DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Fransche regeering doet beroep op de notie.
Maandag 4 October 1937
139e Jaargang
De algemeene toestand.
Handhaving openbare orde en bestrijding sociale onrust.
KRACHTIGER POLITIEK.
Nog steeds verwoede strijd.
De koningin heeft lichte
griep.
Nieuws in rt kort.
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE AD VER TENTTEN:
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voor dam C 9,
postgiro 37060. TeleL 3320, redactie 3330.
Ho 232 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
Alkmaar, 4 October.
Hoewel Engeland zeker geen bolwerk van
het fascisme genoemd kan worden, zijn er
ook daar natuurlijk nog wel groepen men-
schen, die in het fascisme hun ideaal mee-
nen te kunnen vinden. En zoo nu en dan la
ten deze Engelsche fascisten van zich spre
ken, zooals gisteren, toen de Britsche unie
van fascisten haar 5-jarig bestaan herdacht.
Dat feest is oorzaak geweest van roerige
uren in Londen. Bij een optocht van de fas
cisten is het tot botsingen gekomen, zooals
we hieronder zullen trachten te schetsen.
Omstreeks 5000 zwarthemden zijn met sir
Oswald Mosley, hun leider, aan het hoofd,
te midden van een tumult en gejoel zonder
weerga, van Milbank naar de Zuidoostelijke
wijk Bermondsey gemarcheerd, omstuwd
door een politiemacht van 2500 man, en tel
kens weer bestookt met een hagel van pro
jectielen, zooals eieren, citroenen, sinaasap
pelen, oude schoenen, dakpannen, steenen
en stokken.
Herhaaldelijk werd het politiecordon door
de menigte doorbroken en slechts met de
grootste moeite kon de politie verhinderen,
dat sir Oswald zelf in handen van zijn tegen
standers viel.
Ondanks het dringende verzoek der auto
riteiten, niet door nieuwsgierigheid de taak
der politie te bemoeilijken, waren tiendui
zenden Londenaars op dezen Zondagnamid
dag naar de Zuidoostelijke wijken getrok
ken. Een onafzienbare menigte golfde door
de straten, die de stoet zou volgen en een
uur, voordat Mosley en zijn medestanders
zich op marsch begeven, kwam het reeds tot
botsingen tusschen de politie en het publiek.
Deze botsingen namen tenslotte een zooda-
nigen omvang asm, dat de politie zich ge
noodzaakt zag een wijziging in de route te
bevelen. Bij het passeeren van den stoet
werden zoowel „Internationale" als „Rule
Britania" gehoord. Er werd een groot aantal
arrestaties verricht en tijdens een charge in
Jamaica-street werden twee agenten ge
wond. Aldaar had zich een stoet van anti
fascisten gevormd, die zich in rijen van zes
voortbewoog naast den stoet der aanhangers
van Mosley, daarvan gescheiden door een
dikke haag van politie-agenten, den wapen
stok in de hand. Bij Southwardpark Road
verbrak een stoet anti-fascisten de afzetting
en trachtte uit een zijstraat komend, met de
roode vlag aan het hoofd, door te dringen
tot den stoet. Bereden politie joeg hen ech
ter uiteen. Dank zij het dikke politie-cordon,
dat hen van elkander scheidde, konden de
politieke tegenstanders echter niet met el
kander slaags raken.
Zoo heeft Londen dus een middag gehad,
die tot de meest-rumoerige behoorde. Een
politieke rel is daar de oorzaak van geweest.
Engeland is niet gediend van het fascisme
en de anti-fascisten hebben dat op al te dui
delijke wijze gedemonstreerd.
Duitschland heeft zijn dankdag gehad voor
de oogst De boeren van het geheele rijk wa
ren opgeroepen naar Büchenberg en daar
heeft Hitier hen toegesproken op zijn beken
de wijze. Hij heeft nog eens weer gewezen
op de noodzakelijkheid van koloniën en nog
eens weer gezegd, wat er in Duitschland tij
dens zijn rrgjime bereikt werd. In het kort
komt dat 1/ier op neer volgens Hitier zelf:
le. Aan den onderlingen strijd is een einde
gemaakt.
2. Er is een autoriteit geschapen, die aan
niemand anders dan aan het Duitsche volk
ondergeschikt is.
3e. In Duitschland is een enkele wil in het
leven geroepen.
4e. In Duitschland is arbeid alles. Niet het
geld geeft doorslag, doch de arbeidskracht
van het geheele volk.
Dit is het geheim en de oplossing van alle
problemen in Duitschland, het land is weer
een bloeiende tuin geworden en men zal
zorgen, dat het zoo zal blijven. Niemand
moet zich inbeelden nog in dezen tuin te
kunnen inbreken. Duitschland zal zijn vrij
heid en zijn onafhankelijkheid, zijn veilig
heid en hiermede zijn cultuur en leven be
waren.
Deze woorden hebben bij de massa hun
uitwerking niet gemist en Hitier heeft daar
mee dus bereikt, dat de boerenbevolking op
hem blijft vertrouwen.
Na het militarisme de vorige week gehul
digd te hebben, heeft hij thans de platte
landsbevolking hulde gebracht Zoo zorgt de
Leider er voor, dat alle klassen een beurt
krijgen.
Het is een der beste manieren, om de rust
in het land te bevorderen.
De met spanning verwachte bijeenkomst
van den Franschen ministerraad heeft Za
terdagmiddag plaats gevonden. Naar uit het
communiqué, dat met zooveel spanning ver
wacht werd, dat met de voorlezing begon
nen werd nog voordat de ministerraad
geëindigd was, blijkt, is een volledige over
eenstemming tusschen de ministers bereikt.
Chautemps heeft met alle macht een eens
gezindheid weten te bewerken en hij heeft
daardoor het gevaar van een kabinetscrisis
verderaf geplaatst. De socialistische minis
ters hebben gevolg gegeven aan het beroep
dat Blum op hen gedaan heeft om den pré-
cairen financieelen toestand van het land
beslissend te laten zijn, boven partijbelan
gen. Zij hebben thans maatregelen, die niet
op alle punten in overeenstemming zijn met
de verlangens van de party zooals hand
having van de niet-inmenging, financieele
aanpassing in plaats van wisselcontrole en
veranderingen op de bepalingen nopens de
veertig-urige werkweek goedgekeurd.
De aangenomen resoluties hebben verder
betrekking op strikte handhaving van den
socialen vrede, waartoe een dringend be
roep op de geheele natie wordt gedaan, zü
stellen voorts maatregelen tegen onge-
wenschte vreemdelingen voor. De politiek,
zooals die Zaterdag door den ministerraad
is vastgesteld, zal niet in het geding ge
bracht mogen worden by de kantonnale ver
kiezingen.
Het communiqué.
Hoewel de Fransche ministerraad op dat
oogenblik nog niet was geëindigd, heeft de
onderstaatssecretaris, Bertrand, gistermid
dag even voor één uur het volgende com
muniqué nopens het in den ministerraad
behandelde voorgelezen: Nadat de minister
van financiën een uiteenzetting had gege
ven van den financieelen toestand en in het
bijzonder van den toestand der wisselmarkt,
heeft de ministerraad met algemeene stem
men de volgende verklaring aangenomen:
De ministerraad stelt vast, dat er geen
enkele technische reden is, die den specula
tieven druk, welke den laatsten tyd op de
Fransche munteenheid wordt uitgeoefend,
rechtvaardigt. De begrooting werd in even
wicht gebracht, de positie van de schatkist
verbeterd en voor de nakoming van de op
1 October vervallende termijnen werd ge
zorgd, zonder dat de staat een beroep heeft
moeten doen op de by de bank te zijner be
schikking staande middelen. De financieele
toestand van Frankryk is dus gezond.
De economisch gebied moet nog het te
kort op de handelsbalans worden wegge
werkt door een toenemende productie. In
dit verband heeft de regeering een onder
zoek ingesteld; de resultaten van dit onder
zoek moeten spoedig een vastberaden toe
passing vinden.
De financieele en economische situatie
kan dus geen verklaring vormen voor'de
gedrukte stemming op de wisselmarkt. Deze
wordt ernstig geïnfluenceerd door psycho
logische en politieke oorzaken. De geruch
ten die hiervoor worden gebruikt en die tot
wantrouwen onder de bezitters van kapi
taal leiden, hebben voornamelijk betrek
king op de ninternationalen toestand en op
een vrees voor een herleving der sociale
onrust De twijfel wordt gewekt, of de
regeering er wel in zal slagen, de mede
werking van werkgevers en arbeiders te
krijgen bij de organisatie van den arbeid.
Verder hebben de geruchten betrekking op
de aanslagen, welke buitenlanders op ons
grondgebied hebben gepleegd en ten slotte
tracht men den indruk te wekken, dat de
stabiliteit van de regeering bedreigd zou
worden door den uitslag van de kantonale
verkiezingen.
Geen wisselcontrole.
De ministerraad is er van overtuigd, dat
het noodzakelijk is door snelle en energieke
maatregelen verbetering te brengen in de
huidige monetaire crisis. Hij verwerpt daar
bij geheel en al het denkbeeld van een wis
selcontrole en meent, dat de munteenheid
alleen beschermd kan worden door den
eensgezinden wil van het land om de wel
vaart te verdedigen door ongespannen ar
beid, discipline en eenheid.
Resoluties.
Vervuld van dit gevoel van nationale
eenheid heeft de ministerraad de volgende
resoluties goedgekeurd:
1. De regeering verklaart uitdrukkelijk
tegenstander te zyn van eUftn maatregel
van wisselcontrole, dwang of autarkie. Zy
is vastbesloten trouw te blijven aan de mo
netaire vrijheid in de politiek, zooals die
uiteengezet is in het monetair accoord van
drie, dat in September van het vorige jaar
gesloten is tusschen de Fransche, Engelsche
en Amerikaansche democrateën.
2. De regeering is vastbesloten haar
vredespolitiek voort te zetten, wélke gedu
rende vijftien maanden door den minister
van buitenlandsche zaken Yvon "ielbos ge
voerd is, zoowel namens het l met Blum
als namens de tegenwoordige regeering. Zy
is er op uit in samenwerking met Groot
Brittannië van de andere landen te verkrij
gen, dat die evenals Frankryk, in de Spaan-
sche aangelegenheid de niet-inmenging
eerbiedigen. Zy zal met kracht de belangen
van Frankryk blyven verdedigen en er
daarbij op uit zyn de vreedzame betrekkin
gen met andere landen te handhaven en uit
te breiden.
3. De ministerraad keurt de verklarin
gen, welke de minister-president voor de
commissie van onderzoek naar de productie
heeft afgelegd, goed, en zy geeft hem en
den minister van arbeid opdracht, haar de
noodige besluiten voor te leggen, strekken
de tot de toepassing van de resultaten van
het onderzoek van de commissie nopens een
vergroote productie, hetzij door rationalisa
tie der ondernemingen, hetzy door nadere
uitwerking van de arbeidsregeling overeen
komstig de voorwaarden, neergelegd in de
wet van 21 Juni 1936 nopens de 40-urige
werkweek.
4. De regeering herinnert alle burgers
aan de noodzakelijkheid van handhaving
van de openbare orde en der sociale dis
cipline. Zy doet in het byzonder een beroep
op werkgevers en arbeiders, opdat deze
door gebruikmaking van rechtvaardige arbi
trage van hun conflicten, zooals de overheid
die heeft georganiseerd, definitief afzien
van alle manoeuvres- en onwettige daden,
als schending van de collectieve overeen-
kosten of van de vrijheid van vakvereeni-
ging, bezetting van fabrieken en lokalen
etc., waartegen het openbaar gezag zich met
vastberadenheid zal verzetten.
5. De regeering heeft besloten een einde
te maken aan de agitatie van bepaalde
vreemdelingen op haar grondgebied. De mi
nisterraad keurt de voorstellen inzake de
controle op alle buitenlandsche agitators,
wie zij ook zyn mogen, welke voorstellen
door den minister van binnenlandsche zaken
nader worden uitgewerkt, goed.
6. Aangezien de regeering er van over
tuigd is, dat, wil zy slagen, een onophoude
lijke actie noodig is, stelt zy vast, dat de
politiek, welke in deze verklaring is uiteen
gezet, niet in het geding gebracht kan wor
den by de a.s. kantonnale verkiezingen.
De toestand in Noord-Afrika.
Naar verluidt, heeft de ministerraad in
zyn zitting van Zaterdagmorgen zich ook
bezig gehouden met den poitieken, economi-
schen en socialen toestand van Algerië, Tu
nis en Marokko. Hoewel zy geneigd is reke
ning te houden met de wenschen der bevol
king zal in geen geval geduld kunnen wor
den dat inbreuken op de openbare orde en
het gezag van Frankryk voorkomen.
Naar Havas verneemt, heeft de regeering
met het doel een nauwere samenwerking te
verkrijgen tusschen den gouverneur-gene
raal en den resident-generaal en ten einde
vlug en doeltreffend alle maatregelen die
op Noord-Afrika betrekking hebben te kun
nen nemen, en op voorstel van de ministers
van binnen- en buitenlandsche zaken, be
sloten den minister van staat Alber Sarraut
te belasten controle uit te oefenen op de
coördinatie van het bewind in Noord-Afrika.
Om half twee heeft Bertrand het slot van
het communiqué voorgelezen. Dit luidt als
volgt: Yvon Delbo$, de minister van buiten
landsche zaken heeft verslag uitgebracht
over de resultaten van de conferentie van
Nyon, de werkzaamheden van den Volken
bond, de verdere besprekingen welke te
Genève gevoerd zijn en de onderhandelin
gen tusschen Frankrijk en Engeland strek
kende tot beëindiging van de buitenland
sche interventies in den Spaanschen bur
geroorlog. Minister-president Chautemps
heeft hierna Delbos gelukgewenscht met
zyn gelukkige pogingen in het belang van
het behoud van den vrede. De minister van
binnenlandsche zaken heeft hierna nog
eenige verklaringen afgelegd over de repa-
trieering van Spanjaarden en de verwyde-
ring van ongewenschte vreemdelingen. De
politie werd hulde gebracht voor haar op
treden by de verschillende aanslagen.
Na afloop van den ministerraad waren de
ministers de gasten van den heer en me
vrouw Lebrun.
Incident tusschen Italiaansche en
Fransche matrozen te Sjanghai.
Van Japansche zijde wordt gemeld,
dat de Chineesche troepen, die den
spoorweg Sjanghai-Woesoeng bezet
ten, zijn teruggedreven. De Japansche
troepen aan het front ten noorden van
Sjanghai hebben Lioetsjahang en
Koetsjiatse bezet.
Reeds 48 uur wordt wanhopig ge
streden om het bezit van den hoofd
weg van Lo-tjen naar Lioehang. Vol
gens den woordvoeder der Chineezen
is er in de stellingen geen verandering
gekomen.
Nader wordt gemeld, dat de Chi
neesche troepen langzaam terugwy-
ken in westelijke richting.
De Japanners hebben driemaal Kanton
gebombardeerd.
Te Sjanghai is tusschen Italiaansche en
Fransche matrozen, die op de steigers aan
de kade langs de Fransche concessie ston
den te wachten op de barkassen, die hen
naar hun oorlogsschepen zouden vervoe
ren, een vechtpartij ontstaan.
Annamietische troepen scheidden de
vechtenden. De aandacht werd tenslotte
van het incident afgeleid door een lucht
aanval van de Chineezen.
Tijdens een der luchtaanvallen van de
Chineesche luchtmacht op Jantsjepoe zijn
enkele bommen in de Internationale ne
derzetting terecht gekomen. Een Ameri
kaan werd ernstig gewond.
Naar aanleiding van de berichten over
het optreden van Japansche oorlogssche
pen tegen Chineesche jonken, heeft de
woordvoerder van de Japansche admirali
teit verklaard, dat er twee categorieën
van Chineesche jonken bestaan. Een die
vreedzame doeleinden nastreeft, en een
andere, bestaande uit gewapende scheep
jes, waarvan sommige 500 ton groot zyn.
Hy zeide, dat de Japansche oorlogssche
pen maatregelen nemen, wanneer Chinee
sche jonken weigeren, zich te onderwerpen
aan inspectie door de Japanners.
De vereeniging van vooraanstaande za
kenlieden en publicisten te Tokio, heeft
een telegram gezonden aan den secretaris
generaal van den Volkenbond, Avenol,
waarin de beschuldigingen van den Bond
tegen Japan van de hand worden gewezen.
Verklaard wordt, dat de conclusie van den
Bond gebaseerd is op onjuiste informaties.
Japansche blokkade der Chineesche
kust.
Men meldt uit Sjanghai:
De Japansche militaire- en vloot-
autoriteiten in China toonen zich zeer
verontrust over de zeer talrijke wa
penzendingen, die China binnenko
men, vooral in de zuidelijke havens.
Zooals bekend laat de Japansche
vloot, die de blokkade aan de Chinee
sche kust uitoefent, buitenlandsche
schepen vrij varen, van welken aard
hun lading ook is. Volgens zekere
gezaghebbende Japansche kringen zou
het nu niet onmogelijk zijn, dat in
deze houding verandering zou komen.
DE ZAAK-BLACK.
Proces aangekondigd.
Naar uit presidenteele kringen verno
men wordt, zal de nieuwe rechter in het
Amerikaansche hooggerechtshof, Hugo L.
Black, vandaag zijn nieuwe ambt aanvaar
den, zonder dat president Roosevelt zich
op eenige wijze zal uitspreken over diens
veelbesproken lidmaatschap van de Ku
Klux Klan, waarover Black zelf Vrijdag
onthullingen heeft gedaan.
Inmiddels wordt van andere rijde ver
nomen, dat wanneer Black vandaag voor
het eerst in het hooggerechtshof ritting
zal nemen, de vroegere assistent attorney
general, Al bert Lewitt, het hof om toe
stemming zal verzoeken in de zaak Black
een proces aan te gaan, waarin de grond
wettigheid van Black's benoeming wordt
betwist, en wel op grond van het feit, dat
hy: 1. als lid van den senaat destijds ge
stemd heeft voor de verhooging van in
komsten van het ambt dat hy thans be
kleedt; 2. dat er ten tijde van zyn benoe
ming eigenlijk geen vacature in het hoog
gerechtshof bestond.
WAT HITLER EN MUSSOLINI HEBBEN
AFGESPROKEN.
De „Manchester Guardian" zegt het
te weten.
Volgens inlichtingen uit even betrouwbare
als onafhankelijke bronnen, zoo schrijft de
„Manchester Guardian", zyn Hitier en Mus-
solini het volgende overeengekomen:
In Spanje zal een groot offensief worden
ontketend, wellicht niet om den rebellen ter-
Men meldt ons heden van het Loo:
Naar wy vernemen, is H. M. de
koningin ten gevolge van een lichten
aanval van griep op advies van den
geneesheer verplicht, eenige dagen
binnen het paleis te blijven.
stond de overwinning te verzekeren, maar
om hun zoodanige successen te verschaffen,
dat hun uiteindelijke overwinning nog
slechts beschouwd moet worden als een
kwestie van tijd. Madrid zal het hoofddoel-
wit van het offensief zijn. In de komende
weken zal de Spaansche hoofdstad bloot
staan aan luchtbombardementen door Ita
liaansche en Duitsche vliegtuigen, van zulk
een hevigheid, dat zy volgens de berekening
van Rome en Berlijn, schijnen te gelijken op
die van Tokio ten aanzien van China en
waardoor de bevolking zoo verzwakt en ge
demoraliseerd wordt, dat de Italiaansche
vrijwilligers, die 'n aanzienlijke superioriteit
vertoonen in oorlogsmateriaal, de stad stor
menderhand kunnen innemen. De Duitsche
bijdrage tot 't offensief zou bijna uitsluitend
beperkt blyven tot de luchtmacht. In Eerlijn
en Rome rekent men er op, dat Madrid bin
nen twee maanden zal vallen. De val zou
niet het einde van den burgeroorlog behoe
ven te beteekenen, maar zou, vooral in Ita
lië en Duitschland, worden voorgesteld als
gelijkstaande met een zege van Franco.
Schip in nood. - Het Amerikaansche
vrachtschip „Maschaba", dat uit San Fran-
cisco komt, heeft noodseinen uitgezonden,
aangezien het in den mist op een rots is ge-
loopen op twee mijl ten Noorden van Kaap
Levi (Fr.) Vier sleepbooten zyn onmiddellijk
ter assistentie uitgevaren, welk werk zij den
geheelen nacht voortzetten. "Geen enkel
persoonlijk ongeluk heeft zich, voor zoover
tot dusverre gemeld is, voorgedaan. „De
Maschaba" meet 6000 ton.
Geheimzinnige misdaad op klaarlichten
dag. - Op klaarlichten dag is een geheim
zinnige misdaad gepleegd op de Boulevard
Springfield, één der drukste verkeersaders
van Long Island te New-York. Men vond
hier n.L in een langs den weg staande auto
de lijken van een jongen man en een
meisje, wier hoofden door kogels waren
doorboord. De dader heeft zyn misdaad
„gesigneerd", hy heeft zyn slachtoffers n.L
een zeer klein rood cirkeltje op het voor
hoofd geteekend. Men vraagt zich af of men
hier niet staat voor het werk van een waan
zinnige
iviussolini en Franco wisselen telegram
men. - Voor den zender Radio Nacional
(Spanje) is gisteravond een telegram voor
gelezen, dat Mussolini aan Franco heeft ge
richt ter gelegenheid van het feit, dat het
een jaar geleden is, dat Franco benoemd
werd tot hoofd van het rechtsche Spanje. In
zijn telegram wenscht Mussolini Franco ge
luk met „de resultaten, die verkregen zijn
in den strijd tegen de beschaving-vernie
lende krachten" en spreekt den wensch uit,
dat de nationale Spaansche zaak moge
triomfeeren. Generaal Franco heeft op 2
October dit telegram beantwoord uit naam
van het nationale Spanje en Mussolini geluk
gewenscht met „den onmetelijken triomf
van de reis naar Berlijn, die in staat heeft
gesteld de vriendschap te vieren der beide
groote volkeren en de volledige overeen
stemming van de beide geniale leiders".
Poolsche blad over ontmoeting Hitler-
Mussolini. - De Poolsche Gazeta Polska vat
de resultaten van de ontmoeting tusschen
Hitier en Mussolini als volgt samen:
De Duitschers en Italianen hebben plech
tig betoogd, dat de as RomeBerlijn een
blijvend instrument vormt, waarover beide
staten het eens zijn. Het nationaal-socialisme
en het fascisme hebben duidelijk hun ge
meenschappelijke punten en gemeenschap
pelijke doeleinden getoond, en hun gemeen-
schappelijken vijand aangewezen, waarmede
de solidariteit der beide staatsopvattingen is
gekenmerkt. Mussolini en Hitier hebben een
persoonlijke vriendschap bezegeld en zich
aan hun volkeren voorgesteld als de voor
naamste waarborgen voor de blijvende
Duitsch-Italiaansche samenwerking.
De maatregelen tegen de Arabieren. -
Van een bepaalde reactie der Arabieren op
de maatregelen, die de Engelsche regeering
genomen heeft, is tot dusver nog niets ge
bleken, Een vooraanstaande Arabische per
soonlijkheid heeft tegenover den Reuter-
correspondent verklaard, dat de regeering
door het verwijderen van de erkende
leiders tot op zekere hoogte de controle over
de extremistische elementen weggenomen
heeft, it Jaffa meldt Reuter, dat in deze
stad een algemeene staking der Arabieren
dreigt uit te breken. Drie notabelen zijn te
Jaffa gearresteerd en de gemoederen zijn
tot het uiterste verhit.