DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
DE TROONREDE
H.M. constateert een stijging van het
welvaartspeil der bevolking.
He. 222 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK.
Dinsdag 21 September 1937
139e Jaargang
In wetgeving en bestuur zal vóór alles Gods
wet tot opperste richtsnoer worden
genomen.
H.M. de Koningin heeft
heden bij de opening
van de vereenigde zitting
der Staten Generaal de
volgende troonrede uit
gesproken:
Wat de Troonrede ons zegt.
COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telei 3320, redactie 3330.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
Leden der Staten-Generaal,
Mij wederom in Uw midden bevindend gevoel Ik allereerst behoefte uiting
te geven aan Mijne gevoelens van dankbaarheid voor de tot dusver voort
schrijdende verbetering in het economische leven hier te lande. Deze verbetering
in belangrijke deelen van het bedrijfsleven verlevendigt de hoop, dat de nog
steeds omvangrijke werkloosheid geleidelijk verder zal kunnen worden
ingeperkt.
Alle maatregelen, die der Regeering doelmatig voorkomen om het proces
van herstel uit de langdurige depressie te bevorderen, zullen harerzijds worden
genomen of aan Uwe goedkeuring onderworpen.
De ontwikkeling van den economischen toestand in Nederlandsch-Indië
geeft reden tot voldoening. In het gunstig verloop van de opbrengst der lands-
middelen weerspiegelt zich de allerwegen ingetreden opleving in landbouw,
handel, nijverheid en scheepvaart, waartoe mede bijdroegen de over het
algemeen bevredigende oogsten van de voedselgewassen der Inheemsche
bevolking.
Het stemt Mij tot verheugenis, dat als gevolg daarvan thans weder een
stijging valt waar te nemen van het welvaartspeil der bevolking van Neder
landsch-Indië en dat een begin kon worden gemaakt met de verlaging van de
op haar rustende lasten. De ruimer vloeiende middelen geven gelegenheid in
meerdere mate dan de laatste jaren het geval kon zijn, gelden beschikbaar te
stellen voor de bevordering van de geestelijke en stoffelijke belangen der
bevolking.
Door toepassing van daartoe geëigende middelen zal ernstig worden
gestreefd naar verbreeding en versterking van de economische basis, ten einde
die voor de toekomst beter bestand te doen zijn tegen schokken, als welke in de
laatste jaren werden ondervonden.
Hoewel in Suriname een lichte verbetering, zoowel bij den in- en uitvoer
als bij de voornaamste cultures viel op te merken, bleef de economische en
financieele toestand van dat gewest nog weinig bevredigend, in tegenstelling
met dien van Curagao, aan welk gebiedsdeel de wereldcrisis schier ongemerkt
is voorbij gegaan.
Te midden van de geesteijke verwarring in de wereld, waaraan ook ons
volk niet geheel ontkomt, is steeds dringender de eisch, dat in wetgeving en
bestuur vóór alles Gods wet tot opperste richtsnoer worde genomen. In zijn
algemeen karakter zal het regeeringsbeleid het kenmerk dragen van een doel
bewust streven naar beveiliging en versteviging van de positief christelijke
g.ondslagen onzer samenleving. Aldus zal een beleid kunnen worden gevoerd
dat met vermijding van toespitsing van tegenstellingen ook door zijn
innerlijke redelijkheid instemming vordert.
Het karakter van dit beleid zal tot uiting komen met name in werkdadige
zorg voor een gezonde ontplooiing van het huwelijks- en gezinsleven, bescher
ming van de publieke eerbaarheid, onthouding door de Overheid van aanmoe
diging van alles wat tot ontheiliging van den wekeljjkschen rustdag aanleiding
geeft, en krachtige handhaving van het gezag. Eerbiediging van de vrijheid van
godsdienst en van geweten, en handhaving van den rechtmatigen volksinvloed
op het landsbestuur blijven hechte pijlers van ons volksbestaan.
De Regeering overweegt een nadere regeling van het vereenigingsrecht
ter bevordering van een meer werkdadig repressief toezicht, naar de reeds thans
in de wet neergelegde normen van openbare orde en goede zeden.
Hoewel de internationale omstandigheden veelszins aanleiding geven tot
bezorgdheid, bleef het vriendschappelijk karakter, hetwelk onze verhouding tot
andere mogendheden pleegt te dragen, ongerept bewaard. Niettemin zal, gelet
op de spanningen in de verhouding tusschen de volken en het daarmee saam-
hangende gevaar van internationale verwikkelingen, zoowel hier te lande als in
Indië, moeten worden voortgegaan met de versterking van onze weermacht
Belangrijke voorstellen daartoe zullen onverwijld aanhangig worden gemaakt.
De Regeering zal zich beijveren de samenwerking in onderneming en
bedrijf ten bate van de geheele volkshuishouding te bevorderen.
Met handhaving van krachtige medewerking aan de bevordering van op
wederkeerigheid gegrond internationaal ruilverkeer, is noodig versterking van
onze handelspolitieke weerbaarheid, ter beveiliging van den buitenlandschen
en binnenlandschen afzet van onze producten, met inachtneming van nauwe
samenwerking tusschen Nederland en de deelen van het koninkrijk buiten
I
Europa.
De landbouwcrisismaatregelen zullen, met handhaving van den voor den
landbouw nog noodzakelijken prijssteun, zooveel mogelijk beëindigd worden.
Daarnaast zal bevorderd worden, dat nuttige regelingen door de bedrijfsge-
nooten zelf zullen worden overgenomen en voortgezet of opgebouwd.
Verschillende wettelijke maatregelen tot verhooging van het peil van den
landbouw zullen worden voorgesteld.
In voorbereiding zijn wettelijke regelingen tot beperking van den arbeid der
gehuwde vrouw en tot het rekening houden met gezinslasten bij het arbeids
inkomen.
Ten aanzien van de landarbeiders zal de practische uitvoerbaarheid van een
wettelijke regeling van den arbeidstijd, voor zoover misstanden niet door
onderling overleg van de georganiseerde belanghebbenden uit den weg worden
geruimd, worden onderzocht.
Het temperen van de gevolgen der werkloosheid voor hen, die daarvan
slachtoffer blijven, beschouwt de regeering als een harer voornaamste plichten,
Wettelijke regelingen betreffende werkloosheidsverzekering en steunverleening
zullen worden voorbereid. Voortgegaan zal worden met de uitvoering van
openbare werken als middel tot werkverruiming, met de werkverschaffing en
met het cultureele werk voor de werkloozen.
Ondanks de ingetreden verbetering in den economischen toestand en de
daarmede samenhangende stijging van de opbrengst der middelen, blijven, na
de diepe depressie der laatste jaren, de openbare financiën nog in bijzondere
mate zorg vereischen. Buiten hetgeen op economisch-sociaal terrein en op het
gebied der defensie onvermijdelijk is tot behoud en versterking van de Neder-
landsche volkskracht, zullen vele op zichzelf gewenschte of nuttige maatregelen,
waaronder die op het gebied van het onderwijs, dan ook eerst ter hand genomen
kunnen worden, wanneer de inwendige positie van het budget voldoende zal
zijn versterkt.
De verhooging der defensie-uitgaven zal enkele bijzondere financieele
voorzieningen noodig maken.
Naast de reeds genoemde voorzieningen stelt de Regeering zich voor een
regeling tot coördinatie van het goederenverkeer te land en te water tot stand
te brengen, terwijl een herziening van de Woningwet in voorbereiding is en een
wettelijke regeling van de opleiding der onderwijzers zal worden aanhangig
gemaakt.
De toewijding, waarmee Leger en Vloot, zoomede de ambtenaren in burger
lijken dienst in het geheele Koninkrijk, hun taak vervullen, stemt Mij tot
erkentelijkheid.
In het komende zittingjaar zal weer veel arbeid en toewijding in hartelijke
samenwerking van Regeering en Staten-Generaal worden gevraagd. Met de
innige bede, dat ons allen door den Almachtigen God de kracht en de wijsheid
geschonken worden, die Hij alleen geven kan, verklaar Ik de gewone zitting der
Staten-Generaal geopend.
Wie deze troonrede leest, moet onwille
keurig tot de conclusie komen, dat de don
kere crisiswolken, welke zoo vele jaren bo
ven ons vaderland hebben gehangen, gelei
delijk wegtrekken en de zonnestralen weer
gelegenheid krijgen land en volk in een
gouden gloed te zetten.
Het gaat nog niet hard, maar er is voor-
uitgang te bespeuren.
In 1935 was de troonrede nog een staats
stuk, waarin een ellenlange opsomming van
alle gevolgen van een algemeene verarming
werden gegeven, waarin de moeilijkheden
op elk gebied zich zóó hadden opgestapeld,
dat men schier geen uitweg meer zag.
In 1936 werd voor het eerst een optimis
tisch geluid beluisterd en thans staat de
troonrede grootendeels in het teeken van
een gezond optimisme, wordt met groote
voldoening een algemeene opleving gecon
stateerd en de verwachting uitgesproken, dat
het thans steeds crescendo zal gaan.
Hare Majesteit wijst allereerst op de
voortschrijdende verbetering hier te lande,
welke in het bedrijfsleven reeds zoodanig
tot uiting komt, dat aan de groote werkloos
heid geleidelijk een einde kan worden ge
maakt, waarbij in alle opzichten op den
steun der regeering kan worden gerekend.
Komen onze overzeesche bezittingen ge
woonlijk eerst aan het einde van de troon
rede ter sprake, thans heeft de regeering de
bespreking van de welvaart in Oost en
1 West vooropgesteld, vermoedelijk om dade
lijk haar voldoening te kunnen uiten, dat de
toestand daar thans alle reden tot tevre-
denheid geeft.
De opbrengst van 's lands middelen in
onze Oost verloopt naar aller wensch en ver
wachting, landbouw, handel en nijverheid
zijn een nieuw welvaartstijdperk ingetreden
en zelfs de natuur heeft medegewerkt om
de oogsten bevredigend te doen verloopen.
Het welvaartspeil der bevolking stijgt en
men is de bewoners van het moederland
reeds zoover vooruit, dat met verlaging van
lasten, maatregelen tot verheffing van het
welvaartspeil en het bouwen van economi
sche versterkingen kan worden begonnen.
Suriname is als gewoonlijk het zorgen
kindje gebleven, ofschoon er dit jaar geen
reden tot bijzondere ontevredenheid geweest
is. Curagao heeft altijd op zich zelf kunnen
passen, maar ook nooit in het hoekje ge
zeten waar de slagen zijn gevallen.
Dan komt de passage, waaruit ten duide
lijkste blijkt, dat wij met ons nieuwe kabinet
in uitsluitend rechtschen koers zullen varen.
In wetgeving en bestuur zal Gods wet tot
opperste richtsnoer worden opgenomen.
Doelbewust zullen de positief christelijke
grondslagen onzer samenleving worden be
veiligd en verstevigd en de regeering acht
reeds den tijd gekomen om aandacht te
schenken aan het huwelijks- en gezinsleven,
de publieke eerbaarheid, de heiliging van
den wekelijkschen rustdag en strenger toe
zicht op het vereenigingsrecht in verband
met de openbare orde en goede zeden.
Dat alles natuurlijk verankerd aan onze
grondwettelijke rechten: vrijheid van gods
dienst en democratie.
Wy zijn nog altijd in vrede en vriend
schap met onze huren, maar de algemeene
wereldvrede is vooreerst nog niet te verwach
ten. Wij leven nog niet in den tijd dat de
leeuw met het lammetje uit denzelfden
voerbak komt eten en zelfs voor een vrede
lievend land als het onze is het zaak het
kruit droog en het geweer bij den voet te
houden. Wij blijven onze weermacht ver
sterken en het is te voorzien, dat de daar
voor noodige voorstellen niet lang op zich
laten wachten.
Samenwerking in onderneming en bedrijf
zal worden bevorderd en, met nauw contact
van ons gebied in andere werelddeelen, zal
onze handelspolitieke weerbaarheid ten bate
van den afzet van onze producten worden
versterkt.
Een waarschuwend woord wordt ditmaal
aan het adres van onzen landbouw gespro
ken.
Nu de donkere wolken wegtrekken en
wij een tijd tegemoet gaan, waarin het
landbouwproduct zijn waarde zal herkrij
gen, zullen de crisismaatregelen, waaronder
zoowel de landbouw als de schatkist ge
drukt gingen, geleidelijk geliquideerd wor
den. Wanneer de zon weer gaat schijnen,
zal de landbouwer op zijn eigen grond weer
op eigen beenen moeten staan en hij zal
met zijn buren en vrienden zelf de maat
regelen moeten treffen waarop hij, onder
toezicht en bescherming van de overheid,
zijn levenspeil zal kunnen verhoogen.
Dat daarbij niet alleen aan financieele
maar ook aan moreele belangen gedacht
wordt, blijkt uit de voorbereiding van wet
telijke voorzieningen tot beperking van den
arbeid der gehuwde vrouw, tot het rekening
houden met gezinslasten en de regeling van
den werktijd der landarbeiders.
Men moge een geleidelijke vermindering
der werkloosheid verwachten, toch zijn er
nog honderdduizenden, die onder den
geesel van dezen crisistijd gebukt gaan. Ver
zekering en steunverleening zullen wette
lijk worden geregeld en daarnaast zal voor
werkverruiming, werkverschaffing en, last
not least, voor de cultureele ontwikkeling
dezer slachtoffers gezorgd worden.
Niet, dat de regeering thans reeds over
alle middelen kan beschikken, dit crisis-
werk in alle opzichten te financieren.
Wij mogen in opwaartsche lijn gaan, de
zwarte jaren van het verleden hebben zoo
zeer hun stempel op ons welvaartspeil ge
drukt, dat onze openbare financiën nog
bijzondere zorg vereischen. Wij zullen na
tuurlijk onze offers hebben te brengen voor
de versterking van onze sociale positie en
helaas tot versteviging van onze weermacht,
maar daarnaast zal nog veel opbouwend
werk tot betere dagen moeten wachten.
Het programma voor het komende wetge
vende tijdvak is ditmaal bijzonder sober.
Er worden slechts wettelijke maatregelen
in uitzicht gesteld inzake het goederenver
keer, de woningwet en de opleiding van on
derwijzers. Naast deze voorzieningen ten
bate der burgerbevolking wordt bij
zonder sterk de aandacht op onze defensieve
belangen gevestigd.
Alle militaire en burgerlijke ambtenaren
hebben dit jaar weer bijzonder hun best ge
daan en het gebruikelijke complimentje
daarvoor in ontvangst te nemen en in het
slot van de troonrede wordt, als gewoonlijk,
weer op de hulp van den Almachtigen
God gewezen, zonder wiens onmisbaren
zegen niets ter wereld bereikt zal kunnen
worden.
Meer dan te voren staat deze troonrede in
het teeken van een verblijdend constateeren
van terugkeerende welvaart, maar ook van
een regeeringsbeleid in positief christelijken
zin.
Moge de parlementaire arbeid onder deze
leiding land en volk naar een zonnige toe
komst voeren.
