POPPEN IN KLEDERDRACHT
Jt
HET ONVRUCHTBARE GROENTEBED
DE NATUUR BESCHAAMT DE TECHNIEK
gezTaïd!"11 geP°°t? En h6b WOrtel«es
De Eiffeltoren in Parijs is een wonder van bouwkunst, maar
een nog veel groter wonder isde roggehalm
EEN SCHOTS JONGETJE
WETENSWAARDIGHEDEN
ALS DE SCHILDERIJ UIT
ELKAAR IS GEVALLEN
DE DRIE-SECONDEN-TEST
WETENSWAARDIGH EDEN
door H. VAN TIEL.
Wat heeft de bouwkunst in de loop der
tijden al veel schoons en geweldigs voort
gebracht! Reeds in de alleroudste tijden
spanden de mensen zich in om hoge en
grootse bouwwerken tot stand te brengen.
De geschiedenis van de toren van Babel is
daarvan al een bewijs en ook de pyramiden
van Egypte vertellen ons over de bouw
kunst der oude volken.
Ook In deze tijden willen de mensen graag
to hoog mogelijk bouwen en de Eiffeltoren
in Parijs, een van de allerhoogste torns, is
dan ook niet minder dan 300 M. De dom in
Keulen is 156 M. en onze hoogste toren, de
Utrechtse Dom, 110 M. In
Amerika zijn de wolken
krabbers duizelingwekkend
hoog. En dat vinden de
mensen prachtig en ze zijn
er trots op, dat ze zo hoog
kunnen bouwen.
Maar wanneer we de
bouwkunst van de natuur
bekijken, zien we dat alle
mensenwerk daar bij in het
niet zinkt. De hoogte van
een bouwwerk is steeds af
hankelijk van de grootte
van het grondvlak. Bij
torens zoals de Dom van
Keulen en Utrecht b.v. ver
houdt zich het grondvlak
x>t de hoogte als 1 10.
Maar nu het verschil met de bouwkunst der
natuur! Het grondvlak van een roggehalm
Is in doorsnee ongeveer 3 m.M., terwijl de
halm gewoonlijk wel anderhalve meter hoog
wordt. Met andere woorden: de verhouding
tussen grondvlak en hoogte is hier 1 500!
Wij vinden de scheve toren van Pisa een
meesterwerk van bouwkunst en houden het
voor iets heel bijzonders. Maar het is niet
te vergelijken met de meesterwerken van
de natuur op dat gebied. De roggehalm heeft
een aar die naar verhouding van de stengel
tamelijk zwaar is. De aar alleen is heel wat
malen zwaarder dan de hele stengel. Maar
toch valt de halm niet om en blijft de sten
gel rechtop staan. Als je dit zou willen ver
gelijken met een bouwwerk van mensen
handen, dan zou men op de spits van de
Eiffeltoren in Parijs een gewicht van 50.000
K.G. moeten plaatsen, wat geen enkele
architect zou kunnen klaar spelen. Immers
onderaan moet een toren altijd het zwaarst
wezen en van boven zo licht mogelijk!
In dat opzicht is de kokospalm een mooi
voorbeeld van de wonderen der natuur: die
draagt in de top de grote vruchten en heeft
een betrekkelijk dunne slanke stam. Toch
kan ook die het evenwicht bewaren en
knakt niet om.
Nog iets is er waardoor de natuur ons
Dit jongetje draagt de klederdracht van
Schotland, in het Noorden van Engeland.
Misschien heb je zo'n Schotse Hooglander
wei eens gezien, met zijn leuke geruite
rokje. In Schotland zijn ook soldaten die
het nationale costuum als uniform dragen.
Een bepaalde familie heeft zijn eigen kleu
ren en ruiten, zodat je altijd kunt zien wie
er familie van elkaar zijn. Het rokje, de
sjerp en de kousen moeten gelijke kleuren
hebben. Die sjerp wordt op de schouder
vastgemaakt met een gesp, waarin een gele
steen zit, die uit de Schotse berglanden komt.
Ook or> d® muts is weer zo'n gesD vastge
maakt met die gele steen. Van voren hebben
ze een soort zak of tas aan kettinkjes han
gen, van dierenhuid gemaakt, met lange
haren en kwasten. Om ze te kleuren neem
je voor het jasje een donkere effen kleur,
b.v. donkergroen of donkerrood. De knopen,
de manchetten en de gespen worden geel.
De ruiten kun je verschillende kleuren
geven; het pak dat hij aan heeft is rood en
groen met witte blokjes, het mooie costuum
dat je hem aan kunt trekken heeft rode en
zwarte ruiten met witte strepen. De mutsen
zijn weer in dezelfde kleur als de jasjes, de
schoenen zwart of bruin.
bewondering afdwingt: de elasticiteit van
een korenhalm. Hoe vaak en met welk een
kracht de wind ook over het korenveld
gaat, de halmen buigen zich, soms komen
ze haast op de grond, maar onbeschadigd
en gaaf richt de stengel zich
weer op alsof er niets was
gebeurd. Met een dergelijke
veerkracht kan niets wat
door mensen gemaakt is,
worden vergeleken. Het is
een probleem en een won
der tegelijk!
Dat de natuur zulke
grootse werken kan uitvoe
ren, waartoe nooit een
mens in staat zal wezen,
komt door de bouwstoffen
waarover zij beschikt. Van
hoeveel belang voor ons
mensen het staal, cement,
ijzer, graniet en steen ook
is, de natuur heeft deze
niet nodig. Zij gebruikt al
leen kiezelzuur, water en
hout en daarmee bouwt zij
haar wonderwerken. Juist
in deze eenvoudige gewone
stoffen zit het geheim.
ook te doen met microscopisch kleine
lichaampjes, doordat er zoveel zijn, vormen
al die kleine cellen samen een groot en
sterk geheel. Ze zijn bestand tegen heftige
stormen, ze trotseren de slechtste weersom
standigheden.
Wie had kunnen denken dat de wortels,
die grote zware bomen in de grond moeten
houden, hun kracht te danken hebben aan
het water
Als je bijvoorbeeld een radijsje eet, dan
is het hard en knappend, maar zodra het
water eraan onttrokken is, wordt het
week en zacht als deeg.
De belangrijkste bouwstof is het
kiezelzuur, een chemische stof, die
in de vorm van een zout voorkomt.
De kiezelzuren helpen de „beende
ren" van een plant te bouwen, die
zo sterk zijn, dat ze in weerstands
vermogen de beenderen van een
mens overtreffen.
AMERIKA GAAT THEE DRINKEN.
De bevolking van de Verenigde Staten
begint steeds meer van thee te houden. In
de loop van dit jaar is er 7 millioen pond
meer ingevoerd dan het vorig jaar.
door MAJA VAN HEYNEN.
Een man en een vrouw hadden voort
durend onenigheid, nooit konden ze het eens
worden. Als ze samen in de tuin werkten,
kibbelden ze erover wat ze zouden zaaien
en poten. Als hij knollen wilde hebben, dan
had zij juist sla willen planten en als hij
aardappels wou poten, dan had zij vast en
zeker haar zin gezet op worteltjes.
Vooral over een groot bed konden ze het
maar niet eens worden, wat de een wou
dat wilde de ander niet en zo bleven ze
aan de gang, want geen van beiden wilde
toegeven. Toen gingen ze ieder apart het
huis in en zeiden er niets meer over. Maar
allebei hadden ze een plan opgevat.
„Ik krijg m'n zin toch wel", dacht de man.
onkruid. De man ging ijverig aan het werk
en wiedde het hele bed. Toen ging hij terug
en sliep weer in. Een paar dagen later kwam
de vrouw ook in de tuin en vond geen
wortelloof, maar aardappelplantjes in het
bed. Ze stond er verbaasd naar te kijken.
„Zeker zijn het vorig jaar de aardappels
niet goed gerooid", dacht ze, „nu komen ze
weer op en verstikken mijn worteltjes. Maar
dat zal niet gebeuren". En ze begon alle
jonge aardappelplantjes uit de grond te
trekken, dat de wortels goed zouden groeien.
Weer gingen een paar weken voorbij. Het
begon herfst te worden en de groenten
moesten worden geplukt, de aardappels
worden gerooid.
Hij stond midden in de nacht heel zachtjes
op en pootte aardappels in het groentebed.
Toen ging hij weer in z'n bed en deed net
of er niets was gebeurd.
De volgende morgen, toen de man naar
zijn werk was, zei de vrouw bij zichzelf
„Wacht maar, nu zai ik mijn wil wel door
zetten". Ze ging naar de tuin en zaaide
worteltjes. Toen ging ze weer in huis en
deed gewoon haar werk.
Weken verliepen.
Toen haalde de man het op een nacht in
zijn hoofd om eens naar zijn aardappels te
gaan kijken; hij stond weer zacht op, nam
een lantaren mee en ging naar het groente
bed. Bij het zwakke licht van zijn lantaren
zag hij dat het hele bed vol kleine plantjes
stond, maar tot zijn verwondering leken ze
niets od aardappelloof. Dan was het zeker
De man en de vrouw spraken nog altijd
geen woord over het grote groentebed, maar
zo nu en dan ging een van de twee eens
kijken hoe het er mee stond, of de planten
nog altijd niet opschoten.
Op een keer kwam de vrouw aanlopen
juist toen de man hoofdschuddend bij het
lege bed stond. Ze ging naast hem staan
en keek ook naar de kale aarde, maar geen
van beiden zei een woord. Ze gingen samen
weer naar huis en toen begon de man: „Hoor
eens vrouw, het volgend jaar wil ik toch
eens worteltjes zaaien, zoals jij had gedacht,
want nu heb ik aardappelen gepoot en die
zijn
ZCg je!" ond«brak z«n vrouw. „Heb
„Wat...,? Heb jij worteltjes gezaaid?
Het is heel gemakkelijk de lijst van een
schilderij of plaat weer te maken als hij
uit elkaar ligt. Eerst moet je de oude lijm
uit de hoeken en de stukjes hout die in de
gleuven passen, verwijderen. Dan leg je de
vier stukken plat neer en past ze in mekaar
zoals ze horen te zitten. Bind daar een stevig
touwtje omheen. Nu moet je stukjes hout
tussen de lijst en net touw steken en ze naar
de vier hoekjes schuiven. Als je gezien hebt,
dat op die manier de kanten stijf tegen
elkaar gedrukt worden, schuif je het touw
er af, haait de lijst weer uit elkaar en legt
de losse zijden even op de warme kachel
Als het hout warm is geworden, moet je
de stukjes hout die moeten passen, bestrij
ken met warme houtlijm. Je zet de lijst nu
weer gauw in elkaar, het touwtje er om
heen en de blokjes hout ertussen, zodat hij
stijf in elkaar wordt geperst. Laat hem zo
een paar dagen liggen, want houtlijm droogt
niet vlug en ais je dan het touw er afhaalt,
is de lijst weer klaar. Als je het veiliger
vindt, kun je dan door de vier hoeken nog
wel een spijkertje slaan.
Stel eens een onderzoek in hoe het ge
heugen van je vrienden is en of ze vlug iets
in zich op kunnen nemen of niet. Het is een
heel gemakkelijke proef, je hebt er alleen
maar 12 geldstukken voor nodig, vijf dub
beltjes en zeven centen bijv.
Leg de geldstukken in twee rijen van zes
met een afstand van ongeveer een vinger
breedte tussen twee munten. De volgorde
is willekeurig. Eerst kun je b.v. in de
bovenste rij twee dubbeltjes leggen, nJ. op
de derde en op de vijfde plaats. In te
onderste rij leg je de andere drie dubbeltjes
op de tweede, derde en zesde plaats. Alle
overige plaatsen beleg je met centen.
Nu mag je vriend precies drie seconden
naar de geldstukken kijken, dan moet hij
zich omdraaien en de volgorde noemen
waarin ze liggen. Meestal zal hij het niet
precies weten, in de war raken en zich ver
gissen.
Toch is het helemaal niet moeilijk en zelf
zul je kunnen laten zien, dat je het wèl
kimt. Laat je vriend de geldstukken maar
eens neerleggen. Terwijl je ernaar staat te
kijken, onthoud je twee getallen. Als in de
bovenste rij de dubbeltjes op de derde en
de vijfde plaats liggen, denk je aan vijfen
dertig, liggen in de onderste rij de dubbeltjes
op de tweede, derde en zesde plaats, dan
onthoud je het getal 236. Zo kim je, als je
je omgedraaid hebt, altijd zeggen hoe de
volgorde was en je vrienden zullen je be
paald erg knap vinden.
SEDERT 1875 NIET SCHOON GEMAAKT!
Het grote Londense Centrale Telegraaf
kantoor, dat in 1875 werd gebouwd, zal nu
voor de eerste maal een schoonmaakbeurt
ondergaan. Het zai door middel van water
spuiten gebeuren. In Londen neemt men
aan, dat deze schoonmaakbeurt wel meer
dan een jaar zal duren.
EEN VERSTANDIG KONING.
Onlangs heeft men in Klein-Azië lemen
tafels gevonden, waarop aantekeningen
stonden uit de tijd omstreeks 1400, Daaruit
kon men lezen dat toentertijd de koning van
Hatti zijn krijgsgevangenen in dienst na»
als ambtenaren om op die manier de ervr
ring, die ze in hun eigen land hadden op-
gedaan, te gebruiken voor zijn volk.
I -
Dan heb ik dip wortels eruit getrokken! I*
dacht dat het onkruid was!"
„En ik heb die aarappelplanten er uit ge*
haald", vertelde de vrouw onthutst.
Een ogenblik stonden ze elkaar raar aan
te kijken, toen wilden ze elkaar gaan uit
schelden, maar op dat moment wisten ze
eigenlijk niets beters te doen dan maar heel
hard te gaan lachen.
Daarna reikten ze elkaar de hand en nog
steeds lachend zei de man: „Nu moet er
meteen maar een eind aan komen en het
volgend jaar zullen we het samen beter
overleggen, want als we het elk apart doen,
hebben we toch niet biizonder veel suCCÖ'