DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Grootsche betooging op het Maifeld. Woensdag 29 September 1937 139e Jaargang De algemeene toestand. Redevoeringen van Mussolini en Hitler. MILLIOENEN LUISTERDEN. Nieuwe aanval der Japanners bij Sjanghai. Mogelijk gemaakt door aangekomen versterkingen. Een politieke moord. Nieuws in 't kort. ALKMAARSCHE COURANT. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTTEN: Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330. Ho. 228 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK. Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. Alkmaar, 29 September. Regelmatig verschijnen er berichten in de krant over aanslagen, moorden en terrorisme in Palestina. Wij hebben ze tot nu toe gepubliceerd in al hun sober heid, soms met een enkele bizonderheid, meestal echter zonder bijvoeging van een enkele verduidelijking. In het algemeen mag men aannemen, dat steeds de groote vijandschap tusschen de Joden en de Arabieren de oorzaak is van de vele moorden. Echter, er worden thans sensationeele onthullingen verwacht over het bestaan van een terroristisch geheim genootschap, dat naar beweerd wordt, gevormd wordt door jonge Joodsche terroristen te Tel Avis. Aanleiding tot deze naderende ont hullingen zal zijn de moord op een 24- jarig Hebreeuwsch dichter, Zvi Frankel (alas Ben-Amram), aldaar. Beweerd wordt, dat het genootschap gevormd werd met het doel, extremistische politieke denkbeelden in Palestina te be vorderen; een van zijn doeleinden was „het Jodendom te bevrijden van verraders, die hun volk willen verkoopen voor een schotel linzen." Het bestaan van het genootschap zou aan het licht zijn gekomen door de ont warring van een samengesteld geheel van omstandigheden, allereerst de arrestatie van drie jonge Joden te Tel Aviv wegens poging om een banklooper van een porte feuille met 5400 te berooven. De looper werd tegen den grond geslagen toen hij door drukke straten van een bank naar een andere liep en de portefeuille werd hem uit de handen gerukt. De drie aan vallers werden echter door de politie en burgers gepakt. Korten tijd wist een van hen aan vervolging te ontkomen door den truc in het Hebreeuwch hard „houdt den dief" te roepen en zich te mengen tusschen de menigte van nieuwe vervolgers die door zijn geroep kwamen toeloopen. Bij het onderzoek, hetwelk geleid werd door den Britschen politieambtenaar Riggs, werden in de huizen der gearres teerden lijsten met namen gevonden als gevolg waarvan eenige andere jonge man nen werden aangehouden. Onder de namen was die van den- vermoorden Frankel wiens vermoedelijke lijk eenigen tijd te voren door een gezelschap dat uit varen was drijvend was gevonden in de rivier de Jarkon. De politie haalde het lijk op en ontdekte dat het om de enkels met voor werpen was verzwaard en dat er een ijzerdraad om den hals zat, hetgeen er op v/ees, dat de jongeman was geworgd en vervolgens in het water geworpen. Eenige dagen lang kon het lijk niet wor den geïdentificeerd maar ten slotte was de politie na een gecompliceerde reeks aanwijzingen van meening, dat het dat van Frankel was, die verdwenen was na verdacht te zijn geweest van het dood schieten van een Arabier in Augustus. Het feit dat Frankel's naam voorkwam op de lijsten, die in het bezit van een der medeplichtigen aan de poging tot beroo- ving van een banklooper gevonden, heeft de politie tot de theorie geleid dat Frankel zijn medeleden heeft gedreigd hen aan te brengen en dat zij wraak hebben genomen door hem te dooden en zijn lijk in de ri vier te werpen. De politie kan thans nog niet officieel verklaren dat het lijk dat van Frankel is, daar het gelaat schier onherkenbaar was geworden. Het geheime genootschap zou den naam hebben gedragen van „Genootschap voor de verdediging van de eer van het land van Israël",een naam welke gebruikt is op dreigbrieven aan notabele Joodsche in woners, waarin onder bedreiging met den dood groote sommen werden gevraagd. Verondersteld wordt, dat de poging, om den banklooper van 5400 pond sterling te berooven, bestemd was, om het genoot schap aan een „krijgskas" te helpen. Althans, een der gearresteerden was m 1933 veroordeeld, na den moord op den Joodschen leider, dr. Chaim Arlosoroff op het strand van Tel Aviv, wegens deelne ming aan een groep genaamd „de moor denaars". Deze groep koos tot haar voor beeld een groep Israëlieten uit den tijd van Flavius Josephus in het laatste deel van de eerste eeuw der Christelijke jaar- ^Vermoed wordt, dat het genootschap betrokken is bij een groot aantal gevallen van terrorisme en gewelddaden m geloopen vier jaar, o.a. het zenden van „wraakgeloften" aan Joodsche notabe en zooals burggraaf Samuel, dr. J.L. Mag- nus van de Hebreeuwsche unversiteit en anderen, die een Joodsch vredespact met het Arabische volk bepleitten. Eenige minuten over zes gisteravond ver liet de duce in gezelschap van minister Frank het huis van den rijkspresident om zich naar het rijkssportveld te begeven. Hun aankomst werd bekend gemaakt door trompetsignalen op de tribunes van het Mai feld. Het veld zelf was ingènomen door een ontelbare menigte. Achter de tribune waren op een vaandelheuvel ongeveer 2500 vaan dels van de verschillende nationaal-socialis- j tische afdeelingen opgesteld. Onder een da verend „heiT'-geroep van de menigte bege leidden Hes en Goebels de beide staatslieden naar de eeretribune, waar het spreekgestoel te stond opgesteld en waar ook de vooraan staande Duitsche en Italiaansche persoonlijk heden hadden plaatsgenomen. Dr. Goebbels opende de vergadering met een rede, waarin hij o.a. zeide: „Duce van het fascistische Italië, mein Führer! Ik meld op het Maifeld in het Olympiastadion te Ber lijn een millioen menschen, bijeengekomen voor de historische massabetooging van de nationaal-socialistische beweging". Spreker wees er verder op, dat in geheel Duitschland en Italië meer dan honderd mil lioen menschen om de luidspreker bijeen zitten en door de aethergolven vereenigd zijn met deze demonstratie. Vervolgens heet te hij den duce welkom en verklaarde, dat het Duitsche volk verheugd is den duce aan de zijde van den geliefden Führer te zien. Hitler spreekt. Vervolgens nam Adolf Hitler het woord. Deze zeide o.a. dat de aanwezigen getuige waren geweest van een geschiedkundige ge beurtenis. De Führer wees er vervolgens op, dat geen volk méér naar vrede verlangt dan het Duitsche. Geen volk heeft evenwel meer de verschrikkelijke gevolgen leeren kennen van een zwak vertrouwen, want vóór het aan vaarden van de macht door het na- tionaal-socialisme ligt een periode van vijftien jaar, welke Hitler een aangeschakelde reeks van onderdruk king en het weigeren van gelijk recht en daarmede van onzegbaren nood. De idealen van liberalisme en democratie hebben Duitschland niet gered van het ergste geweld dat denkbaar is en daarom moest het natio- naal-socialisme op andere wijze het volk de algemeen menschelijke rechten teruggeven. In den tijd van de bitterste beproeving, zoo sprak Adolf Hitler verder, heeft Italië en in het bijzonder het fascistische Italië niet meegedaan aan het vernederen van het Duit sche volk. Uit de gelijke gezindheid van de fascisctische en de nationaal-socialistische re volutie is thans ook een gemeenschappelijk handelen voortgekomen. Dit is een geluk in een tijd en een wereld, waarin de tendens van vernieling overal zichtbaar is. De kracht van deze beide staten is thans de sterkste garantie voor het behoud van Europa, dat nog niet door den invloed van vernielende elementen uiteen wil vallen. Allen die dit hooren zullen moeten er kennen, dat twee souvereine nationale rijken den weg tot elkaar hebben gevon den in een tijd, dat de democratisch- marxistische internationale overal slechts haat en daarmede tweedracht toont. Iedere poging een dergelijke ge meenschap van volken door verdachtma king of anderszins te breken zal schip- breuk lijden door den wensch van de 115 millioen menschen van beide vol ken en door den wil van de beide man nen, die hier spreken. De rede van den Duce. Hierna werd het Italiaansche volkslied gespeeld en vervolgens gaf dr. Goebbels het woord aan den duce. Deze sprak :n het Duitsch. Niet alleen als leider van de Ita liaansche regeering is hij naar Duitsch land gekomen, doch voor alles als leider van een nationale revolutie, waarme de hij het bewijs wil leveren voor de verbondenheid met de Duitsche natio naal-socialistische revolutie. Verder verklaarde de duce, dat achter zijn reis naar Duitschland geen geheimen ste- ken. Hier werd niets besproken, dat het Mussolini reeds genoeg verdeelde Europa nog verder kan verdeelen, de plechtige bekrachtiging van de as Rome-Berlijn richt zich niet tegen andere staten. Fascisten en nationaal-socia- listen willen den vrede en zijn steeds bereid voor den vrede te arbeiden, indien men vraagt wat het gevolg van de ontmoeting te Berlijn zal zijn, oorlog of vrede, dan kunnen de Führer en Duce met luider stem antwoor den: vrede. Indien men de nationale revoluties van Duitschland beter zou kennen, dan zouden vele vooroordeelen wegvallen. Beiden heb ben dezelfde vijanden, die denzelfden heer dienen: de derde internationale. Bovendien hebben beiden vele levensop vattingen gemeenschappelijk: beiden ver heerlijken den arbeid en beiden steunen op de jeugd, welke wordt opgevoed in discipli ne, moed, taaiheid, vaderlandsliefde en ver achting van een gemakkelijk leven. Duitsch land en Italië streven een gelijk doel na op het gebied van de economische altergie, zon der economische onafhankelijkheid kan de politieke onafhankelijkheid van een land in gevaar komen. Italië heeft dit bemerkt toen de 52 te Geneve Vereenigde Staten besloten tot de misdadige economische sancties tegen Italië. Duitschland heeft zich hierbij niet aangesloten en Italië zal dit nooit vergeten. Noch in Duitschland noch in Italië bestaat een dictatuur, zoo ging de duce verder. Geen regeering heeft zoo de toestemming van het volk als deze beide regeeringen. Het zijn de beide grootste democratiën. Tot slot van zijn rede verklaarde de duce dat beide landen buiten hun grenzen geen propaganda in den gewonen zin des woords voeren, zij gelooven, dat de waarheid zelf kracht genoeg heeft om overal door t^ drin gen en eindelijk zal zegevieren. Europa van morgen zal fascistisch zijn door de logische drang van de gebeurtenissen en niet door propaganda. Twintig jaar geleden riep de Führer: „Duitschland ontwaakt!" en Duitsch land is ontwaakt. Spr. wist niet of en wan neer Europa zal ontwaken, want zooals te Neurenberg is gezegd, geheime krachten zijn aan het werk om uit een burgeroorlog een wereldbrand te voorschijn te roepen. Een eere-concert. De rede van den Führer zoowel als van de Duce werd luide toegejuicht. Nadat beide staatslieden hadden gesproken gaven de mu- ziekkorpsen van het leger een concert. Niet tegenstaande het slechte weer bleef de on telbare menschenmenigte ook dit concert bijwonen. Na het concert van de muziekcorpsen van het leger, dat werd ingekort in verband met het slechte weer, keerden de Führer en zijn gast naar de Wilhelmstrasse terug. Overal langs den weg werden zij door de groote menigte, welke in den stroomenden regen was blijven wachten, luide toegejuicht. Voor de ingang van het paleis van den rijkspresi dent, waar de duce logeert, nam Adolf Hitler afscheid van zijn gast. Rome luisterde naar de betooging. De betooging op het Maifeld te Berlijn werd door alle Italiaansche zenders uitge zonden. Op alle pleinen van Rome en in ge heel Italië waren luidsprekers geplaatst en reeds lang voor het begin van de betooging hadden zich velen hierom geschaard. Aan het front van Sjanghai hebben de Japansche troepen, versterkt met pas aangekomen afdeelingen, een algemeen offensief ingezet op een 30 K.M. lang front van Lioeho over Kiangwan (aan den weg SjanghaiWoesoeng) naar Tsjapei. Dit offensief is rechtstreeks gericht tegen den weg Lo-tjen—LioehangSjanghai. Enkele belangrijke punten bij Lioehang zijn reeds bezet. Wanneer de bovenbedoelde weg zal zijn genomen, zullen de Japanners hun actie richten tegen de Chineesche hoofdmacht in dit gebied, welke tusschen dien weg en de lijn KiatingNasiang sterke stellingen heeft aangelegd. (Op de lijn Lioeho—KiatingNasiang hebben de Chi- neezen, zooals men weet, hun „Hinden burg-linie" ingericht. Red.) Wat de verdere actie der Japanners aan het centrale front betreft, meldt Reuter, dat vijftien Japansche vliegtuigen de ri vierhaven Woehoe (aan de Jangtse 50 K.M. stroomopwaarts van Nanking) hebben ge bombardeerd. Twee geweldige branden zijn hierdoor ontstaan, het aantal slachtoffers is niet bekend. Dit bombardement wekte ver wondering, aangezien de Japansche autori teiten Woehoe hadden geplaatst op de lijst van de veüigheidszones voor buiten- landsche officieele personen. Volgens een ander Reuter-bericht zou alleen het vliegveld op 8 K.M. van de stad zijn gebombardeerd. Van het noordelijk front bij Tatoeng (aan den spoorweg PeipingSoei-joean) wordt gemeld, dat de Japanners gistermorgen den Joejoekau-pas hebben bezet Deze pas ligt 60 K.M. ten zuiden van Tatoeng op den weg naar Pingsjinkwan (op den zuidelijken Grooten Muur), dat de vlakte van Tai-joean (de hoofdstad der provincie Sjansi) be- heerscht. Dit succes der Japanners wordt vergeleken met de bezetting van den Nan- kau-pas in Augustus j.L Bij de operaties langs de spoorlijn Tient- sinPoekau zijn de Japanners tot ongeveer 80 K.M. ten zuiden van Tsjangtsjau opge rukt. Binnenkort zal de grens van de pro vincie Sjantoeng worden bereikt. Te Takoe, de voorhaven van Tigntsin, zijn 20 gevallen van cholera geconstateerd. Vijf der zieken waren met een Britsch schip uit Sjanghai gekomen. Poging de „Izumo" op te blazen mislukt. Te 4.30 uur in den ochtend van 29 Sep tember plaatselijken tijd is het gevecht bij Sjanghai hervat, nadat zich een hevige ontploffing had voorgedaan, vermoedelijk had men hier te doen met een torpedo, welke was afgevuurd op het Japansche vlagge- schip „Izumo". Een artilleriegevecht ont stond tusschen de Chineesche batterijen van Poetoeng en de Japansche oorlogsbodems tusschen Sjanghai en Woesoeng. Vermetele Chineesche mitrailleurschutters openden van Poetoengpunt het vuur op de „Izoemo" en twee Japansche torpedojagers in de nabijheid. Beschieting van Sjanghai duurt voort Ook vanmorgen namen Japansche vlieg tuigen en de Japansche artillerie de wijk Sjapei en het Noorderstation weer onder vuur. Verscheidene bommen vielen in de onmiddellijke nabijheid van het station. Men weet nog niet of het gebouw geraakt is. De op de Wangpoe voor anker liggende Ja pansche oorlogsschepen bombardeerden de wijk Poetoeng, van 5 uur 30 tot 7 uur. Huil sluit zich aan bij protest van Genève. Op het verzoek om commentaar te leve ren op de veroordeeling door den Volken bond van het bombardeeren van Chineesche open steden door de Japansche luchtmacht, heeft Cordell Huil, de Amerikaansche mi nister van buitenlandsche zaken, het vol gende verklaard: „Zooals reeds herhaaldelijk tegenover de Japansche regeering is uiteengezet en in het bijzonder in de Amerikaansche nota van 22 September j.1., is de Amerikaansche re- geering van meening, dat ieder algemeen bombardement van een uitgestrekt gebied bewoond door een dichte, vreedzame be volking, niet te rechtvaardigen is en in strijd is met de principes van recht en menschelij kheid." Deze verklaring wordt beschouwd als een indirecte goedkeuring door de Amerikaan sche regeering van het protest, dat de Vol kenbondsvergadering vandaag heeft aan genomen. De G.P.Oe. in het spel ->e Sovjet-regeering gaat met onverflauw- den ijver voort met het vervolgen van de Trotskistische oppositie. Niet alleen in het binnenland wordt een radicale opruiming gehouden, het is duidelijk, dat de G.P.Oe ook buiten de grenzen van de Sovjet-Unie het gehate „Trotskisme", gedragen door lie den die de communistische gelederen heb ben verlaten en met groote felheid het Sta linisme bestrijden, tracht te treffen in zijn voornaamste exponenten. Het verdwijnen van Adres Nin uit een Spaansche gevange nis is nooit opgehelderd; er is echter alle reden om aan te nemen, dat hij op bevel van Moskou is omgebracht. Thans bericht de Amsterdamsche „Nieuwe Fakkel", het revolutionnair socialistisch orgaan, in een gedetailleerd verslag van de hand van den heer Sneevliet, de omstandigheden waar onder een andere prominente partijganger der „IVde internationale", de Pool Ignaz Reiss, in Zwitserland in de val is gelokt afgemaakt. en Op 4 September des avonds werd Reiss, die onder den naam Hermann Eberhardt met vrouw mi zoon in Zwitserland vertoef de, te Paudex bij Lausanne vermoord. Een Duitsche emigrante in Russischen dienst, zekere Gertrud Schildbach, die het slacht offer reeds sedert 20 jaren kende, bleek hem in een hinderlaag te hebben gelokt en aan agenten van de G.P.Oe te hebben ver raden. Zij had zijn vertrouwen gewonnen door met afschuw te spreken over het pro ces tegen Zinovjew en te vertellen, dat zij bang was om naar Moskou terug te keeren. De moordenaars en mej. Schildbach wisten, na hun opdracht te hebben vervuld, Frank rijk te bereiken, waar zij niet zijn opge spoord. De nasporingen der Zwitsersche politie zijn vruchteloos gebleven. Het grondgebied der Bondsrepubliek, dat tientallen jaren toevluchtsoord en oefen plaats is geweest van Russische revolution- naire terroristen, blijkt ook hun officieele erfgenamen nog aan te lokken als jacht terrein. Wat Liwinov's betoogen over de ontoelaatbaarheid van terroristische actie betreft zulke academische beschouwin gen behoeven niet letterlijk te worden op gevat, als Moskou een kleine zuivering ge- wenscht acht op eenige kilometers van Genève. De vliegende dokter terecht. - In het noordelijk territorium van Australië, dat grooter is dan Duitschland, maar slechts door 8000 wijdverspreide kolonisten wordt bewoond, leeft een dokter Fenton, die zich op 45-jarigen leeftijd nog het besturen van een vliegmachine eigen heeft gemaakt en die in het geheele gebied spoedig den naam verworven heeft van „de vliegende dokter". Dokter Fenton heeft vorige week Maan dag in een volkomen woeste streek een noodlanding moeten doen, waardoor hjj bij een bepaalden patiënt niet, volgens af spraak, kon verschijnen. Onmiddellijk zijn van Port Darwin en Brisbane uit vliegtui gen vertrokken om den dokter te zoeken en gisteren hebben ze hem gevonden, onge deerd, maar zeer verzwakt, want hij had zich in het leven moeten houden door het vangen van een paar wilde konijnen, die hij met zijn zakmes had moeten dooden. Ontploffing in een machinefabriek. - In een machinefabriek te Bazel is een lucht- compressor ontploft. Tot dusverre heeft men vijf lijken gevonden, terwijl elf zwaar ge wonden in een ziekenhuis zijn opgenomen. Doodvonnissen in Rusland. De com munistische partij der Armeensche repu bliek heeft den voorzitter van den raad van volkscommissarissen, den volkscommis saris van landbouw, den eersten secretaris van den raad der partij en zijn adjunct af gezet. Zij worden van medeplichtigheid met de Armeensche nationalisten beschuldigd. De „Leningradskaia Pravda" meldt, dat te Staraiaroessa acht leden van een contra- revolutionnaire groep ter dood veroordeeld zijn wegens het vernietigen van groote hoe veelheden graan. Volgens de „Krasnaia Karelia" zijn in Poedoje acht menschen wegens sabotage ter dood veroordeeld, ter wijl de „Molot" te Rostof meldt, dat vier personen wegens sabotage ter dood veroor deeld zijn. De langste brug van Europa met natriumlampen verlicht. - Naar men ons mededeelt, is de ruim 3 kilometer lange brug over de Storström bij Kopenhagen, die Maandag onder groote belangstelling van binnen- en buitenlandsche autoriteiten in gebruik is genomen, in opdracht van de Deensche staatsspoorwegen, van natrium- verlichting voorzien. Hierdoor zal het mogelijk zijn, dat de veiligheid van het te verwachten drukke verkeer op deze brug, die zoowel voor spoor verkeer als voor ry verkeer is ingericht, ook in de avonduren volkomen is verzekerd. Petroleumreservoir in brand. - Een petroleumreservoir met een inhoud van een millioen gallons, olie toebehoorende aan de Burmah Oil Company, te Syriam nabij Rangoon, is door den bliksem getroffen en in brand geraakt. Bemanning keert zich tegen kapitein. - De bemanning van het Amerikaansche vrachtschip „Pioneer" dat zich op weg be vindt naar New-York, heeft gisteravond, in een vlaag van dronkenschap, haar eigen kapitein aangevallen er. gebrutaliseerd. Het schip stootte tegen een dok aan, en was bijna vastgeloopen tegen een haven hoofd en in aanvaring gekomen met een mailboot omdat de bemanning de snelheid van het vaartuig in de haven niet wilde minderen. Patricia Maguire overleden. - De 32-jarige Patricia Maguire, die bekendheid heeft verworven doordat zij tengevolge van slaapziekte bijna zes jaar in verdoof den toestand heeft gelegen, is vannacht te Chicago overleden. Zij zou juist geope reerd worden toen haar toestand tenge volge van een longontsteking een ernstig karakter aannam, en ondanks bloedtrans fusies slaagden de doktoren er niet in, het meisje in het leven te houden.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1937 | | pagina 1