritieme
prefect te Buenos Aires heeft een sleepboot
uitgezonden om den kapitein te dwingen,
het wrak te verlaten.
Autobus tegen boom gereden. - Een
autobus met oud-strijders, die naar de jaar
vergadering van het American Legion te
New-York onderweg was, is tegen een boom
gereden. Dertig inzittenden werden ten
deele zwaar gewond.
Ongeregeldheden te Algiers. - Le Ma-
tin meldt uit Algiers, dat het gisterochtend
tot een botsing is gekomen tusschen een
200-tal leden der Arabische Volkspartij,
die, ondanks het verbod van den prefect
toch een betooging wilden houden en de
politie. De commissaris van politie en
een tiental agenten werden gewond. Dertig
inheemschen werden licht gewond. Tien
betoogers zijn gearresteerd.
ONZE POSTVLUCHTEN.
De positie der postvliegtuigen is:
Ibis (uitr.) te Singapore.
Nandoe (uitr.) te Basra.
Valk (thuisr.) te Athene en de
Torenvalk (thuisr.) te Rangoon.
VLIEGTUIGONGEVAL.
Hedenochtend is van geringe hoogte de
leerling-vlieger reserve-tweede-luitenant J.
L. M. Theunissen met een Avro-toestel
neergestort op het vliegveld Andir te Ban-
doeng. De oorzaak van het ongeval was een
fout in het besturen.
De bestuurder werd niet ernstig gewond
en is naar het militair hospitaal vervoerd.
Het les-vliegtuig w^rd zwaar beschadigd.